جریان صدر به تنهایی نمی‌تواند تعیین کننده همه روند سیاسی در عراق باشد

ماجد غماص نماینده دفتر مجلس اعلای اسلامی عراق در ایران

ماجد غماص نماینده دفتر مجلس اعلای اسلامی عراق در ایران، در میزگرد بررسی تحولات عراق در ارتباط با وضعیت کنونی گروه‌های شیعه در عراق و اختلافی که به بین جریان مقتدا صدر و جریان هماهنگی شیعیان برای تشکیل دولت وجود دارد، ‌گفت: با توجه به برگزاری انتخابات زودهنگام در عراق و مشکلاتی که قانون جدید انتخابات و نحوه برگزاری آن پیش آورد در حال حاضر شاهد این هستیم که پیامدهای این مسئله طولانی شده و گریبان‌گیر عراق شده است. این موضوع باعث شده که یک وضعیت منفی و بدبینی در بین مردم عراق ایجاد شود.

نماینده دفتر مجلس اعلای اسلامی عراق در ایران، با بیان اینکه پیش از این ما شاهد اتحاد شیعیان در عراق برای تشکیل دولت بودیم ولی حواشی و اختلاف کنونی بوجود آمده بین گروه‌های شیعه در عراق یک نوع بلاتکلیفی را به وجود آورده و این گروه‌ها هنوز نتوانسته‌اند به یک تصمیمی برسند، افزود: به نظرم باز هم امید وجود دارد که مسائل و حواشی به وجود آمده سامان پیدا کند. جلسات و تماس‌ها ادامه دارد. ما نگاه مثبتی داریم و امید داریم که مسائل هر چه زودتر حل شود چرا که دیگر این همه تأخیر برای مردم عراق قابل پذیرش نیست.

غماص همچنین با بیان اینکه مسئله دیگر در عراق دخالت‌های خارجی است که در امور داخلی این کشور انجام می‌شود، گفت: براساس اطلاعاتی که داریم متأسفانه دخالت‌های خارجی چه پیش و چه بعد از برگزاری انتخابات در ایجاد روند کنونی در عراق تأثیرگذار بوده است. دست‌های آمریکا، اسرائیل و امارات در این زمینه قابل مشاهده است و ضروری است که نیروهای سیاسی در عراق به صورت شفاف بررسی کنند که وضعیت از چه قرار است و به خطرناک بودن این دخالت‌های خارجی واقف باشند.

وی با تأکید بر اینکه جریان آقای صدر به تنهایی نمی‌تواند تعیین کننده همه روند سیاسی در عراق باشد و باید با جریان هماهنگی شیعیان به توافق برسد، در ادامه سخنان خود بار دیگر بر اهمیت ایجاد وحدت  در بیت شیعی در عراق اشاره و اظهار کرد : ایجاد تفرقه در بیت شیعی در عراق یک مسئله خطرناک برای جریان تشیع در کل این کشور است و ما منتظر هستیم که تحرکات و ‌تماس‌هایی که در حال انجام است و برخی از ابتکاراتی که در این زمینه مطرح شده است تا این تفرقه برطرف شود، هرچه زودتر به نتیجه برسد.

اهل تسنن نمی توانند بار دیگر تبدیل به جریان اکثریت در عراق شوند

 این فعال سیاسی عراقی، همچنین در واکنش به صحبت‌های ناظم دباغ تحلیل‌گر سیاسی مسائل عراق در این میزگرد مبنی بر اینکه در صورتی که وحدت در عراق به خصوص بین کردها و شیعیان ایجاد نشود ممکن است، بار دیگر اهل تسنن، حکومت در عراق را بر عهده بگیرند و تبدیل به جریان اکثریت شوند، تصریح کرد:‌ به نظرم این صحبت‌ها که اهل تسنن امید دارند حکومت عراق را در دست بگیرند، خلاف واقع است. به نظر من معادله ایجاد شده در عراق بعد از سال ۲۰۰۳ از بین رفتنی نیست و خیلی از سنی‌ها نیز اذعان دارند که روند سیاسی کنونی در عراق که بعد از سال ۲۰۰۳ ایجاد شده است به راحتی قابل تغییر نیست.

غماص همچنین به موضوع خطر داعش اشاره کرد و افزود: داعشی‌ها در عراق مترصد هستند که بتوانند بار دیگر قدرت پیدا کنند و این خطر وجود دارد که اگر جریان اهل تسنن در هر منطقه ای قدرتی را به دست آورد داعشی‌ها بخواهند در آنجا رخنه کنند و این یک مشکل بزرگ است.

صحبت از بازگشت "حزب بعث" به صحنه سیاسی عراق خیالبافی است

نماینده دفتر مجلس اعلای اسلامی عراق در ایران همچنین با بیان اینکه بعضا می‌شنویم که می‌گویند حزب بعث در عراق برگشته است یا می‌خواهد برگردد و یا عضوی از داعش هستند، گفت: به نظرم این‌ صحبت ها هم خیالبافی است. بله شخصیت‌های بعثی در عراق وجود دارند ولی به نظرم با توجه به آرایش کنونی قدرت در عراق، بعید است که آن‌ها بتوانند قدرتی به دست آورند.

وی همچنین با بیان اینکه من در صحبت‌های خود اشاره کردم که به روند آینده امیدوارم و نگاه مثبتی دارم، خاطرنشان کرد: در عراق خارج از نیروهای دخیل در امر انتخابات، جریان مقاومت، حشدالشعبی، مردم عادی و مقلدان آیت‌الله سیستانی حجم عظیمی از مردم هستند. اکثریت خاموشی در بین اهل سنت و شیعیان عراق وجود دارد. آن‌ها در چنین وضعیتی ساکت نمی‌نشینند و تلاش‌ها به این سمت خواهد رفت که توافقی حاصل شود.

غماص در بخش دیگری از این میزگرد درمورد وضعیت کنونی مقتدا صدر برای تشکیل دولت در عراق نیز گفت: مقتدا صدر وگروه آن در حال حاضر در وضعیت بسیار سختی به سر می‌برند و احساس پیروزی‌شان بی‌معناست. آن‌ها نیاز دارند که بخشی از جریان هماهنگی شیعیان با آن‌ها وارد دولت شود. علت اصلی آن نیز مشکلاتی است که در آینده نزدیک در جریان خدمات دهی به مردم و بیرون کشاندن عراق از باتلاق کنونی بوجود می آید. آنها اگر بخواهند خودشان به تنهایی حکومت‌داری کنند هر ناکامی و اتفاق منفی احتمالی که به وجود بیاید به اسم جریان صدر نوشته می‌شود و مردم نیز ناظر این موضوع هستند. بنابراین آن‌ها نمی‌توانند و حتی نمی خواهند که مسئولیت کل امور را بر عهده بگیرند. در همین چارچوب تلاش دارند که قسمتی از چارچوب هماهنگی شیعیان را همراه خود کنند تا آنها نیز در ناکامی‌های احتمالی و  پیش‌بینی شده سهیم باشند.

حضور آمریکایی‌ها در عراق فقط منحصر به حضور نظامی نیست

نماینده دفتر مجلس اعلای اسلامی عراق در ایران همچنین در مورد خروج کامل نیروهای نظامی آمریکا از عراق و مسائل مرتبط با آن نیز اظهار کرد: در حال حاضر آمریکایی‌ها می‌گویند که نیروهای نظامی خود را از عراق خارج کرده‌اند و در قالب مستشاری در این کشور حضور دارند ولی به نظر من حضور آمریکایی‌ها در عراق فقط منحصر به حضور نظامی نیست. آن‌ها در پشت پرده حضور قوی دارند. CIA و سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا سخت در عراق درگیر و مشغول کار هستند.

وی در همین ارتباط تصریح کرد:‌ با توجه به وضعیت کنونی و تنش بر سر تشکیل دولت در عراق این تلاش وجود دارد که موضوع حضور نیروهای نظامی آمریکا در عراق به فراموشی سپرده شود و همه درگیر بحث دولت و اختلافات بوجود آمده شوند و موضوع خروج نیروهای آمریکایی در عراق در سایه بماند.

غماص افزود: به نظرم در ارتباط با این موضوع باید صبر کنیم تا دولت جدید در عراق شکل گیرد و تا آن زمان نمی توان پیش‌بینی خاصی در این زمینه داشت.

شیعیان به کردها و کردها نیز به شیعیان نیاز دارند

ناظم دباغ

 به گزارش ایسنا ناظم دباغ کارشناس کرد مسائل عراق نیز، در میزگرد بررسی تحولات عراق با اشاره به تحولات کنونی در عراق و منطقه اقلیم کردستان اظهار کرد:‌ انتخابات جدید در عراق در شرایطی برگزار شد که هیچ کس پیش‌بینی نمی‌کرد که وضعیت کنونی بوجود آید.

این کارشناس مسائل عراق با بیان اینکه انتقادات و اشکالاتی نسبت به قانون انتخابات عراق و روند اجرای آن وجود دارد و گروه‌های شیعه نسبت به این موضوع اعتراض داشته‌اند، گفت: در این انتخابات مشاهده می‌کنیم جریان اهل تسنن در عراق که چندین سال با هم اختلاف داشتند و دچار تفرقه بودند امروز با یکدیگر متحد شده‌اند و گروه‌هایی که تا دیروز با یکدیگر هم پیمان بودند از هم جدا شده‌اند؛ اعم از کردها و شیعیان. در گذشته افتخار می‌کردیم که هم‌پیمانی بین کرد و شیعه باعث ایجاد دولت جدید در عراق شده است و ما وحدتی را بین گروه‌های شیعه در عراق مشاهده می‌کردیم ولی امروز وضعیت به گونه دیگری است و این امر خطرناکی است.

دباغ با بیان اینکه عراق در یک جغرافیای خیلی حساسی قرار دارد، تصریح کرد: اگر به صورت تاریخی نگاه کنیم می‌بینیم که همیشه اسرائیل چشم به عراق داشته است و تمایل نداشته که عراقی قوی شکل بگیرد. کشورهایی مثل ترکیه، امارات و عربستان نیز همواره به عراق به عنوان یک تهدید نگاه کرده‌اند؛ نقطه دیگر در این موضوع ایران است. ایران همسایه ما است و در طول تاریخ از جریان کرد و شیعه در عراق حمایت کرده است و اکنون این سوال پیش‌ می‌آید که آیا در حال حاضر جمهوری اسلامی ایران برنامه‌ای دارد که ببیند چرا چنین اختلافاتی بوجود آمد است و چگونه می‌تواند بیت شیعه را دور هم جمع کند. همین طور در مورد کردها؟

وی با تأکید بر اینکه نباید اجازه دهیم وحدت شیعه- شیعه، ‌کرد- کرد به هم بخورد، گفت: اگر این اختلافات ادامه پیدا کند و اگر مواظب نباشیم به نظرم این احتمال وجود دارد که بار دیگر سنی‌ها در عراق جریان اکثریت را به دست بگیرند و اگر چنین اتفاقی بیفتد تجربه تاریخی نشان داده که این موضوع به ضرر شیعیان و کردها است. به نظر من شیعیان در عراق به کردها و کردها در عراق به شیعیان نیاز دارند و باز هم تأکید می‌کنم که اگر حاکمیت در عراق بار دیگر به دست اهل تسنن بیفتد این موضوع به نفع اسرائیل، امارات، ‌ترکیه و عربستان خواهد بود.

ایران اصرار دارد که وحدت در "چارچوب هماهنگی شیعیان" حفظ شود

این کارشناس کرد مسائل عراق با بیان اینکه با توجه به برخی از تحولات از جمله سفر آقای قاآنی به عراق و اقلیم کردستان و طرح پیشنهادی آقای مسعود بارزانی این امید وجود دارد که این اختلافات حل شود، اظهار کرد: به نظرم ایران به دنبال ایجاد وحدت بین شیعیان و کردها است و امیدوارم این تلاش‌ها به نتیجه برسد چرا که نتیجه آن استقرار امنیت و صلح در عراق است و این موضوع به نفع ایران و کل منطقه است؛ به هم ریختن امنیت در عراق نیز به ضرر همه کشورها است.

 وی تاکید کرد: روش و سیاستی که امروز جریان آقای صدر دنبال می‌کند، در نهایت منجر به ضرر شیعیان و کل عراق خواهد شد.

دباغ در ادامه سخنان خود در این بخش تصریح کرد: من آنچه که از تحولات می‌فهمم این است که ایران اصرار دارد که وحدت در چارچوب هماهنگی شیعیان حفظ شود. این گونه به نظر می رسد که آقای بارزانی در اقلیم کردستان عراق، آقای مقتدا صدر در بین شیعیان و اقای حلبوسی و الخنجر در بین اهل تستن تصمیم گیرنده هستند به نظرم ایران باید سعی کند که بیت شیعه متحد بماند، در بحث کردها نیز وحدت اتحادیه میهنی و حزب دموکرات حفظ شود و انتخاب کاندیدا فقط دست یک حزب نباشد.

وی همچنین دراین میزگرد در واکنش به صحبت‌های ماجد غماص مبنی بر اینکه او برخلاف آقای دباغ تصور نمی‌کند که اهل سنت بار دیگر بتوانند بر عراق سیطره پیدا کنند و خطر جدی باشند، گفت:‌ من موضوع تسلط مجدد اهل سنت بر عراق را دور از ذهن نمی‌دانم. با توجه به اینکه شیعیان دو قسمت شده‌اند، یک اقلیتی که اکثریت کرسی‌ها را به دست آورند و اکثریتی که کرسی کمتری را در پارلمان دارد و این خود باعث ایجاد یک اپوزیسیون می‌شود و ممکن است در ادامه آن خطراتی ایجاد شود. بنابراین نباید هیچ خطری را نادیده گرفت و در هر تصمیمی باید اولویت، منافع و آینده مردم عراق باشد.

دباغ  در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان اینکه برخی از دوستان در این جلسه اشاره کردند که تحولات کنونی در عراق از خارج برنامه‌ریزی شده است، گفت: من نیز این نظر را قبول دارم و مطمئن هستم که کسانی که این روند (برگزاری انتخابات و تحولات پس از آن) را پیش‌بینی کرده‌اند احتمال طرح شکایت در دادگاه فدرال و رأی دادگاه را نیز در نظر گرفته‌اند و با توجه به تمام احتمالات روند کنونی را برنامه‌ریزی کرده‌اند.

متأسفانه به آن میزان که منافع شخصی و حزبی در عراق مهم است، منافع مردم مهم نیست

این کارشناس کرد مسائل عراق با بیان اینکه من ۷۴ سال سن دارم و بسیاری از اتفاقات تاریخ معاصر عراق را به چشم دیده‌ام و یا در برخی از آن‌ها نقش داشته‌ام، ادامه داد:‌ تشکیلات در عراق خصوصیات خاص خود را دارد و متأسفانه به آن میزان که منافع شخصی و حزبی در عراق مهم است، منافع مردم مهم نیست.

وی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا این احتمال وجود دارد که اتحادیه میهنی کردستان عراق بر سر انتخابات آقای هوشیار زیباری به عنوان رئیس جمهور جدید عراق با حزب دموکرات کردستان به توافق برسد و سمت ریاست جمهوری را واگذار کند و از دیگر سو امتیازات دیگری از آقای بارزانی و حزب دموکرات بگیرد، تصریح کرد:‌ اگر بحث گرفتن امتیاز بود که قبلا اتحادیه میهنی این کار را می‌کرد. این پیشنهاد به اتحادیه میهنی داده شد ولی از سوی اتحادیه قبول نشد.

 نظر بدنه پارلمان عراق برای پست ریاست جمهوری، بر روی آقای "برهم صالح "است

دباغ با اشاره به کاندیداتوری هوشیار زیباری از سوی حزب دموکرات به عنوان رئیس جمهور آتی این کشور و تأکید اتحادیه میهنی و چارچوب هماهنگی شیعیان بر روی گزینه برهم صالح اظهار کرد:‌ من تا آنجا که اطلاع دارم نظر بدنه پارلمان عراق بر روی آقای برهم صالح است. نباید این گونه باشد که تعیین تکلیف ریاست جمهوری فقط دست آقای بارزانی باشد و یا اگر کسی کاندیدا می‌شود حتما تأیید او را داشته باشد.

وی همچنین با بیان اینکه آقای زیباری در سال  ۱۳۹۵ در پارلمان عراق هنگامی که در سمت وزیر دارایی بود به اتهام فساد مالی سلب اعتماد شد، گفت: براساس قانون انتخابات از جمله شرایط رئیس جمهور این است که او نباید محکوم شده باشد و یا پرونده‌ای داشته باشد و بنابراین آنچه که اکنون در عراق می‌بینیم یک پروژه است.

این کارشناس کرد مسائل عراق همچنین در بخش دیگری از صحبت‌های خود در واکنش به صحبت‌های برخی از مهمانان این نشست که معتقد بودند چارچوب هماهنگی شیعیان می‌تواند یک اپوزیسیون قوی در مقابل دولت باشد، اظهار کرد:‌ به نظرم نباید چارچوب هماهنگی شیعیان، اپوزیسیون باشد. به نظرم باید تدبیری اندیشید که شیعیان در عراق در قالب یک چارچوب متحد شوند.

اتحادیه میهنی کردستان، پیشنهاد بارزانی را برای تقسیم قدرت قبول نکرد

دباغ همچنین با رد صحبت‌های محمدباقر حکیم یکی دیگر از شرکت‌کنندگان در این میزگرد که اعتقاد داشت در حال حاضر اتحادیه میهنی کردستان عراق در تردید است که آیا همچنان با چارچوب هماهنگی شیعیان متحد باشد و یا اینکه با آقای بارزانی به تفاهم برسد، افزود:‌ اتحادیه میهنی انقدر که حکیم می‌گوید مردد نیست چرا که آقای مسعود بارزانی به اتحادیه این پیشنهاد را داد که انتخاب گزینه پست ریاست جمهوری را به من بدهید در مقابل کل مسئولیت‌ها در بغداد که سهم کردهاست به اتحادیه میهنی داده می‌شود، ما این پیشنهاد را قبول نکردیم و در تصمیم اتخاذ شده تردیدی نداریم. ما به دنبال حفظ وحدت در چارچوب هماهنگی شیعیان هستیم و اگر تردید داشتیم تاکنون معامله کرده بودیم، هم قدرت گرفته بودیم، هم پول.

وی همچنین در ادامه این میزگرد در پاسخ به سوالی در ارتباط با خروج کامل نیروهای نظامی آمریکا از عراق تصریح کرد:‌ ما تجربه زمان آقای مالکی در مورد خروج نیروهای آمریکایی در عراق را داریم. در آن زمان که نیروهای نظامی آمریکا از عراق خارج شدند من در رسانه‌های ایران مصاحبه و تأکید کردم که همه نیروهای خارجی از جمله ترک‌ها که چندین پایگاه در عراق دارند باید از کشور خارج شوند.

 دباغ با بیان این که نیروهای نظامی آمریکا حتی اگر از عراق خارج شوند در لباس جدیدی در این کشور باقی می مانند، ادامه داد: آنها حتی اگر از عراق خارج شوند روند به نحوی پیش خواهد رفت و کاری انجام خواهد شد که ما ممنون آن‌ها می‌شویم که یک بار دیگر به عراق برگردند مثل زمانی که داعش به عراق حمله کرد و ما از خدا می‌خواستیم که نیروهای نظامی آمریکایی هر چه زودتر به عراق بازگردنند. آمریکایی‌ها به مانند افغانستان به دنبال این نیستند که از نیروهایشان در عراق هزینه کنند آن‌ها هزینه مادی می‌کنند تا کسانی در عراق به نیابت از آن‌ها بجنگند.

 چرا کردها چندان تمایل ندارند که نیروهای آمریکایی و خارجی از عراق و منطقه اقلیم خارج شوند؟

این کارشناس کرد مسائل عراق همچنین در واکنش به صحبت‌های محمدباقر حکیم مبنی بر اینکه کردها چندان تمایل ندارند که نیروهای آمریکایی و خارجی از عراق و منطقه اقلیم خارج شوند، اظهار کرد:‌ دلیل این موضوع مظلومیت تاریخی کردها است. ما تا این لحظه آن اعتماد لازم را نداشته‌ایم که حقوق و آینده‌مان توسط  کشورهای حاکم  ضمانت شده است و این یک تجربه تاریخی برای کردها است. البته به این موضوع نیز واقف هستیم که حضور نیروهای خارجی نیز در آن منطقه به این خاطر نیست که آن‌ها عاشق چشم سیاه ما هستند. آن‌ها نیز منافع خاص خود را دنبال می‌کنند و در بزنگاه‌هایی کردها را رها کرده‌اند. متأسفانه در این قضیه ما خود کردها نیز مقصر هستیم.

برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی در عراق یک سناریوی از پیش تعیین شده بود که از سال ۲۰۱۹ آغاز شد

سیدضرغام حسینی نماینده جریان حکمت ملی عراق در ایران

به گزارش ایسنا، سیدضرغام حسینی نماینده جریان حکمت ملی عراق در ایران، نیز در میزگرد بررسی  تحولات عراق در ارتباط با اختلاف ایجاد شده بین گرو های شیعه در این کشور همسایه در مورد انتخاب نخست وزیر و تشکیل دولت تصریح کرد: به نظرم قبل از پاسخگویی به این سوال باید واکاوی کنیم که چرا انتخابات زودهنگام در عراق برگزار شد، توجه به این موضوع  نکته مهمی در بررسی تحولات اخیر در عراق است.

وی با اعتقاد بر اینکه برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی در عراق یک سناریوی از پیش تعیین شده بود که از سال ۲۰۱۹ آغاز شد، گفت:‌ در این سال برخی از جوانان عراقی به حق در راستای مطالبه‌گری در خیابان‌ها حضور پیدا کردند و برخی نیز تلاش کردند بر روی این اعتراضات مسالمت آمیز موج سواری کنند. و نهایتا این تحولات منجر به استعفای آقای عادل عبدالمهدی از پست نخست وزیری عراق شد.

این کارشناس مسائل عراق با بیان اینکه اولین گروهی که درخواست برگزاری انتخابات زودهنگام در عراق را در سال ۲۰۱۹ ارائه کرد، جریان صدر بود، گفت: با یک نگاه دقیق و موشکافانه می‌توان گفت تحولات کنونی در عراق از سه سال پیش برنامه‌ریزی و آغاز شده بود که کلید رمز آن برگزاری انتخابات زودهنگام در عراق بود.

وی با بیان اینکه پیشنهاد برگزاری انتخابات زودهنگام در عراق در راستای حل مشکلات در این کشور مطرح شد و در ادامه برگزار شد ولی اکنون خود تبدیل به مشکل شده است و در واقع ما با مشکلی بزرگتر از مشکل قبلی در حال حاضر روبرو هستیم، افزود: ممکن است این سوال پیش بیاید که چرا می‌گوییم مشکل شد؟ در این انتخابات تعداد اقلیتی از مردم شرکت کردند. البته این را در نظر بگیرید که ۴۹ درصد از جمعیت عراق نیز زیر ۱۹ سال هستند و نمی‌توانستند در انتخابات شرکت کنند و از میزان افرادی هم که واجد شرایط بودند و می‌توانستند در این انتخابات شرکت کنند، اقلیت محدودی شرکت کردند.

وی با بیان اینکه مردم علیرغم بیانیه‌هایی که مرجعیت برای تشویق مردم در انتخابات منتشر کرد در این انتخابات شرکت نکرده و آن را تحریم کردند، افزود: خود قانون انتخابات و مسائل بعد از آن، از دیگر مسائل و مشکلات مورد اشاره است.

سیدضرغام حسینی با بیان اینکه در این انتخابات جریان صدر بیش از ۸۰۰ هزار رأی آورد و توانست ۷۳ کرسی پارلمان را در اختیار بگیرد، خاطر نشان کرد: گروه چارچوب هماهنگی شیعیان نیز حدود دو میلیون و ۳۰۰ هزار رأی به دست آورده، یعنی حدود سه برابر آرای جریان صدر ولی حدود ۷۳ الی ۷۴ کرسی را در اختیار دارد.

نماینده جریان حکمت ملی عراق در ایران با انتقاد از نحوه برگزاری انتخابات در عراق  و شمارش آرا و با اعتقاد بر اینکه این انتخابات کاملا برنامه‌ریزی و مهندسی شده بوده است، گفت: به عنوان مثال جریان حکمت ملی در ۲۸۶ صندوق رای در یک حوزه انتخابی در شهر بغداد، در هر صندوق تنها یک رای داشته، همچنین در استان بابل و برخی از دیگر استان ها نیز اینگونه بود و این موضوع تنها مختص به ما نبوده و مشابه این موضوع برای دیگر جریان ها هم پیش آمده است. همچنین عدم بازشماری دستی آرا به رغم وجود قانون در این راستا مشکل دار است، این‌ها همه دلایلی است که نشان می‌دهد این انتخابات برنامه‌ریزی شده بود و پروسه آن از سال ۲۰۱۹ استارت خورده است.

یک پروژه خارجی با حضور تعدادی از نیروهای عراقی در صحنه میدان در حال اجر است

حسینی با بیان اینکه این یک پروژه یک طرح خارجی است، گرچه برخی از نیروها در عراق در صحنه میدان در حال اجرای آن هستند ولی به وضوح می‌توان در آن دخالت نیروهای خارجی را مشاهده کرد، تصریح کرد:‌ به نظرم این پروژه از ۲۰۱۹ یا حتی قبل از آن برنامه‌ریزی شده است ولی اجرای آن با شهادت حاج قاسم سلیمانی آغاز شده است و اکنون نتایج آن را می‌بینیم.

نماینده جریان حکمت ملی عراق در ایران در بخش دیگری از صحبت‌های خود در میزگرد بررسی تحولات عراق با بیان اینکه نیروهای جریان صدر به نوعی یکدست و سازمان یافته هستند اما ما در گروه چارچوب هماهنگی شیعیان شاهد حضور چندین گروه هستیم که هر کدام تعداد کرسی‌هایی که به دست آورده‌اند متفاوت است، گفت: مثلا یک گروه در چارچوب ۳۱ کرسی دارد، یک گروه دیگر ۷ کرسی و یا یک گروه یک کرسی؛ ولی همه این گروه‌ها در جریان هماهنگی شیعه نظرات خود را می‌گویند و قدرت دارند و به نظر من حتی در چیدمان این گروه نیز به نحوی یک نوع مدیریت را می‌بینیم.

حسینی با بیان اینکه این برنامه‌ریزی و مهندسی شدن انتخابات باعث شده که "عدم موازنه‌" در بین نیروهای عراقی ایجاد شود، اظهارکرد: ‌تداوم این عدم موازنه ما را به پرتگاه خواهد رساند. وقتی یک بندباز که روی طناب راه می‌رود اگر چوب را از وسط به صورت مناسب و دقیق در دست نگیرد و از کنار بگیرد پرت می‌شود، ما نیز در حال نزدیک شدن به یک پرتگاه هستیم.

مردم در عراق نگران هستند و نمی‌دانند کار به کجا کشیده خواهد شد

وی در پاسخ به این سوال که آیا منظور شما از پرتگاه ایجاد جنگ و تنش بین گروه‌های شیعه در عراق است، تصریح کرد:‌ امیدوارم که ما به اینجا نرسیم ولی اگر دقت کنید می‌بینید که پروژه‌ای وجود دارد که ما را به این سمت می‌رساند. البته امیدوارم علما و بزرگان شیعه در عراق در این زمینه چاره‌اندیشی کنند و انشاءالله آن‌ها اجازه نخواهند داد کار به اینجا برسد. ولی این مسئله، موضوعی نیست که بتوان آن را انکار کرد. درحال حاضر تنشی در عراق به وضوح قابل مشاهده است. مردم نگران هستند و نمی‌دانند کار به کجا کشیده خواهد شد.

نماینده جریان حکمت ملی عراق در ایران همچنین با بیان اینکه یکی دیگر از مشکلاتی که وجود دارد شعار «دولت اکثریت در برابر اپوزیسیون ملی» است، که این روزها مطرح می‌شود، افزود: اگر قرار باشد یک اپوزیسیون ملی ایجاد شود چرا فقط اتحادیه میهنی و چارچوب هماهنگی شیعیان عضو آن باشند، اهل سنت نیز باید باشند. بخش سنی این اپوزیسیون کجاست؟ چرا اکنون همه سنی‌ها برخلاف گذشته متحد هستند و این اختلاف در جریان شیعه بوجود آمده است؟ چندی پیش آقای «مشعان الجبوری» از جریان اهل سنت در عراق گفت «ما آنقدر چک و لقد خورده‌ایم که یاد گرفته‌ایم چطور وارد انتخابات شویم»، ‌به نظرم آن‌ها یاد نگرفته‌اند؛ آن‌ها به ترکیه سفر کردند، با آقای اردوغان و آقای «هاکان فیدان» رئیس سازمان امنیت ملی ترکیه دیدار کردند و بعد از آن تصمیم گرفتند که چگونه حرکت کنند و پروژه را به جلو ببرند و اکنون نتیجه آن را می‌بینیم.

وی با اعتقاد بر اینکه اگر شیعیان به خصوص چارچوب هماهنگی شیعیان و دوستداران عراق گردهم نیایند و تحولات را درست مدیریت نکنند، ناآرامی ایجاد خواهد شد، گفت: برای این موضوع یک مثال می‌زنم اگر در یک آپارتمان ۱۰ طبقه ای، یک طبقه آتش بگیرد این طور نیست که به طبقات دیگر این آتش سرایت نکند. اکنون در عراق برخی فکر می‌کنند که این آتش در یک طبقه است و به آن‌ها سرایت نمی‌کند در صورتی که این تصور اشتباه است. این ناآرامی واختلاف به ضرر کل عراق و منطقه است.

نماینده جریان حکمت ملی عراق در ایران که جریان سیاسی متبوعش عضو چارچوب هماهنگی شیعیان در عراق نیز هست در پاسخ به این سوال که به نظرش در نهایت چارچوب هماهنگی شیعیان چکار خواهد کرد، آیا متحد باقی خواهد ماند یا بخشی از آن به جریان صدر خواهد پیوست؟ گفت: اگر چارچوب هماهنگی شیعیان بخواهند در آینده سیاسی و افق سیاسی کشور نقش داشته باشند و بدرخشند باید با هم متحد باشند ولی اگر این اتحاد وجود نداشته باشد همه آن‌ها به تاریخ خواهند پیوست. آقای سیدعمار حکیم رئیس جریان حکمت ملی عراق فردای نتایج انتخابات به صراحت اعلام کرد که این جریان در هیچ دولتی در عراق شرکت نمی‌کند، اما ما تاکنون چندین بار تاکید کرده ایم که از گروه های تشکیل دهنده دولت حمایت خواهیم کرد تا هرچه سریع تر دولتی مقتدر در عراق شکل گیرد.

چارچوب هماهنگی شیعیان با همکاری اتحادیه میهنی و دیگر گروه‌هایی که در دولت حضور ندارند، می توانند اپوزیسیونی قوی در پارلمان عراق ایجاد کنند

سیدضرغام حسینی با بیان اینکه برخی از گروه‌ها در چارچوب هماهنگی شیعیان در عراق دوست دارند که در دولت حضور پیدا کنند و حتی برخی از آن‌ها دست خط هایی برای آقای بارزانی نوشته‌اند و گفته‌اند که شما در ارتباط با موضوع ریاست جمهوری از گزینه آقای هوشیار زیباری کوتاه بیایید و ما هم از گزینه آقای برهم صالح کوتاه می‌آییم، ادامه داد:‌ به نظرم اگر گروه‌های عضو چارچوب هماهنگی شیعیان همچنان متحد بمانند، می توانند با همکاری اتحادیه میهنی کردستان عراق و دیگر گروه‌هایی که در دولت حضور ندارند، یک اپوزیسیون قوی را با تعداد قابل توجهی از کرسی‌ها در پارلمان عراق تشکیل دهند.

وی با اشاره به همراهی اتحادیه میهنی کردستان عراق با چارچوب هماهنگی شیعیان در جریان انتخاب رئیس پارلمان عراق و خروج هماهنگ آنها از صحن پارلمان گفت:‌ اتحادیه همراه با چارچوب هماهنگی شیعیان در هنگام انتخاب رئیس مجلس از پارلمان خارج شدند و یکی از هزینه‌هایی که در حال حاضر اتحادیه میهنی پرداخت می‌کند به خاطر این خروج است و بعد از این خروج بود که آقای بارزانی انتخاب آقای هوشیار زیباری را به عنوان گزینه ریاست جمهوری قطعی کرد.

نگاه جمهوری اسلامی ایران به تحولات کنونی در عراق

این کارشناس مسائل عراق همچنین در مورد نگاه جمهوری اسلامی ایران به تحولات کنونی در این کشور گفت:‌ تحلیل ما این است که ایران به دنبال حفظ وحدت چارچوب هماهنگی شیعیان است و اگر این وحدت حفظ شود چارچوب هماهنگی شیعه به همراه اتحادیه میهنی و دیگر گروه‌هایی که در دولت مشارکت ندارند می‌توانند ائتلاف بارزانی، صدر و الحلبوسی را به چالش بکشانند و یک موجی را دربطن جامعه عراق با وحدت خود ایجاد کنند.

چارچوب هماهنگی شیعیان، با شجاعت تصمیم نهایی خود را بگیرد

نماینده جریان حکمت ملی عراق در ایران با بیان اینکه چارچوب هماهنگی شیعیان  باید این جرأت را به خود بدهد و با شجاعت تصمیم نهایی را بگیرد که یا همه در دولت هستیم یا هیچ کدام، افزود:‌ ای کاش از همان روز فردای انتخابات این هماهنگی و تصمیم گرفته می‌شد و این مسئله آنقدر کشدار نمی‌شد. با کشدار شدن این مسئله رقیب ما زمان را خرید و توانست بیشتر ما را در باتلاق فرو ببرد. مع‌الوصف گام‌های بعدی ما باید حساب‌شده باشد.

ضرغام حسینی در پاسخ به این سوال که با توجه به آنچه که شما مطرح کردید به نظر می‌رسد که شما چندان به حفظ اتحاد در چارچوب هماهنگی شیعیان نیزامیدوار نیستید، تصریح کرد: همیشه امیدواری باید وجود داشته باشد. ما امیدواریم که گروه‌های عضو وضعیت کنونی را به خوبی درک کنند، خطرات را درک کنند و از تجربیات گذشته استفاده کنند. ماندن و ابقای آن‌ها در صحنه سیاسی عراق در گرو اتحاد آن‌ها است. آن‌ها یا باید همه در دولت باشند یا اینکه به صورت متحد یک اپوزیسیون قوی را ایجاد کنند.

نگاه مقتدی صدر به آینده حشدالشعبی

این کارشناس مسائل عراق همچنین در مورد وضعیت حشدالشعبی و نگاه صدر به آینده حشدالشعبی تصریح کرد: به نظرم من دستیابی به فرماندهی کل نیروهای مسلح برای جریان صدر مهم تر از جایگاه نخست وزیری است. حال ممکن است که این سوال پیش بیاید که چطور می‌خواهد این کار را انجام دهد؟ کار خیلی سختی نیست. رئیس دفتر فرماندهی کل نیروهای مسلح را فردی از جریان خود می‌گذارند و از این طریق اهداف خود را پیش می‌برد. چنانکه در حال حاضر دبیر دولت عراق که جایگاهش به نوعی شبیه پست معاون اول رئیس جمهور در ایران است و از او به عنوان نخست وزیر در سایه عراق یاد می‌شود امروز از جریان صدر است.

 آمریکایی ها کاملا برنامه‌ریزی شده از عراق خارج خواهند شد

نماینده جریان حکمت ملی عراق در ایران همچنین در ارتباط با خروج نیروهای نظامی آمریکا از عراق و اینکه آیا به نظر وی این موضوع به طور کامل محقق خواهد شد یا خیر؟ گفت: به نظرم نیروهای آمریکایی از عراق بیرون خواهند رفت. همان گونه که از افغانستان بیرون رفتند، ولی شک نکنید که این خروج کاملا برنامه‌ریزی شده خواهد بود. آمریکایی‌ها همان کاری که در افغانستان انجام دادند را در عراق انجام خواهند داد و کاملا برنامه‌ریزی شده از عراق خارج خواهند شد.

حسینی در پاسخ به این موضوع که به نظر می رسد این خروج خواست گروه‌های سیاسی مختلف در عراق است، گفت:‌ در پارلمان عراق به مصوبه خروج نیروهای آمریکایی از عراق فقط گروه‌های شیعه و بخشی از کردها رأی دادند. این یک مصوبه است و قانون نیست. مصوبه‌ای است که پارلمان جدید عراق می‌تواند مصوبه‌ ای خلاف آن تصویب کند ولی من معتقدم این مصوبه اجرا می‌شود و آمریکایی‌ها به اختیار یا اجبار از عراق می‌روند، ولی کاملا حساب‌شده و برنامه ریزی شده به نحوی که امنیت در عراق و منطقه با چالش روبرو شود.

بزرگترین سفارت آمریکا در جهان، سفارت این کشور در عراق با حضور ۳۰۰۰ کارمند است!

وی در همین زمینه ادامه داد:‌ از طرف دیگر باید به این مسئله توجه داشت که در حال حاضر بزرگترین سفارت آمریکا در جهان سفارت این کشور در بغداد است که با حضور ۳۰۰۰ کارمند "زبده و متخصص" اداره می شود. در همین سفارتخانه آمریکایی‌ها همه کاری انجام می‌دهند. شما در کجای دنیا سراغ دارید که یک سفارتخانه ۳۰۰۰ کارمند داشته باشد حتی برخی از وزارتخانه‌ها نیز چنین نیرویی ندارند. آمریکایی‌ها در این مکان دیپلماتیک و در با لباس دیپلماتیک فعالیت می کنند و اهداف خود را در عراق به پیش می برند.

محمدباقر حکیم کارشناس ارشد مسائل عراق، نیز در میزگرد بررسی تحولات عراق که هفته گذشته در ایسنا برگزار شده بود در ارتباط با اختلاف نظر موجود در بین گروه‌های سیاسی شیعه در این کشور برای تشکیل فراکسیون اکثریت و انتخاب نخست وزیر و اینکه آیا امیدی وجود دارد که وحدتی بین جریان صدر و چارچوب هماهنگی شیعیان ایجاد شود، گفت: تلاش‌هایی در این زمینه در حال انجام است که شیعیان با یک اتحاد کامل وارد حکومت در عراق شوند اما همانطور که دوستان دیگر در این نشست مطرح کردند در مورد این روند و همچنین نحوه برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی و نتایج آن سوال و شبهات زیادی وجود دارد که متاسفانه این شبهات بی‌جواب ماند و دادگاه فدرال عراق نیز نظر نهایی خود را در مورد این انتخابات اعلام کرد و دیگر عملا نتایج نهایی شده است و باید به آن احترام گذاشت.  

محمد باقر حکیم کارشناس ارشد مسائل عراق

دو مسئله مهم بی‌جواب

وی با بیان اینکه دو مسئله مهم بی جواب مانده است، افزود: بحرانی که در سال ۲۰۱۹ در عراق شکل گرفت محدود به استان‌های شیعه نشین عراق بود و هیچ گاه این بحران به استان‌های اهل سنت و کرد نرسید. رهبران و رسانه های کرد و عرب اهل سنت از این تظاهرات در استان ها شیعی حمایت می کردند اما در همان مقطع وقتی که برخی از معترضان  خواستند به استان‌های اهل سنت بروند و در آنجا نیز تجمعات اعتراضی برگزار کنند و موضوع مطالبه گری را به پیش ببرند مقامات اهل سنت در آن شهرها گفتند که به شما اجازه نمی‌دهیم که وارد این شهرها شوید و اعتراضاتی را ایجاد کنید. این به این معنا بود که رهبران اهل سنت فقط از تظاهرات یا مطالبه گری که در استان ها شیعه برگزار می شد حمایت می کردند که این امر قابل تامل است.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه مطالبه گری مردم در عراق در سال ۲۰۱۴ نیز وجود داشت ولی در سال ۲۰۱۹ این موضوع به شکل دیگری بروز و ظهور پیدا کرد، افزود: موضوع مهم دیگر در این زمینه این است که اکنون بحرانی که پس از انتخابات در عراق به وجود آمده بحران در دل شیعیان است، در واقع از سال ۲۰۱۹ تاکنون دو بحران سیاسی و اجتماعی در عراق فقط در بین شیعیان بوده است. چیزی که در سال‌های گذشته کمتر در بین شیعیان وجود داشت و گروه‌های شیعه عموما با حضور برخی از بزرگان به صورت متحد در عرصه حکومت حضور پیدا می‌کردند ولی اکنون می‌بینید که بحران سیاسی در بین شیعیان وجود دارد.

حکیم همچنین به موضوع آراء و میزانی که هر کدام از گروه‌های شیعه در انتخابات ۲۰۲۱ به دست آوردند اشاره کرد و گفت: رسانه‌ها در ایران می‌گویند آقای صدر ۷۳ کرسی پارلمان را به دست آورده و ایشان پیروز انتخابات است در احتساب کرسی های پارلمان این امر درست است اما باید به این موضوع توجه داشت که جریان آقای سید مقتدی صدر در انتخابات ۲۰۱۸ میلادی یک میلیون و پانصد هزار رای داشت و این در انتخابات ۲۰۲۱ به ۸۸۰ هزار رای کاهش پیدا کرد و این در حالیست که چارچوب هماهنگی شیعیان در عراق با توجه به آراء از نفوذ اجتماعی قابل توجهی در عراق برخوردار است.

 وی افزود: شاید بتوان گفت گروه ها دیگر شیعه به دلیل تشتت، عدم انسجام کامل و همچنین عدم معرفی تعداد کاندیدهای مورد نظر در حوزه های انتخاباتی کرسی کمتری بدست آوردند و این موضوع  بسیار جای بحث دارد. 

مقتدی صدر با توجه به کرسی‌های خود به دنبال این است که زعامت سیاسی شیعیان در عراق را بر عهده بگیرد

این کارشناس ارشد مسائل عراق با اعتقاد بر اینکه مقتدی صدر با توجه به کرسی‌هایی که کسب کرده به دنبال این است که زعامت سیاسی شیعیان در عراق را بر عهده بگیرد، خاطرنشان کرد: امروز بین آقای بارزانی، صدر و آقای حلبوسی یک مثلثی شکل گرفته و جمع کرسی‌های آنها به ۱۷۱ عدد رسیده است. آنها به دنبال این هستند که نظرات و ساز و کارهای خود را جلو ببرند. از سوی دیگر، در جریان صدر و دیگر گروه‌های همسو با آن شعار" لاشرقیه و لا غربیه" داده می‌شود و آنها تاکید می‌کنند که دخالت‌های خارجی را نمی‌پذیریم. این در حالیست که تعدادی از سران اهل سنت عراق در مدت اخیر بارها به کشورهای عربی مثل قطر و امارات و همچنین ترکیه رفته‌اند و اتحادهایی بین آنها شکل گرفته است. در همین چهارچوب شاهد ایجاد اتحادی بین آقایان "خمیس خنجر"  و الحلبوسی هستیم و آنها امروز به عنوان یک قطب عرب اهل سنت در عرصه سیاسی عراق حاضر هستند.

وی در پاسخ به این سوال که اگر گروه‌های اهل سنت در عراق با کشورهایی چون قطر، امارات و یا ترکیه رفت و آمد دارند گروه‌های شیعه در عراق نیز به ایران رفت و آمد دارند و نظرات ایران برای آنها مهم است، تصریح کرد: بدون شک ما این موضوع را رد نمی‌کنیم. ما نگفتیم که امروز ایران در مورد عراق نظر نمی‌دهد. می‌بینیم که آقای قاآنی به عراق سفر می‌کند با گروه‌های شیعی عراق دیدار می‌کند و عکس‌های آن منتشر می‌شود ولی وقتی از سوی برخی از گروه‌ها شعار" لاشرقیه و لا غربیه" مطرح می‌شود باید مخالفت با دخالت تمام کشورها در امور داخلی عراق مد نظر باشد ولی وقتی آقای صدر این شعار را مطرح می‌کند مشخص است که کدام کشور مد نظرش است؟ چندی پیش آقای" قیس الخزعلی" مطرح کردند که در کنار شعار لاشرقیه و لاغربیه باید شعار " لاشمالیه و لاجنوبیه" نیز اضافه شود. چرا که برخی از گروه‌ها در کنار مسافرت‌ها و رفت و آمدهایی که به برخی از کشورهای منطقه دارند ولی باز هم چنین شعارهایی را مطرح می‌کنند. عراقی ها معتقد هستند که می بایست تصمیم سیاسی در بین گروه های سیاسی داخلی گرفته شود و نباید کشورهای دیگر در این امر دخالت کنند.  

مثلث بارزانی، صدر و الحلبوسی می‌خواهند رقبای خود را کنار بگذارند یا به حاشیه برانند

این کارشناس ارشد مسائل عراق با بیان اینکه مثلث بارزانی، صدر و الحلبوسی می‌خواهند رقبای خود را کنار بگذارند یا به حاشیه برانند، گفت: مثلا حزب دموکرات کردستان عراق به ریاست آقای بارزانی به دنبال این است که پست ریاست جمهوری را به اتحادیه میهنی ندهد و تلاشش بر این است که نفوذ خود در بغداد را با ریاست جمهوری آقای "هوشیار زیباری" در کسوت رئیس جمهوری عراق افزایش دهد. این در حالیست که گزینه مورد نظر اتحادیه میهنی کردستان عراق برای ریاست جمهوری، آقای" برهم صالح " است.

حکیم با بیان اینکه در حال حاضر این بحث مطرح است که اتحادیه میهنی در کنار چارچوب هماهنگی شیعیان بماند یا اینکه با آقای بارزانی به توافق برسد و قدرت خود را در اقلیم کردستان با کسب کرسی‌هایی چون استانداری کرکوک افزایش دهد، تصریح کرد: امروز بنظر می رسد اتحادیه میهنی کردستان تصمیم گرفته است در کنار چارچوپ هماهنگی قرار بگیرد و بر بدست آوردن پست ریاست حمهوری پا فشاری کند. همچنین در بررسی تحولات داخلی عراق باید به این نکته نیز توجه داشت که آقای صدر نیز به دنبال این نیست که به تنهایی حکومت در عراق تشکیل دهد. یکی از صفات آقای صدر که از سال ۲۰۰۳ و در دوران عراق جدید به خوبی قابل مشاهده است این است که او هم می‌خواهد در قدرت حضور داشته باشد و هم رهبری مطالبه گری در عراق را بر عهده بگیرد. از سال ۲۰۰۵ حکومتی در عراق نبوده که صدر در آن تاثیرگذار نبوده باشد. در دولت‌ها همیشه کرسی‌های قابل توجه داشته و وزارتخانه‌هایی نیز در اختیار این جریان بوده است ولی از سوی دیگر او همواره تلاش می‌کند که رهبری مطالبه گری مردم را نیز در دست بگیرد و این را ما در سال ها گذشته دیده‌ایم که سید مقتدی صدر در کنار معترضان در منطقه خضراء خیمه زد. بنابراین با توجه به این ویژگی بعید است که آقای صدر به تنهایی نخست وزیر در عراق تعیین کند.

مشکل مقتدی صدر با چارچوب هماهنگی شیعیان چیست؟

این استاد دانشگاه افزود: واقعیت این است که حکومت کردن و مدیریت کردن امور در عراق سخت است و صدر نمی‌خواهد به تنهایی بار چنین مسئولیت سنگینی را به دوش بگیرد و بعد اپوزیسیون بیاید و در مقابلش مطالبه گری کند و مشکلاتی ایجاد شود. مشکل اول آقای صدر با چارچوب هماهنگی شیعیان، آقای "نوری مالکی" است، کینه کهنه‌ای بین این دو نفر وجود دارد و مشکل دوم ایشان آقای" قیس خزعلی" است که یک زمانی از ایشان جدا شده است.

حکیم با بیان اینکه صدر به دنبال این است که برخی از رهبران چارچوب هماهنگی شیعیان را به همراه خود داشته باشد و در همین راستا چندین دیدار با آقای هادی العامری از جریان فتح داشته است، گفت: در همین راستا باید دید که آیا چارچوب هماهنگی شیعیان به صورت متحد به عنوان اپوزیسیون در برابر دولت بعدی خواهند بود و یا اینکه آقای صدر می‌پذیرد که بر اساس طرح آقای مسعود بارزانی آقای نوری مالکی را به عنوان معاون رئیس جمهور انتخاب کند که البته من پذیرش این موضوع از سوی آقای نوری مالکی را بعید می‌دانم و یا اینکه آقای صدر بتواند بخشی از رهبران چارچوب هماهنگی شیعیان را همراه خود کند.

این کارشناس ارشد مسائل عراق با اعتقاد بر اینکه تمرکز اول مقتدی صدر این است که بتواند قسمتی از  چارچوب هماهنگی شیعیان را به همراه خود در حکومت مشارکت دهد تا به تنهایی مسئولیت حکومت در عراق را بر عهده نگیرد، افزود: چرا که آقای صدر می‌داند که اگر چارچوب هماهنگی شیعیان به صورت متحد به عنوان اپوزیسیون در برابر او قرار بگیرد کارش برای پیشبرد امور بسیار سخت خواهد بود.

برخی از اعضای اتحادیه میهنی می‌گویند، بهترین راه این است که با بارزانی سازش کنیم

حکیم در ادامه صحبت‌های خود با بیان اینکه اتحادیه میهنی کردستان عراق در حال حاضر مردد است که آیا چارچوب هماهنگی شیعیان تا آخر متحد خواهد بود و یا نه؟ و در این زمینه تردید کاملی در بین آنها وجود دارد، گفت: همانطور که پیش از این اشاره کردم برخی از اعضای اتحادیه میهنی می‌گویند بهترین راه این است که ما با آقای بارزانی سازش کنیم و استانداری کرکوک را بر عهده بگیریم. چرا که یک ضلع مهم قدرت آقای مسعود بارزانی است. آنها می‌گویند ضلع اول یعنی انتخاب رئیس مجلس با اتحاد بارزانی، صدر و الحلبوسی با ۲۰۰ رای شکل گرفت. ضلع دوم یعنی ریاست جمهوری نیز چه بخواهیم و چه نخواهیم شکل می‌گیرد. چرا که وقتی آقای بارزانی و صدر از آقای حلبوسی به عنوان رئیس مجلس حمایت کردند اهل سنت نیز مجبور است که از گزینه آنها برای ریاست جمهوری و نخست وزیری حمایت کند و اگر ضلع دوم رای بیاورد ضلع سوم هم در پی آن چیده می‌شود. البته اما و اگرهای نیز وجود دارد و این فقط یک سناریو است که خدمتتان عرض می کنم چرا که اتفاقات عراق به شاخص ها بسیاری بستگی دارد و ممکن از سناریوها دیگری جایگزین این سناریو شود.

وی با بیان اینکه در بین چارچوب هماهنگی شیعیان نیز عده‌ای این نظر را دارند که اگر ما بخواهیم نقش اپوزیسیون را ایفا کنیم ممکن است که به مرور به فراموشی سپرده شویم، خاطرنشان کرد: آنها می‌گویند که ساختار دموکراسی در عراق را نمی‌شود با دیگر ساختارهای دموکراسی در عرصه جهانی مقایسه کرد. بنابراین بخشی از این گروه می‌گوید که اگر اپوزیسیون شویم ممکن است به فراموشی سپرده شویم و نتوانیم در انتخابات بعدی نیز پیروز شویم. نظر دوم این است که آقای صدر نمی‌تواند به تنهایی حکومت را به جلو ببرد و باید چارچوب هماهنگی شیعیان را بخاطر رای و نفوذ اجتماعی که رهبران این گروه‌های شیعی از آن برخوردار هستند، دخالت دهد. درست است که این گروه‌های شیعه بخاطر قانون جدید انتخابات نتوانستند کرسی چندانی به دست بیاورند ولی از نفوذ اجتماعی بالایی برخوردارند و آنها با استفاده از این نفوذ اجتماعی می‌توانند کمپین‌ها و جریان‌های اعتراضی در عراق ایجاد کنند.

این کارشناس ارشد مسائل عراق همچنین در پاسخ به این سوال که آقای صدر در صورت تشکیل حکومت چه نوع سیاستی در مورد "حشد الشعبی" در پیش خواهد گرفت و آیا این نیرو را منحل می‌کند، تصریح کرد: من بعید می‌دانم که آقای صدر این کار را انجام دهد، چرا که این موضوع به نفع خود وی و عراق نیست.

 در "حشد الشعبی" چندین گفتمان وجود دارد

وی با بیان اینکه در حشد الشعبی چندین گفتمان وجود دارد، افزود: به نظرم بیشتر در حال حاضر صحبت از این است که رهبری حشد الشعبی را چه کسانی بر عهده بگیرند؟ این نگاه بعضا وجود دارد که اگر قسمتی از چارچوب هماهنگی شیعیان به آقای صدر بپیوندد، ممکن است ریاست حشد الشعبی از سوی صدر به آنها واگذار شود. یک نگاه دیگر نیز این است که اگر آقای صدر حاکم مطلق در بین شیعیان شود، امکان تغییر فرماندهان در حشد الشعبی وجود دارد و افرادی از دیگر گفتمان‌های موجود در این گروه مسئولیت رهبری حشد الشعبی را بر عهده بگیرند به نحوی که گفتمان کنونی حشد الشعبی تغییر پیدا کند.

کردها و اهل سنت، موافق باخروج آمریکا از عراق نیستند

حکیم همچنین در ارتباط با حضور نیروهای نظامی آمریکا در عراق و اینکه آیا به نظر وی نیروهای آمریکایی از عراق به طور کامل خارج خواهند شد یا نه؟ گفت: به نظرم نیروهای آمریکایی در عراق به خصوص در غرب و شمال کشور باقی خواهند ماند؛ چرا که نگاه اهل سنت و کردها در عراق این نیست که آمریکایی‌ها از عراق خارج شوند. آنها بارها در رسانه‌های خودشان گفته‌اند که نباید آمریکایی‌ها از عراق خارج نشوند. از دیگر سو آمریکایی‌ها نیز خود به دنبال این هستند که در منطقه محدودی در عراق باقی بمانند که البته این حضور را با تغییر لباس، حضور مستشاری نامیده‌اند. آمریکایی‌ها از تعداد زیادی از پایگاه‌ها در عراق عقب نشینی کرده‌اند و اکثرا در پایگاه "عین‌الاسد" و" الحریر" مستقر هستند. بنابراین همانطور که اشاره شد، کردها و اهل سنت موافق باخروج امریکا از عراق نیستند و از دیگر سو دولت عراق نیز تاکید دارد که آمریکایی‌ها به عنوان نیروهای مستشاری برای آموزش نیروهای نظامی کشور همچنان در عراق بمانند. گروه‌های شیعه در عراق نیز می‌گویند که کشور به مستشاران نظامی نیاز دارد، حال این مستشاران چه از آمریکا باشند چه از دیگر کشورها.

این کارشناس ارشد مسائل عراق گفت: تا چند ماه پیش بحث اول در عراق خروج نیروهای نظامی آمریکا بود ولی با توجه به وجود بحران‌های دیگر در کشور اکنون کمتر شاهد این هستیم که در رسانه‌ها در مورد این موضوع صحبت شود؛ چرا که عراق شاید جزو معدود کشورهایی است که حتی وقتی شب نیز می‌خوابیم اتفاقات مهمی در آن رخ می دهد. یعنی حتی در نصف شب نیز در کشور یک سری بحران‌هایی به وجود می‌آید و این بحران‌های متعدد باعث می‌شود که برخی دیگر از مسائل که بسیار مهم نیز هستند در پی این تحولات کمرنگ شوند.

 میزگرد بررسی تحولات اخیر عراق با حضور ماجد غماص، ناظم دباغ،سید ضرغام حسینی و محمد باقرحکیم