سەرۆكی هەرێمی كوردستان و سەرۆكی پارلەمانی كوردستان كۆبوونەوە
ئەمڕۆ چوارشەممە 12ـی 11ـی 2014 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە بەڕێز د. یوسف محەمەد سەرۆكی پارلەمانی كوردستان كرد.
لە دیدارێكدا كە فواد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتیی هەرێمی كوردستان ئامادەی بوو، بارودۆخی مەیدانیی بەرەكانی ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆریستانی داعش و سەركەوتنەكانی هێزی پێشمەرگەی كوردستان خرایە بەر باس و جەخت لەسەر پاڵپشتیكردنی هێزی پێشمەرگە كرایەوە. هەر لەم دیدارەدا هەنگاوەكانی كاركردن بۆ بەجینۆسایدناساندنی پەلاماردانی تیرۆریستانی داعش بۆ سەر شنگال تاوتوێ كرا و بە پێویستیش زانرا كە ڕاگەیاندنە كوردییەكان بە هەست بەبەرپرسیارێتییەوە مامەڵە لەگەڵ بارودۆخی بەرەكانی شەڕ و پشتیوانیكردنی هێزی پێشمەرگە بكەن و بە هەستێكی نەتەوەیی و نیشتیمانییەوە كەیسی ژنە ڕفێندراوەكانی شنگال بخەنەڕوو.
لە بەشێكی دیكەی كۆبوونەوەی نێوان سەرۆك بارزانی و سەرۆكی پارلەمانی كوردستان باس لە هەماهەنگیی زیاتری نێوان دامەزراوە سیادییەكانی هەرێم كرا و تیشكیش خرایە سەر ڕەشنووسی پڕۆژەی دەستووری هەرێمی كوردستان و چۆنییەتیی مامەڵەكردن لەگەڵ ئەم پڕۆژەیە لە قۆناغی ئێستا و داهاتوودا.
هەر لەم كۆبوونەوەیەدا بیروڕا لەبارەی كۆنگرەی نەتەوەیی و چۆنییەتی كاركردن لەبارەی سازدان و سەرخستنی كۆنگرەی نەتەوەیی ئاڵوگۆڕ كرا.
سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە شاندێكی باڵای حكوومەتی هەنگاریا دەكات
ئەمڕۆ چوارشەممە 12ـی 11ـی 2014 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە شاندێكی باڵای حكوومەتی هەنگاریا كرد كە پێكهاتبوون لە ستێڤان میكۆلا وەزیری دەولەت بۆ كاروباری دەرەوە و تاماس ڤارگا وەزیری دەولەت بۆ كاروباری بەرگری و تیبۆر ساتماری باڵیۆزی هەنگاریا لە عێراقی فیدڕاڵ و ژمارەیەك ڕاوێژكاری سیاسی و ئابووریی حكوومەتی هەنگاریا.
لە دیدارەكەدا شاندی میوان سوپاسی سەرۆك بارزانیان كرد بۆ ڕەخساندنی ئەم دیدارە و گەشبینیی خۆیشیان نیشاندا بەرانبەر بە داهاتووی هەرێمی كوردستان و پێشكەوتنەكانی هەرێمی كوردستانیان لە بواری ئابووری و بنیاتنان بەرز نرخاند. هەروەها وێڕای ئاماژەدان بە ڕۆحی خۆڕاگریی گەلی كورد باسی ئەوەیان كرد كە گەلی كوردستان و گەلی هەنگاریا لە خۆڕاگری و ڕووبەڕووبوونەوەی داگیركاراندا مێژوویەكی هاوشێوەیان هەیە. شاندی میوان نیگەرانیی خۆیشیان لە بارودۆخی ئاوارەكان و پێكهاتە ئایینی و نەتەوەییەكانی عێراق ڕاگەیاند و دەستخۆشیی هەرێمی كوردستانیان كرد كە بوونەتە پەناگەی ئاوارەكان و پێكهاتە ئایینی و نەتەوەییەكانی عێراق دەپارێزن.
شاندی میوان سڵاوی سەرۆك وەزیرانی وڵاتەكەیان بە سەرۆك بارزانی گەیاند و ئاماژەیان بەوەدا كە سەردانی پێشووی سەرۆك بارزانی بۆ هەنگاریا و دیداریان لەگەڵ سەرۆك وەزیرانی هەنگاریا بناخەیەكی پتەوی بۆ پەیوەندییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و هەنگاریا دامەزراند. شاندی باڵای حكوومەتی هەنگاریا جەختیشی لەوە كردەوە كە هاوكاریكردنی هێزەكانی پێشمەرگە و كردنەوەی كونسوڵخانە لە شاری هەولێر و كار و چالاكییەكانی كۆمپانییەكانی هەنگاریا لە هەرێمی كوردستان نیشانەی ئەوەیە كە هەرێمی كوردستان بۆ هەنگاریا جێگەی بایەخێكی زۆرە و هیوای ئەوەیشیان خواست كە یادداشتێكی لێكتێگەییشتن لەنێوان هەردوولا مۆر بكرێت.
لەبەرانبەردا سەرۆك بارزانی بەخێرهاتنی شاندی میوانی كرد و سوپاسی سەرۆك وەزیرانی هەنگاریای كرد و هەروەها سوپاس و پێزانینی خۆی بۆ ئەو هاوكارییە سەربازییانە ڕاگەیاند كە لە لایەن هەنگاریاوە پێشكەشی هێزی پێشمەرگەی كوردستان كراوە.
سەبارەت بە شەڕی تیرۆریستان و بارودۆخی مەیدانی سەرۆك بارزانی ئەوەی بۆ شاندی میوان باس كرد كە گەلی كوردستان هەر لە كۆبانێ هەتا خانەقین ڕووبەڕووی ڕێكخراوێكی تیرۆریستیی ترسناك بووەتەوە كە ئیمكانیات و چەكی دوو دەوڵەتی كەوتووەتە دەست. بەڵام هێزی پێشمەرگە هەر زوو هاوكێشەكەی لە بەرژەوەندیی كوردستان گۆڕی و ڕێگەی لە پێشڕەویی تیرۆریستان گرت و كەوتە هەڵوێستی هێرشبردن و ئێستا پێشمەرگە لە قۆناغە كۆتاییەكانی هێرشبردن و تێكشكاندنی تیرۆریستانی داعش و دەركردنیانە لە خاكی كوردستان. لە درێژەی قسەكانیدا سەرۆك بارزانی ئەوەی دووپاتكردەوە كە تیرۆریستان هەڕەشەیەكی جیهانین بۆ هەموو گەل و وڵاتێك بۆیە لەناوبردنیان هەوڵێكی هەموو لایەكی پێویستە. هەروەها نابێ هیچ پەناگەیەك لە هیچ شوێنێك بۆ تیرۆریستان بمێنێت و لەڕووی سیاسی و ئابووری و فكریشەوە پێویستە ڕووبەڕووی تیرۆریستان ببینەوە.
هەر لەم كۆبوونەوەیەدا ئاستی چالاكیی كۆمپانییەكانی هەنگاریا و پەرەپێدانی پەیوەندییەكانی نێوان هەردوولا تاوتوێ كرا و سەرۆك بارزانی ئامادەیی هەرێمی كوردستانی نیشاندا بۆ فراوانتركردنی پەیوەندییەكانی نێوان هەنگاریا و هەرێمی كوردستان.
جێگەی ئاماژەیە لەم كۆبوونەوەیەدا فواد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتیی هەرێم و مستەفا سەید قادر وەزیری پێشمەرگە و فەلاح مستەفا بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی حكوومەتی هەرێم ئامادە بوون.
سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە جێگری سەرۆك كۆماری عێراق دەكات
ئەمڕۆ چوارشەممە 12ـی 11ـی 2014 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە د. ئەیاد عەلاوی جێگری سەرۆك كۆماری عێراق كرد.
لە دیدارەكەدا بارودۆخی ئەمنی و سیاسیی عێراق و ناوچەكە و هەڕەشەی تیرۆریستان و سەركەوتنەكانی ئەم دواییەی هێزەكانی پێشمەرگە لە بەرەكانی شەڕی دژی تیرۆریستانی داعش خرایە بەر باس و گفتوگۆ.
هەر لەم دیدارەدا پڕۆسەی سیاسیی عێراق و پەیوەندییەكانی نێوان هەرێم و بەغدا تاوتوێ كرا و جەخت لەوە كرایەوە كە بۆ سەرخستنی پڕۆسەی سیاسی پێویستە هەموو لایەك پابەندی دەستوور و ڕێككەوتنی نێوان لایەنە سیاسییەكان بن.
لەم كۆبوونەوەیەدا هەردوولا لەسەر ئەوە هاوڕابوون كە سەركەوتنی پڕۆسەی سیاسیی عێراق یارمەتیدەرە بۆ ئەوەی تیرۆریستانی داعش زووتر تێكبشكێندرێن.
سەرۆك بارزانی پێشوازی لە عادل عەبدولمەهدی دەكات
ئەمڕۆ پێنجشەممە 13ـی 11ـی 2014 لە سەلاحەدین، بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆکی هەرێمی کوردستان پێشوازی لە بەڕێز عادل عەبدولمەهدی وەزیری نەوتی عێراق كرد.
له دیدارەكەدا، سەرەتا وەزیری نەوتی عێراق خۆشحاڵیی خۆی بۆ ڕەخسانی دەرفەتی ئەو دیدارە دەربڕی و دەستخۆشی لە هێزی پێشمەرگەی کوردستان کرد بۆ ئەو سەرکەوتنە گەورانەی لە بەرەکانی شەڕ دژی تیرۆریستان وەدەستیان هێناوە و هیوای خواست بە زووترین کات تیرۆریستان لە هەموو عێراق تێکبشکێندرێن و ئارامی بۆ وڵات بگەڕێتەوە.
لە بەرانبەردا سەرۆک بارزانی پیرۆزبایی لە بەڕێز عادل عەبدولمەهدی کرد بەبۆنەی وەرگرتنی پۆستی وەزیری نەوتی عێراقی فیدراڵ و هیوای سەرکەوتنی بۆ خواست. سەبارەت بە بەرەکانی ڕووبەڕووبوونەوە لەگەڵ تیرۆریستانیش سەرۆک بارزانی تەئکیدی کردەوە کە تیرۆریستان لە بەرانبەر پێشمەرگەی کوردستان خۆیان پێ ڕاناگیرێ و هیچ بستێک لەخاکی کوردستان لەژێر دەستیاندا نامێنێتەوە و ئازاد دەکرێن، هیواشی خواست بە زووترین کات بە هەماهەنگی و هاوکاریی هەموولایەک تیرۆریستان لە هەموو شوێنێک تێکبشکێندرێن و بۆ ئەوەش پێویستە هەنگاوی کردەیی بۆ سەرخستنی پرۆسەی سیاسیی بگیرێتەبەر، چونکە ئەوە تێکشکاندنی تیرۆریستانی داعش ئاسانتر دەکات.
هەر لە دیدارەکەدا وەزیری نەوتی عێراق ڕۆشنایی خستە سەر پەیوەندییەکانی نێوان هەرێمی کوردستان و بەغدا لە بواری وزە و سیاسەتی نوێی عێراقی لە بواری نەوت بۆ سەرۆک بارزانی ڕوون کردەوە و بە وردی باسی ڕەوشی ئابووری و سیاسیی عێراقی کرد.
لهم رووهوه سەرۆک بارزانی هیوای خواست بەرنامەی کاری وەزیری نەوتی عێراق هەنگاوێک بێت بۆ چارەسەری کێشەکانی نێوان هەرێم و بەغدا لەبواری وزەدا. هەردوولایش تهئكیدیان له سهر گرنگیی چالاككردنی دیالۆگی بنیاتنهری نێوان لایهنهكان كردهوه به مهبهستی دۆزینهوهی رێگه چارهی ریشهیی بۆ سهرجهم كێشهكان به پشت بهستن به دهستوور و ئهنجامی رێككهوتنهكانی نێوان هێز و لایهنه عیراقییهكان و شهراكهتی راستهقینه له بنیاتنانی وڵات و سهرخستنی پرۆسهی سیاسی و دیموكراتی له تهواوی عێراقدا.
سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە سەرۆكی شارەوانیی ئاگری دەكات
ئەمڕۆ پێنجشەممە 13ـی 11ـی 2014 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە سری ساكیك سەرۆكی شارەوانیی ئاگری كرد.
لە دیدارەكەدا كە فواد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتیی هەرێم ئامادەی بوو سەرۆكی شارەوانیی ئاگری سوپاسی سەرۆك بارزانی كرد بۆ ڕەخساندنی ئەم دیدارە و وێڕای ئاماژەدان بە پێشڤەچوونی دۆزی كورد لە باكوور جەختی لەوە كردەوە كە ڕێكاری ئاشتی و كاری سیاسی دۆزی كورد بەهێزتر دەكات. هەروەها سوپاسی سەرۆك بارزانی و هەرێمی كوردستانی كرد بۆ یارمەتیدانی ڕۆژئاوا و كۆبانێ و ڕایگەیاند كە چوونی پێشمەرگە بۆ یارمەتیدانی خوشك و براكانی لە كۆبانێ هەنگاوێكی مێژوویی بوو و دڵی هەموو كوردێكی لە جیهان شاد كرد. سەرۆكی شارەوانیی ئاگری ڕۆڵی سەرۆك بارزانیی لە یارمەتیدانی دۆزی كورد و پڕۆسەی ئاشتی لە باكوور و هەروەها هەوڵدان بۆ یەكگرتنی لایەنە كوردییەكانی ڕۆژئاوا بەرز نرخاند. سەرۆكی شارەوانیی ئاگری داوایشی لە سەرۆك بارزانی كرد كە هەموو لایەك هەوڵەكانیان بخەنە گەڕ بۆ بەستنی كۆنگرەی نەتەوەیی.
لە بەرانبەردا سەرۆك بارزانی بەخێرهاتنی سەرۆكی شارەوانیی ئاگری كرد و خۆشحاڵیی خۆیشی نیشاندا لەوەی دۆزی كورد بە ڕێكاری ئاشتییانە لە توركیا بەرەو پێشەوە چووە و ئەوەی خستەڕوو كە لە توركیا هەنگاوی باش بۆ كرانەوە و چارەسەری كێشەی كورد نراوە. سەرۆك بارزانی لەبارەی خەباتی گەلی كورد ئاماژەی بەوەدا كە خەباتی چەكداریی گەلی كورد لەپێناو بەرگریكردن لە مانەوە و پاراستنی ناسنامە بووە. ئێستا كە كورد توانی بە خەبات و كۆڵنەدانی خۆی ناسنامەی خۆی بپارێزێ پێویستە لەڕێی سیاسی و بەهۆی ئاشتییەوە مافەكانی مسۆگەر بكات. سەرۆك بارزانی لە درێژەی قسەكانیدا جەختی لەوە كردەوە كە لە ئاشتیدا دەستكەوتی مەزنتر بەدی دێن و بۆ سەرخستنی ئاشتیش دەبێ هەموو لایەك پشوودرێژ بین و دەبێ هاوكاری ئەو كەسانە بین كە دەرفەت بۆ ئاشتی دروست دەكەن. هەروەها نابێ بیانوو بدەینە دەست شۆڤینی و فاشیستەكان بۆ ئەوەی لە ناوچەكەدا شەڕی نێوان نەتەوەكان هەڵبگیرسێنن. لەگەڵ ئەوەیشدا گەلی كورد تەعەدا لە كەس قبوول ناكات و لە بەرانبەر زوڵم و داگیركاریدا بەرگری لەخۆی دەكات.
سەرۆك بارزانی بەرانبەر بە ئاییندەی گەلی كورد گەشبینیی خۆی نیشاندا و ڕایگەیاند كە ئێستا گەلی كورد لە ئاستی جیهانیدا ناوبانگێكی زۆر باشی هەیە. كورد هەر لە كۆبانێ هەتا خانەقین بە ئیمكانیاتی كەم توانی بەرانبەر تیرۆریستان بوەستێ و تێكیانبشكێنێت. لەبارەی چوونی پێشمەرگە بۆ كۆبانێ هێمای بەوەدا كە چوونی پێشمەرگە بۆ یارمەتیدانی كۆبانێ هەستی نەتەوەیی كوردانی بەرز كردەوە و یەكگرتوویی كوردی بەهێزتر كرد و ئەوەیشی دووپات كردەوە كە هێزی ئێمە لە یەكگرتووییماندایە و ئەگەر بمانەوێ گەلێكی ئازاد بین دەبێ یەكبگرین.
لەبارەی ڕۆژئاوای كوردستانیش سەرۆك بارزانی ئەوەی بۆ سەرۆكی شارەوانیی ئاگری باس كرد كە جیوگرافیای ڕۆژئاوا و دووربوونی ناوچە كوردییەكان لە یەكتر وا دەخوازێ كە هەموو هێز و لایەنەكان لەگەڵ یەكتر بن. هەر لە سەرەتای قەیرانی سووریا بە كوردانی ڕۆژئاوامان ڕاگەیاند كە بەیەكەوە بن و نەبنە دوو بەرە و هەر بڕیارێك كە ئێوە بیدەن ئێمە پاڵپشتیتان دەكەین. سەرۆك بارزانی ئەوەیشی خستەڕوو كە لە دوای هێرشی تیرۆریستان بۆ سەر ڕۆژئاوا چۆن پاڵپشتی پێشمەرگە بووین ئەوەهایش هاوكار و پاڵپشتی ڕۆژئاوا بووین.
لە بەشێكی دیكەی قسەكانیدا سەرۆك بارزانی جەختی لەسەر پێویستیی بەستنی كۆنگرەی نەتەوەیی كردەوە.
سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە كونسوڵی گشتیی چین لە هەولێر كرد
ئەمڕۆ پێنجشەممە 13ـی 11ـی 2014 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە تان بانگلین كونسوڵی گشتیی چین و شاندێكی یاوەری كرد.
لە دیدارەكەدا كونسوڵی گشتیی چین سوپاسی سەرۆك بارزانی كرد بۆ ڕەخساندنی ئەم دیدارە و ئامادەیی وڵاتەكەی نیشاندا بۆ فراوانكردنی پەیوەندییەكانی نێوان چین و هەرێمی كوردستان. كونسوڵی گشتیی چین جەختی لەوەیش كردەوە كە بەهێزتربوونی پەیوەندیی ئابووری و فەرهەنگی و سیاسی، دەبێتە هۆی بەرزتر بوونی ئاستی دۆستایەتیی نێوان گەلی كوردستان و گەلی چین. هەروەها هیوایشی خواست كە شاند و بەرپرسانی هەردوو لا بۆ بەهێزكردنی پەیوەندییەكان سەردانی یەكتر بكەن. كونسوڵی گشتیی چین هیوایشی خواست هەرێمی كوردستان لە ئاییندەدا سوود لە ئەزموونەكانی وڵاتەكەی لە بوارە جیاجیاكان وەربگرێ.
لە بەرانبەردا سەرۆك بارزانی بەخێرهاتنی شاندی میوانی كرد و وێڕای ئاماژەدان بە پێگەی سیاسی و ئابووریی چین و هەروەها شارستانییەتی ئەم وڵاتە، بڕیاری كردنەوەی كونسوڵخانەی وڵاتی چینی لە هەولێر بەرز نرخاند و بە سەرەتایەكی باشی لە قەڵەم دا بۆ پێشڤەچوونی پەیوەندییەكانی نێوان هەردوولا.
سەرۆك بارزانی پێشوازیشی لە فراوانكردنی پەیوەندییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و چین كرد و ئاماژەی بەوەدا كە لە زۆر بواردا بۆ هەرێمی كوردستان و چین دەرفەتی كاری هاوبەش و هاوكاری هەیە.
دکتۆر "جگەرخوێن" لەگەڵ "الویە دوکوتینى" ڕاوێژکارى باڵیۆزخانەى فەڕەنسا دیداری کرد
دکتۆر "جگەرخوێن" جێگرى نوێنەرایەتیی هەرێمى کوردستان لە تاران، لەگەڵ "الویە دوکوتینى" ڕاوێژکارى باڵیۆزخانەى وڵاتی فەڕەنسا لە ئێران دیداری کرد.
"الویە دوکوتینى" ڕاوێژکارى باڵیۆزخانەى وڵاتی فەڕەنسا لە تاران، رۆژى دووشەممە رێکەوتى 10-11-2014 سەردانى نووسینگەى نوێنەرایەتى حکوومەتى هەرێمى کوردستان لە تارانی کرد و لە لایەن "محمد سەدیق ئەحمەد" (جگەرخوێن) جێگرى نوێنەرى حکوومەتى هەرێمی کوردستان و "سۆران علی" بەرێوەبەریی پەیوەندییەکان و ڕاگەیاندنیی نوێنەرایەتیی هەرێمى کوردستان پێشوازى گەرمی لێکرا.
لە سەرەتاى دیدارەکە دکتۆر "جگەرخوێن" یارمەتیی و هاوکارییەکانى فەڕەنساى بۆ ئاوارەکانی هەرێمى کوردستان زۆر بەرز نرخاند.
لەم دیدارەدا بەشێوەیەکى تێروتەسەل باس لە باروودۆخی کوردستان و عێراق و ناوچەکە کرا و "الویە دوکوتینى" باسی لەوە کرد کە فەڕەنسا زۆر لە نزیکەوە و بە وردى چاودێرى ڕەوشی پێشهاتەکانى هەرێمى کوردستان و عێراق دەکات و باسی لە سووربوونى وڵاتى فەڕەنسا کرد بۆ پشتیوانى هەرێمى کوردستان و دوایین هەڵوێستى فەڕەنسا و وڵاتانى هاوپەیمانى ئەورووپاى خستەڕوو و تەئکیدى لەسەر جدییەتى هەڵوێستى فەڕەنسا کرد بۆ پشتیوانى هەرێمى کوردستان.
لە درێژەی ئەم دیدارەدا، دکتۆر "جگەرخوێن" هەڵوێستى حکوومەتى هەرێمى کوردستانى لەمەڕ ڕووداوەکانی ئەم دوایانە باس کرد و هەروەها باسی لە خۆڕاگرى و ئازایەتى پێشمەرگەکانى کوردستان کرد لە بەرەنگاربوونەوەى تیرۆریستاندا. لە وڵامدا ڕاوێژکارى باڵیۆزخانەى وڵاتی فەڕەنسا لە تاران، جەختى لەسەر قسەکانى جێگرى نوێنەری حکوومەتى هەرێمی کوردستان لە تاران کرەوە و ئاماژەى بە وەکرد کە سیاسەت و بۆچوونى هەرێمى کوردستان لە ناوچەکەدا جیاوازە و کارەکانى حکوومەتى هەرێمى لە ماوەى ڕابووردودا ئەوەى نیشانداوە و پێویستە لەسەر هەموو لایەک پشتیوانى لە کوردستان و پێشمەرگە بکرێت لە ڕوبەروبوونەوەى تیرۆریستاندا.
لە بەشێکى دیکەی دیدارەکەدا باس لە پەیوەندییەکانى نێوان هەرێمى کوردستان و حکوومەتى ناوەندی عێراق کرا.
وتاری "نازم دهباغ" له ماڵپهڕی لڤین / داعش زادهی سیاسهتی نادروست و ململانێی رۆژئاوا و رۆژههڵات
ئهگهر کهمێک بگهڕێینهوه بۆ مێژوو و دواوهوه به تایبهت دوای سهرههڵدانی بیری مارکسیزم و لێنینیزم و دوای شهڕی جیهانی یهکهم و دووهم وڵاتانی ئهوروپا و ئهمریکا وهکو سهرمایهدار و کۆلۆنیالیزم دژی بلۆکی رۆژههڵات و سۆسیالیزم کهوتنه بهرنامهرێژی بۆ دژایهتیکردنی کۆمۆنیزم، ههروهها که بینیمان ئهمهش له رێگای پشتیوانیکردنی بزووتنهوه ئایینییهکان به تایبهت بزووتنهوه ئیسلامییهکانهوه کرا چونکه ئهمانه لهگهڵ سۆڤیهت هاوسنوور بوون به تایبهت دوای ئهوهی سۆڤیهت ئهفغانستانی داگیرکرد، که دواتریش ئهفغانهکان گروپه سهلهفییهکانیان پێکهێناو به سهرههڵدانی ئوسامه بنلادهن له عهرهبستانهوه، له لایهن گروپه وههابییهکانهوه پشتیوانی کراو توانییان تاڵیبان له ئهفغانستان پێکبێنن، به بههێزبوونی ئهم گروپه بهرهو ئامانجی دیکه هاندران و له کۆتاییشدا گروپی قاعیدهی لێ دروست بوو که بوونه دوو باڵی سهرهکی توندڕهوی له ناوچهکهدا، له درێژهدا بوونه دژبهری رۆژئاوا و ئهمریکایان کرده ئامانج و لووتکهی ئهم دژایهتیکردنهش تهقاندنهوهی تاوهڕهکانی رێکخراوی بازرگانی جیهانیی بوو له ١١ی سیبتهمبهری ٢٠١١.
دوای ئهوه ئهمریکا کهوته بیرکردنهوهی تۆڵه و بۆ ئهم مهبهستهش هاوپهیمانییان دروست کرد و پهلاماری ئهفغانستان درا و تاڵیبان و قاعیدهیان شکاند بهڵام ئهمانه به تهواوی لهناو نهچوون واش دیاربوو که یان نهتوانرا یان خود مهبهستی ئهوهیان بوو که له داهاتوودا به مهبهستی ههندێ مهرامی تایبهت بهکار بهێنرێن بهڵام ئاکامی نهخوازراوی ئهم بڕیاره ئهوه بوو که قاعیده و تهکفیرییهکان بوونه مهترسییهکی گهوره.
ههروهها که بینیمان شهڕی ئهفغانستان، داگیرکردنی کوێت و قهیرانی عیراق ههموویان به هاوپهیمانی کراو له عیراقیش سهدام رووخێندرا و سیستمێکی نوێی سیاسی هاته ئاراوه، له ئهنجامدا هێزه بهعسی و تهکفیری و سهلهفییهکان له عیراقدا پهرش و بڵاوبوونهوهو کهوتنه دژایهتیکردنی عیراقی تازه، بهڵام ئهوهی جێگای سهرنج بوو ئهوه بوو که پاشماوهکانی ئهمانه له گۆڕهپانی سیاسی و سهربازی وڵاتدا دوور نهخرانهوه که ئهمهش پرسیارێکی گرنگ دروست دهکات، ئهم رهوتهش رۆژ لهدوای رۆژ رادهی خراپهکاری و تهقاندنهوهکانی خۆیان زیادتر کرد و ژمارهیهکیس له قاعیده و بهعسییه کۆنهکان رژانه سوریاوه. که ئهوکاتیش سوریا به بیانووی پارێزگاری له پاشماوهی بهعس و هاوسۆزی بۆیان و دژایهتی کردنی دهسهڵاتی زۆرینهی کورد و شیعه داڵدهی دهدان.
لێرهدا پێویسته باسێک بکهین لهسهر ئهو بارودۆخهی له ئهفغانستان و عیراق و ناوچهکه هاته کایهوه به خراپ ئیدارهکردنی رژێمهکان و ههست نهکردن به دهرهاوێشتهژکان که بوونه هۆی سازکردنی زهمینهیهک که ههرچی زیاتر تهکفیری و سهلهفییهکان گهشه بکهن و شان به شانی ئهوانیش قاعیده جالاکییهکانی خۆی گهشه پێدا. له ئهوروپا و جیهانی دهرهوهشدا ئهم بیروباوهڕانه کهوتنه ناو فیکر و هزری گهنجه موسڵمانهکانهوه که له بارێکی دهروونی جیاوازدا دهژیان، ههروهها له عیراق و سوریاش زهمینه و بارودۆخێک ئاماده کرا که زیاتر گهشه بکهن چونکه دهسهڵاتی عیراق کهوته دهست زۆرینهی شیعهوه که به خراپ ئیدارهکردنی رژێم له لایهن مالکییهوه و دهرپهراندنی سوننهکان و باش خزمهت نهکردنی هاووڵاتیانی عیراق به تایبهت له ناوچه سوننهنشینهکانی وایکرد رێژهی ناڕهزایی و دژایهتی دژی حکومهتی عیراق و دهوڵهتی قانون گهشه بکات، تا ئهو ئاستهی که چهندین جار خۆپیشاندان و جۆرێک له راپهڕین دروست بوو که بووه هۆی دهست بهسهرداگرتنی فهلوجه و ئهنبار.
له سوریادا به دهستێوهردانی دهرهکی و له ههندێ لاوه به تایبهت به گواستنهوهی سیاسهتی تاکرهوی و خۆسهپاندنی رژێمی بهشار ئهسهد زهمینهیهک سازکرا که بهناوی ئۆپۆزسیۆنهوه کێشهو راپهڕین دروست ببێت، به تایبهت له لایهن ئیخوان و سهلهفییهکانی حهڵهب و حمس و ... ههروهها نارهزایی کوردهکان له حکومهتی ناوهندی که مێژوویهکی کۆنی ههیهو شوناسی کوردی لهم وڵاتهدا ساڵانێکی زۆر پشتگوێ خرابوو و سهرهکیترین مافه ئینسانییهکانی کوردهکان پێشێل کرابوون، له ئاکامدا به دابهزاندنی دهسهڵاتی حکومهتی ناوهندی رێگا بۆ چالاکی گروپه سهلهفی و تهکفیرییهکان کرایهوهو بهمهش چالاکییهکانی خۆیان به شێوهیهکی بهربڵاو گهشه پێدا.
جهماعهتێکیش بهناوی ئهرتهشی ئازاد و نوسرهی ئیسلامی و ههروهها کورد کهوتنه دژایهتی کردنی بهشار ئهسهد، لێرهدا بوو که تورکیا، عهرهبستان، قهتهر و وڵاتانی ئهوروپایی به مهبهستی جیاواز و به شێوهی راستهوخۆ کهوتنه پشتیوانی کردنی ههموو ئهوانهی دژی بهشار ئهسهد بووبوونهوه، جگه له کوردهکان که ئهوانیش رێگایهکی دیکهیان گرته بهر.
لهم بارودۆخهدا قاعیدهی عیراق و کۆنه بهعسییهکان بهرههڵستکارهکانی خۆیان گواستهوه بۆ سوریا و تێکهڵ بوون به ئۆپۆزسیۆنی عهرهبی سوری و کوردیان پهراوێز خست، پشتیوانییه بێ حیساب و لهراده بهدهرهکان بۆ ئۆپۆزسیۆنی سوریا بووه هۆی بههێزبوونی ئهوانهو له دواییدا سهیرکرا که ئهمانه له چوارچێوهی ئۆپۆزسیۆنی سوریا دهردهچن و بێ توانایی ئهرتهشی ئازادی سوریاش وایکرد که بهعسییه سهدامییهکان و قاعیدهی عیراق زۆر بههێزتر بن.
دوای ئهم بههێزبوونه بوو که قاعیدهی عیراق، بهعسییه کۆنهکان، سهلهفییهکان، تهکفیرییهکان و بهشێک له ئیخوانی سوریا یهکیان گرت و دهوڵهتی ئیسلامی عیراق و شامیان دروست کرد، واتا "داعش". بهرنامهی داعش پێکهتابوو له دروستکردنی دهوڵهتی ئیسلامی، قبوڵنهکردنی ههموو بیر و باوهڕ و ئایدیۆلۆجیایهکی دیکه جگه له خۆیان و تهکفیرکردنی ههموان، کهوتنه کاری تیرۆریستی و کوشتن و بڕین و تۆقاندن، لهم رهوتهشدا تا ئهو جێگایهی گهشهیان کرد که چالاکییهکانی خۆیان له سوریاوه گهیانده عیراقیش و توانی له ناوچه سوننهنشینهکانی عیراق، موسڵ، تکریت و بهشێک له ناوچهکانی سامهڕاو کهرکوک و دیاله بخاته ژێر رکێفی خۆیهوه و توانییان ئهمانه ببهستن به فهلوجهو ئهنبارهوه، که هۆکاری یهکهمی ئهم سهرکهوتنهشیان بێتوانایی سوپای عیراق بوو که مالکی به متمانه لهسهر کۆنه ئهفسهرهکانی بهعسی ناو سوپای عیراق پێکی هێنابوو بۆیه له ماوهیهکی کورتی چهند کاتژمێری نزیک یهک سهد ههزار سهربازی عیراقی پهرش و بڵاوبوونهوه و ناوچهکه کهوته دهست داعش و تهنها ئهو ناوچانه مانهوه که پێشمهرگهی کوردستانی لێبوو.
ئهمه ئاکامی ئهو بارودۆخه بوو که به هۆی خراپ ئیدارهکردنی مالکییهوه هاتبووه ئاراوهو زۆرینهی سوننهی بێبهش کردبوو که بووه هۆی گهشهکردنی داعش و دژایهتیکردنی مالکی له لایهن سوننهکانی لێکهوتهوه.
له رووی مێژووییهوه یهکگرتنی نێوان بهعسییهکان، قاعیده، سهلهفی و تهکفیرییهکان دهگهڕێتهوه بۆ بیرۆکه ئیسلامییهی که له سهرهتای دامهزرادنی بهعسهوه بڕوای به یهکگرتوویی سوریا، میسر و عیراق بوو و ئێستاش دوای تێپهڕبوونی چهندین ساڵ کهوتوونهته جێبهجێکردنی ئهو بیرۆکهو ههوڵی زیندووکردنهوهی خهلافهتی ئیسلامی دهدهن.
داعش به پشتیوانی ئهوانهی که له عیراقی یهکگرتوو و بههێزبوونی کورد و شیعه رقیان بوو و ماوهیهک له بیری تۆڵهسهندنهوهدا بوون کهوتنه زیاتر پهلاماردان و فراوانکردنی سنووری دهسهڵاتهکانیان که بهنده له چاوپێکهوتنێکدا له رابردوودا باسم لهوه کرد که له ههلێکی رهخساودا داعش پهلاماری کوردستان دهدات و ئهوه بوو کردی.
ئهڵبهت هێرشی داعش بۆ سهر کوردستان خاڵی وهرچهرخانی رووداوهکانی ناوچهکه بوو، دوای هێرشی داعش بۆ سهر کوردستان زیاتر له ههمیشه ههست به مهترسییهکانی داعش کرا و بۆیه دهم و دهست جیهان شڵهژاو کهوتنه ههڵوێست وهرگرتن و ههڵوێست دهربڕین، که لهم بوارهدا وڵاتانی ناوچهو جیهان له دوو بهرهدا دابهش کران:
1 ـ ئهو وڵاتانهی کهوتنه جموجۆڵ بۆ پشتیوانیکردنی عیراق و کورد له بهرهنگاربوونهوهی داعش
2 ـ ئهو وڵاتانهی له نزیک یان دوور بێدهنگ بوون و هیچ جۆره ههڵوێستێکیان نهنواند دژی داعش.
ئهم دابهشبوونه ههڵگری راستییهکه، بۆ ئهوانهی ئامادهی هاوکاری سهربازی و مرۆڤایهتی بوون و له ههوڵدان بۆ دروستکردنی هاوپهیمانیهتییهک بۆ بهرهنگاربوونهوهی داعش نابێت جارێکی دیکه لهبهڕ مهرامه تایبهتییهکان و بۆ تێکدانی ئارامی و ئاسایشی ناوچهکه کاتی واتا له ماوهیهکی زهمهنی دیاریکراودا هاوکاریی یهکتر بن و دوایی لێبگهڕێن و رووداوهکانی داهاتوو هاوشێوهی رابردووی ئهفغانستان و عیراق دووپات ببنهوه. ئهگهڕ چاوێک به ئهزموونی وڵاتانی بههاری عهرهبیدا بخشێنین دهبینین که ئهگهر پلان و بهرنامهی توکمه و دووربینانه نهبێت داعشێکی خراپتر و بریندارتر دهکهوێته گیانی مرۆڤایهتی و جیهان و ناوچهکه تووشی مهترسی دهکات.
نههێڵین ناوچهکه و گهلانی رۆژههڵاتی ناوین ببنه خۆراکی کێشهکان و کێشه دوولایهنه و چهندلایهنهکان لهسهر گیان و ماڵی ئهمان یهکلا نهبێتهوه، بهداخهوه زۆر جاریش به لهناوبردنی دیکتاتۆرێک، دیکتاتۆرێکی خراپتر هاتووهته سهر دهسهڵات و ئهمهش وایکردووه که خهڵک ههوڵی لهناوبردنی بهردهوامی دیکتاتۆره نوێکان دهدهن و بهداخهوه ئهم بارودۆخه زۆرجار بهردهوام دهبێت.
له کۆتاییدا دهبێت بڵێم داعش زۆر لهو قهبارهیه بچوکتره که ههیه چونکه پێکهاتهی داعش پێکهاتووه له بهرهیهکی زۆرێک لهو سوننانهی دژی حکومهتی نوێی عیراقن که خاوهن بیرورای جیاوازیشن به تایبهت له بواری دامهزراندنی خهلافهتی ئیسلامی و داهاتووی دهوڵهتی ئیسلامی له ناوچهکهو جیهاندا.
نابێت له یادیش بکهین که داعش هێزێکی بێوڵات و بێ نیشتمانه، داعش به جۆرێک یهکهمین رێکخراوی تیرۆریستی جیهانه که فۆرمی نێودهوڵهتی لهخۆ گرتووه، له گرنگترین ئامانجیان دامهزراندنی وڵات و نیشتمانێکی تایبهت به خۆیانه، له ئێستادا توانیویانه تا رادهیهک ئهم ئامانجه بێننه دی، بۆیه شهڕی ئێستا بۆ ئهوان شهڕی مردن و سهرکهوتن یان مان و نهمانه، ئهوان به دڵنیاییهوه دوای خۆیان و به شکست خواردنیان له عیراقدا، تهنها و تهنها وێرانی بهجێ دههێڵن.
ئهگهریش سهرکهون بیر له دامهزراندنی دهوڵهتی ئیسلامی دهکهنهوه که ئهڵبهت هیچ هێزێکی ئیسلامی دیکه پشتیوانییان ناکات، چونکه داعش له خۆیدا ناتوانێت هیچ خوێندنهوهیهکی دیکه له ئیسلام پهسهند بکات، بۆیه لهناوبردنی و ریشهکێشکردنی ئهم گروپه پێویستهو دهبێت به پلانێکی توکمه لهناو ببرێن، له ههمان کاتدا زهمینهکانی سهرههڵدانی وهها گروپێک له ناوچهکهدا وشک بکرێت، ئهزموونی رابردوو سهلماندوویهتی به سهرههڵدانی گروپه نوێکان، رادهی توندڕهوی و تاوان و جهنایهتهکانییان گهشه دهکات.
سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە كونسوڵی نوێی ئەڵمانیا لە هەولێر دەكات
لە دیدارەكەدا كە بە بۆنەی دەستبەكاربوون و خۆناساندن سەردانی سەرۆك بارزانی كردبوو، كونسوڵی نوێی ئەڵمانیا سوپاسی سەرۆك بارزانیی كرد بۆ ڕەخساندنی دەرفەتی دیدارەكە و ڕایگەیاند كە زۆر ئاسوودە و خۆشحاڵە لە شاری هەولێر نوێنەرایەتیی وڵاتەكەی دەكات. هەروەها ئاماژەیشی بەوەدا كە سەردانی چەندین شاندی باڵای ئەڵمانی بۆ كوردستان لە ماوەی ڕابردوودا نیشانەی ئەوەیە كە هەرێمی كوردستان جێگەی بایەخی وڵاتەكەیەتی. كونسوڵی نوێی ئەڵمانیا ئەوەیشی دووپات كردەوە كە ئەڵمانیا بەردەوام دەبێت لە پێشكەشكردنی یارمەتیی سەربازی بۆ هێزەكانی پێشمەرگە و هەروەها هاوكاریكردنی هەرێم بۆ حەواندنەوەی ئاوارەكان. كونسوڵی نوێی ئەڵمانیا هیوای ئەوەی خواست كە پەیوەندییەكانی نێوان هەردوولا لە هەموو بوارەكان پێشكەوتنی زیاتر بە خۆیەوە ببینێت.
لە بەرانبەردا سەرۆك بارزانی بەخێرهاتنی كونسوڵی نوێی ئەڵمانیای كرد و هیوای سەركەوتنی لە ئەرك و كارەكانی بۆ خواست و سوپاسی حكوومەت و گەلی ئەڵمانیاشی كرد كە لە شەڕی دژی تیرۆریستاندا هاوكاریی هەرێمی كوردستانیان كردووە و جەختیشی لەوە كردەوە كە هاوكارییەكانی ئەڵمانیا كاریگەرییەكی باشی لە بەرەكانی شەڕدا هەبووە.
هەر لەم دیدارەدا بارودۆخی سیاسیی و ئەمنیی ناوچەكە و پەیوەندییەكانی هەرێم و بەغدا و هەڕەشەكانی تیرۆریستان و باری گوزەرانی ئاوارەكان خرایە بەر باس و گفتوگۆ و، سەرۆك بارزانی لەبارەی چارەسەركردنی گرفتی ئاوارەكان ئەوەی دووپات كردەوە كە چارەسەری بنەڕەتیی كێشەی ئاوارەكان ئازادكردنی ناوچەكانیان و گەڕانەوەی خەڵكە بۆ سەر ماڵ و حاڵی خۆیان.
سهرۆكی ههرێمی كوردستان پێشوازیی له كونسوڵی پێشووی میسر دهكات
ئهمڕۆ یەكشەممە 9ـی 11ـی 2014 له سهلاحهددین، بهڕێز مسعود بارزانی سهرۆكی ههرێمی كوردستان پێشوازی له سلێمان عوسمان كۆنسوڵی پێشووی وڵاتی میسر له ههرێمی كوردستان كرد كه بە بۆنەی كۆتاییهاتنی ئهركهكهی له كوردستان و ماڵئاوایی سهردانی سهرۆك بارزانی كردبوو.
له دیدارێكدا كونسوڵی پێشووی میسر سوپاسی خۆی و وڵاتهكهی ئاراستهی سهرۆك بارزانی و ههرێمی كوردستان كرد كه له ماوهی كاركردنیدا ههماههنگ و پشتیوان بوونه بۆ پێشخستنی پهیوهندییهكانی نێوان ههردوولا و هیوایشی خواست ئهو پهیوهندییانه بهردهوام بن و بگاته ئاستێكی بهرزتر.
سهرۆك بارزانی وێڕای بهخێرهێنانی كونسوڵی پێشووی میسر لە هەولێر، ئامادهیی ههرێمی كوردستانی دهربڕی بۆ پێشخستنی پهیوهندی نێوان ههرێمی كوردستان و وڵاتی میسر. هەروەها سهرۆك بارزانی هیوای سهركهوتنی بۆ كونسوڵی پێشووی میسر له ههرێمی كوردستان خواست لە ئەرك و كارەكانی داهاتوویدا.