ئێوارەی ئەمڕۆ هەینی 9/10/2015 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان، پێشوازی لە بەڕێز جۆن ئاڵن نوێنەری تایبەتی باراك ئۆبامای سەرۆكی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمەریكا لە هاوپەیمانێتیی دژی تیرۆرستانی داعش و شاندێكی دیپلۆماسی و سەربازیی یاوەری كرد.

سەرەتا بەڕێز ئاڵن مەبەستی سەردانەکەی خستە ڕوو كە بۆ خوداحافیزی هاتبوو چونكە لەم مانگەدا كۆتایی بە ئەركەكەی دێت. دواتر باسی لە بارودۆخی عێراق و هەرێمی كوردستان و بەرەكانی شەڕی نێوان هێزی پێشمەرگە و تیرۆرستانی داعش كرد و پێشڕەوی و سەركەوتنەكانی پێشمەرگەی بەرز نرخاند كە توانیویانە بوێرانە و دلێرانە ڕووبەڕووی ئەو هێرشانە ببنەوە و سەركەوتن بەسەر تیرۆردا تۆمار بكەن و ڕێز و سۆزی ڕای گشتی بەدەست بهێنێت.

هەروەها جەختی لەسەر هەماهەنگیی زیاتری نێوان هەردوولا و بە تایبەتی بەردەوامیی هاوكارییەكانی ئەمەریكا بۆ هەرێمی كوردستان كردەوە بۆ ئەوەی بە شێوەیەكی كۆتایی هەڕەشەی تیرۆر لە ناوچەكەدا بنبڕ بكرێت، جیا لەوەش باس لە هەماهەنگیی نێوان هەرێمی كوردستان و بەغدا و ڕەوشی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بە شێوەیەكی گشتی كرد.

لای خۆیەوە بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان سوپاسی ئەو سەردانەی كرد و ستایشی ئەو كار و هەماهەنگییەی بەڕێز ئاڵن -ی كرد كە لە ماوەی كاركردنی لە عێراق لەگەڵ هەرێمی كوردستاندا هەیبووە و ئاشكرای كرد كە هاوكاری و هەماهەنگییەكی زۆر باشی لەگەڵ هەرێم هەبووە و هیوای سەركەوتنی بۆ خواست لە كار و ئەركی نوێیدا.

بەڕێزیان هەروەها دووپاتی كردەوە كە ڕاستە پێشمەرگە لە بەرامبەر تیرۆرستانی داعش سەركەوتنی بەدەست هێناوە، بەڵام شێوازی ڕووبەڕووبوونەوەی داعش گۆڕاوە، بۆیە پێویستە بە شێوەیەكی بەردەوام هاوكاری بۆ هێزی پێشمەرگە دابین بكرێت و هەماهەنگیی زیاتر لە نێوان هێزی هاوپەیمان و هەرێمی كوردستان و عێراق هەبێت.

گفتوگۆكردنی پەیوەندییە دوو قۆڵییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و ئەمەریكا و زیاتر بەهێزكردنیان لە سەرجەم بوارەكاند، لایەنێكی دیكەی دیدارەكە بوو.

لە دیدارەکەدا هەریەكە لە بەڕێزان سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتیی هەرێم و وەزیری ناوخۆ و وەزیری پێشمەرگە و بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەکانی دەرەوە و وتەبێژی حکوومەت، ئامادە بوون.

ڕۆژی یەكشەممە 4ـی 10ـی 2015 بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان لەگەڵ كەسوكاری ئەو پێشمەرگانە كۆبۆوە كە دیلی ڕێكخراوە تیرۆریستییەكەی داعشن.

لەم كۆبوونەوەیەدا كەسوكاری پێشمەرگە دیلەكان سوپاسی سەرۆك بارزانیان كرد كە خەمخۆری پێشمەرگە دیلەكان بووە و هەموو هەوڵێكی بۆ پاراستنی كوردستان و تێكشكاندنی دوژمنانی كوردستان تەرخان كردووە و خۆیشی لە بەرەكانی جەنگ ئامادە بووە و سەركردایەتیی شەڕەكان كردووە. كەسوكاری پێشمەرگە دیلەكان ڕایانگەیاند كە هاتوونە قسەی دڵی خۆیان لەبارەی ئازیزەكانیان لە لای سەرۆكی هەرێمی كوردستان بكەن و باسیان لەو دەنگۆ و هەڕەشانە كرد كە لەبارەی پێشمەرگە دیلەكان بڵاو كراوەتەوە.

لەبەرانبەردا سەرۆك بارزانی هاوسۆزیی خۆی لەگەڵ كەسوكاری پێشمەرگە دیلەكان نیشاندا و ڕایگەیاند كە زۆر بە قووڵی لە ئێش و ئازارەكانیان دەگات و، ئەوان كوڕ و برا و ئازیزی منن و ئەوەی لەدەستی بێت بۆ گەڕاندنەوە و ئازادبوونیان دەیكات و كەسوكاری پێشمەرگەكان چ ڕێگەیەك پێشنیار دەكەن و بە چ شتێك قەناعەتیان بێت ئەوەیان بۆ دەكەین كە بە گەڕانەوەی ئازیزەكانیان شاد ببنەوە.

سەرۆك بارزانی ئەوەیشی بە كەسوكاری پێشمەرگە دیلەكان ڕاگەیاند كە لەبەرانبەر شەڕی دەروونی و پڕۆپاكەندەی دوژمن بەهێز بن و پێشمەرگە دیلەكانیش قارەمانن و لە ڕێگەی بەرگری لە خاك و نیشتیمان بوونەتە ئەسیری دوژمن. لە درێژەی قسەكانیدا سەرۆك بارزانی جەختی لەوە كردەوە كە پێویستە گەلی كوردستان دەست بە بەها بەرزەكانی بگرێت، ئەو بەها بەرزانەی كە پێگە و ناوبانگێكی زۆر باشی بۆ كوردستان لە ئاستی جیهانیدا دروست كردووە. گەلی كوردستان مەردانە تۆڵە لە دوژمن دەكاتەوە و سزای تیرۆریستان و تاوانباران و دوژمنانی مرۆڤایەتی دەدات و ئەوەی لەگەڵ داعش بێت و هاوكاریی داعشی كردبێت و بەشداری تاوانەكانی بووبێت، چارەنووسی داعشی دەبێت.

ڕۆژی یەكشەممە 4ـی 10ـی 2015 بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە ستیوارت جۆنز باڵیۆزی ئەمەریكا لە عێراق و شاندێكی یاوەری كرد.

لە دیدارەكەدا باڵیۆزی ئەمەریكا لە عێراق پیرۆزبایی سەركەوتنەكانی ئەم دواییەی هێزی پێشمەرگەی كوردستان لە میحوەرەكانی كەركووك لە سەرۆك بارزانی كرد و سەرەخۆشیشی لە كەسوكاری شەهیدانی ئەم ئۆپراسیۆنە كرد و هیوای چاكبوونەوەی بۆ برینداران خواست. هەروەها ئاستی هەماهەنگیی و هاوكاریی نێوان هێزە هاوپەیمانەكان و هێزی پێشمەرگەی بە نموونەیی وەسف كرد و سوپاسی سەرۆك بارزانیشی كرد كە پشتیوانێكی سەرەكیی هاوپەیمانان بووە لە شەڕی دژی تیرۆریستانی داعش. لە بەشێكی دیكەی ئەم دانیشتنە باڵیۆزی ئەمەریكا لە عێراق سەرۆك بارزانیی لە دوایین هەڵوێست و ستراتیژییەكانی وڵاتەكەی لە ناوچەكە و لەمەڕ پرسە هەنووكەییەكان ئاگادار كردەوە.

هەر لەم كۆبوونەوەیە پێداویستییە سەربازییەكانی هێزی پێشمەرگە و بارودۆخی مەیدانیی بەرەكانی ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆریستانی داعش لە عێراق و سووریا و چۆنییەتی لەناوبردنی تیرۆر تاوتوێ كرا و بیروڕایش لەبارەی دوایین پەرەسەندنە سیاسییەكانی ناوچەكە و هەروەها پەلامارە ئاسمانییەكانی ڕووسیا ئاڵوگۆڕ كرا و سەرۆك بارزانی ئەوەی دووپات كردەوە كە پێویستە شەڕی هەمە لایەنەی داعش بكرێت و تیرۆریستانی داعش لە سووریا و عێراق و ناوچەكە لە ڕەگوڕیشە دەربهێنرێن. سەرۆك بارزانی بوونی كۆدەنگیی دەولیی لەسەر لەناوبردنی داعش بە پێویست زانی و ئەوەیشی خستەڕوو كە دەبێ وڵاتان هەموو جۆرە ناكۆكییەك وەلا بنێن و تەركیز لەسەر لەناوبردنی داعش بكەن چونكە هەڕەشەیە بۆ سەر هەموو لایەك.

پەیوەندییەكانی نێوان هەرێم و حكوومەتی عێراقی فیدڕاڵ تەوەرێكی دیكەی ئەم كۆبوونەوەیە بوو.

لە شەڕی دژی تیرۆریستانی داعشدا هێزی پێشمەرگەی كوردستان هێزی سەرەكیی ڕووبەڕووبوونەوەی ئەو ڕێكخراوە بووە لەسەر ئەرزی واقع و، توانیویەتی سەركەوتنی بەرچاو لە بەرانبەر داعش مسۆگەر بكات. لەم شەڕەدا هەرێمی كوردستان هاوبەشێكی كاریگەرە لە هاوپەیمانێتیی نێودەوڵەتی بە سەرۆكایەتیی ئەمەریكا لە عێراق.

هەرێمی كوردستان سوپاسی هەر دەوڵەت یان لایەنێك دەكات كە لە شەڕی دژی تیرۆریستانی داعش یارمەتیی پێشمەرگە بدات و لەم ڕووەوە پێشوازییش لە وڵاتی ڕووسیا دەكات ئەگەر لە شەڕی دژی تیرۆریستانی داعش هاوكاریی پێشمەرگە بكات.

سەبارەت بە هەوڵە جیهانییەكان بۆ تێكشكاندنی ڕێكخراوی تیرۆریستیی داعش، ئەگەر هەماهەنگی و كاری هاوبەش لەنێوان هاوپەیمانێتیی نێودەوڵەتی و وڵاتی ڕووسیا لە دژی داعش هەبێت ئەوە ئەنجامی باشتری لێدەكەوێتەوە.

سەرۆكایەتیی هەرێمی كوردستان

3ـی 10ـی 2015

لە چوارچێوەى بەردەوامى هەوڵەکانى حکومەتى هەرێم بۆ بە جینۆساید ناساندنى تاوانەکانى  گروپى تیرۆریستى داعش دژ بە کوردانى ئێزیدى و کارەکانى لێژنەى باڵاى حکومەتى هەرێم بەجینۆساید ناساندنى ئەو تاوانە لە ڕێگاى دادگاى باڵاى تاوانى نێودەوڵەتى، فەلاح مستەفا بەرپرسى پەیوەندیەکانى دەرەوە بە یاوەرى دوو ڕێکخراوى ناحکومى ئێزیدى سەردانى نووسینگەى داواکارى گشتى دادگاى باڵاى تاوانى نێودەوڵەتیان لە لاهاى  کردو ڕاپۆرتێکی تێروتەسەلیان پێشکەش کرد کە تەواوکارى ئەو زانیاریانە بوو کە ساڵى ڕابردوو لەلایەن لێژنەى باڵاوە پێشکەش بە دادگا کرابوو.

ئامانجى پێشکەش کردنى ئەم ڕاپۆرتە بۆ زیاتر هاندانى دادگاى باڵاى تاوانى نێودەوڵەتى بوو بۆ دەست کردن بە لێکۆلینەوەى سەرەتایى لەسەر ئەم تاوانە. سەرەڕاى ئەوەى کە عێراق ئەندام نیە لە پەیمانناى ڕۆماى تایبەت بە دادگاى تاوانى نێودەوڵەتى بەڵام دادگا دەتوانێت لێکۆلێنەوە لەو تاوانە بکات لەسەر بنەماى هاوڵاتى ئەو ووڵاتانەى کە ئەندامن لەم دادگایە و لە ڕێزەکانى داعش ئەم تاوانەیان ئەنجامداوە. بۆیە هیوادراین کە ئەم ڕاپۆرتە کە پوختەیەکى هاوپێچ کراوە زانیارى زیاتر پێشکەش بە دادگا بکات لەسەر ئەم تاوانە قێزەونەى کە ژمارەیەکى زۆر لە چەکدارە بیانیەکان هاوڵاتى ئەو ووڵاتانەن کە ئەندامى ئەم دادگایەن و تاوانەکەیان ئەنجامیان داوە.

بەرپرسى پەیوەندیەکانى دەرەوە ئەوەى خستەڕوو کە حکومەتى هەرێم ئامادەى پێشکەش کردنى هەموو جۆرە ئاسانکارى و پشتگیریەکە بۆ دادگا بۆ هێنانەدى ئەو دادپەروەریە کە کوردانى ئێزیدى و هەرێمى کوردستان داواى دەکەن. ئێزیدیەکان کۆمەڵگایەکى ئاشتیخوازن ئەو تاوانانە بەشێوەیەکى بەرنامە داڕێژراو لەلایەن گروپى تیرۆریستى داعش بەرامبەریان ئەنجامدراوە و کۆمەڵگاى نێودەوڵەتى بەرپرسیارێتى بە جینۆساید ناساندنى ئەم تاوانەى دەکەوێتە ئەستۆ. بەڵگەکانى ئەم تاوانە لەبەردەستن لە ڕووى گۆڕى بە کۆمەڵ و شایەتحاڵ و قوربانیان و دامەزراوە یاساییە نێودەوڵەتیەکان پێویستە بە ئەرکى خۆیان هەڵبستن.

حکومەتى هەرێم داواى دادپەروەرى و ناساندنى ئەو تاوانە و قەرەوبووى قوربانیانى دەکاتەوە و هەوڵدان بۆ ڕێگرى کردن بۆ دڵنیبابوون لە دووبارە نەبوونەوەى ئەم کارەساتە.

كۆبوونه‌وه‌ له‌گه‌ڵ وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی هۆڵه‌ندا

له‌ چوارچێوه‌ی سه‌ردانه‌كه‌ی بۆ هۆڵه‌ندس، دوێنێ بەرپرسى پەیوەندیەکانى دەرەوە بە یاوەرى شاندێک سەردانى وەزارەتى دەرەوەى هۆڵەنداى کرد و لەلایەن بەڕێز بێرت کۆندیرۆس وەزیرى دەرەوەى هۆڵەندا پێشوازیان لێکرا.

بەرپرسى پەیوەندیەکانى دەرەوە سوپاسى بەڕێز بێرت کۆیندێرسى کرد بۆ ئەو پێشوازیە گەرمە و پوختەیەکى لەسەر ڕەوشى ئەمڕۆى هەرێمى کوردستان لە ڕووى سیاسى و سەربازى و ئابورى و پەیوەندیەکانى نێوان هەولێر و بەغدا پێشکەش کرد.

هەروەها ئەوەى خستەڕوو لە پاڵ پتەوکردنى پەیوەندیە دوو قۆڵیەکانى نێوان حکومەتى هەرێمى کوردستان لەگەڵ هۆڵەندا بەشێک لە ئامانجى سەردانەکەیان بۆ سەردانى دادگاى تاوانەکانى نێودەوڵەتى بووە بە مەبەستى بە جینۆساید ناساندنى تاوانەکانى گروپى تیرۆریستى داعش دژ بە کوردانى ئێزیدى و پێکهاتە نەتەوەیى و ئایینەکانى تر. بۆیە داوا لە حکومەتى هۆڵەندا و هەموو ووڵاتانى دۆست دەکەین کە پشتگیرى لەم دۆسیەیە بکەن بۆ ئەوەى تاوانباران دادگایى بکرێن و ئەم تاوانە دڕندانەى کە ئەنجامیان داوە بە جینۆساید بناسرێت.

هەروەها سوپاسى حکومەتى هۆڵەنداى کرد کە لە چوارچێوەى هاوپەیمانێتى نێودەوڵەتى بە سەرۆکایەتى ئەمریکا بە تیمێکى گەورەى سەربازى، مەشق بە هێزەکانى پێشمەرگە دەکەن کە ئەمەش جێگەى پێزانینە.

لە تەوەرێکى تر دیدارەکەدا بەرپرسى پەیوەندیەکانى دەرەوە باسى لە بارودۆخى مرۆیى ئاوارە و پەنابەران کرد کە ژمارەیان نزیکەى ٢ ملیۆن دەبێت و لە هەرێمى کوردستان نیشتەجێن کە  پێویستیان بە هاوکارى مرۆیى زیاتر هەیە و هەرێمى کوردستان دووچارى قەیرانى دارایى بۆتەوە بۆیە گەلى کوردستان و ژێرخانى کوردستان پێویستیان بە هاوکارى و پشتگیرى زیاتر هەیە.

فەلاح مستەفا باسى لە بەردەوامى قەیرانى سوریا و کاریگەریەکانى لەسەر ووڵاتانى ناوچەکە و مەترسیەکانى گروپە تیرۆریستیەکان کرد. 

لە بەرامبەردا بەڕێز بێرت کۆندیرۆس وەزیرى دەرەوەى هۆڵەندا پابەندى ووڵاتەکەى دووپاتکردەوە بۆ پتەوکردنى پەیوەندیەکان لە ڕووى سیاسى و ئابورى و وەبەرهێنان و یارمەتى مرۆیى. حکومەتى هۆڵەندا هاوشێوەى ساڵى ڕابڕدوو بڕیاریداوە بەردەوام دەبێت لە هاوکارى بۆ ئاوارەکانى ناوخۆو پەنابەرانى سوریا.

هەروەها لە چوارچێوەى هاوپەیمانى نێودەوڵەتى بەردەوام دەبن لە شەڕ دژى گروپى تیرۆریستى داعش  لە ڕێگاى هێرشى ئاسمانى و خولى مەشق و ڕاهێنان بۆ هێزەکانى پێشمەرگە.
سەبارەت بە تاوانەکانى گروپى تیرۆریستى داعش بەرامبەر بە کوردانى ئێزیدى وەزیرى دەرەوەى هۆڵەندا گووتى کە پشتگیرى لە هەوڵەکانى هەرێمى کوردستان دەکەن و پێویستە ئەو کەسانەى کە ئەم کارەیان کردووە دادگایى بکرێن.

لە کۆتایى هەردوولا جەختیان کردەوە لەسەر پەرەپێدانى پەیوەندیەکانى لە بوارى ئابورى و بازرگانى و کەلتورى  بەتایبەتى لە ڕێگاى بەشدارى کردن لە پێشانگا نێودەوڵەتیەکان و کۆڕبەندى ئابورى.

جێگەى ئاماژەیە کە لە دیدارەکەدا ژەنەڕاڵ ڤان دێر لان بەڕێوبەرى ئۆپەراسیۆنەکان لە وەزارەتى بەرگرى  و خاتوو بیرگیتا تازیلار بەرپرسى ڕۆژهەڵاتى ناوەڕاست و باکورى ئەفریقیا لە وەزارەتى دەرەوە و عمر رشید بەڕێوەبەرى گشتى و توفیق رحمن بەڕێوەبەرى پێشکەوتوو لە فەرمانگەى پەیوەندیەکانى دەرەوە ئامادەى دیدارەکە بوون.

دوێنێ به‌ڕێز قوباد تاڵه‌بانی، جێگری سەرۆكی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان له‌گه‌ڵ‌ محەمەد ئەحمەد قەساب، سەرۆكی دەزگای مینی حكومەتی هەرێمی كوردستان كۆبۆوه‌.

قوباد تاڵەبانی دەستخۆشی لەسەرۆكی دەزگاو تەواوی كارمەندانی دەزگای مینی كرد بۆ باش راپەراندنی كارەكانیان لەم كاتە هەستیارەدا وستایشی رۆڵی كارمەندانی دەزگای مینی كرد لەهاوكاریكردنی پێشمەرگە لە جەنگ دژی تیرۆرستانی داعش.

محەمەد ئەحمەد قەساب، چەند  مانگێكە دەستبەكار بووە وەك سەرۆكی دەزگای مینی كوردستان.

به‌ڕێز قوباد تاڵه‌بانی رایگەیاند، ”ئەو كارمەندانەی كە هاوشانی پێشمەرگە، بەتایبەت كارمەندەكانی دەزگای مین، لە بەرەكانی پێشەوەی جەنگدان شایستەی دەستخۆشی و رێزگرتنێكی تایبەتن و گرنگە رۆڵە جوامێرەكانیان ستایش بكەین. تاكو ئێستاش چوار كارمەندی دەزگای مین لەكاتی پووچەڵكردنەوەی مین و بۆمبی شاراوە لەم جەنگی دژی تیرۆرستانی داعش شەهید بوون.“

هەروەها پشتگیری خۆی دەربڕی بۆ زوو پەسەندكردنی یاسای ماف و ئیمتیازاتی كارمەندانی دەزگای مین لە كوردستان كە ”دەبێتە پشتگیریەك و هاندەرێك بۆ ئەو كارمەندانەی كە رۆژانە ژیانیان دەخەنەبەر مەترسی لەپێناوی پاككردنەوەی خاكەكەمان لە مین و بۆمبی شاراوە.“

ڕۆژی سێشمەممە 15ـی 9ـی 2015 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە كریستۆفەر لانگمەن باڵیۆزی نوێی ئۆستڕالیا لە عێراقی فیدڕاڵ كرد.

لە دیدارەكەدا باڵیۆزی نوێی ئۆستڕالیا لە عێراق خۆشحاڵی خۆی بۆ دیداری لەگەڵ سەرۆك بارزانی و هاتنی بۆ كوردستان نیشان دا و وێڕای ئاماژەدان بە بارودۆخی سیاسی و ئەمنی و ئابووریی عێراق ئەوەی خستەڕوو كە هەرێمی كوردستان ڕووبەڕووی تەحەدیاتی گەورە بووەتەوە بۆ هۆی شەڕی داعش و هاتی سەدانهەزار ئاوارە و باری ئابووری و ستاییشی ڕۆڵی قارەمانانەی پێشمەرگەی كرد لە شەڕی تیرۆریستان. باڵیۆزی نوێی ئۆستڕالیا لە عێراق هێمای بەوەدا كە داعش هەڕەشەیەكە بۆ هەموو لایەك و وڵاتەكەی بەردەوام دەبێت لە وەشاندنی گورزی سەربازی لە چوارچێوەی هاوپەیمانێتی دەولی و داوایشی كرد بۆ شكستدانی داعش پێویستە بێ متمانەیی نێو پێكهاتەكان نەمێنێ و ئاشتەوایی نیشتیمانی لە عێراقدا بەرقەرار ببێت. هەروەها سوپاس خەڵك و حكوومەتی هەرێمی كرد كە ئەو ژمارە زۆرەی ئاوارەیان پەنا داوە و سەرسامیی خۆیشی بە جموجۆڵ و زیندوویەتی و پێشكەوتنی هەرێمی كوردستان ڕاگەیاند و بەردەوامیی سەقامگیریی كوردستانیشی بە گرنگ زانی.

لەبەرانبەردا سەرۆك بارزانی هیوای سەركەوتنی بۆ باڵیۆزی نوێی ئۆستڕالیا لە عێراق خواست لە ئەرك و كارەكانیدا و سوپاسی گەل و حكوومەتی ئۆستڕالیای كرد كە یارمەتیدەر و پشتیوانی گەلی كوردستان بوونە و لە گوتەیەكدا وێڕای ئاماژەدان بە وەحشیگەرییەكانی داعش لەدژی پێكهاتەكان و خەڵك جەختی لەوە كردەوە كە بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی ئەو هەڕەشە جیهانییە پێویستە هەموو دەوڵەتان بە هەماهەنگییەكی تەواو شەڕی سەربازی و فكری و ئابووریی تیرۆریستان بكەن و بۆ ئەوەی هەڕەشەیەكی هاوشێوەی داعش دیسان سەر هەڵنەداتەوە، دەبێ چارەسەری هۆكارەكانی دەركەوتنی توندڕۆیی و تیرۆر بكرێت.

سەرۆك بارزانی لەبارەی سەركەوتنەكانی پێشمەرگە ئەوەی باس كرد كە پێشمەرگە بە قارەمانێتیی خۆی ئەفسانەی داعشی شكاند و بۆ پاراستنی مەسیحی و توركمان و ئێزیدییەكان خوێنی زۆری بەخشی.

لە بەشێكی دیكەی كۆبوونەوەكەدا پەیوەندییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و ئۆستڕالیا و ڕێگەكانی فراوانتركردنی ئەو پەیوەندیانە تاوتوێ كرا.

نەوزاد هادی، پارێزگاری هەولێر دووپاتیكردەوە پرسی پێشوازیكردن لە ئاوارەكانی شەڕی داعش پرسێكی دەستووری و یاساییە و حكومەتی هەرێمی كوردستان بەردەوام لەگەڵ لایەنی نێودەوڵەتی كار لەسەر دابینكردنی هەموو پێداویستیەكانیان دەكات.

پارێزگاری هەولێر لە دیمانەیەكی تایبەت بە ماڵپەڕی حكومەتی هەرێمی كوردستان ئاماژەی بەوەدا "وەرگرتنی ونیشتەجێكردنی ئەو ژمارە زۆرە ئاوارەیە لەهەولێر هەڵوێستێكی مرۆیی خەڵكی كوردستان و حكومەتی هەرێمی كوردستانە كە لەسەر ئاستی نێودەوڵەتیش دەنگی داوەتەوە وئەو ئاوارانەش بەهۆی ئەم هەڵوێستە وبارودۆخی ئارام وئاسایشی سەقامگیری هەرێمی كوردستان ئەم شوێنەیان هەڵبژاردووە".

پارێزگار ئەوەشی خستەڕوو، "ئازادكردنی مووسڵ پرسێكی هەستیار وگرنگە چونكە ئێستا زیاتر لە دوو ملیۆن كەس لە مووسڵ دەژین وساڵێكە ئەم شارە لەژێر دەستی داعشدایە. ئازادكردنی ئەم شارە پێویستی بە هاوكاری نێودەوڵەتیش دەبێت نەوەكو تەنها بەشداری نێوخۆیی ودوای ئازادكردنیشی كارێکی زۆری پێویستە ئەنجامبدرێت و ناوچەی دەشتی نەینەوا وەكو یەكەمین هەنگاوی گەڕاندنەوەی ئاوارەكان دەستنیشانكراوە".

نەوزاد هادی رەتیكردەوە زۆری ژمارەی ئاوارەكان لە هەولێر كاریگەری بەسەر بارودۆخی ئەمنی ئەم شارەدا هەبووبێت ودووپاتیشیكردەوە "هەرچی رووداوێك لەهەولێر روویدابێت جا تیرۆریستی بێت یانیش تاوانكاری، لایەنی ئەمنی كاری لەسەر كردووە وكەیسەكانیش دراونەتە دادگا و ئاوارەكان هیچ پەیوەندیان بەو كارەوە نەبووە" .

هەروەها گوتی، "بەڵێ ئەم ئاوارانە بەم ژمارە زۆرەوە پێویستیان بە كار و خزمەتگوزاری زیاترە بەڵام بەهیچ شێوەیەك پەیوەندیان بە رووداوی ئەمنیەوە نیە ودەزگاكانی ئاسایشیش لەمبارەیەوە هیچ درێغیان نەكردووە.  ئێستاش بارودۆخی هەولێر سەقامگیرە وهیچ گرفتێكی وا گەورە لەئارادا نیە".

گوتیشی "دەزگا ئەمنیەكان هەر زوو لەگەڵ هەر گومانێك ئەوانەی دوور و نزیك دەستیان لەهەر كردارێكی لەمجۆرەوە هەبێت دەستگیریان دەكەن و هێزەكانی پێشمەرگەش رۆڵی خۆیان لەمبارەیەوە بینیوە."

بە پێی ئامارەكان، تاوەكو ئێستا نزیكەی یەک ملیۆن وهەشتسەد هەزار ئاوارەی عەرەب لە مووسڵ و ئەنبار وبە پلەیەکی کەمتر کوردی کوردستانی سوریا، روویان لە هەرێمی كوردستان كردووە ولەچەندین كامپی جیاجیا لە شارەكانی هەرێمدا دەژین. هەروەها بەشێكی زۆریشیان لەنێو شار و شارۆچكەكانی هەرێمی كوردستاندا نیشتەجێن.
لەبارەی هەندێك لەو دەنگۆیانەی گوایە ئاوارەكانی مووسڵ ورومادی پسوولەكانی خۆراكیان بۆ هەولێر دەگوازرێتەوە، پارێزگاری هەولێر ئەم دەنگۆیانەی رەتكردەوە وئاماژەی بەوەشدا "ئەم كارە لەسەر ئاستی عیراقدا وەستاوە وهەرێمی كوردستانیش بەپێی یاسا ودەستوور مامەڵە لەگەڵ ئەم پرسە دەكات وخودی ئەم دەستوورە خۆمان دەنگمان پێی داوە وبەپێی ئەم دەستوورەش چوارچێوەی یاسایی هەرێمی كوردستان دیارە وبەرچاوە".

هەروەها گوتی" مانەوەی ئاوارەكان لە هەرێمی كوردستان شتێكی كاتیە و ئێستا وڵاتانی هاوپەیمان كار بۆ ئازادكردنی ئەو شوێنانە دەكەن كە لەبەردەستی داعش دایە، بۆیە دووپاتی دەكەمەوە هیچ مەترسیەك كە لەلایەن هەندێك لە كەناڵەكانی راگەیاندنەوە باسی لێوە دەكرێت لەسەر هەولێر نیە بەهۆی ئەم ئاوارانە. بەپێچەوانەوە داڵدەدانیان ناو و ناوبانگیەكی زۆری بۆ هەرێمی كوردستان دروستكردووە و وڵاتانی جیهان بە رێزەوە سەیری ئەم هەرێمە دەكەن. بۆ زانیاریش ئەم ئاوارانە تەنها عەرەب نین بەڵكو مەسیحی و ئێزدی وچەندین پێكهاتەی دیكەش لەهەرێمی كوردستاندا نیشتەجێن وئەوەیشی كە لەمبارەیەوە باسی لێوە دەكرێت گوایە مەترسی لەسەر هەرێم هەیە تەنها موزایەداتی سیاسین وهەست نەكردنە بە بەپرسیارێتی وهەوڵی نانەوەی شەڕ وفیتنەیە لەنێوان كورد وعەرەب وهەوڵێكن بۆ تێكدانی بارودۆخی شاری هەولێر بە بڵاوكردنەوەی پرۆپاگەندەی نادروست و ئەم ئاوارانەش تەنها لە هەولێر بوونیان نیە بەڵكو لە سلێمانی و لەدهۆكیش بوونیان هەیە".

هەر بۆ مەبەستی كەمكردنەوەی مەینەتی ئەم ئاوارانە و نیشتەجێكردنیان لە شوێنی شیاو، لە 9ی ئەیلول/ سەپتەمبەری رابردوو، كامپێكی تایبەت بەو ئاوارانەی لە دیبەگە نیشتەجێكراون، لەلایەن رێكخراوی مانگی سووری ئیماراتیەوە دروستكرا.

لەم بارەیەوە پارێزگار ئاماژەی بەوەدا "ئەو كامپە کە لە دیبەگە بۆ ئاوارەكان كرایەوە شوێنێكی كاتیە بۆ نیشتەجێبوونیان ولە هەزار یەكە پێكهاتووە و هەر یەكەیەكیش لە ژوورێك وحەمام وئاودەست و ژووری چێشتلێنان وحەوشەیەكی بچووك پێكهاتووە. ئەمەش جگە لە هەبوونی قوتابخانە و بنكەی تەندروستی و كۆگا وشوێنی یەكەی ئیداری. ئەم کامپە بۆ ئەو ئاوارانەیە كە لەسنووری قەزای مەخموور لەوێ ئاوارە بوونە كە كورد وعەرەبیشی تیادایە و ئەو عەرەبانەش كە لەوێ نیشتەجێن گوندەكانیان لەبەردەستی داعشدان بەتایبەتی لە ناوچەكانی سوڵتان عەبدوڵلا و دەورووبەری. ژمارەیەكی زۆری ئەو پیاوانەی لەو شوێنانەدا هاتوونەتە مەخموور لە ریزی پێشمەرگە لەدژی داعش لەسەنگەرن و شەهیدیشیان هەبووە".

هەروەها رونیكردەوە " ئەوان ماڵ و شوێن وموڵكی خۆیان هەیە و یەكەی نیشتەجێبوون لە كامپ تاپۆ ناكرێت و حكومەتی هەرێمیش بەهاوكاری نەتەوە یەكگرتووەكان بودجەی تایبەتی بۆ ئاوارەكان داناوە ومانگی سووری ئیماراتیش بە سوپاسەوە ئەو كامپەی دروستكردووە ئەمە جگە لە كامپێكی نموونەیی لە بەحركە و چەندین پرۆژەی ئاو ودابەشكردنی خۆراك لە دهۆك".