هه‌ڵوێستى حكوومه‌تى هه‌رێم ده‌رباره‌ى ڕاگرتنى مووچه‌ى فه‌رمانبه‌رانى هه‌رێم
ده‌رباره‌ى ڕاگرتنى مووچه‌ى فه‌رمانبه‌رانى هه‌رێمى كوردستان له لایه‌ن حكوومه‌تى عیراقى فیدراڵه‌وه، كه هیچ پاساوێكى یاسایى و ده‌ستوورى نیه، سه‌فین دزه‌یى وته‌بێژى فه‌رمیى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان له لێدوانێكدا بۆ مالپه‌ڕى فه‌رمیى حكوومه‌ت ڕایگه‌یاند: به داخه‌وه ئه‌وه‌ى چاوه‌ڕوان نه‌ده‌كرا ئه‌وه بوو به‌ڕێز نوورى مالكى سه‌رۆك وه‌زیرانى عیراقى فیدراڵ كه خۆى له هه‌رێمى كوردستان ژیاوه و زانكۆى له هه‌ولێر ته‌واو كردووه، هه‌نگاوێكى له‌م شێوه‌یه هه‌ڵێنێ و دۆسیه سیاسییه‌كان تێكه‌ڵى مووچه‌ى فه‌رمانبه‌ران و بژێوى ژیانى هاووڵاتیان بكات. ئه‌مه له كاتێكدایه گفتووگۆكان به‌رده‌وامن بۆ چاره‌سه‌ركردنى پرسه‌كانى نێوان هه‌ردوولا و چاوه‌ڕێى ئه‌وه‌ین به‌رپرسانى به‌غدا له خه‌مى چاره‌سه‌ركردنى پرسه‌كاندا بن به ڕێگه‌ى دیالۆگ، نه‌ك قووڵكردنه‌وه‌ى كێشه‌كان و بڕینى مووچه‌ى فه‌رمانبه‌ران.
حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان هه‌موو ڕێگایه‌كى گرتووه‌ته به‌ر بۆ ئه‌وه‌ى به گوێره‌ى بنه‌ما ده‌ستوورییه‌كان، پرسه هه‌ڵواسراوه‌كان له‌گه‌ڵ به‌غدا بخاته چوارچێوه‌ى دیالۆگ و گفتوگۆكانه‌وه، ئه‌م دواییه‌ش لێكنزیكبوونه‌وه‌یه‌ك هه‌بوو بۆ چاره‌سه‌ركردنى پرسه‌كان، به‌ڵام ئه‌مجاره حكوومه‌تى عیراقى فیدراڵ په‌ناى بۆ بڕینى مووچه‌ى فه‌رمانبه‌ران برد، كه ئه‌مه‌ش هه‌نگاوێكى نه‌خوازراوه، چونكه به‌شی هه‌رێم له بودجه‌ی عیراق مافێكی ده‌ستوورییه و ناكرێ وه‌كوو كارتێكی سیاسی بۆ یه‌كلاكردنه‌وه‌ی ناكۆكییه‌كان به كار بهێنرێت.
هه‌روا به‌رپرسیاریه‌تیه‌كى دیكه‌ى ده‌ستووری كه له‌سه‌ر شانی حكوومه‌تی عیراقه، ئه‌وه‌یه نابێت له‌ژێر هه‌ر ناوێكدا بێت جیاوازی له نێوان هاووڵاتیانی عیراقدا بكات، به‌ڵام ئه‌وه‌ی هه‌موو لایه‌ك به ڕوونی ده‌یبینین ئه‌وه‌یه كه سه‌رۆك وه‌زیرانی فیدراڵ جیاوازی كردووه و مووچه و بودجه‌ی هه‌موو عیراقی داوه و ئه‌وه‌ی هه‌رێمیشی ڕاگرتووه و گه‌مارۆی دارایی به‌سه‌ر خه‌ڵكی كوردستاندا سه‌پاندووه.
ئێمه له حكوومه‌تى هه‌رێم ڕایده‌گه‌یه‌نین كه به‌رپرسانى عیراق ده‌بێ پشتگیرى له پرۆسه‌ى ئاوه‌دانكردنه‌وه و گه‌شه‌سه‌ندنى هه‌رێمى كوردستان بكه‌ن، چونكه هه‌رێمى كوردستان جگه له‌وه‌ى ئارامترین ناوچه‌ی عیراقه و ده‌كرێ عیراق شانازى پێوه بكات، هاوكات هه‌میشه بۆته په‌ناگه‌یه‌ك بۆ سه‌رجه‌م ئه‌و ئاواره و په‌ناهه‌ندانه‌ى به هۆى شه‌ڕ و نائارامییه‌وه ڕوویان تێ كردووه، هه‌رێمی كوردستانیش به‌بێ جیاوازیى ئایینى و مه‌زهه‌بى (مه‌سیحى و شیعى و سوننى و ته‌واوى پێكاته‌كانى دیكه‌ى) له‌خۆ گرتووه و جێگه و ڕێگه‌ى بۆ دابین كردوون.
هه‌رێمى كوردستان ڕۆڵى سه‌ره‌كى هه‌بوو له قۆناغى گواستنه‌وه به‌ره‌و عیراقى دیموكراسى و فیدراڵ، سه‌ركه‌وتنى ئه‌زموونى هه‌رێمى كوردستان به‌شێكه له سه‌ركه‌وتنى ئه‌زموونى عیراقى فیدراڵ، ئێستاش كه له پرۆسه‌ى هه‌ڵبژاردنى سه‌رتاسه‌رى نزیك ده‌بینه‌وه، ده‌بێ درك به‌و ڕاستیه بكه‌ین كه قووڵكردنه‌وه‌ى قه‌یرانه‌كان كاریگه‌ریى نه‌رێنى ده‌بێت بۆ سه‌رخستنى هه‌ڵبژاردن و پرۆسه‌ى دیموكراسیى وڵات.
بڕینى مووچه‌ى فه‌رمانبه‌رانى هه‌رێمى كوردستان نابێ به هیچ پرسێكى دیكه‌وه گرێ بدرێت، ئه‌گه‌ر حكوومه‌تى فیدراڵ ده‌یه‌وێ قووت و بژێوى هاووڵاتیانى هه‌رێم به پرسى نه‌وته‌وه ببه‌ستێته‌وه، ئه‌مه پێچه‌وانه‌ى پره‌نسیپه ده‌ستوورییه‌كانه. له گفتوگۆكانمان زۆر به ڕوونى پرسى نه‌وتمان خستۆته ڕوو، حكوومه‌تى فیدراڵیش باش ده‌زانێت له پڕژه‌ى نێوان هه‌رێم و توركیادا یه‌ك به‌رمیل نه‌وت نه‌فرۆشراوه، بۆیه وه‌ك هه‌میشه دووپاتى ده‌كه‌ینه‌وه كه ئاماده‌ین به دیالۆگ ئه‌و پرسه چاره‌سه‌ر بكه‌ین و بۆ هه‌موو لایه‌كى ڕوون بكه‌ینه‌وه كه ئێمه ده‌خوازین ڕۆڵمان هه‌بێت له به‌رزكردنه‌وه‌ى داهاتى عیراق.
هه‌روا ڕایده‌گه‌یه‌نین كه تێنه‌په‌ڕاندنى بودجه‌ى گشتى له په‌رله‌مانى عیراق هیچ په‌یوه‌ندى به بودجه‌ى پارێزگاكان و مووچه‌ى فه‌رمانبه‌رانه‌وه نییه. بۆیه ئه‌م پاساوه‌ش ڕه‌ت ده‌كه‌ینه‌وه كه ئۆباڵى بڕینى مووچه بخه‌نه ئه‌ستۆى بودجه‌ى گشتیى عیراقه‌وه.
له كۆتاییدا حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان ته‌واوى فه‌رمانبه‌ران و مووچه‌خۆران دڵنیا ده‌كاته‌وه كه هه‌موو هه‌وڵێك ده‌خاته گه‌ڕ بۆ دابینكردنى مووچه و په‌له ده‌كات له چاره‌سه‌ركردنى هه‌ر پرسێك كه په‌یوه‌ست بێت به ژیان و گوزه‌رانى هاووڵاتیانه‌وه و ڕازى نابێت مافى ڕه‌واى ئه‌وان، تێكه‌ڵى گه‌مه سیاسییه‌كان بكرێت.
یەک شەممە, 02 ئازار 2014
کۆمەڵەى کارى کوردستان – پرتوگال لە لیشبۆن راگەیەندرا
لە وەزارەتى کاروبارى دەرەوەى پرتوگال و بە ئامادەبوونى ژمارەیەکى بەرچاو لە کاربەدەستانى باڵاى حکومەت، لە چوارچێوەى هەوڵەکان بۆ پەرەپێدانى هاوکارى و پەیوەندیەکانى نێوان هەرێمى کوردستان و پرتوگال، هەروەها بۆ لێک نزیکبوونەوەو بۆ دروست کردنى پردى پەیوەندى لە نێوان کەرتى تایبەتى هەردوولا، کۆمەڵەى کارى کوردستان – پرتوگال راگەیەندرا.
لە بۆنەکەدا کە هەریەک لە فەلاح مستەفا بەرپرسى پەیوەندیەکانى دەرەوەى حکومەت و خوسێ سیساریۆ وەزیرى دەوڵەت بۆ کاروبارى کۆمەڵگەى پرتوگال لە دەرەوە و دابان شەدەڵە نوێنەرى حکومەتى هەرێم لە ئیسپانیا و دۆمینگۆس ئۆگاندۆ بەرپرسى کۆمەڵە تازە دامەزراوەکە ئامادەى بوون، سیساریۆ گووتى ئەمڕۆ رۆژێکى تایبەتە و پێمان وایە زۆر گرینگە بۆ کۆمپانیاکانى پرتوگال بۆ کار کردن لەگەڵ کۆمپانیاکانى هەرێمى کوردستان.
لاى خۆشیەوە دۆمینگۆس ئۆگاندۆ بەرپرسى کۆمەڵەى کارى کوردستان – پرتوگال گووتى دامەزراندنى ئەم کۆمەڵەى کارە لە داهاتوویەکى زۆر نزیکدا لەڕووى ئابووریەوە سوودى بۆ هەردوو لایەنى پرتوگال و هەرێمى کوردستان دەبێت.
هەر لەم بۆنەیەدا فەلاح مستەفا بەرپرسى پەیوەندیەکانى دەرەوەى حکومەتى هەرێم وێڕاى دەربڕینى خۆشحاڵی بۆ ئامادەبوون لە مەراسیمەکەدا هاوکات سوپاسى ئامادەبووانیشى کرد و گووتى ئەمە یەکەمین سەردانى فەرمى شاندى حکمەتى هەرێمى کوردستانە بۆ پرتوگال. گووتیشى ئێمە لە هەوڵى دووبارە بونیادنانەوەو ئاوەدانکردنەوەداین، ئەم هەنگاوە دەکرێت پێکەوە بۆ زیاتر پێشخستنى کوردستان ئەنجام بدرێت. هاوکات گووتى کە دەکرێت کوردستان ببێتە دەروازەیەک بۆ بەشەکانى دیکەى عێراق.
جێگەى باسە دامەزراندنى ئەم کۆمەڵەى کارە یارمەتى هاتنى کۆمپانیاکانى پرتوگال دەدات بۆ کارکردن لە هەرێم و بە پێچەوانەشەوە. لەم رووەشەوە فەلاح مستەفا دڵنیایی بە ئامادەبووان دا کە فەرمانگەى پەیوەندیەکانى دەرەوە هەموو کاتێک ئامادەی پێشکەش کردنى هاوکاریە، هاوکات هیواى خواست کە پرتوگال لە داهاتوویەکى نزیکدا ببێتە بەشێک لە کۆمەڵگاى دیپلۆماسى لە هەرێمى کوردستان و نوێنەرایەتى خۆى لە هەرێم بکاتەوە.
بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە سەردانی پەرلەمانی پرتوگالی كردو لەگەڵ سەرۆكی ئەنجومەنی كاروباری دەرەوە و ئەندامانی پەرلەمانی ئەو وڵاتە كۆبووەوە
فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەتی هەرێمی كوردستان بە یاوەری دابان شەدەڵە نوێنەری حكومەتی هەرێم لە ئیسپانیا سەردانی پەرلەمانی كۆماری پرتوگالی كرد و لەگەڵ سیرگیۆ سۆوسا پینتۆ سەرۆكی ئەنجومەنی كاروباری دەرەوەی پەرلەمانی پرتوگال كە هاوكات ئەندامی پارتی سۆسیالیستی پرتۆگالە كۆبوونەوە.
لە دیدارەكەدا فەلاح مستەفا تیشكی خستەسەر ئارەزووی حكومەتی هەرێمی كوردستان بۆ گرێدانی پەیوەندی دۆستانە لەگەڵ وڵاتانی جیهان و گووتی كە حكومەتی هەرێم كار بۆ فراوانكردنی پەیوەندیەكانی لەگەڵ كۆمەڵگای نێودەوڵەتی دەكات. گووتیشی كە هەرێم پێداویستیەكانی هەیە بەڵام تەكنەلۆژیای پێشكەوتوو شارەزایی پێویستی نیە، ئەمەش ئەو خاڵەی پەیوەندییەیە كە دەتوانین بۆ سوودو بەرژەوەندیەكانی هەردوولا كاری لەسەر بكەین، چونكە ئێوە تەكنەلۆژیا و پسپۆری ئەم بوارانەتان هەیە.
سەرۆك پینتۆ وێرای دەربڕینی خۆشحاڵی بۆ سەردانەكە، هاوكات پێشوازی گەرمی لە پەیامەكەی بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە كردو گوتیشی هەروەها دەتوانین پەیوەندیەكانمان لەسەر بنەمای كەلتوری بونیاد بنێین چونكە هاوبەشیەكی زۆرمان لەگەڵ زۆر بەشی جیاجیای جیهان هەیە. هاوكات بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە باسی لەو بوارو دەرفەتە جیاجیانە كرد كە پرتوگال دەتوانێت لە هەرێمی كوردستان كاری تێدا بكات و سوودی بۆ هەردوولا دەبێت.
هەر لە دیدارەكەدا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت و نوێنەری حكومەتی هەرێم لە ئیسپانیا گفتوگۆیان دەربارەی گرینگی بە جینۆساید ناساندنی تاوانەكانی رژێمی پێشووی عێراق دژ بە گەلی كوردستان لە لایەن پەرلەمانی پرتوگال كرد. هاوكات پێشنیار كرا كە شاندێكی پەرلەمانی ئەو وڵاتە سەردانی هەرێمی كوردستان بكات، بۆ لە نزیكەوە ئاگاداربوون لە پێشكەوتنەكانی هەرێم و هەروەها ئەو بوارانەی كە هەردوولا دەتوانن لە هەرێم كاری لەسەر بكەن.
هەر لە پەرلەمانی پرتوگال و لە دیدارێكی دیكەدا، یەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە لەگەڵ ژمارەیەك لە پەرلەمانتارانی ئەو وڵاتە كۆبووەوە. لە كۆبوونەوەكەدا كە پەرلەمانتارانی وەك ریچارد باپتیستا لێیتێ و پاولۆ پیسكۆ و مۆنیكا فێرۆ لە ئەنجومەنی كاروباری دەرەوەی پەرلەمان ئامادەی بوون، بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە باسی لە مێژووی كوردستان و ئەو پێشكەوتنانە كرد كە لە ساڵی 2003وە تا ئەمڕۆ بەدەست هاتوون. هەروەها گووتی كە حكومەتی هەرێم سیاسەتی دەرگای كراوە پەیڕەو دەكات، گوتیشی كە لە ئێستادا 31 نوێنەرایەتی وڵاتانی بیانی لە هەرێم كار دەكەن و لە ناویشیاندا پێنج ئەندامە هەمیشەییەكەی ئەنجومەنی ئاسایشی سەر بە نەتەوە یەكگرتووەكان هەیە.
پاشان بەرپرسی پەوەندیەكانی دەرەوە هیوای خواست كە پەرلەمانی پرتوگال بە شێوەیەكی فەرمی ئەو تاوانانە بە جینۆساید بناسێنێت كە لە لایەن رژێمی پێشووی عێراق دژ بە گەلی كوردستان ئەنجام دراون. هاوكات داوای كرد كە هاوشێوەیەی پەرلەمانەكانی دیكەی وڵاتانی جیهان گرووپی هاوڕێیەتی لەناو پەرلەمانی پرتوگاڵ بۆ پشتیوانی كردن دروست بكرێت.
لای خۆیەوە ریكاردۆ لێتی ئەندامی پەرلەمانی پرتوگال لە پارتی سۆشیال دیموكرات دوای پێشوازی كردن لە سەردانی شاندەكەی حكومەتی هەرێم بۆ پرتوگال گووتی كوردستان وەك تاوەرێكی راستەفینەی درەوشاوەو رێنیشاندەر بۆ هەموو رۆژهەڵاتی ناوەڕاست دەبینرێت. هەروەها گووتی ئاگاداری هەوڵ و تێكۆشانەكانتانم لە پێناوی دیموكراسی و ئەوەش بە تەواوەتی دیارە، گووتیشی كە بەردەوام پشتیوانی پارتی سۆشیال دیموكراتتان هەیە.
لەبارەی بە جینۆساید ناساندنەوە، ئەندامانی پەرلەمانی ئەو پرتوگال كە لە كۆبوونەوەكەدا ئامادەبوون، ئاماژەیان بەوەدا كە بە جدی لەو یرسە دەكۆڵنەوە و هاوكات كاری جدی بۆ ئەو ئەنجامدانی ئەو كارە لەداهاتوویەكی نزیكدا دەكەن. هەر لەم بارەیەوە ئەندام پەرلەمانی پورتوگال پاولۆ پیسكۆ گووتی لەكاتێك لە لایەن چەند وڵاتەێكی دیكەشەوە داواكاری هاوشێوە كراوە كراوە كە كاتی پێویستە، بەڵام لەم بارەیەوە لەگەڵ هەوڵەكانتان هاوڕاین.
پێنج شەممە, 27 شوبات 2014
جێگری بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندیەكانی دەرەوە پێشوازی كرد لە شاندێكی باڵیۆزخانەی ژاپۆن
ئەمڕۆ كاروان جەمال جێگری بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندیەكانی دەرەوە بە ئامادەبوونی خاتوو سوهام جەبەلی یاریدەدەری بەرپرسی فەرمانگە پێشوازی كرد لە كازویا ناشیدا باڵیۆزی ژاپۆن لە عێراق و شاندی یاوەری.
لە دیدارەكەدا باڵیۆز ناشیدا خۆشحاڵی خۆی دەربڕی بەیەكەم سەردانی بۆ هەرێمی كوردستان پاش دەست بەكاربوونی وەك باڵیۆزی ژاپۆن لە عێراق كە بە یاوەری شاندێكی باڵای خاوەنكارانی ئەم وڵاتە سەردانی هەرێمی كوردستانی كردووە.
جێگری بەرپرسی فەرمانگە پیرۆزبایی لە باڵیۆز ناشیدا كرد بە بۆنەی تازە دەستبەكاربونیەوە و هیوای سەركەوتنی بۆخواست لە كارەكانیدا و ئامادەیی فەرمانگەی پەیوەندیەكانی دەربڕی بۆ پێشكەش كردنی گشت ئاسانكاریەكی پێویست بۆیان بەمەبەستی سەرخستنی كارەكانیان لە هەرێم و بەبایەخەوە باسی لە هاتنی یەكەمین شاندی گەورەی كۆمپانیا ژاپۆنیەكان كردو رایگەیاند ئەم كۆڕبەندی ئابوریە دەسپێكێكی گرینگی هاوكاری و هەماهەنگی نێوان هەردوولایە .
هەروەها ئاماژەی بە یاساكانی وەبەرهێنان كرد لە هەرێم و ئەو ژمارە بەرچاوەی وەبەرهێنەری بیانی كە لە چەندین بواری جۆراو جۆر لە هەرێمی كوردستان وەبەرهێنان دەكەن جگە لەمەش تاكو ئێستا نزیكەی 31 ووڵات نوێنەرایەتیان لە هەرێمی كوردستان هەیە ، كە رۆڵی گرنگیان دیوە لە هاوكاری و هەماهەنگی ئابوری لەگەڵ هەرێمی كوردستان.
باڵیۆزی ژاپۆن ئاماژەی بەوە كرد كۆمپانیا ژاپۆنیەكان بەپەرۆشن بۆ هاتن و كاركردن لە هەرێمی كوردستان و ئەو سەقامگیریەی ئاسایش هاندەرێكی باش دەبێت بۆیان.
جێگری بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە سوپاسی ووڵاتی ژاپۆنی كرد بۆ ئەو هاوكاریانەی كە تاكو ئێستا پێشكەشیان كردووەو داوای كرد كە بەردەوامبن لە پێشكەش كردنی هاوكاری یە مرۆییەكانیان بۆ ئاوارەكانی سوریا.
سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە باڵیۆزی ژاپۆن لە عێراقی فیدڕاڵ دەكات
پێشنیوەڕۆی ئەمڕۆ چوارشەممە 26ـی 2ـی 2014 لە سەڵاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە كازوویا ناشیدا باڵیۆزی نوێی ژاپۆن لە عێراقی فیدڕاڵ و شاندێكی یاوەری كرد.
لە دیدارێكدا باڵیۆزی ژاپۆن لە عێراقی فیدڕاڵ سوپاسی ڕەخساندنی ئەم دیدارەی كرد و هاتنی بۆ كوردستان و دیدار لەگەڵ سەرۆك بارزانیی بە شەرەفێكی گەورە زانی و ئامادەیی وڵاتەكەیشی بۆ گەشەپێدانی پەیوەندییەكانی لەگەڵ هەرێمی كوردستان لە بواری سیاسی و ئابووری نیشان دا. هەر لەم دیدارەدا باڵیۆزی ژاپۆن گەشەسەندن و پێشكەوتن سەقامگیریی هەرێمی كوردستانی بە بابەتێكی سەرسووڕهێنەر لە قەڵەم دا و ئەوەشی باس كرد كە ئەو تایبەتمەندییەی هەرێمی كوردستان هاندەرێكی باشە بۆ وەبەرهێنەرە ژاپۆنییەكان كە ڕوو لە هەرێمی كوردستان بكەن.
لەبەرانبەردا سەرۆك بارزانی وێڕای بەخێرهێنانی گەرمی شاندی میوان ڕایگەیاند كە خەڵكی كوردستان ڕێزێكی تایبەتیان بۆ گەلی ژاپۆن و مێژوو و كولتوورەكەی هەیە و هەروەها ژاپۆن لەڕێی تەكنەلۆژیا و پێشكەوتنەوە خزمەتێكی گەورەی مرۆڤایەتی كردووە و ئامادەیی تەواوی هەرێمی كوردستانیشی بۆ پەرەپێدانی پەیوەندییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و وڵاتی ژاپۆن نیشان دا.
لەبارەی بارودۆخی سیاسی و ئەمنیی عێراق كە باڵیۆزی ژاپۆن وەك تەحەدییەكی مەزن بۆ هەرێمی كوردستان و عێراق وەسفی كرد، سەرۆك بارزانی هێمای بەوەدا كە تیرۆر مەزنترین كێشە و تەحەدییە لەبەردەم پێشكەوتنی عێراق و وێڕای باسكردنی كێشە سیاسییەكانی نێوان هەولێر و بەغدا و ئەدای خەراپی حوكمڕانیی لە عێراقدا جەختیشی لەوە كردەوە كە هەرێمی كوردستان لەدوای ساڵی 2003 هەوڵی داوە یارمەتیی پڕۆسەی سیاسیی عێراق بدات بەڵام ئەگەر لە بەغدا ئیرادەی چارەسەری كێشەكان نەبێ ئەوا یارمەتیدانی ئێمەش بێ سوودە. هەر پەیوەست بە كێشەكانی هەرێم و بەغدا سەرۆك بارزانی ڕایگەیاند بڕیاری بڕینی بودجە و مووچەی هەرێم نایاسایی و نادەستووری و نائەخلاقییە و گوشارێكی ناڕەوایە لەدژی هاووڵاتییانی هەرێمی كوردستان.
بارودۆخ و گوزەرانی پەنابەرانی سووریا و هەروەها ئاوارەكانی ناوخۆی عێراق لە هەرێمی كوردستان و بارودۆخی سووریا و ناوچەكە تەوەرێكی دیكەی دیدارەكە بوون.
پێنج شەممە, 27 شوبات 2014
سەرۆك بارزانی پێشوازی لە نوێنەری وەزارەتی دەرەوەی فەڕەنسا دەكات
ئەمڕۆ چوارشەممە 26ـی 2ـی 2014 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە ژان فڕانسوا گیرۆ بەڕێوەبەری گشتیی بەشی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و باكووری ئەفریقیا لە وەزارەتی دەرەوەی فەڕەنسا و شاندێكی یاوەری كرد.
لەم دیدارەدا بەڕێوەبەری گشتیی بەشی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و باكووری ئەفریقیا لە وەزارەتی دەرەوەی فەڕەنسا سوپاسی سەرۆك بارزانی كرد بۆ پێشوازی و ڕەخساندنی ئەم دیدارە و لەسەرەتای قسەكانیدا ئاماژەی بە بارودۆخی نالەباری ئەمنی و سیاسیی عێراق كرد و هەروەها نیگەرانیی خۆیشی نیشان دا لە كارانەبوونی بنەماكانی فیدڕالیزم و كاری پارلەمانتاری و لاوازیی دامودەزگا قەزاییەكانی عێراق و هەروەها قووڵتربوونی كێشەكان لەنێو پێكهاتەكانی عێراقدا. ژان فڕانسوا گیرۆ هیوای ئەوەی خواست كە هەڵبژاردنی داهاتووی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق دەرگەیەك بۆ چارەسەركردنی كێشەكان بكاتەوە. سەبارەت بە پەیوەندییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و فەڕەنسایش ئاماژەی بەوەدا كە هەڵگری پەیامی دۆستایەتیی فەڕەنسایە بۆ گەلی كوردستان و پێشكەوتنی كوردستانیشی لەنێو ئەو ژینگە پڕكێشەیەی عێراق و ناوچەكە بە سەرنجڕاكێش و گرنگ لەقەڵەم دا.
لەبەرانبەردا سەرۆك بارزانی بە گەرمی بەخێرهاتنی شاندی میوانی كرد و لەبارەی بارودۆخی ئەمنی و قەیرانی سیاسیی عێراق و هەروەها كێشەكانی نێوان هەولێر و بەغدا، سەرۆك بارزانی ئاماژەی بەوەدا كە سەرچاوەی كێشەكان پێشێلكردنی دەستوور و پاوانكردنی دەستەڵاتە. ئەنجامەكەشی ئەوە بووە كە عێراق لە مانای دەوڵەتبوون دوور بكەوێتەوە و خزمەتگوزاری و ئاساییش و ژیانی دامەزراوەیی بۆ وڵات دابین نەكرێت. سەرۆك بارزانی لە درێژەی قسەكانیدا هیوای ئەوەی خواست كە لەڕێی پابەندبوون لایەنەكان بە دەستوور و هەڵبژاردنی داهاتووی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق ڕێگەیەك بۆ چارەسەری گرفتەكانی عێراق بدۆزرێتەوە.
بارودۆخی سیاسیی ناوچەكە و دوایین پێشهاتەكانی سووریا تەوەرێكی دیكەی ئەم دانیشتنە بوو.
پێنج شەممە, 27 شوبات 2014
بەرپرسی پەیوەندیەکانی دەرەوە سەردانی ئاژانسی ئیسپانیا بۆ هاوکاری نێودەوڵەتی کرد
فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندیەکانی دەرەوەی حکومەت بە یاوەری دابان شەدەڵە نوێنەری حکومەتی هەرێم لە ئیسپانیا سەردانی ئاژانسی ئیسپانیا بۆ هاوکاری نێودەوڵەتی کرد و لەلایەن هەریەک لە ئەلبێرتۆ گۆمێز بەڕێوەبەری هاوکاری لەگەڵ ئەفریقیا و ئاسیا و هەروەها ئەنتۆنیۆ گۆنزالیس سەرۆکی بەشی هاوکاری لەگەڵ جیهانی عەرەبی و ئاسیا پێشوازیان لێکرا .
لە دیدارەکەدا هەردوولا گفتوگۆیان لەبارەى پەیوەندیەکانى نێوان هەرێمی کوردستان و ئیسپانیا کرد. لەم رووەشەوە سەبارەت بە پەرەپێدانى پەیوەندیەکانى نێوانیان هاوڕابوون.
لەبارەى پرۆسەى دیموکراسى لە ئیسپانیا گومێز گووتى پرۆسەى گواستنەوەی ئیسپانیا بۆ وڵاتێکى دیموکراسی کاتێکی زۆری ویستووە تا گەیشتووەتە ئەم قۆناغەى ئێستا. هاوکات لەبارەى کارەکانى دامەزراوەکەیانەوە گوتی: ئێمە ئەمرۆ لەگەڵ ژمارەیەک دامەزراوەی گشتی و رێکخراوی ناحکومی کاردەکەین و هاوکاری تەکنیکیان لە چەند بوارێکى جیاجیادا پێشکەش دەکەین.
لەم رووەشەوە بەرپرسی پەیوەندیەکانی دەرەوە گووتى هەرێمی کوردستان پێویستی بە چاکسازی کارگێڕی هەیە و هەوڵ بۆ بەهێزکردنی تواناکانی کەرتی گشتی دەدەین. گووتیشى هەرێمی کوردستان پێشوازی لە ئاژانسی ئیسپانیا بۆ هاوکاری نێودەوڵەتی دەکات بۆ پێشکەشکردنی هاوکاریەکانیان بە هەرێم لە بوارى جیاجیادا، لەنێویشیاندا ئەنجامدانی ۆرکشۆپ و خولی پێشکەوتوو بۆ کادیرە ناوەندیەکان لە وەزارەت و دامودەزگا جیاجیاکانی حکومەت .
لە بەشێکى دیکەى دیدارەدا هەردوولا باسیان لە کاریگەری قەیرانی سوریا لەسەر هەرێمی کوردستان کرد، بەتایبەتی هاتنی ژمارەیەکی زۆری ئاوارەی ئەم وڵاتە بۆ هەرێم کە لە زۆر رووەوە پێداویستیان هەیە. لەمبارەیەوە فەلاح مستەفا گووتی : هیوادارم کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی هەست بە بوونی ئەم ژمارە زۆرەی ئاوارەکان لە هەرێمی کوردستان بکات، هاوکات پێویستە ئەم رێژە زۆرەى ئاوارەکان لەکاتى پێشکەش کردنى هاوکاریەکان لەبەرچاو بگرێت، کە تاوەکو ئێستا بە بەراورد لەگەڵ وڵاتانی دیکەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست کە ئاوارەکانی سوریایان لەخۆوە گرتووە، هاوکاریەکی سنوورداریان لەلایەن کۆمەڵگەی نێودەوڵەتیەوە پێشکەش کراوە.
لە کۆتایی دیدارەکەشدا شاندی حکومەتی هەرێم هیوای خواست شاندێکی ئەم ئاژانسە لە ئایندەیەکی نزیک سەردانی هەرێمی کوردستان بکات، تاوەکو لە نزیکەوە ئەو بوارانە ببینن کە دەتوانن کاری لەسەر بکەن و کە سوودو بەرژەوەندى خەڵکی کوردستان هەبێت.
جێگەى باسە ئەم ئاژانسە لە ژێر دەسەڵاتی وەزارەتی هاوکاری و کاروباری دەرەوەی ئیسپانیا دایە و چالاکیان لە 23 وڵات لە جیهاندا هەیە.
پێنج شەممە, 27 شوبات 2014
لە ئیسپانیا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە بەشدارى رۆژی نیشتیمانی كوێت دەكات
لەمیانەی سەردانەكەیدا بۆ ئیسپانیا فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت بەیاوەری وەدیع ئال بەتی باڵیۆزی عیراق لە ئیسپانیا و دابان شەدەلە نوێنەری حكومەتی هەرێم لە ئیسپانیا بەشداری لە ئاهەنگی 53 یەمین ساڵیادی رۆژی نیشتیمانی كوێت كرد .
لە ئاهەنگەكەدا كە سولەیمان خەمیسی باڵیۆزی كوێت لە ئیسپانیا و بەرپرسانی دیكەی باڵیۆزخانە ئامادەی بوون ، بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە بە بۆنەی 53 یەمین ساڵیادی رۆژی نیشتیمانی كوێت بەناوی حكومەتی هەرێمی كوردستان پیرۆزبایی لە گەل وحكومەتی كوێت كرد وهیوای سەركەوتن و پێشكەوتنی بۆ ئەم وڵاتە خواست.
هاوكات بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە چاوی بە ژمارەیەك لە باڵیۆزانی وڵاتانی عەرەبی و جیهان كەوت و دوایین پەرەسەندنی سیاسی و ئەمنی كوردستان و عیراق و باردۆخی ناوچەكە باسیان لێوەكرا.
پێنج شەممە, 27 شوبات 2014
نێچیرڤان بارزانى پێشوازى له باڵیۆزى ژاپۆن ده‌كات
دواى نیوه‌ڕۆى ئه‌مڕۆ چوارشه‌ممه 26ى شوباتى 2014، نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان پێشوازى له كازویا ناشیدا باڵیۆزى نوێى ژاپۆن له عیراق كرد.
له دیدارێكدا باڵیۆزى ژاپۆن تیشكى خسته سه‌ر به‌شداریكردنى له كۆنفرانسى هاوبه‌شى كارسازانى هه‌رێمى كوردستان و ژاپۆن كه به‌مه‌به‌ستى یه‌كترناسینى كارسازانى هه‌ردوولا و بنیانانى په‌یوه‌ندى له نێوانیاندا، هه‌روه‌ها بۆ ئه‌وه‌ى ببێته ڕێخۆشكه‌رێك بۆ هاتنى كارسازانى ژاپۆنى و هاندانیان بۆ وه‌به‌رهێنان له هه‌رێمى كوردستان، له هه‌ولێر ساز كرا.
باڵیۆزى ژاپۆنى وێڕاى ده‌ربڕینى خۆشحاڵى به یه‌كه‌م سه‌ردانى بۆ هه‌رێمى كوردستان، ستایشى حكوومه‌ت و خه‌ڵكى هه‌رێمى كوردستانى كرد بۆ ئه‌و پێشكه‌وتنانه‌ى له هه‌موو بواره‌كاندا و به‌تایبه‌تیش له بوارى ئاوه‌دانكردنه‌وه و بنیاتنانه‌وه‌دا هاتووه‌ته دى، هه‌روه‌ها خواستى وڵاته‌كه‌ى بۆ په‌ره‌پێدانى په‌یوه‌ندیى دووقۆڵى به‌تایبه‌تیش له بوارى ئابووریدا له‌گه‌ڵ هه‌رێمى كوردستان دووپات كرده‌وه.
لاى خۆیه‌وه نێچیرڤان بارزانى ـ ش وێڕاى به‌خێرهێنانى میوانى ژاپۆنى، سوپاس و پیزانینى گه‌ل و حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستانى بۆ ژاپۆن ده‌ربڕى كه هه‌ر له سه‌ره‌تاى نه‌وه‌ده‌كانى سه‌ده‌ى ڕابردووه‌وه له ڕێگه‌ى چه‌ندین ئاژانس و NGO و ڕێكخراوى ژاپۆنه‌وه، هاوكاریى هه‌رێمى كوردستانیان كردووه و ئێستاش له كه‌یسى په‌نابه‌رانى سووریادا هاوكارى پێشكه‌ش ده‌كه‌ن، هه‌روه‌ها داواى كرد كه ڕێكخراوه‌كانیان هان بده‌ن بۆ ئه‌وه‌ى هاوكاریى زیاترى په‌نابه‌ران بكه‌ن.
له كۆتایى دیداره‌كه‌دا سه‌رۆك وه‌زیران هه‌موو پشگیرییه‌كى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستانى بۆ كارسازان و خاوه‌نكار و كۆمپانیا ژاپۆنیه‌كان دووپات كرده‌وه و ڕایگه‌یاند كه حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان پێشوازى له سه‌رمایه و وه‌به‌رهێنانى ژاپۆنى ده‌كات و هه‌موو ده‌رفه‌تێك ده‌ڕه‌خسێنێت بۆ ئه‌وه‌ى له پرۆسه‌ى په‌ره‌سه‌ندنى هه‌رێمى كوردستاندا به‌شدار بن.
پێنج شەممە, 27 شوبات 2014
فەلاح مستەفا لەگەڵ وەزیری دەوڵەت بۆ هاوكاری و كاروباری دەرەوەی پرتوگال و بەرپرسانی باڵای وەزارەتی دەرەوەی ئەو وڵاتە كۆبووەوە
لەمیانەی گەشتە فەرمیەكەی بۆ چەند وڵاتێكی ئەوروپا، فەلاح مستەفا بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندیەكانی دەرەوە بە یاوەری نوێنەری حكومەتی هەرێم لە ئیسپانیا، دابان شەدەڵە، سەردانی وەزارەتی هاوكاری و كاروباری دەرەوەی پرتوگالیان كردو لە لایەن لویس فێریا وەزیری دەوڵەت بۆ هاوكاری و كاروباری دەرەوەو هەروەها خۆسێ سیساریۆ وەزیری دەوڵەت بۆ كۆمەڵگای پرتوگالی لە دەرەوە پێشوازیان لێكرا.
لویس فێریا سوپاسی سەردانی شاندەكەی حكومەتی هەرێمی كرد بۆ وەزارەتی كاروباری دەرەوەو گووتی كە كۆمەڵێك بابەت هەیە بۆ گفتوگۆكردن كە كە گرینگی بۆ هەردوولا هەیە. گووتی زۆر گرینگە بۆ كۆمپانیاكانی پرتوگال لە هەرێمی كوردستان كە ناوچەیەكی ئاشتیخوازە كار بكەن.
لای خۆیە بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە وێڕای دەربڕینی خۆشحاڵیان گووتی كە دەمانەوێت پەیوەندیەكانمان بۆ سوودو بەرژەوەندی هەردوولا بێت. ئێمە پێویستیمان بە شارەزاییەكانی پرتوگال لە بوارە جیاجیاكاندا هەیە و هاوكات پێمان گرینگە كە پرتوگال نوێنەرایەتی خۆی لەماوەی داهاتوو لە هەرێم بكاتەوە، تاوەكو ببێتە هۆی دامەزراندنی پەیوەندیەكی بەهێز لە نێوان هەردوولا.
فەلاح مستەفا باسی لەو پێشكەوتنانە كرد كە لە كوردستان بەدی هاتوون، بە تایبەتی لەڕووی زیادبوونی ژمارەی نوێنەرایەتی وڵاتانی بیانی و هەروەها كار كردنی 18 هێڵی فڕۆكەوانی و هاوكات كار كردنی زیاتر لە 2600 دوو هەزارو شەش سەد كۆمپانیای بیانی لە هەرێم. گووتیشی دەرفەتی جۆراوجۆر هەیە بۆ پێكەوە كار كردن وەك ئابووری و كەلتوری و پەروەردە. هەروەها ئاماژەی بەوە كرد كە هەرێمی كوردستان دەیەوێت سوود لە شارەزاییەكانی ئەو وڵاتە وەربگرێت لە بوارەكانی تەكنەلۆژیا و كشتوكاڵ و پیشەسازی و گەشتوگوزار.
لای خۆشیەوە لویس فێریا وەزیری دەوڵەت بۆ هاوكاری و كاروباری دەرەوەی پرتوگال گووتی ئێمە خۆشحاڵین بە پێشوازی كردن لە نوێنەری حكومەتی هەرێم لە ئیسپانیا، بەڵام هاوكات دەمانەوێت كە حكومەتی هەرێم نوێنەرایەتی خۆی لە پرتوگال بكاتەوە كە یارمەتیدەر دەبێت بۆ بەهێزكردنی پەیوەندیەكانی نێوان هەردوولا. گووتیشی كە پرتوگال نەك تەنها لە ئەوروپا بەڵكو پەیوەندیەكی بەهێزیشی لەگەڵ وڵاتانی ئەفریقا هەیە.
لە كۆتایی دیدارەكەشدا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە داوای كرد كە شاندێكی وەزارەتی هاوكاری و كاروباری دەرەوەی پرتوگال سەردانی هەرێمی كوردستان بكات، كە گاریگەری پۆزەتیڤ دەبێت بۆ راستەخۆ بینینی ئەو دەرفەت و لایەن و پرۆژانەی كە لە هەرێم هەیە. گووتیشی كە هەرێم پرتوگال وەك هاوبەش دەبینێت و چاومان لە پەرەپێدانی پەیوەندیەكانی نێوان هەردوولایە.
هەر لەمیانەی سەردانەكەدا بۆ وەزارەتی هاوكاری و كاروباری دەرەوەی پرتوگال، شاندی حكومەتی هەرێم لەگەڵ روی ماسیرا بەڕێوەبەری گشتی سیاسەتی دەرەوە كۆبوونەوە.
ماسیرا گووتی پێمان وایە كە هەرێمی كورستان مۆدێلێكی باشە بۆ تەواوی عێراق. گووتیشی كە پرتوگال بەنیازی دووبارە كردنەوەی باڵیۆزخانەیە لە بەغدا دوای ئەوەی كە لەساڵی 2007 داخرا.
هەر لە دیدارەكەدا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە پوختەیەكی دەربارەی پەیوەندیەكانی هەرێم لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ باس كرد. هاوكات تیشكی خستەسەر قەیرانی مرۆیی سوریا و ئەو كاریگەریانەی كە ئاوارەبوونی هاووڵاتیانی ئەو وڵاتە لەسەر هەرێمی كوردستان هەیبووە، لە هەمان كاتدا باسی لە ئاوارەكانی بەشەكانی دیكەی عێراق كرد كە بەهۆی توندوتیژیەكانەوە روویان لە هەرێم كردووە.
More...
سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە باڵیۆزی توركیا لە عێراقی فیدڕاڵ دەكات
لە چوارچێوەى گەشتە ئەوروپیەکەیدا بەرپرسی پەیوەندیەکانی دەرەوە سەردانى وەزارەتى دەرەوەى ئیسپانیاى کرد
لە ئیسپانیا فەلاح مستەفا لە سیمینارێکدا باس لە بۆچوون و رۆڵى هەرێمى کوردستان لە رۆژهەڵاتى ناوەڕاست بۆ ژمارەیەک لە دیپلۆماتکارو بەرپرسانى حکومەت دەکات
بەرپرسى پەیوەندیەکانى دەرەوە سەردانى پەرلەمانى ئیسپانیاى کرد و لەگەڵ سەرۆکى کاروبارى دەرەوەى سێنات کۆبووەوە
دوایین هەواڵەکان
- سهركۆمارى توركيا بهردهواميى پشتگيريى وڵاته‌كه‌ى بۆ عێراق و هه‌رێمى كوردستان دووپات كرده‌وه
- پەیامی سەرۆک نێچیرڤان بارزانی لە ساڵیادی ڕۆژنامەگەریی کوردیدا
- نێچيرڤان بارزانى: ده‌بێ نيشتمان كۆكهرهوهى ههموومان بێت
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ باڵيۆزى يهكێتيى ئهورووپا كۆبووهوه
- سهرۆكى هه‌رێمى كوردستان پێشوازى له باڵيۆزى فهرهنسا كرد
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى پێشوازى له باڵيۆزى بهريتانيا كرد
- سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان پێشوازی لە باڵیۆزی بەریتانیا لە عێراق دەکات
- عەباس غەزالی: نووسین و چاپکردنی "فەرھەنگیی زارەکیی موکریان" شانازییەکی بێ پایانە
- پەیامی پیرۆزبایی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان بەبۆنەی جەژنی نەورۆز
- سهرۆكى هه‌رێمى كوردستان نامهيهكى پيرۆزبايى له وهزيرى دهرهوەى توركياوه پێدهگات