نێچیرڤان بارزانى: کار ده‌كه‌ین بۆ دروستکردنی ناتوندوتیژی دژی ژنان
ڕێوڕه‌سمى هه‌ڵمه‌تى ڕاگه‌ياندنى دوو هه‌فته چالاكى بۆ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى توندوتيژى دژى ژنان
سه‌رله‌به‌یانیى ئه‌مڕۆ سێشه‌ممه 25ى نۆڤه‌مبه‌رى 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان، به‌شدارى له ڕێوڕه‌سمى هه‌ڵمه‌تى ڕاگه‌یاندنى دوو هه‌فته چالاكیى بۆ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى توندوتیژى دژى ژنان كرد، كه له لایه‌ن ئه‌نجومه‌نى باڵاى كاروبارى خانمانه‌وه له هه‌ولێر ساز كرا.
لە ڕێوڕەسمەکەدا هه‌روه‌ها به‌ڕێز قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆک وەزیران و ژمارەیەک لە به‌ڕێزان وەزیرانی حکوومەت و سەرۆکی ئەنجومەنی باڵای خانمان و چه‌ندین بەرپرسی حکوومی و نوێنەرانی ڕێکخراوە نێودەوڵەتییەکان به‌شدار بوون و له وته‌یه‌كدا كه به‌م بۆنه‌یه‌وه پێشكه‌شى كرد، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌ره‌تا سڵاو و ڕێز و خۆشەویستى ئاراستەی پێشمه‌رگه كرد کە هەر لە کۆبانێ تا دەگاتە جەلەولا و سەعدیە، ئەمڕۆ لە شەڕدان بۆ بەرگریکردن لە مافی خەڵکی کوردستان.
هه‌روه‌ها گوتى "سەری ڕێز و نەوازش بۆ پێشمەرگانە دادەنوێنین کە لەو ماوەیەدا لەپێناو بەرگریکردن لە وڵاتەکەماندا شەهید بوون. یادیان دەکەینەوە و داوای چاکبوونەوەی خێراش دەکەین بۆ ئەو بریندارانەی لەم شەڕەدا بریندار بوون. هیواخوازین زوو چاک ببنەوە و هیوادارین بە هاوکاریی هەموو لایەک بتوانین وڵاتەکەمان لەو بارودۆخەی ئێستا دەرباز بکەین."
ئاماژه‌ى به‌وه‌ش دا ئه‌مساڵ له بارودۆخێکی جیاوازتردا ئه‌م هه‌ڵمه‌ته ڕاده‌گه‌یه‌نرێت، که به‌هۆی هێرش و تاوانکارییه‌کانی تیرۆرستانه‌وه، ئافره‌تان به‌تایبه‌تی له‌و شوێنانه‌ی که‌وتوونه‌ته به‌ر په‌لاماری تیرۆر، له ڕه‌وشێکی سه‌خت و له بارێکی مرۆیی و ده‌روونیی قورسدان و بوونه‌ته قوربانیی توندوتیژییه‌کی له‌ڕاده به‌ده‌ر.
ڕوونیشى كرده‌وه كه دوای هێرشە دڕندەکانی داعش و ئەو بارە نائارامەی لە ناوچەکە دروست بوو، خەڵکێکی زۆر دەربەدەر و ئاوارە بوون. خەڵکێکی زۆر، ڕۆڵە و کەسوکاری ئازیزی خۆیان لە دەست دا. ژمارەیەک لە کچ و ژنان ڕفێندران و ڕاستە هەرێمی کوردستان توانی باوەش بۆ خوشک و برایانی ئاوارە، بە ئێزدی، مەسیحی، موسڵمان، شەبەک، کاکەیی، تورکمان، کورد و عەرەبەوه بکاتەوە، بەڵام بارودۆخێکی تایبەت هاتە ئارەوە، کە مامەڵەیەکی جیا و تایبەتی پێوست بووە.
باسى له‌وه‌ش كرد كه ئەمڕۆ ژمارەیەکی زۆری خەڵکی ئاوارە و په‌نابه‌ر، که نزیکه‌ی یەک ملیۆن و پێنجسه‌د هه‌زار كه‌س ده‌بن، لە هەرێمی کوردستانن. خه‌ڵک و حکوومەتی هەرێمی کوردستانیش، به تواناکانی خۆی و بە هاوکاری و کۆمەکی نێودەوڵەتی، توانیویه‌تی تا ڕادەیەک که‌مپی نیشتەجێبوونیان بۆ دروست بكات و له زۆر له که‌مپه‌کاندا منداڵان گەڕاونەتەوە قوتابخانە و هەوڵ دراوه بارودۆخەکە ئاسایی بکرێته‌وه، بەڵام مەینەتی و ئازارەکان کۆتاییان نەهاتووە هه‌وڵه‌كان به‌رده‌وامن.
هه‌روه‌ها به بیرى هێنایه‌وه كه ژن، هەمیشە قوربانیی یەکەمی جەنگەکان بووە و داعش ئافرەتی وەک ستراتیژێکی جەنگ بە کار هێناوە و گەورەترین تاوانی جەنگی بەرامبەر بە ژنان کردووە. ئافرەتانی کوردستانیشى دڵنیا كرده‌وه کە حكوومه‌ت کۆڵ نادات لە خەبات دژی جەنگ و توندوتیژی، لەپێناوی دابینکردنی ماف و ئازادی بۆ ژن و پیاو بە یەکسانی. هەموو پێشێلکارییەکى بەرامبەر بە ئافرەت، چ لەناو ماڵ و چ لە بەرەکانی جەنگ بێت، به پێشێلکردنی مافی مرۆڤى له قه‌ڵه‌م دا و لە ڕێگای ڕاگەیاندنی ئەم هەڵمەته‌وه جەختى لەسەر باوەڕ و بڕوابوون به پاراستنی مافەکانی مرۆڤ و گەشەپێدانی زیاتری پرۆسەی دیموکراسی لە کوردستان كرده‌وه.
به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران هه‌روه‌ها گوتى: "ئێمە که ئەمڕۆ لێره بۆ ڕاگه‌یاندنی ئه‌م هه‌ڵمه‌ته کۆبووینەته‌وە، لە ناخەوە هەست بە ئازار و مەینەتییەکانی ئەو ژنانە دەکەین، کە لە هێرشە دڕندەکانی داعشدا ڕفێندران و کرانە کۆیلە و مامەڵەیەکی نامرۆییی وایان لەگەڵ کراوە، کە دەچێتە بازنەی تاوانی جەنگ و جینۆسایدەوە. کەیسی ئەو خوشکە ئێزیدیانە هەر لە سەرەتاوە جێگەی ئه‌وپه‌ڕی گرنگی و بایەخی ئێمە بووه، بۆیە کۆمەڵێک ڕێکارمان دەست پێکردووە. ئامانجمان لەم کارانە، ڕزگارکردنی ئەو ئافرەتە خۆشەویستانە و هاوکاریکردنیانە، بۆ گەڕانەوە بۆ ناو ژیانی ئاساییی خۆیان لەنێو ماڵ وکۆمەڵگەکەیان."
هه‌روه‌ك چۆن باسى له‌وه كرد هه‌ر له‌م له‌م بۆنه‌یه‌‌دا، بیریان لای ئه‌و ژن و خوشکه مه‌سیحیانه‌شه، که له ناوچه‌کانی ده‌شتی نه‌ینه‌وا و مووسڵ و ده‌وروبه‌ری و له شوێنه‌کانی دیکه، ناچار کران ماڵ و حاڵ و زێدی خۆیان جێ بهێڵن و ئاواره‌ی ناوچه جیاکانی هه‌رێمی کوردستان ببن و گوتى: "هه‌ست به ژان و ئازاری ئاواره‌یی و ماندووییی ئه‌وانیش ده‌که‌ین."
هه‌روه‌ها ڕوونى كرده‌وه كه شۆک و ئازارێکی دیکه‌ی دژواری ئه‌م تاوانکاری و هێرشه تیرۆرستیانه، ئه‌و برینه قووڵه و ئه‌و که‌رتبوونه کۆمه‌ڵایه‌تییه گه‌وره‌یه بوو، که له که‌لتووری سه‌دان ساڵه‌ی ته‌بایی و پێکه‌وه‌ژیان و ئاشتیی کۆمه‌ڵایه‌تیی پێکهاته ئایینی و نه‌ته‌وه‌ییه‌کاندا، دروست بوو. ڕووخانی پرده‌کانی بڕوا و متمانه بوو له نێوان دوو دراوسێدا، که خاوه‌ن دوو بڕوا و دوو ئایینی جیا بوون و سه‌دان ساڵه پێکه‌وه ده‌ژین، به‌ڵام زۆر به‌داخه‌وه هه‌ر له یه‌که‌م تێکچوونی بارودۆخه‌که‌دا، له‌ناکاو کۆتایی به‌و پێکه‌وه‌ژیانه دێرینه هات و ئه‌وى له‌و ناوچانە بەسەریاندا هات دوور بوو لە هەموو کارێکی مرۆڤایەتی.
به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى له وته‌كه‌یدا هاته سه‌ر باسى ئافره‌تی کورد كه بە درێژاییی مێژوو ڕووبه‌ڕووی زۆر جۆری توندوتیژی و نەهامەتی بۆتەوە، بەڵام هەمیشە لەسەر پێ وەستاوە و نەکەوتووە. وه‌ك چۆن ئەمڕۆ ژنانی کورد بۆ نموونە لە کۆبانێ، ڕووبه‌ڕووی هێزەکانی داعش بوونەتەوە و لە هەرێمی کوردستانیش، ژن بە هەمان شێوە خەبات دەکات، بەڵام بەپێى جیاوازیی دۆخەکە، خەباتى ژنان له هه‌رێم شێوازی جیاوازی وەرگرتووە.
هه‌روه‌ها گوتى: "ئەمڕۆ لە هەرێمی کوردستان ئافره‌تان چالاکانە بەشداریی کاری سیاسی و پەرلەمانی و ڕێکخراوەیی و پیشەیی دەکەن. بە هەوڵ و توانای خۆیان و پشتگیریی حکوومه‌تیش، توانیویانە ڕێژەی کۆتا لە پەرلەمان بە 30% دابین بکەن. من کار دەکەم و هیوا دەخوازم کە ئەو کۆتایە، لە ناو کابینەی حکوومەتیش لە داهاتوودا رەنگبداتەوە."
ئاماژه‌ى به ڕۆڵى ژنان و هێز و توانایان كرد، كه هاوکار بوون لە دەستکاریکردنی یاسا عێراقییەکان و توانیویانە فرەژنی سنوردار بکەن، توندوتیژی بە بیانووی شەرەف وەکوو تاوان پێناسە بکەن، لە ڕێگەی یاسای بەرەنگاربوونەوەی توندوتیژیی خێزانییەوە، دادگای تایبەت بە توندوتیژی بخەنە گەڕ. هەموو ئه‌مانه‌یشى به دەستکەوتى خەباتی ئافرەتانی کوردستان له قه‌ڵه‌م دا و ئەم خەباتەى ئه‌وانى بەرز نرخاند. جه‌ختیشى له‌وه كرده‌وه كه وەک دەسەڵاتی جێبه‌جێکردن و کارگێڕى لە هەرێمی کوردستان، بەردەوام دەبن لە هەوڵ و کارەکان، بۆ زیاتر چەسپاندنی ماف و ئازادییەکان و پێشخستنی پرۆسەی دیموکراسی لە وڵات. ئه‌وشى گوت كه بۆ گەیشتن بەم ئاستە، دەبێ لەسەر هەموو ئاستێکی ناو خێزان و شوێنی کار و مەیدانەکانی جەنگ، بەرەنگاری توندوتیژی ببنەوە.
هه‌روه‌ها خۆشحاڵیى خۆى ده‌ربڕى کە به‌پێى بەدواداچوونى بۆ ئەم پرسانه، ئامارەکانی کوشتن و خۆسووتاندن له هه‌رێمی کوردستان کەمیان کردووە، ئەمەش لە هەرسێ پارێزگاکەی هەرێمی کوردستان، چونكه ئافرەتان هۆشیارن بەرامبەر بە مافەکانیان و سەردانی بنکە و ئۆفیسه‌کانی پۆلیس و بەڕێوەبەرایەتییەکان دەکەن و سکاڵا لە دژی تۆمەتباران تۆمار دەکەن. دووپاتیشى كرده‌وه كه لە ڕێگای بۆردی چاودێری و ئەنجومەنی کاروباری خانمان و بەڕێوەبەرایەتییەکانەوە، کار دەکەن بۆ ئەوەی دادوەری دابین بکرێت و مافی ژن بە هیچ جۆرێک پێشێل نەکرێت.
ئه‌وه‌شى نه‌شارده‌وه كه بۆ گۆڕانی یاساکان لە هەرێمی کوردستان و لە جێبەجێکردنی یاساکاندا، ڕووبه‌ڕووی تەحەددا بوونه‌تەوە، بەڵام کاریان کردووە بۆ ئەوەی ئەو تەحەددایانە ببەزێنن، ئەمەش لە ڕێگای پرۆگرامی هۆشیاریی گشتی لەسەر ئاستی دادوەری و پۆلیس و لە قوتابخانە و زانکۆکانیش، كه‌چى هێشتا تەحەددایان له‌پێشه و ئەم پرۆسەیە پێویستى به هاوکاریی هەمەلایەن هەیە بۆ ئه‌وه‌ى بگەینە سەرکەوتن.
هه‌ر له‌مباره‌یه‌وه گوتى: "کارکردنی ئێمە بۆ بەرەنگاربوونەوەی توندوتیژی، خەباتە دژی هەموو هێزێکی توندڕەو و تاریک، چ لە بەرەکانی جەنگ بێت، چ لەناو ماڵ و هەموو سووچێکی ئەم کوردستانە بێت. دەمێکە ئەم خەباتەمان دەست پێکردووە، دەستکەوتیشمان هەبووە، بەڵام ئامانجی ئێمە ئەوەیە کە توندوتیژی بنبڕ بکەین، چونکه تا ئافرەت لە زوڵم و چەوساندنەوەدا بژیت، بە هیچ شێوەیەک کۆمەڵگە ئاسوودە نابێت."
لە کۆتاییدا هیوای سەرکەوتنى بۆ هەموو لایەک خواست و ڕایگه‌یاند: "با بیرمان نەچێت کە خەباتی ئێمە ڕۆژانەیە و دەبێ هەمیشە لە ئامادەباشیدا بین بۆ بەزاندن و نه‌هێشتنی پێشێلکاری و به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ی توندڕەوی و چەوساندنەوەی مرۆڤ. پێشێلکردنی مافی ژن، پێشێلکردنی مافی مرۆڤە و دەبێ لە وڵاتەکەماندا هەوڵی بنبڕکردنی بکرێت. بۆیه با هه‌موومان پێکه‌وه کار بکه‌ین بۆ دروستکردنی ناتوندوتیژی و بۆ به‌دیهێنانی کۆمه‌ڵگه‌یه‌کی به‌تاڵ له توندوتیژی دژی ژنان."
سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە سەرۆكی فراكسیۆنی پارتی چەپ لە پارلەمانی ئەڵمانیا دەكات
ئەمڕۆ سێشەممە 25ـی 11ـی 2014 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە گریگۆ گیزی سەرۆكی فراكسیۆنی پارتی چەپ لە پارلەمانی ئەڵمانیای فیدڕاڵ و شاندێكی یاوەری كرد.
لە دیدارەكەدا سەرۆكی فراكسیۆنی پارتی چەپ لە پارلەمانی ئەڵمانیا سوپاسی سەرۆك بارزانیی كرد بۆ ڕەخساندنی ئەم دیدارە و سڵاوی ڕاوێژكار و وەزیری دەرەوەی ئەڵمانیای بە سەرۆك بارزانی گەیاند. هەروەها وێڕای ئاماژەدان بە پێشكەوتنەكانی هەرێمی كوردستان لە هەموو بوارەكاندا ئەوەی خستەڕوو كە ئێستا لەسەر ئاستی جیهانیدا كورد ڕێز و پێگەیەكی زۆر باشی هەیە و كوردستان بۆ ماوەیەكی درێژ چەوسێندراوەتەوە بەڵام توانیویەتی كار بۆ ئازادی بكات و ڕێگەی خۆی سەركەوتووانە بكاتەوە. سەرۆكی فراكسیۆنی پارتی چەپ لە پارلەمانی ئەڵمانیا ڕۆڵی سەرۆك بارزانی لەو پێشكەوتنە بەرز نرخاند و هەروەها دەستخۆشیشی لە هەرێمی كوردستان و هێزەكانی پێشمەرگە كرد كە توانیویانە ڕێگە لە تیرۆریستان بگرن و ئێزیدی و مەسیحی و پێكهاتە نەتەوەیی و ئایینییەكانی ناوچەكە بپارێزن. سەرۆكی فراكسیۆنی پارتی چەپ لە پارلەمانی ئەڵمانیا هێمایشی بەو كارە مەزنەی هەرێمی كوردستاندا كە بووەتە پەناگەی سەدان هەزار ئاوارە و پاڵپشتیی وڵاتەكەیشی لە یارمەتیدانی مرۆیی بۆ كوردستان و هەروەها هاوكاریكردن و مەشقپێكردنی هێزەكانی پێشمەرگە دووپات كردەوە.
لە بەرانبەردا سەرۆك بارزانی بەخێرهاتنی شاندی میوانی كرد و سوپاسی ڕاوێژكار و وەزیری دەرەوەی ئەڵمانیای كرد و هەروەها دەستخۆشیشی لە پاڵپشتی و هاوكارییەكانی ئەڵمانیای كرد بۆ گەلی كوردستان و پێشمەرگە و بە كاریگەری لە قەڵەم دا.
هەر لەم دیدارەدا سەرۆك بارزانی تیشكی خستە سەر بارودۆخی مەیدانیی بەرەكانی ڕووبەڕووبوونەوەی پێشمەرگە و تیرۆریستان و ئاماژەی بەوەدا كە پێشمەرگە توانێ ڕێگە لە پێشڕەویی تیرۆریستان بگرێت و تیرۆریستان لە زۆربەی ئەو ناوچانە وەدەربنێن كە داگیریان كردبوو. سەرۆك بارزانی ئەوەیشی دووپات كردەوە كە هەڕەشەی تیرۆریستان بۆ سەر ئاساییشی جیهان و گشت دەوڵەتان جدییە و بۆ ڕووبەڕووبوونەوەیشی پێویستە لە بواری فكری و ئابورییشەوە شەڕیان بكرێت و سەرچاوەی دارایی و داهاتیان وشك بكرێت. سەبارەت بە ئەو هاوكارییە سەربازییانەی لە لایەن وڵاتان پێشكەشی پێشمەرگە كراوە سەرۆك بارزانی ئەوەی خستەڕوو كە هێشتا ئەو هاوكارییانە لە ئاستی ئەو هەڕەشە و تەحدیاتە نییە كە لە لایەن تیرۆریستانی داعشەوە ڕووبەڕووی كوردستان بووەتەوە، كەچی لە بەرانبەریشدا تیرۆریستانی داعش ئیمكانیات و چەكی پێشكەوتووی دوو دەوڵەتیان كەوتووەتە دەست.
سەرۆك بارزانی پەیوەست بە شەڕی دژی تیرۆریستانی داعش جەختی لەوە كردەوە كە بۆ گەلی كوردستان جێگەی شانازییە پێشمەرگە قارەمانانە شەڕی تیرۆریستانی دڕندە دەكات و لە بەرانبەریان وەستاوە. لە بارەی بارودۆخی ئاوارەكانیش سەرۆك بارزانی ئەوەی بۆ شاندی میوان شی كردەوە كە بە هەموو توانایەك یارمەتیان دەدەین و دەیانپارێزین بەڵام ئاستی كارەساتەكە و ژمارەی ئاوارەكان یەكجار زۆرە و لە تواناكانی هەرێمی كوردستان تێپەڕیوە، بە تایبەت كە لە وەرزی زستاندا پێویستییەكان زیاتر دەبێ و ئاوارەكانیش تووشی بارودۆخێكی نالەبارتر دەبنەوە.
هەر لەم دانیشتنەدا قسە لەبارەی بارودۆخی ڕۆژئاوای كوردستان و چوونی پێشمەرگە بۆ كۆبانێ و پەیوەندییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و ئەڵمانیا كرا.
ده‌قى وتارى نێچیرڤان بارزانى له ڕێوڕه‌سمى هه‌ڵمه‌تى ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى توندوتیژى دژى ژنان
نێچيرڤان بارزانى
ئاماده‌بووانی به‌ڕێز،
به‌یانیتان باش..
سەرەتا، بەخێرهاتنێکی گەرمی هەموو لایەکتان دەکەم، سوپاس بۆ ئامادەبوونتان لە ڕێوڕەسمی ڕاگه‌یاندنی هه‌ڵمه‌تى دوو هەفتەییى بەرەنگاربوونەوەی توندوتیژی دژی ژنان. خۆشحاڵم کە هاوتا لەگەڵ ئێوەی بەڕێز لە سەرەتای ئەو دوو هەفتە چالاکییەدا بەشدار دەبم، بە خێر بێن.
پێش دەستپێکردنی قسەکانم، دەمەوێ لێرەوە بە ناوی ئەم كۆڕه بەڕێزەوە، سڵاو و ڕێز و خۆشەویستیی خۆمان ئاراستەی ئەو قارەمانانە بکەین کە ئەمڕۆ لە بەرەکانی جەنگدان بۆ بەرگری لە کوردستان و هەموو هەوڵێک و تێکۆشانی خۆیان دەدەن. ئەو پێشمەرگە قارەمانانەی هەر لە کۆبانێ تا دەگاتە جەلەولا و سەعدیە، ئەمڕۆ لە شەڕی بەرگریدان، بۆ بەرگریکردن لە مافی خەڵکی کوردستان.
سڵاویان بۆ دەنێرین و سەری ڕێز و نەوازش بۆ ئەو ئازیزانە و ئەو پێشمەرگانە دادەنوێنین کە لەو ماوەیەدا لەپێناو بەرگریکردن لە وڵاتەکەماندا شەهید بوون. یادیان دەکەینەوە و داوای چاکبوونەوەی خێراش دەکەین بۆ ئەو بریندارانەی لەم شەڕەدا بریندار بوون. هیواخوازین زوو چاک ببنەوە و هیوادارین بە هاوکاریی هەموو لایەک بتوانین وڵاتەکەمان لەو بارودۆخەی ئێستا دەرباز بکەین.
ئه‌مساڵ ئێمه له بارودۆخێکی جیاوازتردا ئه‌م هه‌ڵمه‌ته ڕاده‌گه‌یه‌نین، که به‌هۆی هێرش و تاوانکارییه‌کانی تیرۆرستانه‌وه، ئافره‌تان به‌تایبه‌تی له‌و شوێنانه‌ی که‌وتوونه‌ته به‌ر په‌لاماری تیرۆر، له ڕه‌وشێکی سه‌خت و له بارێکی مرۆیی و ده‌روونیی قورسدان و بوونه‌ته قوربانیی توندوتیژییه‌کی له‌ڕاده به‌ده‌ر.
به‌ڕێزان..
دوای هێرشە دڕندەکانی داعش و ئەو بارە نائارامەی لە ناوچەکە دروست بوو، خەڵکێکی زۆر دەربەدەر و ئاوارە بوون. خەڵکێکی زۆر، ڕۆڵە و کەسوکاری ئازیزی خۆیان لە دەست دا. ژمارەیەک لە کچ و ژنان ڕفێندران. ڕاستە هەرێمی کوردستان توانی باوەش بۆ خوشک و برایانی ئاوارە، بە ئێزدی، مەسیحی، موسڵمان، شەبەک، کاکەیی، تورکمان، کورد و عەرەبەوه بکاتەوە، بەڵام بارودۆخێکی تایبەت هاتە ئارەوە، کە مامەڵەیەکی جیا و تایبەتی پێوست بووە.
ئەمڕۆ ژمارەیەکی زۆری خەڵکی ئاوارە و په‌نابه‌ر، که نزیکه‌ی یەک ملیۆن و پێنجسه‌د هه‌زار كه‌س ده‌بن، لە هەرێمی کوردستانن. خه‌ڵک و حکوومەتی هەرێمی کوردستانیش، به تواناکانی خۆی و بە هاوکاری و کۆمەکی نێودەوڵەتی، توانیویه‌تی تا ڕادەیەک که‌مپی نیشتەجێبوون بۆ ئەو خوشک و برایانە دروست بکات و هەوڵی جێگیربوونیان بدات. له زۆر له که‌مپه‌کاندا، منداڵان گەڕاونەتەوە قوتابخانە و هەوڵمان داوە بارودۆخەکە ئاسایی بکەینەوە، بەڵام مەینەتی و ئازارەکان کۆتاییان نەهاتووە، دەبێ بەردەوام بین و کۆڵ نەدەین لە ڕووبه‌ڕووبوونەوەی توندوتیژی لە بەرەکانی جەنگ، لە ناو ماڵ و لە شوێنی گشتیدا.
ئێمە هەر لە سەرەتای ئەم دۆخە ناهەموارەدا، بە جددی کارمان کردووە بۆ هێورکردنەوەی دۆخەکە، بۆ دابینکردنی ئارامی و ئازادی و پاراستنی مافەکانمان وەک تاک و وەک نەتەوە. ژن، هەمیشە قوربانیی یەکەمی جەنگەکان بووە. هێزی تاریک و تیرۆریستی داعش، ئافرەتی وەک ستراتیژێکی جەنگ بە کار هێناوە و گەورەترین تاوانی جەنگی بەرامبەر بە ژنان کردووە. ئێمە ئەمڕۆ کە هەڵمەتی ڕووبه‌ڕووبوونەوەی توندوتیژی ئەمساڵمان ڕادەگەیەنین، هاوسۆزی و هاوخەمیمان بۆ ئەو ئافرەتانە دووپات دەکەینەوە.
هەروەها ئافرەتانی کوردستان دڵنیا دەکەینەوە کە کۆڵ نادەین لە خەبات دژی جەنگ و توندوتیژی، لەپێناوی دابینکردنی ماف و ئازادی بۆ ژن و پیاو بە یەکسانی. هەموو پێشێلکارییەک بەرامبەر بە ئافرەت، چ لەناو ماڵ و چ لە بەرەکانی جەنگ بێت، پێشێلکردنی مافی مرۆڤە. لە ڕێگای ڕاگەیاندنی ئەم هەڵمەتەی ئەمساڵمانه‌وه، ئێمە جەخت لەسەر باوەڕ و قەناعەتمان دەکەینەوە، بۆ پاراستنی مافەکانی مرۆڤ و گەشەپێدانی زیاتری پرۆسەی دیموکراسی لە کوردستان.
بەڕێزان..
ئێمە که ئەمڕۆ لێره بۆ ڕاگه‌یاندنی ئه‌م هه‌ڵمه‌ته کۆبووینەته‌وە، لە ناخەوە هەست بە ئازار و مەینەتییەکانی ئەو ژنانە دەکەین، کە لە هێرشە دڕندەکانی داعشدا ڕفێندران و کرانە کۆیلە و مامەڵەیەکی نامرۆییی وایان لەگەڵ کراوە، کە دەچێتە بازنەی تاوانی جەنگ و جینۆسایدەوە. کەیسی ئەو خوشکە ئێزیدیانە هەر لە سەرەتاوە جێگەی ئه‌وپه‌ڕی گرنگی و بایەخی ئێمە بووه، بۆیە کۆمەڵێک ڕێکارمان دەست پێکردووە. ئامانجمان لەم کارانە، ڕزگارکردنی ئەو ئافرەتە خۆشەویستانە و هاوکاریکردنیانە، بۆ گەڕانەوە بۆ ناو ژیانی ئاساییی خۆیان لەنێو ماڵ وکۆمەڵگەکەیان.
به خۆشحاڵییه‌وە هه‌ندێ لەو ئافرەتانە ڕزگار کراون، بەڵام تمووحی ئێمە زۆر لەوە گەورەترە و دەزانین کە پێداویستییەکانیش، بەتایبەتی لە ڕووی دەروونییەوە، زۆر زۆرترن لەوەی کە تا ئێستا کاریان بۆ کراوه. بۆیە ئێمە ئەمڕۆ لێرە دووپاتی دەکەینەوە کە له کاره‌کان بەردەوام دەبین. هەروەها کارمان کردووە بۆ بەجینۆسایدناساندنی کەیسی خوشک و برا ئێزدییەکانمان. ئەمەش بە مەبەستی دابینکردنی دادوەری و مافی قەرەبووکردنەوە و پاراستنیان، چونکە ئەوەی بەرامبەر بەوان کراوه، بەپێی پێناسەی نێودەوڵەتی بۆ جینۆساید، بریتییە لە هێرشی سیستەماتیک و بەئه‌نقەست، بۆ لەناوبردنی بەکۆمەڵی خوشک و برا ئێزیدییەکانمان.
هه‌ر له‌م ڕۆژه و له‌م بۆنه‌یه‌‌دا، بیرمان لای ئه‌و ژن و خوشکه مه‌سیحیانه‌شه، که له ناوچه‌کانی ده‌شتی نه‌ینه‌وا و مووسڵ و ده‌وروبه‌ری و له شوێنه‌کانی دیکه، ناچار کران ماڵ و حاڵ و زێدی خۆیان جێ بهێڵن و ئاواره‌ی ناوچه جیاکانی هه‌رێمی کوردستان ببن. هه‌ست به ژان و ئازاری ئاواره‌یی و ماندووییی ئه‌وانیش ده‌که‌ین.
شۆک و ئازارێکی دیکه‌ی دژواری ئه‌م تاوانکاری و هێرشه تیرۆرستیانه، ئه‌و برینه قووڵه و ئه‌و که‌رتبوونه کۆمه‌ڵایه‌تییه گه‌وره‌یه بوو، که له که‌لتووری سه‌دان ساڵه‌ی ته‌بایی و پێکه‌وه‌ژیان و ئاشتیی کۆمه‌ڵایه‌تیی پێکهاته ئایینی و نه‌ته‌وه‌ییه‌کاندا، دروست بوو. ڕووخانی پرده‌کانی بڕوا و متمانه بوو له نێوان دوو دراوسێدا، که خاوه‌ن دوو بڕوا و دوو ئایینی جیا بوون و سه‌دان ساڵه پێکه‌وه ده‌ژین، به‌ڵام زۆر به‌داخه‌وه هه‌ر له یه‌که‌م تێکچوونی بارودۆخه‌که‌دا، له‌ناکاو کۆتایی به‌و پێکه‌وه‌ژیانه دێرینه هات و ئه‌وى له‌و ناوچانە بەسەریاندا هات دوور بوو لە هەموو کارێکی مرۆڤایەتی.
خوشک و برایانی به‌ڕێز..
ئاشکرایە کە ئافره‌تی کورد بە درێژاییی مێژوو ڕووبه‌ڕووی زۆر جۆری توندوتیژی و نەهامەتی بۆتەوە، بەڵام هەمیشە لەسەر پێ وەستاوە و نەکەوتووە. ئەمڕۆ ژنانی کورد بۆ نموونە لە کۆبانێ، ڕووبه‌ڕووی هێزەکانی داعش بوونەتەوە. لێرە لە هەرێمی کوردستان، ژن بە هەمان شێوە خەبات دەکات، بەڵام دیارە بەپێى جیاوازیی دۆخەکە، خەباتى ژنان لێره شێوازی جیاوازی وەرگرتووە.
ئەمڕۆ لە هەرێمی کوردستان ئافره‌تان چالاکانە بەشداریی کاری سیاسی و پەرلەمانی و ڕێکخراوەیی و پیشەیی دەکەن. بە هەوڵ و توانای خۆیان و پشتگیریی حکوومه‌تیش، توانیویانە ڕێژەی کۆتا لە پەرلەمان بە 30% دابین بکەن. من کار دەکەم و هیوا دەخوازم کە ئەو کۆتایە، لە ناو کابینەی حکوومەتیش لە داهاتوودا رەنگبداتەوە.
جگە لەمە، ژنان بە هێز و توانایان، هاوکار بوون لە دەستکاریکردنی یاسا عێراقییەکان، بۆ نموونە توانیویانە فرەژنی سنوردار بکەن، توندوتیژی بە بیانووی شەرەف وەکوو تاوان پێناسە بکەن، لە ڕێگەی یاسای بەرەنگاربوونەوەی توندوتیژیی خێزانییەوە، دادگای تایبەت بە توندوتیژی بخەنە گەڕ. ئەمانە هەموو دەستکەوتن و بە خەباتی ئافرەتانی کوردستان هاتوونەتە دی. ئێمە ئەم خەباتە بەرز دەنرخێنین و وەکوو دەسەڵاتی جێبه‌جێکردن و کارگێڕى لە هەرێمی کوردستان، بەردەوام دەبین لە هەوڵ و کارەکانمان، بۆ زیاتر چەسپاندنی ماف و ئازادییەکان و پێشخستنی پرۆسەی دیموکراسی لە وڵاتەکەماندا.
بۆ گەیشتن بەم ئاستە، دەبێ ئێمە لەسەر هەموو ئاستێکی ناو خێزان و شوێنی کار و مەیدانەکانی جەنگ، بەرەنگاری توندوتیژی ببینەوە. ئەم هه‌ڵمه‌ته‌ش کە ئەمڕۆ ڕایدەگەیەنین، جەختکردنە لەسەر ئەو بڕوا و ئەو پابەندبوونەی ئێمە بەم پرۆسەیەوە.
خۆشحاڵم کە لە بەدواداچوونم لەسەر ئەم پرسانه، دەبینم ئامارەکانی کوشتن و خۆسووتاندن له هه‌رێمی کوردستان کەمیان کردووە، ئەمەش لە هەرسێ پارێزگاکەی هەرێمی کوردستان. ئافرەتان ئەمڕۆ هۆشیارن بەرامبەر بە مافەکانیان و سەردانی بنکە و ئۆفیسه‌کانی پۆلیس و بەڕێوەبەرایەتییەکان دەکەن و سکاڵا لە دژی تۆمەتباران تۆمار دەکەن. ئێمە لە ڕێگای بۆردی چاودێری و ئەنجومەنی کاروباری خانمان و بەڕێوەبەرایەتییەکانەوە، کار دەکەین بۆ ئەوەی دادوەری دابین بکرێت و مافی ژن بە هیچ جۆرێک پێشێل نەکرێت.
پێشتر ئاماژەم بە گۆڕانی یاساکان لە هەرێمی کوردستان کرد، لێتان ناشارمەوە کە لە جێبەجێکردنی یاساکاندا، ڕووبه‌ڕووی تەحەددا بووینەتەوە، بەڵام کارمان کردووە بۆ ئەوەی ئەو تەحەددایانە ببەزێنین، ئەمەش لە ڕێگای پرۆگرامی هۆشیاریی گشتی لەسەر ئاستی دادوەری و پۆلیس و لە قوتابخانە و زانکۆکانیش. بەڵام هێشتا تەحەددامان له‌پێشه، ئەم پرۆسەیە پێویستى به هاوکاریی هەمەلایەن هەیە بۆ ئه‌وه‌ى بگەینە سەرکەوتن.
کارکردنی ئێمە بۆ بەرەنگاربوونەوەی توندوتیژی، خەباتە دژی هەموو هێزێکی توندڕەو و تاریک، چ لە بەرەکانی جەنگ بێت، چ لەناو ماڵ و هەموو سووچێکی ئەم کوردستانە بێت. دەمێکە ئەم خەباتەمان دەست پێکردووە، دەستکەوتیشمان هەبووە، بەڵام ئامانجی ئێمە ئەوەیە کە توندوتیژی بنبڕ بکەین، چونکه تا ئافرەت لە زوڵم و چەوساندنەوەدا بژیت، بە هیچ شێوەیەک کۆمەڵگە ئاسوودە نابێت.
لە کۆتاییدا هیوای سەرکەوتن بۆ هەموو لایەک دەخوازم. ئێمە لێرە بۆ ماوه‌ى دوو هەفتە ئەم هەڵمەتە ڕادەگەیەنین، بەڵام با بیرمان نەچێت کە خەباتی ئێمە ڕۆژانەیە و دەبێ هەمیشە لە ئامادەباشیدا بین بۆ بەزاندن و نه‌هێشتنی پێشێلکاری و به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ی توندڕەوی و چەوساندنەوەی مرۆڤ.
پێشێلکردنی مافی ژن، پێشێلکردنی مافی مرۆڤە و دەبێ لە وڵاتەکەماندا هەوڵی بنبڕکردنی بکرێت. بۆیه با هه‌موومان پێکه‌وه کار بکه‌ین بۆ دروستکردنی ناتوندوتیژی و بۆ به‌دیهێنانی کۆمه‌ڵگه‌یه‌کی به‌تاڵ له توندوتیژی دژی ژنان.
دووبارە سوپاستان دەکەم و هەموو لایەکتان بەخێر بێن هیوای سەرکەوتنتان بۆ دەخوازم.
سەرۆكی هەرێمی كوردستان لەگەڵ سەرۆكی ئەركانی سوپای ئەمەریكا كۆبۆیەوە
ئێوارەی ئەمڕۆ سێشەممە 25ـی 11ـی 2014 لە شاری هەولێر بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە جەنەڕاڵ ڕایمۆند ئۆدێرنۆ سەرۆكی ئەركانی سوپای ئەمەریكا و شاندێكی یاوەری كرد كە لە ستیوارت جۆنز باڵیۆزی ئەمەریكا لە عێراق و جۆزێف پێنینگتۆن كونسوڵی گشتیی ئەمەریكا لە هەولێر و ژمارەیەك پلەدار و ڕاوێژكای سوپای ئەمەریكا پێكهاتبوو.
لە دیدارەكەدا كە نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی حكوومەتی هەرێمی كوردستان و مەسرور بارزانی ڕاوێژكاری ئەنجوومەنی ئاساییشی هەرێم و مستەفا سەید قادر وەزیری پێشمەرگە و فواد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتیی هەرێم و ئەنوەر حاجی عوسمان جێگری وەزیری پێشمەرگە و فەریق شێروان و فەریق جەبار یاوەر ئەندامانی فەرماندەیی گشتیی هێزەكانی پاراستنی هەرێم و سەفین دزەیی گوتەبێژی حكوومەتی هەرێمی كوردستان ئامادەی بوون، سەرۆكی ئەركانی سوپای ئەمەریكا لە گوتەیەكدا نیگەرانیی خۆی نیشاندا بەرانبەر ئەو بارودۆخە نالەبارەی لە ئەنجامی هەڕەشەی تیرۆریستان تووشی عێراق بووە. ئەوەیشی ڕاگەیاند كە هاتووە لە نزیكەوە بارودۆخی مەیدانی و كاری هاوبەش و هەماهەنگیی نێوان هێزی هاوپەیمانان و پێشمەرگە و هێزە عێراقییەكان ببینێت و ئاگاداری ڕاو و بۆچوونەكانی سەرۆك بارزانی بێت لەبارەی چۆنییەتی بەرەنگاربوونەوەی تیرۆریستانی داعش. سەرۆكی ئەركانی سوپای ئەمەریكا خۆشحاڵیی خۆیشی بۆ ئەو هەماهەنگییە كەموێنەیە نیشاندا كە لەنێوان هێزەكانی وڵاتەكەی و هێزی پێشمەرگەی كوردستاندا هەیە و جەختی لەوە كردەوە كە ئەو هەماهەنگیی و هاوپەیمانییە ئەنجامی زۆر باشی لێ كەوتووەتەوە و وەك هەماهەنگیی نێوان دوو شەریك وایە. سەرۆكی ئەركانی سوپای ئەمەریكا لە درێژەی قسەكانیدا وێڕای ئاماژەدان بە ئاڵۆزیی بارودۆخەكە ئەوەی دوپات كردەوە كە وڵاتەكەی لە شەڕی تیرۆردا بەردەوام دەبێت لە هاوكاری و پاڵپشتیكردنی پێشمەرگە و سوپای عێراقی و كاریش بۆ ئەوە دەكات كە لە هاوكاریكردنی پێشمەرگەدا ئاستەنگەكان كەم ببنەوە.
جەنەڕاڵ ڕایمۆند ئۆدێرنۆ دەستخۆشی لە هێزەكانی پێشمەرگە كرد كە قارەمانانە ڕووبەڕووی تیرۆریستان بوونەتەوە و سەرەخۆشیی خۆیشی لە سەرۆك بارزانی و خێزان و كەسوكاری ئەو پێشمەرگانە كرد كە لە شەڕی تیرۆریستانی داعشدا گیانی خۆیان بەخشیوە و شەهید بوونە.
لە بەرانبەردا سەرۆك بارزانی بە گەرمی بەخێرهاتنی سەرۆكی ئەركانی سوپای ئەمەریكا و شاندی یاوەری كرد و لە وتەیەكدا تیشكی خستە سەر بارودۆخی سیاسی و ئەمنیی عێراق و پەلاماری تیرۆریستان بۆ سەر موسڵ و هەرێمی كوردستان و ئاماژەی بەوەدا كە بۆ چارەسەری ئەو بارودۆخە نالەبارەی هاتووتە كایەوە پێویستە لە تەك چارەسەری سەربازی، چارەسەری سیاسیی واقعبینانەیش بۆ بارودۆخی سیاسی و ئەمنیی عێراق هەبێت. سەرۆك بارزانی لەبارەی سەركەوتنەكانی پێشمەرگە ئەوەی بۆ شاندی میوان خستەڕوو كە پێشمەرگە لە كۆبانێ هەتا جەلەولا بە درێژایی هەزار و پێنجسەد كیلۆمەتر بە ئیمكانیات و چەكی كەم توانی ڕووبەڕووی ڕێكخراوێكی تیرۆریستیی پڕچەك ببێتەوە كە ئیمكانیات و چەكی پێشكەوتووی دوو دەوڵەتی كەوتۆتە دەست. سەرۆك بارزانی ئەوەیشی دووپات كردەوە كە تیرۆریستانی داعش هەڕەشەیەكی گشتیین بۆ سەر هەموو لایەك، بۆیە بۆ لەناوبردنیان هەولێكی هەمەلایەنە پێویستە و نابێ تیرۆریستان لە عێراق و سووریا و هیچ شوێنێك پەناگەیان هەبێت.
هەر لەم كۆبوونەوەیەدا بارودۆخی مەیدانی لە بەرەكانی شەڕی دژی داعش و پێداویستییەكانی هێزی پێشمەرگە و هەروەها چۆنییەتی فراوانتركردنی هەماهەنگی و هاوكاریی نێوان هێزەكانی ئەمەریكا و پێشمەرگە و سوپای عێراقی خرایە بەر باس و هەردوولا جەختیان لە هەماهەنگی و بەردەوامیی كاری هاوبەشی نێوانیان لەشەڕی دژی تیرۆریستان كردەوە.
"نازم ده‌باغ" بۆ ئاوێنه: قاسم سلێمانی رۆڵی گرنگی له پاراستنی هه‌رێمدا هه‌بوه
تشرینی دووەم, کوردستانی - ش ش - نوێنه‌ری حكوومه‌تی هه‌رێمی کوردستان له‌تاران "نازم ده‌باغ" ئاماژه به‌وه ده‌كات كه لایه‌نه كوردییه‌كان هه‌ر كاتێك له ئێران گرفتێكیان هاتبێته رێ و ویستبێتیان چاویان به‌وه‌زیرێك یان سه‌رۆك كۆماری ئێران بكه‌وێت، ته‌نها له ڕێگه‌ی "قاسم سلێمانی"ه‌وه توانیویانه خێرا بگه‌نه ئامانج، ئه‌و ده‌ڵێت: "سه‌ركردایه‌تی سیاسیی كورد چه‌ندین نامه‌یان بۆ كاربه‌ده‌ستانی ئێران ناردووه و سوپاسی "قاسم سلێمانی"یان كردوه كه رۆڵی گرنگی له پاراستنی هه‌رێمی كوردستاندا هه‌بووه".
تایبه‌ت به‌ئاوێنه: "نازم ده‌باغ" له چاوپێكه‌وتنێكی تایبه‌ت به ئاوێنه‌دا رایگه‌یاند كه هه‌مو ئه‌و به‌ڵێنانه‌ی "قاسم سلێمانی" داونی به لایه‌نه سیاسیه‌كانی كورد جێبه‌جێی كردوون، ئه‌و وتی: "من به درێژایی ئه‌و ته‌مه‌نه‌ی كه نوێنه‌رایه‌تییم كردووه له تاران، ئازایه‌تیی و راستگۆیی و ئه‌مه‌كدارییم له‌و پیاوه‌دا بینیوه به‌رامبه‌ر به یه‌كێتیی و پارتی".
وتیشی: "كاره‌كانی ئێران له عێراقدا به سه‌رپه‌رشتیی ئه‌م پیاوه ده‌كرێت، "قاسم سلێمانی" واته كۆماری ئیسلامیی ئێران، ئێران له عێراقدا یانی "قاسم سلێمانی"، هه‌ر به هۆی ئه‌و رۆڵه‌ی ئێستایه‌وه له عێراق و كوردستان، سه‌ركردایه‌تی سیاسیی كورد چه‌ندین نامه‌یان ناردووه بۆ كاربه‌ده‌ستانی ئێران و سوپاسی ده‌كه‌ن، "قاسم سلێمانی" نه‌ك هه‌ر له كوردستان و عێراق به‌ڵكو له هه‌موو رۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاستدا رۆڵێكی گه‌وره و گرنگ ده‌بینێت".
یارمەتییە مرۆیی و سەربازیەكان تەوەری سەرەكی كۆبوونەوەكانی شاندی هەرێم بوو لە ئەمەریكا
واشنتۆن، DC، ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمەریكا- ئێستا شاندێكی باڵای هەرێمی كوردستان لە واشنتۆنە بۆ كۆبوونەوەو گفتوگۆ كردن لەگەڵ بەرپرسانی ئیدارەی ئەمەریكا و ئەندامانی كۆنگرێس و دامەزراوە ئەكادیمی و هزریەكان.
شاندی باڵای هەرێمی كوردستان كە پێكهاتووە لە بەڕێزان فوئاد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتی هەرێم و فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت كە ئەمە سێیەم سەردانیتیان لە ماوەی ئەمساڵدا، دەخوازن ئیدارەی ئەمەریكاو ئەندامانی كۆنگرێس و پسپۆرو شارەزایان و دیپلۆماتكاران لە دوایین پێشووەچوونەكانی گۆڕەپانی سیاسی و ئەمنی هەرێمی كوردستان و عیراق ئاگادار بكەنەوەو هەڵًوێست و بۆچوونی هەرێمی كوردستان لەمەڕ پێشهاتەكان بە روونی بخەنەڕوو.
لە سەرەتاى دیدارە فەرمیەکانیان شاندی باڵاى هەرێمی کوردستان زنجیرە کۆبوونەوەیەکیان لەگەڵ ئەندامانی ئەنجومەنی پیران و کۆنگرێسی وولایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا ئەنجامدا.
شاندی حکومەتی هەرێمی کوردستان بۆ سەردانێکی 5رۆژە گەیشتنە ئەمریکا بۆ باسکردن لە دوایین پێشهاتەکانی هەرێمی کوردستان و چۆنیەتی رووبەرووبوونەوەی تیرۆرستانی داعش.
دکتۆر فواد حسین ئاماژەى بەوەدا کە شەڕی تیرۆرستانی داعش درێژخایەن دەبێت، سەرکەوتنیش لە شەرێکی ئاوا گەورە و سەخت تەنها بە هاوکاری جدی کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی دەکرێت بۆ هێزی پێشمەرگەی هەرێمی کوردستان.
فەلاح مستەفا گووتی: ئێمە سوپاس و پێزانینی حکومەتی هەرێمی کوردستان ئاراستەی ئەمریکا دەکەین کە هاوکارمانە لە جەنگ دژى تیرۆرستانی داعش، شەڕی داعش شەرێکی درێژخایەن و قورسە بۆیە ئێمە هاوکاری زیاترمان پێویستە لە ئەمریکا بۆ لەناوبردنی تیرۆرستان.
لە بەرامبەردا سیناتۆر و ئەندامانى کۆنگرێس بە شاندی فەرمی هەرێمی کوردستانیان راگەیاند: پێشمەرگەی کوردستان سەلماندى کە بە سەرکەوتوویی بەرەنگاری تیرۆرستان بۆتەوە، بۆیە ئێمە بە دڵنیاییەوە هاوکارو و پشتیوانی هێزی پێسمەرگەی کوردستان دەکەین لە هەرێمی کوردستان و هاوکاری تەواوی چەکیشیان دەکەین بۆ ئەوەی بەردەوام سەرکەوتن بەدەست بهێنن.
شاندی هەرێمی کوردستان باسیان لە گرنگی و پێداویستی هێزی پێشمەرگە کرد لە لایەن ئەمریکاوە لە ڕووی مەشق پێکردن و دابینکردنی چەكى قورس و پێداویستى سەربازى، بۆ بەردەوامبوونیان لە پێشرەویکردن بۆ لەناوبردنی تیرۆرستان. شاندی هەرێم جەختیان لە سەر پێویستى چەکی قورس کردەوە بۆ هێزی پێشمەرگەی کوردستان لە لایەن ئەمریکاوە.
شاندی هەرێم بۆ سیناتۆر و ئەندامانى کۆنگرێسیان روون کردەوە کە شەرکردن لەگەڵ تیرۆرستانی داعش تەنها شەری کورد نییە بەڵکو شەڕی هەموو ووڵاتانی جیهانە، بۆیە پێویستە لەسەر کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی کە هاوکار و بەشێك بن لەم شەرە بۆ لەناوبردنی تیرۆرستان.
بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندیەکانی دەرەوە بە راشکاوی باسی لە ترسناکی بوونی رێکخراوی داعش کرد لە ناوچەکە، کە نەك هەر مەترسیدارن بۆ سەر هەرێمى کوردستان بەڵکو بوونیان مەترسیەکە بۆ گشت جیهان.
سیناتۆر و ئەندامانى کۆنگرێس هاوڕابوون و هاودەنگی خۆیان دووپاتکردەوە کە ئەمریکا بەهەموو شێوەیەك هاوکار دەبێت بۆ پشتیوانیکردنی هەرێمى کوردستان.
لە تەوەرێکی تری باسەکانیان، بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندیەکانی دەرەوە باسی لە بارودۆخی خراپ و ژمارەى زۆرى ئاوارە سورى و ناوخۆییەکان کرد کە پێویستیان بە هاوکاری وولاتانی نێودەوڵەتیە، چونکە لە دۆخێکى زۆر خراپ ژیان بەسەر دەبەن. هەروەها باسی لە بەسەر هاتی ئێزیدیەکانی کرد کە ئەوەی بەسەریان هاتووە بە دڵنیاییەوە جینۆسایدە و ئومێدەوارین ئەمریکا لە کۆنگرێس ئەم تاوانە بە جینۆساید بناسێنێت.
زیاتر لە سێ سەد هەزار کوردی ئێزدی لە هەرێمی کوردستاندا ئاوارەن
نوێنەری سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان بۆ ئاوارەکانی شنگار رایگەیاند، "دوای داگیرکردنی قەزای شنگار لەلایەن تیرۆریستانی داعشەوە، نزیکەی 263 هەزار کەس لەم دەڤەرەوە بەرەو پارێزگای دهۆک رایانکردووە ونزیکەی 20 هەزار کەسیش لەپارێزگای هەولێر نیشتەجێکران، هەمان ژمارەش ئێستا لەپارێزگای سلێمانی بوونیان هەیە وژمارەیەکی کەمیش لەسوریا وتورکیا ئاوارە بوونە".
لە دیمانەیەکی تایبەت بەماڵپەڕی حکومەتی هەرێمی کوردستان، د. نوری عوسمان شنگاری، نوێنەری سەرۆکی حکومەتی هەرێم بۆ کاروباری ئاوارەکانی شنگار ئاماژەی بەوەدا "لە سۆنگەی گرنگیدانی حکومەت بەپرسی ئەم ئاوارانە ئەم نوێنەرایەتیە تایبەتیەی دامەزراند کە کاری بەدوواداچوونی بارودۆخ وپێداویستیەکانی ئەو خەڵکەی گرتۆتە ئەستۆ کە پەنایان بۆ پارێزگاکانی هەرێمی کوردستان هێناوە دوای دەستبەسەرداگرتنی ماڵ وحاڵیان لەلایەن چەکدارانی داعشەوە".
هەروەها رایگەیاند "خەڵکێکی زۆر لەدەڤەرەکەدا مابوونەوە کە هەمووی لەژێر کۆنترۆڵی تیرۆریستانی داعشە تەنها چیای شنگار نەبێت، بەڵام بەهەوڵی بەردەوامی حکومەتی هەرێم کەسانێکی زۆریان رزگارکران".
ئاماژەی بەوەشدا "یارمەتی مرۆیی وەک خۆراک ودەرمان وپێداویستی پزیشکیەوە، ئێستا لەڕێگەی هێلیکۆپتەر وفڕۆکەی عیراقی وئەمەریکیەوە دەگاتە ئەو خەڵکەی لەچیای شنگارن وئێستاش بەهاوکاری حکومەتی عیراقی فیدرالی ئەو پرۆسەیە بەردەوامە، ئەمە جگە لەهێنان وگواستنەوەی خەڵک وبریندار ونەخۆش". ئەوەشی خستەڕوو کە د.فوئاد مەعسوم، سەرۆکی کۆماری عیراق وسوپاسالاری عیراق فەریق بابەکر زێباری، رۆڵی راستەوخۆیان لەم پرۆسەیەدا هەیە.
دوای هێنانە خوارەوەی ژمارەیەکی زۆر لەو خەڵکانەی لەچیای شنگار مابوونەوە، ئێستا نزیکەی دە هەزار کەس لەکوردانی ئێزدی لەم شوێنەدا هەن. ئەمە جگە لەژمارەیەکی زۆری پێشمەرگە وخۆبەخش لەخەڵکی دەڤەرەکە کە چەکیان بۆ بەرگریکردن ورزگارکردنی شارەکەیان هەڵگرتووە.
ئێستا، بەهۆی سەرماوە گەیاندنی یارمەتی مرۆیی بۆ ئەو شوێنە "بۆتە کارێکی سەخت وپێداویستییەکان زیادیان کردووەو هەلیکۆپتەریش تەنها تەنێک تا یەک تەن ونیو باری پێ هەڵدەگیرێت، ئەمە جگە لە هەوڵەکانی رێکخراوی تێرۆریستی ناسراو بە داعش بۆ داگیرکردنی چیای شنگار، کە ئەم هەوڵانەیان لەلایەن پێشمەرگەوە بەرپەرچدراون."
د.نوری شنگاری روونیکردەوە، "ئەوانەی ئێستا لەسەر چیای شنگار ماونەتەوە، بەئارەزووی خۆیان لەوێن وئێستاش پێیان خۆش نیە ئەو شوێنە بەجێبهێڵن وکەسانێکی زۆریش خێزان وکەسوکاری خۆیان لەچیای شنگار هێنایە خوارەوە وخۆیان گەڕانەوە. خەڵکێکی زۆریش خۆبەخشانە دەچنە شاخ بۆ بەشداریکردن لەشەڕی دژە تیرۆر دەگەڕێنەوە. چەند کەسێکیش لەو خۆبەخشانەی کە لەئەورووپاوە هاتبوون شەهیدبوون".
لەبارەی رۆڵی بەغداش بۆ گەیاندنی یارمەتی مرۆیی بۆ لێقەوماوانی شنگار، د.نوری ئاماژەی بۆ ئەوەدا کە هەر چەندە حکومەتی فیدرالی هاوکاری دەکات، بەڵام رۆلی لەمبارەیەوە لەئاستی پێویست نەبووە بەشێوەیەک کە نەبوونی هەستی بەرپرسیارێتی نیشان بات لەکاتێکدا کە ئەو لێقەوماوانە هاوڵتی عیراقن ولەناوچەیەکدان کە لەدەرەوەی ئیدارەی هەرێمی کوردستانە. ئەمەش لە کاتێکدا کە هەرێمی کوردستان زیاتر لە یەک ملیۆن و400 هەزار ئاوارەی لەخۆوە گرتووە کە لە ناوەڕواست وباشووری عیراقەوە هاتوون، جگە لەزیاتر لە 70 هەزار مەسیحی کە لەتلکێف وتلسقۆف وباتنایا ومووسڵ هاتوون".
بەهۆی بارودۆخی ئەم دواییەی عیراق، ئێستا نزیکەی 2 ملیۆن و70 حەفتا هەزار ئاوارە لەعیراقدا هەن کە نزیکەی65 تا 70 لەسەدی لەهەرێمی کوردستانن. لەگەڵ ئەمەش، لەسەرەتای ساڵی 2014 بەغدا ئابڵوقەیەکی ئابووری خستە سەر هەرێمی کوردستان وموچەی فەرمانبەرانی هەرێم وبەشە بودجەی هەرێمی کوردستانی بڕی وئەم پرسەش ئەرکی هەرێمی کوردستانی بۆ ئیدارەدانی ئەم مەسەلەیە قورستر کرد.
د.نوری شنگاری سوپاسی خەڵکی کوردستانی کرد، بەتایبەتی خەڵکی پارێزگای دهۆک کە بەبێ جیاوازی هەموو ئاوارەکانیان لەباوەشگرتووە وستایشی رۆڵی پارێزگای دهۆک ودامودەزگا ئیداریەکانی ئەم پارێزگایەی کرد، بەتایبەتی بەڕێوەبەرایەتی گشتی تەندروستی کە بەڕێنمایی سەرۆکی حکومەت هەموو خزمەتگوزاریەکیان بەبێ بەرامبەر پێشکەشی ئاوارەکان کردووە وئاماژەی بەوەشدا زۆرترین ئەرک لەسەر پارێزگای دهۆکە لەبەر زۆری ژمارەی ئاوارەکان ونزیکی لە بەرەکانی شەڕەوە.
هەروەها د. نوری شنگاری دووپاتیکردەوە کە بۆ رێگەگرتن لەبڵاوبوونەوەی هەر نەخۆشیەکی درم، بەڕێوەبەرایەتی گشتی تەندروستی "هەڵمەتێکی کوتانی بۆ هەموو تەمەنەکان دەستپێکرد بەهەماهەنگی لەگەڵ ئاژانس ودەزگا نێودەوڵەتیەکان وئێستاش باری تەندروستی لەژێر کۆنتڕۆلە. سەرەڕای هەبوونی قەیرانی دارایی وسستی ولاوازی رۆڵی وەزارەتی تەندروستی عیراق ورێکخراوە نێودەوڵەتیەکان، حکومەتی هەرێم نزیکەی سەد ملیۆن دۆلار بۆ خزمەتگوزاری تەندروستی بۆ پارێزگای دهۆک تەرخانکردووە وچەندین حاڵەتیش بۆ دەرەوەی وڵات بۆ چارەسەری نێردراون".
هیواشی خواست وڵاتانی جیهان "پەلە بکەن لەیارمەتیدانی هەرێمی کوردستان لەڕووی مرۆیی وسەربازیەوە بەتایبەتی ئەمەریکا وبەریتانیا، بەوپێیەی هەرێمی کوردستان زۆرترین فشاری لەو شەڕەدا لەبەردەستە لەدژی تیرۆر ولەجیاتی جیهان شەڕی تیرۆر دەکات".
هەروەها د. نوری شنگاری ئاماژەی بەوەدا کە دوای ئەو بارودۆخەی کە بەسەر عیراقدا هات لەئەنجامی داگیرکاری تیرۆریستانی داعش بۆ چەند پارێزگا وشاری عیراق، لیژنەیەک بۆ بەهاناوەهاتنی ئاوارەکان بەسەرۆکایەتی ساڵح موتڵەگ جێگری سەرۆک وەزیرانی عیراق پێکهات، بەڵام تا ئێستا ئەم لیژنەیە، بەتایبەتی لەڕووی تەندروستیەوە، چ رۆڵێکی بەرچاوی بۆ ئەو ئاوارانە نەدیووە کە لە هەرێمی کوردستانن. حکومەتی هەرێم لەپەیوەندی بەردەوامدایە لەگەڵیان بۆ زامنکردنی بەشی هەرێم لەم یارمەتیە تەندروستیانە.
لەبارەی بارودۆخی ناو شنگاریش، د.نوری رایگەیاند "بارودۆخی شنگار زۆر سەختە وهەبوونی تیرۆریستان لەم دەڤەرەدا هەڕەشەیەکی زۆر گەورەیە بەسەر ژیانی ئەم هاوڵاتیانە ولەوەتەی ئەم دەڤەرە دەستی بەسەردا گیراوە دەیەها کەس شەهیدکراون ولەگۆڕی بەکۆمەڵ نێژراون کە دوای شەپۆلی ئەم دواییەی باران تەرمەکانیان کەوتنە سەر زەوی".
ئەوەشی دووپاتکردەوە، "ڕەسەنایەتی نەتەوەی کورد لەئێزدیان دایە کە تەنانەت ئایینیەکانیشیان بەزمانی کوردیە، بۆیە بەهیچ شێوەیەک ئێزدیان لە کورد جیا ناکرێنەوە وهیچ کەسێکیش لەکوردانی ئێزدی ئەو هەوڵانەی پێ قبووڵ نیە کە بیانەوێ ئەم کارە بکەن. ئێستاش حکومەتی هەرێمی کوردستان لەکاردایە بۆ بەجینۆساید ناساندنی کوشتاری کوردی ئێزدی لەسەر ئاستێکی نێودەوڵەتی".
گەشتە چوار ڕۆژییەكەی چەند بەرپرسێكی باڵای حكوومەتی هەرێمی كوردستان بۆ ئەمەریكا، بەپێشكەشكردنی پرۆژەبڕیارێك بۆ كۆنگرێسی ئەمریكی كۆتاییهات
گەشتە چوار ڕۆژییەكەی چەند بەرپرسێكی باڵای حكوومەتی هەرێمی كوردستان، بەپێشكەشكردنی پرۆژەبڕیارێك بۆ كۆنگرێسی ئەمریكی كۆتاییهات، كە برێتییە لەوەی دەسەڵات بدرێتە حكوومەتی ئەمریكا تا ڕاستەوخۆ كەلوپەلی سەربازی و چەك بداتە هێزەكانی پێشمەرگەی كورد و مەشقیان پێ بكات.
دكتۆر فوئاد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان و بەڕێز فەلاح مستەفا بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی حكوومەتی هەرێمی كوردستان، ڕۆژی پێنجشەممەی ڕابردوو 20ـی 11ـی 2014، بەئەنجامدانی چەند دیدارێك لەگەڵ گەورەبەرپرسانی ئیدارەی ئەمریكا و ئەندامانی كۆنگرێس، كۆتاییان بەسەردانەكەیان هێنا بۆ واشنتۆن. لە ماوەی هەفتەی پێشوودا، شاندەكە كۆمەڵێك دیداری لەگەڵ چەند ئەندامێكی كۆنگرێس ئەنجام دا. پێشكەشكردنی پرۆژەبڕیارێك لە لایەن ژمارەیەك لە ئەندامانی كۆنگریسی ئەمەریكی بۆ لیژنەی كاروباری دەرەوەی دەستكەوتێكی گرنگ بوو.
لەم بارەیەوە، دكتۆر فوئاد حوسێن گوتی "ئێمە ڕۆڵی كۆنگرێس بەرز دەنرخێنین كە ئەو پرۆژەبڕیارە مێژووییەی پێشكەش كردووە. بڕیارەكە، نەك تەنیا نیشانەی پابەندبوونی ئەمریكایە بەشەڕی دژەتیرۆرەوە، بگرە نیشانەی هاوپەیمانێتیی درێژخایەنی نێوان وڵاتە یەكگرتووەكان و گەلی هەرێمی كوردستانیشە.
بڕیاری 5747 كە هەردوو حزب لە نێو ئەنجوومەنی نوێنەراندا پەسەندیان كردووە، لە لایەن سەرۆكی لیژنەی كاروباری دەرەوە، ئید ڕۆیس، كۆنگرێسمانی دیار، ئەلیوت ئەنگڵ - ەوە پێشكەش كراوە. شایانی زانینە، هەموو كەلوپەلە سەربازییەكانی كە ئێستا دەدرێتە حكوومەتی هەرێمی كوردستان دەبێت بەبەغدادا تێپەڕێت، ئەمەش، وای كردووە، پڕۆسەی ناردنی چەكی هێرشبەری قورس كە بۆ لێدان و لەناوبردنی یەكجارەكی تیرۆریستانی دەوڵەتی ئیسلامی(داعش) پێویستن، خاو و سنووردار بكات.
شاندەكە، ڕۆژی پێنجشەممەی 20ـی 11ـی 2014 لەگەڵ گەورەبەرپرسانی ئیدارەی ئەمریكا و وەزارەتی بەرگری كۆبوونەوە. دیدارەكان لەگەڵ ژمارەیەك ڕاوێژكار و فەرمانبەرانی ئەنجوومەنی ئاسایشی نیشتیمانی كە برێتی بوون لە؛ فیڵ گۆردون و ڕۆبەرت مالی و ئەندی كیم، هەروەها جێگر و یاریدەدەرانی وەزیری بەرگری، ئەلیسا سڵۆكتین و مات سپینس و چەند فەرمانبەرێكی وەزارەتی دەرەوە، لەوانە، یاریدەدەری وەزیر، بۆنیت تالۆر و جێگری یاریدەدەری سكرتێر، برێت ماكگۆرك، كە هاوكات جێگری نێردراوی تایبەتی سەرۆكە بۆ كاروباری لەنێوبردنی دەوڵەتی ئیسلامی(داعش). لەم دیدارەدا، گفتوگۆ لەبارەی ستراتیجییەتی وڵاتە یەكگرتووەكانەوە دژی داعش و گفتوگۆكان لەگەڵ بەغدا و تەنگژەی مرۆیی لە هەرێمی كوردستان كرا.
لەم بارەیەوە، بەڕێز فەلاح مستەفا، ئاماژەی دا " بەبێ هاوكاریی وڵاتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا ناتوانین بەتەواوەتی داعش لەنێوببەین. تەنگژەكە ئاڵۆزە و ئێمەش پێویستمان بەپشتیوانیی سەربازی و ئابووری ئەمەریكا هەیە، هەروەها لە لایەنی یارمەتی مرۆییەشەوە".
پێشڕەوییەكانی داعش لە عێراق و سوریا، تەنگژەیەكی مرۆیی گەورەی لێكەوەتووەتەوە. نێزیكەی 1.6 ملیۆن پەنابەر و ئاوارە ڕوویان تەنیا لە هەرێمی كوردستان كردووە. لەگەڵ هاتنی وەرزی زستانیشدا، سەتان هەزاران هەن كە هیچیان نییە و بەهۆی سەرماوسۆڵەوە تووشی كارەسات دەبن، ئەگەر پێداویستیی زستانەیان بۆ دابین نەكرێت. ئەمانە سەرباری ئەوەی حكوومەتی بەغدا، لە مانگی كانوونی دووەمەوە، دەستی بەسەر بەشە بوودجەی هەرێمی كوردستاندا گرتووە كە دەكاتە نێزیكەی 10 ملیار دۆلار، ئەمەش تەنگژەكەی گەورەتر كردووە.
هەروەها دكتۆر فوئاد حوسێن و بەڕێز فەلاح مستەفا، چەند دیدارێكی جیاجیایان لەگەڵ ئەندامانی لیژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوە و لیژنەی خزمەتگوزارییە سەربازییەكانی ئەنجوومەنی پیران ئەنجام دا، لەوانە سەرۆكی لیژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوە، سیناتۆر، ڕۆبەرت میندز و هەریەك لە؛ سیناتۆر، جۆن ماككین و سیناتۆر، بن گاردین و سیناتۆر، جاك ڕید و سیناتۆر، تیم كین. سیناتۆر، جۆن ماككین، بەشاندی میوانی گوت "ڕۆژ نییە لەگەڵ هاوكارانم كار نەكەین بۆ ئەوەی چیتان پێویستە بۆتانی دابین بكەین، تا بتوانن ئەو تیرۆریستانە بشكێنن".
لە ئاستی ئیعلامیشدا، نوێنەرایەتی حكوومەتی هەرێمی كوردستان، دانیشتنێكی گفتوگۆی بۆ شاندەكە ساز كرد، لەگەڵ هەریەك لە پەیامنێرانی؛ وۆڵ ستریت جۆرناڵ و ڕۆیتەرز و بلومبێرگ و مۆنیتەر و فۆرن پۆلیسی. لەو دانیشتنەدا، دكتۆر فوئاد حوسێن گوتی "ئێمە ئامادەی ڕووبەڕووبوونەوەین، بەڵام پێویستیمان بەچەكی قورسە، لەو باوەڕشدام زۆر زەحمەتە بتوانین بەردەوام بین، یان لایەنی كەم ناوچەگەلی دیكە ئازاد بكەین، ئەگەر ئەو چەكانەمان بۆ دابین نەكرێت". هەر لەم بارەیەوە، بەڕێز فەلاح مستەفا ئاماژەی دا "ناتوانین چیدیكە چاوەڕێی گەیشنی ئەو چەكانە بكەین لە بەغداوە، گرینگ ئەوەیە، ئێمە هاتینە وڵاتە یەكگرتووەكان بۆ ئەوەی ڕەوشەكە بۆ دۆستان و هاوپەیمانانمان باس بكەین".گەشتە چوار ڕۆژییەكەی چەند بەرپرسێكی باڵای حكوومەتی هەرێمی كوردستان، بەپێشكەشكردنی پرۆژەبڕیارێك بۆ كۆنگرێسی ئەمریكی كۆتاییهات، كە برێتییە لەوەی دەسەڵات بدرێتە حكوومەتی ئەمریكا تا ڕاستەوخۆ كەلوپەلی سەربازی و چەك بداتە هێزەكانی پێشمەرگەی كورد و مەشقیان پێ بكات.
دكتۆر فوئاد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان و بەڕێز فەلاح مستەفا بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی حكوومەتی هەرێمی كوردستان، ڕۆژی پێنجشەممەی ڕابردوو 20ـی 11ـی 2014، بەئەنجامدانی چەند دیدارێك لەگەڵ گەورەبەرپرسانی ئیدارەی ئەمریكا و ئەندامانی كۆنگرێس، كۆتاییان بەسەردانەكەیان هێنا بۆ واشنتۆن. لە ماوەی هەفتەی پێشوودا، شاندەكە كۆمەڵێك دیداری لەگەڵ چەند ئەندامێكی كۆنگرێس ئەنجام دا. پێشكەشكردنی پرۆژەبڕیارێك لە لایەن ژمارەیەك لە ئەندامانی كۆنگریسی ئەمەریكی بۆ لیژنەی كاروباری دەرەوەی دەستكەوتێكی گرنگ بوو.
لەم بارەیەوە، دكتۆر فوئاد حوسێن گوتی "ئێمە ڕۆڵی كۆنگرێس بەرز دەنرخێنین كە ئەو پرۆژەبڕیارە مێژووییەی پێشكەش كردووە. بڕیارەكە، نەك تەنیا نیشانەی پابەندبوونی ئەمریكایە بەشەڕی دژەتیرۆرەوە، بگرە نیشانەی هاوپەیمانێتیی درێژخایەنی نێوان وڵاتە یەكگرتووەكان و گەلی هەرێمی كوردستانیشە.
بڕیاری 5747 كە هەردوو حزب لە نێو ئەنجوومەنی نوێنەراندا پەسەندیان كردووە، لە لایەن سەرۆكی لیژنەی كاروباری دەرەوە، ئید ڕۆیس، كۆنگرێسمانی دیار، ئەلیوت ئەنگڵ - ەوە پێشكەش كراوە. شایانی زانینە، هەموو كەلوپەلە سەربازییەكانی كە ئێستا دەدرێتە حكوومەتی هەرێمی كوردستان دەبێت بەبەغدادا تێپەڕێت، ئەمەش، وای كردووە، پڕۆسەی ناردنی چەكی هێرشبەری قورس كە بۆ لێدان و لەناوبردنی یەكجارەكی تیرۆریستانی دەوڵەتی ئیسلامی(داعش) پێویستن، خاو و سنووردار بكات.
شاندەكە، ڕۆژی پێنجشەممەی 20ـی 11ـی 2014 لەگەڵ گەورەبەرپرسانی ئیدارەی ئەمریكا و وەزارەتی بەرگری كۆبوونەوە. دیدارەكان لەگەڵ ژمارەیەك ڕاوێژكار و فەرمانبەرانی ئەنجوومەنی ئاسایشی نیشتیمانی كە برێتی بوون لە؛ فیڵ گۆردون و ڕۆبەرت مالی و ئەندی كیم، هەروەها جێگر و یاریدەدەرانی وەزیری بەرگری، ئەلیسا سڵۆكتین و مات سپینس و چەند فەرمانبەرێكی وەزارەتی دەرەوە، لەوانە، یاریدەدەری وەزیر، بۆنیت تالۆر و جێگری یاریدەدەری سكرتێر، برێت ماكگۆرك، كە هاوكات جێگری نێردراوی تایبەتی سەرۆكە بۆ كاروباری لەنێوبردنی دەوڵەتی ئیسلامی(داعش). لەم دیدارەدا، گفتوگۆ لەبارەی ستراتیجییەتی وڵاتە یەكگرتووەكانەوە دژی داعش و گفتوگۆكان لەگەڵ بەغدا و تەنگژەی مرۆیی لە هەرێمی كوردستان كرا.
لەم بارەیەوە، بەڕێز فەلاح مستەفا، ئاماژەی دا " بەبێ هاوكاریی وڵاتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا ناتوانین بەتەواوەتی داعش لەنێوببەین. تەنگژەكە ئاڵۆزە و ئێمەش پێویستمان بەپشتیوانیی سەربازی و ئابووری ئەمەریكا هەیە، هەروەها لە لایەنی یارمەتی مرۆییەشەوە".
پێشڕەوییەكانی داعش لە عێراق و سوریا، تەنگژەیەكی مرۆیی گەورەی لێكەوەتووەتەوە. نێزیكەی 1.6 ملیۆن پەنابەر و ئاوارە ڕوویان تەنیا لە هەرێمی كوردستان كردووە. لەگەڵ هاتنی وەرزی زستانیشدا، سەتان هەزاران هەن كە هیچیان نییە و بەهۆی سەرماوسۆڵەوە تووشی كارەسات دەبن، ئەگەر پێداویستیی زستانەیان بۆ دابین نەكرێت. ئەمانە سەرباری ئەوەی حكوومەتی بەغدا، لە مانگی كانوونی دووەمەوە، دەستی بەسەر بەشە بوودجەی هەرێمی كوردستاندا گرتووە كە دەكاتە نێزیكەی 10 ملیار دۆلار، ئەمەش تەنگژەكەی گەورەتر كردووە.
هەروەها دكتۆر فوئاد حوسێن و بەڕێز فەلاح مستەفا، چەند دیدارێكی جیاجیایان لەگەڵ ئەندامانی لیژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوە و لیژنەی خزمەتگوزارییە سەربازییەكانی ئەنجوومەنی پیران ئەنجام دا، لەوانە سەرۆكی لیژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوە، سیناتۆر، ڕۆبەرت میندز و هەریەك لە؛ سیناتۆر، جۆن ماككین و سیناتۆر، بن گاردین و سیناتۆر، جاك ڕید و سیناتۆر، تیم كین. سیناتۆر، جۆن ماككین، بەشاندی میوانی گوت "ڕۆژ نییە لەگەڵ هاوكارانم كار نەكەین بۆ ئەوەی چیتان پێویستە بۆتانی دابین بكەین، تا بتوانن ئەو تیرۆریستانە بشكێنن".
لە ئاستی ئیعلامیشدا، نوێنەرایەتی حكوومەتی هەرێمی كوردستان، دانیشتنێكی گفتوگۆی بۆ شاندەكە ساز كرد، لەگەڵ هەریەك لە پەیامنێرانی؛ وۆڵ ستریت جۆرناڵ و ڕۆیتەرز و بلومبێرگ و مۆنیتەر و فۆرن پۆلیسی. لەو دانیشتنەدا، دكتۆر فوئاد حوسێن گوتی "ئێمە ئامادەی ڕووبەڕووبوونەوەین، بەڵام پێویستیمان بەچەكی قورسە، لەو باوەڕشدام زۆر زەحمەتە بتوانین بەردەوام بین، یان لایەنی كەم ناوچەگەلی دیكە ئازاد بكەین، ئەگەر ئەو چەكانەمان بۆ دابین نەكرێت". هەر لەم بارەیەوە، بەڕێز فەلاح مستەفا ئاماژەی دا "ناتوانین چیدیكە چاوەڕێی گەیشنی ئەو چەكانە بكەین لە بەغداوە، گرینگ ئەوەیە، ئێمە هاتینە وڵاتە یەكگرتووەكان بۆ ئەوەی ڕەوشەكە بۆ دۆستان و هاوپەیمانانمان باس بكەین".گەشتە چوار ڕۆژییەكەی چەند بەرپرسێكی باڵای حكوومەتی هەرێمی كوردستان، بەپێشكەشكردنی پرۆژەبڕیارێك بۆ كۆنگرێسی ئەمریكی كۆتاییهات، كە برێتییە لەوەی دەسەڵات بدرێتە حكوومەتی ئەمریكا تا ڕاستەوخۆ كەلوپەلی سەربازی و چەك بداتە هێزەكانی پێشمەرگەی كورد و مەشقیان پێ بكات.
دكتۆر فوئاد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان و بەڕێز فەلاح مستەفا بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی حكوومەتی هەرێمی كوردستان، ڕۆژی پێنجشەممەی ڕابردوو 20ـی 11ـی 2014، بەئەنجامدانی چەند دیدارێك لەگەڵ گەورەبەرپرسانی ئیدارەی ئەمریكا و ئەندامانی كۆنگرێس، كۆتاییان بەسەردانەكەیان هێنا بۆ واشنتۆن. لە ماوەی هەفتەی پێشوودا، شاندەكە كۆمەڵێك دیداری لەگەڵ چەند ئەندامێكی كۆنگرێس ئەنجام دا. پێشكەشكردنی پرۆژەبڕیارێك لە لایەن ژمارەیەك لە ئەندامانی كۆنگریسی ئەمەریكی بۆ لیژنەی كاروباری دەرەوەی دەستكەوتێكی گرنگ بوو.
لەم بارەیەوە، دكتۆر فوئاد حوسێن گوتی "ئێمە ڕۆڵی كۆنگرێس بەرز دەنرخێنین كە ئەو پرۆژەبڕیارە مێژووییەی پێشكەش كردووە. بڕیارەكە، نەك تەنیا نیشانەی پابەندبوونی ئەمریكایە بەشەڕی دژەتیرۆرەوە، بگرە نیشانەی هاوپەیمانێتیی درێژخایەنی نێوان وڵاتە یەكگرتووەكان و گەلی هەرێمی كوردستانیشە.
بڕیاری 5747 كە هەردوو حزب لە نێو ئەنجوومەنی نوێنەراندا پەسەندیان كردووە، لە لایەن سەرۆكی لیژنەی كاروباری دەرەوە، ئید ڕۆیس، كۆنگرێسمانی دیار، ئەلیوت ئەنگڵ - ەوە پێشكەش كراوە. شایانی زانینە، هەموو كەلوپەلە سەربازییەكانی كە ئێستا دەدرێتە حكوومەتی هەرێمی كوردستان دەبێت بەبەغدادا تێپەڕێت، ئەمەش، وای كردووە، پڕۆسەی ناردنی چەكی هێرشبەری قورس كە بۆ لێدان و لەناوبردنی یەكجارەكی تیرۆریستانی دەوڵەتی ئیسلامی(داعش) پێویستن، خاو و سنووردار بكات.
شاندەكە، ڕۆژی پێنجشەممەی 20ـی 11ـی 2014 لەگەڵ گەورەبەرپرسانی ئیدارەی ئەمریكا و وەزارەتی بەرگری كۆبوونەوە. دیدارەكان لەگەڵ ژمارەیەك ڕاوێژكار و فەرمانبەرانی ئەنجوومەنی ئاسایشی نیشتیمانی كە برێتی بوون لە؛ فیڵ گۆردون و ڕۆبەرت مالی و ئەندی كیم، هەروەها جێگر و یاریدەدەرانی وەزیری بەرگری، ئەلیسا سڵۆكتین و مات سپینس و چەند فەرمانبەرێكی وەزارەتی دەرەوە، لەوانە، یاریدەدەری وەزیر، بۆنیت تالۆر و جێگری یاریدەدەری سكرتێر، برێت ماكگۆرك، كە هاوكات جێگری نێردراوی تایبەتی سەرۆكە بۆ كاروباری لەنێوبردنی دەوڵەتی ئیسلامی(داعش). لەم دیدارەدا، گفتوگۆ لەبارەی ستراتیجییەتی وڵاتە یەكگرتووەكانەوە دژی داعش و گفتوگۆكان لەگەڵ بەغدا و تەنگژەی مرۆیی لە هەرێمی كوردستان كرا.
لەم بارەیەوە، بەڕێز فەلاح مستەفا، ئاماژەی دا " بەبێ هاوكاریی وڵاتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا ناتوانین بەتەواوەتی داعش لەنێوببەین. تەنگژەكە ئاڵۆزە و ئێمەش پێویستمان بەپشتیوانیی سەربازی و ئابووری ئەمەریكا هەیە، هەروەها لە لایەنی یارمەتی مرۆییەشەوە".
پێشڕەوییەكانی داعش لە عێراق و سوریا، تەنگژەیەكی مرۆیی گەورەی لێكەوەتووەتەوە. نێزیكەی 1.6 ملیۆن پەنابەر و ئاوارە ڕوویان تەنیا لە هەرێمی كوردستان كردووە. لەگەڵ هاتنی وەرزی زستانیشدا، سەتان هەزاران هەن كە هیچیان نییە و بەهۆی سەرماوسۆڵەوە تووشی كارەسات دەبن، ئەگەر پێداویستیی زستانەیان بۆ دابین نەكرێت. ئەمانە سەرباری ئەوەی حكوومەتی بەغدا، لە مانگی كانوونی دووەمەوە، دەستی بەسەر بەشە بوودجەی هەرێمی كوردستاندا گرتووە كە دەكاتە نێزیكەی 10 ملیار دۆلار، ئەمەش تەنگژەكەی گەورەتر كردووە.
هەروەها دكتۆر فوئاد حوسێن و بەڕێز فەلاح مستەفا، چەند دیدارێكی جیاجیایان لەگەڵ ئەندامانی لیژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوە و لیژنەی خزمەتگوزارییە سەربازییەكانی ئەنجوومەنی پیران ئەنجام دا، لەوانە سەرۆكی لیژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوە، سیناتۆر، ڕۆبەرت میندز و هەریەك لە؛ سیناتۆر، جۆن ماككین و سیناتۆر، بن گاردین و سیناتۆر، جاك ڕید و سیناتۆر، تیم كین. سیناتۆر، جۆن ماككین، بەشاندی میوانی گوت "ڕۆژ نییە لەگەڵ هاوكارانم كار نەكەین بۆ ئەوەی چیتان پێویستە بۆتانی دابین بكەین، تا بتوانن ئەو تیرۆریستانە بشكێنن".
لە ئاستی ئیعلامیشدا، نوێنەرایەتی حكوومەتی هەرێمی كوردستان، دانیشتنێكی گفتوگۆی بۆ شاندەكە ساز كرد، لەگەڵ هەریەك لە پەیامنێرانی؛ وۆڵ ستریت جۆرناڵ و ڕۆیتەرز و بلومبێرگ و مۆنیتەر و فۆرن پۆلیسی. لەو دانیشتنەدا، دكتۆر فوئاد حوسێن گوتی "ئێمە ئامادەی ڕووبەڕووبوونەوەین، بەڵام پێویستیمان بەچەكی قورسە، لەو باوەڕشدام زۆر زەحمەتە بتوانین بەردەوام بین، یان لایەنی كەم ناوچەگەلی دیكە ئازاد بكەین، ئەگەر ئەو چەكانەمان بۆ دابین نەكرێت". هەر لەم بارەیەوە، بەڕێز فەلاح مستەفا ئاماژەی دا "ناتوانین چیدیكە چاوەڕێی گەیشنی ئەو چەكانە بكەین لە بەغداوە، گرینگ ئەوەیە، ئێمە هاتینە وڵاتە یەكگرتووەكان بۆ ئەوەی ڕەوشەكە بۆ دۆستان و هاوپەیمانانمان باس بكەین".گەشتە چوار ڕۆژییەكەی چەند بەرپرسێكی باڵای حكوومەتی هەرێمی كوردستان، بەپێشكەشكردنی پرۆژەبڕیارێك بۆ كۆنگرێسی ئەمریكی كۆتاییهات، كە برێتییە لەوەی دەسەڵات بدرێتە حكوومەتی ئەمریكا تا ڕاستەوخۆ كەلوپەلی سەربازی و چەك بداتە هێزەكانی پێشمەرگەی كورد و مەشقیان پێ بكات.
دكتۆر فوئاد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان و بەڕێز فەلاح مستەفا بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی حكوومەتی هەرێمی كوردستان، ڕۆژی پێنجشەممەی ڕابردوو 20ـی 11ـی 2014، بەئەنجامدانی چەند دیدارێك لەگەڵ گەورەبەرپرسانی ئیدارەی ئەمریكا و ئەندامانی كۆنگرێس، كۆتاییان بەسەردانەكەیان هێنا بۆ واشنتۆن. لە ماوەی هەفتەی پێشوودا، شاندەكە كۆمەڵێك دیداری لەگەڵ چەند ئەندامێكی كۆنگرێس ئەنجام دا. پێشكەشكردنی پرۆژەبڕیارێك لە لایەن ژمارەیەك لە ئەندامانی كۆنگریسی ئەمەریكی بۆ لیژنەی كاروباری دەرەوەی دەستكەوتێكی گرنگ بوو.
لەم بارەیەوە، دكتۆر فوئاد حوسێن گوتی "ئێمە ڕۆڵی كۆنگرێس بەرز دەنرخێنین كە ئەو پرۆژەبڕیارە مێژووییەی پێشكەش كردووە. بڕیارەكە، نەك تەنیا نیشانەی پابەندبوونی ئەمریكایە بەشەڕی دژەتیرۆرەوە، بگرە نیشانەی هاوپەیمانێتیی درێژخایەنی نێوان وڵاتە یەكگرتووەكان و گەلی هەرێمی كوردستانیشە.
بڕیاری 5747 كە هەردوو حزب لە نێو ئەنجوومەنی نوێنەراندا پەسەندیان كردووە، لە لایەن سەرۆكی لیژنەی كاروباری دەرەوە، ئید ڕۆیس، كۆنگرێسمانی دیار، ئەلیوت ئەنگڵ - ەوە پێشكەش كراوە. شایانی زانینە، هەموو كەلوپەلە سەربازییەكانی كە ئێستا دەدرێتە حكوومەتی هەرێمی كوردستان دەبێت بەبەغدادا تێپەڕێت، ئەمەش، وای كردووە، پڕۆسەی ناردنی چەكی هێرشبەری قورس كە بۆ لێدان و لەناوبردنی یەكجارەكی تیرۆریستانی دەوڵەتی ئیسلامی(داعش) پێویستن، خاو و سنووردار بكات.
شاندەكە، ڕۆژی پێنجشەممەی 20ـی 11ـی 2014 لەگەڵ گەورەبەرپرسانی ئیدارەی ئەمریكا و وەزارەتی بەرگری كۆبوونەوە. دیدارەكان لەگەڵ ژمارەیەك ڕاوێژكار و فەرمانبەرانی ئەنجوومەنی ئاسایشی نیشتیمانی كە برێتی بوون لە؛ فیڵ گۆردون و ڕۆبەرت مالی و ئەندی كیم، هەروەها جێگر و یاریدەدەرانی وەزیری بەرگری، ئەلیسا سڵۆكتین و مات سپینس و چەند فەرمانبەرێكی وەزارەتی دەرەوە، لەوانە، یاریدەدەری وەزیر، بۆنیت تالۆر و جێگری یاریدەدەری سكرتێر، برێت ماكگۆرك، كە هاوكات جێگری نێردراوی تایبەتی سەرۆكە بۆ كاروباری لەنێوبردنی دەوڵەتی ئیسلامی(داعش). لەم دیدارەدا، گفتوگۆ لەبارەی ستراتیجییەتی وڵاتە یەكگرتووەكانەوە دژی داعش و گفتوگۆكان لەگەڵ بەغدا و تەنگژەی مرۆیی لە هەرێمی كوردستان كرا.
لەم بارەیەوە، بەڕێز فەلاح مستەفا، ئاماژەی دا " بەبێ هاوكاریی وڵاتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا ناتوانین بەتەواوەتی داعش لەنێوببەین. تەنگژەكە ئاڵۆزە و ئێمەش پێویستمان بەپشتیوانیی سەربازی و ئابووری ئەمەریكا هەیە، هەروەها لە لایەنی یارمەتی مرۆییەشەوە".
پێشڕەوییەكانی داعش لە عێراق و سوریا، تەنگژەیەكی مرۆیی گەورەی لێكەوەتووەتەوە. نێزیكەی 1.6 ملیۆن پەنابەر و ئاوارە ڕوویان تەنیا لە هەرێمی كوردستان كردووە. لەگەڵ هاتنی وەرزی زستانیشدا، سەتان هەزاران هەن كە هیچیان نییە و بەهۆی سەرماوسۆڵەوە تووشی كارەسات دەبن، ئەگەر پێداویستیی زستانەیان بۆ دابین نەكرێت. ئەمانە سەرباری ئەوەی حكوومەتی بەغدا، لە مانگی كانوونی دووەمەوە، دەستی بەسەر بەشە بوودجەی هەرێمی كوردستاندا گرتووە كە دەكاتە نێزیكەی 10 ملیار دۆلار، ئەمەش تەنگژەكەی گەورەتر كردووە.
هەروەها دكتۆر فوئاد حوسێن و بەڕێز فەلاح مستەفا، چەند دیدارێكی جیاجیایان لەگەڵ ئەندامانی لیژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوە و لیژنەی خزمەتگوزارییە سەربازییەكانی ئەنجوومەنی پیران ئەنجام دا، لەوانە سەرۆكی لیژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوە، سیناتۆر، ڕۆبەرت میندز و هەریەك لە؛ سیناتۆر، جۆن ماككین و سیناتۆر، بن گاردین و سیناتۆر، جاك ڕید و سیناتۆر، تیم كین. سیناتۆر، جۆن ماككین، بەشاندی میوانی گوت "ڕۆژ نییە لەگەڵ هاوكارانم كار نەكەین بۆ ئەوەی چیتان پێویستە بۆتانی دابین بكەین، تا بتوانن ئەو تیرۆریستانە بشكێنن".
لە ئاستی ئیعلامیشدا، نوێنەرایەتی حكوومەتی هەرێمی كوردستان، دانیشتنێكی گفتوگۆی بۆ شاندەكە ساز كرد، لەگەڵ هەریەك لە پەیامنێرانی؛ وۆڵ ستریت جۆرناڵ و ڕۆیتەرز و بلومبێرگ و مۆنیتەر و فۆرن پۆلیسی. لەو دانیشتنەدا، دكتۆر فوئاد حوسێن گوتی "ئێمە ئامادەی ڕووبەڕووبوونەوەین، بەڵام پێویستیمان بەچەكی قورسە، لەو باوەڕشدام زۆر زەحمەتە بتوانین بەردەوام بین، یان لایەنی كەم ناوچەگەلی دیكە ئازاد بكەین، ئەگەر ئەو چەكانەمان بۆ دابین نەكرێت". هەر لەم بارەیەوە، بەڕێز فەلاح مستەفا ئاماژەی دا "ناتوانین چیدیكە چاوەڕێی گەیشنی ئەو چەكانە بكەین لە بەغداوە، گرینگ ئەوەیە، ئێمە هاتینە وڵاتە یەكگرتووەكان بۆ ئەوەی ڕەوشەكە بۆ دۆستان و هاوپەیمانانمان باس بكەین".گەشتە چوار ڕۆژییەكەی چەند بەرپرسێكی باڵای حكوومەتی هەرێمی كوردستان، بەپێشكەشكردنی پرۆژەبڕیارێك بۆ كۆنگرێسی ئەمریكی كۆتاییهات، كە برێتییە لەوەی دەسەڵات بدرێتە حكوومەتی ئەمریكا تا ڕاستەوخۆ كەلوپەلی سەربازی و چەك بداتە هێزەكانی پێشمەرگەی كورد و مەشقیان پێ بكات.
دكتۆر فوئاد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان و بەڕێز فەلاح مستەفا بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی حكوومەتی هەرێمی كوردستان، ڕۆژی پێنجشەممەی ڕابردوو 20ـی 11ـی 2014، بەئەنجامدانی چەند دیدارێك لەگەڵ گەورەبەرپرسانی ئیدارەی ئەمریكا و ئەندامانی كۆنگرێس، كۆتاییان بەسەردانەكەیان هێنا بۆ واشنتۆن. لە ماوەی هەفتەی پێشوودا، شاندەكە كۆمەڵێك دیداری لەگەڵ چەند ئەندامێكی كۆنگرێس ئەنجام دا. پێشكەشكردنی پرۆژەبڕیارێك لە لایەن ژمارەیەك لە ئەندامانی كۆنگریسی ئەمەریكی بۆ لیژنەی كاروباری دەرەوەی دەستكەوتێكی گرنگ بوو.
لەم بارەیەوە، دكتۆر فوئاد حوسێن گوتی "ئێمە ڕۆڵی كۆنگرێس بەرز دەنرخێنین كە ئەو پرۆژەبڕیارە مێژووییەی پێشكەش كردووە. بڕیارەكە، نەك تەنیا نیشانەی پابەندبوونی ئەمریكایە بەشەڕی دژەتیرۆرەوە، بگرە نیشانەی هاوپەیمانێتیی درێژخایەنی نێوان وڵاتە یەكگرتووەكان و گەلی هەرێمی كوردستانیشە.
بڕیاری 5747 كە هەردوو حزب لە نێو ئەنجوومەنی نوێنەراندا پەسەندیان كردووە، لە لایەن سەرۆكی لیژنەی كاروباری دەرەوە، ئید ڕۆیس، كۆنگرێسمانی دیار، ئەلیوت ئەنگڵ - ەوە پێشكەش كراوە. شایانی زانینە، هەموو كەلوپەلە سەربازییەكانی كە ئێستا دەدرێتە حكوومەتی هەرێمی كوردستان دەبێت بەبەغدادا تێپەڕێت، ئەمەش، وای كردووە، پڕۆسەی ناردنی چەكی هێرشبەری قورس كە بۆ لێدان و لەناوبردنی یەكجارەكی تیرۆریستانی دەوڵەتی ئیسلامی(داعش) پێویستن، خاو و سنووردار بكات.
شاندەكە، ڕۆژی پێنجشەممەی 20ـی 11ـی 2014 لەگەڵ گەورەبەرپرسانی ئیدارەی ئەمریكا و وەزارەتی بەرگری كۆبوونەوە. دیدارەكان لەگەڵ ژمارەیەك ڕاوێژكار و فەرمانبەرانی ئەنجوومەنی ئاسایشی نیشتیمانی كە برێتی بوون لە؛ فیڵ گۆردون و ڕۆبەرت مالی و ئەندی كیم، هەروەها جێگر و یاریدەدەرانی وەزیری بەرگری، ئەلیسا سڵۆكتین و مات سپینس و چەند فەرمانبەرێكی وەزارەتی دەرەوە، لەوانە، یاریدەدەری وەزیر، بۆنیت تالۆر و جێگری یاریدەدەری سكرتێر، برێت ماكگۆرك، كە هاوكات جێگری نێردراوی تایبەتی سەرۆكە بۆ كاروباری لەنێوبردنی دەوڵەتی ئیسلامی(داعش). لەم دیدارەدا، گفتوگۆ لەبارەی ستراتیجییەتی وڵاتە یەكگرتووەكانەوە دژی داعش و گفتوگۆكان لەگەڵ بەغدا و تەنگژەی مرۆیی لە هەرێمی كوردستان كرا.
لەم بارەیەوە، بەڕێز فەلاح مستەفا، ئاماژەی دا " بەبێ هاوكاریی وڵاتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا ناتوانین بەتەواوەتی داعش لەنێوببەین. تەنگژەكە ئاڵۆزە و ئێمەش پێویستمان بەپشتیوانیی سەربازی و ئابووری ئەمەریكا هەیە، هەروەها لە لایەنی یارمەتی مرۆییەشەوە".
پێشڕەوییەكانی داعش لە عێراق و سوریا، تەنگژەیەكی مرۆیی گەورەی لێكەوەتووەتەوە. نێزیكەی 1.6 ملیۆن پەنابەر و ئاوارە ڕوویان تەنیا لە هەرێمی كوردستان كردووە. لەگەڵ هاتنی وەرزی زستانیشدا، سەتان هەزاران هەن كە هیچیان نییە و بەهۆی سەرماوسۆڵەوە تووشی كارەسات دەبن، ئەگەر پێداویستیی زستانەیان بۆ دابین نەكرێت. ئەمانە سەرباری ئەوەی حكوومەتی بەغدا، لە مانگی كانوونی دووەمەوە، دەستی بەسەر بەشە بوودجەی هەرێمی كوردستاندا گرتووە كە دەكاتە نێزیكەی 10 ملیار دۆلار، ئەمەش تەنگژەكەی گەورەتر كردووە.
هەروەها دكتۆر فوئاد حوسێن و بەڕێز فەلاح مستەفا، چەند دیدارێكی جیاجیایان لەگەڵ ئەندامانی لیژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوە و لیژنەی خزمەتگوزارییە سەربازییەكانی ئەنجوومەنی پیران ئەنجام دا، لەوانە سەرۆكی لیژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوە، سیناتۆر، ڕۆبەرت میندز و هەریەك لە؛ سیناتۆر، جۆن ماككین و سیناتۆر، بن گاردین و سیناتۆر، جاك ڕید و سیناتۆر، تیم كین. سیناتۆر، جۆن ماككین، بەشاندی میوانی گوت "ڕۆژ نییە لەگەڵ هاوكارانم كار نەكەین بۆ ئەوەی چیتان پێویستە بۆتانی دابین بكەین، تا بتوانن ئەو تیرۆریستانە بشكێنن".
لە ئاستی ئیعلامیشدا، نوێنەرایەتی حكوومەتی هەرێمی كوردستان، دانیشتنێكی گفتوگۆی بۆ شاندەكە ساز كرد، لەگەڵ هەریەك لە پەیامنێرانی؛ وۆڵ ستریت جۆرناڵ و ڕۆیتەرز و بلومبێرگ و مۆنیتەر و فۆرن پۆلیسی. لەو دانیشتنەدا، دكتۆر فوئاد حوسێن گوتی "ئێمە ئامادەی ڕووبەڕووبوونەوەین، بەڵام پێویستیمان بەچەكی قورسە، لەو باوەڕشدام زۆر زەحمەتە بتوانین بەردەوام بین، یان لایەنی كەم ناوچەگەلی دیكە ئازاد بكەین، ئەگەر ئەو چەكانەمان بۆ دابین نەكرێت". هەر لەم بارەیەوە، بەڕێز فەلاح مستەفا ئاماژەی دا "ناتوانین چیدیكە چاوەڕێی گەیشنی ئەو چەكانە بكەین لە بەغداوە، گرینگ ئەوەیە، ئێمە هاتینە وڵاتە یەكگرتووەكان بۆ ئەوەی ڕەوشەكە بۆ دۆستان و هاوپەیمانانمان باس بكەین".
ئەندامانی كۆنگرێسی ئەمریكا پشتیوانییەكی گەورە بۆ پێشمەرگە و كوردستان دەردەبڕن
واشنتۆنی پایتەخت، وڵاتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا
جەنگی دژ بەدەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام، چەند ساڵێك درێژە دەكێشێت و سەركەوتووش نابێت لە ڕێگەی هاوبەشایەتی(شراكە) نێوان پێشمەگەی كورد و باقی جیهانەوە نەبێت"، ئەمە گوتەی دكتۆر فوئاد حوسێنە كە لە میانی دیداری ڕۆژی سێشەممەدا لەگەڵ ئەندامی كۆنگرێس، ئاد ڕۆیس سەرۆكی لیژنەی كاروباری دەرەوەدا كردی.
ڕۆژی چوارشەممە، دكتۆر فوئاد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان و بەڕێز فەلاح مستەفا لێپرسراوی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی حكوومەتی هەرێمی كوردستان، پاش چەند دیدارێك لە واشنتۆن بۆ ماوەی سێ ڕۆژ، كۆتاییان بەسەردانەكەیان بۆ ئەمریكا هێنا. كارنامەی شاندەكە چەندین دیداری لەگەڵ ئەندامانی كۆنگرێس و چەند ئەندامێكی كۆمەڵەی ئەمریكایی كلدانی و ئیعلام لەخۆگرت.
لە نێو دیدارەكانی شاندەكە، ئەندامی كۆنگرێس، رۆیس، لەگەڵ شاندەكە دوا و گوتی "پێشمەرگە سەلماندی كە دیانەوێت لە شەڕی دژی دەوڵەتی ئیسلامی (داعش)دا سەركەون و ئەو چەكە پێشكەوتووانەشیان پێ دەگات كە بۆ ئەو سەركەوتنە پێویستن".
هەروەها شاندەكە، كۆمەڵێك دیداری جیاوازی لەگەڵ ژمارەیەك لە ئەندامانی كاروباری دەرەوە لە هەردوولا ساز كرد، لە نێویاندا، دیدارێك لەگەڵ ئەندامی كۆنگرێس، لینا ڕۆس لیستیننۆ، سەرۆكی لیژنەی فەرعیی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و باكووری ئەفریقیا و خاتوو، لۆریتا سانشیز و دانا رۆراباشی و گریگۆری میكس و چەند كارمەندێكی لیژنەكە.
هەروەها ڕۆژی چوارشەممە، شاندەكە بانگێشتی دیدارێك كرا لە لایەن ئادەم كینزینگرۆ، و بەئامادەبوونی ئەندامانی كۆنگریس، تۆلیسی گابارد و ڕۆن دیسانتێز و خوان ڤارگاس و كۆرت كڵاوسۆن و ستیڤ گابووت و گیراڵد ئەی كۆنۆڵی و جیف دۆنكن. بەڕێز فەلاح مستەفا، لەوێدا ڕای گەیاند "ئێمە تەقدیری پابەندبوونی وڵاتە یەكگرتووەكان دەكەین بەشەڕی تیرۆریزمەوە. ئەم شەڕە، شەڕێكی درێژخایەن و سەخت دەبێت، ئێمە پێویستمان بەپشتیوانی ئێوە دەبێت ئەگەر بمانەوێت شكست بەدەوڵەتی ئیسلامی(داعش) بێنین.
هەروەها دكتۆر فوئاد حوسێن و بەڕێز فەلاح مستەفا، چاویان كەوت بەسەرۆكی لیژنەی فەرعیی بەرگری كە سەر بەلیژنەی تەرخانكردنەكانە لە كۆنگرێس، بەمەبەستی گفتوگۆكردن لەبارەی وردەكاریی پێداویستییەكانی پێشمەرگەوە. لەو بارەیەوە، شاندی میوان، ئاماژەی بەپێویستی چەكی قورس دا بۆ ئازادكردنی موسڵ و شنگال، سەرباری مەشقپێكردنی پێشمەرگە لەسەر پووچەڵكردنەوەی بۆمب و مینی نەتەقیو و بۆمبە چێندراوەكانی داعش.
هەر لەو بارەیەوە، ئەندامانی شاندەكە لەگەڵ ئەندامانی لیژنەی خزمەتگوزاریی هێزە چەكدارەكانی كۆنگرێس و ئەنجوومەنی پیران كۆبوونەوە، كە پێكهاتبوو لە سیناتۆر، جیم ئینهۆڤ و جۆ دۆنڵی و مارك كیرك و ئەندامانی كۆنگرێس مایكڵ تیرنرۆ و ترینت فرانك و مایك گۆناوی. هەر هەموویان پشتیوانیی گەورەی خۆیان بۆ پێشمەرگە و هەرێمی كوردستان دەربڕی. لەوێدا، سیناتۆر، ئینهۆڤ، بەتەواوی لەگەڵ شاندەكەدا هاوڕا بوو كە (داعش) كێشەیەكی جیهانییە و گوتی "وڵاتە یەكگرتووەكان سوپاسی پێشمەرگە دەكات كە لە جیاتی هەموو دنیا ڕووبەڕووی تیرۆریزم بووەتەوە".
لە میانی دیداری شاندەكە لەگەڵ سیناتۆر، جۆن كرۆنین، لە لیژنەی قەزا و مافەكانی مرۆڤ، بەڕێز فەلاح مستەفا گوتی "ئەوەی بەسەر ئێزیدییەكاندا هاتووە، هیچ ناوێكی دیكەی لێ نانرێت، جینۆساید نەبێت، ژمارەیەكی یەكجار زۆر بوونەتە قوربانی، ئێمە چاومان لەوەیە وڵاتە یەكگرتووەكان یارمەتیمان بدات بۆ جێبەجێبوونی دادپەروەری دەرهەق بەئێزیدییەكان لە ڕێگەی داننان بەو كۆمەڵكوژییانەدا".
هەروەها ئێوارەی سێشەممە 18ـی 11ـی 2014 شاندەكەی هەرێمی كوردستان لەگەڵ ئەندامانی كۆمەڵەی ئەمریكایی كلدانی كۆبووەوە بەمەبەستی گوێگرتن لە مەترسییەكانی ئەو تەنگژە مرۆییەی ڕووبەڕووی هەرێمی كوردستان بووەتەوە.
شاندەكە، چەندین دیداری لەگەڵ پشتیوانانی هەرێمی كوردستان ئەنجام دا، لە نێویاندا، ئەندامانی كۆنگرێس، كای گرانگرس و ماریۆ دیاز – باڵریت و دانا رۆهەرباشەر و ستیڤ كینگ و مارشا بلاكبۆرن و جیڤ فۆرتینبێری و كریس ڤان هۆڵین و ڕۆن جۆنسۆن و مایك فیتزپاتریك و گێرد پۆڵسی هاوسەرۆكی نوێنەرایەتی كۆنگرێسی ئەمركایی كوردی. لەم دیدارەدا بەڕێز فەلاح مستەفا گوتی "وڵاتە یەكگرتووەكان زۆر جاران پابەندیی خۆی بەرانبەر گەلی كورد دووپات كردووەتەوە. ئێمە دەزانین كە دەتوانین پشت بەئێوە ببەستین بۆ ئەوەی هێزەكانمان بتوانن شكست بەتیرۆریستان بێنن لە هەرێمەكەماندا".
هەر ڕۆژی چوارشەممە 19ـی 11ـی 2014 باڵیۆز، ویندی شامپەرلین، میوانداریی شاندی میوانی كرد لە ئاهەنگی پێشوازیی ئێوارەخوانی ساڵانەی پەیمانگای ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا.
لەسەر ئاستی ئیعلامیش، برێت بایەر، چاوپێكەوتنێكی لەگەڵ دكتۆر فوئاد حوسێندا ئەنجام دا. لەو چاوپێكەوتنەدا، گفتوگۆ لەبارەی هێرشی ئەم دواییەی (داعش) كرا بۆ سەر ڕەبیعە. دكتۆر فوئاد گوتی، سەركەوتن لە شەڕی دژی داعشدا، پشتیوانییەكی نێودەوڵەتی گەورەی پێویستە. هەروەها چەند چاوپێكەوتنێكی دیكە لەگەڵ دكتۆر فوئاد حوسێندا لەلایەن كەناڵی سەتەلایەتی ڕووداو و هەروەها واشنتۆن پۆستەوە ئەنجام دران.
نێچیرڤان بارزانی پێشوازی له قه‌داسه‌تی ’’شری شری ڕاڤی شه‌نكار’’ كرد
ئێواره‌ی ئه‌مڕۆ پێنچشه‌ممه 20ی نۆڤه‌مبه‌ری 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆك وه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان، پێشوازی له كه‌سایه‌تیی ناوداری جیهان قه‌داسه‌تی ’’شری شری ڕاڤی شه‌نكار’’ سه‌رۆكی كۆڕبه‌ندی جیهانی بۆ به‌ها مرۆییه‌كان كرد.
له دیدارێكدا وێڕای تاوتوێكردنی بارودۆخی ئێستا و نه‌هامه‌تییه‌كانی شه‌ڕ و به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ی تیرۆر، باسی له سه‌ردانی خۆی بۆ چه‌ند كه‌مپێكی ئاواره‌كان له هه‌رێمی كوردستان كرد و ڕۆڵی خه‌ڵك و حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستانی بۆ به‌هاناوه‌چوون و یارمه‌تیدانی ئاواره و په‌نابه‌رانی به‌رز هه‌ڵسه‌نگاند و به مایه‌ی ڕێز و پێزانینی له قه‌ڵه‌م دا.
هه‌روه‌ها تیشكی خسته سه‌ر ته‌بایی و لێبورده‌یی و پێكه‌وه‌ژیانی پێكهاته نه‌ته‌وه‌یی و ئایینییه‌كانی هه‌رێمی كوردستان و ستایشی ئه‌و كه‌لتووره دێرینه‌ی كوردستانی كرد كه له سایه‌یدا هه‌موو پێكهاته نه‌ته‌وه‌یی و ئایینییه‌كان به ئاشتی و ئارامی پێكه‌وه ژیاون و ده‌ژین. دووپاتیشی كرده‌وه لقی ڕێكخراوه‌كه‌یان كه له هه‌رێمی كوردستان هه‌یه، هه‌وڵ ده‌دات هه‌موو كۆمه‌ك و هاوكارییه‌ك پێشكه‌ش به ئاواره و په‌نابه‌ران بكات.
لای خۆیه‌وه به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران خۆشحاڵیی خۆی به سه‌ردانی به‌ڕێزیان بۆ هه‌رێمی كوردستان ده‌ربڕی و باسی له ڕه‌وشی ئاواره‌كان و پێویستیی هاوكاریكردنی زیاتریان له لایه‌ن كۆمه‌ڵگه‌ی نێوده‌وڵه‌تییه‌وه كرد و ڕوونی كرده‌وه كه حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان و خه‌ڵكی هه‌رێمیش به‌گشتی بێ جیاوازی هاوكاریی ئاواره و په‌نابه‌رانیان كردووه و ده‌كه‌ن، به‌ڵام پێویستییان به كۆمه‌ك و هاوكاریی زیاتر هه‌یه و داوای كرد ڕێكخراوه‌كه‌یان له‌مباره‌یه‌وه له‌سه‌ر ئاستی نێوده‌وڵه‌تی ڕۆڵی خۆ بگێڕێت.
هه‌روه‌ها جه‌ختی له‌وه كرده‌وه خه‌ڵك و حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان شانازی به كه‌لتووری پێكه‌وه‌ژیان و ئاشتی و ته‌بایی و لێبورده‌یی و مرۆڤدۆستی و ژیاندۆستی ده‌كه‌ن، كه به‌شێكی گرنگ و دیاری بنیات و پێكهاته‌ی كۆمه‌ڵگه‌ی كوردستانه و كوردستانیان به هه‌موو پێكهاته ئایینی و نه‌ته‌وه‌ییه‌كانییه‌وه په‌روه‌رده‌ی ئه‌م كه‌لتووره‌ن، حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستانیش هه‌میشه كاری له‌سه‌ر قووڵكردنه‌وه‌ی ئه‌م به‌ها مرۆییانه كردووه و به‌رده‌وام هه‌وڵی داوه ئه‌م كه‌لتووره به‌ره‌و پێشه‌وه ببات و هه‌رواش به‌رده‌وام ده‌بێت.
قه‌داسه‌تی ’’شری شری ڕاڤی شه‌نكار’’ كه به یه‌كێك له سه‌ركرده ڕۆحانی و مرۆییه‌كان ده‌ناسرێت، به‌هۆی بیروڕاكانییه‌وه كه بریتین له كاركردن له‌پێناو جیهانێكی ناتوندوتیژ و كۆمه‌ڵگایه‌كی بێ سترێس و، گرنگی به ئاشتی و پاراستنی به‌ها مرۆییه‌كان و پێكه‌وه‌ژیانی نێوان پێكهاته جیا ئایینییه‌كان ده‌دات، به ملیۆنه‌ها هه‌واداری له جیهاندا هه‌یه.