هەولێر، هەرێمی کوردستان، عیراق (ماڵپەڕی حکومەتی هەرێم) - فەریق جەبار یاوەر، ئەمینداری گشتی وەزارەتی کاروباری پێشمەرگە وتەبێژی هێزە چەكدارەكانی هەرێمی كوردستان لەكۆنگرەیەكی رۆژنامەوانیدا رەتیكردەوە هەرێمی كوردستان مامەڵە لەگەڵ یاسای گاردی نیشتیمانی عیراقیدا بكات.
لەم بارەیەوە گوتی : هەرێمی كوردستان قەوارەیەكی حوكمڕانی تایبەتە لەنێو دەولەتی فیدرالی عیراقدا وبەپێی دەستووری فیدرالی، هەرێم پێشمەرگە وئاسایش وپۆلیسی خۆی هەیە وناكرێ وەكو پارێزگایەك مامەڵەی لەگەڵدا بكرێت. "ئەو یاسایەی كە لەلایەن ئەنجومەنی وەزیرانی عیراقیەوە دەنگی لەسەردرا بۆ پارێزگاكانە وهەرێمی كوردستانیش ئەو جۆرە مامەڵەیە رەت دەكاتەوە."
هاوكات جەختی لەسەر ئەوە کردەوە کە كەركووك بۆ قبووڵكردن ورەتكردنەوەی ئەم یاسایە سەرپشك كرابوو، ئەنجومەنی پارێزگای كەركووكیش بەراشكاوانە ئەم یاسایەی رەتكردەوە وبەشێوەیەكی فەرمی ئەم رەتكردنەوەیەی راگەیاند.
زیانەکان وباری هێزی پێشمەرگەی کوردستان
لە لایەکی ترەوە، سەبارەت بە زیانەکانی هێزی پێشمەرگەی کوردستان، فەریق جەبار یاوەر رایگەیاند لە 10ی حوزەیرانی 2014 تا 3ی شوباتی 2015 ، هێزەكانی پێشمەرگە 999 شەهیدو4596 برینداری هەیە وبریندارەكانیش لەنەخۆشخانەكانی نێو هەرێمی كوردستان ولەدەرەوەی وڵاتیش وەک توركیا وئێران وئەورووپا چارەسەریان بۆ كراوە.
لەبارەی یەكخستنی هێزی پێشمەرگەوە، جەبار یاوەر ئاماژەی بەوەدا کە وەزارەتی کاروباری پێشمەرگە بەفەرمی وەڵامی پرسیاری لیژنەی پێشمەرگەی پەرلەمانی داوەتەوە. وەزیری پێشمەرگە هەردوو فەرماندەی یەكەی 70 و 80 ی پێشمەرگە یەكخستنی پێشمەرگەی بەئەرك وفەرمانێك بەسەر وەزارەتەوە لەقەڵەمدا. لە هەمان کاتدا رونیشیكردەوە کە بەهۆی قەیرانی دارایی وشەڕی لەگەڵ رێکخراوی تێرۆرستی دەوڵەتی ئیسلامی، ناسراو بە داعش، ئەم پرۆسەیە بەباشی بەڕێوە نەچووە.
لەبارەی بڵاوبوونەوەی وێنەی بەدیلگرتنی ژمارەیەك لە پێشمەرگەی كوردستان لەلایەن چەكدارانی داعش، لێكۆڵینەوە دەكات وبڕیاری خۆی لەبارەی راستی وێنە وڤیدیۆیە بڵاوبووەكان دەدات.
فەریق جەبار یاوەر لەبارەی ئەم بابەتەوە مامەڵەكردنى هەرێمی كوردستانی لەگەڵ رێكخراوی تیرۆریستی داعش ڕەتكردەوە ونیشانیشیدا لەبەردەوامی لێكۆڵینەوەكان لەبارەی ئەم وێنە وڤیدیۆیانە ئەنجامی نەبووە بۆیە هیچ بڕیارێك لەبارەی ئەم پرسەوە نەدراوە.
جەبار یاوەر داوای لەكەناڵەكانی راگەیاندن كرد بەشێوەیەكی پیشەییانە مامەڵە لەگەڵ وێنەو ڤیدیۆ وهەواڵی هێزی پێشمەرگە وبەرەكانی شەڕ بكەن وبە وردی زانیاریەكان بڵاو بكەنەوە چونكە هەموو ئەو هەواڵانە بەئاسایشی نیشتیمانی كوردستان وسەلامەتی هێزەكانی پێشمەرگە پەیوەستە وزۆرجاریش ئەم هەواڵانە وبڵاوكردنەوەی وێنە وڤیدیۆ دەبێتە سەرچاوەی پێدانی زانیاری بێ بەرامبەر بۆ چەكدارانی داعش.
وێنەکانی مامەڵەكردن لەگەڵ لاشەی كوژراوانی داعش
جەبار یاوەر نیگەرانی خۆی دەربارەی بڵاوكردنەوەی چەند وێنەوگرتەیەكی ڤیدیۆ دەربڕی كە "مامەڵەیەكی (تاكە كەسی) چەند كەسانێك نیشان دەدەن لەبارەی مامەڵەكردن لەگەڵ لاشەی كوژراوانی داعش."
دووپاتیكردەوە کە ئەم رەفتارانە بەهیچ شێوەیەك لەگەڵ رەوشت وبنەماكانی هێزی پێشمەرگە یەك ناگرنەوە ولەمبارەیەوە وەزارەتی پێشمەرگە نووسراوی فەرمی داوەتە هەموو میحوەرەكانی شەڕ تیایدا داوا لەهەموو لایەك كراوە بەهیچ شێوەیەك مامەڵەی لەم جۆرە لەگەڵ لاشەی كوژراوانی داعش نەكرێت ورێز لەبنەماكانی یاسای نێودەوڵەتی بگیرێت لەمامەڵەكردن لەگەڵ دیل وكوژراوان. ئاماژەی بەوەشدا هەر رەفتارێكی لەمجۆرە لەلایەن هەر پێشمەرگە وكەسێكەوە بكرێت ئەو كەسە سزا دەدرێت.
ئاشكراشیكرد، رێكخراوی چاودێری مافی مرۆڤ لە نووسراوێكی فەرمی 10پرسیاری ئاراستەی حكومەتی هەرێمی كوردستان كردووە ووەزارەتی پێشمەرگەش بەوردی وەڵامی هەموو پرسیارەكانی داوەتەوە وبۆیان روونكراوەتەوە ئەم كردەوانە تاكە كەسی بوون.
رۆلی پێشمەرگە لە شەڕی کۆبانێ
وتەبێژی فەرمی هێزە چەكدارەكانی هەرێمی كوردستان تیشكی خستە سەر بارودۆخی كۆبانێ وگوتی لە 28 ی تشرینی دووەمی رابردوو یەكەمین كاروانی هێزی پێشمەرگە لەسەر داوای شەڕڤانانی ئەم دەڤەرە وەكو هێزی پاڵپشت چوونە کۆبانێ و 38 رۆژ لەوێ مایەوە. لەو كاتەدا 80 لەسەدی ئەم ناوچەیە لەبەردەستی تیرۆریستانی داعش بوو. كاروانی دووەمیش لە 2ی کانوونی یەکەمی رابردوو رەوانەکرا. لەو ماوەیەی دوای ناردنی كاروانی یەكەم ودووەم زیاتر لە 75 لەسەدی ئەم خاکە لە تیرۆریستان رزگاركرا. لە 15ی کانوونی دووەمی ئەم ساڵ كاروانی سێیەمی ئەم هێزانە چوونە كۆبانێ وئێستاش هەر لەوێن وكۆبانیش بەیەكجارەكی رزگاركرا. بەپێی زانیاریەكانیش ئێستا داعش زیاتر لە 25 كیلۆمەتر دوورخراونەتەوە وزیاتر لە 50 گوندی ناوچەكە ئازادكراوە.
لەبارەی گەڕانەوەی ئەم هێزانەش جەبار یاوەر گوتی هەر كاتێك ئەم هێزانە داواكاری فەرمیان بۆ گەڕانەوەی پێشكەشكرد وسەرۆكی هەرێمی كوردستان فەرمانی لەسەردا ئەوكاتە ئەو هێزانە دەگەڕێنەوە.
شەڕی چیای شنگاڵ وپرسی ئازادکردنی موسڵ
لەلایەکی تری کۆنگرە رۆژنامەوانییەکەدا جەبار یاوەر گوتی پرۆسەی ئازادكردنی چیای شنگال بووە هۆی پێشڕەوی زیاتری پێشمەرگە بۆ ناوچەكانی نزیك لەسنووری سوریا كە وایكرد هاتوچۆی تیرۆریستانی داعش گرفتی تێبكەوێت. "ئێستا تەنها نێو شاری شنگار ماوە وپرۆسەی ئازادكردنیشی ئاسان نیە لەبەرئەوەی دەورووبەری ناوچەكە هەمووی بۆمبڕێژ كراوە وپێشمەرگە دەیەوێ بەكەمترین زەرەری گیانی وشەهیدەوە ئەم پرۆسەیە ئەنجامبدات بەهەبوونی ئامێری تایبەتی دۆزینەوەی مین وبۆمب."
ئاماژەی بەوەشدا هێزەكانی پێشمەرگە بەتەنیا ناتوانن بچنە ناو موسڵ ودەبێ پلان وهێزی تایبەت بە ئازادكردنی ئەم شارەوە هەبێت. "ئێستاش حكومەتی عیراق خەریكی ئامادەكردنی هێزە بۆ ئازادكردنی سەڵاحەددین ورومادی بۆ ئەوەی رێگەی پیادە هەبێت تا هێزەكانی عیراق لەباشوور ورۆژئاواوە بگەنە موسڵ تا پێشمەرگە لە باكوور ورۆژهەڵاتەوە یارمەتیان بدات وئەمەش لەسەر خودی حكومەتی عیراق وفەرمانی سەرۆكی هەرێمی كوردستانە".