"نازم دهباغ" نوێنهری ههرێمی کوردستانی عێراق له تاران له وتووێژ لهگهڵ رۆژنامهی "ئيعتماد" گوتی: رێگای سهربازی چهندین ساڵه که بێ ئاکام بووهو پ.کا.کا و کوردهکانی تورکیا درێژهیان به ژیانی خۆیان داوه.
بارودۆخی کوردهکانی تورکیا رۆژ له دوای رۆژ دژوارتر دهبێت، شهڕ شاره کوردییهکانی تورکیای گرتۆتهوه و هاتوچۆی خهڵک بۆ بڕێک شار ئهستهمه. به پێی راپۆرتهکان بهشێک له دانیشتووانی شاره کوردییهکانی تورکیا به هۆی زیادکردنی بوردومانی فڕۆكهکانی تورکیا بۆ سهر ئهم ناوچانه بهرهو شارهکانی دیکهی ئهم وڵاته کۆچیان کردووه. له لایهکی دیکهوه پێناچێت حکومهتی تورکیا بیهوێت هێرشهکان کهم بکاتهوه یان بیهوێت له رێگای دانوستانهوه ئهم قیرانه لهگهڵ پ.کا.کا چارهسهر بکات. "نازم دهباغ" نوێنهری ههرێمی کوردستانی عێراق له ئێران هاوڕایه لهگهڵ ئهم بۆچوونهدا و له وتووێژ لهگهڵ "ئيعتماد" دهڵێت: پێی وایه بارودۆخ بۆ کوردهکان له تورکیا دژوارتریش دهبێت.
ڕای ئێوه لهسهر راوهدوونانی نێوان کوردهکانی تورکیا و سوپای ئهو وڵاته چیه؟
بهداخهوه حکومهتی تورکیا لهجیاتی ئهوهی بهدوای هێمنی و رێگاچارهی ئاشتیانه لهگهڵ کوردهکانی تورکیادا بێت چالاکی سهربازی خۆی دژی کوردهکانی تورکیا یهکجار بهرزکردۆتهوهو گوشارهکانی بۆ سهر خهڵک زیاد کردووه. ههرچهن خهڵکی کوردی تورکیا و رێکخراوه سیاسییه کوردییهکان و لایهنگرانیان دهیانهوێت ئابڵۆقهی دژی کوردهکان لهم وڵاته ههڵگرن بهڵام بهداخهوه دهبینین که خهڵک لهم نێوانهدا ئاوارهو بێبهش دهبن و ئهم هێرشانه جگه لهمانه بریندارێکی زۆری لێکهوتووهتهوه که رێگای چارهسهر و دهرمانی پێویستیشیان نییه.
ئایا ئهنقهره گوشاری سهر کوردهکان کهم دهکاتهوه؟
بهڕای من حکومهت گوشارهکان زیاد دهکات و ئهوهی دهستی پێکردووه به ئاسانی کۆتایی پێ ناهێنێت. بهڕای من حزبی داد و گهشهپێدان بارودۆخێکی قهیرانئاوی له تورکیا دروست کردووه تاوهکو بتوانێت لهم رێگایهوه درێژه به دهسهڵاتی خۆی بدات چونکه ههڵبژاردن له تورکیا نزیکهو ئهم حزبه هیواداره تاوهکو لهم رێگایهوه دهنگهکانی زیاد بکات.
حکومهتی تورکیا ئایا دهتوانێت له رێگای سهربازییهوه بهسهر کوردهکانی تورکیا و پ.کا.کا زاڵ بێت؟
ئهم بابهته چهندین و چهندین جار له چهندین ساڵدا ئهزموون کراوه. رێگای سهربازی چهندین ساڵه که بێ ئاکام بووهو پ.کا.کا و کوردهکانی تورکیا درێژهیان به ژیانی خۆیان داوه. ههم حکومهتی ههرێمی فیدراڵی عێراق و ههم وڵاتانی جیهان له یهکێتی ئهوروپا بهدوای ئهوهوهن تاوهکو ههردوولا له رێگای دانوستانهوه کێشهکانیان کۆتایی پێ بێنن. حکومهتی تورکیا به درێژایی ساڵانی رابردوو لهگهڵیان دانوستانی کرد و ههرچهند گهیشتنه پرۆسهیهکی ئاشتی بهڵام دیسان حکومهت هێرشهکانی بۆ سهر کوردهکانی دهست پێکرد.
ئهحمهد داوود ئۆغلو، سهرۆک وهزیرانی تورکیا رایگهیاند که دهیهوێت پ.کا.کا لهنێو ببات، ئایا توانای ئهمهیان ههیه؟
لهبیرمه کاتێک که رژێم و سیستمی کۆن له عێراقدا لهسهر کاربوو، لهم جۆره وتانه زۆر دهدرا و ئێستاش ئهم جۆره وتانهی ئاغای ئۆغلو من وهبیری وتهکانی بهرپرسانی رژێمی کۆنی عێراق دهخاتهوه که له کردهوهدا هیچ ئاکامێکی نهبوو.
چاوهڕوانی ئێوه له پرۆسهی ههڵبژاردنی داهاتووی تورکیا چیه، پێتان وایه لهم بارودۆخهدا دهنگی کوردهکان کهم دهبێتهوه یان زیاد دهکات؟
دیاره که له ههڵبژاردنهکانی داهاتوودا لهو ناوچانه که کوردهکان ههن دهنگی کورد زیاتر له رابردوو دهبێت. لهم ههڵبژاردنهدا ژمارهیهکی زیاتر له کوردهکان بهشدار دهبن.
رۆژنامهی ئيعتماد، بهشی "وتووێژی رۆژ"، شهمه 21ی مانگی ڕهزبهری 1394، ساڵی سێزدهیهم، ژماره 3340، لاپهرهی 6.
پێشنیوهڕۆی ئهمڕۆ ههینی 19ی دیسهمبهری2014 ، بهڕێز نێچیرڤان بارزانی سهرۆك وهزیرانی ههرێمی كوردستان له ئیستانبول له لایهن بهڕێز ئهحمهد داوود ئۆغلو سهرۆك وهزیرانی توركیاوه پێشوازی لێكرا.
له كۆبوونهوهیهكدا بارودۆخی ئێستای عیراق و ناوچهكه و پێشهاته سهربازییهكان و شهڕی دژی تیرۆر و ئهو سهركهوتن و بهرهوپێشچوونانهی ئهم ڕۆژانه له لایهن پێشمهرگهی كوردستانهوه، له ناوچهكانی زوممار و دهوروبهری شهنگال به دهست هاتوون، تاوتوێ كران و باس له پێشڕهوهییه بهردهوامهكانی پێشمهرگه و كۆنترۆڵكردنهوه و دهرهێنانی ئهو شوێنانه له دهستی داعش، كرا.
له بهشێكی دیكهی كۆبوونهوكهدا، دوایین ڕێككهوتنی نێوان ههولێر و بهغدا خرایه بهر باس و بهڕێز داوود ئۆغلو وێڕای دهربڕینی خۆشحاڵیی خۆی بهو ڕێككهوتنه، دهستخۆشی له ههردوولا كرد و هیوای خواست ئهم ڕێككهوتنه كه بهشێك له كێشهكانی ههولێر و بهغدا چارهسهر دهكات، ببێته هاندهرێك بۆ ئهوهی ههموو كێشهكانی نێوان ههرێمی كوردستان و حكوومهتی عیراق، چارهسهر بكرێن.
تاوتوێكردنی پهیوهندییهكانی ههرێمی كوردستان و توركیا بهشێكی دیكهی كۆبوونهوهكه بوو، كه تیایدا ههردوولا داكۆكییان لهسهر برهودانی زیاتر و فراوانكردنی بوارهكانی پهیوهندییهكان كردهوه و كۆك بوون لهسهر ئهوهی كه بهردهوامیی سهردان و دیدارهكان له نێوان ههدوولادا، بۆ ئاڵوگۆڕی بیروڕا و تێڕوانینی ههدوولا لهسهر پرسهكان و پتهوكردنی پهیوهندییهكان، هاوكار دهبێت.
ئهمهو بڕیاره ئێوارهی ئهمڕۆش له ئهنقهرهی پایتهختی توركیا، ههردوو بهڕێزان نێچیرڤان بارزانی سهرۆك وهزیرانی ههرێمی كوردستان و ڕهجهب تهییب ئهردۆغان سهركۆماری توركیا، كۆببنهوه.
دوایین هەواڵەکان
- نوێنەری حکومەتی هەرێم لە ئێران: سەردانەکەی پزیشکیان ئاماژەیە بۆ گرنگیدانی ئێران بە هەرێمی کوردستان
- ههرێمى كوردستان و ئێران جهخت له برهودان به پهيوهندييهكانيان دهكهنهوه
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی: سەردانی سەرۆک کۆماری ئێران مێژوویی بوو
- نازم دەباغ له وتووێژ لهگهڵ ئاژانسی ئیرنا: مەسعوود پزشکیان سەردانی هەولێر دەکات
- نازم دەباغ: کاتی سەردانی پزیشکیان بۆ عێراق دیار نییە
- «سەلام رشدی» لهگهڵ شاندی یهکێتی هاورده و ناردنکارانی لقی ههولێر کۆبۆوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى: ههميشه پشتيوانى و بهرگرى له مافهكانى ئێزدييان دهكهين
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی لهگهڵ باڵیۆزی یهکێتیی ئهورووپا کۆبووهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى لهگهڵ باڵيۆزى نهمسا كۆبووهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى سوپاسى جهنهرال ڤاول دهكات