ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در ایران گفت‌وگو با روزنامه جام‌جم گفت: به جرأت می‌توانم بگویم قدرت اطلاعاتی و همکاری مردم و ساکنان منطقهT باعث پیشروی گروه تروریستی داعش در بسیاری از مناطق شده است.

داعش روز یکشنبه در بیانیه‌ای از تصرف کامل شهر الرمادی در غرب عراق پس از درگیری‌ با لشکر هشتم ارتش عراق خبر داد. این خبر واکنش‌های گسترده‌ای داشت و رئیس شورای استانداری الانبار آن را فاجعه‌بار خواند. در همین رابطه با «ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران گفت‌وگو کرده‌ایم که مشروح آن را می‌خوانید:

خبرهای موجود حکایت از سقوط شهر الرمادی به دست داعش دارد، دلایل سقوط این شهر را توضیح می دهید؟

ارتش عراق اقدامات لازم را برای مقابله با داعش انجام نداده است و به جای مقاومت به این گروه تروریستی قدرت داده است. داعش تعداد قابل توجهی تانک و موشک انداز ارتش در الانبار را به غنیمت گرفته بود و حتی ساختمان فرماندهی ارتش عراق در غرب این کشور موسوم به «عملیات الانبار» را تحت کنترل خود درآورد. گسترش نفوذ داعش در عراق تا به آن حد است که نخست وزیر عراق در پی اعلام اشغال شهر الرمادی به دست این گروه تروریستی از نیروهای داوطلب مردمی خواست تا برای مشارکت در درگیری های الانبار آماده شوند.

این گروه تروریستی نفوذ قابل توجهی در مناطق سنی نشین دارد، اما نکته مهم این است که سقوط الرمادی خطری برای عراق بوده و اگر این گروه تروریستی بتواند این شهر بزرگ را در اشغال خود نگهدارد احساس قدرت بیشتری خواهد کرد و می تواند مشکلات فراوانی را برای دیگر شهرهای عراق به وجود آورد. حتی باید محتمل دانست که داعش اگر به نحو پیشروی کند بغداد را هم تصرف نماید.

تقریبا یک سال از حمله داعش به عراق و دیگر شهرهای این کشور می گذرد، چرا دولت و نیروهای مردمی تاکنون موفق به شکست این گروه تروریستی نشده اند؟

وجود اختلافات گسترده میان رهبران عراقی باعث شده تا این افراد احساس خطر را درک نکرده و تلاشی برای تقویت وحدت بین خود نکنند. اگر رهبران عراقی خطر داعش در منطقه را درک می کردند، اقدامات قابل توجهی را در این زمینه انجام می دادند، اما واقعیت این است که هر کدام از گروه‌ها تنها به فکر منافع خود بوده و با یکدیگر همدل و یکصدا نیستند. اگر این رهبران به فکر یک عراق دموکرات و قوی بودند، مانع پیشروی داعش می‌شدند و هرگز شاهد رویدادهای موجود در عراق نبودیم.

اهل تسنن تا این لحظه نتوانسته حتی وحدت لازم را میان خود به وجود آورد یا یک فرد را به عنوان نماینده خود معرفی کند. گروه‌های دیگر نیز موفق به معرفی نماینده خود نشده‌اند و نتوانسته‌اند تشکیلاتی را ایجاد کنند که از حقوق اهل تسنن و گروه‌های دیگر دفاع کند.

گفته می‌شود یکی از دلایل سقوط الرمادی کنارزدن نیروهای مردمی (حشد الشعبی) است، آیا این استدلال درست است یا خیر؟

داعش با نفوذ در ارتش، پلیس و مردم منطقه توانسته حملات خود را گسترش دهد، چنانچه اولین ابزار قدرت لزوما نظامی نیست. به جرأت می‌توانم بگویم قدرت اطلاعاتی و همکاری مردم و ساکنان منطقه، باعث پیشروی این گروه تروریستی در بسیاری از مناطق شده است.

نقش آمریکا در این میان چیست؟

آمریکا ظاهرا با انجام حملات هوایی به ارتش کمک می‌کند. چیزی که برای ما مهم است این که داعش اگر حمایتی در عراق نداشت، به این قدرت نمی‌رسید.

پنتاگون ادعا می‌کند می‌تواند به دولت عراق در بازپس گیری الرمادی کمک کند. ایالات متحده تا چه حد قادر است به این ادعا جامه عمل بپوشاند؟

ارتش عراق از آمریکا درخواست کمک کرده و ایالات متحده اگر جدی باشد و بخواهد اقدامی را انجام دهد، با توجه به دارابودن تسلیحات عظیم می‌تواند. هم اکنون وضعیت عراق بشدت نگران کننده شده است.

هنوز چه مناطقی از عراق در دست داعش است؟

یک سوم از عراق در دست داعش است که از جمله می‌توان به مناطق فلوجه، سامرا، حویجه و نینوا اشاره کرد.

روزنامه جام‌جم، سه‌شنبه 29 اردیبهشت ماه 1394، سال شانزدهم، شماره 4261، صفحه 6.

اخبار مختلفی پیرامون حملات دولت اسلامی شام و عراق موسوم به «داعش» به مناطق مختلف عراق مخابره می‌شود؛ از تهدید «کرکوک» و عدم امکان تسلط به این منطقه مهم به‌واسطه مقاومت نیروهای کرد و نیروهای امنیتی و پلیس تا تسلط بر موصل، تکریت و تلاش برای اشغال سامرا.

اگرچه نیروهای نظامی، پلیس، امنیتی و پیشمرگان کُرد به‌همراه برخی قبایل در تلاش برای مقابله با این تهدید ویرانگر هستند اما پیشروی‌های «داعش» با وجود این میزان نیروی نظامی و امنیتی، بسیار سوال‌برانگیز به نظر می‌رسد. در کل، مساله «داعش» پدیده جدیدی نیست و بعد از سقوط صدام و حضور القاعده در عراق، برخی نیروهای سابق وفادار به صدام در کنار شاخه‌هایی از القاعده، به فعالیت‌های تروریستی دست زدند.

پس از بحران سوریه، شواهد قوی از اتحاد میان این نیروها با برخی نیروهای خارجی حاضر در سوریه که علیه حکومت این کشور می‌جنگیدند، به دست آمد و پس از مدتی تشکیلاتی با عنوان «دولت اسلامی عراق و شام» اعلام موجودیت کرد. تهدیدات «داعش» در «انبار» و «فلوجه» پررنگ‌تر بود و مدتی در مناطق دیگر حضور داشتند. اما اینکه چطور و چگونه در این مدت کوتاه توانستند بر برخی مناطق مهم عراق تسلط یابند موضوع را پیچیده‌تر می‌کند.

به نظر می‌رسد روحیه نیروهای نظامی و امنیتی پایین آمده است که حدود صدهزار نیروی حاضر در موصل نتوانسته‌اند مانع سقوط این شهر شوند. سیاست‌های نادرست در کنار نوع تعامل میان گروه‌های سیاسی و حکومت عراق، فضای سیاسی را به سمتی سوق داده که تهدیدات اینچنین، امکان عرض‌اندام می‌یابد. در عین حال برخی نگرانی‌ها نیز از وجود برخی ارتباطات میان عناصر این گروه با برخی نیروهای عراقی ابراز شده است و دلیل آن، چرایی پیش‌بینی‌نشدن حمله‌ای در این سطح از سوی «داعش»، توسط ارتش عراق است.

به نظر می‌رسد با توجه به سنی‌نشین‌بودن مناطقی چون انبار، فلوجه و نینوا و همجواری با سوریه، «داعش» به‌دنبال ایجاد منطقه مستقلی باشد. بزرگ‌ترین شهر عراق پس از بغداد، نینواست و تسلط بر آن به مفهوم حمایت داخلی و خارجی از «داعش» است.

نگارنده شخصا اعتقاد دارم اگر بتوانند منطقه مستقل ایجاد کرده و آن را حفظ کنند، حتما حملات خود را به سایر نقاط عراق گسترش خواهند داد. تنها راه موجود، تقویت وحدت بین نیروهای عراقی است. همچنین ترمیم نیروهای امنیتی، حل مشکلات سیاسی و اداری، بازبینی در عملکرد دولت قانون و تلاش برای دستیابی به راه‌حل برای مشکلات اهل تسنن با حکومت مرکزی است. ایجاد همکاری مشترک برای مقاومت در برابر «داعش»، باید از سوی همه نیروهای علاقه‌مند به یکپارچگی عراق جدی گرفته شود چون این گروهک برای کل منطقه، خطرآفرین خواهد شد.

حکومت اقلیم کردستان عراق نیز مواضع نیروهای خود را در مناطق مرزی تقویت کرده و آنهایی که از این حکومت درخواست کمک کرده‌اند با همراهی این نیروها مواجه شده‌اند. تصمیم بر حفاظت از منطقه کردی است و پس از آن، نیروهای اقلیم همانند زمانی که علیه صدام در مناطق مختلف می‌جنگیدند آمادگی دارند برای حمایت از کل وحدت عراق با نیروهای پیشمرگ کُرد در مناطقی که لازم است حضور یابند. این نیازمند همراهی حکومت مرکزی و درخواست از حکومت خودمختار اقلیم کردستان عراق است.

روزنامه شرق، سرمقاله، پنجشنبه 22 خردادماه 1393، سال یازدهم، شماره 2037، صفحات 1 و 2