ئەمڕۆ دووشەممە 14ـی 7ـی 2014 دوای گەییشتنی سەرۆك بارزانی بۆ ئەنكارای پایتەختی توركیا ئێوارەی ئەمڕۆ لە كۆشكی سەرۆكایەتیی توركیا بەڕێز عەبدولا گویل سەرۆك كۆماری توركیا پێشوازی لە بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان و شاندێكی یاوەری كرد كە پێكهاتبوون لە مستەفای سەید قادر وەزیری پێشمەرگە و كەریم سنجاری وەزیری ناوخۆ و فواد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتیی هەرێم و جەبار یاوەر ئەمینداری گشتیی وەزارەتی پێشمەرگەی حكوومەتی هەرێمی كوردستان.
لە كۆبوونەوەیەكدا كە وەزیری دەرەوەی توركیا و وەزیری ناوخۆی ئەم وڵاتە و ژمارەیەك گەورە بەرپرس و ڕاوێژكاری حكوومەتی توركیا ئامادەبوون، سەرۆك كۆماری توركیا سوپاس و خۆشحاڵیی خۆی بۆ هاتنی سەرۆك بارزانی و شاندی یاوەری بۆ توركیا نیشاندا و بەگەرمی بەخێرهاتنی كردن. سەبارەت بە بارودۆخی ئەمنی و سیاسیی عێراق و بە تایبەت موسڵ و ناوچەكانی دیكە سەرۆك كۆماری توركیا نیگەرانیی خۆی ڕاگەیاند و جەختی لەوە كردەوە كە عێراق پێویستی بە حكوومەتێكی دیموكراتی و سیستەمێكی فیدڕاڵی هەیە كە مافی هەموو پێكهاتەكانی عێراق بپارێزێ و هیوایشی خواست كە پڕۆسەی سیاسیی عێراق و دانیشتنی ڕۆژی سێشەممەی پارلەمانی عێراق سەركەوتوو بێت و حكوومەتی تازە پێكبهێندرێت. هەر لەم دیدارەدا سەرۆك كۆماری توركیا پشتیوانیی وڵاتەكەیشی بۆ هەرێمی كوردستان دووپات كردەوە.
لە بەرانبەردا سەرۆك بارزانی سوپاسی سەرۆك كۆماری توركیای كرد بۆ ئەو پێشوازییە گەرمەی لە بەڕێزیان و شاندی یاوەری كراوە و جەختی لەسەر پتەوتركردنی پەیوەندیی نێوان هەرێمی كوردستان و توركیا كردەوە. هەر لەم كۆبوونەوەیەدا سەرۆك بارزانی بە ڕاشكاوی بارودۆخی تازەی عێراق لە دوای ڕووداوەكانی موسڵ شێكردەوە و ڕایگەیاند كە لەماوەی شەو و ڕۆژێكدا هەرێمی كوردستان دراوسێیەكی نوێی بۆ پەیدا بوو و وێڕای ئاماژەدان بەوەی كە بارودۆخی تازە واقعێكی زۆر جیاوازی هێناوەتە كایەوە باسی پێویستیی گۆڕانكاری كرد لە عێراقدا و ئەوەی خستەڕوو كە گۆڕینی كەسەكان كاریگەر نابێت ئەگەر بێتوو ئەو فەرهەنگە سیاسییەی لە بەغدا باڵادەستە نەگۆڕدرێت. سەرۆك بارزانی ئەوەیشی خستە بەرچاو كە هەرێمی كوردستان دە ساڵ هەوڵی دا بۆ ئەوەی دیموكراسی لە عێراقدا بچەسپێت بەڵام ئەوەی لە عێراقدا ڕوویدا هەر هەمووی دژی ئەو دەستوورە بوو كە خەڵكی عێراق دەنگی پێدابوو و نموونەی زۆر ڕوونی پێشێلكردنی دەستوور لە لە لایەن بەغداوە بینراو و لە دەستووری عێراقیشدا بە ڕوونی هاتووە كە پابەندبوون بە دەستوور یەكپارچەیی عێراق دەپارێزێت. سەرۆك بارزانی لە درێژەی قسەكانیدا ئەوەی ڕوونكردەوە كە لەگەڵ هەموو ئەو پێشێلكارییانە هەرێمی كوردستان هەوڵ دەدات كە پڕۆسەی سیاسیی عێراق سەربگرێت و ئەو سەركەوتنەیش بە دانانی پۆست و دەموچاوی تازە نییە بەڵكو دەبێ فەرهەنگی دژە دیموكراسی لە عێراقدا نەمێنێت و لە سیستەمی حوكمڕانیی عێراقدا گۆڕانی ڕیشەیی ئەنجام بدرێت. لەبارەی بارودۆخی هەرێمی كوردستانیش سەرۆك بارزانی ڕایگەیاند كە ئێمە لە هەرێمی كوردستان هەوڵ دەدەین بارودۆخی خۆمان باشتر بكەین و خۆمان بنیات بنێین و خاكی خۆمان لە هەڕەشەكان بپارێزین و لە هەمانكاتیشدا حیساب بۆ مەترسییەكانی تیرۆر لەسەر عێراقیش دەكەین.
شایانی باسە لە كۆتایی ئەم كۆبوونەوەیەدا سەرۆكی هەرێمی كوردستان و سەرۆك كۆماری توركیا كۆبوونەوەیەكی دووقۆڵییان ئەنجامدا.
نێچيرڤان بارزانى و ئه‌ردۆغان
دواى ئه‌وه‌ى به سه‌ردانێكى فه‌رمى له‌سه‌ر داوه‌تى حكوومه‌تى توركیا گه‌یشته ئه‌نقه‌ره، پێشنیوه‌ڕۆى ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه 26ى حوزیرانى 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان، له‌گه‌ڵ به‌ڕێز ڕه‌جه‌ب ته‌ییب ئه‌ردۆغان سه‌رۆك وه‌زیرانى توركیا له ئه‌نقه‌ره كۆ بووه‌وه.
له كۆبوونه‌وه‌كه‌دا ڕه‌وش و پێشهاته‌كانى ئێستاى عیراق و ئه‌و بارودۆخه‌ى دواى كۆنترۆلكردنى پارێزگاى مووسڵ و ناوچه‌كانى دیكه له لایه‌ن ڕێكخراوى تیرۆرستیى داعشه‌وه هاتۆته ئاراوه، گفتوگۆى له‌سه‌ر كرا و هه‌ردوولا نیگه‌رانیى خۆیان له به‌رده‌وامیى نائارامى و ناسه‌قامگیرى له ناوچه‌كه و زیادبوونى ڕێژه‌ى ئاواره‌بووانى ناوخۆى عیراق ده‌ربڕى.
هه‌ردوولا دووپاتیان كرده‌وه بۆ چاره‌سه‌ركردنى كێشه‌كانى عیراق ده‌بێ پرۆسه‌یه‌كى سیاسیى تازه هه‌بێت كه له‌سه‌ر بنه‌ماى ته‌وافوق و هاوبه‌شیى ڕاسته‌قینه دا‌بمه‌زرێت و هه‌موو پێكهاته نه‌ته‌وه‌یى، ئایینى و مه‌زهه‌بییه‌كانى عیراق تیایدا به‌شدار بن، هه‌روه‌ها مافى به‌ڕێوه‌بردنى خۆجێیى بۆ ناوچه‌كان و سوودوه‌رگرتن له سامان و ده‌وڵه‌مه‌ندییه‌كان و به‌كارهێنانیان له به‌رژوه‌ندیى دانیشتوانى ناوچه‌كاندا مسۆگه‌ر بكرێت.
له كۆبوونه‌وه‌كه‌دا په‌ره‌پێدانى په‌یوه‌ندییه‌كانى هه‌ردوولا و به‌رده‌وامیى هاوكارى و هه‌ماهه‌نگى له بوارى وزه‌دا تاوتوێ كرا و لایه‌نى توركى جه‌ختیان له به‌ره‌وپێشبردنى په‌یوه‌ندییه ئابوورى و بازرگانییه‌كان له‌گه‌ڵ هه‌رێمى كوردستان كره‌وه و پابه‌ندیى خۆیان به ڕێككه‌وتنامه‌ى درێژخایه‌نى هه‌ولێر ـ ئه‌نقه‌ره بۆ ناردنه‌ده‌ره‌وه‌ى نه‌وتى هه‌رێمى كوردستان و گه‌یاندنى به بازاڕه‌كانى جیهان دووپات كرده‌وه، هه‌روه‌ها هه‌موو ئاماده‌ییه‌كیان نیشان دا بۆ ئه‌وه‌ى له پرسى چاره‌سه‌ركردنى قه‌یرانى به‌نزین و سووته‌مه‌نیدا كه دواى پێشهاته‌كانى ده‌ى حوزه‌یران هاتۆته ئاراوه، هاوكاریى هه‌رێمى كوردستان بكه‌ن.
له دیداره‌كه‌دا به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سوپاسى به‌ڕێز ئه‌ردۆغان ـ ى كرد بۆ ئه‌و نامه‌یه‌ى به‌بۆنه‌ى دامه‌زراندنى كابینه‌ى هه‌شته‌مى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان ئاراسته‌یان كردبوو، هه‌روه‌ها پێزانینى خۆى و حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستانى بۆ حكوومه‌تى توركیا نیشان بۆ ئه‌و هاوكارییه مرۆییانه‌ى له ناوچه‌كانى ته‌له‌عفه‌ر و كه‌ركووك پێشكه‌ش به ئاواره‌كانیان كردووه. لاى خۆیه‌وه به‌ڕێز ئه‌ردۆغان دووپاتى كرده‌وه كه حكوومه‌ته‌كه‌ى به‌ره‌وام ده‌بێت له پێشكه‌شكردنى هاوكاریى مرۆیى به ئاواره‌كانى عیراق و له‌مباره‌یه‌وه لایه‌نه په‌یوه‌نداره توركییه‌كان له پێشكه‌شكردنى خزمه‌تگوزارییه مرۆییه‌كان به‌رده‌وام ده‌بن.
له به‌شێكى دیكه‌ى كۆبوونه‌وه‌كه‌دا به‌ڕێز ئه‌ردۆغان ستایشى هه‌نگاوه‌كانى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستانى كرد بۆ كۆنترۆلكردن و پاراستن و دابینكردنى ئارامى و سه‌قامگیریى ناوچه كوردستانییه‌كانى ده‌ره‌وه‌ى ئیداره‌ى هه‌رێمى كوردستان. به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانیش دووپاتى كرده‌وه كه ئه‌وله‌ویه‌تى هه‌رێمى كوردستان پاراستن و دابینكردنى ئاسایشى هه‌رێمى كوردستان و ئه‌و ناوچانه‌یه كه ئێستا به درێژایى زیاتر له هه‌زار كیلۆمه‌تر له‌گه‌ڵ گرووپه چه‌كداره توندڕۆكاندا هاوسنووره. هه‌روه‌ها ڕوونى كردوه كه هه‌رێمى كوردستان شه‌ش مانگ پێشتر هۆشدارى و نیگه‌رانییه‌كانى خۆى له‌باره‌ى ئه‌م دۆخه‌وه گه‌یاندووه‌ته حكوومه‌تى عیراق و ئه‌مه‌ریكاش، به‌ڵام به هه‌ند وه‌رنه‌گیراون.
سه‌رله‌به‌یانیى ئه‌مڕۆش شاندى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان به سه‌رۆكایه‌تیى به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان كه له هه‌ر یه‌كه له به‌ڕێزان قوباد تاڵه‌بانى جێگرى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان، ئاشتى هه‌ورامى وه‌زیرى سامانه سروشتییه‌كان، سه‌فین دزه‌یى گوته‌بێژى فه‌رمیى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان و د. نه‌جمه‌دین كه‌ریم پارێزگارى كه‌ركووك پێكهاتبوو، له‌گه‌ڵ به‌ڕێز ئه‌حمه‌د داوود ئۆغلو وه‌زیرى ده‌ره‌وه‌ى توركیا و به‌رپرسانى وه‌زاره‌تى ده‌ره‌وه‌ى توركیا له‌سه‌ر پێشهاته‌كانى عیراق و ناوچه‌كه و په‌ره‌پێدانى په‌یوه‌ندییه‌كانى هه‌ولێر و ئه‌نقه‌ره كۆ بوونه‌وه.
سەرلەبەیانیی ئەمڕۆ شەممە 15ی ئازاری 2014 نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان و شاندێكی یاوەری كە لە وەزیری ئاوەدانكردنەوە و سەرۆكی دەستەی وەبەرهێنان بە وەكالەت و هەردوو پارێزگاری هەولێر و سلێمانی و گوتەبێژی فەرمیی حكوومەت پێكهاتبوون گه‌یشته توركیا و لە فڕۆكەخانەی وان لە لایەن ئەحمەد داوود ئۆغڵو وەزیری دەرەوەی توركیا و پارێزگاری وانەوە پێشوازی لێ كرا.
پاشان لە خوانێكی بەیانیدا كە لە لایەن وەزیری دەرەوەی توركیاوە بۆ سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان و شاندی یاوەری ڕێكخرا بوو، نێچیرڤان بارزانی تیشكی خستە سەر پێگەی دیار و به‌رچاوى وان لە مێژووی كورد دا و ڕایگەیاند هەمیشە حەزی كردووە سەردانی وان بكات.
هەروەها ڕوونی كردەوە له‌به‌ر ناوچه‌ى موكسێ، شوێنى شاعیرى مه‌زنى كورد فه‌قیێ ته‌یران، شارى وان له بوارى ئه‌دبیات و كولتورى كوردیدا گرنگى و بایەخی تایبەتی خۆی هەیه. خۆشحاڵیی خۆیشی بەو گۆڕانكاریانە نیشان دا كە له توركیا هاتوونه‌ته ئاراوه و هیوای خواست پرۆسەی ئاشتی لە توركیا بەردەوام بێت تا ئاشتیی بەردەوام بۆ ناوچەكە لەگەڵ خۆیدا بهێنێت. ئاماژەی بە دوایین سەردانی وەزیری دەرەوەی توركیا بۆ هەرێمی كوردستانیش كرد كە لە كۆڕبەندی سلێمانیدا بە كوردی قسەی كرد و بووە مایەی خۆشحاڵیی هەمووان.
نێچیرڤان بارزانى هەروەها ڕایگەیاند لەم سه‌ردانه‌دا هەردوو پارێزگاری هەولێر و سلێمانیش یاوه‌رى ده‌كه‌ن و ئاماژه‌ى به‌وه دا كه بڕیار بوو پارێزگاری دهۆكیش لەگەڵیان بێت، بەڵام بەهۆی نەخۆشكەوتنی، نەیتوانیوه.
لە كۆبوونەوەكەدا گفتوگۆیەكی تێروتەسەل لەسەر فراوانكردنی دەروازەی سنووریی ئیبراهیم خەلیل و زیادكردنى هێڵى سێیه‌م له‌و ده‌روازه‌یه و كردنەوەی چوار دەروازەی دیكەی سنووری لە نێوان هەرێمی كوردستان و توركیا كرا و بڕیاری لەسەر درا، بۆ ئەم مەبەستەش هەردوو پارێزگاری دهۆك و هەولێر لەگەڵ پارێزگارەكانی شرناخ و هەكاری كه پێكه‌وه سنوورى هاوبه‌شیان هه‌یه، له‌گه‌ڵ لایەنە پەیوەندارەكانی هەردوولا لەم مانگەدا كۆ دەبنەوە بۆ ئەوەی پڕۆژەكە بخەنە ڕێ.
دواتر لە كۆنگرەیەكی ڕۆژنامەوانیدا سەرۆك وەزیرانى هه‌رێمى كوردستان و داوود ئۆغڵو ناوەڕۆكی كۆبوونەوەكەیان بۆ ڕۆژنامەنووسان ڕوون كردەوە. نێچیرڤان بارزانی دووپاتی كردەوە كه په‌یوه‌ندییه‌كانى توركیا و هه‌رێمى كوردستان پێشكه‌وتنێكى زۆریان به خۆیانه‌وه بینیوه و ڕوونى كرده‌وه ئەو گۆڕانكاڕیانەی لەم ساڵانەی دواییدا لە توركیا ڕوویان داوە گۆڕانكاریی گرنگن و ده‌بێ كه‌م نه‌بینرێن، هیوایشی خواست كێشەكان بە شێوەیەكی ئاشتیانە چارەسەر بكرێن و پرۆسەی ئاشتی بگاتە ئەنجام تا ئاشتی هه‌میشه‌یى لەگەڵ خۆیدا بهێنێت.
داوود ئۆغڵو ئاماژه‌ى به‌و گۆڕانكاریانه كرد كه له كاتى سه‌ردانى شێخ ئه‌حمه‌دى بارزانییه‌وه له ساڵى 1932 بۆ وان و تا سه‌ردانى ئه‌م دواییه‌ى مه‌سعوود بارزانى سه‌رۆكى هه‌رێمى كوردستان بۆ دیاربه‌كر و ئه‌م سه‌ردانه‌ى ئه‌مڕۆى نێچیرڤان بارزانى بۆ وان له توركیا ڕوویان داوه و جەختی لەسەر گرنگیی پەیوەندیی ئابووری و بازرگانیی نێوان توركیا و هەرێمی كوردستان كردەوە و گوتی: كردنەوەی دەروازە سنوورییه‌كان لە نێوان هەردوولادا هه‌م له ڕووى بازرگانى و ئابوورى و هه‌م له ڕووى كۆمه‌ڵایه‌تیشه‌وه بە سوودی هەردوو لایەنی توركیا و هەرێمی كوردستان و عیراق دەشكێتەوە.
دواتر لە بەرنامەیەكی ڕاستەوخۆی كەناڵەكانی TRTدا نێچیرڤان بارزانی و داوود ئۆغڵو تیشكیان خستە سەر ناوەڕۆكی دیدار و كۆبوونەوەكانی ئەمڕۆیان. نێچیرڤان بارزانی لەبارەی كێشەكانی نێوان هەولێر و بەغدا و پرسی نەوت و غاز دووپاتی كردەوە: سیاسەتی نەوتیی هەرێمی كوردستان لە سەر بنەمای دەستووری عیراق بونیاد نراوە و هەرێمی كوردستان مافی دەستووریی خۆی پەیڕەو دەكات. هەروەها جەختی لەسەر ئەوەش كردەوە كە ئەوەی بەغدا دەیەوێت، كۆنتڕۆڵكردنی پرسی نەوتە كە لە لایەن هەرێمی كوردستانەوە قابیلی قبووڵ نیە و هەرێمی كوردستان بۆ دواوە ناگەڕێتەوە. هەروەها گوتی: دوایین بڕیاری سەرۆك وەزیرانی عیراقی نووری مالیكی كە مافی بە خۆی داوە مووچەی كارمەندانی هەرێمی كوردستان ببڕێت، ڕاستیی مەترسییه‌كانی هەرێمی كوردستانی دەرخست، بۆیه هه‌رێمى كوردستان قبووڵى ناكات دۆسیاى نەوتی هەرێمی كوردستان لە دەرەوەی كۆنترۆڵی خۆی بێت.
بەر لە ڕێكەوتنیشی بۆ ئەنقەرە، نێچیرڤان بارزانی بە یاوەریی وەزیری دەرەوەی توركیا گەشتێكی بە نێو ناوەندی شاری واندا كرد و لە یەكێك لە كافێیەكانی شارەكەدا قاوەیەكیان خواردەوە، دواتر بەرەو ئەنقەرە بەڕێ كەوت.
یەک شەممە, 16 ئازار 2014
ئێوارەی ئەمڕۆ سێشەممە 4ـی 3ـی 2014 لە هەولێر بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە ئەحمەد داود ئۆغلو وەزیری دەرەوەی توركیا و شاندێكی یاوەری كرد كە لە جێگری وەزیری دەروەی توركیا و باڵیۆزی توركیا لە عێراقی فیدڕاڵ و هەروەها بەرپرسی بەشی كاروباری عێراق لە وەزارەتی دەروەی توركیا پێكهاتبوون.
لە كۆبوونەوەیەكدا كە نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی حكوومەتی هەرێمی كوردستان و ژمارەیەك بەرپرسی ئیداری و سیاسیی هەرێمی كوردستان ئامادەبوون، وەزیری دەرەوەی توركیا خۆشحاڵیی خۆی بۆ دیدار لەگەڵ سەرۆك بارزانی و سەردانی بۆ هەرێمی كوردستان و هەروەها بەشداربوونی لە كۆڕبەندی دیداری سلێمانی لە زانكۆی ئەمەریكایی شاری سلێمانی دەربڕی و خۆشحاڵیی خۆیشی نیشان دا بە پێشڤەچوون و گەشەسەندنی پەیوەندییە سیاسی و ئابووری و كولتوورییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و وڵاتی توركیا. لە بەشێكی قسەكانیدا وەزیری دەرەوەی توركیا باسی سەردانە مێژووییەكەی سەرۆك بارزانی بۆ شاری ئامەد كرد و ئەو سەردانەی بە كاریگەر و گرنگ و مێژوویی لە قەڵەم دا.
لە بەرانبەردا سەرۆك بارزانی زۆر بەگەرمی بەخێرهاتنی وەزیری دەرەوەی توركیا و شاندی یاوەری كرد و جەختیشی لەسەر پەرەپێدانی زیاتری پەیوەندیی نێوان هەرێمی كوردستان و توركیا كرد و ئامادەیی هەرێمی كوردستانی بۆ بەردەوامیی ئەو پەیوەندییانە ڕاگەیاند.
هەر لەم دیدارەدا بارودۆخی سیاسی و ئەمنی و هەڵبژاردنی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق و كاریگەرییەكانی لەسەر ئاییندەی سیاسیی عێراق تاوتوێ كرا و، پەیوەست بە بابەتی هەڵبژاردنی ئەنجوومەنی نوێنەران سەرۆك بارزانی بە پێویستی زانی كە ئەم هەڵبژاردنە لە وادەی دیاریكراوی خۆی و بە بێ هیچ گرفتێك ئەنجام بدرێت.
بارودۆخی سیاسی ناوچەكە و ڕەوشی سیاسی و ئەمنی سووریا و دۆخی پەنابەرانی سووریا تەوەرێكی دیكەی ئەم دانیشتنە بوو.
چوار شەممە, 05 ئازار 2014
لەچوارچێوەی ئەو زنجیرە كۆبوونەوانەی سەرۆكی هەرێمی كوردستان لەگەڵ لایەنە سیاسییەكانی كوردستاندا هەیەتی، ئەمڕۆ یەكشەممە 16ـی 2ـی 2014 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان لەگەڵ نێچیرڤان بارزانی جێگری سەرۆكی پارتی دیموكراتی كوردستان و فازڵ میرانی سكرتێری مەكتەبی سیاسی و ئەندامانی مەكتەبی سیاسیی پارتی دیموكراتی كوردستان كۆبوویەوە.
لەم كۆبوونەوەیەدا كە تایبەت بوو بە قسەكردن لەبارەی پێكهێنانی حكوومەتی تازە، دوایین هەنگاوەكانی دانوساندنی نێوان لایەنە سیاسییەكان لەمەڕ پێكهێنانی كابینەی هەشتەمی حكوومەتی هەرێمی كوردستان تاوتوێ كران و بەشداربووانی كۆبوونەوەكە لەسەر ئەوە هاوڕابوون كە پێویستە دانوساندن و پەیوەندیی بەردەوام لەگەڵ لایەنە سیاسییەكاندا هەبێت و لە ماوەیەكی نزیكیشدا كابینەی تازە ڕابگەیێندرێت. پەیوەست بە پێكهێنانی كابینەی هەشتەمی حكوومەتی هەرێمی كوردستان و لەپێناو خێراتركردنی پڕۆسەی دانوساندنی لایەنە سیاسییەكان كۆبوونەوە، كۆمەڵێك بڕیاری دەركرد.
هەر لەم كۆبوونەوەیەدا ئەنجامەكانی سەردانی بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی حكوومەتی هەرێمی كوردستان بۆ وڵاتی توركیا خرایە بەر باس و قسەیش لەسەر ناوەڕۆكی سەردانی شاندی باڵای هەرێم كرا كە بڕیارە سبەی سەردانێ بەغدا بكات.
بارودۆخی سیاسی و ئەمنیی عێراق و پەیوەندییەكانی نێوان هەولێر و بەغدا تەوەرێكی دیكەی ئەم دانیشتنە بوو.
- یەک شەممە, 16 شوبات 2014
ئێواره‌ى دوێنێ هه‌ینى 14ى شوباتى 2014، نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان و شاندێكى یاوه‌رى له ئیستانبول له‌گه‌ڵ ڕه‌جه‌ب ته‌ییب ئه‌ردۆغان سه‌رۆك وه‌زیرانى توركیا كۆ بووه‌وه.
ده‌رباره‌ى پرسى وزه و ڕێككه‌وتنى وزه‌ى هه‌ولێر ـ ئه‌نقه‌ره‌ى نێوان حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان و توركیا و كێشه‌كانى هه‌ولێر و به‌غدا له‌سه‌ر ئه‌م پرسه، ئه‌ردۆغان دووپاتى كرده‌وه كه حكوومه‌ته‌كه‌ى پابه‌نده به‌و ڕێككه‌وتنه‌ى له‌گه‌ڵ حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان مۆرى كردووه، هه‌روه‌ها پشتگیریى حكوومه‌ته‌كه‌ى بۆ ئه‌و دانوستان و گفتوگۆیانه‌ى هه‌ردوو حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان و حكوومه‌تى عیراقى فیدرال دووپات كرده‌وه كه بۆ گه‌یشتن به چاره‌سه‌رێكى گونجاو له به‌رژوه‌ندیى هه‌موواندا، له نێوان هه‌ولێر و به‌غدا هه‌یه و هیواى خواست له‌مباره‌یه‌وه هه‌ردوولا بگه‌نه ڕێككه‌وتنێك.
له كۆبوونه‌وه‌كه‌دا كه له كه‌شێكى دۆستانه‌دا به‌ڕێوه چوو، هه‌ر یه‌ك له عیماد ئه‌حمه‌د جێگرى سه‌رۆك وه‌زیران، د. فوئاد حسێن سه‌رۆكى دیوانى سه‌رۆكایه‌تیى هه‌رێم، ئاشتى هه‌ورامى وه‌زیرى سامانه سروشتییه‌كان و سه‌فین دزه‌یى وته‌بێژى حكوومه‌ت له شاندى هه‌رێم و تانه‌ر یلدز وه‌زیرى وزه‌ى توركیا و ژماره‌یه‌ك له ڕاوێژكاران له لایه‌نى توركى ئاماده‌ى بوون.
په‌یوه‌ندییه‌كانى هه‌رێمى كوردستان و توركیا و هه‌وڵه‌كانى پێكهێنانى كابینه‌ى هه‌شته‌مى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان و ڕه‌وشى ئه‌منى و سیاسیى عیراق و هه‌ڵبژاردنه‌كانى داهاتووى عیراق و بارودۆخى ناوچه‌كه به‌گشتى گفتوگۆى له‌سه‌ر كرا. دواى كۆتاییهاتنى سه‌ردانه‌كه‌ش، دوێنێ شه‌و شاندى هه‌رێمى كوردستان گه‌ڕایه‌وه هه‌ولێر.
له لێدوانێكدا بۆ ماڵپه‌ڕى فه‌رمیى حكوومه‌ت، سامى ئه‌رگۆشى سكرتێرى ڕۆژنامه‌وانیى سه‌رۆك وه‌زیران ڕایگه‌یاند: ئه‌مڕۆ هه‌ینى 14ى شوباتى 2014 نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان به یاوه‌ریى شاندێكى حكوومى سه‌ردانى توركیا ده‌كات و له ئیستانبول له‌گه‌ڵ ڕه‌جه‌ب ته‌ییب ئه‌ردۆغان ـ ى سه‌رۆك وه‌زیرانى توركیا كۆ ده‌بێته‌وه.
ده‌رباره‌ى ناوه‌ڕۆكى كۆبوونه‌وه‌كه‌ش گوتى: هه‌ردوو سه‌رۆك وه‌زیران په‌یوه‌ندیى دووقۆڵیى هه‌رێمى كوردستان و توركیا و دۆسیه‌ى وزه و ڕه‌وش و پێشهاته‌كانى ناوچه‌كه به‌گشتى تاتوێ ده‌كه‌ن.
هەینی, 14 شوبات 2014
لە دووەم ڕۆژی بەشداریكردنی سەرۆكی ھەرێمی كوردستان له كۆڕبه‌ندی ئابووریی جیهانی له داڤۆس به‌ڕێز مسعود بارزانی سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان له‌گه‌ڵ كارل بێڵت وه‌زیرى ده‌ره‌وه‌ى سوید كۆبۆیەوه. له دیدارێكدا، په‌یوه‌ندیی نێوان هه‌رێمی كوردستان و سوید و دوا په‌ره‌سه‌ندنه‌كانی بارودۆخی سیاسی عێراق و بارودۆخی سوریا باسكران.
لەو كۆبونەیەدا وەزیری دەرەوەی سوید وێڕای باسكردنی سەردانی پێشووی بۆ ھەرێمی كوردستان خۆشحاڵیی خۆیشی دەربڕی كە پەیوەندیەكانی نێوان وڵاتی سوید و هەرێمی كوردستان پەرەی سەندووە. وەزیری دەرەوەی سوید ئاماژەیشی بەوەدا كە بەر لە ھاتنی بۆ داڤۆس لە كۆبونەوەیەكدا لە شاری ستۆكهۆڵم ھانی كۆمپانیاكانی سویدی داوە كە بە مەبەستی وەبەرهێنان شاندی بازرگانی بۆ ھەرێمی كوردستان بنێرن.
دۆخی سیاسیی سووریا و دۆخی ئاوارەكانی سووریا لە ھەرێمی كوردستان و هەروەها ڕەوشی ئاساییشی عێراق و ھەڵبژاردنی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق تەوەرێكی دیكەی ئەو كۆبونەوەیە بوو.
هه‌ر لەم دانیشتنەدا هەردوولا گرینگی بەشداریكردنی وڵاتان لە كۆڕبەندی جیھانیی داڤوس بۆ دروستكردنی پردی پەیوەندیی نێوان گەلان بە بەرز نرخاند.
له لایه‌كى تره‌وه و هه‌ر له په‌راوێزى كۆڕبه‌ندى جیهانیى ئابوورى له داڤوس، به‌ڕێز مه‌سعوود بارزانى سه‌رۆكى هه‌رێمى كوردستان و ئه‌حمه‌د داوود ئۆغلۆ وه‌زیرى ده‌ره‌وه‌ى توركیا كۆبوونه‌وه .
ڕۆژی پێنجشەممە 23ـی 1ـی 2014 له په‌راوێزی كۆڕبه‌ندی ئابووری جیهانی له داڤۆس به‌ڕێز مسعود بارزانی سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان له‌گه‌ڵ ئه‌حمه‌د داودئۆغلو وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی توركیا كۆبۆیەوە.
له دیدارێكدا په‌یوه‌ندیی نێوان هه‌رێمی كوردستان و توركیا و، دوا په‌ره‌سه‌ندنه‌كانی بارودۆخی سیاسیی عێراق و هەروەها ڕەوشی سووریا خرانە بەر باس. لەم كۆبوونەوەیەدا جەخت لەسەر گرنگیی و بەردەوامیی ئەو دانوساندنانە كرایەوە كە لەسەر بابەتی هەناردنەكردنی نەوت و گازی هەرێمی كوردستان لە نێوان هەر دوولادا لە ئارادایە.
لەم دیدارەدا قسە لەسەر كۆنفڕانسی ژێنێڤ 2 كرا و وەزیری دەرەوەی توركیا خۆشحاڵیی خۆی نیشاندا كە هێزە سیاسییە كوردییەكانی سووریا لە چوارچێوەی ئۆپۆزیسیۆنی سووریا بەشداری كۆنفڕانسی ژێنێڤ 2 بوونە. پەیوەندییەكانی هەر دوولا و بارودۆخی سیاسیی ناوچەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست تەوەرێكی دیكەی ئەم دیدارە بوون و هەر دوو لا ئەوەیان دووپات كردەوە كە پێویستە پەیوەندییەكانی هەرێمی كوردستان و توركیا لە بەرژەوەندیی عێراق بە گشتی بێت. سەبارەت بە هەڵبژاردنی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراقیش هەر دوولا لەسەر ئەوە هاوڕا بوون كە لەپێناو بەرەوپێشەوەبردنی دیموكراسی لە عێراق ئەم هەڵبژاردنە لە كاتی خۆیدا ئەنجام بدرێت.
دوایین هەواڵەکان
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى پێشوازى له باڵيۆزى بهريتانيا كرد
- سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان پێشوازی لە باڵیۆزی بەریتانیا لە عێراق دەکات
- عەباس غەزالی: نووسین و چاپکردنی "فەرھەنگیی زارەکیی موکریان" شانازییەکی بێ پایانە
- پەیامی پیرۆزبایی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان بەبۆنەی جەژنی نەورۆز
- سه‌رۆكى هه‌رێمى كوردستان نامهيهكى پيرۆزبايى له وهزيرى دهرهوەى توركياوه پێدهگات
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى و دوو گرووپى پهرلهمانتارانى ئهڵمانى كۆبوونه‌وه
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى و سه‌رۆك وهزيرانى ئهرمهنستان تاوتوێى پهيوهندييهكان ده‌كه‌ن
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ خاوهنشكۆ شاى ئوردن كۆبووه‌وه
- كارنامهى سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى له كۆنفرانسى ئاساييشى ميونشن تهواو بوو
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى: عێراق و هه‌رێمى كوردستان، پێويستييان به يهكێتيى ئهورووپايه