هەرێم - ئێران
نازم دەباغ" نوێنەری حکوومەتی ھەرێمی کوردستان لە ئێران، له‌گه‌ڵ "ئه‌سه‌دوڵڵا ده‌رویش ئه‌میری" جێگری کاروباریی پەرڵەمانی، یاسایی و کاروباریی پارێزگاکانی رێکخراوه‌ی میراتی فەرهەنگیی،گه‌شتیاریی و پیشەسازیی دەستیی ئێران دیداریی کرد.
رۆژی دووشەمە رێکەوتی (١٠/٨/٢٠١٥) "نازم عومەر دەباغ" نوێنەری حکوومەتی ھەرێمی کوردستان لە تاران، به هاوڕێیه‌تی له‌گه‌ڵ دکتۆر "محەمەد سەدیق" (جگەرخوێن) جێگری نوێنەرایەتی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان لە ئیران و "ئەمجەد بابەحاجی" ئەندامی نووسینگەی نوێنەرایەتی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان لە دوای بانگهێشتێک لە لایەن "ئه‌سه‌دوڵڵا ده‌رویش ئه‌میری" جێگری کاروباریی پەرڵەمانی، یاسایی و کاروباریی پارێزگاکانی رێکخراوه‌ی میراتی فەرهەنگیی، گه‌شتیاریی و پیشەسازیی دەستیی ئێران، سه‌ردانی ئه‌م رێکخراوه‌یه‌یان کرد و لە لایەن به‌ڕێزیانه‌وه پێشوازییان لێکرا.
لە دانیشتنەکەدا باس لە هاوکاریی دوو لایەن سەبارەت بە پەیوەندییە فەرهەنگییەکان بە تایبەت لە بواری شوێنەوار و پێشەسازیی دەستییدا کرا.
"نازم دەباغ" نوێنەری حکوومەتی ھەرێمی کوردستان لە تاران و "ده‌رویش ئه‌میری" جێگری کاروباریی پەرڵەمانی، یاسایی و کاروباریی پارێزگاکانی رێکخراوه‌ی میراتی فەرهەنگیی، گه‌شتیاریی و پیشەسازیی دەستیی ئێران، هاوڕابوون کە لە کاتێکی گونجاودا شاندیی هەر دوولایه‌ن سەردانی یەکتر بکەن بۆ گۆڕینەوەی بیروڕا و ناساندنی تواناکانیان.
"ئه‌سه‌دوڵڵا ده‌رویش ئه‌میری" ئامادەیی رێکخراوه‌ی فەرهەنگیی و پیشەسازیی دەستیی و گه‌شتیاریی ئێرانی ڕاگه‌یاند بۆ پێشکەشکردنی هەموو تواناکانی ڕێکخراوەکەیان بۆ یارمەتی لایەنە پەیوەندیدارەکانی هەرێمی کوردستان.
هه‌ر له‌م دانیشتنه‌دا "نازم دەباغ" نوێنەری حکوومەتی ھەرێمی کوردستان لە ئیران، ته‌کیدی لەسەر خاڵە هاوبەشەکان کرد وەکوو فەرهەنگی و نەژادی نێوان گەلی ئێران و گەلی کوردستان و که‌ڵک وەرگرتن لەو هاوبەشیانە بۆ ڕەخساندنی بوارێکی گونجاو بۆ زیاترکردنی پەیوەندییەکانی نێوان دوو لایه‌ن.
رێکخراوه‌ی میراتی فەرهەنگیی، گه‌شتیاریی و پیشەسازیی دەستیی ئێران، ڕێکخراوه‌یه‌کی گەورەیە و لە لایەن جێگری سەرۆک کۆماریی ئێرانه‌وه بەڕێوەدەچێت،ئه‌م رێکخراوه‌یه کاریی چەند وەزارەتی لە خۆگرتووە وەکوو: "شوێنەوار"، "فەرهه‌نگی"، "پێشەسازییە دەستییەکان" و هەروەها "گه‌شتیاریی".
ڕۆژی چوارشەممە 5ـی 8ـی 2015 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە حەسەن دانایی فەر باڵیۆزی كۆماری ئیسلامیی ئێران و شاندێكی یاوەری كرد.
لە دیدارەكەدا ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆریستانی داعش و هزری توندڕۆیی لە ناوچەكە خرایە بەر باس و جەخت لە پێویستیی كاری هاوبەش و هەماهەنگیی وڵاتانی ناوچەكە كرا بۆ لەناوبردنی تیرۆریستان. هەروەها ئەوەیش دووپاتكرایەوە كە پێویستە لە تەك شەڕی سەربازیی دژی تیرۆر لەڕووی فكریشەوە شەڕی تیرۆر و هزری توندڕۆیی بكرێت.
لە بەشێكی دیكەی كۆبوونەوەكەدا باس لە بارودۆخی ئابووریی عێراق و مەترسییەكانی تێكچوونی باری ئابووری لەسەر گوزەرانی هاووڵاتیان و كۆمەڵگەی عێراقی كرا.
پەیوەندییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و كۆماری ئیسلامیی ئێران تەوەرێكی دیكەی دانیشتنەكە بوو و تێیدا باڵیۆزی كۆماری ئیسلامیی ئێران جەختی لەوە كردەوە كە پاراستنی ئاساییش و سەقامگیریی هەرێم بۆ وڵاتەكە جێگەی بایەخە.
نیوەڕۆی ئەمڕۆ چوارشەممە 5/8/2015 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان، پێشوازی لە بەڕێز حەسەن دانایی فەڕ باڵیۆزی كۆماری ئیسلامیی ئێران لە عێراق و شاندێكی دیبلۆماسیی یاوەری كرد.
لە دیدارێكدا بەڕێز باڵیۆزی كۆماری ئیسلامیی ئێران خۆشحاڵیی خۆی بە سەردانی هەرێمی كوردستان دەربڕی و ستایشی هەرێمی كوردستانی كرد كە لە پێشكەوتنەكانی بەردەوامە و توانیویەتی بە شێوەیەكی یەكجار باش ڕووبەڕووی هێرش و مەترسییەكانی تیرۆرستانی داعش ببێتەوە و لە ڕووی ئابووریشەوە خۆڕاگر بێت بەرامبەر ئەو قەیرانە داراییەی ڕووبەڕووی بووەتەوە و بە شێوەیەكی زۆر باشیش پێشوازیی لە ژمارەیەكی یەكجار زۆر لە ئاوارە و پەنابەران بكات و شوێنی حەوانەوە و خزمەتگوزاریی پێویستیان بۆ دابین بكات.
پشتگیری و بەردەوامیی هاوكارییەكانی حكوومەتی كۆماری ئیسلامیی ئێرانیشی بۆ حكوومەتی هەرێمی كوردستان دووپات كردەوە و هەڵوێستی خەڵك و حكوومەتی هەرێمی كوردستانی لە بارەی هاوكارییكردنی ئاوارە و پەنابەران و ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆر بەرز نرخاند. هەروەها باسی لە پتەوكردنی زیاتری پەیوەندییەكانی نێوان كۆماری ئیسلامیی ئێران و هەرێمی كوردستان لە بوارە جیاجیاكاندا كرد و هیوای خواست لە هەموو بوارەكاندا پەیوەندیی نێوان هەردو بەرەو پێشتر بڕوات.
لای خۆیەوە بەڕێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان سوپاسی سەردانی شاندی میوانی كرد و دڵخۆشیی خۆی دەربارەی پتەوكردنی پەیوەندییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و ئێران دەربڕی و ئاماژەی بەوە كرد كە پەیوەندییە دووقۆڵییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و ئێران مێژوویین و جەختی لەوە كردەوە كە لە كاتە سەختەكاندا كۆماری ئیسلامیی ئێران هەردەم پاڵپشت و هاوكاری گەلی كورد بووە.
بەڕێز نێچیرڤان بارزانی هەروەها ئەوەی دووپات كردەوە كە هەرێمی كوردستان ئامادەیە هەموو ئاسانكاری پێشكەش دەكات بۆ پتەوكردنی زیاتری پەیوەندییەكانی لەگەڵ كۆماری ئیسلامیی ئێران لە هەموو بوارەكاندا.
گفتوگۆكردنی بارودۆخی ناوچەكە و عێراق بە گشتی و پەیوەندییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و حكوومەتی فیدرالی عێراق، لایەنێكی دیكەی دیدارەكە بوو.
ڕۆژی پێنجشەممە 30ـی 7ـی 2015 بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە دكتۆر ئەحمەد ئەمیری یاریدەدەری سكرتێری گشتیی ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوەیی ئێران و شاندێكی یاوەری كرد.
لە دیدارەكەدا باس لە مەترسی دەركەوتنی تیرۆریستانی داعش و هزری تەكفیری لەسەر ئاساییشی جیهان و ناوچەكە كرا و بیروڕا لەبارەی هەوڵی هاوبەشی هەموو لایەك و چۆنییەتیی ڕووبەڕووبوونەوەی مەترسییەكانی هزری توندڕۆیی و تیرۆر ئاڵوگۆڕ كرا. هەروەها دواپێشهاتە سیاسی و ئەمنیی لە ناوچەكەیش خرایە بەر باس و گفتوگۆ.
لە بەشێكی ئەم دیدارەدا یاریدەدەری سكرتێری گشتیی ئەنجوومەنی ئاساییشی نەتەوەیی ئێران ستاییشی ڕۆڵی هێزی پێشمەرگەی كرد لە تێكشكاندن و ڕاگرتنی پەلاماری تیرۆریستان كە دەستێكی باڵایان لە پاراستنی ئاساییشی ناوچەكە و وڵاتان لە هەڕەشەی تیرۆریستانی داعش هەبووە.
هەر لەم دیدارەدا شاندی میوان بیروڕای خۆیان لەبارەی ڕێككەوتنی ئەتۆمیی وڵاتەكەیان لەگەڵ ڕۆژئاوا و هەروەها پەرەسەندن و گۆڕانكارییە سیاسییەكانی ناوچەكە بۆ سەرۆك بارزانی خستەڕوو و جەختیشیان لەوە كردەوە كە ئاساییش و سەقامگیری و بەهێزیی هەرێمی كوردستان بۆ كۆماری ئیسلامیی ئێران جێگەی بایەخە.
نیوەڕۆی ئەمڕۆ سێشەممە 28/7/2015 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە بەڕێز دكتۆر ئەحمەد ئەمیری یاریدەدەری سكرتێری گشتیی ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوەیی ئێران و شاندێكی یاوەری كرد.
لە دیدارێكدا بەڕێز ئەمیری خۆشحاڵیی خۆی بە سەردانی هەرێمی كوردستان دەربڕی و پەیوەندییەكانی نێوان كۆماری ئیسلامیی ئێران و هەرێمی كوردستانی لە هەموو بوارەكاندا بە تایبەتی لە بوارەكانی بازرگانیی و ڕاگەیاندندا دووپات كردەوە.
هەروەها باسی لە بارودۆخی عێراق و شەڕی دژی تیرۆرستانی داعش كرد و پشتگیریی وڵاتەكەی لەم شەڕەدا بۆ هەرێمی كوردستان دووپات كردەوە و جەختی لەوەش كردەوە كە پاراستنی ئاسایش هەرێمی كوردستان بۆ ئەوان یەكێك لە كارە هەرە گرنگەكانە بۆیە بە هەموو شێوەیەك هاوكار دەبن ئاسایش و ئارامیی هەرێمی كوردستان پارێزراو بێت.
لای خۆیەوە بەڕێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان سوپاسی سەردانی شاندی میوانی كرد و پەیوەندییە دووقۆڵییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و كۆماری ئیسلامی ئێرانی لە هەموو بوارەكاندا و زیاتر بەهێزكردنی، دووپات كردەوە.
هەروەك سوپاسی كۆماری ئیسلامی ئێرانیشی كرد كە لە سەرەتای هەڕەشە و هێرشەكانی داعش بۆ سەر هەرێمی كوردستان، هاوكاری هێزی پێشمەرگەی كرد و ئەم هەڵوێستەشی بە جێگەی ڕێز و پێزانینی خەڵك و حكوومەتی هەرێمی كوردستان قبوڵ كرد.
تاوتوێكردنی كێشەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و حكوومەتی فیدراڵ و چۆنییەتی چارەسەركردنی ئەم كێشانە بە ڕێگەی دیالۆگ و گفتوگۆ، تەوەرێكی دیدكەی دیدارەكە بوو.
سەبارەت بە ڕێككەوتنی ئەتۆمیی نێوان وڵاتانی پێنج كۆ یەك و كۆماری ئیسلامیی ئێران كە ڕۆژی سێشەممە 14ـی 7ـی 2015 لە شاری ڤییەننا ڕاگەیێندرا، سەرۆكایەتیی هەرێمی كوردستانی عێراق هیوادارە كە ڕێككەوتنی ئەتۆمیی نێوان كۆماری ئیسلامیی ئێران و وڵاتانی پێنج كۆ یەك ببێتە مایەی سەقامگیری و بووژانەوە لە ناوچەكە و نەهێشتنی بارگرژی و خزمەتی پاراستنی ئاشتی و ئاساییشی جیهانی بكات.
د. ئومێد سەباح
گوتەبێژی فەرمیی سەرۆكایەتیی هەرێمی كوردستان
15ـی 7ـی 2015
دوایین هەواڵەکان
- پهيامى سهرۆك نێچيرڤان بارزانى بۆ ساڵى نوێ
- پەیامی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان بە بۆنەی سەری ساڵی نوێی زایینی2025
- سهرۆكى ههرێمى كوردستان، پێشوازيى له كونسوڵی گشتيى نوێى ئێران كرد
- عەباس غەزالی: کۆچی مامۆستا مهنسوور یاقووتی وهک لهدهست چونی یاقووتێکی گرانبههایه
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی له‌گه‌ڵ وهزیری بهرگریی هۆڵهندا کۆبووهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى پێشوازيى له ئيسماعيل بهشيكچى كرد
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى و وهزيرى بهرگريى ئيتاڵيا كۆبوونهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ فەرماندەی هێزەکانی هاوپەیمانيی نێودەوڵەتی كۆبووهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى پێشوازیی له باڵيۆزى نوێى چيك كرد
- سەرۆک نێچیرڤان بارزانی پێشوازیی لە سوپاسالاری بەریتانیا کرد