تاران ـ ئیرنا ـ "نازم دەباغ" نوێنەری هەرێمی کوردستانی عێراق لە کۆماری ئیسلامی ئێران جەختی کردەوە: بە بڕوای ئێمە گرۆهەکی داعێش کۆمەڵەیەکی تیرۆریستی مەترسیدارە.
نازم دەباغ نوێنەری هەرێمی کوردستانی عێراق لە تاران لە وتووێژ لەگەڵ پەیامنێری ئاژانسی ئیرنا گوتی: ئێمە بە ئەرکی خۆمانی دەزانین کە لە بەرانبەر کردەوەکانی ئەم گرووپە تیرۆریستییە لە ناوچەکانی خۆمان و هەموو عێراق داکۆکی بکەین.
گوتیشی: ئێمە لە بەرانبەر ئەم کۆمەڵە تیرۆریستییە پشتیوانی لە سوپای عێراق دەکەین و داکۆکی لە عێراق لە ئەرکەکانی خۆمان دەزانین، بەڵام تا ئێستا داخوازییەک بۆ یارمەتی بەم سوپایەمان پێنەگەیشتووە.
دەباغ ڕاشیگەیاند: لە ئێستادا، هێزەکانی پێشمەرگەی کوردستان هەموو ئەو ناوچانەی کە دانیشتووانیان کوردن، لەوانە: سنجار و جلەولایان خستۆتە ژێر چاودێری خۆیان و لە تەنیشت بەهێزکردنی پێگەکانی خۆیان، هێڵێکی داکۆکییان لە بەرانبەر ئەگەری هێرشەکانی داعێش پێکهێناوە تا هەر کاتێک ئەم گرووپە تیرۆریستییە کردەوەیەکیان ئەنجامدا پێشیان بگرن و نەهێڵن کە بەرەو ناوچە کوردنیشنەکانی عێراق هەنگاو هەڵێنن.
گوتیشی: سوپای عێراق لە هەندێک ناوچەدا بە هۆی دەستداگرتنی داعێش، ڕۆحییەی خۆیان لە دەست داوە.
دەباغ لەم بارەیەوە گوتی: بە پێی ئەم ڕاپۆڕتانەی کە لەبەردەستدان، لە هەندێک لەم هێرشانەدا ژمارەی هێزەکانی داعێش زیاتر لە 100 کەس نەبوون بەڵام ئەوان بەم ڕێژە کەمەوە توانیویانە هەندێک لە ناوچەکانی ناوەندیی عێراق داگیر بکەن.
كۆسره‌ت ره‌سول عه‌لی: هێزه‌كانی پێشمه‌رگه‌ی كوردستان له حاڵه‌تی ئاماده‌باشیدان
ئێواره‌ی ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه 12/6/2014 كۆسره‌ت ره‌سول عه‌لی جێگری سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان و جێگری فه‌رمانده‌ی گشتی هێزه چه‌كداره‌كانی كوردستان سه‌ردانی شاری كه‌ركووكی كردو له‌گه‌ڵ د. نه‌جمه‌دین كه‌ریم پارێزگاری كه‌ركووك كۆبۆوه.
له دیدارێكدا كه هه‌ریه‌ك له "به‌كر مسته‌فا- راوێژكاری سه‌ربازی سه‌رۆكایه‌تی هه‌رێمی كوردستان، قوباد تاڵه‌بانی كاندیدی راسپێردراو بۆ جێگری سه‌رۆكی حكومه‌ت، ده‌رباز كۆسره‌ت ره‌سول ئه‌ندامی په‌رله‌مانی كوردستان، شاڵاو كۆسره‌ت ره‌سول ئه‌ندامی سه‌ركردایه‌تی یه‌كێتی نیشتمانی كوردستان ئاماده‌ی بوون، باس له بارودۆخی شاری كه‌ركووك و ئه‌و رووداوانه‌ی ئێستا هاتوونه‌ته ئاراوه كراوه.
له سه‌ره‌تای دیداره‌كه‌دا جێگری فه‌رمانده‌ی گشتی هێزه چه‌كداره‌كانی كوردستان ته‌واوی پاڵپشتی و پشتیوانی خۆی بۆ كه‌ركووك و ته‌واوی ناوچه دابڕێنراوه‌كان ده‌ربڕی و رایگه‌یاند كه‌ركووك و سه‌رجه‌م ناوچه دابڕاوه‌كان به‌لای ئێمه جێگای بایه‌خن و هه‌ر هێرش و مه‌ترسییه‌ك بۆ سه‌ر ئه‌م ناوچانه به هێڵی سوور ده‌زانین.
له‌به‌شێكی تری قسه‌كانیدا كۆسره‌ت ره‌سول عه‌لی گوتی"ئه‌گه‌رچی ئێستا عێراق به‌گشتی به بارودۆخێكی ته‌مومژاویدا تێپه‌ڕ ده‌بێت، به‌ڵام هێزه‌كانی پێشمه‌رگه‌ی كوردستان له حاڵه‌تی ئاماده‌باشیدان ".
لای خۆیه‌وه د. نه‌جمه‌دین كه‌ریم پارێزگاری كه‌ركووك سوپاسی ئه‌م سه‌ردانه‌ی جێگری سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستانی كرد و رایگه‌یاند"سوپاسی سه‌رجه‌م ئه‌و هێز و لایه‌نانه ده‌كه‌ین كه هاوكارو پاڵپشتی ئیداره‌ی كه‌ركووكن، به تایبه‌تی له‌م رووداوانه‌ی ئێستا هاتوونه‌ته پێش و هێزه‌كانی پێشمه‌رگه‌ی كوردستان به وره‌یه‌كی به‌رز و پۆڵاینه‌وه له سه‌نگه‌ره‌كانی به‌رگری كردنن له خاكی كوردستان".
ته‌وه‌رێكی تری كۆبوونه‌وه‌كه تایبه‌ت بوو به قسه‌كردن له‌سه‌ر ئاینده‌ی كه‌ركووك و ناوچه دابڕێنراوه‌كان، بۆ ئه‌م مه‌به‌سته جێگری فه‌رمانده‌ی گشتی هێزه چه‌كداره‌كان گوتی"ده‌بێ هه‌موو لایه‌ك ئه‌وه بزانن كه كه‌ركووك و ناوچه دابڕاوه‌كان كوردستانین و باشترین رێگا چاره بۆ ئارامی و سه‌قامگیری له‌و ناوچانه جێبه‌جێكردنی ماده‌ی 140ی ده‌ستووری عێراقه".
له كۆتایی دیداره‌كه‌دا كۆسره‌ت ره‌سول عه‌لی گوتی"له رێگای پارێزگاری كه‌ركووكه‌وه دانیشتوانی كه‌ركووك و سه‌رجه‌م ناوچه دابڕێنراوه‌كان دڵنیا ده‌كه‌ینه‌وه كه هێزه‌كانی پێشمه‌رگه‌ی كوردستان به‌وپه‌ڕی له‌خۆبووردییه‌وه‌و به وره‌یه‌كی پۆڵاینه‌وه به‌رگری له دانیشتوانی ئه‌و ناوچانه ده‌كه‌ن و به‌زاندنی سنووره‌كان هێڵی سووره".
پێنج شەممە, 12 حوزەیران 2014
نێچيرڤان بارزاني
نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وه‌زیرانى هەرێمی كوردستان، پیرۆزبایی لە دەستبەكاربوونی ئەنجومەنی پارێزگای دهۆك و هەڵبژاردنی سەرۆكی ئەنجومەن و پارێزگاری تازەی دهۆك دەكات. ئەمەش دەقی پیرۆزبایینامه‌كه‌یه:
به‌ڕێزان ئه‌نجومه‌ن و پارێزگارى تازه‌ى دهۆك،
دەستبەكاربوونی ئەنجومەنەكەتان، هەڵبژاردنی سەرۆكی ئەنجومەنی پارێزگای دهۆك و پارێزگاری دهۆك، لە كەشێكی پڕ لە لێكتێگەیشتن و تەباییدا، مایەی خۆشی و دەستخۆشیی ئێمەیە. پیرۆزبایی لە ئێوە یەكه بە یەكەی ئەندامانی ئەنجومەن، سەرۆكی ئەنجومەن و پارێزگاری تازە دەكەم و هیوای سەركەوتنتان بۆ دەخوازم.
لە ساڵانی ڕابردوودا كاری زۆر گەورە لە پارێزگای دهۆك كراون، دەستخۆشی لە سەرۆك و ئەنجومەنی ڕابردوو و هەموو ئەوانە دەكەین كە بەشدار بوون لەو پێشكەوتنانەدا. هیوادارین ئەنجومەنە بەڕێزەكەتان بە كار و چاودێریی جددییەوە پەرە بە پێشكەوتنەكانی دهۆك بدات. هیوادارین هەموو لایەكتان هاوكاریی پارێزگاری نوێ بكەن، لەپێناو بەرژەوەندیی خەڵكی خۆشەویستی پارێزگای دهۆك.
نێچیرڤان بارزانی
سەرۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان
12ى حوزه‌یرانى 2014
نێچیرڤان بارزانى پێشوازى له كۆمیسارى باڵاى UNHCR له عیراق كرد
ديدارى نێچيرڤان بارزانى وكۆميسارى باڵاى نوێى كاروبارى په‌نابه‌رانى سه‌ر به نه‌ته‌وه يه‌كگرتووه‌كان UNHCR
دواى نیوه‌ڕۆى ئه‌مڕۆ چوارشه‌ممه 11ى حوزه‌یرانى 2014، نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان پێشوازى له كۆمیسارى باڵاى نوێى كاروبارى په‌نابه‌رانى سه‌ر به نه‌ته‌وه یه‌كگرتووه‌كان UNHCR له عیراق خاتوو شۆكۆ شیمۆزاوا كرد.
له دیدارێكدا سه‌رۆك وه‌زیران پیرۆزبایى ده‌ستبه‌كاربوونى لێ كرد و هیواى سه‌ركه‌وتنى بۆ خواست، هه‌روه‌ها هه‌ردوولا تیشكیان خسته سه‌ر ڕه‌وشى په‌نابه‌رانى سووریا له هه‌رێمى كوردستان و ژیان و گوزه‌ران و پێداویستیییه‌كانیان له كه‌مپه‌كانى هه‌رێمى كوردستان تاوتوێ كرد.
كۆمیسارى باڵاى كاروبارى په‌نابه‌رانى سه‌ر به نه‌ته‌وه یه‌كگرتووه‌كان له عیراق، ستایش و سوپاسى ڕێكخراوه‌كه‌یانى پێشكه‌ش به حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان و ده‌زگا په‌یوه‌نداره‌كانى كرد كه داڵده‌ى په‌نابه‌رانیان داوه و په‌ناگه و خزمه‌تگوزارییه پێویسته‌كانیانى بۆ دابین كردوون، هه‌روه‌ها داكۆكى له‌وه كرده‌وه كه حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان ڕۆڵێكى گه‌وره‌ى له داڵده‌دان و هاوكاریكردنى په‌نابه‌راندا گێڕاوه و ده‌گێڕێت، به‌ڵام په‌نابه‌ران پێویستییان به یارمه‌تیدان و ئاوڕدانه‌ى زیاترى نه‌ته‌وه یه‌كگرتووه‌كان و كۆمه‌لگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى هه‌یه، چونكه پێشبینى ده‌كرێت به هۆى كێشه‌كانى سووریاوه؛ تا ماوه‌یه‌كى درێژ له په‌نابه‌ریدا بمێننه‌وه.
لاى خۆیه‌وه نێچیرڤان بارزانى تیشكى خسته ئه‌وه‌ى كه حكوومه‌تى عیراق وه‌ك پێویست هاوكاریى په‌نابه‌ران ناكات و به شێوه‌یه‌ك ڕه‌فتار ده‌كات وه‌ك ئه‌وه‌ى ئه‌م په‌نابه‌رانه له عیراق نه‌بن، بۆیه داواى كرد نه‌ته‌وه یه‌كگرتووه‌كان، حكوومه‌تى عیراق و كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى هان بده‌ن، تا زیاتر به هاناى په‌نابه‌رانه‌وه بێن و كۆمه‌ك و یارمه‌تییان پێشكه‌ش بكه‌ن.
له به‌شێكى دیكه‌ى دیداره‌كه‌دا ڕه‌وشى ئاواره‌كانى ناوخۆى عیراق ئه‌وانه‌ى له ئه‌نجامى ڕووداوه‌كانى پارێزگاى ئه‌نبار و ده‌وروبه‌رى و ئه‌وانه‌یشى له ماوه‌ى دوو ڕۆژى ڕابردوودا له پارێزگاى مووسڵه‌وه په‌نایان هێناوه‌ته به‌ر هه‌رێمى كوردستان و چۆنیه‌تیى یارمه‌تیدانیان، خرایه به‌ر باس و كۆمیسارى باڵاى كاروبارى په‌نابه‌رانى سه‌ر به نه‌ته‌وه یه‌كگرتووه‌كان له عیراق، سوپاسى به‌هاناوه‌هاتن و مامه‌ڵه‌ى ده‌ستبه‌جێى حكوومه‌ت و لایه‌نه په‌یوه‌ندایه‌ركانى هه‌رێمى كوردستانى له‌گه‌ڵ كه‌یسه‌كه‌دا كرد.
نێچیرڤان بارزانی: داوا لە خەڵكی كوردستان دەكەم هاوكاریی خەڵكی مووسڵ بكەن
نێچيرڤان بارزاني
دوای ئەو بارودۆخەی بەسەر شاری مووسڵدا هات، بەهۆی بێتواناییی سوپای عێراق و هێزە ئەمنییەكانی لە پاراستنی شاری مووسڵ، نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان پەیامێكی ڕاگەیاند، ئه‌مه دەقەكەیەتی:
بەداخەوە بەهۆی شكستی سوپا و هێزە ئەمنییەكانی عێراق لە پاراستنی خەڵك و شاری مووسڵ، هێزەكانی گرووپی بەناو دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام (داعش) دەستیان بەسەر شاری مووسڵدا گرتووە كە ئەمەش مەترسییەكی گەورەی دروست كردووە. خەڵكی مووسڵ بەهۆی ترسیان لە گیانیان و بۆردومان و نەمانی خۆراك و خزمەتگوزارییەكان، شارەكەیان بەجێ دەهێڵن.
ئێمە بە درێژاییى دوو ڕۆژی ڕابردوو هەوڵێكی زۆرمان دا بۆ دروستكردنی هەماهەنگی بۆ پاراستنی شاری مووسڵ، بەڵام بەداخەوە هەڵوێستی بەغدا بە شێوەیەك نەبوو بتوانین ئەو هەماهەنگییە دروست بكەین.
لەپێناو بەهانەوەچوون و یارمەتیدانی خەڵكی ئاوارەی شاری مووسڵ بە هەموو نەتەوەكانییەوە لە كورد، عەرەب، توركمان و كلدان و ئاشووری، داوا لە خەڵكی هەرێمی كوردستان دەكەم ئەوەندی پێیان دەكرێت لە چوارچێوەی ڕێوشوێنە یاسایی و ئەمنییەكاندا، یارمەتیی خەڵكی ئاوارەی مووسڵ بدەن، هەروەها داوا لە كۆمیسیاری باڵای پەنابەرانی سەر بە نەتەوە یه‌كگرتووەكان UNHCR دەكەین كە بە هانای ئاوارەكانی مووسڵەوە بێن.
هەر لە هەمان كاتدا دڵنیایی دەدەینە خەڵكی ناوچە كوردستانییەكانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێمی كوردستان؛ هێزە ئەمنییەكان و پێشمەرگە لە ئامادەییی تەواودان كە وەك هەمیشە بارودۆخی ئەو ناوچانە بپارێزن.
نێچیرڤان بارزانی
سەرۆك وه‌زیرانى هەرێمی كوردستان
10ى حوزه‌یرانى 2014
"نازم دەباغ" نوێنەری هەرێمی کوردستان لە تاران گوتی: هەواڵی دیداری "مەسعوود بارزانی" سەرۆکی هەرێمی کوردستان لەگەڵ سەرۆکی گرۆهەکی مونافقین لە پاریس، لە بنەڕەتدا درۆیە.
بە پێی ڕاپۆڕتی ئاژانسی خوێندکارانی ئێران (ئیسنا)، "نازم دەباغ" نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران لە وتووێژێکدا سەبارەت بە بڵاوبوونەوەی هەواڵێکی درۆستکراوی درۆی دیداری "مەسعوود بارزانی" سەرۆکی هەرێمی کوردستانی عێراق لەگەڵ سەرۆکی گرۆهەکی مونافقین لە پاریس، لە هەندێک دەزگای ڕاگەیاندندا گوتی: ئەم هەواڵ لە بنەڕەتدا درۆیە، چونکە دیدارێکی بەم شێوەیە ئەنجام نەدراوە و بەتایبەتیش بیرووڕای سەرکردایەتیی سیاسی کورد و حکوومەتی هەرێمی کوردستانیش ڕوون و ئاشکرایە لە بەرز ڕاگرتنی ڕۆڵ و سەنگی کۆماری ئیسلامی ئێران، و هەمیشە ڕۆڵ و پێگەی کۆماری ئیسلامی ئێران لە بزووتنەوەی ڕزگاریخوازی کورد لە قۆناغەکانی خەباتی ڕەوای خەڵکی کورد لە دژی ڕژێمی بەعس دیارە و ڕێزی لێگیراوە.
نوێنەری هەرێمی کوردستان لە ئێران لە کۆتاییدا جەختی کردەوە: کۆماری ئیسلامی ئێران لە دامەزراندنی عێراقی نوێی و حکوومەتی فیدراڵدا لەم وڵاتە، ڕۆڵ و پێگەی بێ وێنەی هەیە و هەر بۆیە بڵاوبوونەوەی ئەم جۆرە هەواڵە درۆیانە، لە چوارچێوەی پلانگێڕیی بووە بۆ تێکدانیی پەیوەندییەکانی نێوان هەرێمی کوردستان و کۆماری ئیسلامی ئێران.
"نازم دەباغ" لە وتووێژ لەگەڵ ئاژانسی فارس ڕایگەیاند: هێزەکانی پێشمەرگە ئامادەیی تەواویان بۆ بەرەنگاربوونەوە بووە و هەیە و چاوەڕوانی فەرمانی بەرپرسانی کوردستانن کە هەڵبەت ئەوانیش چاوەڕوانی داخوازی دەوڵەتیی ناوەندین بۆ بەشداری و یارمەتی لەم مەسەلەیەدا.
"نازم دەباغ" نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران لە وتووێژ لەگەڵ پەیامنێری ئاژانسی فارس، سەبارەت بە گۆڕانکارییەکانی مووسڵ و هاتنە پێشەوەی داعێش لەم ناوچەیەدا گوتی: هێزەکانی کورد بۆ خۆپارێزیی چەندین بەشیان لە ناوچەکەدا چۆڵ کردووە و داعێش بە کەڵک وەرگرتن لە چەکە پێشکەوتووەکان و هێزە بیانییەکان کە لە ئیختیاریان دایە، هێزی زیاتریان بەدەستهێناوە و هێواش هێواش دەیانەوێت تەواوی ناوچەکە داگیر بکەن.
دەباغ لە وڵامی ئەم پرسیارەدا کە کاردانەوەی کوردستانی عێراق سەبارەت بەم گۆڕانکاریانەی ناوچەکە چییە؟ گوتی: هێزەکانی پێشمەرگە ئامادەیی تەواویان بۆ بەرەنگاربوونەوە بووە و هەیە و چاوەڕوانی فەرمانی بەرپرسانی کوردستانن کە هەڵبەت ئەوانیش چاوەڕوانی داخوازی دەوڵەتیی ناوەندین بۆ بەشداری و یارمەتی لەم مەسەلەیەدا.
نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران لە درێژەی قسەکانیدا بە ئاماژە بەوەی کە هێزە ئەمنییەکان بەردەوام دەسەڵاتی بەشی ڕۆژهەڵاتی ڕووباری دیجلەیان لە دەستدایە، گوتی: هێزە ئەمنییەکان بە هاوڕێیەتیی لەگەڵ هێزەکانی پێشمەرگە، چاودێری و پاراستنی کوردەکانیان لەم بەشە گرتۆتە ئەستۆ و چالاکن.
"نازم دەباغ" لە کۆتایی ئەم چاوپێکەتنەدا گوتی: هێزەکانی پێشمەرگە لە سنووری هەرێمی کوردستان جێگیر بوون و چاوەڕوانی فەرمانی چوونە ناوەوە و دابینکردنی سەقامگیری ئاسایشی شاری موسڵن.
نێچیرڤان بارزانى پێشوازى له پارێزگارى ئورمییه كرد
ئێواره‌ى ئه‌مڕۆ یه‌كشه‌ممه 8ى حوزه‌یرانى 2014، نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان؛ پێشوازى له شاندێكى ئوستانى ئازه‌ربایجانى ڕۆژئاواى كۆمارى ئیسلامیى ئێران به سه‌رۆكایه‌تیى "قوربان عه‌لى سه‌عاده‌تى" پارێزگارى ئورمییه و شاندێكى یاوه‌رى كرد كه له ژماره‌یه‌ك به‌رپرسانى ناوچه‌كه پێكهاتبوو و بۆ كردنه‌وه‌ى نۆیه‌مین پێشانگاى كۆمارى ئیسلامیى ئێران له هه‌ولێر، سه‌ردانى هه‌رێمى كوردستانیان كردووه.
له دیدارێكدا پێشخستنى په‌یوه‌ندییه‌كانى ئوستانى ئازه‌ربایجانى ڕۆژئاوا و پارێزگاى ئورمییه له‌گه‌ڵ پارێزگاى هه‌ولێر و چۆنیه‌تیى بره‌ودان به ئالوگۆڕى بازرگانى و دابینكردنى ئاسانكاریى زیاتر بۆ هاتوچۆى سنوورى نێوان هه‌ردوولا، هه‌روه‌ها فراونكردنى ڕێژه‌ى گه‌شتیارى له نێوان پارێزگاى هه‌ولێر و هه‌رێمى كوردستان و پارێزگاى ئورمییه و ناوچه‌كانى دیكه‌ى كۆمارى ئیسلامیى ئێراندا خرایه به‌ر باس و هه‌ردوولا ویستى خۆیان بۆ پته‌وكردنى په‌یوه‌ندییه‌كان و هه‌ڵنانى هه‌نگاوى كرده‌یى له‌م پێناوه‌دا دووپات كرده‌وه.
لاى خۆیه‌وه نێچیرڤان بارزانى وێڕاى به‌خێرهێنان، سوپاس و ستایسى ڕۆڵى پارێزگارى ئورمییه‌ى كرد كه بۆ جارى سێیه‌مه ده‌بێته‌وه به پارێزگار و ساڵى 1991یش كاتێك دواى ڕاپه‌ڕین؛ خه‌ڵكى كوردستان ئاواره‌ى ئه‌ودیوى سنوور بوو، وه‌ك پارێزگارى ئورمییه ڕۆڵێكى دیارى له هاوكاریكردنى هاووڵاتیانى هه‌رێمى كوردستان و پێشكه‌شكردنى ئاسانكارى بۆ په‌ڕینه‌وه له سنوور و نیشته‌جێبوون و حه‌واندنه‌وه‌یان له كه‌مپه‌كان گێڕا و، كۆمه‌ك و یارمه‌تییه‌كى به‌رچاوى پێشكه‌ش به ئاواره‌كان كرد.
یەک شەممە, 08 حوزەیران 2014
بە ئامادەبوونی نوێنەرایەتیی هەرێمی کوردستان لە تاران و خوێندنەوەی پرسەنامەی سەرۆکی هەرێمی کوردستان، یادی گۆرانیبێژی کورد عەباس کەمەندی لە تاران بەرز ڕاگیرا.
بە ئامادەبوونی دکتۆر جگەرخوێن جێگری نوێنەرایەتیی هەرێمی کوردستان لە تاران، چەندین کەسایەتیی سیاسیی، فەرهەنگی و هونەری کوردستان و ئێران، لەوانە: گۆرانیبێژی ناوداری کورد شەهرام نازری، بنەماڵەی گۆرانیبێژی کورد عەباس کەمەندی، مامۆستای زانکۆکانی تاران و شانۆکاری کورد دکتۆر قوتبەدین سادقی، مامۆستای زانکۆ و نوێنەری شاری سنە لە خولی شەشەمی پەڕڵەمانی ئێران دکتۆر جەلال جەلالیزادە، مامۆستای زانکۆی تاران دکتۆر ئەسعەد ئەردەڵان، ڕۆژنامەنووسی کورد و سەرۆکی ئەنستیتۆی فەرهەنگی کوردستان لە تاران بەهرام وەلەدبەیگی، هەندێک لە کارمەندانی نوێنەرایەتیی هەرێمی کوردستان لە تاران، ئەندامانی کۆڕی کوردانی دانیشتووی تاران و هۆگرانی گۆرانی و موزیکی کوردی، بە یارمەتی و هەوڵی ڕێکخراوەی فەرهەنگی و هونەری سیما گوستەری زاگڕۆس بە بەرپرسیارییەتی دوبلۆری بەئەزموونی کورد محەمەد فەرەیدوونی و بە پێشکەشکاری ئەکتەری کورد پەرویز حەبیبی، کاتژمێر 30/6 دوانیوەڕۆی ڕۆژی دووشەمە 2ی حوزەیران / جوونی 2014 کۆڕی پرسە و یادی گۆرانیبێژی کورد عەباس کەمەندی لە مزگەوتی ئەبوالفەزل لە شاری تاران بەرز ڕاگیرا.
لە سەرەتای ئەم بیرئانینەدا مامۆستای زانکۆی تاران دکتۆر ئەسعەد ئەردەڵان سەبارەت بە کەسایەتیی عەباس کەمەندی هاتە ئاخاوتن و گوتی: عەباس کەمەندی هونەرمەندێکی بێوێنەی کوردستان بوو و سەرمایەیەکی کەلتووری کۆمەڵگای ئێمەیە، بەهرەیەک لە ناخیدا هەبوو، ژیانی ئەم هونەرمەندە و ئەو بەرهەمانەی کە بۆمانی بەجێی هێشتووە هەمووی هێمای ئەوەیە کە بەهرەیەکی دەوڵەمەندی هەبوو و پێداگر و شێلگیر تا دوایین ساتەکانی ژیانی لە درێژەپێدان بە هونەر نەوەستا.
گوتیشی: لە سەردەمی منداڵیمدا بیرەوەریی زۆرم لەگەڵ عەباس کەمەندیدا هەیە، 4 ساڵ لەو بچووکتر بووم و لە گەڕەکێک دەژیاین و پێکەوە لە قوتابخانەیەک وانەمان دەخوێند، لەگەڵ کوڕە مامەکانم هەڤاڵ بوون و هەر ئەو کاتەش هەستم پێدەکرد کە هۆگری بە هۆنینەوەی شیعر هەیە و لەم بوارەدا بەهرەی تێدابوو. و هەر ئەو هەوڵانەش بووە هۆی ئەوەی کە ئێمە بۆ لەدەستدانی ئەم سەرمایەیەکەلتوورییە خەمبار بین.
لە درێژەی ئەم بەرنامەیەدا دکتۆر جگەرخوێن جێگری نوێنەرایەتیی هەرێمی کوردستان لە تاران، پرسەنامەی سەرۆکی هەرێمی کوردستان مەسعوود بارزانی بە بۆنەی کۆچی دوایی گۆرانیبێژی کورد عەباس کەمەندی خوێندەوە و لە بەشێکی ئەم پەیامەدا هاتووە: بە بیستنی هەواڵیی کۆچی دوایی هونەرمەندی ناسراوی کورد عەباسی کەمەندی دڵگران بووم. عەباسی کەمەندی لە بواری هونەری گۆرانی و ئاواز و وێنەکێشان و هۆنراوە و تێکستی شانۆیی ساڵانێکی زۆر خزمەتی مەزنی هونەر و کەلتووری کوردی کردووە و جێدەستی لەو بوارەدا دیار و جێگای بایەخە.
لە درێژەی ئەم پرسەنامەیەدا هاتووە: لە دەستدانی ئەم هونەرمەندە، زیانێکی گەورەیە بۆ هونەری کوردی، سەرەخۆشی لە خانەوادەی خوالێخۆشبوو عەباسی کەمەندی و هونەرمەندانی کوردستان دەکەم و هاوبەشی خەمتانم. لە خوای گەورە داواکارم خوالێخۆشبوو بخاتە بەر دلۆڤانیی خۆی و ئارامی و دڵنەوایی بە هەموو لایەک ببەخشێت.
لە بەشێکی دیکەی بیرئانینی عەباس کەمەندیدا پەیامی سەرۆکی ڕادیۆ و تەلەڤیزیۆنی ئێران ئەندازیار سەید عیزەتوڵڵا زەرغامی بە بۆنەی کۆچی دوایی گۆرانیبێژی کورد عەباس کەمەندی خوێندرایەوە، لە بەشێکی ئەم پەیامەدا هاتووە: کۆچی دوایی هونەرمەندیی ناوداری کورد بەڕێز عەباس کەمەندی کە تەمەنی بەنرخی خۆی بۆ فەرهەنگ و هونەر و بردنە سەرێی ئاستی کەلتووری پیرۆزی ئێرانی ـ ئیسلامی تەرخانکرد بە خانەوادەی بەڕێزی سەرەخۆی دەڵێیم و بۆ شادیی ڕۆحی ئەم هونەرمەندە لە دەرگانەی خودا دۆعا دەکەین.
لە درێژەی ئەم ڕێوڕەسمەدا بێژەری کورد ئەسعەد خۆشگەوار ژیاننامەی عەباس کەمەندی خوێندەوە کە تیێدا ئاماژەی بە تەواوی قۆناغەکانی ژیانی هونەری ئەم هونەرمەندە کردبوو، پاشان شیعری شۆهرە کەمەندی کچی عەباس کەمەندی کە بۆ کۆچی دوایی باوکی نووسیوییەتی لە لایەن ئەم بێژەرەوە خوێندرایەوە.
لە بەشێکی دیکەم ئەم یادەدا گۆرانیبێژی کورد بێهرووز تەوەکولی شیعرێکی عەباس کەمەندی بە دەنگی بە سۆزی خوی بە شێوەی مەقام پێشکەش کرد و لە درێژەدا شانۆکاری کورد دکتۆر قوتبەدین سادقی سەبارەت بە کەسایەتیی عەباس کەمەندی گوتی: کەمەندی عەشقێکی گەورەی بە کوردستان بوو، پیاوێک بوو کە بۆخۆی خۆی دروست کرد و هەر شتێک فێربوو لە لای خۆیەوە فێربوو، کاتێک کە لە فەڕەنسا هاتمەوە ماوەیەکی زۆر هاتووچۆی دەکردم و لەسەر فەرهەنگی کوردستان، توێژینەوەیەکی بەربڵاوی کردبوو، هەمووی لە ناو نامیلکەیەکی گەورەدا کۆکردبۆوە و بە نیاز بوو کە بە شێوەیەکی ڕێکووپێک بڵاویبکاتەوە.
گوتیشی: زانیارییەکی زۆری لەسەر فەرهەنگ و دابوونەریتی کوردەواری هەبوو، بە باشی تەکنەلۆژیای نەدەناسی چونکە لە هیچ زانکۆیەک وانەی نەخوێندبوو، هەر شتێک فێربوو بە هەوڵ و تێکۆشانی خۆی فێربوو. لە زۆر بواردا کاری کردبوو، لە هیچ بوارێک وەکوو موزیک و گۆرانی سەرنەکەوت، و لەسەر موزیکی کوردیدا کاریگەری خۆی دانا. کارە هونەرییەکانی دیکەشی جێی بایەخە بەڵام کاریگەرییان بە ڕێژەی کاریگەری موزیک نییە.
ئەم شانۆکارە کوردە لە درێژەی قسەکانیدا گوتی: عەباس باروودۆخێکی کۆمەڵایەتیی زۆر باشی نەبوو، ئەو کاتەی کە دەستی بە گۆرانی خوێندن و توێژنەوەکانی کرد، هەر کەسێکی دیکە لە جێیی ئەو بوایە شایە بەسەرهاتێکی دیکەی هەبوو، بەڵام بە بیرووباوەڕی من شتێک لە ناخیدا بوو، گەوهەرێک لە سروشتیدا بوو کە بووە هۆی ئەوەی کە عەباس گەورەترین پێشکەوتن بەدەستبێنێت. کە ئەوە جێگای سەربەرزییە.
ئەوەیشی خستەڕوو: من لە منداڵییەوە دەیناسم، ئەو باروودۆخە کۆمەڵایەتییەی کە لە منداڵییەوە بووی بەڕاستی دەیتوانی هەموو کەس ببەزێنێت. بەڵام کەسێک بوو کە بە غیرەتی خۆی و ئەو بەهرەیەی کە لە ناخیدا هەیبوو و ئەو زانیارییەی کە وردە وردە لە ڕێگای هونەر بە دەستی هێنا. توانی لە جێگایەکی زۆر نزمەوە بگاتە جێگایەکی بەرز. هیچ کەسێک وەکوو عەباس بەرەوپێشەوە نەچووە و من ئەمە بە شانازی دەزانم. هیچ کەسێک وەکوو عەباس، قۆناغەکانی سەرکەوتنی لەسەر پێی خۆی نەپێواوە و بۆ ئەو سەرکەوتنە خۆی نەدا پاڵ کەسێکەوە.
سادقی لە درێژەی قسەکانیدا گوتی: شایەد ئەوە نەزانن یەکەمجار کە دەستی بە کاری فەرهەنگی و هونەری کرد، رێنوێنێکی ئاسایی بوو، ئەو کاتەیی کە محەمەدڕەزا لوتفی موزیکزان و ژەنیاری ناوداری تاری ئێران لە سنە سوپای دانش بوو، ئێمە کۆمەڵێک بووین کە کاری هونەریمان دەکرد ئەویش لەگەڵ ئێمەدا بوو، بڕیارماندا بچێن بۆ هەورامان، عەباس لەگەڵماندا هات و رێنوێنمان بوو، سەرەتای کاری فەرهەنگ و هونەری عەباس، هەر ئەم کارە بوو، کە هیچ کەسێک ئەمە نازانێت. لەگەڵ کەسانێک بوو کە هونەرمەندی گەورە بوون و ڕوانگەیان هەبوو، وردە وردە کاریگەرییان لەسەری دانا، لەوانە: کامکاران و کەسانی دیکە.
دکتۆر قوتبەدین سادقی لە کۆتایی قسەکانیدا گوتی: عەباس بە شێوەیەک پێشکەوتووە و دەستکەوتنی بەدەستهێناوە گەورەتر و بەرچاوتر لە هەموو هونەرمەندێک کە لە کوردستانە. کە هەر ئەوە جێگای شانازییە بۆ هەموومان. لە منداڵییەوە دەیناسم و تا ئەو کاتەی کە ماڵئاوایی لە ژیان کرد بە لەبەرچاوگرتنی ئەو باروودۆخە نالەبارەی کە هەیبوو و هیچ کەسێک دەستی نەگرت و سەرەڕای هەمووی ئەمانە عەباس لە وەستان و تێکۆشان نەکەوت. بە بیرووبڕوای من لە بواری هونەریدا دەیان ساڵە توانیوییەتی لەسەر پێی خۆیەوە شتێک دروست بکات کە ئەمڕۆکە جێگای سەربەرزی و شانازییە. و نموونەیەکی زۆر گەورە لەو کەسانەیە کە وردە وردە باروودۆخی کۆمەڵایەتییان بە غیرەت، پێداگری و بەهەرەمەندی خۆیان دەگۆڕن و شتێک بە فەرهەنگ و هونەری ئێمە زیاد دەکەن، ئەو کەسانە بەڕاستی سەرمایەی فەرهەنگی و هونەری کۆمەڵگای ئێمەن.
لە بەشێکی دیکە ئەم یادەدا چەندین پەیام و پرسەنامە بە بۆنەی کۆچی دوایی عەباس کەمەندیی خوێندرایەوە، لەوانە: کۆڕی کوردانی دانیشتووی تاران، ئەنستیتۆی فەرهەنگی کوردستان لە تاران، هونەرمەندانی ڕێکخراوەی فەرهەنگی و هونەری سیما گوستەری زاگڕۆس، هونەرمەندانی بەشی کوردی کەناڵی سەحەر، بێژەران و هونەرمەندانی ڕادیۆ کوردی تاران، هونەرمەندان و کارمەندانی ڕادیۆ و تەلەفیزیۆنەکانی سنە و مەهاباد، کۆمەڵەی پارێزەرانی کوردی دانیشتووی تاران، کۆمەڵەی کوردانی هەورامانی دانشیتووی تاران، هەیئەتی زۆرانبازی پارێزگای کوردستان، هونەرمەندانی شارە جۆراوجۆرەکانی کوردستان، کۆمەڵەی کرماشانییەکانی دانشیتووی تاران، ئەندازیار سەید ئەحسەن عەلەوی نوێنەری شاری سنە لە پەڕڵەمانی ئێران، گۆڤاری مەهاباد، کۆمەڵەی ئازەرییەکان و لوڕەکانی دانیشتووی تاران و چەندین ناوەند و ڕێکخراوەی دیکە.
لە کۆتایی ئەم ڕێوڕەسمەدا مامۆستای زانکۆ و نوێنەری شاری سنە لە خولی شەشەمی پەڕڵەمانی ئێران دکتۆر جەلال جەلالیزادە گوتی: بەداخەوە قەدری هونەرمەندانی خۆمان لە کاتی ژیانیاندا نازانین و مردوو پەرەستین. دەبێت ئێمە وەفادار بین و ڕێز لە هونەرمەندانمان بگرین و هونەرەکەیان بپارێزین.
گوتیشی: زۆر سوپاسی جەنابی کاک مەسعوو بارزانی سەرۆکی هەرێمی کوردستان دەکەم بۆ ناردنی پەیامی پرسەنامەکەیان، بەڕێزیان بەردەوام لایەنگری فەرهەنگ و هونەر لە بەشە جۆراوجۆرەکانی کوردستان بووە.
دکتۆر جەلالیزادە لە درێژەدا شیعرێکی بە زاراوەی هەوارمی لە وەسفی دەنگ و هونەر و کەسایەتیی عەباس کەمەندی خوێندەوە.
لە یاد و بیرئانینی عەباس کەمەندیدا چەندین کەسایەتیی دیکەی کورد و ئێرانی ئامادەبوون، لەوانە: نوێنەری شاری سنە لە خولەکانی چوارەم و پێنجەمی پەڕڵەمانی ئێران سەید مەعرووف سەمەدی، نوێنەری شاری مەهاباد لە خولی حەوتەمی پەڕڵەمانی ئێران جەعفەر ئایین پەرسەت، ڕۆژنامەنووسی کورد و سەرنووسەری گۆڤاری مەهاباد ئەحمەد بەحری، پارێزگاری پێشووی کوردستان عەلیڕەزا شەهبازی، توێژەی موزیکی ئێران حەمیدڕەزا عاتفی، توێژەری دابوونەریتی کوردەواری هاشم سەلیمی، توێژەی کاروباری نێودەوڵەتیی و ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست سیامەک کاکەیی، سەرۆکی کەناڵی خەبەری ئێران ئەردەشیر زابولیزادە، عەتا قادری سەرۆکی پێشووی کەناڵی سەحەر، توێژەری کورد ئیحسان هووشمەند، مامۆستای زانکۆ دکتۆر هاشم هیدایەتی، توێژەری و زمانناسی کورد ئەیووب گازرانی، ژمارەیەک لە خانمانی چالاکی بواری کاروباری کۆمەڵایەتیی کوردستان، محەمەد هادیفەر بەرپرسی ئاژانسی کورد پڕێس، موزیکزانی لاوی کورد و ژەنیاری تار ئازاد میرزاپوور، ڕۆژنامەنووسی کورد ئیبراهیم عەبدوالڵەزادە، ئەکتەری کورد پەیام عەلەوی، شاعیری کورد شاهۆ ڕۆستەمی و چەندین کەسایەتیی دیکە.
سێ شەممە, 03 حوزەیران 2014
سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان بڕیاری پێكهێنانی لێژنه‌ی دانوساندنی هه‌رێمی كوردستانی ده‌ركرد
به‌ڕێز مسعود بارزانی سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان به بڕیاری ژماره (3) ی ساڵی 2014 ، بڕیاریدا به پێكهێنانی لێژنه‌ی دانوساندنی هه‌رێمی كوردستان .
ده‌قی بڕیاره‌كه ئه‌مه‌ی خواره‌وه‌یه :
له‌سه‌ر رۆشنایی كۆبوونه‌وه‌مان له‌گه‌ڵ لایه‌نه سیاسییه‌كانی هه‌رێمی كوردستان
له رێكه‌وتی (17/5/2014)، بـڕیـارمـانــدا بـــه :
پێكهێنانی (لێژنه‌ی دانوساندنی هه‌رێمی كوردستان) له‌م به‌ڕێزانه‌ی خواره‌وه ،
به مه‌به‌ستی ئه‌نجامدانی دانوساندن له‌گه‌ڵ لایه‌نه سیاسییه‌كانی عێراق .
1.د.رۆژ نوری شاوێس/ نوێنه‌ری پارتی دیموكراتی كوردستان
2.فریاد ره‌واندزی/ نوێنه‌ری یه‌كێتی نیشتیمانی كوردستان
3.جه‌لال جه‌وهه‌ر/ نوێنه‌ری بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان
4.عادل نوری محه‌مه‌د/ نوێنه‌ری یه‌كگرتووی ئیسلامی كوردستان
5.یاسین حه‌سه‌ن محه‌مه‌د/ نوێنه‌ری كۆمه‌ڵی ئیسلامی كوردستان
6.كاوه مه‌حمود شاكر/ نوێنه‌ری لیستی هاوپه‌یمانی نیشتیمانی كوردستانی
ئه‌م بڕیاره جێبه‌جێ ده‌كرێت له ڕۆژی ده‌رچوونییه‌وه .
مـسـعـود بـارزانــی
سـه‌رۆكـی هـه‌رێـمـی كـوردسـتـان
3/6/2014
More...
نێچیرڤان بارزانى پێشوازى له به‌شیكچى كرد
نێچیرڤان بارزانی پێشوازى له نوێنه‌رى تایبه‌تى سكرتێرى UN كرد
دوایین هەواڵەکان
- پهيامى سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى بۆ ساڵى نوێ
- پەیامی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان بە بۆنەی سەری ساڵی نوێی زایینی2025
- سهرۆكى هه‌رێمى كوردستان، پێشوازيى له كونسوڵی گشتيى نوێى ئێران كرد
- عەباس غەزالی: کۆچی مامۆستا مهنسوور یاقووتی وهک لهدهست چونی یاقووتێکی گرانبههایه
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی له‌گه‌ڵ وهزیری بهرگریی هۆڵهندا کۆبووهوه
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى پێشوازيى له ئيسماعيل بهشيكچى كرد
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى و وهزيرى بهرگريى ئيتاڵيا كۆبوونهوه
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ فەرماندەی هێزەکانی هاوپەیمانيی نێودەوڵەتی كۆبووهوه
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى پێشوازیی له باڵيۆزى نوێى چيك كرد
- سەرۆک نێچیرڤان بارزانی پێشوازیی لە سوپاسالاری بەریتانیا کرد