هەرێم - ئێران
لەگەڵ فراوانبوونی خۆپیشاندان و ناڕەزایەتییەکان لە ئێران، تا ئێستاش بەردەوام بەرپرسانی ئێرانی هەڕەشەی فراوانکردنی هێرشەکان دەکەن بۆ سەر بنکە و بارەگای لایەنە کوردییە ئۆپۆزسیۆنەکانی ئەو وڵاتە لەناو هەرێمی کوردستانی عێراق، هاوکات جەختیش دەکەنەوە هێرشەکان بە ئاگاداری حکومەتی ناوەندی عێراق و حکومەتی هەرێم بووە.
نازم دەباغ نوێنەری حکومەتی هەرێم لە تاران لەم وتووێژەی بەشی کوردی دەنگی ئەمەریکا دەڵێت" کۆمیتەیەکی هاوبەش لە نێوان هەرێم و ئێراندا هەیە کە نوێنەری پارتی و یەکێتی و حکومەتی هەرێم و بەرپرسانی سوپا و ئیتڵاعاتی ئێران ئەندامن تێیدا، ئه‌و كۆمیته هاوبه‌شه ده‌بێت هه‌میشه چاودێری ئه‌و چالاكیانه بكەن كه له‌ناو هه‌رێمی كوردستانه‌وه ڕووبه‌ڕووی كۆماری ئیسلامی ئێران ده‌بێته‌وه، دەشڵێت" ئه‌گه‌ر به‌رده‌وام هۆكار هه‌بێت بۆئه‌وه‌ی ئێران تۆپباران بكات، ئه‌وكاته‌ش حكومه‌تی هه‌رێم ده‌بێت بیر له بژارده‌ی تر بكاته‌وه، ئه‌و هێز و لایانانه‌ی كه له هه‌رێمی كوردستان و عێراقدا هه‌ن چ ئۆپۆزیسیۆنی ئێران بن چ ئۆپۆزیسیۆنی توركیا بن یان هه‌ر وڵاتێكی تر پێموایه جوڵانه‌وه‌كانیان سنوردار ده‌كرێن، پێشبینی دووبارە بوونەوەی ڕێککەوتنێک هاوشێوەی ئەوەی جەزائیر دەکەم لەسەر کەوڵی کورد، بەڵام ئەمجارە لە نێوان (عێراق و تورکیا و ئێران و سوریادا) دەبێت. "
" بۆ ئه‌م بابه‌تی تۆپبارانه ئێمه وه‌كو نوێنه‌رایه‌تی حكومه‌تی هه‌رێم هیچ جۆره دەخاله‌تێكمان نه‌بووه "
وه‌كو نوێنه‌رایه‌تی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان ئێوه چیتانكردووه له‌سه‌ر ئه‌و بۆردومانانه‌ی دوو هه‌فته‌ی ڕابردووی ئێران بۆ سه‌ر باره‌گاكانی حزبە کوردییەکانی ئۆپۆزسیۆنی ئێران کە چه‌ندین قوربانی لێكه‌وته‌وه؟
لە وەڵامدا نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران دەڵێت" من سوپاسی ئێوه ده‌كه‌م به‌ڕاستی به‌ڵێنم دابوو قسه نه‌كه‌م، به‌ڵام بۆ وه‌ڵامدانه‌وه‌ی هه‌ندێک له‌و ڕاگه‌یاندكارانه‌ی كه له‌خۆیانه‌وه ده‌نگ و باس و هه‌واڵ داده‌تاشن گوایه ئێران فشاری خستۆته‌سه‌ر من كه قسه نه‌كه‌م بۆیه ئێستا قسه‌ده‌كه‌م چونكه ئه‌و براده‌ره‌ی ئه‌م هه‌واڵه‌ی نوسیووه ئه‌وكات من له هه‌رێمی كوردستان نه‌بووم، به‌ڵام ئه‌و چه‌ند ڕۆژه هاتوومه‌ته‌وه تاران بۆیه بۆ ڕوونكردنه‌وه كه من بڵێم، ئه‌و ئازادییه‌م هه‌بووه و هه‌شمه كه بتوانم له بیر و ڕاكانم و بیروبۆچوونه‌كانم و سیاسه‌تی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان هه‌م به‌رگری بكه‌م و هه‌م بیگه‌یه‌نم، ئێمه وه‌كو حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان ڕاسته نوێنه‌رایه‌تیمان هه‌یه چه‌ندین جاریش باسمان كردووه، نوێنه‌رایه‌تی ئێمه پێكهاته‌یه له نوێنه‌رایه‌تی حزبه‌كان، كۆماری ئیسلامی ئێران په‌یوه‌ندی تایبه‌تی خۆی هه‌یه له‌گه‌ڵ پارتی دیموكراتی كوردستان و یه‌كێتی نیشتیمانی كوردستان و سۆسیالیست و بزوتنه‌وه‌ی ئیسلامی و یه‌كگرتووی ئیسلامی و كۆمه‌ڵی دادگه‌ری و هه‌موو ئه‌وانه‌ی تر خۆیان له په‌یوه‌ندیدان، ئه‌م بابه‌تی تۆپبارانه ئێمه وه‌كو نوێنه‌رایه‌تی حكومه‌تی هه‌رێم هیچ جۆره دەخاله‌تێكمان نه‌بووه، بێجگه له‌وه‌ی ئه‌گه‌ر كۆڕ و كۆبوونه‌وه‌یه‌ک كرابێت یان دانیشتنێكی تایبه‌تی كرابێت له‌وێ باسمان له‌وه كردووه كه خه‌ڵكی سیڤیلی كوردستان هه‌میشه زه‌ره‌رمه‌ند بووه له‌م تۆپبارانه‌دا. "
" کۆمیتەیەکی هاوبەش لە نێوان هەرێمی کوردستانی عێراق و ئێران هەیە بۆ ئەو بوارانە"
نازم دەباغ ئەوەشی وت"هه‌میشه جه‌ختمانكردۆته‌وه هه‌رێمی كوردستان ئه‌منیه‌ت و ئاسایشی خۆی هه‌یه و به‌رژه‌وه‌ندی خۆی هه‌یه له‌گه‌ڵ كۆماری ئیسلامی ئێران، ناكرێت كۆمیته‌ی هاوبه‌ش و هاوكاری نه‌بێت له بواری فه‌رهه‌نگی و له بواری ئابوری و له‌بواری ئاسایشدا واته پێویستی جوگرافیایی له ناوچه‌كه فه‌رزی ده‌كات به‌سه‌ر حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان كه ئه‌و كۆمیته هاوبه‌شه‌ی هه‌بێت ئه‌و كۆمیته‌ش هی ئه‌مڕۆ نییه له‌وه‌ته‌ی په‌یوه‌ندی كۆماری ئیسلامی ئێران و حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان هه‌یه ده‌توانم بگه‌ڕێنه‌وه بۆ په‌یوه‌ندییه‌كانی یه‌كێتی به‌ته‌نها و پارتی به ته‌نها ئه‌و كۆمیته هه‌بووه ئه‌و كۆمیته‌ش له‌م دواییانه چالاكتر بووه له‌چاو جاراندا به‌پێی ئه‌م بارودۆخه‌ی له هه‌رێمی كوردستان هه‌بووه. "
" کۆمیتەکە لە کێ پێکهاتووە؟ "
نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان دەربارەی ئەو کۆمیتە هاوبەشەی نێوان هەرێمی کوردستانی عێراق و کۆماری ئیسلامی ئێران ڕونیکردەوە" كۆمیته‌كه بریتیه له نوێنه‌رایه‌تی دام و ده‌زگای ئاسایش و ناوخۆی هه‌رێمی كوردستان، هه‌روه‌ها نوێنه‌رایه‌تی هه‌موو به‌شه‌كانی ناو كۆماری ئیسلامی ئێران له‌وانه وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه و وه‌زاره‌تی ئیتڵاعات و له‌وانه سوپا و قه‌رارگای قودس و قه‌رارگای هه‌مزه و هه‌موو ئه‌وانه له كۆبوونه‌وه‌كان به‌شدار ده‌بن هه‌ریه‌كه ڕاپۆرتی خۆی ده‌دات، هه‌روه‌ها له هه‌رێمی كوردستانیش به‌تایبه‌تی هه‌م نوێنه‌ری پارتی دیموكراتی كوردستان و هه‌م نوێنه‌ری یه‌كێتی نیشتیمانی كوردستان له‌گه‌ڵ نوێنه‌رایه‌تی حكومه‌ت به‌شداریان هه‌یه له‌و كۆمیته‌یه باس له بارودۆخی ناوچه‌كه ده‌كه‌ن به‌تایبه‌تی له‌كاتێكدا كه جموجۆڵێک له‌ناو ئێراندا په‌یدا ده‌بێت له ڕاگه‌یاندنه‌كانی لایه‌نی ئۆپۆزیسیۆنی ئێرانی له هه‌رێمی كوردستان كه باسی لێوه ده‌كه‌ن ئه‌وانیش ده‌گه‌ڕێنه‌وه بۆ سه‌رچاوه‌ی ئه‌و بنكانه‌ی كه‌تێیدا بڕیاری لێده‌دات واته ڕاسته له‌وانه‌یه له‌هه‌ندێک شوێندا هه‌ندێک گروپ هێزی چه‌كداریان نه‌ناردبێته ناو كۆماری ئیسلامی ئێرانه‌وه، به‌ڵام سه‌ركردایه‌تی سیاسیان له‌و شوێنه‌ی كه بنكه‌ی سه‌ركردایه‌تی لێیه به‌دڵنیاییه‌وه ڕێنمایی و ئامۆژگاری و بڕیاری لێده‌درێت بۆیه كۆماری ئیسلامی ئێران هاتۆته ئه‌و بڕوایه ده‌ڵێت ئه‌و بنكانه‌ی كه ئه‌وانی تێدایه له هه‌رێمی كوردستان بنكه‌ی ناردنی ئه‌و ده‌ستانه‌ن كه له‌ناو كۆماری ئیسلامی ئێرانن. "
" ئه‌و كۆمیته هاوبه‌شه ده‌بێت هه‌میشه چاودێری ئه‌و چالاكیانه بكات كه له‌ناو هه‌رێمی كوردستانه‌وه ڕووبه‌ڕووی كۆماری ئیسلامی ئێران ده‌بێته‌وه "
ئه‌و كۆمیته‌یه ئه‌ركیان چیه له‌وكاته‌دا كه جموجۆڵێک له‌ناو ئێراندا ده‌بێت؟
وەڵامەکەی نوێنەری حکومەتی هەرێم لە تاران بەمجۆرە بوو" ئه‌و كۆمیته هاوبه‌شه ده‌بێت هه‌میشه چاودێری ئه‌و چالاكیانه بكات كه له‌ناو هه‌رێمی كوردستانه‌وه ڕووبه‌ڕووی كۆماری ئیسلامی ئێران ده‌بێته‌وه. "
" كۆمیته‌کە سه‌ر به حكومه‌تی هه‌رێمه به‌ڵام نوێنه‌رایه‌تی هه‌ردوو حزبی تێدایه "
وتیشی" ئه‌و كۆمیته‌یه له‌و ڕۆژه‌ی په‌یوه‌ندی هه‌بووه یه‌كێتی به‌ته‌نها و پارتی به‌ته‌نها، دواتر بۆته په‌یوه‌ندی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان و كۆماری ئیسلامی ئێران، واته له‌وه‌ته‌ی كه حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان هه‌یه ئه‌م كۆمیته و ئه‌م هاوكارییه هه‌یه، ئه‌م كۆمیته‌یه سه‌ر به حكومه‌تی هه‌رێمه، به‌ڵام نوێنه‌رایه‌تی هه‌ردوو حزبی تێدایه. "
كه‌واته کۆمیتەکە چاودێری لایه‌نه كوردییه‌كانی ئێران له كوردستانی عێراقدا ده‌كه‌ن؟
لە وەڵامدا نازم دەباغ وتی" ئه‌مه تایبه‌ت نییه ته‌نها بۆ لایه‌نێكی كوردی ئۆپۆزیسیۆنی ئێرانی له هه‌رێمی كوردستان ئه‌مه له‌و چوارچێوه‌یه‌دا چاودێری جموجۆڵی ئه‌و هێز و لایه‌نانه ده‌كات كه له‌ناو هه‌رێمی كوردستان بۆ ئێران كێشه‌ی ئه‌منی و ئاسایشی بۆ په‌یدا ده‌كات، هه‌روه‌ها چاودێری ئه‌و چالاكیانه‌ی ئێرانیش ده‌كات بۆ ناو هه‌رێمی كوردستان، به‌ڵام به‌داخه‌وه هه‌تا ئێستا زیاتر ئه‌وه‌ی كه ئێمه بینیومانه له‌و بابه‌تانه ئه‌و چه‌ند ڕۆژه‌ی ڕابردوو بووه كه ڕوویداوه كۆمیته‌ش به‌دواداچوونی خۆی بۆ كردووه ئێمه‌ش لێره خۆمان هه‌وڵمانداوه، چونكه له ئه‌ركی خۆماندا ده‌بینین چ حكومه‌ت پێمان بڵێت و چ حكومه‌ت پێمان نه‌ڵێت له لایه‌نی په‌یوه‌ندیدار پرسیار ده‌كه‌ین و به‌دواداچوون ده‌كه‌ین هه‌میشه داوای ئه‌وه‌ش ده‌كه‌ین هه‌ردوولا پابه‌ند بین به جێبه‌جێكردنی ئه‌و ڕێككه‌وتنانه‌ی كه له ئه‌نجامی كۆبوونه‌وه‌كانی ئه‌منی له‌نێوان هه‌رێمی كوردستان و كۆماری ئیسلامی ئێران هه‌روه‌ها له‌به‌رامبه‌ر ئه‌وه‌شدا حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان چ به حزووری چ به په‌یام له‌گه‌ڵ لایه‌نه‌كانی ئۆپۆزیسیۆنی ئێرانی له هه‌رێمی كوردستان ئه‌م په‌یامانه‌ی گه‌یاندووه واته كارێک نه‌كراوه له كۆمیته كه ئه‌نجامه‌كه‌ی نه‌گه‌یانرابێت. "
" ئه‌م قسه‌یه هاندانی جارێكی تری كۆماری ئیسلامی ئێرانه بۆ ئه‌وه‌ی ڕژتر بێت "
نوێنەری حکومەتی هەرێم لە تاران زیاتر وتی" به‌داخه‌وه دوێنێ گوێی بیست بووین له‌هه‌ندێک كه‌س و لایه‌نی ئۆپۆزیسیۆن له هه‌رێمی كوردستان ده‌ڵێن "ئێمه ئه‌گه‌ر به‌شدار نه‌بین له‌م ڕێككه‌وتنانه پابه‌ند نابین" ئایا بارودۆخی ئێستا وایه كه ئه‌وان بێنم له‌و كۆمیته دابنێم؟ ئه‌گه‌ر له‌و كۆمیته‌یه دایان بنێم مانای ئه‌وه‌یه ده‌بێت ڕێككه‌وتن هه‌بێت له‌نێوان كۆماری ئیسلامی ئێران و ئه‌و لایه‌نه سیاسیانه ئه‌م قسه‌یه هاندانی جارێكی تری كۆماری ئیسلامی ئێرانه بۆ ئه‌وه‌ی ڕژتر بێت، بۆیه من پێموایه ده‌بێت وریا بین له‌وه‌ی لایه‌نێک یان كه‌سانێک له‌ناو لایه‌نێكدا هۆكار نه‌بێت بۆ قۆستنه‌وه‌ی ئه‌م بارودۆخه كه ئاڵۆزتر بێت. "
" ئایا ئێران داوای لە هەرێم کردووە لایەنە کوردییەکانی ئێران دەربکات؟ "
ئایا داواكارییه‌ک هه‌یه له‌لایه‌ن ئێرانه‌وه بۆ ده‌ركردنی حزبه كوردییه‌كانی ئێران له هه‌رێمی كوردستان؟
لە وەڵامدا نازم دەباغ وتی" به‌ڵێ كاتی خۆی ئه‌م داواكارییه هه‌بووه هه‌روه‌ک له‌گه‌ڵ (موجاهیدینی خلق) كردیان به ده‌ركردنیاندان، به‌ڵام حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان ئێستا نه‌چۆته ژێرباری ئه‌وه‌ی ئه‌م لایه‌نانه ده‌ربكرێن له هه‌رێمی كوردستان ته‌نانه‌ت هه‌میشه جه‌ختی له‌سه‌ر ئه‌وه كردۆته‌وه نوێنه‌رایه‌تی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان له كۆماری ئیسلامی ئێران له‌چوارچێوه‌ی پاراستنی مافی مرۆڤ، وه ئه‌و مافانه‌ی كه په‌ناهه‌نده له وڵاتێكدا هه‌یه‌تی به‌تایبه‌تیش هه‌رێمی كوردستان به وڵاتی غه‌ریبه دانه‌نراوه بۆ ئه‌وان، به‌ڵام ده‌بێت پابه‌ندبوون هه‌بێت ئایا هه‌ندێک له‌و لایه‌نه سیاسیانه قبوڵیانه لایه‌نێكی سیاسی بێت له‌سنوری جوگرافی ئه‌وان چالاكی بكات و ئه‌وان ڕه‌زامه‌ند نه‌بن! به‌هیچ شێوه‌یه‌ک ناكرێت ئه‌وه ڕووبدات بۆیه حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان هه‌تا پێی بكرێت دژی ئه‌و هه‌نگاوانه وه‌ستاوه كه ده‌ربكرێن له وڵاتدا به‌ڵام هه‌میشه پشتیوان بووه له چه‌سپاندنی ئه‌من و ئاسایش ، وه پابه‌ندبوون به‌و ڕێنماییانه و به‌و ڕێسا و یاسایانه‌ی كه ده‌بێت هه‌موو لایه‌ک پابه‌ند بین بۆئه‌وه‌ی زیان به یه‌كتری نه‌گه‌یه‌نین و زیان به ئه‌من و ئاسایشی وڵاتانی داروسێمان نه‌گه‌یه‌نین واته هه‌م بۆ ئێرانه هه‌م بۆ توركیایه و هه‌م سوریا و هه‌م بۆ لایه‌نی عێراقه. "
" ئه‌وكاته‌ش حكومه‌تی هه‌رێم ده‌بێت بیر له بژارده‌ی تر بكاته‌وه "
هیچ بڕیارێک هه‌یه پێشتر و ئێستا حزبه كوردییه‌كانی ئێران به فه‌رمی ئاگادار كراونه‌ته‌وه كه باره‌گاكانیان چۆڵ بكرێن؟
وەڵامەکەی نازم دەباغ بەمجۆرە بوو"هه‌تا ئێستا به‌فه‌رمی شتێكی وام نه‌بیستووه، به‌ڵام ئه‌و ڕووداوانه‌ی كه ڕووده‌ده‌ن، ئه‌گه‌ر بگه‌ڕێنه‌وه بۆ ڕابردوو هه‌میشه ئه‌و په‌یامه هه‌بووه، ئه‌گه‌ر به‌رده‌وام هۆكار هه‌بێت بۆئه‌وه‌ی ئێران تۆپباران بكات، ئه‌وكاته‌ش حكومه‌تی هه‌رێم ده‌بێت بیر له بژارده‌ی تر بكاته‌وه. "
" ئەمجارە جددیه‌تی زیاتر لە كۆماری ئیسلامی ئێران ده‌بینم "
ئه‌گه‌ر لایەنە کوردییە ئۆپۆزسیۆنەکانی ئێران باره‌گاكانیان لەهەرێم چۆڵ نه‌كه‌ن ئێران چیتر ده‌كات ئایا ئێران هیچ هۆشداریه‌كی داوه به ئێوه؟
لە وەڵامدا نازم دەباغ وتی" ئەمجارە جدییەتی زیاتر لە كۆماری ئیسلامی ئێران ده‌بینم به‌تایبه‌تی له مه‌رزه‌كان په‌لاماری لایه‌نه ئۆپۆزیسیۆنه‌كان بدات ئه‌گه‌ر هه‌بن. "
" پێشبینی دووبارە بوونەوەی هاوشێوەی ڕێککەوتنی جەزائیر دەکەم لەسەر کەوڵی کورد بەڵام ئەمجارە لە نێوان هەموویاندا "
پێشبینی ده‌كه‌یت هه‌مان سیناریۆی موجاهیدینی خلق به‌سه‌ر حزبه كوردییه ئێرانییه‌كانی كوردستانی عێراق دوباره ببێته‌وه؟
لە وەڵامدا نازم دەباغ وتی"من پێشبینی ئه‌وه ده‌كه‌م به‌دبه‌ختی میلله‌تی كورد له‌م جوگرافیا سیاسی و سه‌ربازیه‌دایه كه هه‌یه‌تی به‌دووری نابینم له ئاینده‌ی دوور یان نزیک ئاشته‌وایی ناوچه‌یی له نێوان عێراق و توركیا و سوریا و ئێران هه‌روه‌ها به هاوكاری و پشتیوانی ئه‌و وڵاتانه‌ی كه له عێراق به‌رژه‌وه‌ندیان هه‌یه له ده‌ره‌وه‌ی ئه‌و سیسته‌مه‌ن له‌سه‌ر كه‌وڵی كورد ته‌واو ببێت، هەروەک چۆن پێشتر ڕێككه‌وتنی جه‌زائیر كه كاتی خۆی له‌نێوان شای ئێران و سه‌دامدا بوو، بەڵام ئه‌مجاره له‌نێوان هه‌موویاندا ده‌بێت. "
" ئایا ڕێککەوتنی جەزائیر دووبارە دەبێتەوە؟"
ئایا ئه‌و ڕێككه‌وتنه‌ی جه‌زائیر ئه‌گه‌ر دوباره بێته‌وه ده‌بێته‌هۆی كۆتایی هێنان به ئه‌زموونی هه‌رێمی كوردستانی عێراق و ده‌ركردنی لایه‌نه كوردییه‌كانی ئێران له هه‌رێمی كوردستانی عێراق هاوشێوه‌ی (موجاهیدینی خه‌ڵق) كه چییان لێ به‌سه‌رهات؟
لە وەڵامدا نازم دەباغ وتی" ده‌رباره‌ی ڕێككه‌وتنی (الجزائیر) یان شێوه‌ی ئه‌و، به بڕوای من ناكرێت له‌پێش ڕووداو شته‌كان به دڵنیاییه‌وه باس بكه‌ین، به‌ڵام من بۆچوون و لێكدانه‌وه‌ی خۆم له‌گه‌ڵ ئه‌زموونه‌كانی ڕابردوو و ئێستا وای ده‌بینیم جیاوازییه‌كی ده‌بێت چونكه كورد ئێستا له ناوچه‌كه واته له هه‌موو پارچه‌كان له‌هه‌ر لایه‌كه‌وه دۆست و پشتیوانی خۆی هه‌یه، به‌ڵام ئه‌وه‌ی كه به دیده‌كه‌م ناتوانن ئه‌و دۆستانه له ده‌ره‌وه‌ی ده‌ستوری هه‌میشه‌یی وڵاته‌كه و له‌ده‌ره‌وه‌ی جوگرافیای وڵاته‌كه شتێک بكه‌ن كه ببێته هۆكار بۆ نیگه‌رانی هه‌موولایه‌ک واته كورد ده‌بێت پابه‌ندی ته‌واو بێت به‌ده‌ستوری هه‌میشه‌یی به‌تایبه‌تی عێراقیش هه‌روه‌ها پابه‌ندی یه‌ک سیاسه‌تی ده‌ره‌وه بێت و دارایی ناوه‌ندی و هه‌روه‌ها سه‌ربازیی و ئه‌منی ئه‌مانه ده‌بنه فاكته‌رێكی سه‌ره‌كی بۆئه‌وه‌ی له‌ده‌سه‌ڵاته‌كانی كورد كه‌مبكرێته‌وه. "
" ئه‌و هێز و لایانانه‌ی كه له هه‌رێمی كوردستان و عێراقدا هه‌ن چ ئۆپۆزیسیۆنی ئێران بن چ ئۆپۆزیسیۆنی توركیا بن یان هه‌ر وڵاتێكی تر پێموایه جوڵانه‌وه‌كانیان سنوردار ده‌كرێن "
ئایا كۆماری ئیسلامی ئێران به‌نیازه له‌ڕێگه‌ی زه‌مینیه‌وه هێرش بكاته سه‌ر ئه‌و كه‌مپانه، و چاره‌نووسی ئه‌و كه‌مپانه چیان لێ به‌سه‌ردێت ئایا ته‌نانه‌ت خێزانی ناو كه‌مپه‌كانیش ده‌بێت كه‌مپه‌كه چۆڵبكه‌ن؟
لە وەڵامدا نوێنەری حکومەتی هەرێم لە تاران وتی" ئه‌و هێز و لایانانه‌ی كه له هه‌رێمی كوردستان و عێراقدا هه‌ن چ ئۆپۆزیسیۆنی ئێران بن چ ئۆپۆزیسیۆنی توركیا بن یان هه‌ر وڵاتێكی تر پێموایه جوڵانه‌وه‌كانیان سنوردار ده‌كرێن له‌چوارچێوه‌ی مافی مرۆڤ و له‌چوارچێوه‌ی مافی په‌ناهه‌نده‌یی له عێراقدا له‌وه زیاتریان بۆ نه‌كرێت هه‌روه‌كو له‌كاتی خۆی خراپتر هات به‌سه‌ر كوردا له ئێران په‌رت و بڵاویشیان كردن نه‌ک هه‌ر چالاكیان سنوردار كرا. "
" له‌ڕێگه‌ی كونسوڵی ئێران له سلێمانی یان له هه‌ولێر یان باڵوێزی ئێران زۆرینه‌ی ئه‌و په‌یامانه گه‌یه‌نراون "
ئێوه وه‌كو نوێنه‌رایه‌تی حكومه‌ت چیتان كردووه ئایا ئێران هیچ په‌یامێكی به ئێوه‌دا ناردووه به‌تایبه‌تی له‌دوای ئه‌وه‌ی ئه‌م زیانه گه‌ورانه به‌ر هه‌رێمی كوردستان كه‌وت وه‌كو حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان به‌فه‌رمی؟
نازم دەباغ بەمجۆرە وەڵامی ئەو پرسیارەی دایەوە" چه‌ندین جار دوباره‌مان كردۆته‌وه ئێمه وه‌كو نوێنه‌رایه‌تی حكومه‌ت كاره‌كانمان سنورداره ئه‌و شاندانه‌ی له هه‌رێمی كوردستانه‌وه ده‌چن له‌ڕێگه‌ی كونسوڵی ئێران له سلێمانی یان له هه‌ولێر یان باڵوێزی ئێران زۆرینه‌ی ئه‌و په‌یامانه گه‌یه‌نراون ئێمه‌ش وه‌كو نوێنه‌رایه‌تی له بۆنه‌كان و له دانیشتنه تایبه‌تیه‌كان ئه‌گه‌ر ڕێككه‌وت به‌دڵنیاییه‌وه باسمان له‌وه كردووه و هه‌میشه هه‌وڵیشمانداوه كه تۆپباران ڕابوه‌ستێت له‌سه‌ر ڕاسپارده‌ی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان. "
" ڕاگه‌یاندنه‌كانی ئێران چه‌ند ڕۆژ پێش ئه‌م ڕووداو و بۆردومانانه ئاگاداریان كردنه‌وه "
به‌رپرسانی ئێران ڕایانگه‌یاندووه كه ئه‌م هێرشانه به ئاگاداری حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان بووه و پێشتر ئاگاداریان كردونه‌ته‌وه ئایا هه‌تا چه‌ند ئه‌مه دروسته ئایا چۆن ئێران هه‌رێمی كوردستانی پێشوه‌خته له‌و هێرشانه ئاگادار كردۆته‌وه؟
نازم دەباغ بەمجۆرە وەڵامی دایەوە"بابه‌تی ئاگاداركردنه‌وه‌ی لایه‌نه ئێرانیه‌كان واته ئۆپۆزیسیۆنی ئێرانی له هه‌رێمی كوردستان ڕاگه‌یاندنه‌كانی ئێران چه‌ند ڕۆژ پێش ئه‌م ڕووداو و بۆردومانانه ئاگاداریان كردنه‌وه وتیان داواكارین له هاوڵاتیان و خه‌ڵكی سیڤیل له‌و شوێنانه نه‌مێنن كه باره‌گای ئه‌و هێزه چه‌كدار و لایه‌نه سیاسیانه‌ی لێیه ئه‌مه‌ش به‌نیشانه‌ی ئه‌وه‌ی براده‌رانی (كۆمه‌ڵه) گوێڕایه‌ڵ بوون بینرا كه زه‌ره‌رو زیانیان كه‌م بوو له‌چاو ئه‌و لایه‌نانه‌ی كه گرنگیان پێنه‌دان و له‌شوێنی خۆیان مانه‌وه . "
" هه‌میشه سه‌یرم به‌مجۆره بڕیارانه دێت "
سەرەتای ئەم هەفتەیە بەشێک لە پەرلەمانتارانی عێراق داوایان کرد، پەرلەمانی عێراق بڕیار دەربکات بۆ پابەندکردنی ئێران و تورکیا بە قەرەبووکردنەوەی ئەو ناوچانەی زیانیان پێگەیشتووە بە هۆی تۆپبارانەکانیانەوە. لە وەڵامی ئەو پرسیارەی ئایا ئێران ده‌كه‌وێته ژێر كاریگه‌ری بڕیاری په‌رله‌مانی عێراق بۆئه‌وه‌ی قه‌ره‌بووی ئه‌و زیانانه بكاته‌وه كه له هه‌رێمی كوردستان دراوه به‌تایبه‌تی بابه‌تی قوتابخانه یان شوێنی نیشته‌جێبووه‌كان؟
نوێنەری حکومەتی هەرێم لە تاران وتی"بابه‌تی چوونه ژێرباری ئه‌و بڕیاره‌ی كه‌په‌رله‌مانی عێراق داویه‌تی بۆ قه‌ره‌بوو كردنه‌وه من هه‌میشه سه‌یرم به‌مجۆره بڕیارانه دێت، چونكه له پرۆسه‌ی سیاسی ئه‌م زه‌مانی ئێستا له‌نێوان عێراق و ئێران و توركیا هه‌میشه كێشه‌كان و ڕووداوه‌كان سپێردراون به لیژنه‌ی لێكۆڵینه‌وه و بڕیاردان بۆ قه‌ره‌بووكردنه‌وه‌ی ئه‌وانه‌ی زیانیان لێكه‌وتووه با بزانین به‌درێژایی مێژوو كام زیان له هه‌رێمی كوردستان قه‌ره‌بوو كراوه‌ته‌وه! یان كام زیان له ڕووداوه‌كاندا قه‌ره‌بوو كراوه‌ته‌وه پێموایه ئه‌مه‌ش هه‌روه‌كو بڕیاره‌كانی پێشوو ده‌بێت . "
" ئه‌وكاته بۆی هه‌یه هێرشەکانی ئێران فراوانتر بێت "
به‌رپرسانی ئێران له‌دوایین هۆشداریاندا ئاماژه‌یان به‌وه كرد و سه‌رچاوه لۆكاڵیه‌كانیش باس له‌وه ده‌كه‌ن كه ئێران هێزێكی زۆری زه‌مینی له سنوره‌كانی عێراق و هه‌رێمی كوردستان كۆكردۆته‌وه ئایا هیچ نیازێكی له‌و جۆره هه‌یه كه ئێران هێرش بكاته سه‌ر حزبه كوردییه‌كانی ئێران كه له هه‌رێمی كوردستاندا نیشته‌جێن له‌ڕێگه‌ی زه‌مینیه‌وه؟
لە وەڵامدا نازم دەباغ وتی" جوڵانی هێزی سه‌ربازیی هه‌روه‌ها په‌لاماردانی هێزه ئۆپۆزیسیۆنه‌كانی ئێرانی من پێموایه له‌چوارچێوه‌یه‌كی دیاریكراو به‌لێكدانه‌وه و بۆچوونی من دوباره كردنه‌وه ده‌بێت وه‌كو ساڵانی پێشوو بۆ شوێنه مه‌رزییه‌كان، به‌ڵام به‌دڵنیاییه‌وه ئه‌گه‌ر چالاكی بكرێت دژی كۆماری ئیسلامی ئێران و به‌شێوازێكی تر وه‌ڵامی په‌لاماره‌كان بدرێته‌وه ئه‌وكاته بۆی هه‌یه فراوانتر بێت. "
https://www.dengiamerika.com/a/6783546.html?fbclid=IwAR3-_eIkTH7s4E-OiQDAC05CH5XF-Dy5yZxixle-8N_P4_UksAYAcg8o8zw
نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە ئێران رایگەیاند، هەندێ کەس بەناوی حیزبەکانی رۆژهەڵاتی کوردستانەوە لێدوانیان داوە و دەڵێن، پابەند نابن بە بڕیاری حکومەتی هەرێمی کوردستانەوە و گوتیشی، "ئەگەر حیزبەکانی ئۆپۆزیسیۆن سنوور چۆڵ نەکەن، ئێران بیر لە بژارەی دیکە دەکاتەوە".
ئەمڕۆ یەکشەممە 09-10-2022 نازم عومەر دەباغ، نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە ئێران بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند، "لە هەندێک راگەیاندنی کوردی بڵاوکرایەوە کە کۆماری ئیسلامی گوشاری خستووەتە سەر ئێمە وەکو نوێنەرایەتیی حکومەتی هەرێمی کوردستان کە لێدوان بۆ میدیا نەدەین، خودی ئەو هەواڵە وایکرد لێدوان بۆ میدیای ئێرانی و کوردستانیش بدەم."
نازم دەباغ لەبارەی داوای چۆڵکردنی بنکە و بارەگای حیزبەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان لە نزیک سنوور گوتی: "بابەتی چۆڵکردنی بنکە و بارەگاکان نوێ نییە و حکومەتی ئێران بەدواداچوونی بۆ ئەوە کردووە و گەیشتووەتە ئەوەی کە بەشێک لەو حیزبانەی ئۆپۆزیسیۆنی ئێرانن دەستیان لە خۆپێشاندانەکان وەرداوە و بە گوتەی ئەوان 'هەوڵی پشێوی نانەوە دەدەن'، بۆیە ئێران پێداگری لەسەر ئەوە دەکات بارەگای ئەو حیزبانە چۆڵ بکرێن".
نازم دەباغ گوتی: "بەشێوەی فەرمی و نافەرمی ئەوە بە حیزبەکانی ئۆپۆزیسیۆنی ئێران گوتراوە کە لە نزیک سنوور نەمێنن لە ئەگەری مانەوەشیان، ئێران گوتوویەتی کە 'بیر لە بژارەی دیکە دەکەنەوە'."
لەبارەی بژارەی ئێران لە ئەگەری مانەوەی بنکە و بارەگای حیزبەکانی ئۆپۆزیسیۆنی، نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان گوتی: "ئێران ئەوەی راگەیاندووە کە بیر لە راگرتنی پەخشی تەلەڤزیۆن و راگەیاندنەکانی ئۆپۆزیسیۆن و بەهێزکردن و زیادکردنی بنکەی سەربازی لەسەر سنوور دەکاتەوە".
لەبارەی ئەگەری هێرشی زەوینیشەوە گوتی: "پێم وانییە بەرنامەی هێرشی زەوینی هەبێ، بەڵام بۆ بنکە نزیکەکانی سەر سنوور ئەگەرێکی دوور نییە".
نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان، ئاماژەی بە لێدوانی چەند کەسێک بەناوی حیزبە کوردییە ئۆپۆزیسیۆنەکانی ئێرانەوە کرد و گوتی: "هەندێک کەس لە راگەیاندنەکان قسەیان کردووە و ئاماژەیان بەوە کردووە کە ئەوان پابەند نابن بە بڕیار و رێنوێنییەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستانەوە، ئەمە پێشهاتێکی خراپە و دەبێ لەم بارودۆخەدا خۆیان دووربگرن لە بڕیار و لێدوانی لەو شێوەیە".
بە گوتەی نازم دەباغ، حکومەتی هەرێمی کوردستان لە چوارچێوەی یاسای نێودەوڵەتی و پاراستنی مافی مرۆڤ و هاووڵاتیبوون، رێزی حیزبەکانی ئۆپۆزیسیۆنی ئێران دەگرێت، "بەڵام رێگەش نادەین کێشە بۆ کۆماری ئیسلامیی ئێران دروستبکەن".
بە گوتەی نازم دەباغ، کۆماری ئیسلامیی ئێران نیگەرانە لە رووماڵی زۆربەی میدیاکانی هەرێمی کوردستان و ئەوەیان بە نوێنەرایەتیی حکومەت لە تاران گوتووە کە "بەشێک لە راگەیاندنەکانی هەرێمی کوردستان، خەون بە رووخانی کۆماری ئیسلامیی ئێرانەوە دەبینن".
نازم دەباغ گوتیشی، "کۆنسوڵ و نوێنەرانی کۆماری ئیسلامیی ئێران لە هەرێمی کوردستان، هەموو پەیام و نیگەرانییەکانی ئێرانیان بە حکومەتی هەرێمی کوردستان گەیاندووە".
سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان پێشوازی لە پارێزگاری ئازەربایجانی ڕۆژئاوای کۆماری ئیسلامی ئێران دەکات
هەولێر، هەرێمی کوردستان (GOV.KRD)- ئەمڕۆ سێشەممە 23ی ئاب، مەسرور بارزانی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان پێشوازی لە محەمەد سادق موعتەمدیان، پارێزگاری ئازاربایجانی ڕۆژئاوای کۆماری ئیسلامی ئێران کرد .
لە دیدارەکەدا کە نەسروڵڵا ڕەشنوودی کونسولی گشتی ئێران لە هەولێر ئامادەی بوو، پەرەپێدانی پەیوەندی دوولایەنە بەتایبەتی ئاڵوگۆڕی بازرگانی و ئاسانکاری بۆ هاتووچۆ و گەشتیاری لە سەر بنەمای بەرژەوەندی هاوبەش، تاووتوێ کرا.
لە تەوەرێکی دیکەی کۆبوونەوەکەدا، باس لە گرنگی هەماهەنگی و هاریکاری لە نێوان هەردوولادا کرا بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی لێکەوتە نەرێنییەکانی گۆڕانی کەش و هەوا و کێشەی کەمئاوی لە ڕێگەی دەستڕاگەیشتن و سوود وەرگرتنی هاوبەش لە سەرچاوە ئاوییەکانی نێوان هەردوولا کرا.
نیوەڕۆی ئەمڕۆ سێشەممە 23/8/2022 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكی هەرێمی كوردستان، پێشوازی لە بەڕێز محەمەد سادق موعتەمدیان پارێزگاری ئازه‌ربایجانی غه‌ربيى كۆماری ئیسلامیی ئێران و شاندێكی یاوەری كرد.
لە دیدارێكدا پەیوەندییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و كۆماری ئیسلامیی ئێران، ئاسانكاری و هەماهەنگیی زیاتر بۆ پەیوەندیى ئابوورى و ئاڵوگۆڕی بازرگانیی نێوان هەردوولا و هاتوچۆی زیارەتكارانی شوێنە ئاینییەكان و گەشتیارانى ئێران بۆ عێراق لە دەروازە سنوورییەكانى هه‌رێمى كوردستانه‌وه، تاوتوێ كران.
شاندی میوان خۆشحاڵیی خۆیان بە سەردانی هەرێمی كوردستان و دەرفەتی دیدار لەگەڵ سەرۆك نێچیرڤان بارزانی نیشان دا و دووپاتیان كردەوە كە بۆ زیاتر بەرەوپێشبردنی پەیوەندییە بازرگانییەكان، هەموو هەوڵێك دەدەن و هه‌موو ئاسانكارييه‌ك پێشكه‌ش ده‌كه‌ن.
لای خۆیەوە سەرۆك نێچیرڤان بارزانی تیشكی خستە سەر پەیوەندییە دێرینەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و كۆماری ئیسلامیی ئێران لە هەموو بوارەكاندا و جەختی لە بەرەوپێشبردنی زياترى پەیوەندییەكان كردەوە، هه‌روه‌ها دیدی هەرێمی كوردستانی لەمبارەیەوە خستە ڕوو كە لە بوارە جیاوازەكاندا خوازيارى باشترین پەیوەندی و هاوكاری و هاریكارييه لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ.
تاوتوێكردنی دۆخی سیاسیی ناوچەكە بەگشتی و چەند بابەتێكی جێی بایەخی هاوبەش، لایەنێكی دیكەی دیدارەكە بوو كە بەڕێزان پارێزگاری هەولێر، سەرپەرشتیاری ئیدارەی سەربەخۆی سۆران و سه‌رکونسولی گشتیی كۆماری ئیسلامیی ئێران لە هەولێر ئامادەی بوون.
https://presidency.gov.krd/president-of-kurdistan-region-receives-governor-of-west-azerbaijan/
هەولێر، هەرێمی کوردستان، عێراق (GOV.KRD)- سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان مەسرور بارزانی ئەمڕۆ شەممە 23 ی تەمموز، لە پەیامێکدا بۆ سەرۆک کۆماری ئیسلامی ئێران ئيبراهيم ڕەئیسی ، هاوخەمی خۆی لە گەڵ زیانلێکەوتووان و لێقەوماوانی لافاوەکانی شاری ئیستهبانی سەر بە پارێزگای فارس-ی کۆماری ئیسلامی ئێران دەربڕی کە بووە هۆی گیان لە دەستدانی چەندین کەس .
لە پەیامەکەیدا، سەرۆکی حکومەت، پرسە و هاوخەمی خۆی بە سەرۆک کۆماری ئیسلامی ئێران و خەڵکی ئێران بەگشتی گەیاند بۆ ئەم ڕووداوە دڵتەزێنە و هیوای خواست، خوای مەزن گیانیان بەبەهەشت شاد بكات و سەبرو ئارامییش بە کەسوکاریان ببەخشێت.
سرویس عراق و اقلیم کردستان - نماینده دولت اقلیم کردستان در تهران تاکید کرد: "تنها نیرو و قدرتی که می تواند حقوق کُردها را در عراق تامین و تضمین کند فقط و فقط اتحاد و توافق داخلی است. ایران از این موضوع پشتیبانی می کند که کُردها در داخل خود به توافق دست یابند و حقوق خود را در چارچوب قانون اساسی عراق تامین و تضمین کنند."
به گزارش کردپرس، ناظم عمر دباغ نماینده دولت اقلیم کردستان در تهران در گفتگویی با بخش کُردی رادیو صدای آمریکا درباره گزارش ها در خصوص سفر سردار اسماعیل قاآنی فرمانده سپاه قدس ایران به اقلیم کردستان قبل از عید قربان و گفتگو با مقامات عالیرتبه حزب دمکرات کردستان و اتحادیه میهنی کردستان، گفت: من اطلاعی ندارم که جناب آقای قاآنی به اقلیم کردستان سفر کرده باشند، اما بر اساس اطلاعات من همیشه نماینده های ویژه ایران به اقلیم کردستان سفر می کنند و با احزاب سیاسی اقلیم کردستان از جمله حزب دمکرات و اتحادیه میهنی و دیگر احزاب در ارتباط هستند و تلاش هایشان صرفا برای حل و فصل مسائل داخلی است تا همه احزاب اقلیم کردستان بتوانند با سازش و مشارکت واقعی در ساختار دولت اقلیم کردستان مسائل و مشکلات را حل و فصل نمایند و همچنین خواستار حفظ همپیمانی کُردها و شیعیان با همکاری برادران سنی هستند.
رادیو صدای آمریکا نوشته است که براساس اخبار و گزارش ها و چند تصویری که منتشر شده است، بافل طالبانی رهبر اتحادیه میهنی در منطقه تویله با چند نماینده ایران دیدار کرده است. پس از آن دکتر آسو فریدون نماینده فراکسیون اتحادیه میهنی در مجلس نمایندگان عراق اعلام کرد که پس از تعطیلات عید قربان "تویله" تبدیل به مرکز تصمیم گیری های سرنوشت ساز خواهد شد. ناظم دباغ در پاسخ به این سوال که ایرانی ها می خواهند چه اقدامی انجام دهند که منطقه "تویله" تبدیل به مرکز تصمیم گیری ها برای عراق و اقلیم کردستان شود، گفت: منطقه تویله دارای تاریخ ویژه ای است. شخصا در بخشی از دیدارهای جناب مام جلال و کاک نچیروان بارزانی و جناب عادل عبدالمهدی و برادران مسئول ایرانی در این منطقه حضور داشته ام. تلاش ها در راستای حصول توافقات بر سر همپیمانی کُرد و شیعه بوده است. مشخصا در آن زمان همپیمانی کُرد و شیعه با محوریت اتحادیه میهنی به رهبری مام جلال و حزب دمکرات کردستان به رهبری مسعود بارزانی از سوی اقلیم کردستان و همچنین با محوریت مجلس اعلای اسلامی از سوی عراقی ها بوده است. من نیز از رسانه ها خبر دیدارهای بافل طالبانی در منطقه تویله را شنیده ام و شخصا در هیچ دیداری حضور نداشته ام. در گذشته در دیدارهایی حاضر بوده ام. شاید اظهارنظرهای این شخص (آسو فریدون) درباره دیدارهای منطقه تویله در این چارچوب بوده باشد که توافق ها و مباحث مطرح شده با برادران ایرانی تبدیل به برنامه ای سیاسی برای همه طرف ها تبدیل شود، اما همانگونه که اشاره کردم جمهوری اسلامی ایران همیشه تاکید کرده است که از طریق توافق و سازش و اتحاد این کار به نتیجه برسد، نه اینکه هر طرفی براساس منافع خود تصمیم بگیرد و منافع کلی و عمومی لحاظ نشود.
ناظم دباغ درباره محورهای نشست های تویله گفت: «اطلاعاتی در این باره ندارم. براساس شنیده هایم بر سر مشارکت کُردها در همپیمانی کُرد و شیعه در عراق تاکید شده است. همچنین توافق میان اتحادیه میهنی و حزب دمکرات در چارچوب منافع مشترکشان و حفظ حقوق طرفین و اینکه هیچ یک از طرفین حق دیگری را ضایع نکند.»
نماینده دولت اقلیم کردستان در تهران در پاسخ به این سوال کە آیا پس از تعطیلات عید قربان بار دیگر شاهد دیدار و نشست هیئت های ایرانی و اتحادیه میهنی در منطقه تویله خواهیم بود، گفت: نیازی به نشست تویله نیست. شاید در آن مقطع این دیدار پیامی با خود داشته است. همانگونه که اشاره کردم اطلاعات دقیقی ندارم از اینکه آیا به دلیل کمبود وقت در منطقه تویله دیدار کرده باشند یا موضوع دیگری بوده. اما در مجموع ایران نیازی به مخفی کردن مسائل ندارد، بلکه بصورت آشکارا هیئت های ایرانی از اربیل دیدار کردەاند و همچنین به سلیمانیه سفر کرده اند و این موضوع در مورد بغداد نیز صدق می کند.
دباغ در پاسخ به این سوال که آیا بار دیگر در منطقه تویله دیدار و تصمیم گیری می شود، گفت: در اینکه در این منطقه تصمیم گیری صورت بگیرد یا خیر اطلاعی ندارم. دیدار در این منطقه به مانند دیگر دیدارها بوده است. به درازای همه سالهایی که با جناب مام جلال از چنین مسائلی اطلاع داشته ام در منطقه تویله صرفا سه دیدار انجام شده است و این چهارمین دیدار در این منطقه است.
نماینده دولت اقلیم کردستان در پاسخ به این سوال که ایران می خواهد چه پیامی را از منطقه تویله ارسال کند، گفت: بر این عقیده ام که پیام ایران از تویله هیچ تفاوتی با پیام های دیگر در سلیمانیه یا اربیل ندارد.
ناظم دباغ در پاسخ به این سوال که آیا ایران هیچ فشاری به اتحادیه میهنی یا حزب دمکرات کردستان در موضوع نامزد ریاست جمهوری و اینکه از نامزدهای کنونی دست بردارند و یا یکی از آنها نامزدی را معرفی کند وارد کرده است، گفت: تاکنون چنین چیزی را احساس نکرده ام. نه تنها در ارتباط با اتحادیه میهنی و حزب دمکرات در ارتباط با دیگر احزاب و جریان های سیاسی عراق نیز کار به اعمال فشار و اینکه تاکید کنند باید چنین چیزی باشد، نرسیده است، بلکه در تلاش برای حصول توافق میان آنها هستند. به عقیده من مسئله بزرگ هم اکنون ریاست جمهوری نیست، بلکه انتخاب نخست وزیر است.
دباغ در پاسخ به این سوال که اگر حزب دمکرات و اتحادیه میهنی وقعی به توصیه های ایران برای اتحاد و حل و فصل اختلافات و مشکلات فیمابین ننهند، کُردها چه زیانی خواهند دید، گفت: با توجه به تجربیات گذشته برای مثال مسئله رفراندوم باید بگویم اگر کُردها به توصیه ها یا پیام های سیاسی از سوی جمهوری اسلامی ایران و یا کشورهای همپیمان توجهی نکنند دچار خسارات خواهند شد. در رفراندوم چنین چیزی روی داد و بخشی از خاک کردستان را از دست دادیم و مسائل عمیق تر شد. هم اکنون نیز در عراقی حضور داریم که هر روز از سوی دادگاه فدرال حکمی صادر می شود و بهانه ای گرفته می شود تا اختیارات اقلیم کردستان محدود شود. به همین دلیل بر این عقیده ام تنها نیرو و قدرتی که می تواند حقوق کُردها را در عراق تامین و تضمین کند فقط و فقط اتحاد و توافق داخلی است. ایران از این موضوع پشتیبانی می کند که کُردها در داخل خود به توافق دست یابند و حقوق خود را در چارچوب قانون اساسی عراق تامین و تضمین کنند.
وی افزود: شاهدیم که به دلیل اینکه سنی های عراق در داخل فاقد هر گونه اختلافی بودند این موضوع برای ایران نیز به مسئله تبدیل نشد و با توافق داخلی توانستند رئیس مجلس نمایندگان را انتخاب کنند و قضیه تمام شد، اما هم اکنون مناصب ریاست جمهوری و نخست وزیر به دو مشکل تبدیل شده اند که منصب نخست وزیری مشکل اصلی است و باید با توافق اکثریت شیعی حل و فصل گردد.
نماینده دولت اقلیم کردستان در ادامه نسبت به توافق شیعیان بر سر منصب نخست وزیری و منتظر نماندن آنها برای توافق کُردها بر سر منصب ریاست جمهوری ابراز نگرانی کرد و گفت: چنین موضوعی مسبوق به سابقه است. پیشتر نیز حیدر العبادی دست به چنین اقدامی زد و زمانی که کردها در سلیمانیه و در منزل نوشیروان مصطفی در حال مذاکره بر سر انتخاب رئیس جمهوری بودند عبادی دولتش را تشکیل داد. اگر اوضاع کنونی به این منوال ادامه یابد احتمال دارد که مجلس نمایندگان بدون اینکه منتظر کردها بماند رئیس جمهور را انتخاب کند. اما با لحاظ کردن اینکه این منصب سهم کُردهاست و احتمالا سناریوی سال 2018 تکرار شود که در آن حزب دمکرات با اتحادیه میهنی با نامزدهای جداگانه وارد عرصه انتخاب رئیس جمهور شدند و در چنین حالتی یکی از طرفین متضرر خواهد شد و دیگری نفع می برد. اگر کُردها به توافق داخلی دست نیابند عراقی ها منتظر نخواهند نشست.
ناظم دباغ درباره گزارش ها در خصوص دیدار میان حزب دمکرات و اتحادیه میهنی با میانجیگری ایران طی هفته آینده، گفت: اطلاعی ندارم. اما می دانم که ایران در تلاش برای میانجیگری و یا ارائه پیشنهاد برای حل و فصل این موضوع است اما ایران نمی تواند تصمیمات خود را به اتحادیه میهنی یا حزب دمکرات تحمیل کند. لازم است رهبری سیاسی اقلیم کردستان شامل حزب دمکرات و اتحادیه میهنی بتوانند خودشان تصمیم گیری کنند تا اینکه چیزی به آنها تحمیل نشود و در پایان ضمن ابراز خرسندی و تبریک به آنها گفته شود که ما این کار را انجام دادیم که هم به نفع کُردهاست و هم به نفع عراقی ها.
وی در پاسخ به سوالی درباره احتمال تحمیل سیاست ها به حزب دمکرات و اتحادیه میهنی گفت: بر این عقیده نیستم اما در سیاست هیچ چیز غیرممکن نیست و اساس "منافع" است.
https://kurdpress.com/fa/news/35791/%D8%A7%D8%B8%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D9%86%D8%A7%D8%B8%D9%85-%D8%AF%D8%A8%D8%A7%D8%BA-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%95-%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%AD%D8%B2%D8%A8-%D8%AF%D9%85%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D9%88-%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%DB%95-%D9%85%DB%8C%D9%87%D9%86%DB%8C-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86/
دوایین هەواڵەکان
- «سەلام رشدی» له‌گه‌ڵ «سەفین دزەیى» بەرپرسى پەیوەندییەکانى دەرەوە کۆبووه
- پهيامى سهرۆك نێچيرڤان بارزانى بۆ ساڵى نوێ
- پەیامی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان بە بۆنەی سەری ساڵی نوێی زایینی2025
- سهرۆكى هه‌رێمى كوردستان، پێشوازيى له كونسوڵی گشتيى نوێى ئێران كرد
- عەباس غەزالی: کۆچی مامۆستا مهنسوور یاقووتی وهک لهدهست چونی یاقووتێکی گرانبههایه
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی له‌گه‌ڵ وهزیری بهرگریی هۆڵهندا کۆبووهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى پێشوازيى له ئيسماعيل بهشيكچى كرد
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى و وهزيرى بهرگريى ئيتاڵيا كۆبوونهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ فەرماندەی هێزەکانی هاوپەیمانيی نێودەوڵەتی كۆبووهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى پێشوازیی له باڵيۆزى نوێى چيك كرد