به‌ توندى ئیدانه‌ى ئه‌و كاره‌ تیرۆرستییه‌ ده‌كه‌ین كه‌ ئه‌مڕۆ گردبوونه‌وه‌یه‌كى ڕێكخراوه‌كانى له‌ ئه‌نقه‌ره‌ى پایته‌ختى توركیا كرده‌ ئامانج و له‌ ئه‌نجامدا ژماره‌یه‌كى زۆر له‌ به‌شداربووان، گیانیان له‌ ده‌ست دا و بریندار بوون كه‌ خۆیان بۆ چالاكییه‌كى مه‌ده‌نى له‌پێناو ئاشتیدا ئاماده‌ ده‌كرد. پرسه‌ و سه‌ره‌خۆشى له‌ كه‌سوكار و گه‌ل و حكوومه‌تى توركیا ده‌كه‌ین و هیواى زووچاكبوونه‌وه‌ بۆ برینداران ده‌خوازین.

دووباره‌بوونه‌وه‌ى ئه‌و هێرشه‌ تیرۆرستیانه‌ له‌ كاتێكدا نیشانه‌یه‌كى ڕوونى فراوانبوونى مه‌ترسیى تیرۆره‌ كه‌ ڕووبه‌رێكى گه‌وره‌ى له‌ ناوچه‌كه‌ گرتووه‌ته‌وه‌، له‌ هه‌مان كاتدا به‌ڵگه‌یه‌ى دیكه‌یه‌ بۆ ئه‌وه‌ى كه‌ ناوچه‌كه‌ به‌تایبه‌تى و كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى به‌گشتى، ده‌بێ به‌ گیان و ئیراده‌یه‌كى به‌هێزتره‌وه‌ ڕووبه‌ڕووى تیرۆر و تیرۆرستان ببنه‌ و له‌پێناو سه‌ركه‌وتن به‌سه‌ر تیرۆرستاندا و بۆ نه‌هێشتنى تیرۆر، هاوكارى و هه‌ماهه‌نگییه‌كى گه‌وره‌تر بكه‌ن.

هیوادارین ئه‌نجامده‌رانى ئه‌م كاره‌ تیرۆرستییه‌ ئاشكرا و ده‌سگیر بكرێن و له‌به‌رده‌م دادگا و یاسادا به‌ سزاى خۆیان بگه‌ن، هه‌روه‌ها هیواخوازین ئه‌م تاوانه‌ نه‌بێته‌ هۆى دروستبوونى ته‌نگوچه‌ڵه‌مه‌ له‌به‌رده‌م پرۆسه‌ى دیموكراسى و هه‌ڵبژاردنه‌كانى داهاتووى توركیادا.

ئه‌نجومه‌نى وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان
10.10.2015

ڕۆژی سێشەممە 6ـی 10ـی 2015 بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان بە مەبەستی ئاگاداربوون لە كاروباری ئاكادیمیای سەربازیی زاخۆ و ڕەوشی خولە سەربازییەكان و بە تایبەتیش یەكەم خولی پێگەیاندنی ئەفسەرانی ئافرەت سەردانی ئاكادیمیای سەربازیی زاخۆ كرد.

لەم سەردانەدا سەرۆك بارزانی لە مەراسیمی نمایشی سەربازیی ئەفسەرانی ئافرەتدا ئامادە بوو و پاشان لەگەڵ فەرماندە و مامۆستا و سەرپەرشتیارانی ئاكادیمیا و خولی تایبەت بە ئەفسەرانی ئافرەت كۆبوویەوە و لە كۆبوونەوەكەدا لە نزیكەوە ئاگاداری وردەكاریی خولەكانی ئاكادیمیا بوو و ئامۆژگاری و ڕێنمایی پێویستی خستەڕوو.

دوای ئەو كۆبوونەوەیەش سەرۆك بارزانی وتەیەكی بۆ قوتابیانی ئافرەتی خولەكە پێشكەش كرد و تێیدا سوپاسی ستافی سەرپەرشتیی ئاكادیمیای زاخۆی كرد كە لە ماوەی 19 ساڵی ڕابردوو ژمارەیەكی زۆر ئەفسەریان بۆ وڵاتەكەیان پێگەیاندووە. سەرۆك بارزانی خۆشحاڵیی خۆیشی نیشاندا بە ئامادەیی ژمارەیەك كچ بۆ بەشداربوونیان لە خولی سەربازیی پێگەیاندنی ئەفسەران و، وێڕای ئاماژەكردن بە ڕۆڵی ئافرەتان جەختی لەوە كردەوە كە كچانیش پێویستە شانبەشانی كوڕان بە زانستی سەربازی پەرەوەردە بكرێن بۆ ئەوەی بەشدار بن لە بەرگریكردن لە وڵاتەكەیان و هەروەها دەبێ پێشانی جیهان بدەین كە كۆمەڵگەیەكی كراوەمان هەیە و جیاوازیی لەنێو كچ و كوڕان نییە و بەهیچ شێوەیەك كچ كەمتر نییە لە كوڕ. سەرۆك بارزانی ئەوەیش خستە ڕوو كە لەدوای دەرچوونی ئەو ژمارەی قوتابیانی كچ ئەوە، ئەركێكی گەورەیان دەكەوێتە سەر شان و دەبێ كچانمان ئەوە بسەلمێنن كە لە ئاییندەدا ڕۆڵیان لە كوڕان زیاتر دەبێت. سەرۆك بارزانی وێڕای ئاماژەدان بە قارەمانێتیی پێشمەرگە لە شكاندنی ئەفسانەی داعش و خۆڕاگریی گەلی كوردستان ئەوەی باس كرد كە پێشمەرگە بووەتە هێما و پێگە بۆ گەلی كوردستان و كچانیش دەتوانن ئەو سەنگ و پێگەیە زیاتر دەكەن. كاتێك وێنەی پێشمەرگە و كچانمان لەبەرەكانی شەڕ لێرە و لە كۆبانێ لەمیدیاكان دەدیترا، ورە و هیمەتی خەڵكی ئەوروپاییشی بەرز دەكردەوە. سەرۆك بارزانی ئامادەیی خۆی نیشاندا كە بە هەموو شێوەیەك پاڵپشتیی ئەم خولەی پێگەیاندنی ئەفسەرانی ئافرەت بێت لە ئاكادیمیای سەربازی.

جێگەی ئاماژەپێدانە بە مەبەستی بایەخدان بە ڕۆڵی ئافرەت لە بەرگریكردن لە وڵات و پەروەردەكردنیان بە زانستی سەربازیی سەردەم یەكەمین خوڵی پێگەیاندنی ئەفسەرانی ئافرەت بە بەشداریی 202 كچ لە ئاكادیمیای سەربازیی زاخۆ ماوەی چەند مانگە دەستی پێكردووە و لە مانگی چواری ساڵی 2016 كوتایی دێت.

بۆ بینینی وتارەكەی سەرۆك بارزانی ئێرە دابگرە

ڕۆژی چوارشەممە 7ـی10ـی2015 لە شاری دهۆك بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە پیتێر سیارتۆ وەزیری دەرەوە و بازرگانیی هەنگاریا و شاندێكی یاوەری كرد كە پێكهاتبوون لە تیبۆر زاتماری باڵیۆزی هەنگاریا لە عێراق و كسابا وێزكینی كونسوڵی هەنگاریا لە هەولێر و ژمارەیەك ڕاوێژكاری وەزارەتی دەرەوەی ئەو وڵاتە.

لە دیدارەكە وەزیری دەرەوەی هەنگاریا سڵاوی سەرۆك وەزیرانی وڵاتەكەی بە سەرۆك بارزانی گەیاند و پێزانینیشی هەبوو بۆ هەرێمی كوردستان كە ژمارەیەكی یەكجار زۆری ئاوارە و پەنابەری وەخۆ گرتووە كە بارێكی قورسە لەسەر شانی هەرێمی كوردستان و پێویستەیەكێتیی ئەوڕووپا یارمەتییەكانی خۆی بۆ پەنابەر و ئاوارەكانی ناو هەرێمی كوردستانیش تەرخان بكات. هەروەها وێڕای ئاماژەپێدن بە ڕەهەندە جۆراوجۆرەكانی هاتنی شەپۆڵی ئاوارە و پەنابەر بۆ ئەورووپا، جەختی لەوە كردەوە كە وڵاتانی ئەورووپایی ڕووبەڕووی تەحەدییەكی زۆر گەورە هاتوون و هێشتایش بە تەواوەتی وەڵامێكی دروستیان بۆ قەیرانی ئاوارە و پەنابەران نەدۆزیوەتەوە. ئەوەیشی خستەڕوو كە چارەسەری ڕیشەیی ئەم پرسە لەنێو خاكی ئەورووپادا نییە.

وەزیری دەرەوەی هەنگاریا سەرۆك بارزانیی لە وردەكاریی پلان و پێشنیارەكانی وڵاتەكەی ئاگادار كردەوە كە بەنیازە بۆ چارەسەركردنی كێشەی ئاوارەكان پێشكەش بە یەكێتیی ئەورووپای بكات و لەم ڕووەوە داوای كرد سەرۆك بارزانی تێبینییەكانی خۆی لەسەر چۆنییەتی چارەكردنی پرسی ئاوارەكان و قەیرانەكانی ناوچەكە بخاتەڕوو. هەروەها لەناوبردنی داعش و گەڕاندنەوەی سەقامگیریی بۆ ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بە یارمەتیدەری چارەسەركردنی قەیرانی ئاوارەكان لەقەڵەم دا و بۆ ئەم مەبەستەیش هاوكاریی هەموو لایەكی بە پێویست زانی. لە بەشێكی دیكەی قسەكانیدا وەزیری دەرەوەی هەنگارییا پاڵپشتیی تەواوی وڵاتەكەی بۆ هەرێمی كوردستان ڕاگەیاند و ئەوەیشی باس كرد كە هەنگاریا بەردەوام دەبێت لە هاوكاریی پێشمەرگە و پێشكەشكردنی مەشق و ڕاهێنان بە هێزی پێشمەرگەی كوردستان.

لەبەرانبەردا سەرۆك بارزانی سوپاسی هەڵوێستی وڵاتی هەنگاریای كرد لە پشتیوانیكردنی هەرێمی كوردستان. پەیوەست بە كێشەی پەنابەر و ئاوارەكان سەرۆك بارزانی ئەوەی بۆ شاندی میوان ڕوونكردەوە كە چارەسەری ئەم كێشەیە لەدەرەوەی خاكی ئەورووپایە و قەیرانی ئابووری و هەڕەشەی تیرۆریستان دوو هۆكاری سەرەكیی ئاوارەبوونی خەڵكی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستە و بۆ چارەسەركردنی ئەم پرسەیش پێویستە كار بۆ نەهێشتنی هۆكارەكان بكرێت نەك تەنیا مامەڵە لەگەڵ ئەنجامەكاندا بكرێت. لەبارەی شەڕی تیرۆریش سەرۆك بارزانی ڕایگەیاند لەڕووی عەمەلییەوە باری قورسی شەڕی تیرۆر لەسەر شانی پێشمەرگەیە و هێشتا جیهان وەك پێویست بەڕووی ئەو دیاردە ترسناكەدا نەوەستاوەتەوە و ناشكرێ تیرۆر وەك كارتێكی گوشار لە لایەن دەوڵەتانەوە بەكار بهێنرێت.

سەرۆك بارزانی باسیشی لە دوا پەرەسەندنەكان و گورزە ئاسمانییەكانی ڕووسیا كرد و ئەوەی دووپاتكردەوە كە ئەگەر هەماهەنگی و ڕێككەوتن لەنێوان وڵاتانی هاوپەیمانی دژی تیرۆر و ڕووسیا نەبێت ئەوە دۆخەكە ئاڵۆزتر دەبێ و سەقامگیریی لە ناوچەكە ناهێتە دی.

باسكردنی بارودۆخی سووریا و هەروەها پەیوەندییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و وڵاتی هەنگاریا تەوەرێكی دیكەی دانیشتنەكە بوو.

ڕۆژی هەینی 9ـی 10ـی 2015 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە جۆن ئاڵێن نوێنەری تایبەتی سەرۆك ئۆباما لە هاوپەیمانێتیی نێودەوڵەتی دژی داعش و شاندێكی یاوەری كرد كە پێكهاتبوو لە ستیوارت جۆنز باڵیۆزی ئەمەریكا لە عێراق و ماتیاس میتمان كونسوڵی ئەمەریكا لە هەولێر و ژمارەیەك فەرماندە و ڕاوێژكاری سوپای ئەمەریكا.

لە دیدارەكەدا نوێنەری تایبەتی سەرۆك ئۆباما لە هاوپەیمانێتیی نێودەوڵەتی دژی داعش ڕایگەیاند كە هەر جارێك كە سەردانی كوردستان دەكات هەست بە قوربانیدان و دەستكەوتەكان و پێشڤەچوونی گەلی كوردستان دەكات و سەرەخۆشییشی لە سەرۆك بارزانی و كەسوكاری ئەو پێشمەرگانە كرد كە لەشەڕی تیرۆردا گیانی خۆیان فیدا كردووە و شەهید بوونە و هەروەها پیرۆزبایی لە سەرۆك بارزانی و هێزی پێشمەرگە كرد بەبۆنەی ئەو سەركەوتنانەی لە بەرەكانی شەڕ مسوگەریان كردووە.

هەر لەم كۆبوونەوەیەدا نوێنەری تایبەتی سەرۆك ئۆباما لە هاوپەیمانێتیی نێودەوڵەتی دژی داعش، بیروبۆچوونی وڵاتەكەی لەبارەی پێشهاتە سیاسی و ئەمنییەكانی ناوچەكە و سووریا و شەڕی تیرۆر و هەروەها گورزە سەربازییەكانی ڕووسیا بۆ سەرۆك بارزانی شی كردەوە و نیگەرانیی خۆیشی لە مەترسیی قووڵتربوونی گرفتەكان و دەستپێكردنی شەپۆڵێكی دیكەی ئاوارەكان نیشاندا.

لەبەرانبەردا سەرۆك بارزانی سوپاسی هەڵوێستی نوێنەری تایبەتی سەرۆك ئۆبامای كرد و خۆشحاڵیی خۆیشی نیشاندا كە هەماهەنگیی نێوان هێزەكانی هاوپەیمانان و پێشمەرگە لە ئاستێكی زۆر باش دایە و ئەنجامی باشی لێ دەكەوێتەوە. سەبارەت بە هێزی پێشمەرگەی كوردستانیش سەرۆك بارزانی ئەوەی بە شاندی میوان ڕاگەیاند كە لەدەستدانی قارەمانان كە بۆ پاراستنی وڵاتیان گیانیان فیدا دەكەن، خەسارتێكی گەورەیە. ئێستا هێزی پێشمەرگەی كوردستان بە ورەیەكی بەرزەوە بەرگری لە كوردستان دەكات. پەیوەست بە گۆڕانكارییە سیاسی و سەربازییەكانی ناوچەكە و دەستێوەردانی سەربازیی ڕووسیا سەرۆك بارزانی ئەوەی دووپاتكردەوە كە بوونی هەماهەنگیی نێوان ڕووسیا و وڵاتانی هاوپەیمان و لە شەڕی تیرۆریستاندا دەستكەوتی زۆر باشی دەبێت و ئەوەیشی ڕاگەیاند پێویستە ئەولەوییەتی هەموو لایەك بە پلەی یەكەم لێدان و لەناوبردنی داعش بێت ئەگینا تووشی هەڵەی گەورە دەبن.

لەبەشێكی دیكەی كۆبوونەوەكە بارودۆخی سیاسیی عێراق و هەروەها بارودۆخی مەیدانیی بەرەكانی شەڕی دژی تیرۆریستان و پێداویستییەكانی هێزی پێشمەرگە تاوتوێ كرا و شاندی میوان ئەوەی بە سەرۆك بارزانی ڕاگەیاندكە ئەمەریكا لە هەموو بارودۆخێكدا هاوكار و هاوپەیمانی هەرێمی كوردستانە و لە یارمەتیدانی هێزی پێشمەرگەیش بەردەوام دەبێت. 

جێگەی ئاماژەپێكردنە لەم كۆبوونەوەیەدا مەسروور بارزانی ڕاوێژكاری ئەنجوومەنی ئاساییشی هەرێم و مستەفا سەید قادر وەزیری پێشمەرگە و فواد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتیی هەرێم و فەلاح مستەفا بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی حكوومەت و ئەنوەر حاجی عوسمان جێگری وەزیری پێشمەرگە و جەعفەر شێخ مستەفا و فەریق شێروان عەبدولرەحمان و فەریق جەبار یاوەر ئەندامانی فەرماندەیی گشتیی هێزەكانی پاراستنی هەرێم ئامادە بوون.