هەرێمی کوردستان
سەرۆك وه‌زیرانی هەرێمی كوردستان، تێكدانی مۆزەخانەی شارستانیی مووسڵ شەرمەزار دەكات
نێچیرڤان بارزانی، سەرۆك وه‌زیرانی هەرێمی كوردستان، لە پەیامێكدا تێكدانی مۆزەخانەی شارستانیی مووسڵی لە لایەن ڕێكخراوی تیرۆریستیی داعشەوە بە توندی شەرمەزار كرد و ڕایگەیاند ئەو كردەوەیەی داعش نیشانی دەدات كە ئەو ڕێكخراوە تیرۆریستییە، بۆ سەر مێژوو و شارستانیەتی هەموو جیهان، مەترسییە.
ئەمەش دەقی پەیامەكەی نێچیرڤان بارزانی یه:
ئەمڕۆ هەموو خەڵكی عێراق و كوردستان، بە دیمەنەكانی وێرانكردنی مۆزەخانەی شارستانیی مووسڵ، خەمبار بوو. ڕێكخراوی تیرۆریستیی داعش بە شێوەیەكی زۆر دڕندانه ئەو پەیكەر و شوێنەوارە مێژووییانەی تێكدا كە هەڵگری مێژووی سەدان ساڵی پێش زایین بوون.
وێرانكردنی ئەو مۆزەخانەیە و تێكدانی ئەو شوێنەوارانە، زیانگەیاندنێكی زۆر گەورە بوو بە شارستانیەتی هەموو جیهان. لەو باوەڕەشداین هەموو جیهان لەگەڵ ئێمەدا خەمگین دەبێت بۆ لەنێوبردنی ئەو هەموو شوێنەوارە مێژووییانەی شارستانیەتی میزۆپۆتامیا، ئاشوورییەكان، كلدانییەكان، میدییەكان و چاخە كۆنەكانی ئیسلام، ئەوە زیانێكی زۆرە بۆ میراتی مرۆڤایەتی. ئەو كردەوەیەی داعش جارێكی دیكە ئەوەی دەرخستەوە، كە تەنیا دژی مرۆڤ نییە، بەڵكو دژی هەموو میرات و بەها مرۆڤایەتییەكان و شارستانیەتی گەلانیشە.
ئێمە لێرەدا وێڕای بە توندی شەرمەزاركردنی وێرانكردنی ئەو مۆزەخانەیەی كە نیشانەی پێكەوەژیانی گەلانی ناوچەكە بوو، لە هەمان كاتدا دەنگمان دەخەینە پاڵ دەنگی پارێزگاری مووسڵ، بۆ ئەوەی داوا لە ڕێكخراوی یوونسكۆ و هەموو وڵاتانی ناوچەكە بكەین، ڕێگە لە دەرچوونی ئەو پارچە شوێنەوارانە بگرن، كە ڕێكخراوی تیرۆریستیی داعش پێش وێرانكردنی مۆزەخانەكە، لەو مۆزەخانەیەی دزیون، چونكە ئەوانە بەشێكن لە سامانی گرنگی عێراق و ناوچەكەمان.
نێچیرڤان بارزانی
سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان
2015/2/26
حکومەتی بەریتانیا ستایشی قارەمانییەتی هێزی پێشمەرگەی کوردستان دەکات
له میانه‌ی سه‌ردانه‌که‌یدا بۆ ووڵاتی به‌ریتانیا فه‌لاح مسته‌فا به‌رپرسی په‌یوه‌ندیه‌کانی ده‌ره‌وه چاوی که‌وت به تۆبایه‌س ئێڵوود وه‌زیری کاروباری ڕۆژهه‌ڵاتی ناوه‌راست له حکومه‌تی ئه‌و ووڵاته. له‌دانیشتنەکە‌دا باس له ڕه‌وشی ئێستای کوردستان و عیراق و هه‌ڕه‌شه‌کانی تیرۆریستانی داعش کرا.
به‌رپرسی په‌یوه‌ندیه‌کانی ده‌ره‌وه ئاماژه‌ی به سه‌رکه‌وتنه‌کانی هێزه‌کانی پێشمه‌رگه‌دا و ووتی له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا هه‌ڕه‌شه‌ی ئه‌و گرووپه تیرۆریستیه به‌رده‌وام کاریگه‌ری له‌سه‌ر بارودۆخه‌که هه‌یه و پێویسته تواناکانمان به یه‌که‌وه بخه‌ینه گه‌ڕ بۆ ئه‌وه‌ی ئه‌و گرووپه له‌ناو ببه‌ین. ووتیشی: " ده‌بێت ئامانجی ئه‌و شه‌ڕه له‌ناوبردنی داعش بێت، نه‌وه‌ك له خۆگرتن و لاوازکردنی، چونکه ئه‌و گرووپه تیرۆریسیه هه‌ڕه‌شه‌یه بۆ سه‌ر هه‌موو جیهان. ئه‌گه‌ر له‌ناو نه‌بردرێت ئه‌وا ڕۆژ له دوای ڕۆژ ته‌شه‌نه‌ی زیاتر ده‌کات و هه‌ڕه‌شه‌که‌شی له‌سه‌ر ناوچه‌که و جیهاندا زیاتر ده‌بێت."
وتیشی: "بۆ ئه‌وه‌ی ئه‌و ئامانجه بپێکین، پێویسته چه‌کی قورسی زیاتر بدرێته هێزی پێشمه‌رگه و ڕاهێنانی زیاتری بۆ بکرێت بۆ ئه‌وه‌ی بتوانێت زه‌بری کوشنده‌تر له‌و تیرۆریستانه بدات." ده‌رباره‌ی ئازادکردنی موسڵیش، به‌رپرسی په‌یوه‌ندیه‌کانی ده‌ره‌وه ئاماژه‌ی به‌وه‌دا که پێشمه‌رگه ده‌توانێت ڕۆڵی به‌رچاو ببینێت له‌و پڕۆسه‌یه، به‌ڵام ده‌بێت لایه‌نی عیراقی و بە تایبەتیش پێکهاتەی سوننە ڕۆڵی سه‌ره‌کی هه‌بێت و ئاماده‌باشی زیاتریشی بۆ بکرێت.
فه‌لاح مسته‌فا هه‌روه‌ها ووتی که داعش ته‌نها به شه‌ڕ له‌ناو نابردرێت، به‌ڵکو ده‌بێت سه‌رچاوه دارایی و ئابووری و ئایدیۆلۆژیاکه‌شی ڕابگیردرێت. هه‌روه‌ها ووتی ده‌بێت حکومه‌تی عیراقی کار له‌سه‌ر ئه‌وه بکات که پێکهاتەی سووننه پشتگوێ نه‌خرێن و ڕۆڵی خۆیان له پڕۆسه‌ی سیاسی عیراقدا هه‌بێت. له لایه‌کی تره‌وه به‌رپرسی په‌یوه‌ندیه‌کانی ده‌ره‌وه جارێکی تر نیگەرانی حکومه‌ت و گه‌لی کوردستانی له‌سه‌ر بەشدارینەکردنی کورد لە کۆنفڕانسه‌که‌ی هاوپه‌یمانان له‌سه‌ر داعش که له له‌نده‌ن له‌م دواییانه‌دا به‌سترا دووپات کرده‌وه. ووتیشی که پێویسته ڕۆڵی سه‌رکردایه‌تی کورد و پێشمه‌رگه‌ی کوردستان له شه‌ڕ له دژی داعش و گۆڕینی هاوکێشه‌کان له‌به‌رچاو بگیردرێت، چونکه له سه‌ر ئه‌رزی واقیعدا پێشمه‌رگه‌ی کوردستانه توانیویه‌تی شکست به‌و تیرۆریستانه بێنێت و هێزه‌کانیان لاواز بکات.
سه‌باره‌ت به کێشه‌کانی نێوان به‌غدا و هه‌ولێر، فه‌لاح مسته‌فا ئه‌وه‌ی دووپات کرده‌وه که حکومه‌تی هه‌رێمی کوردستان به‌رده‌وام ده‌بێت له پابه‌ندبوون به‌و ڕێککه‌وتننه‌ی که له‌گه‌ڵ به‌غدا به‌م دواییانه واژووی کردووه، به‌ڵام له هه‌مانکاتدا پێویسته به‌غدا پابه‌ند بێت به ڕێککەتن و به‌ڵێنه‌کان به تایبه‌تیش له ڕووی دابینکردنی بودجەی هەرێم و مووچه‌ی هاووڵاتیان و بودجه‌ی پێشمه‌رگه. هه‌روه‌ها ووتی: " به‌غدا وەکو پێویست هاریکاریمان ناکات له شه‌ڕ له دژی داعش. پێویسته بەغدا مافی خۆمان له بودجه ڕه‌وانه بکات و له ڕووی سه‌ربازیشدا هاریکاری زیاترمان بکات."
هه‌ر له کۆبوونه‌وه‌که‌دا فه‌لاح مسته‌فا ئاماژه‌ی به‌وه‌دا که پێویستە بەریتانیا سیاسەتێکی واقیحبینانە پەیڕەو بکات بۆ مامەڵەکردن لەگەڵ بارودۆخی ئێستای عیراق. داوای هاریکاری زیاتری سه‌ربازی و مرۆییشی له حکومه‌تی به‌ریتانیا کرد و ووتی که له کوردستان 2 ملیۆن ئاوارەی ناوخۆ و پەنابەر هەیە. ووتیشی ئه‌و ژماره گه‌وره‌یه پاڵه‌په‌ستۆیه‌کی یه‌کجار زۆری خستۆته سه‌ر حکومه‌تی هه‌رێمی کوردستان. ووتیشی له‌گه‌ڵ سوپاسمان بۆ ئه‌و هاوکاریانه‌ی که حکومه‌تی به‌ریتانیا و کۆمەڵگای نێودەوڵەتی تا ئێستا پێشکه‌شی کردوون، داوای یارمه‌تی زیاتر ده‌که‌ین بۆ ئه‌وه‌ی بتوانین به‌رده‌وام بین له دابینکردنی پێداویستیه‌کانی ڕۆژانه‌ی ئه‌و په‌نابه‌رانه.
له لای خۆیه‌وه‌ش تۆبایه‌س ئێڵوود وه‌زیری کاروباری ڕۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست له حکومه‌تی به‌ریتانیا ستایشی قاره‌مانییه‌تی و ڕۆڵی گه‌وره‌ی پێشمه‌رگه‌ی کوردستانی کرد له ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ی داعش و شکستهێنان به‌و گرووپه تیرۆریستیه. ووتیشی که هه‌موو جیهان شانازی به‌و ڕۆڵه‌ی پێشمه‌رگه ده‌کات، بۆیه‌ش له هه‌موو لایه‌که‌وه هاریکاری پێشکه‌ش ده‌کرێت. له هه‌مان کاتیشدا ئه‌وه‌ی دووپات کرده‌وه که ووڵاته‌که‌ی به‌رده‌وام ده‌بێت له پێشکه‌شکردنی هاریکاری و یارمه‌تی سه‌ربازی بۆ له‌ناوبردنی داعش. له لایه‌کی تریشه‌وه جه‌ختی له‌سه‌ر ئه‌وه کرده‌وه که ووڵاته‌که‌ی له ڕێگای باڵیۆزخانه‌که‌یان له به‌غداوه به‌رده‌وام ده‌بێت له پێشکەشکردنی هاریکاری بۆ یەکلاییکردنەوەی کێشەکان بە تایبەتیش لە بواری پێشکەشکردنی هاریکاری زیاتر و یەکلاییکردنەوەی پرسی بودجەی هەرێم.
سەرۆكی هەرێمی كوردستان لەگەڵ ڕێكخەری گشتیی بزووتنەوەی گۆڕان كۆبۆوە
ئەمڕۆ دووشەمە 23ـی 2ـی 2015 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە بەڕێز نەوشیروان مستەفا ڕێكخەری گشتیی بزووتنەوەی گۆڕان كرد.
لە كۆبوونەوەیەكدا بە وردی ڕەوشی بەرەکانی ڕووبەرووبوونەوە لەگەڵ تیرۆریستان خرایە بەرباس و سەرکەوتنەکانی پێشمەرگە بەرز نرخێندران. هەروەها بارودۆخی سیاسیی هەرێم و پەیوەندییەکانی هەرێم و بەغدا خرایە بەر باس و ڕێککەوتنی نێوان هەرێمی کوردستان وبەغدا بە هەنگاوێکی ئیجانی لەقەڵەم درا.
لە دانیشتنەکەدا جەخت لەسەر یەكدەنگی و یەكهەڵوێستیی هێز و لایەنە سیاسییە كوردستانییەكان کرایەوە و بەڕێزەوە باسی خۆڕاگریی خەڵکی کوردستان کرا و تەئکیدیش کرایەوە کە بارودۆخی ئێستا کاتییە و کوردستان بە سەربەرزییەوە ئەم دۆخەی ئێستا تێدەپەڕێنێت.
سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە وەزیری ناوخۆی عێراقی فیدڕاڵ دەكات
ئەمڕۆ سێشەممە 24ـی 2ـی 2014 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە محەمەد سالم ئەلغەبان وەزیری ناوخۆی عێراقی فیدڕاڵ و شاندێكی یاوەری كرد.
لەم دیدارەدا بارودۆخی سیاسی و ئەمنیی عێراق و ئەو تەحەدییاتەی ڕووبەڕووی پێكهاتەكانی عێراق بووەتەوە خرایە بەر باس و گفتوگۆ و قسەیش لەبارەی هەڕەشەكانی تیرۆریستان و بارودۆخی مەیدانیی بەرەكانی ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆریستان كرا.
لەم دیدارەدا وەزیری ناوخۆی عێراق ڕۆڵی سەرۆك بارزانی و هێزی پێشمەرگە و سەركەوتن و قوربانیدانی هێزی پێشمەرگەی لە شەڕی دژی تیرۆریستان بەرز نرخاند. هەروەها سوپاس و پێزانینی خۆیشی ئاراستەی سەرۆك بارزانی و گەلی كوردستان كرد كە بە بوونەتە پەناگەی سەدانهەزار ئاوارەی ناوخۆی عێراق و ئاماژەی بەوەدا كە ئەوەیان بارێكی قورسە كەوتووەتە سەر شانی هەرێم.
هەماهەنگیی نێوان دەزگە ئەمنییەكانی هەرێمی كوردستان و عێراق تەوەرێكی دیكەی كۆبوونەوەكە بوو و وەزیری ناوخۆی عێراق وێڕای ئاماژەدان بە سەركەوتوویی وەزارەتی ناوخۆی هەرێمی كوردستان داوای كرد كە وەزارەتی ناوخۆی عێراقی سوود لە ئەزموونی وەزارەتی ناوخۆی هەرێمی كوردستان وەربگرێت لە بەپیشەییكردنی كاروبار و ئەركەكانی وەزارەت.
لە بەشێكی دیكەی ئەم دانیشتنەدا پەیوەندییەكانی هەرێم و بەغدا تاوتوێ كرا و جەخت لەوە كرایەوە كە پێویستە پەیوەندی و دیالۆگ و گفتوگۆی بەردەوام لەنێوان هەردوولا هەبێت بۆ چارەكردنی كێشەكان و لێكتێگەییشتنی نێوانیان و بوونی دوژمنێكی دڕندە و هاوبەشی وەك تیرۆریستانی داعش دەبێ هانی حكوومەتی عێراقی و هەرێمی كوردستان بدات كە هەماهەنگی و هاوكاری و نزیكبوونەوەی زیاتریان هەبێت.
سەرۆکى پەرلەمانى هەرێمى باسک: هەرێمى کوردستان بە تەنها شەڕى دیموکراسى لە ڕۆژهەڵاتى ناوەڕاست دەکات
لە میانەى دڕێژەدان بە کاروچاڵاکیەکانى بۆ پتەو کردنى پەیوەندیەکان، دابان شەدەڵە نوێنەرى حکومەتى هەرێمى کوردستان لە ئیسپانیا سەردانى هەرێمى باسکى ئیسپانیاى کرد و لەلایەن خاتوو باکاراتخۆ تێژێرییە ئۆتێرمین سەرۆکى پەرلەمانى هەرێمى باسک بە فەرمى پێشوازى لێکرا.
لە دیدارێکدا، نوێنەرى حکومەتى هەرێمى کوردستان لە ئیسپانیا سوپاسى هەڵوێستى نوێنەرانى هەرێمى باسکى ئیسپانى کرد سەبارەت بە دەرکردنى بەیاننامەیەکى فەرمى لەلایەن پەرلەمانى ئەم هەرێمەوە کە تیایدا پشتگیرى خۆى بۆ هەرێمى کوردستان لەشەرى دژ بە تیرۆر دەردەبڕێت و تیایدا ئامادەییى خۆیان بۆ پێشکەشکردنى هەر هاوکاریەک وپشتگیریەک بۆ حکومەتى هەرێمى کوردستان دووپاتکردۆتەوە.
هاوکات، نوێنەرى حکومەتى هەرێم لە ئیسپانیا ئاماژەى بە دۆخى هەنووکەیى هەرێمى کوردستان لە رووى سیاسى و ئابوورى و لە خۆگرتنى ئەو ژمارە زۆرەى ئاوارە کە روویان لە هەرێمى کوردستان کردووە لەگەڵ ئاماژەدان بە بارو دۆخى ئاوارە مەسیحیەکان و دابینکردنى پێداویستیە سەرەتاییەکان بۆیان.
لەلایەن خۆیەوە، سەرۆکى پەرلەمانى هەرێمى باسک ستایشى رۆڵى پێشمەرگەى لە بەرامبەر ڕاگرتنى پێشڕەویەکانى چەکدارانى ڕێکخراوى داعش کرد، بۆ ئەم مەبەستە، باسى لە گرنگى هەڵوێستى گۆمەڵگاى نێودەوڵەتى لە چارەسەرکردنى کێشەى دارایى نێوان حکومەتى هەرێم و ناوەند و پاڵپشتیەکانى حکومەتى ئیسپانیا بۆ هەرێمى کوردستان کرد، چونکە ئێستا هەرێم لە بڕى هەمووان شەرى تیرۆردەکات. هەروەها ستایشى رۆڵى سەرکردایەتى هەرێمى کوردستان کرد کە بە تەنها شەڕ لە پێناو دیموکراسى و ئازادى لە ڕۆژهەڵاتى ناوەڕاست دەکەن بۆیە پێویستە ئەم هەڵوێستەى هەرێم لەلایەن کۆمەڵگاى نێودەوڵەتى و حکومەتى ئیسپانیا بە هەند وەربگیرێت و کارى لەسەر بکرێت.
لە کۆتایدا، هەردوولا باسیان لە هەماهەنگى و میکانیزمى تازە کرد بۆ پتەوکردنى پەیوەندیە دوولایەنەکان و دۆزینەوەى ڕێگا چارەیەک بۆ یارمەتى دانى زیاترى هەرێم لەلایەن حکومەتى ئیسپانیاوە.
فەلاح مستەفا لەگەڵ باڵیۆزی ژاپۆن لە عیراق كۆبووەوە
بەڕێز فەلاح مستەفا بەرپرسى پەیوەندیەکانى دەرەوەى حکومەت پێشوازى لە بەڕێز كازویا ناشیدا باڵیۆزی ژاپۆن لە عیراق كرد. لە دیدارێکدا باس لە پەیوەندیەکانى نێوان هەرێمى کوردستان و ووڵاتى ژاپۆن کراو تیشک خرایە سەر ئاستى یارمەتیە مرۆییەکان بۆ ئاوارەکانى ناوخۆ و پەنابەرانى سوریا، لەم ڕووە بەرپرسى یەیوەندیەکانى دەرەوە سوپاسى ووڵاتى ژاپۆنى کرد بۆ پێشکەشکردنى ئەم هاوکاریانەو جەختى لە بەردەوامى هاوکارییەکان کردەوە بەهۆى ئەوەى کە ئەم قەیرانە تا ئێستا بەردەوامە.
لە تەوەرەیەکى ترى دیدارەکە باس لە مەترسى و هەڕەشەکانى ڕێکخراوى تیرۆرستى داعش بۆ سەر هەرێمى کوردستان و ناوچەکە کرا کە هیچ بەهایەکە مرۆڤایەتى نیەو جیاوازى ناکەن لە نێوان هاووڵاتیان ئەگەر سەر بەهەر ڕەگەز و ئاین و نەتەوەیەک بن. هەروەها باسی لە ڕەوشی بەرەكانی شەڕی دژی تیرۆریستانی داعش و سەركەوتنە بەردەوامەكانی هێزی پێشمەرگە و پێداویستییەكانیان لەو شەڕەدا كرد، بەرپرسى پەیوەندیەکانى دەرەوەى حکومەت گووتى پێویستە هاوپەیمانان و کۆمەڵگاى نێودەوڵەتى بەیەکەوە کاربکەن بۆ لەناوبردنى ئەم ڕێکخراوە تیرۆریستیە ئەویش بە گورزى سەربازى و بڕینى سەرچاوە داراییەکان و ئاشکرا کردنى رووى شاراوەى ئەم ئایدۆلۆژیا شەڕانگێزە.
باڵیۆزی ژاپۆن لە عیراق سوپاس و پێزانینی وڵاتەكەی بۆ هەرێمی كوردستان خستەڕوو لە بەرامبەر ئیدانەكردنی ئەو تاوانەى گەورەیەى بەرامبەر هاووڵاتییەكی ژاپۆنی لە لایەن تیرۆریستانی داعشەوە ئەنجامدرا، لە هەمان كاتدا هاوسۆزى و سەرەخۆشیی خۆی ئاراستەى خانەوادەی ئەو پێشمەرگانە كرد كە لە شەڕی دژی تیرۆردا شەهید بوون.
دوایین هەواڵەکان
- پهيامى سهرۆك نێچيرڤان بارزانى بۆ ساڵى نوێ
- پەیامی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان بە بۆنەی سەری ساڵی نوێی زایینی2025
- سهرۆكى ههرێمى كوردستان، پێشوازيى له كونسوڵی گشتيى نوێى ئێران كرد
- عەباس غەزالی: کۆچی مامۆستا مهنسوور یاقووتی وهک لهدهست چونی یاقووتێکی گرانبههایه
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی له‌گه‌ڵ وه‌زیری بهرگریی هۆڵهندا کۆبووهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى پێشوازيى له ئيسماعيل بهشيكچى كرد
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى و وهزيرى بهرگريى ئيتاڵيا كۆبوونهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ فەرماندەی هێزەکانی هاوپەیمانيی نێودەوڵەتی كۆبووهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى پێشوازیی له باڵيۆزى نوێى چيك كرد
- سەرۆک نێچیرڤان بارزانی پێشوازیی لە سوپاسالاری بەریتانیا کرد