ئەمڕۆ سێشەممە 23ـی ئەیلوولی 2014 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە ئوسامە نوجەیفی جێگری سەرۆك كۆماری عێراق و شاندێكی یاوەری كرد.


لە دیدارێكدا كە كەریم سنجاری وەزیری ناوخۆی حكوومەتی هەرێم و نەوزاد هادی پارێزگاری هەولێر ئامادەی بوون، دوایین پێشهاتە سیاسی و ئەمنییەكانی عێراق و هەروەها پڕۆسەی سیاسی و ڕێگەكانی سەرخستنی ئەم پڕۆسەیە و نەهێشتنی قەیرانەكان خرایە بەر باس.

هەر لەم دانیشتنەدا هەڕەشەكانی تیرۆریستان و بارودۆخی مەیدانیی بەرەكانی ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆریستانی داعش و چۆنییەتی تێكشكاندنیان تاوتوێ كرا.

 

 

 

 

بەناوی خودای بەخشندە و میهرەبان

 

هێرشی دڕندانەی تیرۆریستانی داعش بۆ سەر خوشك و براكانمان لە كۆبانێ بەشێكە لە ئەو نەفیرعام و دوژمنكارییەی تیرۆریستان لەدژی گەلی كوردستان ئەنجامی دەدەن. وەحشیگەری و پەلاماری تیرۆریستانی داعش بۆسەر كۆبانێ و ڕۆژئاوای كوردستان هەڕەشەیە بۆ هەموو گەلی كوردستان و شەرەف و كەرامەت و مان و نەمانی گەلەكەمانی كردۆتە ئامانج.

 

داوا لە هەموو لایەنە كوردستانییەكان دەكەم هەموو ناكۆكییەكانیان وەلا بنێن و بەیەكەوە بەرگری له كەرامەت و خاك و ژیانی هاووڵاتیانی كۆبانێ بكەن. بەرگریكردن لە خاك و خەڵكی كوردستان ئەركێكە لەسەر شانی هەموومانە و لەسەرووی هەموو ئەركێكی دیكەیە.

 

داوا لە كۆمەڵگەی نێودەوڵەتییش دەكەم بە زووترین كات هەموو ڕێوشوێنێك بگرنەبەر بۆ پاراستنی كۆبانێ و خەڵكی ڕۆژئاوای كوردستان لە دەستی تیرۆریستان. چونكە تیرۆریستانی داعش لە هەر شوێنێك بن دەست لە تاوان و كارەسات ناپارێزن و دەبێ لە هەر شوێنێك بێت لێیان بدرێت و تێكبشكێندرێن.

 

مسعود بارزانی
سەرۆكی هەرێمی كوردستان
19ـی ئەیلوولی 2014

 

 

 

 

ئەمڕۆ چوارشەمە 17ـی ئەیلوولی 2014 لە شاری دهۆك بەڕێز مەسعود بارزانی پێشوازی لە ڤلادیمیر ماكای وەزیری دەرەوەی بیلا ڕووسیا و شاندێكی یاوەری كرد.

لە دیدارێكدا وەزیری دەرەوەی بیلا ڕووسیا سوپاسی ڕەخساندنی ئەم دیدارەی كرد و سڵاوی سەرۆكی وڵاتەكەیشی بە سەرۆك بارزانی گەیاند و ئەوەیشی خستەڕوو كە هاتووە هەتا لە نزیكەوە ئاگاداری ڕەوشی كوردستان بێت بۆ ئەوەی بزانن كە چۆن یارمەتی و هاوكاری پێشكەشی هەرێمی كوردستان بكەن. وەزیری دەرەوەی بیلا ڕووسیا وێڕای ئاماژەدان بە هەڕەشەی تیرۆریستان ڕۆڵی هێزەكانی پێشمەرگەی لە جەنگی دژی تیرۆریستان بە جوامێرانە و قارەمانانە وەسف كرد. لە درێژەی قسەكانیدا وەزیری دەرەوەی بیلا ڕووسیا هێمای بەوەدا كە ئاگاداری خەبات و قوربانیدانی گەلی كوردستانن و خاڵی هاوبەشی وڵاتەكەی و كوردستان قوربانیدان و خەبات بووە لە پێناو ئازادیدا و ڕایگەیاند كە لەوە دڵنیایە گەلی كوردستان بە ئازادی و ئاواتەكانی دەگات.
وەزیری دەرەوەی بیلا ڕووسیا ئامادەیی تەواوی وڵاتەكەیشی نیشاندا بۆ هاوكاریكردنی كوردستان لە بوارەكانی سەربازی و پیشەسازی و كشتوكاڵ و پەروەردە و دیپلۆماسی.

لە بەرانبەردا سەرۆك بارزانی بەگەرمی بەخێرهاتنی وەزیری دەرەوە و شاندە یاوەرەكەی كرد و سوپاسی سەرۆكی بیلا ڕووسیای كرد و هیوای خواست كە هاتنی ئەم شاندە دەستپێكێكی باش بێت بۆ كردنەوەی پەیوەندیی هەمەلایەنە و پێشوازیشی لە هاوكاریی نێوان هەردولا كرد لە بوارە جۆراوجۆرەكان. سەرۆك بارزانی ئاماژەیشی بەوەدا كە كوردستان وڵاتێكی دەوڵەمەندە و سامانی نەوتی هەیە بەڵام دەبێ بایەخێكی زۆر بە كشتوكاڵ بدات و بۆ ئەو مەبەستەیش كاری هاوبەشی نێوان هەرێمی كوردستان و بیلا ڕووسیای بە پێویست زانی.

لە درێژەی قسەكانیدا سەرۆك بارزانی جەختی لەوە كردەوە كە مەزنیی وڵاتێك تەنیا بە ڕووبەر و سامانەكەی نییە بەڵكو مەزنی بۆ ئەو پابەندبوونە دەگەڕێتەوە كە وڵاتێك بۆ بەهای ئازادی و مرۆڤدۆستی هەیەتی. سەرۆك بارزانی وێڕای ئاماژەدان بە خەبات و قوربانیدانی گەلی كورد ئەوەی دووپات كردەوە كە كوردستان هیچ كات لەگەڵ شەڕدا نەبووە و هەمیشە شەڕی بەسەر سەپێندراوە و نموونەیشی ئەو شەڕە زاڵمانەیەیە كە بە بێ هیچ پاساوێك لە لایەن تیرۆریستان بەسەر گەلی كوردستان سەپێندراوە.

پەیوەست بەم باسەوە سەرۆك بارزانی هێمای بەوەدا كە گەلی كوردستان لە ناوچەیەكدا دەژییت كە بەردەوام هەڕەشەی لێ دەكرێت و سرووشتی ناوچەكە بە جۆرێكە كە بەردەوام شەڕ و هەڕەشە بەسەر گەلی كوردستان دەسەپێندرێت. بۆیە بۆ بەرپەرچدانەوەی زوڵم و داگیركاری پێویستە كوردستان لە هەموو بوارەكان بەهێز بێت بۆ ئەوەی بتوانێ بەرگری لە خۆی بكات. سەرۆك بارزانی لەو بارەیەوە زیاتر دوا و ئەوەی خستەڕوو كە لەدوای شەڕی جیهانیی یەكەم زوڵم لە دانیشتوانی ناوچەكەمان كرا و بە زۆر دابەشكران بەڵام گەلی كوردستان بە خوێن و قوربانیدان ڕێگەی نەدا ئەم زوڵمە ببێتە ئەمری واقع.
قسەكردن لەسەر هەڕەشەی تیرۆریستان و سەركەوتنەكانی پێشمەرگە لە جەنگی دژی تیرۆریستان و ڕەوشی ئاوارەكان تەوەرێكی دیكەی دانیشتنەكە بوو.

سیانزە ساڵ لەمەوبەر گەلى ئەمەریکا لەلایەن گەورەترین رێکخراوى تیرۆریستى لە جیهان رێکخراوى قاعیدە، رووبەرووى هێرشێکى تیرۆریستى چاوەروانەکراو بۆوە، کەبووە هۆى رووخانى دوو تاوەرى گەورەى سەنتەرى بازرگانى ئەمەریکا و بەو رووداوە کارەساتێکى گەورەى مرۆڤایەتى لێکەوتەوە. 

 

ئەگەرچى ئەم رووداوە کاریگەرى دلتەزێنى بەدواى خۆیدا هێنا، بەڵام بوو بەهۆى دەرکەوتن و نیشانەى هێزو بەرەنگاربوونەوەى گەلى ئەمەریکا. بەشێوەیەک هاتنە دەنگى ئەمەریکا، بەقەبارەیەکى گەورە بۆ بەگژداچوونەوەو لەناوبردنى تیرۆر دروست بوو هەروەها بەرەى دژ بە تیرۆریستان لە سەرتاپاى جیهان فراوانتر بوو. 

 

بۆیە  سەرئەنجام ئەمەریکا بە هەماهەنگى لەگەل هاوپەیمانان، گەورە تیرۆریستى جیهان و سەرۆکى رێکخراوى تیرۆریستى قاعیدە ئوسامە بن لادنى لەناوبرد و جەنگ لەدژى تیرۆر دەستى پێکرد جا لەهەر شوێنێکى دونیا بوو بێت.

 

بۆیە ئەمرۆ بەهەمان فەرهەنگ، پیلان دارێژە تیرۆریستەکان، بەشێوازى دراندانەتر پەلامارى خەڵکى سوریا و عیراق و ناوچەکە دەبنەوە و هەولَى پەلامارى هەرێمى کوردستان دەدەن بەشێوەیەک لەشوێن خۆ شاردنەوە لەنێو ئەشکەوت و بن بەرد، ئێستا تیرۆریستان بەئاشکرا دێنە نێو وڵات و ناوچەو شارو شارۆچکەکان و خەڵكى سڤیل و بىَ تاوان و مندال و ژن و پیاو بە قیزەونترین شێوه دەکوژن و مامەلەیان لەگەل دەکەن. 

 

هەر بەم بۆنەیەوە دەستخۆشى لەسەرۆک ئۆباما دەکەم، کە لەووتارە بەنرخەکەى دوێنێیدا، ووتى بەهاوکارى دۆستەکانمان بڕیارى لەناوبردنى داعش دەدەین. بۆیە ئێمە وەک هەرێمى کوردستان، دۆستایەتى نێوان کورد و ئەمەریکا بەهەند وەردەگرین و بەهەمان شێوەى دۆستایەتیمان لە دواى یانزەى سێپتەمبەر، کە رووخاندنى رژێمى بەعسى لەعیراقدا لە ساڵى 2003 بەدواى خۆیداهێنا، لە ئێستادا دۆستایەتیمان دووپاتدەکەینەوە.

 

بۆ بەدیهێنانى دیموکراسى و ئازادى تەواوەتى لەعیراق و پاراستنى دەستکەوتەکانى حکومەتى هەرێمى کوردستان و گەلى کورد، جارێکى ترهەماهەنگیمان لەگەل ئەمەریکا دووپات دەکەینەوەو لە رووبەرووبوونەوەى تیرۆریستان بەردەوام دەبین. هەروەها هەر وەک چۆن لەئێستادا ئێمە وەک کورد لەهەرێمى کوردستان، لەجیات هەموو جیهان  بەرەنگارى تیرۆر دەبینەوە، بەهەمان شێوە هاوشانى ئەمەریکا، بۆ ئاسوودەیى بوونى مرۆڤایەتى، دژ بە تیرۆریستان دەوەستینەوە.

 

دووبارە سەرەخۆشى ئاراستەى گەلى ئەمەریکا دەکەین،کە بەهۆى تاوانى یانزەى سیپتەمبەرى تیرۆریستان بەهەزاران کەس بوونە قوربانى و شەهید بوون. هەروەها گەڵى ئەمەریکا دڵنیا دەکەینەوە، کە ئەمەریکا دۆستى راستەقینەو جىَ ى متمانەى خۆى،لە هەرێمى کوردستان لە رووبەرووبوونەوەو دژ بەفەرهەنگى تیرۆریستان و لە جەنگى دژ بەتیرۆردایە.

 

 

 

 

"نازم دەباغ" نوێنەری هەرێمی کوردستانی عێراق لە تاران لە وتووێژ لەگەڵ ئاژانسی مێهر پێکهێنانی دەوڵەتێکی هەمەلایەنە و بەهاوبەشی تەنیا ڕێگەی ڕووبەڕووبوونەوە لەگەڵ دابەشبوونی عێراق دەزانێت.

بە پێی ئاژانسی مێهر، گرووپی تیرۆریستی داعێش بە هێرشکردنە سەر عێراق، هەندێک لە شارەکانی ئەم وڵاتەی داگیرکردووە. بە هاتنی ئەم گرووپە بۆ ناو عێراق، گۆڕانکارییە ئەمنیی و سیاسییەکانی ئەم وڵاتە چۆتە ژێرکاریگەریی ئەم مەسەلەیەوە. بۆ نموونە ناکۆکییەکانی هەرێمی کوردستانی عێراق لەگەڵ حکوومەتی ناوەندی بەغداد پڕڕەنگتر لە ڕابردوو بووە و هەندێک لە شڕۆڤەکاران سەبارەت بە دابەشبوونی عێراق بە سێ ناوچەی کورد، شیعە و سوننە هۆشداریی دەدەن.   

شایەد مەترسیدارترین دەستکەوتی داعێش، جیایی هەرێمی کوردستان لە عێراق بێت، لە ئێستادا زیاتر لە هەزار کیلۆمەتر سنووری هاوبەش و یا هێڵی پەیوەندیی نێوان کوردستان و ناوچە داگیرکراوەکان لە لایەن داعێشەوە بوونی هەیە و لە بەرانبەردا، هیچ سنوورێک لە نێوان کوردستان و ناوچەکانی دیکەی عێراق بوونی نییە کە ئەم مەسەلەیە بۆتە پسانی پەیوەندیی عێراق و هەرێمی کوردستان. هەر بۆیە دەتوانین بڵێین کە داعێش بەڕێوەبەری پیلانی دابەشکردنی عێراقە کە تا ڕادەیەک لەم ڕاسپاردەییەی خۆی سەرکەوتووبووە.    

هەندێک لە بەرپرسانی هەرێمی کوردستانی عێراق لەم باروودۆخەی ئێستادا بیرووبۆچۆنیان دەربڕیوە کە پەرە بە ناکۆکییەکانی حکوومەتی ناوەندی بەغدا و هەرێمی کوردستان دەدات، ئاژانسی مێهر لەم بوارەدا وتووێژێکی لەگەڵ "نازم دەباغ" نوێنەری هەرێمی کوردستانی عێراق لە تاران ئەنجامداوە کە بە چڕووپڕی لە خوارەوە هاتووە:

 

وەکوو بەڵگەکان دەریدەخەن دەوڵەتی نووری مالیکی لە پێکهێنان و ئەنجامدانی ماددەی 140ی دەستووری بنەڕەتی عێراق دەستی ـ دەستی کردووە و دەبوایە بۆ چارەسەرکردنی ناوچە جێناکۆکییەکانی نێوان کوردەکان و دەوڵەتیی ناوەندیی ڕاپرسیی بەڕێوەببردایە، هێنانەئارای ئەم بابەتە لە ئێستادا چ مانایەکی هەیە؟

ماددەی 140ی یاسای بنەڕەتی عێراق لە 3 بڕگە پێکهاتووە کە لە بڕگەی سێیەمدا ئاماژە بە ڕاپرسیی لە ناوچە جێناکۆکییەکانی نێوان کوردەکان و دەوڵەتیی ناوەندیی کراوە، دوای ڕووخانی ڕژێمی سەددام، سێ دەوڵەت لە عێراق دامەزران کە لەم ماوەیەدا هیچکام لەم دەوڵەتانە ماددەی 140ی یاسای بنەڕەتی عێراقیان نەخستە بواری جێبەجێکردنەوە، بەداخەوە دەرئەنجامی ئەو کردەوانە بووە هۆی سەرهەڵدانی داعێش و گرووپە تیرۆریستییەکان لە عێراقدا. لە ئێستادا لە سێ بەش بەشێکی زەوییەکانی عێراق لە کۆنتڕۆڵی داعێشدایە.

لە مەودای نێوان هەرێم و دەوڵەتیی ناوەندیی بە درێژایی سنوورێک کە لەگەڵ یەکتری ناکۆکییان هەیە و نزیکەی 1050 کیلۆمەتر بوو کە 1010 کیلۆمەتری داعێش داگیری کردووە و لە بەرانبەریشیدا هێزەکانی پێشمەرگەن و بەداخەوە ئەمڕۆکە تەنیا 30 تا 40 کیلۆمەتر ماوەتەوە کە لە ژێر کۆنترۆڵی سوپای عێراق، داعێش و پێشمەرگەدایە کە هەندێک ڕۆژ بە هۆی شەڕوپێکدادانەوە ناتوانرێت لەم بەشەدا لە ڕێگای زەوییەوە هاتووچۆ بکرێت.

 

ئایا دابەشکردنی عێراق لە درێژخایەندا لە بنەڕەتدا لەگەڵ بەرژەوەندییەکانی کوردەکانی عێراقدا بەرەویەک لایە؟

ئەگەر حکوومەتی ناوەندیی بەغدا هەڵەکانی ڕابردووی خۆی وەلاوە بنێت و بە دەستووری بنەڕەتی عێراق پابەندبێت و دەوڵەتیی هەمەلایەنە و نەتەوەیی و دەوڵەتێک پێکبێت کە هەمووان تیایدا بەشدارییەکی واقیعیان ببێت، بەبڕوای من مەسەلەی سەربەخۆیی کوردەکان چارەسەردەبێت و لەڕاستیدا حکوومەتەکانی پێشوو و بیرکردنەوەیان بووە هۆی ئەوەی کە ئەم باروودۆخەی ئێستا بێتەپێشێ. ئەگەر گۆڕانکاریی بەسەر بیرکردنەوەکانی دەوڵەتیی عێراقدا نەیێت عێراق دەبێتە سێ ناوچە و بۆ ڕووبەڕووبوونەوە لەگەڵ ئەم مەسەلەیە دەبێت عێراق، عێراقێکی هاوبەشی بێت.         

سەبارەت بە وتەکانی "مەسعوود بارزانی" سەرۆکی هەرێمی کوردستانی عێراق دەربارەی سەربەخۆیی کوردەکانیش دەبێت بڵێیم، کە بەڕێزیان بڕیاردان لەبارەی ئەم مەسەلەیەیان ڕادەستی پەڕڵەمانی کوردستانی عێراق کردووە. ئەو لەم دوایانە ئەم پێشنیارەی خستەڕوو و هێشتا ڕووننەبۆتەوە کە چ کاتێک پەڕڵەمانی هەرێمی کوردستان بڕیاری لەسەر دەدات. گرینگترین داخوازی کوردەکان لە دەوڵەتی نوێی عێراق، دەوڵەتیی هەمەلایەنە و بەهاوبەشی و پابەند بە دەستووری بنەڕەتی عێراق، ئنیسانی نوێی و بیرکردنەوەی نوێیە و ئەگەر مەبەستێکی لەم چەشنە ڕووبدات سەربەخۆیی کوردەکان ناخرێتەڕوو.

 

یەکێتی نیشتمانی کوردستانی عێراق لە نەیارانی جیایی لە عێراق و سەربەخۆیی کوردستانە لەحاڵێکدا کە باسی ڕاپرسی لە هەرێمی کوردستان جیددیتر بۆتەوە، بۆچوونی ئەم یەکێتییە بە چ شێوەیەک دەبێت؟

یەکێتی نیشتمانی کوردستانی عێراق لە دەرەوەی هاودەنگیی کوردەکانی دیکە نییە و لە چوارچێوەی سیاسەتەکانی هەرێمی کوردستانی عێراق بڕیارەکانی دەدات.

 

هەڵوێستی تورکیا سەبارەت بە سەربەخۆیی کوردستانی عێراق لەسەر بنەمای چ مەنتقێک ڕووندەکرێتەوە؟

تورکیا لە سەربەخۆیی کوردستانی عێراق پشتیوانی نەکردووە و "ئەحمەد داوود ئۆغڵۆ" وەزیری دەرەوەی تورکیا بە ڕەسمی ڕایگەیاندووە کە یەکێتی عێراق و بەشداریی کوردەکان لە دەوڵەوتیی داهاتووی ئەم وڵاتە خوازیاری ئەوانە. بەبڕوای من هەڵوێستی تورکیا، ئێران و عێراق سەبارەت بە کوردەکان وەکوو یەکە، یانی ئەم وڵاتانە نەیاری سەربەخۆیی تەواوی کوردەکانن لە هەرێمی کوردستان و دەیانەوێت کوردەکان لەگەڵ دەوڵەتیی ناوەندیی عێراق یەکبگرن، بەڵام بەگشتیی کاتێک ئەم وڵاتانە بابەتێکی بەم شێوەیەیان دەوێت دەبێت خوازیاری ئەوەش بن کە ناکۆکییەکانی نێوان هەرێمی کوردستانی عێراق و حکوومەتی ناوەندیی بەغداش چارەسەر بکرێت.

سەبارەت بە داهاتووی عێراق دەبێت بڵێیم ئەگەر بیرکردنەوە کۆنەکان لە ئارادابێت دابەشبوونی عێراق مسۆگڕ دەبێت، لە باروودۆخی ئێستادا عێراق بۆ بەرەنگاربوونەوە لەگەڵ تیرۆریستان پێویستی بە یەکێتی و هاوبەشی هەیە و سوننەکان دەبێت بگەڕێنەوە بۆ دەوڵەت. گەڕانەوەی بەڕێز "جەلال تاڵەبانی" بۆ عێراقیش کاریگەرییەکی پۆزێتیڤی هەبوو هەر چەندە بەڕێزیان ناتوانن بەلەبەرچاوگرتنی باروودۆخی تەندروستییان، لە سیاسەتدا بەشداری بکەن بەڵام دەتوانرێت لە ئەزموونەکانی بەڕێزیان بۆ باشتربوونی باروودۆخی عێراق کەڵک وەربگیرێت.   

 

وتووێژ لە لایەن: سومەیە خومارباقی

 

 

 

 

 

 

 

بەمەبەستى لەنزیکەوە بەئاگابوون لە رەوشى ئێستاى هەرێمى کوردستان و عیراق و ناوچەکەو بەرەوپێشچوونى هاوکارییەکانى حکومەتى کەنەدا بۆ هەرێمى کوردستان،وەزیرى دەرەوەى کەنەدا، جۆن بێر لەگەڵ قوباد تاڵەبانی جێگرى سەرۆکى حکومەتى هەرێمى کوردستان کۆبووەوە.

لەدانیشتنەکەدا کە د.فواد حسین سەرۆکى دیوانى سەرۆکایەتى هەرێم و وەزیری ناوخۆوژمارەیەک لەبەرپرسان ئامادەی بوون،شاندی میوان، سوپاس و پێزانینى خۆى بۆ هەرێمى کوردستان دەربڕى کە لە رووبەروونەوەى تیرۆریستان و پرسە مرۆییەکان رۆلى کاراییان بینیوەو هەروەها ئەو رووداوانەى کە لە ئاکامى شەرانگێزییەکانى تیرۆریستانى داعش دژ بە خەڵک و هەرێمى کوردستان، بە کارەسات وەسف کرد.

هاوکات بەردەوامى پشتیوانى حکومەتى کەنەداى بۆ هەرێمى کوردستان لە شەرى دژ بە تیرۆریستان هاوکارییە مرۆییەکان دوپاتکردەوە. 

قوباد تاڵەبانى، سوپاسى هاوکارییە مرۆیى و سەربازییەکانى حکومەتى کەنەداى کردو رۆڵى حکومەتى کەنەداو بالیۆَزى کەنەداى لە عیراق بەرز نرخاند ودووپاتیکردەوە هەرێم لەجیاتى جیهان شەرى دژ بە تیرۆر دەکات .

هەر لەم کۆبوونەوەیەدا، قوباد تاڵەبانى لەبارەى پێکهێنانى کابینەى نوێى عیراق ئاماژەی بەوەدا کە پێویستە حکومەتى نوێى عیراق پێکهاتەى هەموو لایەک بێت و پابەند بێت بەدەستوورو نوێنەرى هەمووان بێت.  

 

 

 

 

 

 

 

ئەمڕۆ سێشەممە 9ـی 9ـی 2014 بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان لە پەیوەندییەكی تەلەفۆنیدا بە بۆنەی دەستبەكاربوونی وەك سەرۆك وەزیرانی تازەی عێراق پیرۆزبایی لە حەیدەر عەبادی كرد و هیوای سەركەوتنی لە ئەرك و كارەكانی بۆ خواست.

لەم پەیوەندییە باس لە بڕیاری بەشداربوونی كوردستان كرا لە حكوومەت كە بە كۆدەنگیی گشت لایەنە سیاسییەكانی كوردستان بووە و جەخت لەوە كرایەوە كە تێكڕای لایەنە سیاسییەكان پێكەوە هاوكاری یەكتر بن بۆ ئەوەی عێراق لەو قەیرانە ئەمنی و سیاسییەی تێی كەوتووە ڕزگاری بێت.

هەردوولایش لەسەر ئەوە هاوڕابوون كە دەرفەتێكی باش هاتووەتە پێش كە بەیەكەوە كار لەسەر ئەوە بكرێت كە هەڵەكانی حكوومەتی ڕابردوو دووبارە نەكرێنەوە و مەرج و داواكارییەكانی كورد ڕەچاو بگیرێت و كار بۆ سەقامگیریی وڵات و ڕاماڵینی تیرۆریستان بكرێت.

 

 

 

 

دواى كۆبوونه‌وه‌ى ئه‌مڕۆ سێشه‌ممه‌ 26ى ئابى 2014ى له‌گه‌ڵ به‌ڕێز سه‌رۆكى په‌رله‌مان، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى له‌ وه‌ڵامى پرسیارى ڕۆژنامه‌واناندا ڕایگه‌یاند: ئێمه‌ ئه‌مڕۆ له‌گه‌ڵ جه‌نابى سه‌رۆكى په‌رله‌مان بووین، له‌گه‌ڵ كاك قوباد جێگرى سه‌رۆكى حكوومه‌ت، ئه‌وه‌ى له‌و كۆبوونه‌وه‌یه‌ باسمان كرد، ئه‌وه‌ بوو ڕاپۆڕتێكمان پێشكه‌شى سه‌رۆكى په‌رله‌مان كرد له‌سه‌ر مه‌سه‌له‌ى ئه‌وانه‌ى له‌ شنگال و ئه‌و مه‌سیحیانه‌ى ڕوویان له‌ هه‌رێمى كوردستان كردووه‌، ئه‌مه‌ ته‌وه‌رێكى سه‌ره‌كى بوو له‌ نێوانى ئێمه‌ و سه‌رۆكى په‌رله‌ماندا، هه‌روه‌ها ئه‌و گفتوگۆیانه‌ى ئێستا له‌گه‌ڵ به‌غدا ده‌ستى پێكردووه‌، ئه‌مه‌شمان بۆ سه‌رۆكى په‌رله‌مان به‌ شێوه‌یه‌كى به‌رفراوان ڕوون كرده‌وه‌، هه‌روه‌ها بارودۆخى به‌ره‌كانى شه‌ڕیش به‌ شێوه‌یه‌كى گشتى، ئێمه‌ ڕاپۆرتى خۆمان پێشكه‌شى سه‌رۆكى په‌رله‌مان كرد، بڕیارمان له‌سه‌ر ئه‌وه‌ داوه‌ ئه‌م كۆبوونه‌وانه‌ به‌رده‌وام بن.

هه‌روه‌ها گوتى: هه‌ندێ بابه‌تى دیكه‌ هه‌بوو په‌یوه‌ندى به‌ پێشمه‌رگه ‌و شه‌هیدانه‌وه‌ هه‌بوو، ئه‌مانه‌مان باس كردووه ‌و بڕیارى ئه‌وه‌ دراوه‌ ئه‌م كۆبوونه‌وانه‌ له ‌نێوان سه‌رۆكایه‌تیى په‌رله‌مان  و سه‌رۆكایه‌تیى حكوومه‌تدا به‌رده‌وام بن.

سه‌باره‌ت به‌ پێكهێنانى كابینه‌ى حكوومه‌ت له‌ به‌غدا، به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران ڕایگه‌یاند: ئێمه‌ له‌گه‌ڵ سه‌رۆكى په‌رله‌مان ئه‌وه‌مان باس كرد، ئه‌و لێژنه‌ى دانوستاندنه‌ كه‌ دروست كراوه‌ و پێكهاتوون له‌ هاوپه‌یمانیى كوردستانى و چوونه‌ته‌ به‌غدا و ئێمه‌ كۆبوونه‌وه‌یه‌كى درێژمان هه‌بوو له‌سه‌ر ئه‌م بابه‌ته‌، ئێمه‌ وه‌كو بڕیاڕى خۆمان له‌سه‌ر ئه‌م بابه‌ته‌ ئه‌وه‌یه‌ هه‌موو یارمه‌تیده‌ر بین بۆ ئه‌وه‌ى حكوومه‌تى عێراق به‌ زووترین كات پێك بهێنرێت، بێگومان داواكاریى خۆشمان هه‌یه‌ وه‌كو هه‌رێمى كوردستان، كه‌ داواكاریى كورد دیاره‌ چیه‌، وه‌ك مادده‌ى 140 و مه‌سه‌له‌ى پێشمه‌رگه‌ و بودجه ‌و نه‌وت، ئێمه‌ بڕیارمان داوه‌ له‌گه‌ڵ به‌غدا باسى بكه‌ین، له‌وه‌ تێده‌گه‌ین كه‌ به‌ دوو هه‌فته‌ ئه‌م شتانه‌ هه‌مووى جێبه‌جێ ناكرێت، به‌ڵام باس له‌وه‌ كراوه‌ سه‌قفێكى زه‌مه‌نى هه‌بێ كه‌ هه‌موو هێزه‌ كوردییه‌كان كۆك بوون له‌سه‌ر ئه‌وه‌ى ده‌بێ سه‌قفێكى زه‌مه‌نى بۆ ئه‌و داواكارییانه‌ى كورد هه‌بێ.

سه‌باره‌ت به‌ هاریكارییه‌ سه‌ربازى و مرۆییه‌كانى وڵاتان بۆ هه‌رێمى كوردستان، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى گوتى: زۆر سوپاسى ئه‌و وڵاتانه‌ ده‌كه‌ین كه‌ یارمه‌تیى هه‌رێمى كوردستانیان داوه‌ له‌ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى ئه‌و تیرۆریستانه‌، به‌ دڵنیاییه‌وه‌ ئه‌وه‌ى پێویسته‌ بیڵێم ئه‌وه‌یه‌، ئه‌م پرسه‌ ته‌نها په‌یوه‌ندى به‌ حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستانه‌وه‌ نیه‌، ئه‌مه‌ شه‌ڕێكه‌ پێویستى به‌ هه‌ماهه‌نگیى نێوده‌وڵه‌تى هه‌یه‌ بۆ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى تیرۆریستان. ئێمه‌ هه‌تا ئێستا پێمان وایه‌ كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى له‌و مه‌سه‌له‌یه‌دا هه‌نگاوى باشیان ناوه‌.

هه‌روه‌ها ڕوونى كرده‌وه‌: ئه‌وه‌ى هه‌تا ئێستا كراوه‌ بڕیاڕى پاڵپشتبى سه‌ربازى به‌ ئاشكرا  له‌ل ایه‌ن وڵاتانى وه‌ك ئه‌مه‌ریكا و ئه‌ووروپا دراوه‌، پاڵپشتییه‌كه‌یان به‌ شێوه‌یه‌كى گشتى تازه‌ ده‌ستیان پێكردووه‌، ئێمه‌ وه‌ك هه‌رێمى كوردستان سوپاسى هه‌موو ئه‌و وڵاتانه‌ ده‌كه‌ین كه‌ له‌و چوارچێوه‌یه‌ هه‌نگاویان ناوه‌ بۆ پاڵپشتیى هه‌رێمى كوردستان و جه‌خت له‌‌وه‌ ده‌كه‌مه‌وه‌، مه‌سه‌له‌ى ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى تیرۆریستان پرسێك نیه‌ ته‌نها په‌یوه‌ندی به‌ هه‌رێمى كوردستانه‌وه‌ بێت، پێویستى به‌ كۆده‌نگییه‌كى هه‌رێمى و نێوده‌وڵه‌تى هه‌یه‌، چونكه‌ ئه‌مڕۆ هه‌رێمى كوردستان له ‌به‌ره‌ى پێشه‌وه‌ى شه‌ڕه‌ له‌ دژى تیرۆریستان.

له‌ وه‌ڵامى پرسیارێكی تایبه‌ت به‌ پرسى ئاواره‌كان و گه‌یشتنى هاوكارییه‌كان، به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران ڕایگه‌یاند: ئه‌وه‌ى جێى نیگه‌رانییه‌ بۆ ئێمه‌ وه‌ك حكوومه‌تى هه‌رێم، گوشارێكی زۆرمان له‌سه‌ره‌، به‌ داخه‌وه‌ هه‌تا ئێستاش بودجه‌ى هه‌رێمى كوردستان كه‌ له ‌به‌غداوه‌ ماوه‌ى 8 مانگه‌ بڕاوه‌، خه‌رج نه‌كراوه‌، ئه‌مه‌ واى كردووه‌ له‌ ڕووى مرۆییه‌وه‌ بارى هه‌رێمى كوردستان زۆر گران بێت.
سه‌باره‌ت به‌ پرسى مادده‌ى 140 به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى ڕایگه‌یاند: ئێمه‌ له‌گه‌ڵ به‌غدا مادده‌یه‌كى ده‌ستوریمان هه‌یه‌، به‌لاى ئێمه‌شه‌وه‌ گرنگه‌ له‌گه‌ڵ به‌غدا ئه‌و مه‌سه‌له‌یه‌ یه‌كلا بكرێته‌وه‌، ئه‌ویش ئه‌وه‌یه‌ كه‌ پێى ده‌ڵێن مادده‌ى 140ى ده‌ستورى عێراقى، ڕێگه‌ى چاره‌سه‌رى له‌ ده‌ستوورى عێراقدا بۆ دانراوه‌، بۆ ئێمه‌ له‌ هه‌رێمى كوردستان ئه‌گه‌ر هه‌موو شوێنه‌كانیش له‌ده‌ست ئێمه‌ بێت، داوا ده‌كه‌ین له‌ ڕووى یاساییه‌وه‌ و به‌پێى ده‌ستورى عێراق ئه‌و مه‌سه‌له‌یه‌ یه‌كلا ببێته‌وه‌.

له ‌باره‌ى گه‌ره‌نتیى نێوان هه‌ولێر و به‌غداش ڕایگه‌یاند: هیچ گرنتییه‌ك نیه‌، ئێمه‌ ئه‌زموونێكى یه‌كجار زۆر تاڵمان له‌گه‌ڵ حكوومه‌تى مالیكىدا هه‌یه‌، ته‌نها ئه‌وه‌یه‌ ئێمه‌ ئه‌م جاره‌ هیوادارین ئه‌و هه‌ڵانه‌ى پێشتر كراون ‌و عێراقیان گه‌یاندۆته‌ ئه‌م قۆناغه‌، له‌ حكوومه‌تى داهاتوودا دووباره‌ نه‌بنه‌وه‌. سه‌باره‌ت به‌ پرسى ناردنى مووچه‌ى فه‌رمانبه‌ران له‌ لایه‌ن به‌غداوه‌، ڕایگه‌یاند: هیچیان نه‌ناردووه‌ .

 

 

 

 

هەواڵی زیاتر لە تویتەر

راپۆرتە پڕ بینەرەکان

حالت های رنگی