کاروان جەمال جێگرى بەرپرسى پەیوەندیەکانى دەرەوەى حکومەت پێشوازى لە بەڕێز روودى ڤۆن پلانیا جێگرى بەرپرسى بەشى ڕۆژهەڵاتى ناوەڕاست لە ئاژانسى سویسرى بۆ هاوکاری و پەرەپێدان و شاندى یاوەرى کرد. لەسەرەتاى کۆبوونەوەکە، جێگرى بەرپرسى پەیوەندیەکانى دەرەوەى حکومەت سوپاس و پێزانینى خۆى ئاراستەى بەرپرسى ئاژانسەکە کرد بۆ ئەو هاوکاریانەى کە لە ماوەى ڕابڕدوو پێشکەشتى ئاوارەکانى هەرێمى کوردستانى کردبوو. پاشان، کورتەیەکى سەبارەت بە باروگوزەرانى پەنابەرانى هەرێمى کوردستانى پێشکەش بە شاندەکە کرد. هاوکات، بەڕێزیان ئاماژەى بە پەیوەندى نێوان حکومەتى هەرێم و حکومەتى عێراقى فیدڕاڵ و قەیرانە داراییەکان و زیاد بوونى پێداویستى پەنابەران کە بووتە بارێکى قورس بەسەر حکومەتى هەرێمى کوردستان دا، بۆیە بەڕێزیان داواى یارمەتى زیاترى لە ڕێکخراوە نێودەوڵەتیەکان کرد بۆ زیاد کردنى هاوکارییە ڕاستەوخۆکانیان بۆ هەرێمى کوردستان کرد بە مەبەستى بەهاناوە چوونى زیاترى پەنابەران. لەلایەن خۆیەوە، شاندى میوان ئاماژەیان بە هەڵوێستى حکومەتى سویسرا کرد کە ئەویش بەردەوام بوونە لە پێشکەش کردنى هاوکارى مرۆیى هاوشێوەى ساڵى پار بە دابینکردنى بڕى (١٠) ملیۆن فرانکى سویسرى بۆ بەردەوام بوونى پرۆژەکانیان لە هەرێمى کوردستان کە بەنیازن بە هاوبەشى لەگەڵ ڕێکخراوە نێودەوڵەتیەکان و ئاژانسەکانى (UN) لە هەرێمى کوردستان ئەنجامى بدەن. پاشان، شاندى ناوبراو ستایشى ڕۆلى حکومەتى هەرێمى کوردستانى کرد لە بەرامبەر هاریکاری کردنى ئاوارە دەرەکى و ناوخۆییەکان بە دابینکردنى پێداویستى سەرەتاییەکان و کردنەوەى کەمپى مانەوە بۆیان بە تایبەت کە ئیستا هەرێم لە دۆخى شەڕدایە لەگەڵ گروپە تیرۆرستیەکان و رووبەرووى قەیرانێکى دارایی قورس بووتەوە لەلایەن حکومەتى ناوەندەوە. لە کۆتایدا، هەردوولا جەختیان لە بەردەوام بوونى هاوکارى و هەماهەنگیەکان کردەوە. بۆ ئەم مەبەستە، جێگرى بەرپرسى پەیوەندیەکانى دەرەوەى حکومەت ئامادەیی فەرمانگەى دەڕبڕى بە مەبەستى سەرخستنى زیاترى کارەکانیان لە هەرێمى کوردستان.

لە لەندەن فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندیەکانی دەرەوەى حکومەت لەگەڵ دێسمۆند سوەین وەزیری گەشەپێدانی نێودەوڵەتی بەریتانیا کۆبۆوە.

لەو دیدارەدا بەرپرسی پەیوەندیەکانی دەرەوە سڵاوو رێزى گەل و حکومەتى هەرێمى پێشکەش بە حکومەتی بەریتانیا کرد بۆ ئەو هاریکاری و پشتگیرییەی کە لە گەلى کوردستانى دەکەن. لە هەمان کاتیشدا داوای لە حکومەتی بەریتانیا کرد کە ڕێژەی ئەو هاریکاریە زیاتر بکات و لە ڕێگای پەیوەندیەکانی لەگەڵ کۆمەڵگای نێودەوڵەتی و ووڵاتانی جیهانییەوە هانی ئەو لایەنانە بدات بۆ ئەوەی هاریکاری مرۆیی زیاتر پێشکەش بە پەنبەران لە هەرێم بکەن.

فەلاح مستەفا هەروەها ووتی: " کوردستان ئێستا بە بارودۆخێکی سەختدا تێدەپەڕێت ئەویش بەهۆی شەڕی گرووپی تیرۆریستی داعش و نەناردنی بودجەی هەرێم لە لایەن حکومەتی فیدڕاڵیەوە. بوونی نزیکەى ٢ ملیۆن پەنابەرى سورى و ئاوارەی ناوخۆ لە هەرێم بارگرانیەکی یەکجار گەورەی خستۆتە سەر شانی حکومەتی هەرێم. لەو بارودۆخەشدا پێویستیمان بە هاریکاری هەموو لایەك بە گشتی و ووڵاتی بەریتانیادا بە تایبەتی هەیە."

لە لایەکی ترەوە فەلاح مستەفا وێڕای باسکردنی بارودۆخی ئێستای هەرێمى کوردستان و عیراق گووتى کۆبوونەوەو هەوڵەکانمان بەردەوامە لەگەڵ حکومەتى فیدڕاڵ بە یارمەتى دۆستانمان بۆ ئەوەى حکومەتى فیدڕاڵ پابەند بێت بە چارەسەرکردنى پرسى بودجەو رەوانەکردنى مووچەى فەرمانبەران و چارەسەرکردنى پرسەهەڵواسراوەکانى دیکە. هاوکات بەڕێزیان پابەندبوونی حکومەتی هەرێمیشی بەو ڕێککەوتنە دووپات کردەوە کە بەم دواییە لەگەڵ حکومەتی فیدڕاڵدا واژووی کردووە، لە هەمانکاتیشدا داوای کرد حکومەتی بەغداش پابەند بێت بە لایەنەکانی ئەو ڕێککەوتننامەیە و بەشە بودجەو و مووچەی فەرمانبەرانی هەرێم و بودجەی پێشمەرگە ڕەوانە بکات بۆ ئەوەی هەرێمیش بتوانێت ڕووبەڕووی ئەو هەموو ئاستەنگانە ببێتەوە. ئاماژی بەوەشدا کە بەغدا تا ئێستا وەك پێویست هاریکاری ئەو هەموو پەنابەرەی هەرێمی نەکردووە و خۆی لەو بابەتە دوورە پەرێز گرتووە.

وەزیری گەشەپێدانی نێودەوڵەتی بەریتانیا جارێکی تر هەڵوێستی ووڵاتەکەی لە بەردەوامیدان بە پێشکەشکردنی هاریکاری مرۆیی و سەربازی بۆ هەرێم دووپات کردەوە و باسی ئەوەی کرد کە پێویستە بە یەکەوە لەگەڵ هەرێم پلانێکی تۆکمە دابنێن بەمەبەستی چۆنیەتی کارکردن و هاریکاریکردنی پەنابەران لە هەرێم.
لەم بارەیەوە فەلاح مستەفا هیواى خواست وەزیری گەشەپێدانی نێودەوڵەتی بەریتانیا و کاربەدەستانی وەزارەتەکە سەردانی هەرێمى کوردستان بکەن بۆ ئەوەی لە نزیکەوە بارودۆخەکە بە چاوی خۆیان ببینن و بە یەکەوە ڕێگە چارە و پلان بۆ کارەکانی داهاتوو دابنێن.
 

جەماوەری كۆڵنەدەری كوردستان

پێشنیوەڕۆی ئەمڕۆ پێنجشەممە 26ـی 2ـی 2015 بە سەرپەرشتیی جەنابی سەرۆكی هەرێمی كوردستان و ئامادەبوونی بەڕێز سەرۆكی حكوومەت و جێگرەكەی، كۆبوونەوەی باڵای حزبە كوردستانییەكان لە سەرۆكایەتیی هەرێمی كوردستان ساز درا.

دوای ئەوەی جەنابی سەرۆكی هەرێم باسی بەشداریكردنی لە كۆنفڕانسی ئاساییشی میونیخی ئەڵمانیا كرد و گرنگیی بڕیارە پەسەندكراوەكانی كۆنفڕانسەكەی لە دژی داعش و چاوپێكەوتنەكانی لە پەراوێزی كۆبوونەوەكاندا لەگەڵ گەورەبەرپرسانی وڵاتاندا ڕوونكردەوە، جەختیشی لەوە كرد كە، ئەزموونی سیاسیی هەرێمی كوردستان و خۆڕاگریی و سەركەوتنەكانی هێزی پێشمەرگەی كوردستان لە شنگال هەتا خانەقین و تا دەگاتە سەركەوتنە بەردەواكانی كۆبانێ، بۆتە مایەی كاریگەریی زیاتری پێگەی كورد لەناو وڵاتان و لەسەر ڕای گشتیی ڕۆژئاوایش، و هەموو ئەم سەركەوتن و گۆڕانكاریی و لە ئەنجامی قارەمانێتیی پێشمەرگە و شەهیدانی سوورخەڵاتی كوردستانە، كۆبوونەوەكە لەسەر دۆخی عێراق و كوردستان و حكوومەتی هەرێم و تەنگژەی دارایی هەڵوەستەی كرد.

بۆ ئەوەی ئامادەبووان وردتر و بە ئامار لە كێشەكان ئاگادار بن، بەڕێز وەزیری سامانە سروشتییەكان بە داتاشۆ ڕاپۆرتێكی تێروتەسەلی لەبارەی ڕێككەوتنی نێوان حكوومەتی هەرێم و حكوومەتی بەغدا و وردەكارییەكانی هەناردەكردنی نەوت پێشكەش كرد.

لەسەر كۆی ڕووداوەكان و تەنگژەكان و سیاسەتی هەرێم و ئەركی حزبە كوردستانییەكان لەم باروۆخە هەستیار و چارەنووسسازەدا، كۆبوونەوەكە ئەم بڕیارانەی خوارەوەی پەسەند كرد:

یەكەم: بە پێزانینی بێڕادە، كۆبوونەوەكە گیانی قارەمانێتیی پێشمەرگەی لە بەرەكاندا بەرز نرخاند و خۆڕاگریی و قارەمانێتیانی بە مایەی شانازی كورد و كوردستان و دیموكراتخوازان لە ناوچەكە و لە جیهانیشدا زانی. هەروەها كۆبوونەوەكە كێلی نەمری شەهیدانی كوردستانی گوڵبارانی وەفا كردو سەرجەم سەركەوتنەكانیش بە خوێنی گەشی ئەوان مۆری مێژوویی لێ دراوە. هەر بەم گیانی خۆڕاگرییەی پێشمەرگە و قوربانیی شەهیدان و پشتیوانیی بێ دریخی گەلەكەمان، لە سەرانسەری كوردستان و تاراوگەدا دوا سەركەوتن بە دەست دێت و دەستەبەری بەدیهێنانی باقی ئامانجەكانی گەلەكەمانیش دەكرێت.

دووەم: جەخت لەسەر یەكڕیزیی هێزە سیاسییەكانی كوردستان لە عێراق و ناوچەكە و كوردستاندا كرایەوە هەتا لەم هاوكێشە سیاسی و سەربازییەی كوردستان و ناوچەكە، پێكەوە سەركەوتنە سیاسی و ئیداری و سەربازییەكان بەرەو سەركەوتنی یەكجارەكی بەرین.

سێیەم: بۆ ئەوەی یەكڕیزیی سیاسیی هێزە سیاسییەكانی كوردستان زیاتر لە ئێستا بگەیێندرێتە قۆناغی باڵای متمانەی سیاسی، كۆبوونەوەكە ڕایسپارد كە وا بە زووترین كات بە پێی شاییستەیی هەڵبژاردن، لایەنە بەشدارەكانی حكوومەتی بنكەفراوانی كابینەی هەشتەم (گۆڕان و یەكگرتوو و كۆمەڵ) پشكی خۆیان لە حكوومەتی ناوەند و هەرێم و پارێزگاكانیش بۆ دابین بكرێ.

چوارەم: گەلی كوردستان و حكوومەتی هەرێم بە مافی بەێ ئەملا و ئەولای خۆی دەزانێ بە پێی ماددەی 112 و 115ـی دەستووری عێراق، سیاسەتی هەڵگۆزین و هەناردەكردنی نەوت لەناو پڕۆسەی یاسایی و ڕێسایی خۆیدا بە پابەندبوونی هەردوولا بە یاسای بودجەی عێراقی فیدڕاڵ بۆ ساڵی 2015، بۆ دەستەبەری ئابووریی هەرێم، پەیڕەو بكات، هەر ئەوەیش كێشەی بنەڕەتیی بودجە و مووچەی خەڵكی كوردستان چارەسەر دەكات. ڕێككەوتنە مۆركراوەكانیش لەگەڵ حكوومەتی بەغدا لە لایەن حكوومەتی هەرێم بڕگە بە بڕگە جێبەجێ دەكرێ، هەر وەكو پێویستیشە لە لایەن حكوومەتی بەغدایشەوە جێبەجێ بكرێ. گیروگرفتی تەكنیكیش تێكرا قابیلی دیالۆگ و چارەسەركردنن. لەم پێناوەدا بەرنامەی سیاسی و زانستیی پەسەند كرا، هەتا كۆسپ و تەگەرەكانی بەردەم ڕێككەوتنەكان بە دڵنیاییەوە وەلاببردرێن.

پێنجەم: كۆبوونەوە داوای لە پارلەمانی عێراق و حكوومەتی عێراق و هاوپەیمانیی شیعە و لایەنەكانی سووننە دەكات لە هیچ بارودۆخێكدا كێشەی سیاسی و گرفتی تەكنیكی نەكرێنە كۆسپ لەبەردەم مووچەی خەڵكی كوردستان و هەروەها پشتیوانیكردنی پێشمەرگە و دابینكردنی مووچەیان هەر وەكو سوپای عێراق و باقی هێزە چەكدارەكانی عێراق.

شەشەم: سەرۆكایەتیی هەرێم و حكوومەت و پارلەمانی كوردستان بەرنامەیەكی فراوانتری دیپلۆماسی و نێونەتەوەییان هەبێ بۆ دەستەبەركردنی پشتیوانیی زیاتری سیاسیی وڵاتان و ناوەندە جیهانییەكان هەروەها بۆ دابینكردنی پشتیوانی هێزی پێشمەرگە لەڕووی چەكی قورس و لۆجستییەوە.
حەفتەم: كۆبوونەوەكە پشتیوانیی خۆی بۆ حكوومەتی هەرێمی كوردستان دووپاتكردەوە و ئومێدەواریشە حكوومەتیش بەردەوام بێ لە هەوڵ و كۆشیشەكانی بۆ چارەسەركردنی كێشەی بودجە و مووچە.

لە كۆتاییشدا كۆبوونەوەكە سوپاسی زۆری تەواوی ئەو وڵاتە ئیقلیمی و هاوپەیمانییە جیهانییە كرد كە لەم جەنگەدا دژی تاریكپەرستانی داعشە سەلەفییەكان زوو هاتنە دەست و دەستبەجێیش بە هانای كوردستان و عێراقەوە هاتن.

كۆبوونەوەكە ئومێدەواریشە پێكەوە و بە زووترین كات بە پێی نەخشەیەكی تۆكمە و توانایەكی زیاتر سەركەوتنی ستراتیژی بەسەر داعشەكاندا بەدی بهێنن. ئەم سەركەوتنانەیش ببنە مایەی ئەوەی تەواوی كێشە سیاسی و ئابووری و كۆمەڵایەتییەكانی عێراق و كوردستان و ناوچەكە بە جێبەجێكردنی مادەی 140ـیشەوە چارەسەری ڕیشەیی بكرێت.

ئیتر بۆ پێشەوە بەرەو سەركەوتنی یەكجارەكی

هەزاران سڵاو لە ڕۆحی پاكتان ئەی شەهیدە نەمرەكان

پارتی دیموكراتی كوردستان

یەكێتیی نیشتیمانیی كوردستان

بزووتنەوەی گۆڕان

یەكگرتووی ئیسلامی

كۆمەڵی ئیسلامی

26ـی 2ـی 2015