چاپ این صفحه

گفت‌وگوی روزنامه ایران با دكتر «محمدصديق جگرخون» معاون نمايندگي اقليم كردستان

شاهين زينعلي

دكتر «محمدصديق جگرخون» ـ جانشين نمايندگي اقليم كردستان عراق ـ در ايران دانش آموخته دكتراي روابط بين‌الملل از دانشگاه تهران است. وي تسلط کاملی به زبان فارسي دارد. دكتر جگرخون علاقه‌مند به گسترش بيش از پيش روابط اقليم كردستان عراق با ايران است. با توجه به برگزاري انتخابات اخير در اقليم كردستان عراق با وي كه از اعضاي حزب پيروز حزب دمکرات کردستان عراق در اين انتخابات است، به گفت‌وگو نشستيم.

 

انتخابات اخير در اقليم كردستان عراق داراي چه ويژگي‌هايي بوده و چه تفاوت‌هايي با ادوار گذشته دارد؟

انتخابات اخير پارلماني كردستان عراق داراي دو ويژگي بارز است؛ نخست اين‌كه بعد از نخستين انتخابات سراسري اقليم كردستان در سال 1992 اين اولين بار بود كه احزاب عمده سياسي با ليست‌هاي جداگانه و نه در چارچوب ائتلاف‌هاي سياسي وارد انتخابات شدند، كه اين خود موجب ارائه تصوير شفاف‌تري از تركيب و نقشه سياسي در اقليم كردستان شد و وزن و حجم و پايگاه مردمي احزاب را تا حد زيادي مشخص ساخت. ويژگي دوم اين بود كه بر اساس توافق قبلي بين احزاب شركت‌كننده و كميسيون عالي مستقل انتخابات عراق، اين بار احزاب و گروه‌ها با فهرست نيمه باز در انتخابات شركت كردند. بدين معنا كه رأي دهندگان علاوه بر رأي به فهرست مورد نظر خود، مي‌توانستند به يك كانديدای مشخص نيز رأي دهند و مشاركت تقريباً 74 درصدي در انتخابات نشان داد كه مردم درحد بسيار بالايي در قبال سرنوشت كشور و شركت در روند سياسي و دفاع از حقوق سياسي ـ مدني خود احساس مسئوليت مي‌كنند و به اذعان كميسيون عالي مستقل انتخابات و ناظران پرشمار داخلي و خارجي، انتخابات با موفقيت و در فضايي آرام، آزاد و دموكراتيك برگزار شد.

به نظر شما انتخابات اخير بر رابطه كردها با ديگر گروه‌هاي حاضر در جغرافياي سياسي عراق چه تاثيري مي‌تواند داشته باشد؟

كردها در عراق با همه گروه‌هاي سياسي، چه سني و چه شيعه، روابط خوبي دارند و همواره تلاش كرده‌اند نقش متعادل كننده‌اي در فضاي سياسي عراق داشته باشند. جناب آقاي بارزاني و جناب آقاي طالباني به‌عنوان دو رهبر تأثيرگذار در عراق، سعي زيادي در نزديك كردن ديدگاه‌هاي سياسي احزاب و گروه‌هاي سياسي و نيز حل و فصل اختلافات آن‌ها داشته‌اند و بعد از انتخابات پارلماني سال 2010 و چند ماه سردرگمي و عدم توافق گروه‌هاي سياسي عراقي براي تشكيل دولت، با پيشنهاد آقاي بارزاني ـ رياست اقليم كردستان ـ بود كه توافقنامه اربيل امضا و دولت جديد تشكيل شد و بعد از آن نيز، باز كردها بودند كه در نقش رياست جمهوري عراق و شخص آقاي طالباني، تلاشهاي عمده‌اي براي حل و فصل مناقشات بين گروه‌هاي مختلف عراقي داشتند. اينها همه نشان از اراده و عزم سياسي جدي كردها براي ايفاي نقش مثبت در عرصه سياسي و نجات مردم عراق از مشكلات موجود دارد. همپيماني شيعيان و كردها در عراق به گذشته‌هاي بسيار دور بازمي‌گردد. روابط بسيار نزديك و برادرانه بين رهبر بزرگ و ملي كردها (ملا مصطفي بارزاني) و مرجعيت عاليقدر شيعه در عراق، شاهدي بر اين مدعاست. اتحاد و همپيماني بين كردها و شيعيان عراق، يك همپيماني استراتژيك است كه باتوجه به تاريخ مظلوميت و مبارزات مشترك كردها و شيعيان در عراق، براي دستيابي به حقوق پايمال شده‌شان در طول قرن گذشته، در آينده نيز ادامه خواهد داشت و اين همپيماني ركن اصلي برقراري ثبات سياسي، امنيت و يك نظام سياسي دموكراتيك، متكثر و مترقي در عراق جديد خواهد بود تا در چارچوب آن، حقوق سياسي همه اقشار مردم و اقليت‌هاي عراق هرچه بيشتر تأمين شود.

آيا انتخابات اخير در رابطه دولت محلي اقليم با دولت مركزي، نيز تأثير خواهد داشت؟

انتظار نمي‌رود كه تغيير عمده‌اي در چگونگي روابط و تعامل دولت منطقه‌اي كردستان با دولت فدرال به وجود آيد چرا كه هر چند احزاب سياسي متعدد و با ديدگاه‌ها و سياست‌هاي متفاوت چه در قالب احزاب حاكم و چه در قالب اپوزيسيون وجود دارند، اما در خصوص رابطه با بغداد تقريباً همواره از سياست واحدي در مذاكرات پيروي مي‌شود. در مشكلات و مسائل حل نشده بين اقليم و دولت فدرال، حتي احزاب اپوزيسيون هم مشاركت مؤثر دارند و مسائل موجود، به منافع كلي مردم و منطقه كردستان بر مي‌گردد و نه منفعت يك حزب يا ائتلاف حاكم. هر چند در سطح داخلي گاه، رقابت‌هايي بين احزاب سياسي وجود دارد اما مردم، احزاب و دولت منطقه كردستان عراق نشان داده‌اند كه در چگونگي برخورد با مسائل عمده ملي و بويژه روابط با دولت فدرال هماهنگ و همسو در يك جبهه عمل مي‌كنند. اقليم كردستان همواره مواضع منطقي، صلح جويانه و قانون مدارانه خود را براي ادامه روند مذاكرات و گفت‌و‌گوهاي مؤثر و سازنده با دولت فدرال در چارچوب توافق‌هاي سياسي امضا شده و قانون اساسي اعلام داشته است.

تأثير انتخابات اخير را بر روابط بين اقليم و جمهوري اسلامي ايران، چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟

هم‌اكنون روابط بين اقليم كردستان و جمهوري اسلامي ايران در سطح مطلوب و مناسبي قرار دارد. هر چند با توجه به بستر مناسب و مشتركات بي‌شمار، امكان گسترش و توسعه روابط در همه زمينه‌ها وجود دارد و با در نظر گرفتن اين‌كه، جمهوري اسلامي ايران نيز اخيراً انتخابات رياست جمهوري مهم و پرشوري را، با تأثيرات فراوان داخلي و منطقه‌اي و بين‌المللي پشت‌سر گذاشته و در اقليم كردستان نيز در برهه زماني حساس انتخابات موفق و سرنوشت‌سازي برگزار شده است لذا جاي بسي انتظار و اميدواري است كه نمايندگان مردم، با تعريف زمينه‌ها و ايده‌هاي نوين براي همكاري هر چه بيشتر و با عزم بيشتري از ظرفيت‌هاي موجود استفاده نموده و با ديپلماسي فعالتر، ارتقاي روزافزون سطح مناسبات، روابط دوجانبه، تأمين منافع و ايفاي نقش مؤثر در گسترش ارزشهاي والاي انساني و صلح پايدار در منطقه را فراهم آورند.

آيا انفجارهاي تروريستي اخير روند تحولات در اقليم كردستان عراق را مخدوش نخواهد ساخت؟

انتخابات اخير نشان داد كه اقليم كردستان تا ميزان قابل توجهي از توسعه سياسي بهره‌مند شده است. در زمينه اقتصادي نيز كردستان عراق رشد اقتصادي قابل توجهي داشته است. دولت اقليم كردستان موفق شده با جذب سرمايه گذاري‌هاي خارجي بويژه در زمينه نفت و انرژي و نيز تجارت منطقه‌اي و توريسم، به اهداف مورد نظر خود براي نيل به توسعه اقتصادي دست پيدا كند. بدون شك افراطيون و دشمنان آزادي و ارزش‌هاي والاي انساني، موفقيت و پيشرفت مردم ستم كشيده كردستان را برنمي‌تابند. اين‌گونه حركات مذبوحانه به هيچ وجه تأثيري بر روند پيشرفت‌هاي فزاينده در اقليم كردستان نخواهد داشت و تنها نشان دهنده ضعف و درماندگي آنها، در تحمل نكردن پيشرفت، آرامش و سعادت كردها در كردستان عراق است. از اين‌رو، عمليات تروريستي اخير نيز موجب همدلي و تعميق همبستگي مردم و همه جريان‌هاي سياسي كردستان عراق به ويژه در برابر تروريسم خواهد بود.

روزنامه ایران، روز یکشنبه 14 مهرماه 1392، سال نوزدهم، شماره 7459، 6  اکتبر 2013، صفحه 22 (بین‌الملل).

کد خبر: 201