امروز: جمعه 10 فروردين 1403 برابر با 29 مارس 2024

ناظم دباغ در گفت‌وگو با ایلنا: احتمال سوآپ نفت خام بین ایران و اقلیم کردستان/ هنوز توافقی حاصل نشده است

«ناظم دباغ»  نماینده‌ حکومت اقلیم کردستان عراق در تهران با یادآوری اینکه ما بدنبال رسمی شدن پروتکل هستیم تا دولت ایران و اقلیم کردستان مسئولیت صادرات را به عهده بگیرند، میزان صادرات را نیز در مرحله اول 20 تا 30 هزار بشکه در روز اعلام کرد که قابل افزایش خواهد بود.

«ناظم دباغ» نماینده‌ اقلیم کردستان عراق در تهران در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری ایلنا درباره ماجرای صادرات نفت از اقلیم کردستان عراق به ایران گفت: حکومت اقلیم کردستان عراق و جمهوری اسلامی ایران روابط دیرینه‌ای با هم دارند و  در کل، از نظر اقتصادی همیشه از هم پشتیبانی کرده و همکاری داشته‌اند، به همین دلیل تصمیم گرفته‌ایم که دو طرف از روابط با یکدیگر بهره‌مند شده و روابط اقتصادی را قوی کنند.

وی افزود: یکی از مسائل ضروری جهت تقویت روابط اقتصادی دو طرف  مسئله ترانزیت، بازرگانی و تجارت نفت است لذا پیشنهاد شد که راهی باز کنیم که از طریق جمهوری اسلامی ایران ترانزیت و صادرات نفت داشته باشیم.

دباغ تصریح کرد: ما در این راستا قبلا با جمهوری اسلامی ایران تفاهمنامه‌ای امضا کرده‌ایم اما منتظر تایید کمیسیون نفت و گاز اقلیم کردستان هستیم تا تبدیل به توافق بین دو طرف شود و از این طریق بتوانیم برای صادرات و ترانزیت نفت از مسیر ایران اقدام کرده و همچنین نیاز نفت پالایشگاه‌های کرمانشاه، تبریز و سپس اراک و تهران را تامین کنیم.

وی اظهار داشت: اساس این کار تقویت روابط اقتصادی بوده و ضمن اینکه ما نمی‌خواهیم به ایران نفت بفروشیم بلکه از طریق ایران صادرات نفت انجام می‌دهیم.

نماینده‌ اقلیم کردستان عراق توضیح داد: در این راستا ایران به جای اینکه نفت خود را با لوله از جنوب به کرمانشاه برساند با هزینه کمتر نفت را از اقلیم کردستان به این شهر می‌رساند اگر بیش از نیاز هم به پالایشگاه نفت بدهیم می‌توانیم سوآپ انجام دهیم همچنین نفت ما از طریق ایران بوسیله تانکر نیز امکان صادرات دارد.

«ناظم دباغ»  نماینده‌ حکومت اقلیم کردستان در تهران با یادآوری اینکه ما بدنبال رسمی شدن پروتکل هستیم تا دولت ایران و اقلیم کردستان مسئولیت صادرات را به عهده بگیرند، میزان صادرات را نیز در مرحله اول 20 تا 30 هزار بشکه در روز اعلام کرد که قابل افزایش خواهد بود.

روزنامه «تعادل» جزئيات بيشتر تفاهمنامه نفتي ايران و اقليم كردستان را منتشر مي‌كند

 روزنامه تعادل: گروه انرژي / نادي صبوري ـ 19 فروردین ماه بود که پایگاه خبری رووداو کردستان از اتفاقی خبر داد که ایران و اقلیم کردستان درحال از سرگیری مذاکرات در زمینه صادرات نفت اقلیم از طریق ایران هستند.

عصر روز چهار‌شنبه هفته گذشته نیز یک برنامه رادیویی در همین پایگاه خبری، جزییاتی جدید از این مذاکرات منتشر کرد؛ در این برنامه که با حضور «ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان در ایران، «شیرکوه جودت» رییس کمیسیون انرژی پارلمان اقلیم و «هوشیار رستمی» کارشناس اقتصادی برگزار شد این خبر ارایه شد که «تفاهمنامه سوآپ نفت خام بین ایران و اقلیم کردستان» در تاریخ 5 آوریل 2016 میان دو کشور به امضا رسیده و ضرب‌الاجلی یک ماهه نیز برای تبدیل شدن این تفاهمنامه به قرارداد در نظر گرفته شده است. طبق صحبت‌هایی که از سوی نمایندگان اقلیم در این برنامه مطرح شد، طرف ایرانی آماده این قرارداد است اما کردستان هنوز جواب خود را اعلام نکرده است.  در نهایت این قرارداد به‌زودی با دیدار «بیژن زنگنه» وزیر نفت ایران و «آشتی هورامی» وزیر منابع طبیعی اقلیم کردستان امضا خواهد شد.

«ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان در ایران پیش از این گفته بود که روز سه‌شنبه گذشته (17 فروردین ماه 94) آخرین مذاکرات بین نمایندگان ایران و کردستان (که به نظر می‌رسد هتل قدس واقع در خیابان نجات‌اللهی و روبه‌روی پارک ورشو میزبان این مذاکرات بوده) انجام شده و تفاهمات کلی در این زمینه صورت گرفته است. طبق اظهارات نماینده اقلیم کردستان در ایران در آن تاریخ قرار بود تا ماه آینده(17 اردیبهشت) قرارداد رسمی بین ایران و کردستان به امضا برسد. «ناظم دباغ» در پاسخ به این پرسش که مقصد نهایی نفت صادراتی کردستان از طریق ایران کجا خواهد بود، اظهار کرده بود: «در حال حاضر مقصد صادرات نفت کردستان ایران به عنوان نزدیک‌ترین کشور و برای مصرف داخلی و پالایشگاه‌های آن است. در صورتی که مازاد نفتی به وجود‌ آید طرفین برای تعیین تکلیف آن مذاکره خواهند کرد».

اکنون و طبق اخبار منتشر شده در برنامه رادیویی رووداو این تفاهمنامه اساسا «سوآپ» نفت خام محسوب شده و قرار است در مرحله اول به پالایشگاه تبریز و کرمانشاه در مرحله دوم به پالایشگاه اراک و در مرحله سوم به پالایشگاه تهران رفته و به همان میزان در جنوب ایران صادر شود. طبق این اخبار ظرفیت فعلی در نظر گرفته شده برای این تفاهمنامه 300 هزار بشکه در روز است، ساخت خط لوله در زمین ایران به عهده ایران و در زمین کردستان به عهده اقلیم کردستان است. «شیرکوه جودت» رییس کمیسیون انرژی پارلمان اقلیم در این برنامه رادیویی اعلام کرد که در واقع کارهای لازم از سوی کردستان برای پیشبرد این طرح انجام شده اما به واسطه تعطیل بودن پارلمان این کشور هنوز این تفاهمنامه که استراتژیک محسوب می‌شود به تایید پارلمان نرسیده است.

 

موضع حکومت مرکزی چه خواهد بود؟

دو سال پیش و زمانی که بحث صادرات نفت اقلیم کردستان از طریق ترکیه تازه داغ شده بود، دولت مرکزی عراق به صراحت اعلام کرد در صورتی که این اتفاق بدون هماهنگی با بغداد رخ دهد نه تنها از آنکارا شکایت خواهد کرد بلکه سهم بخش خودمختار کردستان از بودجه ملی را هم به ‌شدت کاهش خواهد داد. رابطه پیچیده میان اقلیم و دولت مرکزی از یک سو و رابطه نزدیک ایران با دولت مرکزی عراق از سوی دیگر باعث می‌شود این مساله نیز اکنون به دغدغه‌یی تبدیل شود که موضع دولت مرکزی عراق در مقابل سوآپ نفتی میان ایران و اقلیم چه خواهد بود؟

«هوشیار رستمی» کارشناس اقتصادی و مسائل کردستان در این برنامه رادیویی عنوان کرد که از دیدگاه او دولت مرکزی عراق مخالف این اتفاق خواهد بود چراکه در این وضعیت اقلیم با داشتن 2 خط لوله به ترکیه و ایران عملا به استقلال اقتصادی در قالب عراقی یکپارچه دست خواهد یافت چیزی که با خواسته‌های دولت مرکزی همخوانی ندارد. وی همچنین معتقد بود، مقام‌های نفتی ایران که در هفته گذشته اخبار این قرارداد استراتژیک را مدام تکذیب کرده‌اند با استفاده از تجربه قراردادهای جدید نفتی منتظر روی کار آمدن مجلس دهم هستند تا در فضایی مناسب‌تر این موضوع را رسانه‌یی کنند. قاعدتا به دلیل ارتباط سیاسی نزدیک بین دولت مرکزی عراق و ایران، اگر در داخل کشور یک همصدایی نسبت به بهره‌برداری اقتصادی از این طرح وجود نداشته باشد، می‌تواند پروژه را به شکست بکشاند و به همین خاطر دولت منتظر است تا در کنار مجلسی همسوتر استراتژی بازی برد ـ برد اقتصادی با همسایگان خود را پیش ببرد و البته سایه نگاه سیاسی به قراردادهای اقتصادی را تا حد زیادی بی‌اثر کند.

«ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان در ایران اما با این دیدگاه مخالف بوده و اعتقاد داشت که این اتفاق موجب خوشحالی دولت مرکزی عراق خواهد بود. با وجود تمام مخالفت‌های ابتدایی دولت مرکزی عراق با صادرات نفت اقلیم از طریق ترکیه، که البته برخی ریشه آن را در عدم نزدیکی سیاسی عراق و ترکیه نیز می‌دیدند، صادرات نفت کردستان به ترکیه در نهایت حل و فصل شد. این جریان برقرار بود تا زمانی که در آخرین روزهای سال گذشته

خورشیدی، اخباری مبنی بر توقف صادرات نفت این اقلیم به بندر جیحان ترکیه مطرح شد.

«نجم‌الدین کریم» استاندار کرکوک در رابطه با این مساله عنوان کرد که دولت ترکیه قصد دارد با توقف صادرات نفت، کردهای عراق را تحت فشار قرار داده و به وسیله کردهای عراق، تحرکات حزب کارگران کردستان ترکیه و نیروهای مدافع خلق در سوریه را کنترل کند. درحالی که پیش‌تر اعلام شده ‌بود علت این قطع صادرات، انفجار خط لوله کردستان ـ جیحان توسط حزب کارگران کردستان ترکیه بوده است هر چند پس از گذشت چند روز مجددا این صادرات از سر گرفته ‌شد.  اما به نظر می‌رسد، ترکیه مأمن مناسبی برای نفت کردستان عراق نخواهد بود و به همین دلیل کردها به دنبال تنوع‌ بخشی در مقاصد صادراتی خود هستند و عزم خود را برای استفاده از ایران به عنوان یک مسیر صادراتی جدی کرده‌اند. جبهه‌گیری سرسختانه ترکیه علیه کردها و درگیری‌های داخلی این کشور در چند وقت اخیر اکنون سبب شده که اقلیم بیش از پیش به ایران به عنوان مسیر ترانزیتی امن در این زمینه نگاه کند. هر چند تاکنون مشخص نشده بود که این قرارداد در چه قالبی صورت خواهد گرفت و اکنون پیش کشیده شدن بحث «سوآپ» که ایران پیش از این تجربه آن را در جبهه شرقی خود داشته است، مسائلی مانند نرخ سوآپ، زمان اعتبار آن و موضع دولت و مجلس ایران در این زمینه نیز اهمیت پیدا خواهد کرد.

 

 تاریخچه سوآپ نفت در ایران

سوآپ نفت در ایران اکنون بیش از هر چیز با نام یک شخص گره خورده است. «مسعود میرکاظمی» وزیر پیشین نفت ایران که مرداد ماه سال 1389 پس از 13سال دستور توقف این عملیات به واسطه پایین بودن نرخ سوآپ را داد. قبل از آن روز ایران برای 13سال مسیری امن برای همسایگان خود در دریای خزر برای سوآپ نفت خام محسوب می‌شد. با توقف این عملیات طی گذر سال‌ها، این همسایگان آلترناتیوهایی برای این امر پیدا کردند و به نوعی فرصت در آن منطقه به طور کلی از دست رفت. حالا مطرح شدن بحث سوآپ نفت اقلیم از طریق ایران می‌تواند امید‌های سوخته در این زمینه را دوباره برویاند. البته اگر ناگهان دوباره کسی صبح از خواب بیدار نشده و تصمیم بر خط بطلان کشیدن بر منافع یک کشور نگیرد.

 

تاریخ خبر: جمعه 24/2/1395 ـ کد خبر: 43303

ناظم دباغ در گفت‌وگو با روزنامه اعتماد: هيچ قدرتي موافق استقلال كردستان عراق نيست

 

محمدابراهيم ترقي‌نژاد: با سقوط صدام حرف و حديث‌ها براي استقلال اقليم كردستان از عراق بيش از هر زمان ديگري شده است. كردهايي كه ديروز اندك اعتراض‌شان براي دستيابي به حقوقي ناچيز با سركوب شديد رژيم بعث روبه‌رو مي‌شد، اكنون مجال فراهم ديده بودند تا بار ديگر به فكر تحقق آرمان استقلال باشند. در دو سال اخير نيز زمزمه‌هاي عملي كردن آن رويا بيش از هر زمان ديگري شده و اكنون يكي از مقامات عالي اقليم كردستان عراق از تحقق بخشيدن آن سخن مي‌گويد. مسيري كه البته با دشواري‌هاي بسياري روبه‌رو است و بي‌ترديد با واكنش تهران، آنكارا و بغداد روبه‌رو خواهد شد. در خصوص درخواست احتمالي اقليم كردستان عراق از ايران براي كمك به استقلال گفت‌وگويي با «ناظم دباغ» نماينده اقليم كردستان عراق در تهران داشته‌ايم كه مشروح آن در ادامه مي‌آيد.

 

كردها از مدت‌ها پيش به دنبال جدايي و استقلال بودند اما اينك مسرور بارزاني، رييس سازمان اطلاعات دولت اقليم كردستان عراق مي‌گويد زمان جدايي دوستانه از بغداد فرارسيده است و كردستان عراق درصدد تشكيل كشور مستقلي است. اين در حالي است كه كردها حتي در بحران سياسي دو سال پيش و حمله داعش به عراق اين مساله را به شكل علني بيان نكرده بودند. چه مسائلي موجب شده تا كردها در شرايط كنوني چنين سخني را بگويند؟

آقاي مسرور بارزاني به عنوان يك مسوول در اقليم كردستان عراق، نظر شخصي خود را مطرح كرده و اشكالي هم ندارد اما اين سخنان بيش از هر چيز متوجه شرايط كنوني عراق و دولت اين كشور است. ما اكنون مطمئن شده‌ايم كساني در بغداد و دولت عراق هستند كه مي‌خواهند كردها را به سمت جدايي هل بدهند. اين صحبت‌ها را آقاي مسرور بارزاني گفته اما كساني در حزب الدعوه عراق هستند كه مي‌گويند كردها استقلال پيدا كنند و بروند دولت تشكيل بدهند. اينكه آنها به چه دلايلي، كردها را براي استقلال و تجزيه عراق دعوت مي‌كنند، بايد خودشان پاسخ دهند. اگر شما به شكل‌گيري دولت عراق پس از سقوط صدام و فروپاشي نظام بعثي عراق نگاه كنيد، متوجه مي‌شويد كردها از نخستين روز تاسيس نظام جديد عراق، به دنبال جدايي نبودند. آقاي طالباني نقش جدي در وحدت عراق ايفا كرده است و مراجع و گروه‌هاي عراقي نيز هميشه از نقش ايشان تعريف كرده و از او حمايت كرده‌اند و جلال طالباني را محور وحدت دانسته‌اند ولي هنگامي كه حيدر العبادي بدون توجه به توافقات قبلي به صورت يكجانبه و يكطرفه تغييراتي را در سطح حكومتي ايجاد مي‌كند و در اين تغييرات هيچ مشورتي با كردها نمي‌كند و كانديداي كردي را براي تصدي مسووليتي معرفي مي‌كند كه گروه‌هاي كردي آن فرد را قبول ندارند، چنين شرايطي هم ايجاد مي‌شود. از اين دست اقدامات را قبلا صدام و ديگر حاكمان عراق انجام مي‌دادند كه به خواست مردم و احزاب توجهي نمي‌كردند. وقتي اين شرايط ايجاد مي‌شود، شك نكنيد كه كُرد از خود حمايت مي‌كند و براي خود تصميم‌گيري خواهد كرد. اكنون شما به شرايط عراق نگاه كنيد. پارلمان عراق توسط افرادي اشغال مي‌شود و نخست وزير بدون مشورت با احزاب و كردها و رييس‌جمهور، اقداماتي را انجام مي‌دهد و تغييراتي را در سطح حكومتي ايجاد مي‌كند كه حتي شيعيان هم از آن راضي نيستند. معناي اين اقدامات، آن است كه دموكراسي در عراق غايب است. در اين شرايط «مسرور بارزاني» مي‌گويد كه آنها در بغداد ما را به سمت استقلال هل مي‌دهند. با اين حال و تا اين لحظه، رهبران كرد براي استقلال در زمان كنوني تصميمي نگرفته‌اند و ما منتظر آينده عراق هستيم و مي‌خواهيم ببينيم حقوق كرد چه مي‌شود؟ در صورتي كه كرد در تحولات آينده از حقوق خود محروم نشود و بتواند نقش‌آفريني كند، تصميمي را براي جدايي نداريم. ما در درجه اول مي‌خواهيم از حقوق و منافع خود دفاع كنيم و پس از آن، به دولت عراق بازخواهيم گشت.

 

جدايي اقليم كردستان از عراق تا چه اندازه مورد حمايت روس‌ها و ‌‌آمريكايي‌هاست؟

 درخواست‌هايي وجود دارد ولي ما نبايد منتظر حمايت آنها باشيم. كساني كه منتظر حمايت آنها هستيم، همان‌هايي هستند كه شرايط امروز را ايجاد كرده‌اند، منطقه را تقسيم كردند و به خاطر منافع خود، آشوب‌ها را دامن زده‌اند و اكنون نيز در منطقه حضور دارند. ما به عنوان كُرد انتظار داريم بر اساس قانون اساسي عراق و بر اساس توافقات قبلي، حقوق كردها محفوظ باشد ولي در صورتي كه اين حق مورد توجه قرار نگيرد و آن حقوق رعايت نشود، نبايد هم انتظاري وجود داشته باشد. در طول تاريخ اين قدرت‌هايي كه شما از آن سخن گفتيد، همان‌هايي بودند كه قبلا از صدام حمايت مي‌كردند، نه فقط عليه مردم كُرد بلكه عليه ايران و ساير بازيگران منطقه‌اي. وضعيت كنوني منطقه ناشي از عملكرد چه كسي است؟‌ اگر مي‌خواهيم منطقه از وضعيت كنوني خارج شود، راهي جز برگشت به مردم و توجه به خواست و حقوق آنها را نداريم. من هم‌اكنون اين انتظار را ندارم يكي از قدرت‌هايي كه شما از آن سخن گفتيد در صورتي كه منافعش تامين نشود، از كردستان حمايت بكند.

 

حداقل در يكي، دو سال گذشته مقامات كردستان عراق با مقامات آمريكايي ديدار كرده‌اند. در آن ديدارها، اين موضوع مطرح شده است؟ پاسخ آمريكا چه بوده است؟

 همه حقوق مردم كُرد را قبول دارند ولي مورد حمايت قرار نمي‌دهند. ما تا به امروز نشنيده‌ايم كه آمريكايي‌ها و روس‌ها كردها را مورد حمايت قرار دهند و بگويند كه جدا شويد. صحبت‌هايي شده است ولي تاييدي را هم نگرفته‌ايم. البته آنها گفته‌اند كه تعيين سرنوشت، حق مسلم خودتان است ولي بايد شرايط اين مساله را ايجاد كنيد. يكي از اين شرايط مهم، جلب نظر همسايگان است. ما سه همسايه مهم داريم؛ ايران، تركيه و سوريه و بايد حداقل نظر دو كشور را در اين باره جلب كنيم. در صورتي كه نظر اين كشورها جلب نشود، شرايط براي جدايي و تشكيل يك كشور تامين نمي‌شود و اين مساله نيازمند رايزني است. حتي براي جدايي و استقلال نيازمند رايزني با دولت بغداد هستيم و اگر آنها راضي نشوند، انجام اين كار به سختي صورت مي‌گيرد.

 

مسرور بارزاني هم گفته است كه براي استقلال كردستان عراق نيازمند رايزني با ايران و عراق هستيم. به نظرتان واكنش ايران نسبت به اين مساله چه خواهد بود؟

 آنچه ما در اين باره اطمينان نظر داريم، آن است كه تاكيد ايران در وحدت و عدم تجزيه عراق است. ترك‌ها نيز در اين باره اصرار دارند، يعني جدايي ما را قبول نمي‌كنند ولي در بغداد نظرات متفاوتي وجود دارد. كساني امروز در بغداد هستند و ما را براي جدايي تشويق مي‌كنند. مسرور بارزاني در اين باره معتقد است كه ما براي جدايي نياز داريم تا با قدرت‌هاي مطرح در اين باره رايزني و نظر آن قدرت‌ها را جلب كنيم مگر نه بدون جلب نظر آنها كسب استقلال سخت و دشوار خواهد بود.

 

واكنش وزارت امور خارجه عربستان نسبت به اين مساله چيست؟ برخي مي‌گويند مسوولان سعودي در تحريك اين تفكر در مقامات اقليم كردستان نقش‌آفريني كرده‌اند. شما اين مساله را قبول داريد؟

 صراحتا مي‌گويم كه هيچ كدام از كشورهاي منطقه چه عرب، چه ترك و چه فارس اين مساله را قبول نخواهد كرد. برخي‌ها اين هدف را دارند كه مي‌خواهند آرامش منطقه برهم بخورد. شايد عربستان بخواهد در عراق، اهل تسنن در راس قدرت باشند و اين هم به دليل مقابله با گسترش نفوذ شيعه و ايران است. ما مراقب هستيم تا در دام بحران‌ها و تنش‌هاي كنوني منطقه نيفتيم و مراقب هستيم كه بيشترين منفعت را در اين باره كسب كنيم. بايد بگويم وارد هيچ ائتلافي عليه هيچ بازيگري نخواهيم شد. سعودي و قطر تا اين لحظه از استقلال كردستان حمايت نكرده‌اند و با تركيه همدست هستند تا سلطه اهل تسنن در منطقه ايجاد شود.

 

عدم حضور كردهاي سوريه در مذاكرات ژنو و استقلال كردستان عراق تا چه اندازه مي‌تواند موجب شود تا كردهاي سوريه نيز خواستار استقلال‌طلبي شوند؟

مشكل اينجا وجود دارد كه بسياري از كردها اصرار دارند جدا شوند و كشوري مستقل و متحد تشكيل بدهند، چه در تركيه و چه در سوريه و چه در عراق. تا به امروز كُرد قبول داشت تا در چارچوب قوانين كشوري كه در آن است، باشد تا از اين طريق حقوق‌شان محفوظ بماند ولي اكنون حقوق كردها توسط اين كشورها رعايت مي‌شود؟ قدرت اصلي كه در برابر داعش و تروريسم ايستادگي كرد و مقابل آنها ايستاد، كردها بودند. پيشمرگه‌هاي كُرد در سوريه و عراق ضرباتي اساسي به داعش وارد كردند. وقتي از آينده سوريه صحبت مي‌كنيم، چرا نبايد كردها در آن نقش‌آفريني بكنند؟ چرا كردها نبايد در مذاكرات سوريه حضور داشته باشند؟ بايد جامعه بين‌الملل متوجه مظلوميت كردها و حقوق و خواست‌هاي آنها باشد. آيا در اين شرايط حقوق و خواست كُرد مورد توجه قرار مي‌گيرد؟ وقتي شرايط جنگي مي‌شود، كُرد مظلوم است و وقتي داعش حمله مي‌كند، باز كردها مظلوم هستند. اكنون شرايط عوض شده است و كسي نمي‌تواند مانع از بيان خواسته‌مان شود. آيا حق نداريم خواسته‌مان را مطرح كنيم. البته ما منتظر هستيم تا در چارچوب قانون اساسي حقوق‌مان را به دست آوريم و از آن محافظت كنيم اما در صورتي كه اين حق رعايت نشود، نبايد هم انتظاري داشته باشيم.

 

با توجه به قطع مذاكرات دولت تركيه با كردهاي اين كشور و سركوب آنها، اقدام شما منجر به تحريك اكراد تركيه نمي‌شود؟ در چنين شرايطي چگونه انتظار داريد كه دولت تركيه استقلال كردستان عراق را به رسميت بشناسد؟

سوال ما از دولت تركيه اين است كه چرا آنها حقوق كردها را به رسميت نمي‌شناسد؟ هم‌اكنون كردها ٣٠ سال است كه براي به دست آوردن حقوق‌شان در حال مبارزه با دولت تركيه هستند و سركوب مي‌شوند. نتيجه اين مسائل منجر به آن شده است كه اكنون مبارزه مسلحانه در تركيه اوج گرفته و آن اعتراضات خاموش نشده است. اگر اين شرايط عدم توجه به حقوق كُرد ادامه يابد، به راه‌حلي هم نمي‌رسيم و هيچ مساله‌اي حل نخواهد شد. تنها راهكار حل و فصل بحران اين است كه حق مليت و بشريت كردها به رسميت شناخته شود. هنگامي كه اين حقوق كردها به رسميت شناخته شود، مگر كردها ديوانه هستند كه در جنگ و دعوا باشند؟

 

مساله تجزيه كشورها تا چه اندازه مي‌تواند وضعيت مبارزه با تروريسم و داعش در عراق و سوريه را پيچيده‌تر از وضعيت كنوني كند؟ به عبارت ديگر، تجزيه كشورها منجر به بحراني‌تر شدن منطقه نخواهد شد؟

ما در منطقه تجربياتي داريم. برخي معتقد بودند با سقوط صدام و فروپاشي نظام بعثي، آرامش در منطقه حاكم خواهد شد. داعش و تروريسم امروز ناشي از چيست؟ داعش و تروريسم امروز نشات گرفته از سوءمديريت گذشته است و اگر اين سوءمديريت ادامه داشته باشد، اين تروريسم و جنگ و بحران نيز ادامه خواهد داشت. ما اگر متحد شويم ولي اين اتحاد حقيقي نباشد، مشكلات تداوم مي‌يابد. مهم اين است كه جلوي اين آشوب را بگيريم و اتحاد واقعي شكل بگيرد. راهكار حقيقي توجه به خواست و نظر مردم است و ارايه خدمات به آنها است.

 

روابط ايران با گروه‌هاي كُرد چگونه است؟

 تا اين لحظه، روابط ايران با گروه‌هاي كردي خوب و مناسب است ولي ايران اكنون بر سر يك دو‌راهي قرار گرفته است. در عراق، نزديك‌ترين هم‌پيمانان ايران، شيعيان هستند اما امروز در درون بيت شيعه، اختلافات شديدي وجود دارد. در عراق ميان شيعه و سني اختلاف وجود دارد. ما امروز انتظار داريم كه ايران مثبت‌ و فعال‌تر از گذشته عمل كند و به دنبال اتحاد شيعه با كُرد و شيعه و سني با يكديگر باشد تا بتوانيم عراقي جديد ايجاد كنيم. لازم است تا بار ديگر تاكيد كنم كه روابط ايران با گروه‌هاي كردي و عراقي، روابطي مثبت و مناسب است.

 

تا چه اندازه سخن گفتن از رفراندوم براي جدايي از سوي مسوولان اقليم كردستان عراق واقعي و چقدر نمايشي براي كسب امتيازات بيشتر از دولت بغداد است؟

صددرصد واقعي است. من مي‌گويم به رفراندوم نيازي نيست زيرا كردي وجود ندارد كه مخالف كشور مستقل كردستان باشد و استقلال نخواهد. مگر مي‌شود فردي كُرد باشد و در برابر اين خواسته، نه بگويد؟ اما سوالي كه در اين باره وجود دارد، اين است تشكيل كردستان در چه زماني و با چه هزينه‌اي صورت گيرد؟

 

در اخبار آمده است كه «مسعود بارزاني» و «برهم ‌صالح» درصدد سفر به تهران هستند. اين سفر چه زماني صورت مي‌گيرد؟ دستورالعمل رايزني‌ها در اين باره چه خواهد بود؟

برنامه سفر به ايران و ديدار با مقامات عالي ايران، برنامه جديدي نيست و همواره در شرايط مناسب، مسوولان عالي به ايران و كردستان عراق سفر كرده‌اند و با يكديگر در رابطه با مسائل دوجانبه و مورد علاقه پرداخته‌اند. مي‌خواهم بگويم كه تبادل هيات و انجام مشورت هميشه وجود داشته باشد اما زمان نهايي اين سفر هنوز مشخص نشده است.

 

در اين سفر احتمالي، در رابطه با استقلال كردستان عراق با ايران رايزني هم خواهند داشت؟

تا وقتي كه زمان سفر مشخص نشود، دستورالعملي هم براي آن تعيين نخواهد شد. با اين حال، هنگامي كه اين سفر صورت گيرد و نياز به رفراندومي وجود داشته باشد، بايد صددرصد با ايران رايزني صورت گيرد.

 

روزنامه اعتماد، صفحه دیپلماسی، بخش گفت‌وگوی روز، دوشنبه 20 اردیبهشت 1395، سال سیزدهم، شماره 3522، صفحه 10.

«ناظم دباغ» در گفت‌وگو با هفته‌نامه صدا: هنوز شرایط استقلال کردها فراهم نیست

سعیده سادات فهری ـ «ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان در ایران در گفتگو با هفته نامه صدا تاکید کرد که امروز حقوق کردها توسط دولت عراق نادیده گرفته می‌شود و این در حالی است که کردها در ساخت عراق جدید نقشی اساسی داشتند. به گفته دباغ یکی از مطالبات اصلی کردها این است که بجای آنها تصمیم گرفته نشود و حقوق آنها حفظ شود.

 

او با اشاره به بحث برگزاری رفراندوم برای استقلال که از سوی کردهای عراق مطرح شده است، افزود کردها آگاه هستند که خطر شعار استقلال طلبی و هزینه‌های آن چقدر بالاست ولی از سوی دیگر می‌دانند که نمی‌توان با همین روش ادامه داد. البته نماینده اقلیم کردستان عراق معتقد است هنوز شرایط اعلام استقلال کردی فراهم نیست و اگر هم قرار باشد رفراندومی برگزار شود باید با تفاهم عراق، ترکیه و ایران انجام پذیرد.

 

چندی است که در عراق اوضاع سیاسی برهم ریخته و به نظر می‌رسد که زمام امور از دست حیدر العبادی به عنوان نخست وزیر خارج شده است. تحلیل شما به عنوان نماینده اقلیم کردستان در ایران از شرایط امروز عراق چیست؟

هر دولتی که بعد از فروپاشی صدام حسین در عراق روی کار آمده با مشکلات بسیاری مواجه شده است و اختلافات بسیاری هم میان کرد و عرب و هم میان مذاهب مختلف در این کشور وجود دارد. متاسفانه در طول تاریخ تنش و درگیری‌هایی میان افراد و گروه‌های متعدد در عراق وجود داشته است. به همین دلیل اغلب شاهد هستیم که کردها و شیعیان برای حفظ خودشان و دستاوردهایشان در حال مبارزه علیه رژیم‌های گذشته بوده‌اند. این موضوع تا به امروز ادامه دارد و از همین رو در این کشور مسئله منافع مذهبی، ملی و منافع شخصی در تشکیلات برای مدیریت سیاست مسلط بوده است. این مسائل باعث شده است که عوامل خارجی و دولت‌های دیگر برای حفظ منافع خودشان وارد صحنه شوند و از ابزار اختلاف افکنی میان گروه‌های مختلف عراقی بهره گیرند.  

امروز می‌بینیم که به دنبال این دخالت‌ها و عوامل ذکر شده، مجموعه‌ای در خیابان‌ها تظاهرات می‌کنند، عده‌ای وارد پارلمان می‌شوند و افرادی نیز خارج از سیستم اداری و قانونی عراق، صحبت از تغییرات می‌کنند. این افراد بدون در نظر  گرفتن فاکتورهای تشکیل عراق جدید که بر پایه توافق است دست به چنین تحرکاتی می‌زنند.

 

در حال حاضر عمده ترین مطالبه کردها از دولت چیست؟

قدرت سیاسی در عراق، بعد از فروپاشی صدام حسین میان شیعه، سنی و کرد تقسیم شد و این تشکیلات توانستند عراق جدید را بسازند. وقتی عراق جدید ساخته شد قدرت و دولت در اختیار شیعیان بود، تشریح قوانین و شراکت در امور بر عهده سنی‌ها بود و کردها بعدها به دلایلی که در گذشته وجود داشت و از آنجایی که برخی مناطق را در اختیار داشتند با عراق متحد شده و یک منطقه مستقل را بوجود آوردند. در آن مقطع مشخص شد که وحدت میان شیعه و کرد باعث تقویت مدیریت در این کشور خواهد شد و دولت شیعه نیز بیشترین منفعت را از اتحاد با کردها داشت. اما متاسفانه بعد از حضور نخست وزیرهای شیعه در عرصه قدرت یعنی به ترتیب ابراهیم جعفری، نوری مالکی و امروز نیز حیدر العبادی به نظر من شیعیان در عراق تاحدودی مغرور شدند و بحث‌ّهایی مطرح شد مبنی بر آنکه طرح حکومت موتلف یعنی با حضور احزاب و گروه‌های سیاسی مختلف و کابینه‌ای متشکل از وزرای شیعه، سنی  و کرد تغییر کند. یعنی به این ترتیب که نخست وزیر این اختیار را داشته باشد که دولت جدید تشکیل دهد. این اقدامات که به نام اصلاحات در عراق دنبال می‌شود قبل از آنکه یک اقدام اصلاحی باشد جنگ و دعوای سیاسی است.

 

با توجه به فسادی که در کابینه عراق وجود دارد اگر قرار است اصلاحاتی صورت بگیرد باید ریشه این فساد و همچنین این مسئله که کدام وزیر در کدام وزارت خانه به درستی وظایفش را انجام نداده است، مشخص شود. این روش که به نام اصلاحات و به نام دولت تکنوکرات تمامی وزرا تغییر یابند، اقدام صحیحی نیست. 

 

یعنی به نظر شما کابینه‌ای که حیدر العبادی معرفی کرده یک کابینه تکنوکرات نیست؟

باید در نظر بگیریم که تعریف تکنوکرات چیست!؟ تکنوکرات به این مفهوم نیست که شخص نخست وزیر به دنبال این باشد که وزیری متخصص روی کار بیاورد اما وابسته به خودش باشد. این رویکرد را نمی‌توان بر مبنای اصلاحات دانست. حکومت تکنوکرات بدان معناست که یک هیات مدیریت حکومت تکنوکرات را بر عهده گیرد. به عقیده من وقتی وزیری تعیین می‌شود حال چه تکنوکرات باشد چه خیر در وهله نخست باید یک فرد سیاسی باشد. وقتی این فرد سیاسی به سمتی گماشته شد زیردستی‌های او یعنی معاونان و مشاورانش باید تکنوکرات باشند. اگر بخواهیم روندی که حیدر العبادی در پیش گرفته را مبنا قرار دهیم،‌ شخص نخست وزیر نیز باید تکنوکرات باشد. ولی امروز شاهد این هستیم که در طول تاریخ و در دنیای امروز بسیاری از روسای حکومت، روسای پارلمان و حتی نخست وزیران تکنوکرات نیستند ولی زیردستان آنها تکنوکرات هستند. زیرا هر فرد تکنوکرات فقط یک تخصص دارد به عنوان مثال وزیر بهداشت فقط یک تخصص دارد یا وزیر نفت فقط یک تخصص دارد. این وزرا باید مدیران سیاسی خوبی باشند تا بتوانند از عهده مدیریت آن وزراتخانه‌ها به خوبی برآیند. آنچه که امروز در عراق شاهد هستیم ناشی از برخی خصومت‌هاست یعنی حیدر العبادی به بهانه روی کار آوردن یک دولت تکنوکرات می‌خواهد وزرا را تغییر دهد. در این میان شاید برخی وزرای پیشین نیز همچنان در قدرت باشند؛ وزرایی که اصلا تکنوکرات نیستند. به همین دلیل امروز شرایط عراق بسیار وخیم است کار به جایی رسیده است که پارلمان را اشغال می‌کنند؛ نخست وزیر، نايب رئیس جمهور را برکنار می‌کند یا وزرا را تغییر می‌دهد.

حیدر العبادی باید به این مسئله توجه داشته باشد که او نیز با توافق میان گروه‌ها و احزاب مختلف توانسته نخست وزیر شود و به دلیل تکنوکرات بودن روی کار نیامده است. همچنین از آنجایی که او از اعضای حزب الدعوه بود به عنوان نخست وزیر انتخاب شد. زیرا در آن مقطع حزب الدعوه آرای بیشتری کسب کرده بود و نخست وزیر باید از این حزب انتخاب می‌شد. وقتی شخصی به این صورت به مقام نخست وزیری نایل شده است نمی‌تواند با زیر پا گذاشتن همین اصول افراد دیگر را از کار برکنار کند. 

 

با وجودیکه اوضاع عراق به شدت برهم ریخته و از سویی اوضاع امنیتی نیز با وجود داعش اصلا مساعد نیست، کردها داعیه جدایی و استقلال طلبی سرداده‌اند. به نظر شما رویکرد فعلی کردها آیا به صلاح کشور است و اصلا چرا چنین مسئله‌ای مطرح شده است؟

در  مورد مسئله کردها یک تحلیل و تفسیر اشتباه وجود دارد؛ اولا باید توجه داشت که کردها یکی از عوامل اصلی تشکیل عراق جدید بودند. نکته دیگر اینکه توافق بر این اساس بود که رئیس جمهور، معاون نخست وزیر و معاون رئیس پارلمان کرد باشند و این بدان معناست که کردها در تشکیل دولت جدید عراق شریک هستند. ولی شراکت در عراق به این معنا نیست که این افراد به عنوان کردها فقط سمت و پست داشته باشند بلکه شراکت بدین معناست که کردها در تمام امور شریک باشند. یعنی وقتی قرار است یک تصمیم سیاسی گرفته شود یا اصلاحات انجام شود، کردها نیز باید از آن مطلع باشند. قانون اساسی عراق با توافق کردها تصویب شد لذا امروز وقتی صحبت از تغییر وزرا می‌شود اگر کردها آن را نمی‌پذیرند به این مفهوم نیست که آنها می‌خواهند مستقل شوند. بلکه حرف کردهای عراق این است که وزیری کردی که می‌خواهند تغییر دهد چه مشکلی دارد. اگر یک فرد تکنوکرات می‌خواهید که خب وزرای کرد فعلی در حوزه خودشان تخصص لازم را دارند. اگر این بازی ادامه پیدا کند قطعا نتیجه خوبی نخواهد داشت. 

کردها خواهان آن هستند که همراه با دیگر گروه‌ها در ساخت عراق جدید شراکت داشته باشند و بجای آنها تصمیم گرفته نشود. اگر فردا روزی در پارلمان عراق بر اساس قانون اساسی حقوق کردها و دیگر اقلیت‌ها محفوظ نشود چه باید کرد. درواقع کردها خواهان آن هستند که حقوق آنها حفظ شود. کردها آگاه هستند که خطر شعار استقلال طلبی و هزینه‌های آن چقدر بالاست ولی نمی‌توان با همین روش هم ادامه داد. زیرا در عراق حقوق کردها را نادیده می‌گیرند.در این شرایط چاره‌ای باقی نمی‌ماند جز اینکه نظرسنجی و رفراندوم برگزار شود و نظر اکراد عراقی پرسیده شود. مسلم است در شرایط کنونی مردم کرد همگی خواهان استقلال خواهند بود ولی تا این لحظه رهبر کردها دست به چنین اقدامی نزده است. اگر شرایط برای کردها فراهم شود آنها نیز به دنبال استقلال نخواهند بود که یکی از این شرایط به دولت عراق وابسته است. یعنی دولت عراق باید بپذیرد که کردها نیز به عنوان شریک باقی بمانند ولی حتی اگر نپذیرند نیز کردها می‌خواهند که مسئله رفراندوم و استقلال شان با تفاهم عراق، ترکیه و ایران انجام پذیرد.

 

اما در شرایط فعلی کشورهایی که ذکر کردید با استقلال کردها در عراق موافقت نخواهند کرد؟

بدون شک تا این لحظه هنوز شرایط پذیرفتن استقلال کردها فراهم نشده است اما بعضا شرایطی در عراق بوجود می‌‌آید که کردها به فکر مستقل شدن باشند مانند امروز که شراکت کردها در دولت نادیده گرفته شده است. دولت باید توجه داشته باشد که در میان کردها چهره‌هایی در عراق بوده‌اند و خدمت کرده‌اند که نمی‌توان آنها را نادیده گرفت. شخصی مانند جلال طالبانی که سال‌ها مبارزه کرده و خدمات شایانی نیز انجام داده است.  همچنین شخصی مانند مسعود بارزانی به سادگی به عنوان رئیس اقلیم کردستان انتخاب نشده است بلکه او و خانواده‌اش در طول تاریخ، افرادی مبارز بوده‌اند. لذا با توجه به پیشینه کردها در تاریخ عراق، ما خواهان آن هستیم که طبق قانون اساسی حقوق کردها در نظر گرفته شود. به نظر شخصی من هنوز شرایط اعلام استقلال کردی اصلا فراهم نیست ولی فشارهای بغداد بر کردها منجر به ماجراجویی‌هایی از سوی آنها شده است. همگان شاهد هستند از روزی که داعش در عراق به وجود آمده است کردها چقدر مبارزه کرده و با جان و دل از مناطق کردنشین حمایت کرده‌اند. کردها در جنگ با داعش، شهیدان و مجروحان بسیاری داده‌اند اما دولت عراق به پیش مرگه‌ها کمکی نکرده‌اند. حتی می‌توان گفت آن اندازه‌ای که همپیمانان ایران به پیش مرگه‌ها در عراق کمک کرده‌اند دولت کمک نکرده ا‌ست.

 

وضعیت فعلی در عراق تا چه زمانی ادامه خواهد داشت و پیش بینی شما از بحران ایجاد شده چیست؟

این وضعیت تداوم خواهد داشت و تفکرات فعلی قابل حل و فصل نیستند. اکنون بسیاری از سیاستمداران در عراق به دنبال منافع شخصی، حزبی و سپس منافع ملی و مذهبی هستند. این در حالی است که احزاب و گروه‌های عراقی باید از این تفکرات فاصله بگیرند. در مقطعی که صدام حسین سرنگون شد تمام گروه‌های عراقی باهم متحد شده بودند و نتیجه آن نیز سرنگونی حکومت بعث بود. پس از آن با هدف تشکیل نخستین حکومت عراقی و پارلمان باز هم گروه‌ها با هم متحد شدند و توافق کردند. در همان زمان قانون اساسی نیز به تصویب رسید.امروز همه گروه‌ها و احزاب باید به قانون اساسی عراق پایبند باشند و پس از آن وارد اصلاحات شوند. اصلاحات نیز بدین مفهوم است که پرونده و نقطه فساد مشخص شود و در همانجا به دنبال تغییر و تحولات باشند. گام بعدی نیز این است که یک پروسه مدیریتی تکنوکرات مدنظر قرار گیرد نه اینکه تنها یک شخص تکنوکرات روی کار بیاید. اگر فردی متخصص باشد ولی مدیریت و سیاست بلد نباشد، قدرت بگیرد اوضاع وخیم تر از شرایط فعلی خواهد شد.

 

 

هفته‌نامه خبری تحلیلی صدا، شنبه 18 اردیبهشت ماه 1395، صفحات 63 و 63.

«ناظم دباغ» در گفتگو با مهر: انتخابات ریاست اقلیم کردستان عراق هنوز به نتیجه نرسیده است

«ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران اعلام کرد که امنیت و ثبات عراق و منطقه همواره محور گفتگو و دیدارهای مقامات ایران و اقلیم کردستان عراق بوده است.

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- سمیه خمارباقی: جمهوری اسلامی ایران بحث ریاست اقلیم کردستان عراق را موضوعی داخلی و مربوط به خود عراقی ها می داند و وارد مصادیق هم نشده است. ایران همواره از وحدت کردها در عراق حمایت کرده و روابط متوازنی با حزب دموکرات کردستان و اتحادیه میهنی کردستان عراق دارد.

در گفتگو با «ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران در خصوص انتخابات ریاست اقلیم کردستان عراق و بحث فدرالیسم در عراق سوال کرده ایم که در ادامه می‌آید.

 

موضوع انتخابات ریاست اقلیم کردستان عراق به کجا رسیده است؟

تاکنون به نتیجه نرسیده است و مشخص است که مشکل پیچیده‌ای است، این مساله مستلزم توافق است و در این مقطع که جنگ داعش و بحران اقتصادی و نبود ثبات سیاسی در عراق بر حل مسائل تاثیر دارد، کار دشواری است.

 

در حال حاضر روابط ایران و حزب دموکرات کردستان به چه صورت است؟

به شکل کلی ارتباطات میان جمهوری اسلامی ایران و حزب دموکرات کردستان عراق کاملا عادی و در جریان است و در صورت نیاز به تبادل نظرات، این اتفاق از طریق کانال‌های ارتباطی ویژه صورت می‌گیرد.

در این مقطع و در شرایط کنونی دنیا و عراق و منطقه و با در نظر گرفتن حقوق ملت‌ها در چارچوب حق تعیین سرنوشت، مسلما فدرالیسم بخشی از حقوقی است که مستحق ملت‌هاست. در حال حاضر نیز در قانون اساسی عراق به این مساله اذعان شده که حضور کردها در چارچوب عراق اختیاری است، یعنی کردها با خواست و اختیار خود این را انتخاب کرده‌اند.

همچنین حق تعیین سرنوشت در چارچوب عراق فدرالی به رسمیت شناخته شده است. همین نیز موجب شده است که کردها در ساختن عراق جدید و حفظ تمامیت ارضی آن مشارکت کنند، اما تصمیم‌گیری برای آینده عراق و فدرالیسم وابسته به شیوه و منش فعالیت و سیاست مسئولان عراقی دارد که تا چه اندازه به حقوق حقه ملت کرد و دیگر بخش‌های کشور اعتقاد دارند، که متاسفانه بعضی از مسئولان و سیاستمداران عراقی، امروزه نیز همچون بعثی‌ ها می‌اندیشند و این مساله برای سرنوشت عراق موثر است.

اگر در چارچوب قوانین و قانون اساسی عراق حقوق دیگران را به رسمیت نشناسند، مسلما عراق به سمت سرنوشتی نامشخص و از هم گسیختگی خواهد رفت، که در شرایط فعلی حس می‌شود کسانی با نقشه و برنامه در تلاش برای از هم پاشیدن صفوف ملت و نیروهای سیاسی هستند.

 

برخی کارشناسان معتقد هستند در کشورهایی که دولت - ملت روند تاریخی را طی نکرده است فدرالیسم می تواند به تجزیه منجر شود. با توجه به این استدلال، فدرالیسم در عراقی که از حیث شکل گیری کشوری(دولت-ملت به معنای مدرن) جوان است آیا مخاطراتی را همراه ندارد؟ اگر قائل به فدرالیسم هستید چگونه این فدرالیسم می تواند مانع از تجزیه شود؟

 

 به عقیده من، فدرالیسم مایه حفظ یکپارچگی است و باعث از هم گسیختگی در عراق نمی شود.

 

 

 

 

دکتر «برهم صالح» وارد مسکو شد و با وزیر خارجه روسیه ملاقات کرد

«برهم صالح» از رهبران برجسته‌ اتحادیه میهنی کردستان در مسکو با «سرگیی لاوروف» وزیر خارجه روسیه دیدار کرد.

دکتر «برهم صالح» از رهبران برجسته‌ اتحادیه میهنی کوردستان، وارد مسکو پایتخت روسیه شد و از طرف «سرگیی لاوروف» وزیر خارجه این کشور مورد استقبال قرار گرفت. براساس اطلاعیه دفتر «برهم صالح» روز ١١/٤/٢٠١٦ «سرگیی لاوروف» وزیر خارجه روسیه از «برهم صالح» از رهبران برجسته‌ اتحادیه‌ میهنی کوردستان، استقبال کرد.

دکتر «برهم صالح» به وزیر خارجه‌ روسیه اعلام کرده است: "خاورمیانه با مشکلات و بحران‌های دشواری روبروست، که موجب شده  تبدیل به تهدیدی نه تنها برای ملل و کشور‌های این منطقه، بلکه تبرای کل جهان شود، برای همین لازم است با همکاری همپیمانی بین‌المللی و کشورهای منطقه‌ای شرایط منطقه به سمت آرامش و ثبات هدایت شود و فرصتی برای تکرار ترور و تهدید تروریستان باقی نماند".

برهم صالح به این مساله نیز اشاره کرده است که ثبات منطقه از طریق "احقاق حقوق و احترام به جایگاه تمام طرفین در اجرای جدید نقسه‌ی سیاسی و سیستم حکمرانی امکان‌پذیر است".

درباره‌ نقش مسکو در منطقه، دکتر «برهم صالح» جایگاه روسیه را مهم و لازم وصف کرده‌اند که" قدرت جهانی موثری است، پس می‌تواند حمایت سیاسی و نظامی و امنیتی مهم ارائه دهد".

در اطلاعیه دفتر «برهم صالح» آمده است: "دکتر برهم خواستار شد ارتباط سیاسی میان روسیه و اقلیم کوردستان و عراق توسعه بیشتری بیابد و از لحاظ نظامی نیز همکاری بیشتری به پیشمرگه و ارتش عراق ارائه شود، به ویژه در مقطع آینده".
جانشین دوم دبیرکل اتحادیه میهنی کوردستان به وزیر خارجه‌ روسیه اعلام کرده است: "اکنون نقش کورد در منقطه و جنگ علیه داعش نقشی مهم و قابل توجه است، به همین دلیل در چارچوب سازماندهی مجدد شرایط و تلاش برای حل اساسی مشکلات، لازم است این نقش و جایگاه مورد توجه قرار گیرد، به ویژه که کورد ثابت کرده است عامل امنیت و آرامش در تمام منطقه است."

همچنین «سرگیی لاوروف» وزیر خارجه روسیه مراتب خوشحالی خود را از سفر دکتر «برهم صالح» به مسکو  اعلام کرده و گفته‌ است: "روسیه حامی امنیت و آرامش منطقه است، به ویژه در حال حاضر که داعش در سوریه و عراق تهدیدات بزرگی ایجاد کرده‌اند"

لاوروف به دکتر برهم اعلام کرده است: "در جنگ علیه ترور روسیه همکار و حامی عراق و سوریه خواهد بود".

در این اطلاعیه آمده است که در نشست میان لاوروف و دکتر برهم صالح، وزیر خارجه روسیه به حقانیت ملت کورد و ارزش و نقش کورد در منطقه اشاره کرده، به ویژه که اکنون نقش کورد در جنگ علیه ترور در سوریه و عراق نقشی قابل توجه است.

برهمین اساس در این دیدار تاکید شده که ارتباط میان روسیه و کوردستان ارتباطی تاریخی و دیرین است، پس لازم است در این مقطع نیز در تمام سطوح برای استحکام این روابط تلاش شود و گفتگو و نشستها برای رسیدن به راه‌حل مناسب در مورد تمام بحران‌های تداوم داشته باشد.

علاوه بر نشست با وزیر خارجه‌ روسیه، در سفر دکتر «برهم صالح» به روسیه ایشان با «میخاییل بگدانوف» نماینده‌ ویژه‌ رئیس‌جمهور روسیه در خاورمیانه و همچنین معاون وزیر خارجه نیز دیدار کرده است.

در سفر ایشان به روسیه، سفیر عراق در مسکو، «آسو شیخ‌جنگی» نماینده‌ حکومت اقلیم کوردستان در مسکو، «عدنان محمدقادر» عضو کادر رهبری اتحادیه‌ میهنی، «اسماعیل محمود» و «توانا احمد» حضور داشته‌اند.

 

 

«ناظم دباغ» در گفت‌وگو با خبرگزاری موج: اصلاحات عراق در بن بست فساد دولتمردان عراقی

«ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران اجرای پروژه اصلاحات دولت عراق را نیازمند رهبری شخصی دانست که سلامت اقتصادی و سیاسی وی تایید شده باشد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، «ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در ایران، در خصوص پیشبرد اصلاحات دولت عراق گفت: وضعیت در عراق به‌گونه‌ای است که می‌توان گفت این کشور از لحاظ اقتصادی و فسادهای جاری در آن، در یک شرایط بحرانی قرار داد. از این رو مساله اصلاحات اگر بتواند به نتیجه‌ای منجر شود، پروژه مثبتی خواهد بود اما متاسفانه اگر بررسی صورت گیرد این احتمال وجود دارد که برخی از کسانی که شعار اصلاحات را سر می‌دهند خود از همه فاسدتر باشند. از این رو، انجام این پروژه نیازمند افراد سالمی است.

دباغ با اشاره به مخالفت پارلمان عراق با دولت تکنوکرات پیشنهادی نخست وزیر افزود: پارلمان متشکل از گروه‌ها و فراکسیون‌هایی است که منتخب مردم محسوب می‌شود. لذا حیدر العبادی بایستی پیش از ارائه طرح اصلاحات با این گروه‌ها مشورت می‌کرد تا امروز این مخالفت پیش نمی‌آمد. زیرا پیش از جایگزینی تکنوکرات‌ها با افراد پیشین در دولت، لازم بود کارنامه این وزرا ارائه شود تا مشخص شود که علت این کنار زده‌شدن در این است که آیا آن‌ها دچار فساد و یا تخلفی بوده‌اند یا خیر.

نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران در ادامه ضمن تاکید بر اینکه کردها از هر اقدامی که به اصلاحات منجر شود حمایت می‌کند، گفت: با این همه، حمایت باید دو طرفه باشد اما متاسفانه برخی از اقدامات اصلاحی بر خلاف خواسته اربیل بوده است. زیرا اگر قرار به تغییر وزرا بود باید با گروه‌های کردی مشورت می‌شد. همچنین باید تعریف روشنی از تکنوکرات ارائه می‌دادند که تکنوکرات به معنی یک شخص دارای تحصیلات آکادمیک است و یا کسی که رزومه خوبی برای انجام تخصص‌های وزارتخانه دارد.

وی همچنین در خصوص موضع گروه‌های سیاسی عراق در مورد اصلاحات تصریح کرد: تا امروز میان جریان‌های سیاسی اتفاق نظری در این باره رخ نداده است و حتی برخی گروه‌های بیان می‌کند اگر قرار است تکنوکرات‌ها بر دولت حاکم شوند خود شخص حیدرالعبادی نیز باید جزو اشخاصی باشد که کنار گذاشته می‌شود.

دباغ در پایان به اظهار داشت که با توجه به وضعیت سیاسی عراق، به روند اصلاحات خوش‌بین نیست. زیرا به زعم وی برخی تلاش دارند این پروژه را نتیجه اقدامات خود و نه ماحصل همکاری میان تمامی گروه‌ها به مردم عراق معرفی کنند.

«ناظم دباغ» مطرح کرد: روابط خوب ایران با اقلیم کردستان/ تأکید تهران بر وحدت کُردهای عراق

«ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران با بیان اینکه این اقلیم روابط خوبی با تهران دارد، گفت: ایران طی ماه های گذشته در بالاترین سطوح به میانجیگری میان احزاب کُردی عراق پرداخته است.

به گزارش خبرگزاری مهر، «ناظم دباغ» نماینده‌ اقلیم کردستان عراق در ایران در گفت‌وگو با روزنامه‌ «آوینه» نکات مهمی را پیرامون روابط ایران و اقلیم مطرح کرده است که مشروح آن از نظر می گذرد؛

 

*شما به‌ تازگی پیرامون ایران دیداری با مسعود بارزانی، ریاست اقلیم داشتید. چه‌ پیامی از ایرانیان برای ایشان آورده‌ بودید؟

محور اصلی دیدار، بررسی تحولات منطقه‌ و تقویت روابط مابین اقلیم و ایران و روشن کردن موضع‌گیریهایی که‌ باید گرفته‌ شود، بود. از جانب ایرانی‌ها حامل هیچ پیامی نبودم.

 

*اما زمان و نحوه‌ این ملاقات آشکارا به‌ ما می گوید که‌ شما حامل پیامی از جانب مقامات ایرانی بودید؟

روزنامه‌ها همه‌ چیز را با هم می خواهند، اما بعضا نمی شود همه‌چیز را بیان کرد، همین که‌ نماینده‌ اقلیم در تهران دیداری با ریاست اقلیم داشته‌ است خود حامل پیام است و کافی.

 

*در حال حاضر نگاه‌‌ ایرانی‌ها به‌ نسبت اقلیم و اقتصاد این منطقه‌ چگونه‌ است؟

واضح است که‌ ایرانی‌ها هم بر این نکته‌ واقفند که‌ اقلیم با مشکلات اقتصادی و سیاسی روبرو است و همیشه‌ هم تلاش کردند تا راه‌حلی برای مشکلات اقلیم پیشنهاد کنند چون امنیت اقلیم و ایران و برعکس به‌ یکدیگر گره‌ خورده‌ است، ایرانی‌ها مداوم بر اتحاد احزاب در اقلیم تاکید کردند و ما را هرگونه‌ تشنجی در منطقه‌ آگاه‌ کردند.

 

*الان بحث رفراندوم در اقلیم داغ است آیا ایرانی‌ها هیچ موضعی در این خصوص نگرفتند؟

ایران تاکید کرده‌ است که‌ این مسئله‌ای داخلی است، ولی در عین حال بر یکپارچگی عراق و قانون فدرال عراق که‌ حقوق کردها در آن به‌ رسمیت شناخته‌ شده‌ است، هم تأکید می کند. ایران از هرآنچه‌ در این چارچوب رخ دهد، پشتیبانی خواهد کرد. برعکس اگر با موضوعی هم حداقل مخالفت نکند پشتیبانی هم نخواهد کرد. من بر این اعتقادم که‌ اگر رفراندوم به‌ تجزیه‌ عراق ختم شود ایران از آن حمایت نخواهد کرد.

 

*در رقابت‌های داخلی اقلیم تبلیغات فراوانی می شود که‌ ایران از جماعت اسلامی پشتیبانی می کند؟

نه‌ اینها ریشه‌ در واقعیت ایرانی‌ها ندارد. من از این امر بسیار مطمئنم حتی این موضوع که‌ گویا جنبش تغیییر (گوران) و پ ک ک روابط فوق‌العاده‌ نزدیکی با تهران دارند هم درست نیست. متاسفانه‌ مشکل خود ما هستیم که‌ قادر به‌ اتحاد با یکدیگر نیستیم و مشکلات و رقابت‌های درون اقلیمی را به‌ کشورهای دیگر تعمیم می دهیم.

 

*در حال حاضر ایران درباره‌ مسئله‌ ریاست اقلیم و پارلمان نیمه‌کاره‌ چه‌ موضعی دارد؟

حقیقتا نه‌ به‌ آن معنایی که‌ جنبش گوران اعلام می کند و نه‌ به‌ آن معنایی که‌ اتحادیه‌ میهنی و حزب دمکرات کردستان عراق می گویند، ایران در جبهه‌ هیچ یک قرار نگرفته‌ است، در تمامی نشست‌ها ایران بر اتحاد میان کردها تأکید کرده‌ است.

پیرامون مسئله‌ ریاست اقلیم کردستان هم ایران وارد جزئیات نشده‌ است که‌ باید فلان کس انتخاب شود یا اینکه‌ با فلان شخص مخالفت کرده‌ باشد، تنها بر اتحاد و پایبند بودن به‌ قانون تاکیید کرده‌ است.

 

*آیا ایران برای نزدیک کردن احزاب کردی هیچ گام عملی برداشته‌ است؟

در این مدت کاهش پیدا کرده‌ است اما چند ماه‌ گذشته‌ در بالاترین سطوح سیاسی هیاتی برای میانجیگری در میان احزاب کرد در حال تلاش بود.

 

*گفته‌ شده‌ که‌ سردار «قاسم سلیمانی» هم به‌ همین منظور به‌ اقلیم سفر کرده‌؟

بله‌ وی آمده‌ و نماینده‌ ایشان نیز آمده‌ است، اگر لازم باشد یکبار دیگر هم شخصا خواهد آمد.

 

*بعد از یک مدت روابط سرد مابین حزب دمکرات کردستان عراق و ایران، در حال حاضر گفته‌ می شود که‌ این حزب به‌ دنبال ترمیم این رابطه‌ است، آیا این درست است؟

بگذارید واضح بیان کنم حزب دمکرات کردستان عراق از ایران فاصله‌ نگرفته‌ است تا بار دیگر به‌ آن نزدیک شود. تا جایی که‌ من آگاهم روابط خوبی با ایران دارد.

تا جایی که‌ من خبر دارم حزب دمکرات کردستان عراق با ایران روابط خوبی دارد. آنچه‌ هست سروصدای رسانه‌های این حزب است که‌ جهت مصرف داخلی است.

 

*موضع ایران در قبال این مسئله‌ چیست که‌ گویا اقلیم به‌ سوی بلوک سنی منطقه‌ متمایل شده‌ است؟

من از این نکته‌ اطمینان دارم که‌ ایران علاقمند است که‌ اقلیم همچون اقلیمی فدرال در چارچوب عراق بماند و رئیس جمهور عراق هم کرد باشد. این خود گواه‌ این است که‌ ایران علاقه‌ای به‌ این مسئله‌ ندارد که‌ اقلیم به‌ سوی دیگر در منطقه‌ متمایل شود.

بله‌ واضح است که‌ سعودی‌ها و ترکیه‌ به‌ دنبال تضعیف نقش شیعیان در عراق هستند و برای رسیدن به‌ این هدف هم به‌ کردها نیاز دارند. کردها باید بسیار آگاه‌ باشند که‌ در سیاست سنی‌گرایی منطقه‌ هضم نشوند، طبیعی است که‌ اگر چنین شود ایران واکنش خوبی نخواهد داشت.

 

*روابط نفتی مابین ایران و اقلیم به‌ کجا ختم شد؟

 

ایران پیشتر اعلام کرده‌ که‌ از روابط نفتی و گازی با اقلیم کردستان پشتیبانی خواهد کرد و آماده‌ است تا نفت اقلیم را از راه‌ خلیج فارس به‌ دنیا صادر کند، در حال حاضر هیاتی از وزارت انرژی اقلیم در تهران حضور دارند تا این مسئله‌ را بیشتر عملی کنند.

گفت‌وگوی روزنامه ایران با «ناظم دباغ»: انتخاب عقلانی کردها در بحران سوریه

«ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان در تهران در گفت‌وگو با روزنامه ایران گفت: در جنگ کردها با داعش در سوریه، برای نخستین بار کردها صدای اعتراضی و مقاومت خود را به گوش جهانیان رساندند و در نتیجه سمبل مقاومت و شجاعت در سوریه شدند.

نیکنام ارشدنیا ـ کردها بعد از سال 2012 و خروج نیروهای اسد از منطقه، سریعاً با استقرار نیروهای نظامی، کنترل منطقه‌شان را به دست گرفته‌اند و بنا به گزارش‌ها اکنون حدود 15 درصد خاک سوریه را در اختیار دارند. این گروه امروز در سطح داخلی با حفظ اتحاد با دولت اسد پیروزی درخشانی کسب کرده‌اند و در سطح بین‌المللی هم از حمایت دو قدرت ذینفع جهانی یعنی آمریکا و روسیه نیز برخوردار است. همین امر سبب نگرانی‌های امنیتی برای دولتمردان ترکیه شده است. در خصوص دلایل نقش کلیدی کردها در گفت‌و‌گو با «ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان عراق در تهران و از کارشناسان ارشد مسائل کردی، ریشه‌های بحران کردی و قدرت‌گیری آنها را مورد بحث قرار داده‌ایم.

 

از دیدگاه شما چه دلایل و عواملی منجر به قدرت‌گیری کردها در جریان تحولات سوریه شد؟

کردها بعد از ظهور پدیده داعش و اپوزیسیون سوریه، فرصت تنفس و اظهار وجود پیدا کردند. آنها از شرایط جدید شکل گرفته به دنبال احقاق حقوق تضییع یافته‌شان رفتند. در این مسیر، مبارزات نظامی خود را علیه تروریست‌ها و نیروهای مداخله‌گر آغاز کردند. آنچه متمایز‌کننده مبارزات نیروهای کُردی سوریه از سایر نیروهای فعال در این کشور است، اخلاص، شهامت و بی‌باکی‌شان است. این امر به عینی‌ترین شکل ممکن در جریان تهاجم داعش به کوبانی نشان داده شد. در این جنگ کردها برای نخستین بار صدای اعتراضی و مقاومت خود را به گوش جهانیان رساندند و در نتیجه سمبل مقاومت و شجاعت در سوریه شدند.

 

به نظر می‌رسد گروه‌های کردی در سوریه با نگاهی رئالیستی به تحولات، به گزینه همکاری با دولت اسد روی آورده‌اند؛ از دیدگاه شما دوام این همکاری تا چه مدت خواهد بود؟

 از دیدگاه کردهای فعال در سوریه، نگاه واقع بینانه، شیوه انقلاب و اعتراض و هر آنچه که باشد، در چارچوب قانون اساسی هدف اول محافظت از موجودیت سیاسی و نظامی‌شان است. پس از اینکه جنگ و درگیری میان نیروهای مخالف با دولت بشار اسد آغاز شد، کردها به جای طرفداری از طرفین به اتخاذ گزینه دفاع از قلمرو خودشان پرداختند. از این‌رو سیاست پرهیز از جنگ و تنش با نظام سوریه را در پیش گرفتند که اقدامی سنجیده و حساب شده بود. در این میان به نظر می‌رسد زمانی که تهدید داعش و جبهه النصره در سوریه ادامه یابد، کردها نیز از منازعه با دولت سوریه خودداری کنند. امروز نیروهای کردی بر این امیدند که با از بین رفتن خطر تروریست‌ها، یک جامعه‌ای امن و آرام در سوریه شکل بگیرد که در آن تمامی گروه‌ها از حق و حقوق‌شان بهره‌مند شوند. از این‌رو کردها آمادگی همکاری با دولت سوریه را در دوران پس از منازعه دارند.

 

با توجه به ارتباط نزدیک ایدئولوژیک و نظامی میان نیروهای کردی حاضر در سوریه با حزب کارگران کُرد ترکیه، آنکارا به گزینه سخت نظامی روی آورده است، تداوم این سیاست را چگونه می‌بینید و آیا آنکارا به واقعیت کردها در سوریه تن خواهد داد؟

در خصوص نزدیکی کارگران ترکیه با کردهای سوریه باید گفت که این دو گروه از اشتراکات فراوان ایدئولوژیکی و ساختاری برخوردار هستند. حزب کردی سوریه شاخه‌ای منشعب شده از کارگران ترکیه است.

 با این حال باید گفت که این گروه‌ها به قانون اساسی کشورشان پایبند هستند و همکاری آنها به مفهوم قهر با نظام‌های سیاسی‌شان نیست. این امر بخصوص برای کردهای سوریه بیشتر صدق می‌کند. در رابطه با ورود سخت افزارانه ترکیه هم لازم به اشاره است که آنکارا دچار اشتباهات جدی استراتژیک در میدان تحولات سوریه شد و آنها بدون توجه واقعی به ریشه‌های بحران، با اقدامات نسنجیده‌شان سوریه را امنیتی کردند.

دولتمردان آنکارا با عبرت از درس‌های تاریخی این نکته را بپذیرند که نزاع با کردها نه تنها اهدافشان را در منطقه محقق نمی‌سازد بلکه وجهه آنها را نزد قدرت‌های جهانی خراب می‌سازد.

 

از دیدگاه شما با توجه به حمایت مسکو و واشنگتن از کردهای سوریه، ایده تشکیل دولت خودمختار کُرد در سوریه همانند عراق چه میزان محتمل است؟

حمایت مسکو و واشنگتن از کردهای سوریه تاکنون جنبه نظامی و حفظ منافع داشته است. این حمایت‌ها هنوز از مرحله نظامی به سیاسی کشیده نشده است. تا زمانی که این مهم انجام نگیرد؛ حل بحران در سوریه نیز با دشواری مواجه خواهد شد.

پرسش بعدی که در این میان مطرح است، این است که همگرایی مسکو ـ واشنگتن در دوران پس از بحران مشخص نیست چگونه خواهد بود و آیا آنها به طرفداری از حاکمان سیاسی خواهند پرداخت یا اینکه از قومیت و گروه‌ها نیز حمایت خواهند کرد.

 

روزنامه ایران، ستون گفت‌وگو، سه‌شنبه 4 اسفند 1394، سال بیست و دوم، شماره 6158، صفحه 20. 

 

 

 

 

«ناظم دباغ» در گفت‌وگوی تفصیلی با تسنیم: طرح سه کشور عربی و ترکیه برای تشکیل اقلیم سُنی و تجزیه عراق

سرویس: بین‌الملل ـ «ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در تهران در گفت‌وگوی مشروح با تسنیم از تلاش مشترک سه کشور عربی کنار ترکیه برای تشکیل اقلیم سنی خبر داد و گفت: امارات، قطر، عربستان سعودی و ترکیه به‌دنبال این پروژه هستند.

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، «ناظم دباغ» نماینده‌ حکومت اقلیم کردستان در ایران است. یعنی هماهنگی روابط ایران و منطقه کردستان عراق از طریق او انجام می‌شود.وی همچنین در پرونده خود، نمایندگی «جلال طالبانی» رئیس جمهور سابق عراق و اتحادیه میهنی کردستان عراق را دارد.

«ناظم دباغ» یکی از شناخته‌شده‌ترین مردان سیاسی کردستان عراق است که در دو دهه اخیر با ایران به عنوان نماینده کردستان رابطه داشته است.

«ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در تهران در گفت‌وگوی مشروح با خبرنگاران تسنیم به سئوالات مختلف درباره آخرین تحولات عراق و منطقه کردستان عراق پاسخ داد.

 

متن کامل این مصاحبه به این شرح است:

خبرگزاری تسنیم: در ابتدا تصویر کلی از اوضاع  فعلی عراق و همچنین اقلیم کردستان ارائه کنید؟

ناظم دباغ: متاسفانه بحران مالی و جنگ علیه تروریست‌ها و داعش همچنان ادامه دارد و افت قیمت نفت به این بحران دامن زده است.

قیمت نفت به کمتر از 40 دلار رسیده است در حالیکه هزینه‌های استخراج نفت هم بسیار بالاست.

مسائل سیاسی، وضعیت عراق در کل، مناسب نیست و مشکلات فراوانی میان گروه‌های سیاسی یا نهادهای دولتی وجود دارد البته تلاش می‌کنند برای این‌که بتوانند با یکدیگر کنار بیایند و مشکلات را حل کنند.

شخصا بر این باورم که کار سخت است، چرا سخت است؟ چون متاسفانه برخی گروه‌ها به جای اینکه دنبال منافع ملی و مردم باشند به فکر منافع حزبی و جناحی خود بوده اند.باید در تفکر و نگرش خود تغییر ایجاد کنند.

 

خلأ آقای طالبانی یکی از مشکلات اساسی در عرصه عراق است

 

اقلیم کردستان هم شما خودتان مطلع هستید که مشکلات خاص خودش را دارد. شاید علت یکی از این مشکلات، بحران‌های مالی و سیاسی باشد.البته یکی از دلایل مشکلات در عراق و اقلیم هم خلاء آقای جلال طالبانی در عرصه سیاسی است، ولی در کردستان این خلاء بیشتر به چشم می‌آید.

متاسفانه بیماری آقای طالبانی به نوعی مدیریت سیاسی در اقلیم کردستان را یکطرفه کرده است.

در زمان گذشته،‌ هماهنگی‌های لازم میان آقای طالبانی و آقای بارزانی وجود داشت و در آن زمان دسترسی و امکان بیشتری برای حل مشکلات وجود داشت ولی در حال حاضر این معادله به هم خورده است.

مشکل دیگر، مسئله داعش است. حضور این گروه در عراق و سوریه هم بحران ایجاد کرده است.

اما خوشبختانه اقلیم کردستان توانست پیشروی داعش را متوقف کند، نیروهای پیشمرگه جلوی پیشروی داعش را گرفتند و در ادامه توانستند حدود 90 درصد مناطق زیر سلطه داعش را آزاد کنند و از جمله شهر سنجار که اخیرا آزاد شد.

درحال حاضر مناطق اندکی از اقلیم کردستان که شاید کمتر از 10 درصد باشد، باقی مانده است که در تصرف داعش است و انشاءالله در آینده نزدیک هم این مناطق از سیطره داعش آزاد شود.

 

درگیری کار نبود؛ اختلافات وجود دارد

تسنیم: بحث اختلاف نظرها میان طالبانی و بارزانی، درگیری در منطقه کردستان و حمله به دفاتر احزاب که رسانه‌های خارجی به آن اشاره کرده بودند و بحث دخالت نظامی ترکیه در شمال عراق که بارزانی از آن استقبال کرد، ارزیابی شما از این مسائل چیست؟

دباغ: اولا هیچ درگیری میان اتحادیه میهنی کردستان و حزب دموکرات وجود نداشته است و به نظر من، در آینده هم نخواهیم داشت

ولی اختلافاتی که بود، بعد از آنکه جنبش تغییر یا گوران و بعضی گروه های سیاسی دیگر تظاهراتی را برگزار کردند، مسائلی پیش آمد. از نظر میزان تاثیرگذاربود در کردستان.

طبعا اختلافاتی وجود دارد و این اختلافات طبیعی است که در همه جا وجود دارد، چیز غیر طبیعی این است که این

اختلافات به جنگ تبدیل شود، همه احزاب بر درس‌گرفتن از تجربیات گذشته اصرار داریم و به همین دلیل تاکید

می‌کنم که درگیری رخ نداده اما اختلاف وجود دارد.

 

جزئیات درگیری اقلیم کردستان عراق

 

تسنیم: یعنی شما حمله به دفاتر احزاب در منطقه کردستان و آتش زدن آنها را رد می‌کنید؟

دباغ: بله، متاسفانه خبر به درستی منتقل نشده است، در مجموع باید بگویم وقتی تظاهراتی برگزار می‌شود، اتفاقات ناخواسته‌ای هم رخ می‌دهد، ما حمله به دفاتر را محکوم کردیم حتی خود گروه‌‌های دیگر هم حمله به دفاتر و به آتش کشیدن آن را محکوم کردند. وقتی به دفتری حمله شود، آن دفتر نگهبان دارد و هنگام حمله طبیعی است که آن نگهبان شلیک کند، ممکن است برخی هوایی شلیک کنند و برخی متاسفانه به شکل دیگری برخورد کنند، که به همین سبب چند نفر شهید و زخمی شدند و دفاتر مختلفی را هم به آتش کشیدند.

حزب دموکرات که ریاست اقلیم و رئیس دولت را در اختیار دارد اقداماتی را انجام دادند که مورد انتقاد قرار گرفت، مخصوصا مخالفت با بازگشت رئیس پارلمان، مذاکرات ادامه داشت که مدت کوتاهی بعد این مسائل تمام شد و در حال حاضر مذاکره میان گروه‌های سیاسی مختلف ادامه دارد و  امیدواریم در آینده به نتیجه دلخواه برسیم.

موضوع بعدی این است که اختلاف بر سر چیست؟ دلیل این مشکل قانون اساسی اقلیم کردستان و انتخاب رئیس اقلیم بود. رئیس اقلیم کردستان بر اساس قانون اساسی دو بار پیاپی حق نامزد شدن را دارد. ریاست آقای بارزانی در اقلیم برای دو سال هم تمدید شد که این مدت به پایان رسیده و اکنون برای دو سال آینده، درخواست شد که این دو سال هم برای ریاست آقای بارزانی تمدید شود.

حزب دمکرات کردستان درخواست داد تا ریاست وی تمدید شود، همزمان پیشنهادی درباره شیوه برگزاری انتخابات و تجدید نظر در اختیارات رئیس اقلیم مطرح شد و اینکه قانون اساسی اقلیم کردستان در ارتباط با اختیارات رئیس اقلیم و رئیس حکومت مورد بازنگری قرار گیرد که این مسائل تاکنون حل نشده است و باعث ایجاد اختلافات شده است.

 

مشکلات بین دولت مرکزی و اقلیم کردستان به قوت خود باقی است

 

تسنیم: به مسئله بودجه اشاره کردید الان مسئله اقلیم با دولت مرکزی عراق به کجا رسیده است،

آیا بحث مشکلات قبلی پابرجاست یا حل شده است؟

دباغ: این مشکلات همچنان پابرجاست و حل نشده و تاکنون حکومت اقلیم کردستان چندین بار آمادگی خود را برای مذاکره با بغداد اعلام کرده است و انتظار داشتیم از طرف بغداد، زمانی تعیین شود. بغداد پیش شرطی تعیین کرده که اقلیم کردستان زیر بار آن نرفته و نمی‌رود.

باید بنشینیم و با هم مذاکره کنیم . ما در چارچوب قانون اساسی عراق به عراق پایبندیم. ولی هر کس بر اساس نظر

خود قانون اساسی را تفسیر می‌کند در حالی که قانون اساسی تفسیر نمی‌خواهد. آنچه مشخص است، ما به عنوان اقلیم کردستان و سیستم فدرالی در چارچوب قانون اساسی حضور داریم. ما قبلا از روز تشکیل پارلمان عراق چند پیشنهاد داشتیم به توافق اولیه هم رسیدیم که پروژه قانون نفت، قانون پیشمرگه، پروژه روابط میان اقلیم کردستان و بغداد که متاسفانه دولت مرکزی تاکنون به آن توجه نکرده اند و هنوز به نتیجه نرسیده است.

 

تسنیم: تاکنون چند  درصد از مسائل موجود میان دو طرف حل شده است؟

دباغ: تا زمانی که مذاکره‌ای صورت نگیرد نمی‌توان گفت چند درصد مسائل حل شده است. تجارب گذشته، ما را ترسانده است.  درست است که تا حدی استفاده نکردیم. ولی به لحاظ مدیریت استقلال اقتصادی، از طرف اقلیم کردستان به پیشرفت‌های زیادی دست یافتیم.

 

تسنیم: یعنی حضور رئیس جمهور کُرد در ساختار قدرت هم نتوانسته مشکلات میان اربیل و بغداد را حل کند؟

دباغ: مسئله رئیس جمهوری نیست، مسئله شخص است، آقای طالبانی جایگاه ویژه‌ای در عراق هنگامی که رئیس جمهور بود، داشت، آیت الله سیستانی گفتند که آقای طالبانی سوپاپ اطمینان عراق است.امروز خلاء حضور آقای طالبانی در صحنه‌ی سیاست را هم درک می کنند.

 

فروش نفت کردستان عراق به ترکیه هم قانونی است و هم قانونی نیست

 

تسنیم: دولت عراق در حال حاضر، اقلیم کردستان را متهم می‌کند که فروش نفت بدون اجازه

دولت مرکزی انجام می‌شود، آیا این غیرقانونی نیست؟

دباغ: می‌‌توانیم بگوییم قانونی است و می‌توانیم بگوییم قانونی نیست. ما از روز اولی که قانون اساسی عراق تصویب

شد، پروژه‌ی قانون نفت را به همه گروه‌‌های سیاسی تقدیم کردیم که در این پروژه به اقلیم اختیار داده، نه فقط اقلیم

کردستان، به هر اقلیمی که در آینده در عراق ایجاد شود. قانون اساسی عراق این اجازه را می ‌دهد که هر سه استان عراق یا بیشتر نظرسنجی کنند و اقلیم یا فدرالی ایجاد کنند.

 

تسنیم: همه اقلیم‌ها زیر نظر دولت مرکزی خواهد بود؟

دباغ: همه زیر نظر دولت مرکزی است. در این پروژه قانون، اختیارات به اقلیم داده شده،‌ نگفته اقلیم کردستان،گفته است هر اقلیمی که در عراق تشکیل می‌شود که اولین اقلیم، اقلیم کردستان است

 چگونه قرارداد نفتی منعقد کند، چطور بازاریابی کند و چگونه بفروشد. ولی در مجموع ما توافقی داریم که درآمد عراق متعلق به همه عراقی‌هاست.

مناطقی که نفت سرشار دارند، مناطق شمالی و جنوبی عراق هستند.این تعلل‌ها باعث شد که ما منتظر سیاست دولت مرکزی عراق نباشیم. به همین دلیل اگر کسی به کردستان عراق رفته باشد، پیشرفت این منطقه را به خوبی احساس می‌کند.

پیشرفتی که ما داریم درست است که به اندازه نیازهای مردم نیست،اما برای درک سطح پیشرفت اقلیم کردستان این را در نظر بگیرید که از نظر پیشرفت، تمام عراق مثل یک روستا است و اقلیم مثل یک شهر.

از لحاظ پیشرفت عمومی و رفاه و تفریح مردم، گردشگری، برق و ... درباره برق مثلا، قبلا کل کردستان فقط 160 مگاوات برق داشت،‌اما اکنون بیشتر از سه هزار مگاوات برق تولید می‌کند.

البته این اقدامات ما تمام خواسته‌های مردم را برآورده نمی‌کند، مخصوصا این دو سال اخیر، بحران بودجه جلوی این روند پیشرفت را گرفت.

ولی خوب شما عراق را نظر بگیرید، در عراق احساس نمی‌کنید که برق وجود دارد علاوه بر آن میلیاردها دلار در این زمینه هزینه شد که وزیر برق سابق عراق در دستگاه قضایی پرونده دارد. این عوامل باعث شد که ما کار خودمان را انجام دهیم و بیاییم با هم توافق کنیم.چون که ما 17 درصد از بودجه دولت عراق طلب داریم. خوب ما نفت

می‌فروشیم، حساب می‌کنیم برابر با استحقاقات یعنی سهم خودمان بر اساس آن 17 درصد از درآمد عراق را

برمی‌داریم، دولت عراق اضافه‌اش را از ما بگیرد.

 

پول فروش نفت اقلیم را به دولت عراق نمی‌دهیم

 

تسنیم: یعنی شما نفتی را که می‌فروشید، پولش را به دولت مرکزی عراق می‌دهید؟

دباغ: خیر، ما نمی‌خواهیم زیر بار سیاست تعصب و تندرویی برخی مقامات عراقی برویم، ما می‌گوییم بیایید حساب کنید. بندر جیحان متعلق به عراق است،‌ اما کنترل آن به دست عراق و ترکیه است، متاسفانه اعتماد میان ما از بین رفته است و اکنون کسانی در عراق می‌خواهند کردها را به حاشیه برانند.

 

تسنیم: آیا ورود نظامیان ترکیه به خاک عراق با هماهنگی کُردها صورت گرفته  است یا خیر. چون آقای بارزانی در این باره نظری دارند، ظاهرا آقای بارزانی در جریان سفر به عربستان و دیدار با ملک سلمان از ورود نظامیان ترکیه حمایت کرده و آن را در راستای منافع کردها و اهل تسنن دانسته است؟

دباغ: این صحت ندارد، من دقیقش را می‌گویم، ما کُردها مشکلاتی در عراق داریم، با این حال ما نمی‌خواهیم وارد مشکلات منطقه‌ای و مذهبی شویم، درست است که ما کُردهای سنی هستیم، اما شیعه هم داریم،‌امروز در  عراق، تلاطم (برخورد) میان شیعه و سنی است، برخورد میان ترکیه و قطر و آمریکا و عربستان و ... است. در شرایط کنونی، ما به دنبال حفظ منافع اقلیم کردستان عراق هستیم و هر گاه کسی به سمت ما دست دراز کرد، ما هم دستان خود را دراز می‌کنیم.

درباره مسئله حضور ترکیه در اقلیم کردستان  عراق باید بگویم که حضور ترکیه در اقلیم کردستان مربوط به امروز نیست بلکه حضور ترکیه از سال 1983 میلادی بر اساس توافقی بوده که میان ترکیه و دولت مرکزی عراق امضا شده که ترکیه حق دارد وارد زمین عراق شده و عراق هم وارد زمین ترکیه شود(برای مقابله با کردهای ترکیه) . از روزی که ترکیه وارد خاک عراق شد، همچنان در آن باقی مانده است.آن مناطق از مناطقی که تازگی وارد آن شده یعنی در اطراف موصل(بعیشقه)،‌جدا است.

 

ورود نظامیان ترکیه بر اساس توافق میان اهل سنت عراق، ترکیه،‌ عربستان و قطر صورت گرفت

 

اما ارتش ترکیه که وارد منطقه بعیشقه در نزدیک موصل شده، حرف و حدیث زیادی درباره آن و حتی اختلافاتی درباره تعداد نظامیان آن وجود دارد. شاید کُردها در زمینه عبور آنها چشم پوشی کرده، چون از منطقه تحت سیطره آنها(کردستان عراق) وارد عراق شده اند، ولی ورود نظامیان ترکیه بر اساس توافق میان اهل سنت عراق و ترکیه، عربستان سعودی و قطر صورت گرفته است. یعنی وزیر دفاع عراق(که سنی مذهب است) خودش به این منطقه رفته و از آنجا  دیدار کرده است.

مثلا اثیل النجیفی استاندار موصل(که بعد از هجوم داعش برکنار شده است) خودش با دولت ترکیه توافق کرده است که آنها بیایند نیروهای الحشد الشعبی را که از اهل سنت هستند، آموزش دهند برای آزادی موصل. ولی درباره تعداد نظامیانی که آمده‌اند، بیشتر است، ولی در کل ما از هر نیرویی استقبال می‌کنیم ،همچنانکه قبلا از کمک‌های دولت ایران به کُردها برای مبارزه با داعش استقبال کردیم.

 

نظامیان ترکیه از منطقه کردستان عراق عبور کردند

 

تسنیم: اینجا بحث فرق می‌کند، خود دولت مرکزی عراق و گروه‌های سیاسی عراق مخالف حضور نظامیان ترکیه هستند، آیا  دولت اقلیم مخالف حضور نظامیان ترکیه هست؟

دباغ: دولت اقلیم کردستان با توافق ترکیه و عراق موافق هستند، ما مخالف اقدامات دولت عراق نیستیم، ما مخالف

آن نیستیم که دولت عراق از اقتدار خود دفاع کند، بغداد برود از طریق مجامع بین المللی از جمله سازمان ملل و شورای امنیت شکایت کند.گفتم که نظامیان ترکیه از منطقه ما(منطقه کردستان عراق) عبور کردند.

 

تسنیم: اینکه شما می‌فرمایید ایران هم کمک کند، ترکیه هم کمک کند، ما استقبال می‌کنیم، نگاه ما و ترکیه نسبت به رخدادهای‌ منطقه‌ای تفاوت دارد، در حالی که ترکیه یکی از کشورهایی است که به داعش کمک می‌کند و داعش بیشترین لطمه‌ها و ضربات را به کُردها زده است، این چگونه با هم همخوانی دارد که شما از کسی کمک می‌گیرید که از گروهی حمایت کرده است که بیشترین ضربات و لطمات را به شما زده است؟

دباغ: ما به  عنوان کُردها از داعش متضرر شده ایم همان طور که در زمان صدام متضرر شدیم، ما از روابط خوبمان با جمهوری اسلامی ایران بهره بردیم و از یک لحاظ هم از روابط خود با ترکیه بهره بردیم، چرا که تنها کشوری که

اجازه داد نفت از منطقه اقلیم کردستان عراق صادر شود، ترکیه بود، ما نمی‌توانیم خود را محدود کنیم، ما دنبال راه باز کردن هستیم. شما اگر بخواهید از جنگ دور شوید باید راه دیپلماسی را فعال کنید، خود آقای بارزانی در ترکیه گفت، ایران نباید از ما ناراحت شود که ما به ترکیه می‌آییم و ترکیه هم نباید از ما ناراحت شود وقتی به ایران می‌رویم، معنایش این است که ما برای هر دو کشور اهمیت قائلیم.

 

ورود نظامیان ترکیه به عراق بدون اطلاع دولت نقض حاکمیت عراق است

 

تسنیم: ببخشید، شما در اینجا دو مبحث را خلط کردید، یکی روابط کشورها که بحثی جداگانه‌ است و یکی حفظ حاکمیت که در واقع همه گروه‌ها و جریان‌های سیاسی عراق بر این مسئله(حفظ حاکمیت ملی و تمامیت ارضی کشورشان) تاکید می‌کنند، موضع شما درباره ورود نظامیان ترکیه به خاک عراق چیست؟

دباغ: موضع دولت اقلیم کردستان این است که ورود نظامیان ترکیه بدون توافق و اطلاع دولت عراق، نقض حاکمیت عراق است.

 

تسنیم: اما نظامیان ترکیه بدون اطلاع دولت عراق وارد شدند و شما (مسئولان منطقه کردستان عراق) هم از آن استقبال کردید؟

دباغ: من می‌گویم بدون اطلاع عراقی ها نبوده است. در منطقه کردستان زمانی  هماهنگی لازم وجود داشت (میان بغداد و اربیل) و مشکلات و اختلافات در آن زمان کمتر بود، ولی امروز خلائی ایجاد شده است که نیاز به فردی مثل آقای طالبانی دارد.

 

تسنیم: برخی منابع خبری از تشکیل اقلیم سُنی خبر می‌دهند و ورود نظامیان ترکیه را در این راستا ارزیابی می‌کنند. با توجه به مقاله عبدالباری عطوان سردبیر روزنامه رای الیوم که نوشته بود: جان بولتون (از مقامات سابق دولت آمریکا) از قطعی بودن تشکیل اقلیم سنی در مناطق تحت اشغال داعش در شرق سوریه و غرب عراق به موازات یک کشور شیعی در جنوب عراق و کردها در شمال این کشور سخن گفته است، عطوان می‌گوید هدف آنها در نهایت تشکیل یک اقلیم سنی در عراق است، بعد اشاره می‌کند آنها می‌خواهند داعش را جمع کنند که این کار خیلی طول نمی‌کشد و این امتیاز را هم می‌خواهند به کردها (منطقه کردستان عراق) بدهند به ویژه این‌که آزادسازی موصل توسط کردها انجام شود و نمی‌خواهند موصل به دست نیروهای مردمی عراق آزاد شود، نظر شما در این زمینه چیست؟

دباغ: این حرف‌ها را عبدالباری عطوان حالا می‌گوید، در حالی که نوشیروان مصطفی در سال 1988 میلادی یادداشتی با عنوان "عراق کردی، عراق شیعی و عراق سنی منتشر کرد که چندین بار در این زمینه بحث و بررسی شد و ما هم با دوستان خود در جمهوری اسلامی ایران از طریق اتحادیه میهنی کردستان چندین بار صحبت کردیم و گفتیم این نظر نوشیروان مصطفی است نه اتحادیه میهنی کردستان.

 

تسنیم: البته عطوان نظر جان بولتون را آورده است؟

دباغ: این نظر و دیدگاه مربوط به امروز نیست و بعدا امثال جان بولتون آن را مطرح کردند.

 

سه کشور عربی و ترکیه به دنبال پروژه تجزیه عراق

 

تسنیم: ورود نظامیان ترکیه به این نظریه(تجزیه عراق) قوت بخشیده، نظر شما چیست؟

دباغ:تحلیل خود من این است که امارات، قطر، عربستان سعودی و ترکیه دنبال این پروژه (تشکیل اقلیم سنی و تجزیه عراق) هستند. من صددرصد معتقدم که تلاش ترکیه در راستای ایجاد اقلیم سنی درعراق و در چارچوپ میراث امپراطوری عثمانی است.

در ابتدای سخنانم هم گفتم در عراق اختلافات مذهبی وجود دارد. ما بر همپیمانی کُردها با شیعیان تاکید می‌کنیم و آن را ضامن حقوقمان می‌دانیم و بارها بر این مسئله تاکید کرده ام، چرا که در طول تاریخ، سنی‌های عرب با ما(کردها) دشمنی کرده‌اند، ولی شیعیان مانند ما مظلوم بوده‌اند.

 

از ایده تشکیل اقلیم‌ها در عراق حمایت می‌کنیم

 

تسنیم: آیا شما از ایده تشکیل اقلیم اهل سنت در عراق حمایت می‌کنید؟

دباغ: ما از ایده تشکیل اقلیم‌ها در عراق حمایت می‌کنیم، اقلیم کردستان عراق را در قانون اساسی تصویب کردیم،‌امکان وجود چند اقلیم در چارچوب قانون اساسی و زیر نظر دولت مرکزی وجود دارد.

تشکیل دولت سنی در عراق خیالی بیش نیست

 

تسنیم: ولی برنامه آنها (دشمنان عراق) ایجاد دولت مستقل برای اهل سنت است؟

دباغ: اینها خیالاتی بیش نیست.چنین چیزی امکان ندارد. من سال 1964 میلادی برای  اولین بار زمانی که جوان بودم خدمت آقای جلال طالبانی رسیدم، تا حالا یکی از آرزوهایمان تشکیل دولت کردستان بوده، ولی می‌ دانم تحقق چنین آرزویی فعلا در این شرایط امکان پذیرنیست.

 

تسنیم: بحث آزاد شدن مناطق اشغالی را مطرح می‌کنیم، چرا هیچ هماهنگی میان کُردها و ارتش عراق برای آزادسازی این مناطق وجود ندارد و آیا مناطقی را که جزو کردستان نیست و در اختیار شما هست، آیا به دولت مرکزی  عراق برمی‌گردانید؟

دباغ: هر جایی که جزء کردستان عراق نیست، همین فردا بخواهند تحویل می‌دهیم.

 

تسنیم: در حال حاضر دولت عراق درگیر جنگ با گروه تروریستی داعش است و اگر جنگ تمام شود،‌آیا شما از این مناطقی که در اختیار گرفته‌اید،‌خارج نمی‌شوید؟

دباغ: ما در کل چشم طمع به زمین هیچ کسی نداریم.

 

تسنیم: کرکوک چطور؟

دباغ: کرکوک متعلق به کردستان است.

 

تسنیم: ترکمان‌ها و عرب‌ها هم ادعا می‌کنند کرکوک متعلق به آنهاست و می‌گویند شما دست به تغییر بافت جمعیتی در این شهر زده‌اید، قبول دارید؟

دباغ: کردستان ابتدا در قلمرو امپراطوری ایران قرار داشت، بعدا جز عثمانی بود، یعنی نه عراقی وجود داشت نه سوریه‌ای. در جنگ چالدران که متاسفانه با شکست ایران در برابر عثمانی همراه شد، امپراطوری عثمانی گسترش

یافت و سرزمین‌هایی به کنترل آن درآمد که کُردی بود و کردها ساکن آن مناطق بودند و این مناطق بین عباسی و عثمانی تقسیم شد. پس از جنگ جهانی اول،با فروپاشی دولت عثمانی، عراق تشکیل شد، وقتی عراق را تاسیس کردند یک بخش از سرزمین ترکیه و یک بخش از سرزمین ایران و یک بخش از سرزمین سعودی و اردن را دادند و سوریه را تشکیل دادند. اگر این نکته را مورد ملاحظه و دقت قرار دهید، مشکلاتی در نینوا و موصل و اسکندرون رخ داد، موصل را هم به عراق دادند و در قسمت سوریه، اسکندرون را به ترکیه دادند. نقشه ولایت موصل را نشان دهید، ولایت موصل را قبول دارم که تا کجا منطقه کُردی و تا کجا منطقه عربی بوده است. آن مناطقی را که من اعلام کردم، یک بخش آن در منطقه موصل قرار دارد.

ما می‌گوییم که کرکوک در چارچوب جغرافیایی کردستان قرار دارد. حکومت بعثی فاشیستی صدام اقدام به تغییر بافت جمعیتی کرد، کرکوک اصلا شیعه نداشت، ترک‌هایی که در منطقه کرکوک هستند، کارمندان دولت عثمانی آن زمان بودند که آمدند. ماده 140 می گوید آنها که اصالتا و پدر و جدشان متعلق به کرکوک نیست، از این شهر بیرون بروند. چرا ماده 140 اجرا نمی‌شود.

مناطقی بود که قبلا هم ارتش عراق و هم پیشمرگه‌ها در آن حضور داشتند و از آن حمایت می‌کردند، ولی روزی که داعش آمد، ارتش عراق سلاح خود را بر زمین گذاشت،‌نیروهای پیشمرگه حضور خود را در این مناطق تقویت کردند.

 

درخواست آمریکا از کُردها برای آزاد سازی موصل

 

تسنیم: آقای دباغ چرا میان ارتش عراق و کُردها هماهنگی برای آزادی مناطق اشغالی وجود ندارد و سئوال مهمتر این است که آیا هماهنگی میان کُردها و آمریکایی‌ها برای آزادی موصل با مشارکت کُردها وجود دارد؟

دباغ: همیشه این درخواست از ما وجود داشته و این مسئله از سوی آمریکایی‌ها مطرح شده است.

درخواست همکاری نیروهای پیشمرگه و مشارکت در آزادسازی موصل مطرح شده است و ما هم با شروطی شرکت خواهیم کرد ولی تاکنون تصمیم نهایی نگرفته‌ایم و اگر تصمیم نهایی بگیریم قطعاً با همکاری همپیمانان خود بغداد اقدام خواهیم کرد.

 

تسنیم: چرا این هماهنگی میان دولت عراق و کردها وجود ندارد؟

دباغ: این درخواست باید از سوی عراق رسماً مطرح شود و ما شرط داریم و بدون همکاری و کمک عراق به پیشمرگه‌ها در زمینه تأمین سلاح، آموزش، حقوق و تدارکات نمی‌توان انتظار داشت کُردها در این جنگ مشارکت کنند.

 

تسنیم: پس سهم 17 درصدی که از دولت عراق می‌گیرید، برای چیست ؟

دباغ: ما این سهم را نگرفته‌ ایم.

 

تسنیم: فروش یکجانبه نفت را چگونه توجیه می‌کنید؟

دباغ: خوب اگر ما این کار را نمی‌کردیم، چطور می‌توانستیم با داعش بجنگیم.

 

تسنیم: درباره فروش نفت توسط داعش که می‌‌گویند از مناطق تحت کنترل شما عبور می‌کند و ترکیه آن را می‌خرد، نظرتان چیست؟

دباغ: این ادعایی واهی بیش نیست.

 

تسنیم: عربستان ائتلافی را با حضور 34 کشور تشکیل داده است جالب این است که در این ائتلاف، کشورهایی که قربانی تروریسم هستند مانند عراق و سوریه حضور ندارند، موضع حکومت اقلیم کردستان عراق در این باره چیست، به ویژه با توجه به اینکه برخی آن را ناتوی سنی نامیده‌اند؟

دباغ: به نظرم  باید منتظر بمانیم،هنوز زود است وارد برخی مسائل شویم‌، به نظرم بعد از ورود روسیه به منطقه(به نبرد مستقیم با تروریسم در سوریه)، تغییرات و تحولات جدید ایجاد شد و پس از توافق گروه پنج به علاوه یک و ایران، نقطه عطفی را ما شاهد هستیم ولی در کل حس من این  است که نوعی همپیمانی ورشو در برابر ناتو به وجود آید.  پیمان ورشو با فروپاشی شوروی، فروپاشید. ولی امروز حضور روسیه در منطقه قدرت‌نمایی است، به ویژه پس از اقدام ترکیه در سرنگون کردن جنگنده روسی که سبب شد روسیه سامانه موشکی اس 400 را به منطقه(سوریه) بیاورد. حضور پراکنده اروپایی‌ها در منطقه، پس از انفجارهای پاریس هر یک از کشورهای اروپایی تلاش می‌کند خود را از منطقه دور کند.

به نظر من، چین، روسیه و ایران شاید بنیانگذار به نوعی پیمان جدیدی مثل ورشو باشند .

 

ائتلاف مبارزه با تروریسم عربستان ضدیت با ایران است

 

تسنیم: برخی می‌گویند این ائتلاف(ائتلاف ادعایی عربستان علیه تروریسم) صوری است. چرا که برخی کشورها مانند لبنان که نامشان در این ائتلاف آمده، اعلام کرده‌اند در جریان این مسئله نیستند، بحث دیگر این است که این ائتلافی بر ضد ایران، عراق و سوریه است، تحلیل شما چیست؟

دباغ: این ائتلاف هر چه باشد، به نوعی ضدیت و دشمنی با ایران در آن هست، ولی من روزی در یک همایش گفتم که عمق استراتژیک ایران در عراق است.

در کل ایران به یک قدرت تبدیل شده است، قدرت ایران، آمریکا و غرب را وادار به عقب نشینی کرد، توافق پنج به علاوه یک با ایران، شرایطی به وجود آورده است که نمی‌توان ایران را نادیده گرفت. ولی منطقه خاورمیانه و کشورهای عربی حاشیه خلیج (فارس)، آن را قبول ندارند.

 

تسنیم: پس از تنش اخیر میان روسیه و ترکیه، خبرهایی وجود دارد مبنی بر اینکه روس‌ها درخواست‌هایی برای احداث پایگاه در اقلیم کردستان عراق داشته‌اند، تایید می‌کنید؟

دباغ: خیر، آنها کمک (تسلیحات) می‌فرستند وما هم دریافت می‌کنیم، ولی میزان این کمک‌ها کم است اما پایگاهی ندارند.

 

ترکیه در کردستان عراق پایگاه دارد

 

تسنیم: ترکیه در اقلیم کردستان عراق پایگاه دارد؟

دباغ: بله، پایگاه دارد، از قدیم از زمان صدام این پایگاه‌ها را داشته است، بالگرد، تانک و توپ و ... در این پایگاه دارد، تعداد نظامیان ترکیه مستقر در پایگاه‌های خود در  اقلیم کردستان مشخص نیست، در منطقه گارا و زاخو حضور دارند.

 

حضور پزشکان ایرانی در تیم معالج آقای طالبانی

 

تسنیم: در حال حاضر وضعیت جسمانی آقای طالبانی چگونه است؟

دباغ: وضعیت آقای طالبانی در حال حاضر مناسب است، پزشکان ایرانی نیز در تیم معالج آقای طالبانی حضور  دارند، دو هفته قبل، ایشان را به آلمان برای مداوا بردند، در حال حاضر در شهر سلیمانیه هستند و خوشبختانه از نظر سلامتی وضعیت مناسبی دارند.

 

گفت‌وگو از: حسن رستمی و عباس اصلانی

 

شناسه خبر: 950845  

 

 

 

 

صفحه34 از53

آخرین اخبار

گزارشات پر بازدید

حالت های رنگی