امروز: پنج شنبه 09 فروردين 1403 برابر با 28 مارس 2024

ناظم دباغ نماینده اقلیم کردستان در تهران :ايران در هر شرايطي حامي و دوست کردها خواهد بود

فراتاب - گروه بین الملل: ناظم دباغ سالهای بسیار طولانی است که در ایران زندگی می کند، او از حزب اتحادیه میهنی و از معتمدین جلال طالبانی است، که طی چند سال اخیر به عنوان نماینده حکومت اقلیم کردستان، ماموریت حفظ و ارتقای روابط میان کردها و دولت جمهوری اسلامی ایران را بر عهده داشته است. دباغ در نوشتار پیش رو به بیان دیدگاهش در خصوص روابط محتمل طرفین در صورت نیل کردها به سوی استقلال پرداخته است.

استقلال خواست عمومی همه کردهای عراق

هیچ کردی نیست که دنبال استقلال کردها نباشد. اما باید شرایط کنونی منطقه را نیز در نظر داشت که به گونه ای نیست بتوان حکومت کردی تشکیل داد اما با این حال ما حق داریم که موضوع را مطرح کنیم و به مبارزه خود مثل گذشته ادامه خواهیم داد و شرایط اجرای همه پرسی را فراهم کنیم. در شرایط کنونی، وضعیت خاورمیانه پیچیده است و درباره عراق بعد از داعش نیز باید دقت کرد که داعش دیگر به وجود نیاید. سیاسیون عراقی باید از منافع شخصی و مذهبی فاصله بگیرند.

ایران دوست همیشگی کردها

تا به امروز جمهوری اسلامی ایران با نوعی نگاه واقع گرایانه با اقلیم کردستان همگام بوده است اما این همگامی اش منوط به یک پیش شرط بوده و آن هم حفظ امنیت مرزهای غربی اش. در همه سال های مبارزه با رژیم بعث جمهوری اسلامی ایران و کردهای عراق دو متحد قدیمی و همراه یک بوده اند ایران همواره و در هر شرایطی از جنبش حق طلبانه کردهای عراقی حمایت و دفاع کرده است، و در لحظه های تاریخی متعددی مانند بازکردن مرزهایش بر روی بیش از یک میلیون پناهجو، دفاع از اربیل در برابر حمله داعش و ... در کنار ما بوده است، من فکر می کنم ایران در هر شرایطی در کنار کردها باقی خواهد ماند اما این مشروط به آن است که تحولات مربوط به اقلیم کردستان به منزله تهدید امنیت مناطق مرزی این کشور نباشد.

ایران و مساله استقلال محتمل اقلیم کردستان

در همه ی دیدارها و مناسبت ها در باره این مسئله سخن به میان آمده است ایران همواره مواضع خود را از طریق سخنگوی وزارت امور خارجه اعلام کرده است، مبنی بر اینکه ایران همیشه بر حفظ یکپارچگی عراق تاکید دارد اما همانطور که پیش از این اشاره شد بر اساس تجربه ی شخصی ام طی همه این سالها به این نتیجه رسیده ام که رویکرد ایران در برابر تحولات کردهای عراق و حکومت اقلیم کردستان یک رویکرد کاملاً واقعگرایانه بوده است رویکردی که همخوانی بیشتری با تحولات ما دارد و با رویکرد دیگر کشورها کاملا متفاوت است، این موضوع را در قضیه چگونگی واکنش دو کشور ترکیه و ایران نسبت به برافراشته شدن پرچم اقلیم کردستان در شهر کرکوک به خوبی می توانیم مشاهده کنیم. جمهوری اسلامی ایران آشکارا و برخلاف تهدیدات ترکیه، از همه ی طرف ها خواسته است که از طریق گفتگو و ارجاع به قانون اساسی عراق به حل اختلافات خود بپردازند. درخواست ایران برای ارجاع به قانون اساسی و همچنین گفتگو درخواستی است که می توان از آن حمایت کرد به طوری که در چارچوب قانون اساسی عراق به حکومت اقلیم کردستان و طرف های سیاسی این امکان داده شده است که مشکلات را حل کنند و برای این موضوع ماده 140 قانون اساسی تدوین شده است. اما در مقابل ما شاهد بودیم که رجب طیب اردوغان ،رئیس جمهوری ترکیه، بنالی ییلدریم ،نخست وزیر این کشور، و تنی چند از دیگر مقامات دیپلماتیک و نظامی ترکیه واکنش های بسیار شدید و حتی تهدید آمیزی در خصوص برافراشته شدن پرچم اقلیم کردستان در ترکیه از خود نشان دادند، این در حالی است که پیش از این گفته می شد روابط آنکارا -اربیل نزدیک تر از روابط تهران -اربیل است، اما در عمل می بینیم که این موضوع کاملاً برعکس است.

بطور کلی باید یکبار دیگر تاکید کنم که پیش بینی من از واکنش جمهوری اسلامی ایران در قبال موضوع طرح رفراندوم و نیز خواست استقلال اقلیم کردستان این است، که ایرانی ها با نگاه واقع بینانه و البته برادرانه و دوستانه ای که دارند از تحولات اقلیم کردستان حمایت خواهند کرد البته این حمایت مشروط به نوعی اعتمادسازی عملی است، که تحولات اقلیم کردستان منجر به بی ثباتی و در خطر افتادن امنیت ملی ایران بخصوص در مناطق مرزی نشود.

ناظم دباغ در گفتگو با خندان: بستن مرزها آخرین گزینه‌ی روی میز ایران است

نماینده حکومت اقلیم کردستان در تهران می‌گوید بستن مرزها آخرین گزینه روزی میز ایران در صورت اعلام موضع علیه رفراندوم است و تا این لحظه نیز هیچگونه تصمیمی در این راستا اتخاذ نکرده‌اند.


ناظم دباغ می‌گوید: ایران در مورد رفراندوم و همه‌پرسی صادقانه‌ترین موضع را داشته، که عدم برگزاری رفراندوم است، همچنین ایران اعلام آمادگی کرده که در چارچوب قانون اساسی عراق و توافقات صورت گرفته، میان بغداد و اقلیم، از اقلیم کردستان حمایت کند. 

ناظم دباغ در ادامه گفت: "اما باید دید موضع ایران بعد از توافقاتش با ترکیه چه سمت و سویی پیدا خواهد کرد، تا این لحظه هیچ تصمیمی مبنی بر بستن مرزها اتخاذ نکرده، اما با تحلیل تهدیداتی که مطرح می‌شود مسلما اگر بخواهند در مقابل رفراندوم مانعی ایجاد کنند، بستن مرزها، یکی از گزینه‌های احتمالی خواهد بود".

نماینده اقلیم در تهران معتقد است ایران بدون همراهی ترکیه چنین اقدامی نخواهد کرد، "به نظر من ایران موضع خود را متکی به موضع بغداد خواهد کرد، چه برای بستن مرزها یا مخالفت با کلیت مساله." و تاکید کرد بستن مرزها آخرین گزینه‌ی ایران است، "معتقدم ایران بدون همراهی ترکیه چنین نخواهد کرد، مسلما موضع ایران در مقابل موضع ترکیه بهتر خواهد بود"

 

در  تاریخ ٧/٦/٢٠١٧ در جلسه میان مسعود بارزانی و ١٥ جریان سیاسی اقلیم (به جز جنبش تغییر و جمعیت اسلامی) در پیرمام تصمیم گرفته شد که در تاریخ ٢٥/٩/٢٠١٧ رفراندوم و همه‌پرسی استقلال در اقیم کردستان برگزار شود، براساس این تصمیم رفراندوم در مناطق کردستانی خارج از اداره‌ی اقلیم کردستان نیز برگزار خواهد شد. 

 

ناظم دباغ: موضع ایران و ترکیه در مورد رفراندوم، تغییر نکرده است

 

موضع ایران و ترکیه تغییر نمی‌کند و تا این لحظه با همه‌پرسی در اقلیم کردستان موافق نیستند. نماینده‌ی حکومت اقلیم کردستان در تهران با اعلام این مساله گفت ایران و ترکیه به دنبال راه‌حلی هستند تا این مساله  یا برگزار نشود و یا به تعویق بیفتد.

 

ناظم عمر دباغ نماینده حکومت اقلیم در تهران به KurdsatNews گفت: همه‌پرسی برای استقلال، وظیفه‌ی مقدس تک‌تک انسان‌های وطن‌پرست در کردستان است، اما زمان برگزاری آن و موضع کشورهای همسایه و دول جهانی در این مورد، بر تعویق آن است و زمان فعلی را مناسب نمی‌دانند، ناظم عمر همچنین اعلام کرد جمهوری اسلامی ایران و ترکیه نیز جز کشورهایی هستند که همواره از حفظ تمامیت ارضی عراق سخن می‌گویند، همچنین تاکید دارند که حقوق قانونی ملت کرد در چارچوب قانون اساسی عراق محقق شود، بنابراین موضع آنها موضعی ثابت درباره برگزاری رفراندوم در زمان مقرر است. 

 

ناظم دباغ: ایران آخرین کشوری خواهد بود که واکنشی تند علیه رفراندوم اعمال کند

نماینده حکومت اقلیم کردستان در تهران در گفتگو با روداو: ایرانی‌ها امید فراوانی دارند که بتوانند از راه گفتگو کردها را از انجام رفراندوم منصرف کنند


نماینده حکومت اقلیم اقلیم کردستان در تهران اعلام کرد هرچند در اقلیم کردستان اقدامات لازم برای انجام همه‌پرسی در جریان است، و هیات اقلیم کردستان نیز برای انجام گفتگوهای لازم با مسئولین سیاسی و دولتی در بغداد حضور دارند، اما جمهوری اسلامی ایران بر موضع خود در مورد همه‌پرسی ٢٥ سپتامبر مصر است.

ناظم عمر، نماینده حکومت اقلیم کردستان در ایران اعلام کرد: مسئولین ایرانی حفظ یکپارچگی خاک عراق و حل مشکلات کردها در چارچوب قانون اساسی عراق را به عنوان تنها راه‌حل ممکن می‌شناسند.


ایشان در ادامه گفتند که مسئولین ایرانی مطلعند که در سال‌های گذشته قانون اساسی عراق در مورد کردها پایمال شده، اما آماده هستند میان اربیل و بغداد میانجیگری کنند، " آنها می‌گویند می‌دانیم و اطلاع داریم، به همین دلیل آماده‌ایم میان اربیل و بغداد میانجیگری کنیم تا مشکلات فیمابین را حل کنند، هر توافقی نیز در این چارچوب صورت بگیرد، ما حمایت خواهیم کرد."

جدیدترین موضع مسعود بارزانی، رهبر اقلیم کردستان درباره‌ی رفراندوم در گفتگویی با روزنامه‌ی عکاظ عربستان بود که یکشنبه گذشته منتشر شد و در این مصاحبه آقای بارزانی اعلام کرد که پیشنهاد آمریکا را مبنی بر تعویق زمان برگزاری رفراندوم نپذیرفته‌اند و تاکید کرد که این امر در زمان مقرر خود برگزار خواهد شد. روزهای گذشته نیز درهای مراکز ثبت‌نام و ثبت اسامی رای‌دهندگان در جنوب کردستان باز شدند.

نماینده‌ی حکومت اقلیم کردستان در تهران می‌گوید حکومت اقلیم کردستان روزانه و از طریق کانالهای مختلف با ایران و ترکیه در ارتباط و تماس است و مسلما در این ارتباطات در مورد رویدادهای احتمالی و اتفاقات سیاسی و همه‌پرسی نیز صحبت خواهد شد، "اما ایران و ترکیه تلاش خواهند کرد تا حدممکن از طریق گفتگو و نزدیک‌ساختن اقلیم کردستان و بغداد، کردها را از انجام همه‌پرسی پشیمان و منصرف کنند، آنها از طریق بغداد در این راه می‌کوشند"

 

دباغ در ادامه گفتند: "تا جایی که من مطلعم، هم ایران و هم ترکیه تلاش خواهند کرد که در بحرانی‌شدن وضعیت منطقه، پیشقدم نشوند، همچنین تا دقیقه نود نیز تلاش خواهند کرد که این رفراندوم برگزار نشود، مسلما رهبری سیاسی اقلیم کردستان نیز تا پایان تلاش خواهد کرد که این مساله در زمان مقرر برگزار شود، اما باید منتظر نتایج گفتگوها بود".

سیستم فدرالی که اقلیم کردستان بعد از نشیب و فراز و فشارهای فراوان در سال ٢٠٠٣ توانست در قانون اساسی عراق جای دهد، در آن زمان از طرف ترکیه و ایران به عنوان تهدید و تغییری جدید در منطقه به حساب آمد. اما نهایتا با آن تعامل کردند، اکنون رهبری کردها معتقدند که فقط بر روی کاغذ فدرال تصویب شده و عدم اجرای قانون اساسی را مثال می‌زنند، که بیشتر راه‌های پیش‌روی آنها را مسدود کرده، بنابراین به این نتیجه رسیده‌اند که تصمیمی بزرگتر از تصمیم ٢٠٠٣ اتخاذ کنند و خواهان همسایگی خوب و مفید با عراق باشند.

ناظم عمر، معتقد است ایرانی‌ها در موفقیت فدرالیسم در عراق نقش داشته‌اند و می‌گوید همان زمان با توافق میان مجلس اعلای اسلامی عراق و جمهوری اسلامی ایران و اقلیم کردستان این طرح امضا شد، بنابراین ممکن است شرایط فعلی با شرایط ٢٠٠٣ متفاوت باشد، چون در حال حاضر ترکیه و ایران با اصل رفراندوم مخالف هستند، نه اینکه خواهان تعویق آن باشند.

اما آیا ایرانی‌ها که قبل از بحران اقتصادی سالیانه بیش از پنج میلیارد دلار تبادل اقتصادی با اقلیم کردستان داشتند و در حال حاضر به سه میلیارد دلار افت کرده، بعد از انجام همه‌پرسی چه تصمیمی برای مرزهای تجاری اتخاذ خواهند کرد که همواره فعال هستند و می‌خواهند حجم بیشتری از صادرات و واردات در این مناطق صورت گیرد؟

ناظم عمر می‌گوید: "همه‌پرسی حق مشروع مردم کردستان برای احقاق حقوق خودشان است، اما بستن مرزهای بازرگانی وتجاری، آخرین انتخاب تهران است. آنها می‌گویند تعطیلی مرزها آخرین گزینه‌ای است که به آن فکر می‌کنند، من معتقدم ایران آخرین کشور منطقه خواهد بود که واکنشی چنین تند در مقابل اقلیم کردستان و در واکنش به برگزاری همه‌پرسی اتخاذ کند.

هیات عالی رفراندوم برای مذاکره با مقامات بغداد، با تمام جریان‌های عراقی دیدار کردند، بعدتر نیز اکثریت سفرای خارجی در عراق را وارد گفتگوها کردند که یکی از آنها سفیر ایران در بغداد بود، بعد از جلسه نیز، ایرج مسجدی سفیر ایران گفت: "کردها به هر توافقی با بغداد برسند، ما از آن حمایت می‌کنیم"  اما امروزه سخنی تقریبا عالم‌گیر در مورد بغداد وجود دارد که می‌گوید ظاهری عربی با اندیشه‌ای ایرانی است.

 

نماینده حکومت اقلیم کردستان در تهران می‌گوید ایران خیلی زود و از همان ابتدا پیام و آخرین موضع‌گیری خود را در مورد همه‌پرسی به هیات اتحادیه میهنی اعلام کرده و مخاطب این پیام تمام رهبران کرد بوده است نه فقط اتحادیه میهنی، " اما ایرانی‌ها امید فراوانی دارند که بتوانند از راه گفتگو کردها را از انجام رفراندوم منصرف کنند"

ناظم دباغ: کردها می‌توانند همیار ثبات و آرامش باشند . نظر نماینده‌ی اقلیم کردستان عراق در ایران درباره رفراندوم

«ناظم دباغ» نماینده‌‌ی حکومت اقلیم کردستان عراق در ایران در مورد رفراندوم و تاثیرات آن بر منطقه و رویکرد کشورهای منطقه به این اتفاق، به انصاف نیوز گفت: کردها می‌توانند برای ثبات و تثبیت آرامش در بخش‌های دیگر همکار و همیار باشند.

 

به ادعای پایگاه خبری لبنان ۲۴، مسقط این روزها شاهد رفت و آمد هیات‌هایی از ایران، عربستان، ترکیه و عراق است که برای مذاکره بر سر حل معضل سوریه در این شهر حضور پیدا می‌کنند و عمان هم ناظر بر این مذاکرات است. همچنین در گزارش این پایگاه خبری، به «سیاست باز ایران و ترکیه در مساله‌ی کردستان» اشاره شده است.

 

ناظم دباغ در ارزیابی این خبر به خبرنگار انصاف نیوز گفت: ما تنها در این حد مطلع هستیم که رییس ستاد کل نیروهای مسلح ایران، بر اساس دعوت رسمی مقامات ترکیه با مقامات آن کشور  گفتگو کرده و باهم توافق کرده‌اند که برای تامین امنیت کشورهای خود همکاری نظامی داشته باشند.

 

وی افزود: یکی از مشکلات کردها این است که هرگاه می‌خواهند به حقوق مشروع خود برسند، کشورهایی که در ساختار جمعیتی خود کرد دارند تلاش‌های خود را برای جلوگیری از این مساله تجمیع می‌کنند، هرچند که کردها می‌توانند برای ثبات و تثبیت آرامش در بخش‌های دیگر همکار و همیار باشند.

 

موضع ایران از ابتدا روشن بود

 

دباغ درباره‌ی موضع ایران گفت: موضع ایران از ابتدا در مورد رفراندوم روشن بوده و بر حفظ یکپارچگی خاک عراق اصرار ورزیده و برای حل مشکلات اقلیم کردستان در چارچوب حقوق حقه‌ی خود و در چارچوب قانون اساسی عراق و توافقات صورت گرفته میان کردها و عراق اعلام آمادگی کرده است.

 

وی افزود: کشورهای جهانی و همسایگان ما حساسیت‌های ویژه‌ی خود را دارند، کشورهای همسایه معتقدند که این مساله بر کشورهایی که دارای جمعیت کرد هستند تاثیر خواهد گذاشت، اما گذشته ثابت کرده که اقلیم کردستان توانسته برای حل مشکلات عراق و منطقه و همچنین تثبیت امنیت و آرامش مرزها و منطقه، موثر و مفید باشد. علاوه بر اینکه نیروی پیشمرگه، نیرویی اساسی و مهم در جنگ با تروریست‌ها و داعش بوده و هست. کشورهای اروپایی و آمریکا نیز معتقدند که این مساله بر جنگ و مبارزه با داعش تاثیر خواهد گذاشت. همچنانکه گفتم پیشمرگه‌ها قهرمانانه و در نهایت شجاعت با داعش می‌جنگند. اما عامل اصلی و مهم به منافع مشترک آنها با عراق و کشورهای عربی و ترکیه و ایران برمی‌گردد، به ویژه در حوزه‌‌ی امنیت و انرژی.

 

لینک خبر:

http://www.ensafnews.com/?p=75280    

 

 

 

 

هیات رسمی اقلیم کردستان به بغداد سفر کرده‌است

نماینده اقلیم کردستان عراق در تهران اظهارات برخی جریانات این اقلیم را درباره سفر غیر رسمی هیاتی به بغداد را رد کرد و گفت هیاتی که اکنون در بغداد در حال رایزنی است، هیات رسمی اقلیم کردستان به‌شمار می‌رود.

 

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، هیاتی عالی‌رتبه از اقلیم کردستان روز دوشنبه برای رایزنی درباره موضوع همه‌پرسی استقلال به بغداد سفر کردند. این سفر در زمانی انجام می‌شود که ریاست اقلیم کردستان عراق تصمیم گرفته است 25 سپتامبر(3 مهر) همه‌پرسی استقلال از دولت عراق را برگزار کند، اما مقام‌های عراقی با این موضوع مخالفند و واشنگتن نیز خواهان به تاخیر انداختن این همه‌پرسی شده است.

ناظم دباغ، نماینده اقلیم کردستان عراق در تهران در این‌باره به خبرنگار آنا گفت: «هیات اقلیم کردستان و کمیسیون برگزار کننده رفراندوم نخستین گام را برای مذاکره با دولت مرکزی عراق برداشته‌اند و اکنون این عراق است که باید حسن‌نیت خود را در راستای حل اختلافات موجود بردارد.»

وی افزود: «کلا هر تفاهمی که بتواند موافقت کُردها را به همراه داشته باشد، مورد تایید است. مطمئنا همه این موضوعات بستگی به طرف مقابل(دولت عراق) دارد و حتی اگر همه کشورها هم جمع شوند، همانگونه که به‌تازگی آمریکا پیشنهاد به تاخیر افتادن برگزاری رفراندوم را مطرح کرده است، باید رضایت و موافقت اقلیم کردستان تامین شود.»

دباغ راه‌حل پیشنهادی دولت آمریکا را درباره به تاخیر انداختن برگزاری رفراندوم «موقتی» خواند و تصریح کرد: «رهبری اقلیم کردستان تنها مرجعی است که می‌تواند در زمینه برگزاری رفراندوم یا به تاخیر انداختن آن نظر نهایی را بدهد. به‌علاوه اینکه تا به حال اصرار دارند در همان تاریخ مقرر یعنی 25 سپتامبر (3 مهر) برگزار شود. طبعا کشورهایی که اینگونه پیشنهادات را مطرح می‌کنند باید بتوانند این تضمین را هم بدهند که خللی در حق تعیین سرنوشت کُردها به وجود نیاید و دولت عراق به تعهداتش نسبت به کردها پایبند باشد.»

نماینده اقلیم کردستان عراق در تهران در پاسخ به سوالی درباره وضعیت حاکم بر اقلیم و توازن قوای میان دو جنبش «نه به برگزاری همه‌پرسی» و «آری به برگزاری همه‌پرسی گفت: «اکثریت مطلق کردها خواهان استقلال هستند و هیچ کُردی وجود ندارد که نخواهد دموکراسی در منطقه و اقلیم برقرار شود.»

رای دادن به این مورد
(0 رای)

نماینده اقلیم کردستان عراق در تهران در گفت وگو تفصیلی با پانا:   آخرین اقدامات دولت عراق این بود که بودجه اقلیم کردستان را قطع کرد

قرار نیست پس از برگزاری همه پرسی، اقلیم کردستان به یک باره اعلام استقلال کنیم/ رژیم صهیونیستی به خاطر منافع خود از این همه پرسی حمایت می کند/به عنوان نماینده اقلیم کردستان اعلام می کنم که ما اعتقاد داریم باید از راه مذاکره صلح آمیز به نتیجه برسیم/ کل اختلافات منطقه را به خاطر فرهنگ برخی رهبرهای کشورهای عربی می دانم

اقلیم کردستان عراق بر طبل جدایی می کوبد. هرچند این آهنگ تازگی ندارد اما این بار باتوجه به شرایط منطقه و بحران کشور عراق از حساسیت بیشتری برخوردار است. کشورهای همسایه عراق از جمله ایران که خود استان های کردنشین همجواری با عراق دارند؛ صراحتا با این اقدام اقلیم اعلام مخالفت کرده اند با این حال گویا دولتمردان اقلیم قصد دارند این همه پرسی را برگزار کنند. مهم ترین دلیلی که مسئولان این منطقه عنوان می کنند؛ موضوع اختلاف با دولت مرکزی عراق است. آن ها معتقدند که مسئولان مرکزی در بغداد با آنان همکاری لازم را ندارند و به خواسته های مردم کرد توجهی نمی کنند. در همین باره ناظم دباغ نماینده اقلیم کردستان در ایران بر فراهم شدن شرایط همه پرسی و سپس استقلال اقلیم تأکید می کند و می گوید: «راه اول مذاکره با بغداد است و پس از آن باید با ایران و ترکیه مذاکره کنیم این مذاکرات الان شروع شده است اما اعلام استقلال پس از برگزاری همه پرسی و با صلاحدیدهایی صورت می گیرد. این زمان شاید یک هفته و یا شاید چند سال دیگر باشد.»

دباغ ابتدا نماینده اتحادیه میهنی کردستان در امور اقتصادی و بازرگانی در ایران بود و در سال ۲۰۰۲ نمایندگی نماینده اتحادیه میهنی کردستان در ایران را بر عهده گرفت. از سال ۲۰۰۷ هم نمایندگی اتحادیه میهنی و مسئولیت  در ایران همزمان بر عهده اوست. در ادامه گفت و گوی خبرنگار پانا را با این مقام اقلیم کردستان می خوانید:

-آیا برای برگزاری همه پرسی استقلال اقلیم کردستان با کشورهای همسایه و یا حتی خارج از منطقه مشورتی انجام داده اید؟

اگر خوب دقت کنیم ایران، ترکیه، عراق، سوریه و عربستان سعودی همواره درک می کردند که کرد چه نیازی دارد. در طول تاریخ به کردها ظلم های زیادی شده است. بمباران شیمیایی اولین بار علیه یک شهر کردنشین صورت گرفت و بسیاری از کشورها تلاش داشتند که کردها را محو کنند اما کرد تبدیل به پایه گذار عراق جدید شد. شاید این کشورها هیچ گاه شرایط کرد را درک نکنند اما تصمیم ما بر آن بود که پس از آنکه تصمیم گیری در باره همه پرسی انجام گرفت و تا زمان اجرای آن، رهبری کرد، کمیسیون های مختلفی تشکیل دهد تا با همسایه ها و دولت های دیگر و سازمان ملل و سایر کشورهای اروپایی و امریکایی مشورت کند.

پس از آزاد سازی موصل از دست داعش، کردها به دلیل آنکه از شرایط ویژه ای برخوردارند به فکر آن افتادند که شاید بهتر است تغییرات جدیدی در منطقه به لحاظ سیاسی و نظامی صورت بگیرد. کردها تنها امروز در مبارزه نبوده اند. ما پس از سقوط صدام و فروپاشی حکومت بعثی، کرد شریک اول برای تاسیس عراق جدید شد. رئیس جمهوری و نخست وزیر کرد برای کشور تعیین شد. همچنین مناصب مهمی مانند وزارت امور خارجه عراق نیز توسط کردها اداره شده است. اما متاسفانه با توافقاتی که با دولت های عراق و کل گروه های سیاسی وجود داشته، طبق قانون اساسی عمل نشده است. مسائل قانونی از جمله ماده 140 قانون اساسی (مناطق مورد منازعه)،پروژه قانونی نفت و شیوه حکومت اقلیم کردستان و دولت مرکزی از جمله مواردی است که باید اجرا شود.

- اگرچه درباره ماده 140 قانون اساسی تاکید شده است که این قانون باید تا 31 دسامبر سال 2007 اجرایی شود و تاکید آن بر مناطق اختلاف در برخی مناطق کردنشین است که برای بازگرداندن زمین به مردمی پیش بینی شده که زمین خود را از دست داده بودند؛ اما در این قانون بحث استقلال اقلیم مطرح نشده است.

بله درست است. اجرای ماده 140 نزدیک به 10 سال دچار تعلیق شد و باید در این مدت اجرایی می شد که به دلیل این تعلیق اجرای آن صورت نگرفت. ما از ابتدای تشکیل دولت عراق مشکلات زیادی داشته ایم که متاسفانه آمادگی مثبتی برای حل این مشکلات از جانب دولت مرکزی ندیده ایم. آخرین اقدامات دولت عراق این بود که بودجه اقلیم را قطع کردند و درباره قانون پیشمرگه ها نیز مشکلاتی را ایجاد کردند.

اگر نیروهای پیشمرگ نبودند الان عراق باید برای آزاد کردن استان کرکوک و مناطق دیگر هم تلاش می کرد ولی پیشمرگ کرد در مرحله اول توانست مناطق خود را حفظ و در مرحله دوم مناطق تحت کنترل داعش را آزاد کند. ما این اطمینان را پیدا کرده ایم که مشکلات خود را با عراق جدید نمی توانیم حل و فصل کنیم. نه آن که ما نخواهیم بلکه حکومت عراق آمادگی لازم برای حل و فصل مشکلات فی­مابین را ندارد. به همین خاطر رهبری کرد با حمایت و تصمیم اکثریت نیروهای قدرتمند اقلیم، این تصمیم را اعلام کرد که در 25 سپتامبر همه پرسی استقلال اقلیم کردستان را برگزار خواهد کرد تا ببینند که مردم کرد چه می کنند. اما قرار نیست پس از برگزاری این همه پرسی به یکباره اعلام استقلال کنیم.

- واکنش ها به این همه پرسی از جانب همسایه ها چه بود؟

در کل می توان گفت تا این لحظه متاسفانه دو نظر وجود دارد. یک نظر آن است که این همه پرسی نباید انجام شود و باید مشکلات خود را با بغداد حل کنیم. ایران البته به نوع دیگری واکنش نشان داده و گفته ما آمادگی داریم از اقلیم کردستان برای اجرا کردن توافقاتی که میان کردها و بغداد وجود دارد، حمایت کنیم.

گروه دیگر می گوید که ما به نظر کردها احترام می گذاریم اما صلاح می بینیم که آن را عقب بیاندازد و مشکلات خود را با دولت مرکزی عراق از راه مذاکره حل کند. اما سوال ما این است که چرا باید آن را عقب انداخت. وقتی تاکید شما بر حفظ وحدت عراق باشد یعنی آنچه مدنظر کردها بوده را از همان ابتدا زیر سوال برده اید.

ما همیشه این مسئله را از ایران به روشنی می شنویم ولی دیگران در بیان آن به دنبال بازی هستند و شاید آن بازی بیشتر به ضرر کردها باشد.

- باید قبول کرد که جداشدن اقلیم کرستان از عراق در میان همسایگان شما طرفداران زیادی ندارد به هر حال ترکیه 21 استان کردنشین دارد و بحث کردها برای این کشور بحث امنیت ملی محسوب می شود؛ همچنین برای ایران نیز این مسئله می تواند مطرح باشد و نمی توان این مساله را یک بحث کم حاشیه و مستقل تحت عنوان جداسازی اقلیم کردستان مطرح کرد. و با توجه به همجواری کردنشین کشورهای ایران، ترکیه، سوریه و عراق این مسئله از اهمیت زیادی برخوردار است.

مسئله امنیت موضوع حساسی است؛ ما این را درک می کنیم و به طور کل به حفظ آرامش و امنیت منطقه اهمیت داده ایم و پیش­تر نیز به آن کمک کرده ایم. به ویژه در مرزهای ایرانی ما در چند سال گذشته ثابت کرده ایم که در اقلیم کردستان عامل ایجاد امنیت هستیم نه ناامنی. اقلیم کردستان در گذشته ثابت کرده که راضی به این اثرگذاری منفی نیست بلکه عامل برقراری آن آرامش و امنیت بوده است. در هر شرایطی نیروی کرد در عراق می تواند باعث ایجاد برقراری امنیت و آسایش شود.

- آیا این احتمال را می دهید که اجرایی کردن این تصمیم موجب ایجاد تحریک کردهای کشورهای همجوار برای استقلال طلبی شود؟

ما هیچگاه عوامل ایجاد ناامنی را فراموش نمی کنیم؛ انکار هم نمی کنیم؛ اما باید تلاش بر آن باشد که این عوامل به وجود نیاید و یا اگر به وجود آمد بتوانیم آن را کنترل کنیم تا با آرامش و آشتی حل شود.

از دید ما این مساله به طرف مقابل بستگی دارد که آیا به کردها اطمینان دارند یا خیر؟ آیا قبول دارند که کردها باعث ایجاد امنیت در منطقه می شوند و یا طور دیگری فکر می کنند.

- با توجه به اینکه بحث استقلال کردستان همواره از مطالبات اقلیم بوده، آیا پشتوانه نظامی و امنیتی برای این تصمیم دیده شده است؟

ما در گذشته ثابت کرده ایم که اولویت و تکیه کرد ها همواره بر وحدت کردی بوده است و در مرحله دوم نیروهای پیشمرگ برای ما بسیار قابل اتکا هستند. همواره بر این مساله تاکید دارم که اگر پیشمرگ ها نبودند الان مناطق زیادی از عراق در دست داعش بود.

شاید از جمله دلایلی که مطرح کردن بحث همه پرسی با واکنش هایی از جانب مقامات ایرانی همراه بود؛ تلاقی زمان اعلام برگزاری رفراندوم، با پاکسازی موصل از داعش بود. همچنین با توجه به اینکه قاعدتا کشورهای همجوار تمایلی به اجرای این طرح ندارند این شائبه ایجاد می شود که این طرح از حمایت کشورهای خارج از منطقه برخوردار است .

به نظر من این مسئله صحت ندارد. شما هیچ کشوری را نمی توانید پیدا کنید که رسما از همه پرسی کردستان اعلام حمایت کرده باشد و به غیر از رژیم صهیونیستی هیچ گونه حمایت رسمی از جداسازی اقلیم صورت نگرفته که البته این حمایت نیز دلیل دارد .

به نفع رژیم صهیونیستی است که از این همه پرسی حمایت کند چرا که می خواهد منطقه همواره درگیر مشکل و منازعه باشد و تلاش دارد که مشکل کردی برای ایران ، ترکیه ، سوریه و عراق همیشه وجود داشته باشد.

ما کرد هستیم؛ ما نمی خواهیم تنها رژیمی که از ما حمایت و ما را تایید می کند؛ هم دشمن اسلام و هم عرب ها باشد. برخی می گویند عربستان سعودی از این استقلال حمایت می کند. شما یک تاییدیه رسمی از یک مقام سعودی نشان من دهید که از جداسازی اقلیم کردستان حمایت کرده باشد. این تصمیم، تنها تصمیم رهبری احزاب کرد و پارلمان اقلیم کردستان است.

- آیا حمایت غیررسمی از جانب آنها شنیده اید؟

تنها چند نماینده سابق کنگره امریکا در سمیناری در این باره اظهار نظر و اعلام حمایت کردند اما این اظهار نظر شخصی آنها است و نه دولت ها؛ آنچه برای ما اعتبار دارد موضع گیری رسمی دولت هاست .

-آیا موضع گیری رسمی دولت ها که تعدادی از آنها در روزهای اولیه پس از اعلام برگزاری تاریخ همه پرسی اعلام شد بر تصمیم اقلیم کردستان برای برگزاری رفراندوم اثرگذار خواهد بود ؟

این مسئله به تصمیم رهبری کرد بستگی دارد. بعد از آمدن هیات اتحادیه میهنی کردستان به تهران، در جلساتی رسمی پیام های جمهوری اسلامی ایران را گرفتند و تصمیم بر آن شد که پیام ها به کردستان منتقل شود. همچنین قرار شد تا با احزاب سیاسی کردی مذاکره کنند و این مساله در شورای رهبری اتحادیه نیز بررسی شده و نتیجه نهایی شود . این هیات در گذشته رسما به تهران دعوت شده بود و حاضرین در این جلسات معاون اول دبیرکل اتحادیه میهنی کردستان، به همراه اعضای دفتر سیاسی بودند و یکی از مسائلی که در این جلسات عنوان شد بحث همه پرسی بود .

- کمیسیونی که قرار است برای تصمیم گیری درباره این موضوع تشکیل شود شامل چه افراد و احزابی می شود؟

این کمیسیون به سرپرستی مسعود بارزانی شامل همه تشکل های سیاسی کردستان به جزء دو تشکل «حرکت تغییر(گوران)» و جماعت اسلامی (کوموله اسلامی) می شود که البته این دو گروه سیاسی مخالف همه پرسی نیستند؛ بلکه در قبال برگزاری آن درخواست هایی دارند. این گروه ها می گویند باید شرایط خاصی فراهم شود تا بتوان رفراندوم را برگزار کنیم که یکی از آنها فعال کردن پارلمان کردستان و دومی ایجاد برخی اصلاحات در امور اجتماعی و اقتصادی مردم کرد است و در صورتی که این اصلاحات ایجاد شود آنان نیز اعلام آمادگی خواهند کرد.

- پس تصمیم گیری برای برگزاری این همه پرسی برای اقلیم قطعی است.

من می گویم باید شرایط آن فراهم باشد؛ چرا که این مسئله در شرایط کنونی دقت بیشتری می طلبد و باید دنبال آن بود که از کشورهای همسایه رضایت گرفته شود. در غیر این صورت اقدام ناموفقی خواهد بود.

راه اول مذاکره با بغداد است و پس از آن باید با ایران و ترکیه مذاکره کنیم این مذاکرات الان شروع شده است اما اعلام استقلال پس از برگزاری همه پرسی و با صلاحدیدهایی صورت می گیرد. این زمان شاید یک هفته و یا شاید چند سال دیگر باشد.

- این مذاکرات که از آغاز آن خبر می دهید با دولت مرکزی عراق انجام شده است؟

خیر. پیشنهاد شده که کمیسیون اولیای برگزاری رفراندوم در اقلیم کردستان جلسه برگزار کند که شاید تصمیمات جدیدی در این زمینه اتخاذ شود. هنوز مذاکرات رسمی به عنوان کمیسیون برگزاری همه پرسی آغاز نشده است؛ ولی برخی تشکیلات سیاسی از جمله اتحادیه میهنی به ایران دعوت شده است. همچنین سفیر ایران در بغداد به کلیه گروه های کردستانی پیام داده و با همه آنها جلسه حضوری داشته است.

- تصور بود که در زمان سقوط موصل با تصرف سنجار توسط داعش، کردها و پیشمرگه ها عامدانه عقب نشینی کردند و دلیل آن، امتیازگیری برای دریافت تسلیحات و تجهیزات از امریکا عنوان شده بود. این مسئله را چگونه به یاد می آورید؟

من این مسئله را یک شکست نظامی می بینم و فکر نمی کنم که تعمدی در کار بوده است مگر می شود شما فرمانده پیشمرگ باشی و از مردم خودت کشته بدهی و بگویی این یک تاکتیک است؟ البته قبول دارم که اشکالی در مسئله وجود داشته است. شاید فرمانده منطقه مثلا فرمانده تیپ یا گردان مشکلی داشته و درآن منطقه شکست خورده و عقب نشینی کرده و اهمیت موضوع را درک نکرده است و این مساله به کمیسیون ویژه تحقیق و بازجویی اقلیم کردستان واگذار شد.

- و البته حاصل آن بروز یک فاجعه بزرگ انسانی بود!

بله. یک فاجعه بزرگ انسانی به بار آمد و آن فرماندهان به دادگاه فرستاده و محاکمه شدند ولی بعدها خود بارزانی و نیروی پیشمرگ برای آزادکردن منطقه رهبری کردند. راستش را بخواهید ارتباط و کمک گرفتن از امریکا آنقدرها هم ساده نیست و در واقع یک نقطه منفی به حساب می آید و به نظر من کسانی که نسبت به کردها شناخت درستی ندارند این گونه تعبیر می کنند.

- پس به دنبال حمایت خارجی نبوده اید؟

بوده ایم. راجع به سنجار اینگونه نبود اما در سایر مسائل نه تنها به دنبال حمایت هستیم بلکه انتظار آن را نیز داریم از جمله از ایران، ترکیه و سایر کشورها و اگر نتوانیم رضایت کشورهای همجوار را بگیریم موفق نخواهیم شد. چون خفه می شویم؛ ما مثل اسرائیل(رژیم صهیونیستی) دریا نداریم .

- نظر رسمی حکومت اقلیم نیز همین است؟

من به عنوان نماینده اقلیم کردستان اعلام می کنم که ما اعتقاد داریم باید از راه مذاکره صلح آمیز به نتیجه برسیم و بتوانیم به حقوق خود دست پیدا کنیم. ما به دنبال تنش و جنگ نیستیم و همیشه می گوییم باید از راه مذاکره ابتدا با عراق و بعد با ترکیه و ایران به راه حل دست یابیم.

-هزینه هایی که ممکن است اقلیم کردستان پس از جداسازی مجبور به پرداخت آن شود از دید شماچیست؟امکان ایجاد موج ناامنی در منطقه و اختلافات داخلی با وجود اجرای این تصمیم می رود؛ آیا برای کنترل آن برنامه ریزی کرده اید؟

ما در وهله اول به دنبال آنیم که گرفتار این هزینه ها نشویم و این مسئله برای ما بسیار حائز اهمیت است. از لحاظ ژئوپلوتیکی در شرایطی هستیم که اگر دولت های همسایه به ما اجازه این جداسازی را ندهند؛ نه زمین داریم نه آسمان و نه دریا. و این مسئله خود به خود هزینه بزرگی خواهد بود به همین دلیل از پرداخت این هزینه ها پرهیز می کنیم. از این روست که به دنبال مذاکره هستیم.

- همکاری نظامی میان ایران و اقلیم کردستان تا کنون چگونه بوده است؟

باید تاکید کنم چه برای عراق و چه برای کردستان جمهوری اسلامی ایران شرایط مبارزه،نقش مثبتی به لحاظ نظامی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی داشته و روابط خوبی با این کشور داشته ایم و به دنبال تداوم آن هستیم .چراکه جغرافیای مشترک ما با ایران مهم است و نمی توان آن را تغییر داد . در گذشته و حتی در زمان صفویه و عباسی ها ما در این زمین زندگی کرده و با ترک و آذر و فارس همکاری کرده ایم . زمانی با کردهای ایران هم پیمان بوده ایم . روابط ما با ایران خوب بوده و خوب خواهد ماند.

ایران به ویژه در زمان مبارزه با داعش همکاری زیادی با ما کرد و بارها گفته ایم که اگر ایران نبود شاید داعش بغداد را هم تصرف می کرد.

- وضعیت منطقه را با توجه به تنش اخیر میان عربستان سعودی و قطر چگونه ارزیابی می کنید؟

درست است که قطر یک کشور کوچک در منطقه ماست و ترکیه نیز برای رفع این تنش ها میان قطر و سعودی و کشورهای حاشیه خلیج فارس وارد مسئله شده و نیروی نظامی فرستاده است؛ اما در کل این مسئله را یک بازی بین المللی می بینم که در صدد ناامن کردن منطقه برآمده است.

تا زمانی که این درگیری ها در منطقه وجود دارد؛ میلیاردها دلار خرید اسلحه صورت می گیرد و خاورمیانه را تبدیل به بازاری برای کارخانجات اسلحه سازی می کند و نکته دوم این که کنترل منابع نیرو چه نفت و چه گاز در منطقه صورت می گیرد. آنها به فکر حفظ منافع خود هستند و باید کشورهای منطقه مواظب باشند که وارد این بازی ها نشوند چرا که هم ثروت و هم حیثتشان از بین می رود و فشار و گرسنگی آن بر مردم خودشان تحمیل می شود.

اما من کل اختلافات منطقه را به خاطر فرهنگ برخی رهبرهای کشورهای عربی می دانم. وقتی که در منطقه بحث منافع مطرح می شود کسانی پیدا می شوند که می خواهند آن را از آن خود کنند. اما اگر قدرت محلی آن را نداشته باشند به عوامل خارجی اتکا می کنند.اگر به تاریخ کشورهای اروپایی نگاهی بیاندازیم می بینیم که جنگ های منطقه ای زیادی میان این کشورها از جمله انگلیس و فرانسه و حتی امریکا وجود داشته است و اختلافات زیادی داشته اند که منجر به بوجود آمدن دو جنگ جهانی شد. اما پس از پایان جنگ جهانی دوم می بینیم که روال جنگ و دعوا در اروپا از جنگ نظامی به جنگ اقتصادی تغییر کرد.

وقتی این جنگ به وجود آمد سبب شد که به جای مرزبندی های جغرافیایی، مرزبندی ها برداشته و اتحادیه اروپا تشکیل شود. و بعد از سال 1946 میلادی شاهد آرامش بیشتری دراین منطقه هستیم .

چرا نباید وجهه سیاسی اجرایی این مدل در منطقه اسلامی و یا عربی به وجود آید. باید بگویم در این خصوص تنها اتحادیه عربی که توانست دولت بدون مرز تشکیل دهد داعش بود که دولت عراق و شام را ایجاد کرد.

در اروپا مرزبندی و نژادگرایی وجود ندارد و بر اساس حقوق بشر می توانید در صورت داشتن تابعیت آن کشور عضو حزب شوید و پس از آن در مراحل بعد وارد انتخابات شده و سمت دریافت کنید. الان در بسیاری از کشورهای اروپایی از جمله سوئیس ، المان و هلند کردهای زیادی را می بینید که وزیر یا شهردار هستند.

گفت وگو از سیده زینب هاشمی

آخرین بار تغییر یافته شنبه, 21 مرداد 1396 07:03

اقلیم کردستان نظر ایران را درباره برگزاری همه‌پرسی بررسی می‌کند

نماینده اقلیم کردستان عراق در تهران رایزنی‌های میان هیات اقلیم کردستان عراق را که به‌تازگی به ایران سفر کرده بودند مثبت ارزیابی کرد.

 به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، هیاتی بلندپایه از اعضای دفتر سیاسی اتحادیه میهنی کردستان عراق به سرپرستی کوسرت رسول علی، معاون اول دبیرکل اتحادیه میهنی و ملابختیار، رئیس دفتر سیاسی این اتحادیه 26 تیر به تهران سفر و با مقام‌های عالی‌رتبه کشورمان ازجمله علی شمخانی، نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی دیدار و گفت‌و‌گو کردند.

ناظم دباغ در گفت‌وگو با آنا علاوه بر مثبت ارزیابی کردن این دیدارها گفت: «هیات اقلیم کردستان پیام ایران را دریافت کردند و در حال حاضر این پیام در شورای رهبری اقلیم در دست بررسی است.»

وی با بیان اینکه فشارهای بین‌المللی و منطقه‌ای نمی‌تواند رهبری اقلیم کردستان را از هدف خود که همان برگزاری رفراندم استقلال کردستان در زمان تعیین شده است، باز دارد تصریح کرد: «همه پیام‌های منطقه‌ای به ما می‌رسد و در نهایت این مسعود بارزانی، رئیس اقلیم و هیات برگزاری رفراندم است که تصمیم نهایی را درباره برگزار شدن یا نشدن رفراندم می‌گیرد.»

دباغ تاکید کرد در حال حاضر نظر رهبر و گروه‌های سیاسی تصمیم گیرنده در اقلیم کردستان بر برگزاری همه‌پرسی در زمان مقرر است.

 

نماینده اقلیم کردستان عراق در تهران در گفت و گو با پانا:هیأت مذاکره همه پرسی اقلیم کردستان تشکیل می شود

نماینده اقلیم کردستان عراق در تهران با اشاره به تشکیل کمیسیونی با هدف تعیین هیات های مذاکره کننده در رابطه با همه پرسی اقلیم کردستان گفت: هنوز اعضای آن مشخص نشده اند و کمیسیون قرار است در این خصوص تصمیم نهایی را گرفته و اعضای این هیات را تائید و انتخاب کند.

ناظم دباغ نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران درباره مجموعه سفرهای مقامات اقلیم کردستان عراق و دولت مرکزی این کشور به تهران به خبرنگار سیاسی پانا گفت: در ابتدا باید بگویم سفر جلال طالبانی ربطی به مساله همه پرسی برای استقلال اقلیم کردستان ندارد؛ این سفر کوتاه و چندروزه بود.

وی در ادامه عنوان کرد: مسعود بارزانی به عنوان رئیس اقلیم کردستان عراق و به پشتیبانی خوب گروه های سیاسی اقلیم، اطلاعیه ای صادر کرد مبنی بر آنکه در تاریخ تعیین شده قصد برگزاری یک همه پرسی را دارند.

نماینده اقلیم کردستان عراق در تهران خاطرنشان کرد: هدف ما این بود که پس از انتشار این اطلاعیه، هیاتی از جانب اقلیم کردستان تشکیل شود و با دولت ها و کشورهای همسایه در این باره رایزنی کند.

دباغ در ادامه با اشاره به بیانیه وزات امور خارجه ایران درباره اعلام همه پرسی اقلیم کردستان تصریح کرد: برخی کشورهای همسایه پس از انتشار اطلاعیه اقلیم بیانیه دادند؛ سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز در موضع گیری خود اعلام کرد که ایران موافق حفظ وحدت عراق یکپارچه است اما در بیاینه قاسمی مطلب دیگری علاوه بر بیانیه سایر کشور ها وجود داشت. در بیانیه وزارت امور خارجه، ایران آمادگی خود را برای همکاری جهت حل مشکلات دولت مرکزی و کردستان در چارچوب قانون اساسی عراق اعلام کرده است.

نماینده اقلیم کردستان عراق اظهار کرد: اکنون منتظریم تا در شرایط مناسب و در صورتی که لازم باشد، هیاتی از جانب اقلیم کردستان عراق برای مذاکره و رایزنی در این خصوص تشکیل شود.

وی در پاسخ به این سوال که اعضای این هیات چه کسانی هستند و از سوی اقلیم کردستان چه افرادی قرار است در مذاکرات حاضر باشند، گفت: هنوز اعضای آن مشخص نشده اند و کمیسیون قرار است در این خصوص تصمیم نهایی را گرفته و اعضای این هیات را تائید و انتخاب کند.

«ناظم دباغ» در گفت‌وگو با روزنامه همبستگی: از فشارها بی اطلاعم، به دنبال تعویق زمانند

«ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان در گفت‌وگو با روزنامه همبستگی درباره فشار آمریکا بر اقلیم کردستان ابراز بی‌اطلاعی کرد و گفت در این خصوص اطلاع دقیقی ندارد.

سرویس بین‌الملل: سپتامبری (اواخر شهریور واوایل مهر) که در پیش است ماه برگزاری انتخابات‌هایی مهم در مناطق کردنشین عراق و سوریه خواهد بود. 7 ژوئن (17 خرداد ماه) بود که در جریان نشستی در شهر اربیل به ریاست «مسعود بارزانی» رئیس اقلیم کردستان، تاریخ برگزاری همه‌پرسی اقلیم کردستان عراق تعیین و اعلام شد. همانطور که پیش‌بینی می‌شد ایران و ترکیه واکنش منفی نسبت به این همه‌پرسی برنامه‌ریزی شده نشان دادند. در کنار کشورهایی که با تأکید بر ضرروت حفظ یکپارچگی عراق، با برگزاری همه‌پرسی به طور کلی مخالفت کردند اما برخی دولت‌ها با خود فرایند همه‌پرسی مخالفتی ندارند اما معتقدند که در حال حاضر زمان مناسبی برای برگزاری این همه‌پرسی نیست. روزنامه «العرب» روز گذشته به نقل از منابع عراقی آگاه گفت که آمریکا در حال اعمال فشار بر «مسعود بارزانی» است برای اینکه زمان برگزاری این همه‌پرسی را به تأخیر بیندازد. در این گزارش به نقل از یک منبع نزدیک به حلقه پیرامون «حیدر العبادی» نخست وزیر عراق، آمده است که عبادی از واشنگتن اطمینان دریافت کرده است برای اینکه به رئیس اقلیم کردستان درباره عدم برگزاری همه پرسی در ماه سپتامبر فشار وارد کند. توجیه بغداد و آمریکا این است که الان که کشور درگیر جنگ علیه «داعش» است، فرصت مناسبی برای برگزاری همه‌پرسی نیست چرا که تمرکز کشور را از نبرد علیه «داعش» به جدال بر سر گسترش نفوذ خود تغییر‌می‌دهد.

اما به نظر می‌رسد این مسئله که الان زمان مناسبی برای برگزاری همه‌پرسی نیست چندان به مذاق نیروهای کُرد خوش نمی‌آید. برای مثال «مسرور بارزانی» مشاور شورای امنیت اقلیم کردستان، هنگام شرکت در کنفرانس «کردستان همپیان استراتژیک آمریکا» در واشنگتن، ادعا کرد که اکنون زمینه‌ تصمیم‌گیری مردم کردستان برای اعلام استقلال از هر زمان دیگری مناسبت‌تر است. او در بخشی از صحبت‌های خود به نگرانی‌ها درباره مساعد نبودن زمان برگزاری همه‌پرسی استقلال کردستان اشاره کرد و افزود که کسانی که می‌گویند اکنون وقت آن نیست، به ما بگویند که چه زمانی برای برگزاری آن مناسبتر است. هرچند «ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان در ایران، در گفت‌وگو با «همبستگی» درباره فشار آمریکا بر اقلیم کردستان ابراز بی‌اطلاعی کرد و گفت در این خصوص اطلاع دقیقی ندارد اما مخالفت واشنگتن با «زمان» برگزاری (نه اصل اجرای همه‌پرسی) امری نیست که بر کسی پوشیده باشد. مسئله اینجاست که آیا فشارهای آمریکا بر رهبران اقلیم کردستان می‌تواند بر تغییر نظر اربیل تأثیر بگذارد یا خیر.

 

 

 

انتخابات‌های محلی و سراسری کردهای سوریه

کردهای سوریه که بخش‌های گسترده‌ای از شمال سوریه را تحت کنترل دارند روز شنبه تاریخ برگزاری اولین انتخابات‌های «نظام فدرال در شمال سوریه» در سطوح مختلف ادارات محلی و منطقه‌ای اعلام کردند. یک مقام کُرد در شمال سوریه در رابطه با تاریخ انتخابات گفت بر اساس تصمیم‌گیری اخیر انتخابات شوراهای محلی اواخر تابستان، مجامع منطقه‌ای در ماه نوامبر و انتخابات هیأت اداره کل منطقه خودمختار کردها در ژانویه سال آتی برگزار خواهد شد. این تاریخ‌ها و دستورات برای برگزاری این انتخابات با موافقت شورایی صورت گرفته که در دسامبر سال گذشته با هدف تشکیل نهادهای حاکمیتی مناطق کردنشین و هموار ساختن راه برای برگزاری انتخابات تشکیل شد.

 

خودمختاری کردها که از سال 2013 و با خروج ارتش سوریه از مناطق کردنشین در شمال این کشور اعلام شد، هشداری برای ترکیه بوده است چراکه آنکارا یگان‌های مدافع خلق و حزب سیاسی کردهای سوریه را شاخه‌های حزب کارگران کردستان ترکیه موسوم به پ.ک.ک می‌دانند که بیش از سه دهه است که با ارتش ترکیه می‌جنگند. بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه کنترل کردها بر بخش‌هایی از این کشور را تحمل کرده اما تأکید دارد که با تمرکززدایی سیستم فدرال که کردها نیز در آن مشارکت دارند، ‌مخالف است و شوراهای حاکم کردها را نهادهایی موقتی توصیف کرده است. هرچند کردهای شمال سوریه، که بازوی نظامی آنها به عنوان نیروهای اصلی هستند که در شهرهای شمالی سوریه (تحت اشغال داعش) با تروریست‌ها مبارزه می‌کنند، مدعی هستند که به دنبال استقلال نیستند اما حتی در میان مخالفان سیاسی و مسلح دمشق هم به آنها با رویکرد مثبتی نگریسته نمی‌شود. اساسا یکی از اختلافات اصلی کردها با مخالفان بشار اسد که منجر به خروج آنها از ائتلاف‌های سیاسی معارضان شد بر سر تاکیدشان بر حذف لفظ «عربی» از عبارت «جمهوری عربی سوریه» برای نظام سیاسی بعد از اسد بود. به هر حال تحلیلگران معتقدند آنها فعلا به دنبال استقلال از سوریه نیستند بلکه به دنبال تشکیل یک منطقه خودمختاری، شبیه به منطقه اقلیم کردستان، در شمال سوریه هستند.برای بررسی جزئیات بیش‌تر از دو انتخابات اصلی در اقلیم کردستان عراق و مناطق کردنشین شمال سوریه با «ناظم دباغ»، نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران، به گفت‌وگو پرداختیم:

 

برخی رسانه‌های عرب به نقل از منابع آگاه عراق از اعمال فشار واشنگتن بر مسعود بارزانی برای به تعویق انداختن تاریخ برگزاری همه پرسی استقلال اقلیم کردستان صحبت می‌کنند. آیا بر مسعود بارزانی فشاری برای تغییر زمان برگزاری همه پرسی وجود دارد؟

باید اینطور گفت که تصمیم‌گیری درباره اجرای همه‌پرسی براساس تصمیمات رهبری کُرد و نه نتیجه دخالت خارجی است. اگر دقت کنیم نه فقط امریکا بلکه کشورهای دیگر مثل ترکیه و ایران نظر خود درباره همه‌پرسی را اعلام کردند. این کشورها می‌گویند خواهان حفظ وحدت عراق و حل مشکلات اقلیم و بغداد هستند.

مسلم است هر کشوری که به حفظ وحدت عراق اصرار داشته باشد، به هر شکلی که باشد فشار خود را وارد می‌کند اما در کل تصمیم نهایی نه فقط با شخص بارزانی بلکه با کل گروه‌های سیاسی در اقلیم کردستان است. این برگزاری همه‌پرسی برای این نیست که روز اول اعلام حکومت کُرد شود بلکه رایزنی و مذاکره با دولت عراق و کشورهای همسایه آغاز می‌شود چرا که بالاخره باید با عراق به توافق رسید. کردها دنبال ایجاد تنش و دعوا نیستند بلکه به دنبال این است که از راه مذاکره به حق خود برسند.

 

حالا در این مدت اخیر به طور خاص فشاری از جانب واشنگتن بر اقلیم برای تغییر زمان همه‌پرسی وجود داشته است؟

من اطلاع دقیق ندارم که آیا فشاری وجود دارد یا خیر. ولی آنچه که در فعالیت‌های دیپلماتیک مشاهده می‌کنم همه بر این تاکید می‌کنند که اقلیم باید همه‌پرسی را به تعویق بیندازد. در واقع برخی می‌گویند اصلا نباید همه‌پرسی برگزار شود اما عده‌ای دیگر می‌گویند برگزاری همه‌پرسی را باید به تاخیر انداخت.

 

امریکا از جمله کشورهایی است که با خود فرایند همه پرسی مخالفتی ندارد اما می‌گوید باید برگزاری همه‌پرسی به تاخیر بیفتد؟

بله، امریکا نگفته است که با فرایند برگزاری همه پرسی استقلال مشکلی دارد. اما سوال کردها اینجا این است که وقتی می‌گویید الان برگزاری همه‌پرسی را به تاخیر اندازند چه ضمانتی وجود دارد که در آینده باز نگویید الان زمان مناسبی برای برگزاری همه‌پرسی نیست.

 

قرار است این همه‌پرسی در سه استان تشکیل دهنده اقلیم و هم‌چنین نواحی خارج از مدیریت آن برگزار شود؛ مناطقی که مورد مناقشه میان اقلیم و بغداد است. چرا این همه پرسی در مناطق مورد مناقشه هم برگزار می‌شود؟

یکی از مشکلات اقلیم با بغداد مربوط به مناطق مورد منازعه است. آن مناطق خارج از سه استانی است که به آن اشاره کردید اما در عمل همه زیر سایه حکومت اقلیم کردستان عراق هستند. به این خاطر که ارتش عراق هم با عقب نشینی و فروپاشی از این مناطق، آن را به دست «داعش» دادند و این گروه تروریستی این مناطق را تصرف کردند. در این شرایط نیروهای پیشمرگه کُرد بودند که نه تنها از این مناطق دفاع کردند بلکه مناطق دیگر را هم آزاد کردند. این مناطقی که مورد حمایت قرار گرفته و آزاد شده است جزو مناطق ماده 140 است که یکی از نبود قانون اساسی عراق محسوب می‌شود. این قانون باید از سال 2008 اجرایی می‌شد اما امروز نزدیک به 10 سال است که از آن تاریخ می‌گذرد و اجرایی نشده است. یکی از بندهای ماده 140 این است که باید در مناطق مورد منازعه باید همه‌پرسی برگزار شود بر این است که ساکنان این منطقه آیا مایل هستند به اقلیم کردستان بپیوندند یا خیر. به همین دلیل ما می‌گوییم در کل مناطقی که کردها در آن ساکن هستند، همه‌پرسی انجام شود.

 

از صحبت‌ها و یادداشت‌های شما اینطور برداشت می‌کنم که یک نارضایتی وجود دارد نسبت به اینکه علی‌رغم مشارکت کردها در مبارزه علیه «داعش»، این گروه نتوانستند سهم مورد نظر خود را دریافت کنند. چه سهمی مد نظر شما است؟

آنچه که مدنظر ما بوده، سهم واقعی است؛ اینکه ما واقعا در عراق شریک باشیم. کردها خود بنیان‌گذار عراق جدید بودند و اولین نیرویی که توانست واقعا هم از مناطق خود دفاع و هم مناطق دیگر را آزاد کند. انتظار داشتیم که دولت عراق طبق پروژه قانون پیشمرگه که در پارلمان عراق مطرح است، پیشمرگه هم مثل ارتش عراق از حقوق و قانون برخوردار بشود. وقتی گروهی بخشی از تشکیلات دفاعی یا امنیتی می‌شود باید مسئولیت‌ها و حقوقش مشخص باشد. پیشمرگه‌ها تمام مسئولیت‌های خود را انجام داده است اما هیچ ضمانتی از دولت دریافت نکردیم که نیروهای پیشمرگ جزو تشکیلات دفاعی عراق شدند.

 

یعنی خواسته شما این است که پیشمرگه‌ها به عنوان یکی از بازوهای تشکیلات دفاعی- امنیتی عراق تبدیل بشوند؟

وقتی از تشکیلات امنیتی یا دفاعی عراق صحبت می‌شود، درست است که یک تشکیلات واحد است اما بازوهای متعددی دارد. وقتی نیروهای پیشمرگ به بازوی تشکیلات دفاعی عراق تبدیل شود (نه تشکیلات دفاعی اقلیم کردستان)، دفاع از اقلیم کردستان به عهده پیشمرگه‌ها قرار می‌گیرد. وقتی حمایت از منطقه به عهده پیشمرگه‌ها قرار گرفت باید کل مستلزمات و نیازهای این نیروهای دفاعی از بودجه و ابزارهای نظامی ارتش عراقی تامین شود.

 

 الان بغداد چنین حمایتی از نیروهای پیشمرگه نمی‌کند؟

الان قدرت اساسی نیروهای پیشمرگ از کمک‌ کشورهای دوست و همسایه تامین می‌شود. مهمات نظامی از ایران و منطقه دریافت کردیم و هواپیما هم از نیروهای امریکایی گرفتیم. امریکا 430 میلیون دلار پول برای حقوق پیشمرگه‌هایی که در جنگ با «داعش» هستند، اختصاص داد اما بغداد حقوقی برای پیشمرگه‌ها نمی‌دهد.

 

 دو روز پیش خبر برگزاری نخستین انتخابات در سطوح مختلف محلی و منطقه‌ای در نظام فدرال در شمال سوریه در ماه سپتامبر منتشر شد. تحلیل شما از این انتخابات چیست؟

در کل این واقعیت وجود دارد که امروز کردها در شرایط مقاومت و دفاع از مناطق خود است. نکته مهم دیگر این است که چه در اقلیم کردستان عراق و چه در مناطق کردنشین در سوریه، کردها نیروی قدرتمندی هستند که با «داعش» می‌جنگد. سوال اینجاست که در این شرایط آیا کردها فقط به عنوان یک گروه مسلح با «داعش» می‌جنگند یا به عنوان یک نیروی سیاسی محسوب می‌شوند که مسئله مبارزه با «داعش» جزئی از برنامه‌ها است. وقتی به عنوان یک نیروی سیاسی شناخته شد، برای مدیریت منطقه نیاز به یک فرایند دموکراتیک از راه انتخابات است تا کردها بتوانند حاکمیت منطقه را در دست داشته باشند.

اما این انتخابات مقدمه‌ای برای اعلام استقلال کردها نیست بلکه مقدمه‌ای برای اعلام این است که این چند سال که از کل حقوق شهروندی خود محروم بودند اما امروز که هم روسیه و هم امریکا برای مبارزه علیه «داعش» روی آنها حساب می‌کند، رهبری کُرد سوریه می خواهد به عنوان یک گروه مسلح به آنها نگاه نشود بلکه به عنوان یک گروه قدرتمند سیاسی- نظامی برای مدیریت مناطق کردنشین در نظر گرفته شوند. در چارچوب قانون اساسی سوریه، کردها خواستار استقلال از سوریه نشدند بلکه خواستار خودمختاری هستند؛ تقریبا تشکیل منطقه‌ای شبیه به اقلیم کردستان عراق.

 

روزنامه همبستگی، سرویس بین‌الملل، روز دوشنبه 9 مرداد ماه 1396، شماره 3743، صفحه 5.

 

لینک گفت‌وگو:

 

http://hambasteginews.com/newspaper/3743/5/روزنامه_شماره_3743_صفحه_5

 

صفحه31 از53

آخرین اخبار

گزارشات پر بازدید

حالت های رنگی