رۆژی چوارشه‌ممه 2ی كانوونی یەكەم/دیسەمبەر به ئاماده‌بوونی قوباد تاڵه‌بانی جێگری سه‌رۆكی ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران و ژماره‌یه‌ك زۆرله‌به‌رپرسانی حكومی و حزبی و چالاكانی مافی ژنان له‌مه‌راسیمێكی تایبه‌تدا سه‌نته‌ری كوردستان بۆ جێنده‌رناسی له قه‌زای سۆران كرایه‌وه.
له وته‌یه‌كدا قوباد تاڵه‌بانی جێگری سه‌رۆكی ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران وێڕای ئاماژه‌کردن به ناوچه‌ی سۆران رایگه‌یاند: ناوچه‌ی سۆران له‌مێژوودا زۆری گرنگی به‌ژن داوه و شوێنی خانزادی میری سۆرانه.
له‌به‌شێكی قسه‌كانیدا قوباد تاڵه‌بانی جێگری سه‌رۆكی ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران وتیشی: 35% كارمه‌ندانی حكومه‌ت له‌ڕه‌گه‌زی مێن، كه ناتوانین شانازی به رێژه‌ی ژنان بكه‌ین له به‌شداریكردن له بڕیارداندا.
وتیشی: ده‌بێت كار بكه‌ین بۆ به‌شداریكردنی ژنان له‌بڕیارداندا، هێشتا به‌شێكی زۆری كایه‌كانی ژیان له هه‌رێمی كوردستان به‌ده‌ست پیاوه‌وه‌یه.
جێگری سه‌رۆكی ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران له‌باره‌ی جێنده‌ریشه‌وه وتی: یه‌كسانی جێنده‌ر بنه‌مای كۆمه‌ڵگه‌ی پێشكه‌وتووه و ناهاوسه‌نگی جێنده‌ر زیان به ئابووری و ده‌ستی كار ده‌گه‌یه‌نێت.
له‌باره‌ی بوونی ژنان له پۆسته‌كانی باڵای هه‌رێمی كوردستان قوباد تاڵه‌بانی وتیشی: له‌كۆی 411 پۆستی باڵا ته‌نها 38 پۆستی باڵا بۆ ژنان ته‌رخان كراوه و له‌ئه‌نجومه‌نی وه‌زیرانیش ته‌نها یه‌ك وه‌زیری ژنمان هه‌یه كه تاقانه‌یه، وتیشی رێژه‌ی به‌شداریكردنی ژنان له پۆسته باڵاكانی هه‌رێم زۆر كه‌مه.
له‌كۆتایی قسه‌كانیشیدا هیواشی خواست كه ئه‌و سه‌نته‌ره خول بكاته‌وه بۆ ژنانی ناو حزبه‌كانی كوردستان بۆ به‌ره‌و پێشبردنی رۆڵی ژنان له بڕیاردان و به‌شداریكردنیان و هه‌روه‌ها سوپاسی وه‌زاره‌تی خوێندنی باڵا و وه‌زاره‌تی پلاندانان و ئه‌نجومه‌نی باڵای خانمان و سه‌رۆكی زانكۆی سۆران و رێكخراوه‌كانی دیكه‌ی كرد كه ده‌رفه‌تیان بۆ كردنه‌وه‌ی ئه‌و سه‌نته‌ره ره‌خساند.
ئه‌مه‌ش ده‌قی وتاره‌كه‌ی قوباد تاڵه‌بانی
ئاماده‌بوانی به‌رێز
جێگای خۆشحاڵیمه كه ئه‌مڕۆ به یه‌كه‌وه له‌پایته‌ختی میرنیشینی سۆران له شاری كه‌ڵه ژنی ناوداری كورد خانزادی میری سۆران سه‌نته‌رێكی توێژینه‌وه‌ی جێنده‌ر ده‌كه‌ینه‌وه له‌م ناوچه‌یه كه مێژووی ره‌سه‌نایه‌تی و رۆڵی ژن له كۆمه‌ڵگا و به‌رێوه‌بردن له ده‌سه‌ڵات له‌خۆ ده‌گرێت.
ده‌مه‌وێت ده‌ستخۆشی له‌سه‌رجه‌م ئه‌و كه‌س و لایانانه بكه‌م كه بیرۆكه‌ی دامه‌زراندنی سه‌نته‌ری جێنده‌ر ناسیان له زانكۆی سۆران هێنایه دی.
دیاره ئه‌م دامه‌زراندنه به‌بێ كاروچالاكی پڕ به‌های وه‌زاره‌تی خوێندنی باڵا و پلاندانان و سه‌رۆكایه‌تی زانكۆی سۆران و به بێ هاوكاری و پشتگیری ئه‌نجومه‌نی باڵای خانمان وئاژانسه‌كانی یوو ئێن وه‌مان و یوو ئن دی پی نه‌ده‌هاته دی.
کردنه‌وه‌ی سه‌نته‌رێكی ئاوها له‌م هه‌لومه‌رجه سه‌خته ئابووریه‌دا ئاماژه‌یه‌كه بۆ ئه‌وه‌ی گرفتی ئابووری، كه گرفتێكی گه‌وره ومه‌ترسیداره به‌ربه‌ست نه‌بووه له‌به‌رده‌م هه‌وڵه‌كانمان به‌ره‌و گه‌شه‌پێدان و به‌هێزتركردنی یه‌كسانی جێنده‌ر كه ئامانجێكی گرنگی ئه‌نجومه‌نی باڵای خانمان و ئه‌نجومه‌نی وه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستانه.
یه‌كسانی جێنده‌ر یه‌كێكه له بنه‌ماكانی كۆمه‌ڵگایه‌كی دروست و پێشكه‌وتوو و ئه‌گه‌ر راستیتان ده‌وێت له‌م بواره‌دا ئێمه له كوردستان زۆرمان ماوه.
هیوادارم كه ئه‌م سه‌نته‌ره هاوكارمان بێت چ وه‌كو حكوومه‌ت چ وه‌كو كۆمه‌ڵگا باشتر تێبگه‌ین له‌كاریگه‌ری و گرنگی یه‌كسانی جێنده‌ر له‌سه‌ر گه‌شه‌پێدانی سیاسی و ئابووری و كۆمه‌ڵگایی كوردستان.پسپۆڕه جیهانیه‌كان له جێنده‌رناسی كۆكن كه نه‌بوونی هاوسه‌نگی جێنده‌ر زیان ده‌گه‌یه‌نێت به باری ئابووری وڵات.نه‌بوونی هاوسه‌نگی له‌نێو ژن و پیاو چ له‌هێزی كار چ له‌كه‌رتی حكوومی و چ له‌ناو به‌شه‌كانی دیكه‌ی كۆمه‌ڵگامان راستیه‌كه كه ده‌بێت دانی پیابنێین.
راستیه‌كه كه رۆڵی ژن له ساحه‌ی سیاسه‌تی كوردستان و كاریگه‌ری ژن له‌سه‌ر سیاسه‌تی گشتی كوردستان سنوورداره. ئه‌مه راستیه‌كه كه نه‌ك ته‌نها كوردستانی گرتووه‌ته‌وه به‌ڵكو ته‌واوی خۆرهه‌ڵاتی ناوڕاستی گرتووه‌ته‌وه. به‌ڵام ئێمه نابێت ئه‌وه بكه‌ین به بیانوو بۆ كار نه‌كردن. ئێمه له‌وه باشترینله هه‌موو قۆناغه‌كانی په‌روه‌رده تاكو زانكۆش رێژه‌یه‌كی باشی خوێندكار و قوتابی كچن.
به‌ڵام رێژه‌یه‌كی كه‌متریان ده‌بینیت له‌هێزی كار. ئه‌مه نیشانه‌ی ئه‌وه‌ی كه تاكو ئێستا بازار و ئـابووری كوردستان نه‌یتوانیوه به ته‌واوی سوود له‌و ئافره‌ته ده‌رچووانه‌ی قوتابخانه‌و زانكۆمان وه‌ربگرێت،كه به سه‌رپێوه ته‌ماشای ئاماره‌كانی حكوومه‌ت بكه‌یت له سه‌ره‌تادا بۆت ده‌رئه‌كه‌وێت كه رێژه‌یه‌كی باشی فه‌رمانبه‌ری حكوومه‌تی كوردستان ژنن.
ئه‌گه‌ر هه‌ڵه نه‌بم پتر له 35٪ه، به‌ڵام كه به وردی ژماره‌كان شیبكه‌یته‌وه بۆمان روون ده‌بێت كه رێژه‌یه‌كی زۆری كه‌می ئه‌و ژنانه له پۆستی باڵا یان پۆستی جێبه‌جێكارن. زۆربه‌یان له پۆستی كارگێرین و له ئاستی نزمدان. له 411 پۆستی باڵاوه له ناو حكوومه‌ت ته‌نها ٣٨ ژنمان هه‌یه. له نێو ئه‌م هه‌موو وه‌زیره به‌رێزانه‌ی ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران یه‌ك ژنمان تیایه.كه ته‌ماشای پارێزگار و قایمقامیه‌ته‌كان بكه‌یت ژماره‌كان خراپتریشن. راسته ئێره پاریس نیه، سویسرا نیه، ئێره كوردستانه. رۆڵی جێنده‌ر له‌ناو ماڵ و له بیئه‌ی سیاسیمان له‌به‌ر چه‌ند بۆچوونی كۆنه‌په‌رستی و محافزكارانه سنووردار كراوه.
له‌ناو به‌شێكی زۆری كۆمه‌ڵگامان قه‌بووڵكراوه كه پیاو سه‌رچاوه‌ی داهاتی بنه‌ماڵه‌یه‌كه و كه ژن و پیاو رۆلی ته‌واوكه‌ری یه‌كتری ده‌بینن نه‌ك هاوسه‌نگی له به‌رپرسیاره‌تی یان رۆڵ له ژیانی رۆژانه. بۆچوونێك له كوردستان زاڵه كه ده‌بێت كچ زوو شوو بكات و رۆله سه‌ره‌كیه‌كه‌ی به‌خێوكردنی منداڵه‌كانیه‌تی و رێكخه‌ری نێو ماڵه.
به‌ڕێزان، ئه‌م بۆچوونانه هه‌ڵه‌ن، هی سه‌رده‌مێكی دیكه‌ن، بۆچوونی ره‌سه‌نی كوردیش نین.
له‌مێژووی گه‌له‌كه‌مان ئه‌م بۆچوونانه هه‌رگیز زاڵ نه‌بوونه، له‌مێژووی كوردستان هاوسه‌نگیه‌كی زۆر زیاتر هه‌بووه له‌نێوان ژن و پیاو له چاو ئه‌مڕۆ.
دووباره‌ی ده‌كه‌مه‌وه چه‌ندین رێكخراوی نێوده‌وڵه‌تی، بانكی نێوده‌وڵه‌تی، نه‌ته‌وه یه‌كگرتووه‌كان، و هیتریش، ئاماژه به‌وه ده‌ده‌ن كه یه‌كسانی جێنده‌ر گرنگه بۆ حوكمرانیه‌كی دروست، گرنگه بۆ گه‌شه‌پێدانی ئابووری وڵات، گرنگه بۆ نه‌هێشتنی بێكاری و بۆ كه‌مكردنی هه‌ژاری.
سیاسه‌تی جێنده‌ری كوردستان، كه به‌شێكی زۆری له پلان و ستراتیجیه‌تی ئه‌نجومه‌نی باڵای خانمان داڕێژراوه ده‌ستپێكێكی باشه و جێگای شانازیمانه تێكڕای ئه‌و یاسانه‌یه له ساڵانی رابردوو له لایه‌ن په‌رله‌مانی كوردستانه‌وه په‌سه‌ندكراوون، له هه‌مووشیان گرنگتر هه‌مواركردنه‌وه‌ی یاسای باری كه‌سێتی و یاسای رووبه‌رووبوونه‌وه‌ی توندوتیژی دژ به خێزان له‌هه‌رێمی كوردستانن به‌ڵام ده‌بێت، به كردار ئه‌م یاسانه جێبه‌جێی بكه‌ین.
ده‌بێت پێكه‌وه، ژن و پیاو، حزبی سیاسی، حكوومه‌ت، رێكخراوی نا حكوومی و به تایبه‌ت چالاكوانی بواری ژنان، به پشتگیری كه‌سانی ئاینی و ریش سپی دێ و عه‌شیره‌ته‌كانمان به‌رپرسبین بۆ به دیهێنانی به‌شداربوونێكی زیاتر و به‌رچاوی ژنان له پرۆسه‌ی بڕیاردان، ئه‌مه پێویستی به گۆڕانكاریه‌كی ریشه‌ییه له شێوه‌ی بیركردنه‌وه‌مان، و له فه‌رهه‌نگی كارمان.
ئه‌م گۆڕانكاریه ده‌بێت له سه‌ره‌وه پاڵی پێوه بنرێت و له ئاسته‌كانی تر پشتیوانی بكرێت. ده‌بێت له په‌روه‌رده‌ی بنه‌ڕه‌تییه‌وه ده‌ست پێ بكات و له بازاری كار و سیاسه‌تدا خۆی ببینێته‌وه.
رۆڵی چالاكوانی پشتیوانانی مافی ژنان و كچان گرنگه، به‌ڵام به بێ پشتگیری پیاو و كۆمه‌ڵگا به ته‌نها پێیان ناكرێت. گۆڕانكاری له‌م كه‌موكورتیه‌مان له كاتێكدا ده‌بێت كه ژن ده‌ورێكی به‌رچاو تر ببینن له بواری سیاسی و حكومڕانیدا.
لایه‌نه سیاسیه‌كانمان ده‌بێت به خۆیاندا بچنه‌وه و هاوسه‌نگیه‌كی گونجاوتر دروست بكه‌ن له هه‌موو ئاسته‌كانیاندا. راسته هه‌ندێك حزب له هه‌ندێكی دیكه باشترن، به‌ڵام هێشتا له باشوری كوردستان سیاسه‌ت وه‌ك یاریه‌كی پیاوان مامه‌ڵه ده‌كرێت.
له‌مباره‌یه‌وه ئێمه ده‌یان ساڵ له دوای پارته سیاسیه كوردستانیه‌كانی توركیاین، له‌وێ به چاوی خۆم بینیومه چ رێزێك له كادره ژنه‌كانیان ده‌گیرێت و چ رێژه‌یه‌كی زۆریان ئه‌گه‌نه ئاستی به‌رپرسیاره‌تی.
ئێمه له كوردستانی خۆمان له زۆر بواردا پێشكه‌وتووین،له‌بیناسازی، له‌رێگاوبان، له‌دامه‌زراندنی داموده‌زگاكان، به‌ڵام له‌هه‌ندێك بواری تردا له چاو خۆمان دوا كه‌وتووین.
كه دێته سه‌ر رۆڵی ژن له كۆمه‌ڵگا، یان له سیاسه‌ت یان له بینینی ده‌وری به‌رچاو له به‌رێوه‌بردن ئێمه له ئاستێكدا نین كه جێی شانازی بێت.
له‌حكوومه‌ت باوه‌رمان به‌وه هه‌یه كه ده‌رفه‌ت بڕه‌خسێت بۆ هه‌ردوو ره‌گه‌ز و به بێ جیاوازی سوود له خوێندن و خزمه‌تگوزاریه‌كان وه‌ر بگرن و هه‌مان ده‌رفه‌تیان هه‌بێت تا ده‌گاته ئاستی ناوه‌ندی بڕیار.
ئه‌م سه‌نته‌ری جێنده‌رناسیه ده‌توانێت ده‌ورێكی كاریگه‌ر و به‌رچاو ببینێت له گۆڕینی ئه‌م فه‌رهه‌نگه.هیوادارم زوو زوو ده‌وره بكه‌نه‌وه بۆ ئێمه‌مانان له حكوومه‌ت یان بۆ ئه‌ندامانی مه‌كته‌بی سیاسی حزبه‌كان.
هیوادارم ئه‌م سه‌نته‌ره ببێت به پاڵنه‌رێك بۆ نه‌هێشتنی دیارده‌ی په‌راوێزخستنی ژنان و نه‌هێشتنی توندوتیژی دژی ژنان و هاوكارمان بێت بۆ به‌دیهێنانی سه‌ركه‌وتنی زیاتر له ئامانجه‌كانمان كه په‌یوه‌ندیدارن به یه‌كسانی جێنده‌ر.
یه‌كسانی جێنده‌ر مافێكه له مافه بنه‌ڕه‌تیه‌كانی مرۆڤ و چۆن وه‌كو گه‌ل و نه‌ته‌وه‌یك خه‌باتمان كردووه بۆ به‌دیهێنانی مافی چاره‌نووس
ده‌بێت به هه‌مان باوه‌ر خه‌بات بكه‌ین بۆ به‌دیهێنانی یه‌كسانی جێنده‌ر، و ئـه‌مڕۆ هه‌نگاوێكی گرنگ ئـه‌نه‌ین به‌ره‌و ئـه‌و ئـامانجه
هیوای سه‌ركه‌وتنتان بۆ ده‌خوازم.
هه‌ر شاد بن.
دوایین هەواڵەکان
- نوێنەری حکومەتی هەرێم لە ئێران: سەردانەکەی پزیشکیان ئاماژەیە بۆ گرنگیدانی ئێران بە هەرێمی کوردستان
- ههرێمى كوردستان و ئێران جهخت له برهودان به پهيوهندييهكانيان دهكهنهوه
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی: سەردانی سەرۆک کۆماری ئێران مێژوویی بوو
- نازم دەباغ له وتووێژ لهگهڵ ئاژانسی ئیرنا: مەسعوود پزشکیان سەردانی هەولێر دەکات
- نازم دەباغ: کاتی سەردانی پزیشکیان بۆ عێراق دیار نییە
- «سەلام رشدی» لهگهڵ شاندی یهکێتی هاورده و ناردنکارانی لقی ههولێر کۆبۆوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى: ههميشه پشتيوانى و بهرگرى له مافهكانى ئێزدييان دهكهين
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی لهگهڵ باڵیۆزی یهکێتیی ئهورووپا کۆبووهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى لهگهڵ باڵيۆزى نهمسا كۆبووهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى سوپاسى جهنهرال ڤاول دهكات