نێچیرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ لیژنه‌ى نهوت و گازى په‌له‌مانى عیراق كۆبووه‌وه
نیوه‌ڕۆى ئه‌مڕۆ یه‌كشه‌ممه 2015/2/8، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان، پێشوازى له لیژنه‌ى نهوت و غاز له پهرلهمانى عیراقى فیدرال كرد.
له دیدارێكدا كه به‌ڕێزان جێگرى سه‌رۆك وه‌زیران و وه‌زیره په‌یوه‌نداره‌كان ئاماده‌ى بوون، دوایین ڕێككه‌وتنى هه‌ردوو حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان و حكوومه‌تى عیراقى فیدرال له‌باره‌ى هه‌نارده‌كردنى نه‌وته‌وه، پرسه‌كانى یاساى نهوت و گاز، ڕۆڵى لیژنه‌ى نهوت و گاز له چاودێریكردن و به‌دواداچوونى ڕێككه‌وتنه‌كه و ته‌واوى دۆسیه‌ى نهوت و گاز له عیراق، هه‌ماهه‌نگى و هاوكاریى نێوان هه‌ردوولا، كێشه هه‌ڵپه‌سێراوه‌كانى نێوان هه‌ولێر و به‌غدا و هه‌وڵدان بۆ چاره‌سه‌ركردنیان، تاوتوێ كرا.
به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى دووپاتى كرده‌وه هه‌رێمى كوردستان له چوارچێوه‌ى ئه‌و مافانه‌ى له ده‌ستوورى عیراقدا بۆ هه‌رێم هاتوون، له‌گه‌ڵ دۆسیاى نهوت مامه‌ڵه ده‌كات و تا ئێستا هه‌رێمى كوردستان هه‌ر له دۆزینه‌وه و ده‌رهێنانه‌وه، تا ده‌گاته ناردنه‌ده‌ره‌وه و فرۆشتنى نهوت، هیچ كارێكى ناده‌ستوورى نه‌كردووه و ته‌واوى پرۆسه‌كه و سیاسه‌تى نه‌وتیى هه‌رێمى كوردستان له‌سه‌ر بنه‌ماى مافه ده‌ستوورییه‌كانى هه‌رێمى كوردستان دامه‌زراون، بۆ ئه‌مه‌ش داواى كرد لیژنه‌كه هه‌رچى به‌دواداچوونێك به پێویست ده‌زانێت، بۆ ته‌واوى پرۆسه‌كه بكات.
هه‌روه‌ها دووپاتى كرده‌وه حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان پابه‌ندى ڕێككه‌وتنه‌كه‌یه‌تى له‌گه‌ڵ حكوومه‌تى فیدرال و هیواى خواست له‌گه‌ڵ حكوومه‌تى به‌ڕێز عه‌بادى، ته‌واوى كێشه هه‌ڵپه‌سێراوه‌كانى نێوان هه‌رێمى كوردستان و حكوومه‌تى فیدرال چاره‌سه‌ر بكرێن. داوایشى له لیژنه‌ى نهوت و گاز له پهرلهمانى عیراق كرد كه وه‌ك لایه‌نى سێیه‌م هاوكاریى هه‌ردوو حكوومه‌تى هه‌رێم و ناوه‌ند بكه‌ن و چاودێریى ڕیككه‌وتنه‌كه و پرۆسه‌ى چاره‌سه‌ركردنى كێشه‌كان بكه‌ن، ئاماده‌ییى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستانیشى بۆ هه‌موو هاوكارى و هه‌ماهه‌نگییه‌ك دووپات كرده‌وه.
لاى خۆیانه‌وه، به‌ڕێزان سه‌رۆك و ئه‌ندامانى لیژنه‌ى نهوت و گاز له پهرلهمانى عیراق، وێڕاى خۆشحاڵییان به‌م سه‌ردانه و به دیدار و كۆبوونه‌وه‌كانیان له هه‌رێمى كوردستان، ستایشى ئه‌م هه‌ڵوێسته‌یان كرد و داوایان كرد هاوكارى و هه‌ماهه‌نگیى به‌رده‌وام له نێوان ئه‌وان و لیژنه‌ى نهوت و گاز له پهرلهمانى كوردستان و وه‌زاره‌تى سامانه سروشتییه‌كان و لایه‌نه په‌یوه‌نداره‌كانى هه‌رێمدا هه‌بێت و دووپاتیان كرده‌وه كه ده‌یانه‌وێت له‌م خوله‌ى په‌رله‌ماندا به شێوه‌یه‌كى كاراتر كار له‌سه‌ر پرسه‌كان بكه‌ن و بۆ چاودێرى و چاره‌سه‌ركردنى كێشه‌كانى نێوان هه‌ردوو حكوومه‌تى هه‌رێم و فیدرال، ڕۆڵێكى ئه‌رێنى بگێڕن و هه‌مووان پێكه‌وه به شێوه‌یه‌ك كه له به‌رژوه‌ندیى ته‌واوى عیراق و هه‌رێمى كوردستاندا بێت، كار بكه‌ن.
نێچیرڤان بەسەردانێك گەیشتە دەوڵەتی ئیماراتی عەرەبی یەكگرتوو
ئێوارەی ئەمڕۆ یەكشەممە 2015/2/8 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان بە سەرۆكایەتی شاندێكی حكوومی گەیشتە میرنشینی دوبەی لە ئیماراتی عەرەبی یەكگرتوو.
لە سەردانەكەیدا كە هەریەك لە قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆك وەزیران و ئاشتی هەورامی وەزیری وزە و سەرچاوە سروشتییەكان و عەلی سندی وەزیری پلاندانان و رێباز حەملان وەزیری دارایی و سەفین دزەیی وتەبێژی فەرمی حكوومەتی هەرێمی كوردستان یاوەری دەكەن؛ بە داوەتێكی فەرمی دەوڵەتی ئیماراتی عەرەبی یەكگرتوو بەشداری لە كۆبوونەوەی لوتكەی حكومی دا دەكەن كە بەڕێز بان كی مۆن سكرتێری گشتی نەتەوە یەكگرتووەكان و ژمارەیەك لە شارەزایان و بەرپرسیانی دەزگا جیهانییەكان بەشداری تێدا دەكەن.
لە كۆبوونەوەی لوتكەی حكومی دا كە ماوەی سێ رۆژ دەخایەنێت؛ كۆبوونەوە و كۆڕ و سمیناری تایبەت بە سیستمی كارگێڕی و حكوومەتداری و چۆنییەتی پێشخستنیان پێشكەش دەكرێت.
هەر لەو سەردانەیدا كە ماوەی سێ رۆژ دەخایەنێت؛ بەڕێز نێچیرڤان بارزانی و شاندی یاوەری لەگەڵ گەورە بەرپرسانی دەوڵەتی ئیماراتی عەرەبی یەكگرتوو چەندین دیدار و كۆبونەوە ساز دەكەن.
نێچیرڤان بارزانی به‌شداریی كردنه‌وه‌ی لوتكه‌ی حكوومی له دوبه‌ی كرد
نیوه‌ڕۆی ئه‌مڕۆ دووشه‌ممه 2015/2/9، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆك وه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان، له‌گه‌ڵ هه‌ر یه‌كه له به‌ڕێزان بان كی مۆن سكرتێری گشتیی نه‌ته‌وه یه‌كگرتووه‌كان، شێخ محه‌مه‌د بن ڕاشد ئال مه‌كتووم، جێگری سه‌رۆكی ده‌وڵه‌ت، سه‌رۆك وه‌زیران و حاكمی دوبه‌ی، شێخ محه‌مه‌د بن زاید ئال نهیان جێنشینی ئه‌بوو زه‌بی، جێگری سه‌ركرده‌ی باڵای هێزه چه‌كداره‌كانی ئیمارات و نوێنه‌ری نه‌وه‌د و سێ وڵات له سه‌رۆك و ڕێبه‌رانی حكوومه‌تی وڵاتان و ڕێكخراوه نێوده‌وڵه‌تییه‌كان، به‌شداری له ڕێوڕه‌سمی كردنه‌وه‌ی كۆبوونه‌وه‌ی لوتكه‌ی حكوومی له دوبه‌ی كرد.
به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان، به بانگهێشتی فه‌رمیی به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیرانی ئیمارات، به سه‌رۆكایه‌تیی شاندێكی حكوومی كه له به‌ڕێزان جێگری سه‌رۆك وه‌زیران، وه‌زیرانی دارایی و ئابووری، سامانه سروشتییه‌كان، پلاندانان و وته‌بێژی فه‌رمیی حكوومه‌ت پێكهاتبوو، دوێنێ ئێواره گه‌یشته دوبه‌ی و چاوه‌ڕێ ده‌كرێت له ماوه‌ی سێ ڕۆژی مانه‌وه‌یدا له ئیمارات، چاوی به گه‌وره به‌رپرسانی ئه‌و وڵاته بكه‌وێت.
له لوتكه‌ی حكوومیدا له دوبه‌ی كه به دووه‌م گه‌وره‌ترین لوتكه‌ی جیهانی هه‌ژمار ده‌كرێت، زیاتر له چوار هه‌زار به‌شدار كه نوێنه‌رایه‌تیی نه‌وه‌د و سێ وڵات ده‌كه‌ن، له چه‌ندین كۆڕ و سمینار و پانێلی جیادا، ڕێڕه‌و و كاروانی پێشكه‌وتنی حكوومی به‌ره‌و دواڕۆژ، دامه‌زارندن و به‌ره‌وپێشبردنی حكوومه‌تی زیره‌ك، نه‌وه‌ی داهاتووی حكوومه‌ته‌كانی دواڕۆژ، دیزاینكردنی پێشوه‌خته‌ی ئاینده، تێگه‌یشتنێكی جیهانی بۆ پێشكه‌وتنی حكوومی و حكوومه‌تداری و چه‌ندین باس و لێكۆڵینه‌وه‌ی دیكه‌ی تایبه‌ت به‌م بوارانه، تاوتوێ ده‌كرێت.
شێخ محه‌مه‌د بن زاید ئال نهیان پێشوازی له نێچیرڤان بارزانی كرد
پاشنیوه‌ڕۆی ئه‌مڕۆ دووشه‌ممه 2015/2/9، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆك وه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان له كۆشكی ئه‌لبه‌حر له ئه‌بوو زه‌بیی پایته‌خت، له لایه‌ن به‌ڕێز شێخ محه‌مه‌د بن زاید ئال نهیان جێنشینی ئه‌بوو زه‌بی، جێگری سه‌ركرده‌ی باڵای هێزه چه‌كداره‌كانی میرنشینه یه‌كگرتووه‌كانی عه‌ره‌بی ‘’’ئیمارات’’ه‌وه، پێسوازی لێ كرا.
له دیدارێكدا به‌ڕێز شێخ محه‌مه‌د بن زاید ئال نهیان، خۆشحاڵیی خۆی به دیداری به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی نیشان دا و سوپاسی به‌ڕێزیانی كرد بۆ به‌شداریكردنی خۆی و شاندی حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان له لوتكه‌ی حكوومه‌ت كه ئه‌مڕۆ له دوبه‌ی كاره‌كانی ده‌ست پێكرد و ماوه‌ی سێ ڕۆژ به‌رده‌وام ده‌بێت. له به‌رامبه‌ردا به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان سوپاسی بانگهێشتكردنی بۆ ئه‌م لوتكه جیهانییه كرد و خۆشحاڵیی خۆی به سه‌ردانی ئیمارات و به‌شداریكردنی له لوتكه‌ی حكوومیدا ده‌ربڕی.
له به‌شێكی دیكه‌ی دیداره‌كه‌دا، هه‌ردوولا باسیان له په‌یوه‌ندییه‌كانی هه‌رێمی كوردستان به تایبه‌تی و عیراق به‌گشتی له‌گه‌ڵ ئیمارات كرد و جه‌ختیان له خواستی دوولایه‌نه بۆ به‌ره‌وپێشبردن و چۆنیه‌تیی بره‌ودانی زیاتر به په‌یوه‌ندییه‌كان له هه‌موو بواره‌كان و به‌تایبه‌تی له بواری ئابووریدا و بۆ به‌رژه‌وه‌ندیی هه‌ردوولا، كرده‌وه. هه‌روه‌ها چه‌ند پرسێكی دیكه‌ی هه‌نووكه‌ییی مایه‌ی بایه‌خی دوولایه‌نایان، تاوتوێ كرد.
به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی سوپاس و پێزانینی حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستانی بۆ كۆمه‌ك و هاوكارییه مرۆییه‌كانی ئیمارات دووپات كرده‌وه و له‌مباره‌یه‌وه به‌تایبه‌تی تیشكی خسته سه‌ر ڕۆڵی دیار و به‌رچاوی مانگی سووری ئیماراتی كه له چه‌ندین ناوچه‌ی جیا له هه‌رێمی كوردستان، كۆمه‌ك و هاوكاری پێشكه‌ش به ئاواره و په‌نابه‌ران كردووه و بۆ ئه‌مه‌ش ده‌ستخۆشی له به‌ڕێوه‌به‌ران و ستافی ئه‌و دامه‌زراوه مرۆییه كرد.
نێچیرڤان بارزانی له‌گه‌ڵ وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی ئیمارات كۆبووه‌وه
ئێواره‌ی ئه‌مڕۆ دووشه‌ممه 2015/2/9، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆك وه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان و شاندی یاوه‌ری له لایه‌ن به‌ڕێز شێخ عه‌بدوڵڵا بن زاید ئال نهیان وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی میرنشینه یه‌كگرتووه‌كانی عه‌ره‌بی ’’ئیمارات’’ه‌وه، پێشوازی لێ كرا.
له كۆبوونه‌وه‌یه‌كدا هه‌ردوولا باسیان له په‌یوه‌ندییه‌كانی هه‌رێمی كوردستان و عیراق له‌گه‌ڵ ئیمارات كرد و تیشكیان خسته سه‌ر چۆنیه‌تیی بره‌ودانی زیاتر به په‌یوه‌ندییه‌كان. له‌مباره‌یه‌وه باس له ڕۆڵی كونسلخانه‌ی گشتیی ئیمارات له هه‌ولێر كرا و به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران ڕۆڵی به‌ڕێز كونسل و كونسلخانه‌ی گشتیی ئیماراتی له هه‌ولێر به‌رز نرخاند و ئاماژه‌ی به هه‌وڵ و كۆششه به‌رده‌وامه‌كانیان بۆ به‌ره‌وپێشبردنی په‌یوه‌ندیی دووقۆڵیی هه‌رێمی كوردستان و ئیمارات كرد. به‌ڕێز وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی ئیماراتیش ڕۆڵی كونسلخانه‌ی وڵاته‌كه‌ی له هه‌ولێر به ڕۆڵێكی گرنگ له‌قه‌ڵه‌م دا.
هه‌ردوولا ڕه‌وش و بارودۆخی ناوچه‌كه به‌گشتی و دوایین پێشهاته‌كانی شه‌ڕی دژی تیرۆرستانی داعشیان به‌تایبه‌تی تاوتوێ كرد و له‌مباره‌یه‌وه هه‌ردوولا جه‌ختیان له‌وه كرده‌وه كه شه‌ڕی دژی تیرۆر، ته‌نیا به چه‌ك ناكرێت و هاوكات له‌گه‌ڵ لێدان و ئۆپه‌راسیۆنه سه‌ربازییه‌كان، ده‌بێ له ڕووی هزریشه‌وه شه‌ڕی تیرۆر و بیری توندوتیژی بكرێت.
به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی، به بانگهێشتێكی فه‌رمی و به سه‌رۆكایه‌تیی شاندێكی حكوومی كه له به‌ڕێزان جێگری سه‌رۆك وه‌زیران، وه‌زیرانی دارایی و ئابووری، سامانه سروشتییه‌كان، پلاندانان و وته‌بێژی فه‌رمیی حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان پێكهاتبوو، بۆ به‌شداریكردن له لوتكه‌ی حكوومی، دوێنێ ئێواره گه‌یشتنه دوبه‌ی.
جێگری سه‌رۆك وه‌زیرانی ئیمارات، پێشوازی له جێگری سه‌رۆك وه‌زیرانی كوردستان كرد
لە چوارچێوەی سەردانی شاندی حكوومەتی هەرێمی كوردستاندا بۆ میرنشینە یەكگرتووەكانی عەرەبی ’’ئیمارات’’، پێشنیوەڕۆی ئەمڕۆ 2015/2/10، بەڕێز قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان لە دوبەی، لە لایەن به‌ڕێز شێخ مەنسوور بن زاید ئال نهیان، جێگری سەرۆك وەزیران و وه‌زیری كاروباری سه‌رۆكایه‌تیی ئیماراتەوە، پێشوازی لێكرا.
لە دیدارێكدا كه هه‌ر یه‌كه له به‌ڕێزان وه‌زیرانی دارایی و ئابووری، پلاندانان، وته‌بێژی فه‌رمیی حكوومه‌ت و سكرتێری ئه‌نجومه‌نی وه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان ئاماده‌ی بوون، هەردوولا باسیان لە پەیوەندییەكانی هەرێمی كوردستان و ئیمارات كرد و جەختیان لەسەر خواستی دوولایەنە بۆ پەرەپێدانی زیاتری پەیوەندییەكان لە هەموو بوارەكانی ئابووری، بازرگانی، كولتووری و كۆمه‌ڵایه‌تیدا كردەوە. بەڕێز جێگری سەرۆك وەزیران، سوپاس و پێزانینی حكوومەتی هەرێمی كوردستانی بۆ هاوكارییەكانی ئیمارات پێشكەش بە جێگری سەرۆك وەزیرانی ئەو وڵاتە كرد، بەتایبەتی ئەو كۆمەك و هاوكارییە مرۆییانەی كە لە ڕێگای ڕێكخراوی مانگی سووری ئیماراتییەوە پێشكەش بە هەرێمی كوردستان دەكرێت و داوای كرد لە ساڵی 2015شدا هاوكارییە مرۆییەكانی ئیمارات بۆ هەرێمی كوردستان بەردەوام بن. هه‌روه‌ها هیوای خواست به‌شداریی شاندی هه‌رێمی كوردستان له لوتكه‌ی حكوومیدا له دوبه‌ی، ببێته هۆی دروستكردنی پردێكی دیكه‌ی په‌یوه‌ندیی هه‌رێمی كوردستان و ده‌وڵه‌تی ئیمارات.
لە دیدارەكەدا هەردوولا باسیان لە دوایین ڕەوش و پێشهاتەكانی ناوچەكە كرد و بەتایبەتی تیشكیان خستە سەر ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆر و شەڕی دژی داعش لە عێراق و هەرێمی كوردستان و بەڕێز قوباد تاڵه‌بانی هیوای خواست بارودۆخ و ئاڵوزییه‌كانی ئێستای ناوچەكە نەبنە هۆی سستبوونی پەیوەندییەكانی نێوان هەردوولا و پەیوەندییەكانی ئیمارات و هه‌رێمی كوردستان لە هەموو بوارەكاندا بەرەو پێشەوە بچن.
شێخ محەممەد بن ڕاشد ئال مەكتووم، پێشوازی له نێچیرڤان بارزانی كرد
لە دووەمین ڕۆژی سەردانیدا بۆ میرنشینە یەكگرتووەكانی عەرەبی ’’ئیمارات’’، نیوه‌ڕۆی ئەمڕۆ 2015/2/10، بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان و شاندی یاوەری، لە لایەن به‌ڕێز شێخ محەممەد بن ڕاشد ئال مەكتووم، جێگری سەرۆكی ده‌وڵه‌ت، سه‌رۆك وەزیران و حاكمی میرنشینی دوبەیەوە، پێشوازییان لێكرا.
لە دیدارێكدا به‌ڕێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان، سوپاسی به‌ڕێزیانی كرد بۆ بانگهێشتكردنی بۆ لوتكەی حكوومی لە دوبەی، بەڕێز شێخ محەممەد بن ڕاشد ئال مەكتووم - یش خۆشحاڵیی خۆی بۆ بەشداریی بەڕێز نێچیرڤان بارزانی و شاندی حكوومەتی هەرێمی كوردستان لە لوتكەی حكوومیدا دەربڕی.
لە دیدارەكەدا باس لە پەیوەندییەكانی هەرێمی كوردستان و عێراق لەگەڵ ئیمارات كرا و هەردوولا خواست و ئامادەییی خۆیان بۆ برەودان بە پەیوەندییەكان لە بوارە جیاكانی سیاسی و ئابووری و بازرگانی و كەلتووری و كۆمەڵایەتیدا، دووپات كردەوە.
تاوتوێكردنی دوایین ڕەوشی ناوچەكە بەگشتی و شەڕی دژی تیرۆریستانی داعش بەتایبەتی و گرنگیی پێكهێنانی هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی بۆ شەڕی دژی تیرۆر، به‌شێكی دیكه‌ی دیداره‌كه بوو. لە كۆتاییدا بەڕێز شێخ محەممەد بن ڕاشد ئال مەكتووم، پەرتووكێكی خۆی بە دیاری پێشكەش بە به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی كرد.
دوای دیدارەكە بەڕێز سه‌رۆك وه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان و شاندی یاوەری، بەشدارییان لە دانیشتنی سەرەكیی ئەمڕۆی لوتكەی حكوومیدا كرد، كە تیایدا بەڕێز شێخ عەبدوڵڵا بن زاید ئال نهیان، وەزیری دەرەوەی ئیمارات، باسێكی تێروتەسەلی دەربارەی چۆنیەتیی گەشەسەندنی ئابووریی ئیمارات و دامه‌زراندنی ژێرخانی ئه‌و وڵاته، هەر لە ڕۆژی دامەزرانی دەوڵەتەوە تا ئێستا پێشكەش كرد، كە بۆتە یەكێك لە ئابوورییە پێشكەوتووەكانی ناوچەكە و جیهان.
نێچیرڤان بارزانی چاوی به شێخ سوڵتان بن خه‌لیفه بن زاید ئال نهیان ده‌كه‌وێت
له به‌رده‌وامیی دیدار و كۆبوونه‌وه‌كانیدا له دوبه‌ی، پاشنیوه‌ڕۆی ئه‌مڕۆ سێشه‌ممه 2015/2/10، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆك وه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان و شاندی یاوه‌ری، له لایه‌ن به‌ڕێز شێخ سوڵتان بن خه‌لیفه بن زاید ئال نهیان، ڕاوێژكاری به‌ڕێز سه‌رۆكی ده‌وڵه‌تی ئیماراته‌وه، پێشوازییان لێكرا.
له دیدارێكی دۆستانه‌دا، هه‌ردوولا خۆشحاڵیی خۆیان به دیداره‌كه و به‌ره‌وپێشچوونی په‌یوه‌ندییه‌كانی هه‌رێمی كوردستان و ئیمارات ده‌ربڕی و داكۆكییان له‌سه‌ر هه‌وڵدان بۆ به‌ره‌وپێشبردنی زیاتری دۆستایه‌تی و په‌یوه‌ندیی دوولایه‌نه و دانانی میكانیزمێك بۆ ئه‌م مه‌به‌سته، ده‌ربڕی. به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران و شاندی یاوه‌ری، پوخته‌یه‌كیان ده‌رباره‌ی ڕه‌وش و گه‌شه‌سه‌ندنی هه‌رێمی كوردستان له بواره جیاكاندا و خواستی هه‌رێم بۆ بنیاتنانی په‌یوه‌ندیی دۆستانه له‌گه‌ڵ وڵاتانی ناوچه‌كه و جیهان و هه‌وڵدان بۆ سوودوه‌رگرتن له ئه‌زموونه پێشكه‌وتووه‌كانی ئیمارات و نموونه پێشكه‌وتووه‌كانی دیكه‌ی جیهان، دووپات كرده‌وه.
دوایین پێشهاته‌كانی شه‌ڕی دژی تیرۆرستانی داعش و سه‌ركه‌وتن و پێشڕه‌وییه به‌رده‌وامه‌كانی پێشمه‌رگه و شكست و ڕاكردنی تیرۆرستان و ئازادكردن و پاككردنه‌وه‌ی به‌رده‌وامی ناوچه‌كان له داعش، هاوكارییه نێوده‌وڵه‌تییه‌كان بۆ پشتگیریی پێشمه‌رگه و پێشبینیی ڕێڕه‌وی ڕووداوه‌كان و داهاتووی ناوچه‌كه، به‌شێكی دیكه‌ی دیداره‌كه بوو.
نێچیرڤان بارزانی گه‌یشته‌وه هه‌ولێر
دوای به‌شداریكردنی له لوتكه‌ی حكوومیدا له دوبه‌ی، پاشنیوه‌ڕۆی ئه‌مڕۆ چوارشه‌ممه 2015/2/11 به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆك وه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان و شاندی یاوه‌ری له ڕێگه‌ی فڕۆكه‌خانه‌ی نێوده‌وڵه‌تیی هه‌ولێره‌وه، گه‌یشتنه‌وه هه‌رێمی كوردستان.
له ماوه‌ی دوو ڕۆژی مانه‌وه‌یدا له میرنشینه یه‌كگرتووه‌كانی عه‌ره‌بی ’’ئیمارات’’، به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان و شاندی یاوه‌ری، وێڕای به‌شداریكردنی له چه‌ند پانێلێكی لوتكه‌ی حكوومیدا، له ئه‌بوو زه‌بیی پایته‌خت و له دوبه‌ی، له‌گه‌ڵ گه‌وره به‌رپرسانی ئه‌و وڵاته به‌ڕێزان شێخ محه‌مه‌د بن ڕاشد ئال مه‌كتووم، جێگری سه‌رۆكی وڵات، سه‌رۆك وه‌زیران و حاكمی دوبه‌ی، شێخ محه‌مه‌د بن زاید ئال نهیان جێنشینی ئه‌بوو زه‌بی، جێگری سه‌ركرده‌ی باڵای هێزه چه‌كداره‌كان، شێخ عه‌بدوڵڵا بن زاید ئال نهیان وه‌زیری ده‌ره‌وه و شێخ سوڵتان بن خه‌لیفه بن زاید ئال نهیان، ڕاوێژكاری به‌ڕێز سه‌رۆكی ده‌وڵه‌ت، دیدار و كۆبوونه‌وه‌یان ساز كرد و ده‌رباره‌ی په‌یوه‌ندییه‌كانی هه‌رێمی كوردستان و ئیمارات و ڕه‌وشی ناوچه‌كه و شه‌ڕی دژی تیرۆر، گفتوگۆیان كرد.
به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی به بانگهێشتێكی فه‌رمیی به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیرانی ئیمارات، بۆ به‌شداری له لوتكه‌ی حكوومی و دیداری گه‌وره به‌رپرسان و ڕێبه‌رانی ئیمارات، به سه‌ردانێكی دوو ڕۆژی سه‌ردانی ئه‌و وڵاته‌ی كرد و هه‌ر یه‌كه له به‌ڕێزان جێگری سه‌رۆك وه‌زیران، وه‌زیرانی دارایی و ئابووری، سامانه سروشتییه‌كان، پلاندان، وته‌بێژی فه‌رمیی حكوومه‌ت و سكرتێری ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران، یاوه‌ری بوون.
نێچیرڤان بارزانى داواى هاوكاریى مرۆیی زیاتر له كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى ده‌كات
سه‌رله‌به‌یانیى ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه 2015/2/12 به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان، به‌شدارى له كۆنفرانسى خستنه‌ڕووى ئه‌نجامى توێژینه‌وه‌ى هاوبه‌شى وه‌زاره‌تى پلاندانانى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان و بانكى نێوده‌وڵه‌تى بۆ هه‌ڵسه‌نگاندنى كاریگه‌رییه‌كانى ئاواره ناوخۆییه‌كانى عیراق و په‌نابه‌رانى سووریا له‌سه‌ر ژێرخانى ئابوورى و كۆمه‌ڵایه‌تیى هه‌رێمى كوردستاندا كرد. تیایدا به‌ڕێزان نوێنه‌رانى بانكى نێوده‌وڵه‌تى و وه‌زیرى پلاندانان، داتا و زانیاریى توێژینه‌وه‌كه‌یان خسته ڕوو و تیشكیان خسته سه‌ر كاریگه‌رییه‌كانى ئه‌و ڕێژه زۆره‌ى ئاواره و په‌نابه‌ران له هه‌رێمى كوردستان.
به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى، سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان، له وته‌یه‌كدا سوپاسی بانکی نێودەوڵەتی كرد بۆ بەدەنگەوەهاتنی داواكاریى هه‌رێمى كوردستان، بۆ ئامادەكردنی ڕاپۆرتی هەڵسەنگاندنی كاریگەریی ئاوارەكانی ناوخۆ و پەنابەرانی سووریا، لەسەر بوارەكانی ئابووری و كۆمەڵایەتی لە هەرێمی كوردستان و دەستنیشانكردنی ئەو خەرجیانەی كە لە ئەنجامی قەیرانە هەنووکەییەكان، كەوتوونه‌تە ئەستۆی حکوومەتی هەرێمی كوردستان. هه‌روه‌ها سوپاسی وەزارەتی پلاندان و وەزیر و لایەنە پەیوەندارەكان لە حکوومەت و بانکی نێودەوڵەتی كرد كە لە تەواوكردنی ئەم ڕاپۆرتەدا، هاوكار بوون.
ئاماژه‌ى به‌وه‌ش دا كه دوای ساڵی 2003، حکوومەتی هەرێمی كوردستان بەرنامە و پلانی تۆکمەی بۆ سەقامگیری و بووژانەوەی كەرتی ئابووری و خۆشگوزەرانیی هاووڵاتیان و گەشەپێدانی هەرێم لە هەموو بوارەکاندا، دانا. پێشکەوتنەکان بە خێرایی بەدەست هاتن، لە ماوەیەکی کەمدا هەرێمی کوردستان بووە ناوه‌ندێکی درەوشاوە لەسەر نەخشەی ناوچەکە. هەرچەندە بەردەوام کێشە و گرفت لەگەڵ بەغدا هەبووە له‌سه‌ر چەندین پرسی هەڵواسراو کە حکوومەتی پێشووی فیدرال، هیچ هەنگاوێکی ئه‌رێنی بۆ چارەسەرکردنی ئەو گرفتانە نەنا، بەڵكوو گرفتەكانی ڕۆژ بەڕۆژ ئاڵۆزتر كردووە.
ڕوونیشى كرده‌وه كه ڕووداوەکانی سووریا و دەرهاوێشتەکانی قەیرانی ئه‌وێ، کاریگەریی ڕاستەوخۆی کردە سەر هەرێمی کوردستان و ژمارەیەکی زۆری پەنابەرانی سووریا ڕوویان لە هەرێمی كوردستان کرد. هه‌رێمى كوردستانیش لە ڕوانگەی پرەنسیپە مرۆیی و یاسا نێودەوڵەتییەکانه‌وه، دەرگاكانى بە ڕوویاندا کردەوە و بە گوێرەی توانا کۆمەک و یارمەتی پێشکەش کردن و شوێنی حەوانه‌وه‌ى بۆ دابین کردن.
هه‌روه‌ها به‌بیرى هێنایه‌وه كه ماوەی چەند ساڵی ڕابردوو، لە ناوخۆی عیراقیشدا بەهۆی نالەباریی ڕەوشی ئاسایش و نەبوونی سەقامگیری، ژمارەیەکی زۆری هاووڵاتیانی ناوچەکانی دیکەی عیراق ڕوویان لە هەرێمی کوردستان کردووە و گەورەترین شەپۆلی ئاوارەی ناوخۆی عیراق بۆ هەرێم ساڵی 2014 ڕووی دا، كاتێ سەرەتا بەهۆی ڕووداوەکانی ئەنبار و سەلاحەدینه‌وه، دواتریش كه ڕێکخراوی تیرۆریستیی داعش دەستی بەسەر شاری مووسڵ و چەند شار و شارۆچکەیەکی دیكه‌ی عیراقدا گرت و تەواوی پێکهاتەکانی ناوچەکانی ژێر دەسەڵاتی داعش، بوونە قوربانیی تیرۆر و تۆقاندن و پاکتاوی ڕەگەزی، بەتایبەت ئێزدی و مەسیحیەكان، ئینجا هێرشی لەناکاوی داعش بۆ سەر هەرێمی کوردستان، ئه‌مانه گشتیان بوونه هۆى زیادبوونى ڕێژه‌ى خه‌ڵكى ئاواره له هه‌رێمى كوردستان.
به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى گوتى: "هەموو ئەو قەیران و ئاڵۆزییانەی ڕوویان دا، لە ماوەیەکی کەمدا بوون، پێشتر هیچ پلانێکی ستراتیژی بۆ دانەنرابوو، حکوومەتی فیدرالیش بەردەوام بوو لەسەر دروستکردنی قەیرانی زیاتر بۆ هەرێمی كوردستان، ئەوە بوو سەرەتای ساڵی ڕابردوو، مووچەی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستانی بڕی و كێشه‌یەكی بۆ پڕۆژەبودجەی عیراق دروست کرد. بەم شێوەیە هەرێمی کوردستان وێڕای قەیرانی مرۆیی و به‌ره‌نگاربوونه‌وه لەگەڵ تیرۆرستان و پاراستنی ئارامی و سەقامگیری، دووچاری قەیرانێکی گەورەی دارایی بووەوە."
به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران دووپاتى كرده‌وه حکوومەتی هەرێم بڕوای تەواوی هەیە كە ئەم قەیرانە کۆتایی دێت، بەڵام ئەمڕۆ هه‌رێمى كوردستان پێویستیی زۆرى بە کۆمەڵگای نێودەوڵەتی هەیە، تا لە ڕووی سەربازییه‌وه بۆ پیشمەرگە و یارمەتیی مرۆیی بۆ ئاوارە و پەنابەران، یارمەتیی زیاتر پێشکەش بە هەرێمی کوردستان بكرێت.
هه‌روه‌ها بوونی زیاتر لە یه‌ك ملیۆن و پێنجسه‌د هه‌زار ئاوارە و پەنابه‌ر و زیادبوونى بە ڕێژەی 28%ى ژماره‌ى دانیشتوانى لە ماوەی یەک ساڵدا، به هۆى شێواندنى دیمۆگرافیای هەرێمی کوردستان له قه‌ڵه‌م دا كه ئەرکی حکوومەتی هەرێمی كوردستانی لە بوارەکانی پەروەردە و تەندروستی و خزمەتگوزاری و نیشتەجێكردن و دەرفەتی کاردا، زۆر قورس کردووە.
بۆیه لە ڕێگەی کونسلگەریی وڵاتانی بیانی و ڕێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان و تەواوی بەشداربووانی کۆنفرانسه‌كەوه، داواى لە کۆمەڵگای نێودەوڵەتی كرد ئاوڕی جددی لە بارودۆخی هەرێمی کوردستان بدەنەوە، بۆ ئەوەی ڕێژه‌ی هاوكاری و یارمەتییەکان لە ئاستی ئەو پێداویستیانە بن كە هەرێمی كوردستان پێویستی پێیانە.
گوتیشى "ئەو داتا و زانیاریانەی ئەمڕۆ لە ڕێگەی وەزارەتی پلاندانان و بانکی نێودەوڵەتییه‌وه خرانە ڕوو، جێگەی بایەخی حکوومەتی هەرێمی کوردستانە و دەتوانین وەک بەرنامەیەکی کار بۆ هەڵسەنگاندن و چۆنیەتیی دەربازبوون لەم قەیرانە مرۆیی و داراییەی هەرێمی کوردستانی گرتۆتەوە، بەکاری بێنین."
هه‌روه‌ها جه‌ختى له‌وه كرده‌وه كه هەرچەندە دەرەنجامەكانی دڵخۆشکەر نین، به‌ڵام حکوومەتی هەرێم بە گرنگییه‌وە دەڕوانێتە ئەم ڕاپۆرتە، چونكه یارمەتده‌ره بۆ ڕووبەڕووبوونەوە و بەڕێوه‌بردنی قەیرانی مرۆیی و دارایی و کاریگەریی قەیرانەكان لەسەر هەرێمی كوردستان لە ڕووی كۆمەڵایەتی و ئابووری و تەندروستی و لایەنەكانی دیكه‌ی ژیانه‌وه دەردەخات و دەبێ بە بایەخەوە مامەڵەیان لەگەڵ بكرێت، به‌تایبه‌تى كه لە هەندێ ناوچە ژمارەی ئاوارە و پەنابەران لە ڕێژەی دانیشوانی ئەو ناوچەیە زۆر زیاتر بووە.
ئاماژه‌ى به‌وه‌ش دا كه بوونی ئەو ژمارە زۆرەی ئاوارە و پەنابەران، كاریگەریی نەرێنی لەسەر ژیان و گوزەرانی ڕۆژانەی هاووڵاتیان و بەرزبوونەوەی نرخی کاڵا و سووتەمەنی و زیادبوونی ڕێژەی بێكاری، فشاری زیاتری خستۆتە سەر هاووڵاتیان و حکوومەتی هەرێم.
به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سوپاسی هەڵوێستی مرۆڤدۆستانەی هاووڵاتیانی هەرێمی كوردستانى كرد لە پێشوازیكردن و هاوكاریكردنی ئەو ژمارە زۆرە لە ئاوارە و پەنابەران و سوپاسێكی تایبەتی پارێزگاری دهۆكى كرد كە خۆی و تیمەكەی بەوپەڕی هەستكردن بە بەرپرسیارێتیەوە كاری خۆیان كردووە، هه‌روه‌ها سوپای خەڵكی دهۆكى كرد كە زۆر بەرگەی ئەو بارودۆخەیان گرت، بەتایبەتی كە بۆ ماوەیەكی زۆر منداڵانیان نەچوونە قوتابخانە. سوپاسی هه‌ردوو وەزارەتی تەندروستی و په‌روه‌رده‌ى هەرێمی كوردستانیشى كرد كە وه‌ك گوتى "زۆر خەمخۆرانە كاریان كردووە."
دووپاتیشى كرده‌وه كه حكوومەتی هەرێمی كوردستان ئەوەی پێى كرا بێت و لە توانایدا بێت كردوویه‌تى و ئەوەی پێى بكرێت جێبەجێی ده‌كات، بەڵام پێویستی بە یارمەتیی دەرەوە و به‌وه هه‌یه كه بەغدا زیاتر بێتە سه‌ر هێڵ بۆ یارمەتیدانی خەڵكی كوردستان، چونكه حکوومەتی فیدرال تا ئێستا پرسی ئاوارەکانی ناو هەرێمی کوردستانی بەهەند هەڵنەگرتووە و به شێوه‌یه‌كی جددی و پێویست، یارمەتیی مرۆیی و دارایی پێشکەش نەکردوون، ئەمە لە کاتێکدا بۆ ساڵی 2015، حکوومەتی هەرێم پێویستی بە زیاتر لە (1 ملیار و 400 ملیۆن دۆلار) هەیە بۆ پڕکردنەوەی كەموكوڕییەکان لەو بوارەدا.
هه‌روه‌ها سوپاسی وڵاتانی هاوپەیمان و ئاژانسەكانی نەتەوە یەكگرتووەكان و ڕێکخراوە نیودەوڵەتییەكانیشى كرد کە لە شەڕی دژ بە داعشدا، بە پێشکەشكردنی هاوكاریی سەربازی و مرۆیی، پشتگیری و پشتیوانییان لە حکوومەت و گەلی كوردستان کردووه، به‌ڵام نه‌یشارده‌وه كه ئەو هاوكاریانە بە بەراورد لەگەڵ قەبارەی قەیران و ڕووداوەكان لە ئاستی پێویستدا نییە، له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا جێگەی سوپاس و دەستخۆشییە.
به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران دووباره سوپاسی هاووڵاتیان و فەرمانبەرانی هەرێمی كوردستانى كرد بۆ خۆڕاگری و پشتگیرییان لە حکوومەتەكەیان لەم بارودۆخە سەختەدا، چونکە هاووڵاتیانی هەرێمی كوردستان له لایه‌ك بە هۆی بڕینی مووچە و بودجە لە لایەن حكوومه‌تی عیراقه‌وه، له لایه‌كی دیكه‌شه‌وه به هۆی ئه‌و شه‌ڕه‌ی كه به‌رۆكی هه‌رێمی كوردستانی گرتووه، وه‌ك هه‌ر شوێنێكی دیكه كه له حاڵه‌تی شه‌ڕدایه، ته‌واوی كۆمه‌ڵگه‌ی كوردستان به ده‌ست دۆخێكی دژوار و كۆمه‌ڵێك گیروگرفته‌وه ده‌ناڵێنێت و هاووڵاتیانی هەرێمی كوردستان ژیانێکی سەخت و دژوار بەسەر دەبەن. ئه‌وه‌یشى گوت كه "بێگومان له هه‌موو شوێنێك، شه‌ڕ كێشه و گرفت و نه‌هامه‌تی و نه‌بوونی و تێكچوونی باری ئابووری و دارایی له‌گه‌ڵ خۆیدا ده‌هێنێت."
هه‌روه‌ها سوپاس و دەستخۆشی بۆ پێشمەرگە دووپات كرده‌وه کە توانیویانە لە جەنگی دژ بە دڕەندەترین ڕێکخراوی تیرۆریستیدا، هەرێمى كوردستان وەك دوورگەیەكی ئارام لە ناوچەكە بپاڕێزن و گوتى: "بۆ سەرکەوتنی یەکجارەکی، پێویستە هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی چەکی قورس و تەکنەلۆژیای پێشکەوتوو پێشكەشی پێشمەرگە بكات."
هه‌روه‌ها پێشبینی كرد كه شەڕی داعش و قەیرانەكانی سووریا بەردەوام بن و بە هۆیانەوە قەیران لە هەرێمی كوردستان درێژە بخایەنێ، بۆیه ئەگەری زیادبوونی ژمارەی ئاوارەكانی ناوخۆی عیراق و پەنابەران بۆ هەرێمی كوردستان لە ئارادایە و زۆر پێویسته بە هەماهەنگی لەگەڵ حکوومەتی عیراق و کۆمەڵگای نێودەوڵەتی و بە پلانی تۆكمە، بۆ بەهێزكردنی پێگەی هەرێم لە هەموو ڕوویه‌کەوە، هەوڵ بدرێت.
ئه‌وه‌یشى دووپات كرده‌وه كه لەسەر ئاستی ناوخۆی عیراق، ئەم قه‌یرانە دەرەنجامی پابەندنەبوون بووە بە ماددە دەستوورییەكان و پیاده‌كردنی سیاسەتی پەراوێزخستنی پێکهاتەكانی دیكه‌ی وڵات و تاكڕەوی لە دەسەڵاتدا. بۆیه داواى لە حکوومەتی عیراق كرد قەیرانی مرۆییی ئاوارەكانی عیراق و پەنابەرانی سووریا بخاتە ناو كارە لەپێشینەكانی خۆی، كە لە ڕووی یاساییەوە بەرپرسیاریه‌تیی یەكەم لە ئەستۆی حکوومەتی فیدراڵدایە. داوایشی لێ كرد هەوڵی جددی بدات بۆ بەجینۆسایدناساندنی تاوانی کۆمەڵکوژی دژ بە كوردانی ئێزدی و لە پاراستنی خوشک و برایانی مەسیحیشدا، ڕۆڵی خۆی بگێڕێت.
به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى له كۆتاییى وته‌كه‌یدا گوتى: "وێڕای ئاستەنگ و قەیرانەکان، ئێمە لە هەرێمی کوردستان لە سەر هەوڵەكانمان بەردەوام دەبین بۆ بەرەوپێشەوەبردنی دیموكراسی و سەقامگیریی سیاسی و بۆ پاراستنی بەها مرۆییەکان و لێبوردەیی و پێكەوەژیانی ئاشتیانە."
هه‌روه‌ها گوتى: "باوەڕمان بە خۆمان هەیە و مەبەستمانە ئابووریمان بنیاد بنێین، مەبەستمانە لەگەڵ دراوسێ و دۆستانمان بە بەردەوامی لە پەیوەندیی باشدا بین و گەشە بە ناوچەكەمان بدەین. هیوادارم ئێمە و ئێوە و ته‌واوی كۆمه‌ڵگه‌ی نێودەوڵەتی، بتوانین ئەرکی خۆمان بەرامبەر ژیانی سەختی ئاوارە و پەنابەران لە هەرێمی كوردستان بەجێ بگەیه‌نین."
More...
ده‌قى وته‌‌ى سه‌رۆك وه‌زیران لەڕێوڕەسمی كۆنفڕانسی هاوبەشی وەزارەتی پلاندانان وبانكی جیهانی
سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە سەرۆكی دەزگای مەدا بۆ ڕاگەیاندن و ڕۆشنبیریی و هونەر كرد
كۆسره‌ت ره‌سول عه‌لی: جه‌نگی دژ به داعش به ته‌واوكه‌ری شۆڕشه‌كانی ترمان ده‌زانین بۆ رزگاری یه‌كجاری و پاراستنی خاك و سنوورمان
كۆسره‌ت ره‌سول عه‌لی: به پلان و ستراتیژی نوێوه به‌رگری ده‌كه‌ین
دوایین هەواڵەکان
- پهيامى سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى بۆ ساڵى نوێ
- پەیامی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان بە بۆنەی سەری ساڵی نوێی زایینی2025
- سهرۆكى هه‌رێمى كوردستان، پێشوازيى له كونسوڵی گشتيى نوێى ئێران كرد
- عەباس غەزالی: کۆچی مامۆستا مهنسوور یاقووتی وهک لهدهست چونی یاقووتێکی گرانبههایه
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی له‌گه‌ڵ وه‌زیری بهرگریی هۆڵهندا کۆبووهوه
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى پێشوازيى له ئيسماعيل بهشيكچى كرد
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى و وهزيرى بهرگريى ئيتاڵيا كۆبوونهوه
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ فەرماندەی هێزەکانی هاوپەیمانيی نێودەوڵەتی كۆبووه‌وه
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى پێشوازیی له باڵيۆزى نوێى چيك كرد
- سەرۆک نێچیرڤان بارزانی پێشوازیی لە سوپاسالاری بەریتانیا کرد