ئێوارەی ئەمڕۆ سێشەممە ١٢ـی ٨ـی ٢٠١٤، بەڕێز جۆ بایدن جێگری سەرۆكی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمەریكا لەڕێی تەلەفۆنەوە پەیوەندی بە بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان كرد.

لە پەیوەندییە تەلەفۆنییەکەدا جێگری سەرۆكی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمەریكا جارێکی تر پشتگیریی حکوومەتی ئەمەریکای بۆ هەرێمی کوردستان دووپات کردەوە لە بەرەنگاربوونەوەی تیرۆریستان، هەتا ئەوکاتەی بەهاوکاریی هەموولایەک هێزی تیرۆریستان تێک دەشکێندرێن. هەروەها دەستخۆشی لە هێزەکانی پێشمەرگەی کوردستان کرد کە توانیویانە سەرکەوتنی بەرچاو بەدەست بهێنن.

لە بەرانبەردا سەرۆک بارزانی سوپاسی خۆی بۆ سەرۆک ئۆباما و بەڕێز بایدن و گەلی ئەمەریکا دەربڕی بۆ ئەو پشتگیرییەی کە پێشکەشی گەلی کوردستانیان کردووە و بەڵێنی دا هەرێمی کوردستان لەم شەڕەی کە تووشی بووە بەرگریی لە خاک و خەڵک و هەموو بەهاکانی لێبوردەیی و پێکەوەژیان و ئازادی دەکات.

سەرۆک بارزانی ئەوەشی بۆ جێگری سەرۆكی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمەریكا خستەڕوو کە پشتگیری و هاوکاریی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمەریكا هیممەت و هێزی زیاتری دایە گەلی کوردستان.

هەر لە پەیوەندییە تەلەفۆنییەکەدا بارودۆخی سیاسیی عێراق و ڕەوشی ئەمنی و سەربازیی بەغدا خرایە بەرباس و هەردوولا پشتگیریی خۆیان بۆ ئەو پرۆسە دەستوورییە دووپات کردەوە کە لەلایەن سەرۆک کۆماری عێراقەوە بۆ ڕاسپاردنی کاندیدی سەرۆک وەزیرانی عێراق دەست پێکراوە.

جێگری سەرۆكی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمەریكا هیوای خواست هاوپەیمانیی کوردستان لەگەڵ هێزە سیاسییەکانی تری عێراق دەست بکەن بە گفتوگۆ بۆ دامەزراندنی حکوومەتێکی گشتگیر و هاوبەشیی ڕاستەقینە کە هەموو لایەنەکان تیایدا بەشدار بن و عێراق لەم قەیرانەی ئێستا دەرباز بکرێت.

لە بەرانبەردا سەرۆک بارزانی جەختی لەوە کردەوە کە هەرێمی کوردستان یارمەتی پرۆسەی سیاسیی عێراق دەدات بۆ ئەوەی حکوومەتێکی شەراکەتی نیشتیمانی پێک بهێندرێت کە دوور بێت لە ئەزموونە شکستخواردووەکەی پێشوو.

ئێوارەی ئەمڕۆ سێشەممە 12ـی 8ـی 2014 بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان لەڕێی تەلۆفۆنەوە پەیوەندی بە بەڕێز د. فواد مەعسووم سەرۆك كۆماری عێراق كرد.

لەم پەیوەندییەدا گفتوگۆ لەبارەی دوایین پێشهات و هەنگاوەكانی نێو پڕۆسەی سیاسیی و دەستووریی عێراق كرا و سەرۆك بارزانی دەستخۆشی لە سەرۆك كۆماری عێراق كرد بە بۆنەی هەنگاوە دەستوورییەكانی و هەروەها و ڕاسپاردنی كاندیدی هاوپەیمانێتیی نیشتیمانی بۆ پێكهێنانی حكوومەتی ئاییندەی عێراقی.

سەرۆك بارزانی لەم پەیوەندییەدا پاڵپشتیی تەواوی خۆی بۆ سەرۆك كۆماری عێراق ڕاگەیاند و هیوای سەركەوتنی بۆ خواست.

مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان و لۆران فابیۆس وەزیری دەرەوەی فەرەنسا كۆنگرەیەكی  رۆژنامەوانییان سازكردو تێیدا باسیان لە بارودۆخی عێراق و هەرێمی كوردستان، هەروەها پەیوەندییە دووقۆڵییەكانی نێوان هەولێر و پاریس و هاوكارییە مرۆییەكانی فەرەنسا بۆ ئاوارەكانی شنگال كرد.

لە كۆنگرە رۆژنامەوانییەكەدا بارزانی سوپاسی هاتنی وەزیری دەرەوەی فەرەنسای بۆ هەرێمی كوردستان كرد و رایگەیاند، كە هاتنیان پاڵپشتییەكی گەورەیە بۆ گەلی كوردستان.

بارزانی سوپاسی حكومەتی فەرەنسای كرد بۆ ئەو هاوكارییە مرۆییانەی پێشكەشی ئاوارەكانی شنگالی كردووە. هەروەها جەختی لە پێكەوەژیانی ئایین و نەتەوە جیاوازەكانی كوردستان كردەوەو گوتی "ئێمەی گەلی كوردستان بە كورد ‌و مەسیحی و توركمان و ئێزدی پێكەوە دەژین و پێكەوە دەمرین". گوتیشی "رێگەنادەین كە تیرۆریستان پەیوەندی لە مێژینەی كورد و عەرەب تێكبدەن".

هەر لە كۆنگرە رۆژنامەوانییەكەدا بارزانی رایگەیاند "هەرێمی كوردستان كوردستان شەڕی دەوڵەتێكی تیرۆریستی دەكات نەك بەتەنیا رێكخراوێكی چەكدار". گوتیشی "چەكی دەستی چەكدارانی داعش بەهێزترە".

بارزانی دڵنیایی دایە گەلی كوردستان لە سەركەوتنیان بەسەر چەكدارانی داعش و گوتی "گەلی كوردستان دڵنیادەكەینەوە كە ئێمەی گەلی كورد پێشمەرگەی قارەمان و دۆستی دڵسۆزمان هەیە، بۆیە سەركەوتن هەر بۆ ئێمەیە".

وەزیری دەرەوەی فەرەنسا پشتگیریی وڵاتەكەی بۆ عێراق و هەرێمی كوردستان بەتایبەتی دووپاتكردەوەو رایگەیاند، كە هاوكارییەكانیان بۆ ئاوارەكان بەردەوام دەبێت. ئاماژەی بەوەشكرد، كە ئەو هاوكارییە مرۆییانەی فەرەنسا كە لە 24 كاژێری رابردوودا گەیشتووەتە عێراق و هەرێمی كوردستان بریتییە لە 18 تۆن كەلوپەل و دەرمان.

پێشنیازیشی كرد بۆ وڵاتانی ئەوروپا كە پردێكی ئاسمانی بۆ هاوكاریكردنی ئاوارەكانی عێراق و هەرێمی كوردستان دروستبكەن.

لۆران فابیۆس هەر لەمیانی كۆنگرە رۆژنامەوانییەكەدا باسی لە دۆخی سیاسیی عێراق كردو گوتی "فەرەنسا خوازیارە حكومەتێكی نیشتمانیی بەزوویی پێكبهێنرێت". گوتیشی "پشتگیریكردنی گەلی كورد دۆزێكی رەوایە".

ئێوارەی ڕۆژی یەكشەممە 10ـی 8ـی 2014 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی پێشوازی لە سەعدوون دلێمی وەزیری بەرگریی عێراق بە وەكالەت و شاندێكی یاوەری كرد.

لە كۆبوونەوەیەكدا كە ژمارەیەك لە بەرپرسە سەربازی و ئەمنی و سیاسییەكانی هەرێمی كوردستان ئامادەی بوون بارودۆخی ئەمنی و هەنگاوەكانی ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆریستان لە بەرەكانی شەڕ خرایە بەر باس و گفتوگۆ. هەر لەم كۆبوونەوەیەدا هەردوولا لەسەر ئەوە هاوڕا بوون كە ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆر پێویستی بە كاری هاوبەش و پاڵپشتیی جیهانی هەیە چونكە تیرۆر هەڕەشەیەكە هەموو لایەكی كردووەتە ئامانج و بۆ ئەو مەبەستە پێویستە هەماهەنگیی تەواو لەگەڵ لایەنەكاندا هەبێت.

سەبارەت بە هەڕشەكانی تیرۆر بۆ سەر هەرێمی كوردستانیش وەزیری بەرگریی عێراق ڕایگەیاند كە هەرێمی كوردستان و هەولێر شوێنێكی ئارامە و نموونەیەكە بۆ بەشەكانی دیكەی عێراق و نیگەرانیی خۆیشی نیشاندا لە بوونی هەر جۆرە هەڕەشەیەك لەدژی هەرێمی كوردستان و هەروەها هەڵوێستی هەرێمی كوردستانی لەدژی تیرۆر بە قارەمانانە وەسف كرد.

ئێوارەی ئەمڕۆ هەینی 8ـی 8ـی 2014 لەڕێی تەلەفۆنەوە فێدێریكا مۆگێرینی وەزیری دەرەوەی ئیتالیا پەیوەندی بە بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان كرد.

لەم پەیوەندییە تەلەفۆنییەدا وەزیری دەرەوەی ئیتالیا سوپاسی سەرۆك بارزانیی كرد كە سەرپەرشتی و ڕابەرایەتیی شەڕی گەورەترین هێزی تیرۆریستیی جیهان دەكات و سوپاسی ڕۆڵی پێشمەرگە و سەركردایەتیی سیاسیی كوردستانی كرد بۆ پاراستنی خەڵكی سڤیل و پێكهاتە ئایینی و نەتەوەییەكانی عێراق و كوردستان.

هەر لەم پەیوەندییە تەلەفۆنییەدا وەزیری دەرەوەی ئیتالیا پەرۆشیی و پشتیوانیی وڵاتەكەی بۆ گەلی كوردستان دووپات كردەوە و ڕایگەیاند كە هەرچی لەدەستیان بێت بۆ پاڵپشتیكردنی كوردستان درێخی ناكەن. وەزیری دەرەوەی ئیتالیا وێڕای گەیاندنی سڵاوی سەرۆك وەزیرانی ئیتالیا ئاماژەی بەوەدا كە لەگەڵ سەرۆك وەزیران و وەزیری بەرگریی وڵاتەكەیان لە ڕاوێژ و هەماهەنگیی بەردەوام دان بۆ ئەوەی بتوانن شێوازێك بدۆزنەوە كە لەڕووی سەربازی و مەدەنییەوە هاوكاریی خەڵكی كوردستان بكەن.

لەبەرانبەردا سەرۆك بارزانی سوپاسی وەزیری دەرەوەی ئیتالیا كرد و ڕایگەیاند كە بۆ ئێمە جێگەی خۆشحاڵییە كە لە كاتە سەختەكاندا دۆستەكانمان پشتیوانی و هاوكاریی خۆیان بۆ گەلی كوردستان دووپات دەكەنەوە. هەروەها سەرۆك بارزانی سوپاسی ئەمەریكا و فەڕەنسا و ئیتالیا و هەموو ئەو لایەن و وڵاتانەی كرد كە بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆر یارمەتیی كوردستان دەدەن. سەرۆك بارزانی ئەوەیشی خستەڕوو كە كوردستان تەنیا شەڕی ڕێكخراوێكی تیرۆریستی ناكات بەڵكو شەڕی دەوڵەتێكی تیرۆریستی دەكات. سەرۆك بارزانی ئەوەیشی بە وەزیری دەرەوەی ئیتالیا گوت كە بەرچاومان ڕوونە و كوردستان سەربەرزانە بەرگری لەخۆی و ئاییندەی خۆی دەكات و لە سەركەوتنی خۆمان دڵنیاین و گەلی كوردستان سوپاسی هەر وڵاتێك دەكات یارمەتیی بدات و هاوكاریی وڵاتان هەبێت یان نا كوردستان لەشەڕی تیرۆر و بەرگریكردن لە خۆی بەردەوام دەبێت.

ئەمڕۆ شەممە 9ـی 8ـی 2014 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە سەلیم ئەلجبووری سەرۆكی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق شاندێكی یاوەری كرد كە پێكهاتبوون ژمارەیەك پارلەمانتاری عێراقی.

لە دیدارێكدا سەرۆكی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق و شاندی یاوەری پاڵپشتیی تەواوی خۆیان بۆ هەرێمی كوردستان لەدژی داعش و تیرۆریستان و بە توندی ئیدانەی ئەو تاوانەیان كرد كە لە لایەن تیرۆریستانەوە دەرهەق خەڵكی سنجار و دەرووبەری ئەنجام دراوە. سەرۆكی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق سوپاسی سەرۆك بارزانی و گەلی كوردستانیشی كرد كە پەناگەیان بۆ ئاوارەكان و ئازادیخوازان و پێكهاتەكانی عێراق لە كوردستان دروست كردووە و ئەوەیشی ڕوون كردەوە كە داعش بە هیچ شێوەیەك نوێنەرایەتی خەڵكی عەرەب و سووننە ناكات و تەنانەت ژمارەیەكی زۆری عەرەب لە زوڵمی داعش ماڵ و حاڵ و موڵكی خۆیان جێهێشتووە و پەنایان بۆ كوردستان هێناوە ئەوان كۆمەڵێك تاوانبارن كە ئامانجیان تێكدانی ژیانی خەڵك و برایەتی و پێكەوەژیانی پێكهاتەكانی عێراقە. نوێنەرانی پارێزگا سووننەنشینەكانی عێراقی لە ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراقی بە سەرۆك بارزانیان ڕاگەیاند كە ئەو ئاوارە عەرەبانەی لە كوردستاندا نیشتەجێن ئامادەن بۆ ئەوەی شانبەشانی هێزەكانی پێشمەرگە شەڕی دژی داعش بكەن و ناوچەكانیان ئازاد بكەنەوە.

لە بەرانبەردا سەرۆك بارزانی بەخێرهاتنی شاندی میوانی كرد و سەبارەت بە ڕووداوەكانی ئەم دوایە و پەلاماری تیرۆریستان بۆ سەر كوردستان ڕایگەیاند گەلی كوردستان سەرباری ئەوەی كارەساتی گەورەی ئەنفال و كیمیابارانی بەسەردا هاتووە بەڵام هیچ كات نەیویست برایەتی و پێكەوەژیانی لەگەڵ عەرەبەكان تێكبچێت و یارمەتیی ئەو عەرەب و هەموو پێكهاتەكانی دیكەی دا كە لە ناوچەكەدا دەژییان. گەلی كوردستان هەمیشە شەڕی حكوومەتە زاڵمەكانی كردووە و هەرگیز لەدژی نەتەوە و خەڵكی مەدەنی نەبووە. سەرۆك بارزانی لەدرێژەی قسەكانیدا ئاماژەی بەوەدا كە ئەو ڕەفتارەی لە لایەن هەندێ گوندنشین و هۆزی عەرەبی لە سنجار و ڕۆژهەڵاتی موسڵ لەدژی پێشمەرگە و كوردانی ئێزیدی بینرا جێگەی نیگەرانییەكی زۆرە و دوور بوو لە چاوەڕوانیی ئێمە و ترسی ئەوە هەیە كە تیرۆریستان لەوەدا سەر بكەون كە دوژمنایەتیی نێوان كورد و عەرەب دروست بكەن. پەیوەست بە ئەو عەرەبە ئاوارانەی پەنایان بۆ كوردستان هێناوە سەرۆك بارزانی ڕایگەیاند كە گەلی كوردستان دەستبەرداری ڕەوشتی بەرزی خۆی نابێت و پەناگەی هەموو ستەملێكراو و لێقەوماوانە و ئاساییشی ئاوارەكان پارێزراو دەبێت.

ئەمڕۆ شەممە 9ـی 8ـی 2014 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە بەڕێز د. فواد مەعسووم سەرۆك كۆماری عێراق كرد.

لە كۆبوونەوەیەكدا سەرۆكی هەرێمی كوردستان بەخێرهاتنی سەرۆك كۆماری عێراقی كرد و هیوای سەركەوتنی لە ئەركەكانی بۆ خواست و پشتیوانیی خۆیشی بۆ سەرۆك كۆماری عێراقی كە نوێنەری هەڵبژێردراوی لایەنە سیاسییەكانی هەرێمی كوردستانە ڕاگەیاند.

لەبەرانبەردا سەرۆك كۆماری عێراق سوپاسی پێشوازیی گەرمی سەرۆك بارزانی كرد و جەختی لەوە كردەوە كە كار لەسەر نزیكبوونەوەی لایەنە سیاسییەكانی عێراق دەكات و پەرۆشە بۆ پاراستنی بەرژەوەندییەكانی عێراق و هەرێمی كوردستان.

لەم دانیشتنەدا بارودۆخی ئەمنی و سیاسیی هەرێمی كوردستان و مەترسی و هەڕەشەكانی ڕێكخراوی تیرۆریستیی داعش بۆ سەر هەرێمی كوردستان و عێراق خرایە بەرباس و هەردوو لا هاوڕابوون لەسەر ئەوەی كە لەپێناو پاراستنی ئەزموونی دیموكراسیی هەرێمی كوردستان و عێراق پێویستە گشتە لایەك هەموو تواناییە مرۆڤی و سیاسییەكانیان بخەنەگەڕ چونكە داعش مەترسییەكی گشتگیرە بۆ سەر كوردستان و عێراق و هەموو ناوچەكە و جیهان. پەیوەست بەم باسەوە سەرۆك بارزانی ئاماژەی بەوەدا كە ئێمە ڕووبەڕووی ڕێكخراوێكی تیرۆریستی نین بەڵكو شەڕ لەگەڵ دەوڵەتێكی تیرۆریستیی پڕچەك دەكەین كەدژی هەموو جۆرە پڕەنسیپێكی مرۆڤییە.

لە كۆبوونەوەكەدا هەڵوێستی ئەمەریكا و ئەورووپا و وڵاتانی ئیقلیمی لە دژایەتیكردنی داعش و پاراستنی هەرێمی كوردستان بەرز نرخێندرا.
پڕۆسەی سیاسیی عێراق و هەنگاوەكانی پێكهێنانی حكوومەتی ئاییندەی عێراق تەوەرێكی دیكەی كۆبوونەوەی نێوان سەرۆك بارزانی و سەرۆك كۆماری عێراق بوو.

ئەمڕۆ دووشەممە 4ـی 8ـی 2014 بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە بابێ شێخی ئێزیدیان و شاندێكی یاوەری كرد كە پێكهاتبوون لە كەسایەتی و سەرۆك عەشیرەتەكانی ئێزیدی و دەڤەری شەنگال.

لە دانیشتنێكدا بارودۆخی ناوچەكانی شنگال و زوومار و دۆخی نالەباری ئاوارەكانی شاری شنگال خرایە بەر باس و بابێ شێخی ئێزیدیان داوای لە سەرۆك بارزانی كرد كە هەموو هەوڵێكی بخاتە گەڕ بۆ ئەوەی چارەیەك بۆ ئەو كارەساتەی بەسەر ئێزیدییەكان و خەڵكی ناوچەی شنگال هاتووە بدۆزرێتەوە و هەروەها دەرگە بۆ خەڵكی دەڤەرەكە بكرێتەوە بۆ ئەوەی شانبەشانی هێزەكانی پێشمەرگە شەڕی تیرۆریستان بكەن و دەڤەرەكەیان لە تیرۆریستان پاك بكرێتەوە.

لەم كۆبوونەوەیەدا سەرۆك بارزانی نیگەرانی و هاوخەمیی قووڵی خۆی نیشاندا بەرانبەر ئەو كارەساتەی بەسەر خوشك و برا ئێزیدییەكان هاتووە و ئاماژەی بەوەدا كە قەدەری گەلی كورد ئەوە بووە كە هەمیشە دوژمنی دڵڕەق و بێویژدانی هەبووە و كارەسات لەدوای كارەسات بەرۆكی گەلی كوردستان دەگرێتەوە. سەرباری هەموو ئەو كارەساتانە گەلی كوردستان خۆی بەدەستەوە نەداوە. سەرۆك بارزانی بە شاندی میوانی ڕاگەیاند بە ڕۆح و بە گیان ئامادەین بەرگری لە خاك و كەرامەتی خوشك و برایانی ئێزیدی بكەین و ئەوەی لە دەستمان بێت بۆ یارمەتیدان و ڕزگاركردنی ئاوارەكان و ئازادكردنی خاكی كوردستان لە دەستی تیرۆریستان دەیكەین. سەرۆك بارزانی ئاماژەی بە ڕەسەنایەتیی كوردانی ئێزیدی دا و ڕایگەیاند كە هیچ دوژمنێك ناتوانێ كوردانی ئێزیدی لەناو ببات و سوورین لەسەر پاراستنی ئێزیدییەكان و گەڕاندنەوە ئازادكردنی هەموو بستێكی دەڤەری شنگال. سەرۆك بارزانی ئەوەیشی خستەڕوو كە لە گەڵ لایەنە عێراقی و نێودەوڵەتییەكان لە پەیوەندیی بەردەوام دایە بۆ ئەوەی بە زووترین كات چارەسەرێكی بەپەلە بۆ ئەو ئاوارانە بدۆزرێتەوە كە پەنایان بۆ چیای شنگال بردووە و لە بارودۆخی خەراپ دان. سەرۆك بارزانی لەبارەی شەڕی تیرۆریستانیش ڕایگەیاند ماوەی دوو مانگە هێزی پێشمەرگە بە تەنیا و بە ئیمكاناتی متوازع بەرگری لە كوردستان دەكات و حكوومەتی عێراقی و هێزە نێودەوڵەتییەكانیش یارمەتیی گەلی كوردستانیان نەداوە بۆ ئەوەی شەڕی تیرۆر بكات و تەنانەت ڕێگریش بوونە لەوەی گەلی كورد چەك بۆ خۆی دابین بكات بۆ ئەوەی بەرگری لە خۆی بكات.

لە بەشێكی دیكەی ئەم دانیشتنەدا قسە لەبارەی هۆكارەكانی ئەو بارودۆخە كرا كە لە بەرەكانی ڕووبەڕووبوونەوەی دەڤەری شنگال هاتووەتە ئاراوە و سەرۆك بارزانی دووپاتی ئەوەی كردەوە كە نابێ هیچ بواری هیچ كەمترخەمی و كەموكوڕییەك بمێنێت و ئەوانەی كەمترخەم بوونە لە بەرگریكردن و پاراستنی خەڵك ئیجرائاتیان لەگەڵدا دەكرێت.