هەرێمی کوردستان
شوان عەتووف دوو خەڵاتی لە فیستیڤاڵەکانی ئیسپانیا و سلێمانی بەدەستهێنا
مەنسوور جیهانی ـ کورتە فیلمی "ماڵ و کلیل" لە دەرهێنانی سینەماکاری کورد "شوان عەتووف" دوو خەڵاتی لە فیستیڤاڵی نێودەوڵەتیی کورتە فیلمی "تکسی کاتالۆنیا" لە وڵاتی ئیسپانیا و یەکەمین خولی فیستیڤاڵی فیلمی "مافی مرۆڤ" لە سلێمانی بەدەستهێنا.
کورتە فیلمی چیرۆکی "ماڵ و کلیل" Home And Key لە نووسین و دەرهێنانی سینەماکاری کورد "شوان عەتووف" و بەرهەمی بەڕێوەبەرایەتی هونەری سینەمای سلێمانی کە لە لایەن کۆمپانیای "ئای لۆف فیلم" لە باشووری کوردستان و وڵاتی بەریتانیا لە ئاستی دنیادا بڵاودەبێتەوە، لە نوێترین بەشداری نێونەتەوەیی خۆیدا ڕۆژی 8 کانوونی یەکەم / دیسەمبەری 2014 لە بەشی پێشبڕکێی سەرەکیی فیستیڤاڵی نێودەوڵەتیی کورتە فیلمی "تکسی کاتالۆنیا" Txicatalunya لە وڵاتی ئیسپانیا نمایشکرا و لە لایەن ئەندامانی لێژنەی دادوەرانی ئەم فیستیڤاڵەوە خەڵاتی باشترین فیلمی پێبەخشرا.
ئەم خولەی فیستیڤاڵی کورتە فیلمی "تکسی کاتالۆنیا" بە تەرکیز لەسەر "شووناس و زاکیرە لە کورتە فیلمدا" و بە نمایشی بەرهەمی وڵاتانی جۆراوجۆر لە چەندین بەشی پێشبڕکێی و دەرەوەی پێشبڕکێی، بۆ ماوەی سێ ڕۆژ لە شاری بەرشەلۆنە لە وڵاتی ئیسپانیا بەڕێوەچوو.
ئەندامانی لێژنەی دادوەرانی ئەم فیستیڤاڵە سەبارەت بە کورتە فیلمی کوردی "ماڵ و کلیل" لەو بڕوایەدابوون کە ئەم فیلمە زۆر بە سادەیی و بە شێوەیەکی شاعیرانە توانی سەد ساڵی ڕابردووی کورد و هەموو ئەو تراژیدیانەی کە بەسەریاندا هاتووە بە باشی نیشانی ئێمە بدات.
ئەم کورتە فیلمە 15 خولەکییە هەروەها بە ئامادەبوونی "شوان عەتووف" ڕۆژی 10 کانوونی یەکەمەم / دیسەمبەری 2014 لە یەکەمین خولی فیستیڤاڵی فیلمی "مافی مرۆڤ" لە شاری سلێمانی لە هەرێمی کوردستان نمایشکرا و توانی خەڵاتی باشترین فیلم لە ڕوانینی بینەرانی ئەم فیستیڤاڵەوە بەدەستبێنێت.
ئەم فیستیڤاڵە بە نمایشی 48 فیلم لە 13 وڵاتی جیهان، لە لایەن ڕێکخراوەی گەشەپێدانی مافی مرۆڤ و بە هاوکاریی ماڵی سینەما و چەندین کۆمپانیای کەرتی تایبەت بە بۆنەی ڕۆژی جیهانی مافی مرۆڤەوە لە ڕۆژانی 4 تا 10ی کانوونی یەکەم / دیسەمبەری 2014 لە هۆڵی مۆزەخانەی ئەمنە سوورەکە کە ڕەمزی داپڵۆسنی سەردەمی بەعسییەکان بوو، لە شاری سلێمانی لە هەرێمی کوردستان بەڕێوەچوو.
کورتە فیلمی "ماڵ و کلیل" لە دوایین بەشداری نێونەتەوەیی خۆیدا ڕۆژی 21 تەشرینی دووەم / نۆڤەمبەری 2014 لە بەشی پێشبڕکێی سەرەکیی چواردەیەمین خولی فیستیڤاڵی نێودەوڵەتیی کورتە فیلمی "ئۆ کورت" O Curt لە شاری ناپۆلی لە ئیتاڵیا نمایشکرا و لە لایەن ئەندامانی لێژنەی دادوەرانی ئەم فیستیڤاڵەوە خەڵاتی تایبەتی پێبەخشرا.
ئەم فیستیڤاڵە بە نمایشی بەرهەمی وڵاتانی جۆراوجۆری جیهان لە چەندین بەشی پێشبڕکێی و دەرەوەی پێشبڕکێی لە ڕۆژانی 19 تا 22ی تەشرینی دووەم / نۆڤەمبەری 2014 لە شاری ناپۆلی لە وڵاتی ئیتاڵیا بەڕێوەچوو.
سەرۆكی هەرێمی كوردستان لەگەڵ بەرپرسی سیاسەتی دەرەوەی یەكێتیی ئەورووپا كۆبۆوە
ئەمڕۆ سێشەممە 23ـی 12ـی 2014 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە خاتوو فێدریكا مۆگێرینی بەرپرسی سیاسەتی دەرەوەی یەكێتیی ئەورووپا و شاندێكی یاوەری كرد.
لە سەرەتای كۆبوونەوەكەدا بەرپرسی سیاسەتی دەرەوەی یەكێتیی ئەورووپا پیرۆزبایی لە سەرۆك بارزانی كرد بە بۆنەی ئەو سەركەوتنانەی هێزی پێشمەرگە لە بەرەكانی شەڕی دژی داعش بەدەستیان هێناوە و خۆشحاڵیی خۆیشی نیشان دا كە لە ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆردا لە كوردستاندا هەواڵی خۆش هەیە، بە تایبەت بۆ ئێزیدییەكان. بەرپرسی سیاسەتی دەرەوەی یەكێتیی ئەورووپا ئەوەیشی باس كرد كە یەكێتیی ئەورووپا لەم شەڕەدا پاڵپشتی هەرێمی كوردستانە و ڕایگەیاند بۆ ئەوە هاتووە بزانێ یەكێتیی ئەورووپا چۆن بتوانێت زیاتر یارمەتیی هەرێمی كوردستان بدات. هەروەها ئاماژەیشی بەوەدا كە یەكێتیی ئەورووپا هانی وڵاتانی ئەندامی دەدات كە لە هاوكارییە مرۆیی و سەربازییەكانیان بۆ هەرێمی كوردستان بەردەوام بن.
لە بەشێكی دیكەی قسەكانیدا بەرپرسی سیاسەتی دەرەوەی یەكێتی ئەورووپا سوپاسی پێشمەرگە و هەرێمی كوردستانی كرد كە ڕووبەڕووی تیرۆریستان بوونەتەوە و ژمارەیەكی زۆری پەنابەریان پاراستووە و لە شەڕی دژی داعشدا سەركەوتنی بێوێنەیان تۆمار كردووە. خاتوو فێدریكا مۆگێرینی لەبارەی سەركەوتنەكانی پێشمەرگە زیاتر دوا و هێمای بەوەکرد كە لەم شەڕەدا كوردستان سێ سەركەوتنی بەدەستهێناوە، لەڕووی سەربازی داعشی شكاندووە و لەڕووی دەروونیش سەركەوت و ئەوەی بە جیهان نیشان دا كە دەكرێ داعش بشكێت و ئومێدەكان بگەڕێنەوە و هەروەها كوردستان لەڕووی كولتووریشەوە سەركەوت و سەلماندی كە لەگەڵ پێكەوەژیانە و پێكهاتە ئایینی و نەتەوەییەكان دەپارێزێت.
بەرپرسی سیاسەتی دەرەوەی یەكێتیی ئەورووپا ڕاشیگەیاند ئێمە پێزانینمان بۆ سەرکەوتنەکانی پێشمەرگە هەیە و ئێوە پێشانی دنیاتان دا کە دەکرێ خەڵک بەهەموو جیاوازییەکانیانەوە پێکەوە بژین، ئێوە توانیتان کارێک بکەن کە ئومێد بۆ خەڵکی لێقەوماو بگەڕێتەوە و زەردەخەنە بخەنەوە سەر لێویان.
لە بەرانبەردا سەرۆک بارزانی سوپاسی یەکێتیی ئەورووپا و هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی کرد بۆ ئەو هاوکارییانەی لەڕووی سەربازی و مرۆییەوە پێشکەشی هەرێمی کوردستانیان کردووە و ڕایگەیاند کە بوونی دۆستی وەک ئێوە توانای زیاتری بە گەلەکەمان بەخشی لە بەرەوڕووبوونەوەی دوژمنێکی دڕندەی تیرۆریست.
سەرۆک بارزانی جەختیشی کردەوە کە ئەگەرچی شەڕکردن لەگەڵ دوژمنێکی مەترسیدار و دڕندەی وەک داعش شەڕێکی قورسە چونکە ئەوان دژی هەموو بەهایەکی مرۆیی و دژی ژیان و ئازادین و چەکی پێشکەوتووی سوپای دوو دەوڵەتی لەبەردەستدایە و تاوانی زۆر دڕندانە و نامرۆڤانەیان ئەنجام داوە کە پێشتر هیچ دیکتاتۆرێک دەرهەق بە گەلی کورد ئەنجامی نەداوە، بەڵام بۆ ئێمە شەڕەفێکی گەورەیە کە پێشمەرگەی کوردستان لەجیاتی هەموو جیهانی ئازاد شەڕ دەکات و تیرۆریستان تێکدەشکێنێت.
سەرۆک بارزانی تەئکیدیشی کردەوە کە پێشمەرگە توانی هەیبەت و ئەفسانەی داعش بشکێنێت و ئەوەی کە پێشتر دەگووترا داعش هێزێکە هەرگیز ناشکێت لەلایەن پێشمەرگەوە پووچەڵ کرایەوە. هەروەها جەختیشی کردەوە کە داعش هیچ داهاتوویەکی نییە و پێشمەرگە لە تێکشکاندن و دەرپەڕاندنی تیرۆریستان بەردەوام دەبێت.
سەبارەت بە هاوکاریی پەنابەر و لێقەوماوان سەرۆک بارزانی جەختی کردەوە کە بەهەموو توانایەکمانەوە دەیانپارێزین و هاوکارییان دەکەین بۆ ئەوەی بتوانن بگەڕێنەوە زێدی خۆیان و داوای لە ئاوارە کریستیانەکانیش کرد بێ ئومێد نەبن و بیر لە بەجێهێشتنی وڵات نەکەنەوە چونکە داعش دیاردەیەکی کاتییە و تێکدەشکێندرێت و کوردستانیش وەک هەمیشە وڵاتی هەمووانە، یا هەموومان پێکەوە بە سەربەرزی دەژین یان پێکەوە دەمرین.
باسکردنی ئاستی پەیوەندییەکانی هەرێمی کوردستان و بەغدا و ڕەوشی سیاسی و ئەمنیی عێراق و سوریا تەوەرێکی دیکەی کۆبوونەوەکە بوو.
دوای کۆبوونەوەکەیش سەرۆک بارزانی و بەرپرسی سیاسەتی دەرەوەی یەكێتی ئەورووپا کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەنووسیان ئەنجام دا و وەڵامی پرسیارەکانی کەناڵەکانی ڕاگەیاندنیان دایەوە.
بۆ بینینی دەقی کۆنگرەیی ڕۆژنامەنووسی سەرۆک بارزانی و بەرپرسی سیاسەتی دەرەوەی یەكێتی ئەورووپا كلیكی ئەم نووسینە بكە.
سه‌رۆك بارزانی سه‌ردانی دایكی سێ برا شه‌هیده قاره‌مانه‌كه‌ی شه‌ڕی ئازادكردنی زومماری كرد
ئه‌مڕۆ سێشه‌ممه 23/12/2014 به‌ڕێز مسعود بارزانی سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان به مه‌به‌ستی سه‌ره‌خۆشی و ده‌ربڕینی هاوخه‌می سه‌ردانی دایك و خانه‌واده و كه‌سوكاری ئه‌و سێ برا پێشمه‌رگه قاره‌مانه( ئه‌حمه‌د عوسمان یوسوف، نه‌جات عوسمان یوسوف و مه‌ولود عوسمان یوسوف) ی كرد، كه له رێكه‌وتی 25/10/2014 دا به‌یه‌كەوە و له‌یه‌ك شوێندا له شه‌ڕی به‌رگری له سه‌روه‌ری خاك و شه‌ره‌فی گه‌لی كورد له زوممار شه‌هید بوون.
له‌م سه‌ردانه‌دا سه‌رۆك بارزانی سه‌ره‌خۆشی و هاوخه‌می خۆی به دایك و خانه‌واده‌ی ئه‌و سێ شه‌هیده قاره‌مانه راگه‌یاند و گوتی، من ده‌مویست رۆژی یه‌كه‌م بێمه حزورتان، به‌ڵام بۆ من زه‌حمه‌ت بوو به‌رگه‌ی ئێشوئازاری ئێوه بگرم و ئێوه ببینم. پاش ئه‌م سه‌ركه‌وتنانه له‌خۆم را دیت، كه بێمه خزمه‌تان، هیوادارم ئه‌و سه‌ركه‌وتنانه ببنه سه‌به‌بی ساڕێژكردنه‌وه‌ی ئێشوئازاره‌كانتان. هه‌موو ئه‌و پێشمه‌رگانه‌ی ئێستا له سه‌نگه‌رن و ئه‌وه‌ی شه‌هید بووه كوڕی تۆن و تۆ دایكی هه‌موویانی. ئێمه به ئێوه سه‌ربڵندین. له‌جیاتی چوونم بۆ لای هه‌موو دایكە شه‌هیدان، هاتوومه‌ته لای تۆ تا له‌رێگه‌ی ئێوه‌وه سه‌ره‌خۆشی له هه‌موو دایكی شه‌هیدان بكه‌م و په‌نا به‌خوا له ده‌رفه‌تێكی دیكه‌دا به خزمه‌ت هه‌موو دایكە شه‌هیدانی دیكەیش ده‌گه‌م.
هه‌روه‌ها ئەوەیشی بە دایكی هەر سێ شەهیدی قارەمان رایگه‌یاند كە هه‌ر سێ كوڕه شه‌هیده‌كه‌ت سه‌روه‌ری و شه‌ره‌فێكی مه‌زنیان تۆماركرد و له‌پێناو شه‌ره‌ف و كه‌رامه‌تی گه‌له‌كه‌یاندا گیانی خۆیان به‌خت كرد و بوونه سمبوڵ و بۆ هه‌میشه به زیندوویی ده‌مێننه‌وه.
سه‌رۆك بارزانی ئه‌وه‌شی بۆ دایكی ئه‌و سێ شه‌هیده قاره‌مانه باسكرد، كه سوپاس بۆ خوا شه‌هیده‌كانمان خوێنیان به فیڕۆ نه‌ڕۆیشتووه و له‌سایه‌ی خوێنی پاكیانه‌وه سه‌ركه‌وتنی مه‌زن به‌دیهاتووه و دوژمن تووشی شكستی گه‌وره هاتووه و ئه‌وه‌ی زه‌ڕه‌یه‌ك ویژدانی هه‌بێت و نیشتمانپه‌روه‌ر بێت، باش ده‌زانێ، كه خوێنی ئه‌وان به فیڕۆ نه‌ڕۆیشتووه.
هه‌روه‌ها سه‌رۆك بارزانی ئه‌وه‌شی باس كرد كە بۆ هه‌موومان جێگه‌ی شانازی و سه‌ربه‌رزییه، كه گه‌لی كورد ئه‌و شێره‌ژنانه‌ی هه‌یه و رۆڵه‌ی قاره‌مان و گیان له‌سه‌رده‌ستی په‌روه‌رده كردووه.
له‌م سه‌ردانه‌دا خانه‌واده و كه‌سوكاری ئه‌م سێ شه‌هیده قاره‌مانه سوپاسی سه‌رۆك بارزانیان كرد و رایانگه‌یاند، به شه‌هیده‌كانمان سه‌ربه‌رزین و شه‌هیدانمان له‌رێی خاك و پاراستنی كه‌رامه‌تی وڵاته‌كه‌یان گیانی خۆیان به‌خت كردووه، سەردان و هاوخەمیی سەرۆك بارزانی له خه‌م و ئازارمانی كه‌مكرده‌وه.
وه‌زیرى ده‌ره‌وه‌ى ئیتالیا ستایشى پێشمه‌رگه ده‌كات
ئێوارەی ئەمڕۆ سێشەممە 23ی دیسەمبەری 2014 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان پێشوزای لە بەڕێز "پاولۆ جێنتیلۆنی" وەزیری دەرەوەی ئیتالیا و شاندێكی یاوەری كرد.
لە كۆبوونەوەیەكدا بەڕێز نێچیرڤان بارزانی وێڕای بەخێرهێنان؛ تیشكی خستە سەر دوایین پێشهاتەكانی شەڕی دژی تیرۆرستانی داعش و سەركەوتنەكانی پێشمەرگە لە ناوچەی شنگال و سوپاس و پێزانینی خەڵك و حكوومەتی هەرێمی كوردستانی بۆ ئەمەریكا و وڵاتانی ئەورووپا و هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی دووپات كردەوە كە هاوكاریی پێشمەرگەیان كردووە، بە تایبەت تیشكى خسته سه‌ر كاریگەریی هێرشە ئاسمانییەكان له گۆڕێنی باڵانسی شەڕ و ئاماژەی بە قوربانییەكانی پێشمەرگە و بەرگریی قارەمانانەیان له بەرنگاربوونەوەی تیرۆردا، كرد.
هەروەها باسی لە ڕەوش و پێویستییه‌كانی ئاوارە و پەنابەران كرد و جەختی لەسەر پێویستیی گەیشتنی هاوكاریی بەپەلە لە لایەن كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی و نەتەوە یەكگرتووەكانه‌وه كردەوە، بە تایبەت كە وەرزی سەرما و سۆڵە و زستان گەیشت و ئاواره‌كان لە بارودۆخ و ڕەوشێكی نالەباردان و ئەوپەڕی پێویستییان بە هاوكاریی بەپەلە هەیە. سوپاسی سەرۆك وەزیران و سەرۆك ئەركانی سوپای ئیتالیایشی كرد كە لە ڕیزی پێشەوەی ئەوانه بوون دوای هێرشەكانی داعش بۆ سەر هەرێمى كوردستان؛ سەردانی هه‌ولێریان كرد، هه‌روه‌ها سڵاو و ڕێزی خۆی بۆ بەڕێز سەرۆك وەزیرانی ئیتالیا نارد.
به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى ئەوەشی دووپات كردەوە كە پێویستییان بە هاوكاریی ئیتالیا هه‌یه بۆ ئەوەی كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی و ئەورووپا هان بدەن تا لە پرسی ناساندنی كارەساتی ئێزدییەكان بە جینۆساید لە ئاستی جیهاندا؛ هاوكاریی هەرێمی كوردستان بكەن. دەربارەی ڕەوشی ئێستای عێراقیش باسی لە دوایین ڕێككەوتنی نێوان هەولێر و بەغدا كرد و هیوای خواست ڕێككەوتنه‌كە ببێتە هۆكارێك بۆ چارەسەركردنی تەواوی كێشەكان لەسەر بنەمایەكی واقعبینانە و پشتگیریی هەرێمی كوردستانی بۆ به‌ڕێز سەرۆك وەزیران و حكوومەتی نوێی عێراق دووپات كرده‌وه.
لای خۆیەوە بەڕێز پاولۆ جێنتیلۆنی وەزیری دەرەوی ئیتالیا وێڕای پێشكەشكردنی پیرۆزبایی بۆ سەركەوتنەكانی پێشمەرگە لە ناوچەی شنگال و دەوروبەری؛ باسی لە ڕۆڵی دیاری كورد له هاوپەیمانیی نێودەوڵەتیدا كرد و بە ڕۆڵێكی زۆر گرنگی لە قەڵەم دا، هه‌روه‌ها دەستخۆشی و ڕێز و پێزانینى بۆ ڕۆڵی پێشەرگە و خەڵكی كوردستان دووپات كردەوە و تیشكی خستە سەر ئەوەی كە وڵاتەكەی بە هەموو شێوەیەك ئامادەی هاوكاریكردنی هەرێمی كوردستانە و پێشتریش هاوكاریی سەربازی و مرۆییان پێشكەش كردووە و چەند تیمێكیان مەشق و ڕاهێنانی سەربازی بە پێشمەرگە ده‌كه‌ن و ئەو تیمانە لە ڕۆژانی داهاتوودا فراوانتر دەكرێن. دووپاتیشی كردەوە كە ئیتالیا هەم لە چوارچێوەی نێودەوڵەتی و هەم بە شێوەیەكى ڕاستەوخۆش، هاوكاریی هەرێم دەكات.
به‌ڕێز وەزیری دەرەوەی ئیتالیا باسی لەوەش كرد كە دوای ڕزگاركردنی شوێنەكان، ئیتالیا دەتوانێت لە بواری ئاوەدانكردنەوەی ئەو شوێنانەدا هاوكاری هەرێمی كوردستان بكات و لەم بوارەشدا خاوەنی ئەزمونێكی دەوڵەمەندن. هه‌روه‌ها خۆشحاڵیی خۆی به پەیوەندییەكانی هەرێمی كوردستان و ئیتالیا دەربڕی و هیوای خواست ئەو نووسینگە دیپلۆماسیەی له هه‌ولێر هه‌یانه، لە ماوەیەكی نزیكی داهاتوودا ببێتە كونسوڵخانە و بۆ ئەم مەبەستەش پەرلەمانی ئیتالیا بڕیاری له‌سه‌ر داوە. سەرسامی و خۆشحاڵیی خۆیشی بۆ ئارامی و پێشكەوتوویی شاری هەولێر نیشان دا و بە شارێكی مۆدێرن و ئارام و سەقامگیری لەقەڵەم دا.
دوای كۆبوونەوەكەش كۆنگرەیەكی ڕۆژنامەوانی بۆ هەردوو بەڕێزان نێچیرڤان بارزانی و وەزیری دەرەوەی ئیتالیا ڕێكخرا و سه‌ره‌تا به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران گوتى:
ئێوارەتان باش، بەخێر بێن..
خۆشحاڵین پێشوازی لە وەزیری دەرەوەی ئیتالیا دەكەین كە ئەمڕۆ سه‌ردانى كردووین، هەروەك دەزانن به‌ڕێز سەرۆك وەزیرانی ئیتالیا خۆی لە كەسانی یەكەم بووە كە دوای ئەوەی گرووپی تیرۆریستی داعش بەرەو كوردستان هاتن، هات سەردانی هەولێری كرد و دواتر سوپاسالاری ئیتالیاش سەردانی ئێمەی كرد و ئیتالیا وەك بەشێك لەو هاوپەیمانییە نێودەوڵەتیەی دژی تیرۆریستان دروست بوو، لە ڕووی تەقەمه‌نی و چەك و یارمەتیی مرۆیی و هاوكاریی سەربازییه‌وه، یارمەتیی هەرێمی كوردستانی داوە. ئێمە لەو كۆبوونەوەیەدا بە وردی باسی ئەو تەوەرانە و پەیوەندیی هەرێمی كوردستان و ئیتالیامان كرد، هەروەها باسی ئەو هاوكاریانەمان كرد كە ئیتالیا بۆ هەرێمی كوردستانی ناردووه و دەینێرێت. هەرێمی كوردستان سوپاسگوزاری ئەو یارمەتییەیە و هیوادارین ئەو پەیوەندیانەی نێوان هەرێمی كوردستان و عیراق بەگشتی لەگەڵ ئیتالیا لە ئایندەدا زیاتریش ببێت.
دواتر وەزیری دەرەوەی ئیتالیا لە وتەیەكدا، پیرۆزباییی سەركەوتنی پێشمەرگەی لە سەرۆك وه‌زیرانى هەرێمی كوردستان كرد و دووپاتى كرده‌وه كه سه‌ركه‌وتنه‌كانى شه‌نگال لە ڕووی مۆراڵه‌وه كاریگەریی زۆری لەسەر ڕای گشتی دروست كرد و گرنگیی خۆی هەبوو و گوتی:
زۆر سوپاس، كۆبوونەوەیەكی زۆر گرنگ و بەسوودمان لەگەڵ سەرۆك وەزیرانی نێچیرڤان بارزانی هەبوو، من حەز دەكەم لە سەرەتادا پیرۆزبایی لە بەڕێز نێچیرڤان بارزانی بكەم بۆ ئەو دەستكەوتە سەربازیانەی لە شه‌نگال بە دەست هاتن و ئەمەش زۆر گرنگ بوو لە ڕووی مۆراڵه‌وه، چونكە نیگەرانییەكی زۆر لاى ڕای گشتی لەوبارەوە هەبوو و جەخت لەسەر ئەم بارودۆخە دەكرایه‌وە، بۆیە توانای پێشمەرگە بۆ ڕزگاركردنی شه‌نگال لە ڕووی سیمبۆلى و مۆڕاڵه‌وه، زۆر گرنگ بوو.
هەروەها وەك سەرۆك وەزیران گوتی، ئێمە باسی هاوكاریی هاوبەشی نێوانمان كرد لە چوارچێوەی ئەو هاوپەیمانییەی لە دژی داعش پێكهاتووە، بە تایبەتی هاوكاریی سەربازی و خۆشحاڵم كە لە ڕۆژی یەكەمەوە یەكەم تیمی ئێمە لە مامۆستا و ڕاهێنەر و مەشقكارانی سەربازیی ئیتاڵی، گەیشتۆوونەتە هەرێمی كوردستان و لە ئایندەدا ژمارەیان دەگاتە 280 كەس، بەڵام ئێستا 35یان گەیشتوونەتە هەولێر بۆ مەشق و ڕاهێنانی پێشمەرگە لەسەر ئەو سیستەمەی چەكی ئیتاڵی كە بۆ ئه‌وانمان دابین كردووە.
ئێمە هەر لەو كۆبوونەوەیەدا باسی هاوكاریی مرۆییمان كرد كە ئەمەش ئەركێكی قورس و سه‌خته لەسەر هەرێمی كوردستان و لە ڕووی هەبوونی په‌نابه‌ر و ئاوارەى ناوخۆوه، حكوومەتی هەرێمی كوردستانی خستۆتە ژێر بارێكی قورسه‌وه.
هه‌روه‌ها گوتى: ئیتالیا لەمبارەیەوە بەرنامەی خۆی هەیە و دەستپێشخەریی ئەوەی هەبوو كە 12 ملیۆن دۆلار بۆ هاوكاریی مرۆیی دابین بكات، بەڵام ئێمە بیرمان لە دەستپێشخەریی دیكە كردۆتەوە بۆ هاوكاریی مرۆیی، بە تایبەتی كە ئێستا لە وەرزی زستانداین، بۆیە دەمانەوێ لەم ڕووەوە هاوكار بین. ئێمە هەروەها جەخت لەسەر باشتركردنی پەیوەندیی نێوان هەردوولامان دەكەینەوە، جگە لە خەبات لە دژی تیرۆریستانی داعش، دەمانەوێ پەیوەندییەكانمان لە زۆر بواردا بچێتە پێشه‌وه، بە تایبەتی لە بواری ئابووری و كولتووریەوە، چونكە دەكرێ كاری زۆر لەسەر هەردوو بوار بكرێت، كە بەرژەوەندیی هاوبەشی هەردوولای تیادایە، ڕاستە ئێستا ئەو هاوكارییە هەیە و لە زۆر بواریشدا بەدی دەكرێت، هەروەها تیمی تایبەتمان لە بواری شوێنەواردا هەیە و بە ڕەچاوكردنی سەقامگیریی هەرێمی كوردستان و ئەو سەركەوتنەی لە ڕووی سەربازییەوە بە دەست هاتوون، ئەگەری هاوكاری لە زۆر بواردا زیاتر دەكات.
وەزیری دەرەوەی ئیتالیا ئاشكرای كرد، هه‌موو ئه‌و فڕۆكە ئیتالیانه‌ى یارمه‌تى و هاوكارى بۆ هه‌رێمى كوردستان ده‌هێنن، پێشتر له به‌غدا ده‌نیشنه‌وه ئینجا دێنه هه‌ولێر، ئه‌مه‌ش له‌سه‌ر داواى حكوومه‌تى عیراقه و گوتى: ئێمه له‌م داوایه تێده‌گه‌ین. ڕوونیشى كرده‌وه لە دوایین سەردانیدا بۆ بەغدا، تێبینیی ئەوەی كرد ئەوان بەرنامەی خۆیان هەیە و بە بەیاخەوە دەڕواننە ئەو ڕێككەوتنەی لەگەڵ هەولێر ئیمزایان كردووە و هیوای خواست جێبەجێی بكەن.
لای خۆیەوە به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی لە وەڵامی پرسیارێكدا لەبارەی بارودۆخی دەشتی نەینەوا و ڕزگاركردنییه‌وه، ئاماژەی بەوە دا ئەگەر ئۆپه‌راسیۆنى سەربازیش بكرێت بۆ گەڕاندنەوەی مه‌سیحییه‌كان بۆ شوێنەكانی خۆیان، ڕاگرتن و پاراستنی ناوچەكە كارێكی گرنگترە و گوتی: بەبێ ئەنجامدانی ئۆپەراسیۆنی سەربازی لە مووسڵ، ئەم كارە زەحمەت دەبێت، نیگەرانیی ئێمە لە بارەی پاراستنیانە دوای گەڕانەوەیان. ئەنجامدانی ئۆپەراسیۆنی سەربازی بۆ مووسڵ كارێكی سەختە، بەڵام هاوكاریكردن بۆ گەڕانەوەی ئەم خەڵكە بۆ زێدی خۆیان لە پێشینەی كارەكانی ئێمەیە و ناشتوانین كاتەكەی دیاری بكەین.
به‌ڕێز وەزیری دەرەوەی ئیتالیا ئەوەی خستە ڕوو كه وڵاتەكەی چەكی بە هەرێمی كوردستان داوە و پێكهاتبوو لەمووشەكی RBG و دژه‌تانك، ئەمە جگە لە هەبوونی مەشقكار بۆ ڕاهێنان و مەشقپێكردنی پێشمەرگە لەسەر بەكارهێنانی و ئاماژەی بەوەش دا فڕۆكەكانی ئیتالیا لە بنكەی سەرەكیی خۆیانەوە لە كوێت كاری خۆیان ئەنجام دەده‌ن و جۆری فڕۆكەكانیش TORNADO و فڕۆكەی بێ فڕۆكەوانن كه ڕەزامەندیی پەرلەمانی ئیتالیاى له‌سه‌ره.
بەڕێز نێچیرڤان بارزانی تیشكى خسته سه‌ر بارودۆخی هەرێمی كوردستان لە سەردەمی حكوومەتی پێشوو و ڕوونى كرده‌وه كوردستان بە كاتێكی سەختدا تێپەڕی، لە هەمان كاتیشدا گەشبینیی خۆی بە حكوومەتی تازەی به‌ڕێز عه‌بادی نیشان دا و دووپاتی كردەوە ئێستا قۆناغێكی دیكەی پەیوەندییەكان دەست پێدەكات، هه‌روه‌ها ڕایگه‌یاند كه عه‌بادی سەردانی كوردستان دەكات، بەڵام تا ئێستا كاتی سەردانەكە دیار نیە و گوتی : لە حكوومەتی هەرێمی كوردستان سیاسەتی كاركردنمان لەگەڵ حكوومەتی تازەی عیراقدا هەیه بۆ چارەسەركردنی كێشەكان.
هه‌روه‌ها گوتى ئێمە مانگی ڕابردوو سەردانی بەغدامان كرد و گەیشتینە ڕێككەوتنێكی سەرەتایی لەبارەی پرسی نەوت و داهاته‌وه بۆ هەناردەكردنی بڕی 250 هەزار بەرمیلی نەوتى ڕۆژانه لە لایەن حكوومەتی هەرێمی كوردستانەوە، لەگەڵ هاوكاریكردنی بەغدا بۆ هەناردەكردنی 300 هەزار بەرمیل نه‌وتى ڕۆژانه لە نەوتی كەركووك. هیوادارین بگەینە جێبەجێكردنی ئه‌م ڕێككەوتنە لە سەرەتای مانگی یەكی ساڵی تازە، بە هەبوونی كەشوهەوایەكی تازە و هیوادارین سوودی لێ وەربگرین بۆ چارەسەركردنی كێشەكانی هەولێر و بەغدا، هەروەها پێویستە بەغداش 17%ی بەشی هەرێمی كوردستان لە بودجەی گشتیی عیراق بنێرێت كە تا ئێستا ئێمە 11%مان وەرگرتووە، ئەم ڕێككەوتنەش بۆ ماوەی یەك ساڵە و هیوادارم لەم كاتەدا بگەینە ڕێككەوتنی تەواو و ئێمە ئامادەین بۆ هەموو هاوكاریەك.
دوایین شت له وه‌ڵامى پرسیارێكدا به‌ڕێز وه‌زیرى ده‌ره‌وه‌ى ئیتالیا گوتى: پێزانینمان بۆ ڕۆڵى پێشمه‌رگه هه‌یه كه له جیاتى هه‌موو جیهان له‌سه‌ر زه‌وى به هاوكاریى هێزى ئاسمانیى هاوپه‌یمانان شه‌ڕى داعش ده‌كات، ئه‌مه ته‌نیا هه‌ستى من نییه، هه‌ستى ڕاى گشتیى ئیتالیاش هه‌ر ئه‌مه‌یه. به‌شداریى پێشمه‌رگه له شه‌ڕه‌كانى كۆبانێشدا به‌رز ده‌نرخێنین و هاوكارییه‌كى باشه بۆ ئه‌و شه‌رڤانانه‌ى له وێ ده‌جه‌نگن.
مۆگێرینی، پیرۆزباییی سه‌ركه‌وتنه‌كانی له پێشمه‌رگه كرد
ئێواره‌ی ئه‌مڕۆ دووشه‌ممه 22ی دیسه‌مبه‌ری 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆك وه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان، له فڕۆكه‌خانه‌ی نێوده‌وڵه‌تیی هه‌ولێر، پێشوازی له خاتوو ’’فێدێریكا مۆگێرینی’’ به‌رپرسی سیاسه‌تی ده‌ره‌وه‌ی یه‌كێتیی ئه‌وررۆپا و شاندێكی یاوه‌ری كرد.
دواتر له كۆبوونه‌وه‌یه‌كدا خاتوو مۆگێرینی، ده‌ستخۆشی و پیرۆزباییی سه‌ركه‌وتنه‌كانی پێشمه‌رگه‌ی له ناوچه‌ی شه‌نگال له گه‌لی كوردستان و پێشمه‌رگه كرد و ڕایگه‌یاند كه به‌م بۆنه‌یه‌وه، ئه‌مڕۆ له به‌غداش پیرۆزباییی سه‌ركه‌وتنه‌كانی پێشمه‌رگه‌ی له حكوومه‌تی عیراق و به‌ڕێزان سه‌ركۆمار و سه‌رۆك وه‌زیرانی عیراق كردووه. هه‌روه‌ها دووپاتی كرده‌وه كه سه‌ركه‌وتنه‌كانی پێشمه‌رگه له ناوچه‌ی شه‌نگال، بۆ مۆرالی پێشمه‌رگه و ته‌نانه‌ت بۆ مۆرالی جیهان و كۆمه‌ڵگه‌ی نێوده‌وڵه‌تیش شتێكی گرنگ و زۆر باشه.
له به‌شێكی دیكه‌ی كۆبوونه‌وه‌كه‌دا به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ی تیرۆر و جه‌نگی دژی داعش خرایه به‌ر باس و هه‌ردوولا جه‌ختیان له‌وه كرده‌وه كه داعش بۆ سه‌ر ته‌واوی مرۆڤایه‌تی مه‌ترسییه و ده‌بێ به هه‌موو شێوه‌یه‌ك به‌ره‌نگاری ببنه‌وه بۆ ئه‌وه‌ی یه‌كجاری له‌ناو بچێت. له‌مباره‌یه‌وه به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی دووپاتی كرده‌وه كه شه‌ڕی داعش ته‌نیا به شێوازی سه‌ربازی سه‌ركه‌وتوو نابێت، به‌ڵكوو ده‌بێت شه‌ڕی بیری داعش بكرێت و له ڕووی هزری و په‌روه‌رده‌ییشه‌وه به‌ره‌نگاری ببینه‌وه.
هه‌روه‌ها گرنگیی ڕۆڵی هاوپه‌یمانیی نێوده‌وڵه‌تی و پشتگیریی مرۆیی و سه‌ربازیی نێوده‌وڵه‌تی بۆ هه‌رێمی كوردستان و به‌شداریی كارا و كاریگه‌ری هێزه ئاسمانییه‌كانی هاوپه‌یمانان بۆ پشتگیری له پێشمه‌رگه به به‌رزی هه‌ڵسه‌نگێندرا و به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران وێڕای دووپاتكردنه‌وه‌ی سوپاس و پێزانین بۆ ئه‌و هاوكاری و پشتگیرییه، داكۆكی له‌وه كرده‌وه كه پێشمه‌رگه پێویستی به هاوكاریی زیاتر و چه‌كی قورس و ڕاهێنان هه‌یه. هه‌ر له‌مباره‌یه‌وه به‌ڕێز وه‌زیری پێشمه‌رگه‌ی هه‌رێمی كوردستانیش كه له كۆبوونه‌وه‌كه‌دا به‌شدار بوو، تیشكی خسته سه‌ر دوایین پێشهاته‌كانی شه‌ڕ و پێداویستییه‌كانی پێشمه‌رگه. لای خۆیه خاتوو مۆگێرینی جه‌ختی له‌وه كرده‌وه كه هه‌و‌ڵه‌كانیان بۆ هاوكاری و پشتگیریی پێشمه‌رگه له هه‌موو ڕوویه‌كه‌وه به‌رده‌وام ده‌بێت.
ڕه‌وشی ئاواره و په‌نابه‌ران و پێداویستییه‌كانیان، به‌شێكی دیكه‌ی كۆبوونه‌وه‌كه بوو كه تیایدا به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران جه‌ختی له پێویستیی هاوكاریكردنی زیاتری ئاواره‌كان كرده‌وه و داوای كرد یه‌كێتیی ئه‌ورووپا هه‌وڵی زیاتر بدات بۆ ئه‌وه‌ی هه‌م وڵاتانی ئه‌ورووپا و هه‌م كۆمه‌ڵگه‌ی نێوده‌وڵه‌تیش ئاوڕی جددیتر له كه‌یسی ئاواره‌كان بده‌نه و هاوكاریی زیاتریان پێشكه‌ش بكه‌ن، وه‌ك چۆن حكوومه‌تی عیراقیش ده‌بێ زیاتر به‌هانایانه‌وه بێت.
له كۆتاییی كۆبوونه‌وه‌كه‌دا، دوایین ڕێككه‌وتنی هه‌ردوو حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان و حكوومه‌تی فیدرال، په‌یوه‌ندییه‌كانی هه‌رێمی كوردستان و وڵاتانی دراوسێ، ڕه‌وشی ناوچه‌كه به‌گشتی و كاریگه‌رییه‌كانی شه‌ڕی دژی تیرۆر، تاوتوێ كران.
پەیامی سەرۆك بارزانی بەبۆنەی جەژنی ڕۆژووی ئێزیدیان
بەناوی خودای مەزن و دلۆڤان
خۆشحاڵم كە لە بۆنەی جەژنی ڕۆژووی ئێزیدییاندا سەركەوتنی گەورەی پێشمەرگە قارەمانەكانی كوردستان بە دیاری پێشكەشی خوشك و برایانی ئێزیدی دەكەین و، ئەمە شیاوترین پیرۆزباییە لەوان دەكەین.
دەستپێكردنی ئۆپڕاسیۆنی ڕزگاركردنی دەڤەری شنگال لە ڕۆژی ئاڵای كوردستان و گەییشتنی پێشمەرگە بە چیای شنگال لە 18ـی 12ـی 2014 مانای خۆی هەیە. با هەموو دوژمنان و ناحەزان بزانن ئەگەر جارێك بۆیان بڕەخسێت كینی خۆیان بەرانبەر كورد و كوردستان دەربكەن، لە كۆتاییدا باجی تاوانەكانیان دەدەن و ئەبێ تیرۆریستانی داعش ببنە پەند بۆ هەموو دوژمنان.
هیوادارم بەیەكگەییشتنی ئەم سەركەوتنە مەزنە و جەژنی ڕۆژووی خوشك و برایانی ئێزیدی ببێتە هۆی ساڕێژبوونی برینی ئێمە و ئەو ئازیزانە و گەلی كوردستانیش لەوە دڵنیا دەكەین كە سەری دوژمنان دەكەوێتە ژێر پێیان.
هەزارن سڵاو لە گیانی پاكی شەهیدانی هەمیشە زیندوو. دوعای چاكبوونەوەی بە پەلەش بۆ بریندارەكان و دەست و چاوی هەموو پێشمەرگە قارەمانەكان ماچ دەكەم كە من دەزانم چ قارەمانییەكی مەزنیان تۆمار كردووە.
مسعود بارزانی
سەرۆكی هەرێمی كوردستان
19ـی 12ـی 2014
دوایین هەواڵەکان
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى پێشوازى له باڵيۆزى بهريتانيا كرد
- سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان پێشوازی لە باڵیۆزی بەریتانیا لە عێراق دەکات
- عەباس غەزالی: نووسین و چاپکردنی "فەرھەنگیی زارەکیی موکریان" شانازییەکی بێ پایانە
- پەیامی پیرۆزبایی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان بەبۆنەی جەژنی نەورۆز
- سهرۆكى هه‌رێمى كوردستان نامهيهكى پيرۆزبايى له وهزيرى دهرهوەى توركياوه پێدهگات
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى و دوو گرووپى پهرلهمانتارانى ئهڵمانى كۆبوونهوه
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى و سه‌رۆك وهزيرانى ئهرمهنستان تاوتوێى پهيوهندييهكان ده‌كه‌ن
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى لهگهڵ خاوهنشكۆ شاى ئوردن كۆبووهوه
- كارنامهى سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى له كۆنفرانسى ئاساييشى ميونشن تهواو بوو
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى: عێراق و هه‌رێمى كوردستان، پێويستييان به يهكێتيى ئهورووپايه