ئێواره‌ی ئه‌مڕۆ شه‌ممه 4ی ئۆكتۆبه‌ری 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆك وه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان، پێشوازی له بەڕێز خاتوو ’’لیلیانە پلاومن’’ وەزیری پەرەپێدانی هاوكاری و بازرگانیی دەرەكیی هۆڵەندی و شاندێكی یاوه‌ری كرد.
له دیدارێكدا به‌ڕێز وه‌زیری هۆڵه‌ندی خۆشحاڵیی خۆی به سه‌ردانی هه‌رێمی كوردستان ده‌ربڕی و باسی له به‌سه‌ركردنه‌وه‌ی خۆی بۆ كه‌مپه‌كانی خه‌ڵكی ئاواره كرد بۆ ئه‌وه‌ی ڕاسته‌وخۆ ئاگاداری ڕه‌وش و گوزه‌رانیان بێت، هه‌روه‌ها سوپاس و ده‌ستخۆشی پێشكه‌ش به حكوومه‌تی هه‌رێمی كورددستان كرد بۆ داڵده‌دان و هاوكاریكردنی ئاواره‌كان و، دووپاتی كرده‌وه كه حكوومه‌تی هۆڵه‌ندی وه‌ك چۆن پێشتریش هاوكاری كردووه، له پێشكه‌شكردنی كۆمه‌ك و هاوكارییه‌كان بۆ ئاواره و په‌نابه‌ران به‌رده‌وام ده‌بێت.
لای خۆیهوه به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران تیشكی خسته سه‌ر ڕه‌وشی ئاواره‌كان و سه‌ختی و ده‌رده‌سه‌ریه‌كانیان به تایبه‌تی كه وه‌رزی زستان و سه‌رما به‌ڕێوه‌یه، هه‌روه‌ها دووپاتی كرده‌وه كه خه‌ڵك و حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان هه‌رچی له توانایاندا بووه پێشكه‌شیان كردووه، به‌ڵام ژماره‌ی ئاواره‌كان و قه‌باره‌ی قه‌یرانه‌كه زۆر له تواناكانی حكوومه‌ت گه‌وره‌تره، بۆیه پێویسته حكوومه‌تی عیراق و كۆمه‌ڵگه‌ی نێوده‌وڵه‌تی زیاتر به هانای ئاواره‌كانه‌وه بچن و له‌م كه‌یسه‌دا هاوكاریی حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان بكه‌ن. سوپاسی حكوومه‌تی هۆڵه‌ندیشی كرد بۆ هاوكارییه‌كانی و داوای كرد هه‌م له ڕووی مرۆییه‌وه بۆ ئاواره و په‌نابه‌ران و، هه‌م له ڕووی سه‌ربازیشه‌وه بۆ پشتگیریی پێشمه‌رگه، كه قاره‌مانانه ڕووبه‌ڕووی تیرۆر بوونه‌ته‌وه، به‌رده‌وام بێت.
له به‌شێكی دیكه‌ی دیداره‌كه‌دا، هه‌ردوولا باسیان له پرۆسه‌ی سیاسیی عیراق كرد و جه‌ختیان له گرنگیی دروستبوونی حكوومه‌تێك له به‌غدا كرده‌وه كه كۆكه‌ره‌وه‌ی هه‌موو پێكهاته‌كانی وڵات بێت و چاره‌سه‌ری كێشه‌كان بكات. له‌مباره‌یه‌وه به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران دووپاتی كرده‌وه كه هه‌رێمی كوردستان پشتگیری و به‌شداری له حكوومه‌تی ناوه‌ندیدا ده‌كات و خوازیاری ئه‌وه‌یه هه‌موو كێشه‌كان له ڕێگه‌ی دیالۆگ و لێكگه‌یشتنه‌وه چاره‌سه‌ر بكرێن. به‌ڕێز وه‌زیری هۆڵه‌ندیش ستایشی ئه‌م هه‌ڵوێست و ستراتیژه‌ی هه‌رێمی كوردستانی كرد و تیشكی خسته سه‌ر بڕیاری په‌رله‌مان و حكوومه‌تی وڵاته‌كه‌ی بۆ هاوكاریی هه‌رێمی كوردستان و جه‌ختی له‌وه كرده‌وه كه هۆڵه‌ندا له هاوكاریی مرۆیی و سه‌ربازی بۆ هه‌رێمی كوردستان به‌رده‌وام ده‌بێت. هه‌روه‌ها سوپاسی هاوكاری و هه‌ماهه‌نگیی نێوان حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان و ده‌زگا و ئاژانسه نێوده‌وڵه‌تییه‌كانی كرد كه ده‌بێته هۆی خزمه‌تكردنی باشتری ئاواره و په‌نابه‌ران.
ئێواره‌ی ئه‌مڕۆ شه‌ممه 4ی ئۆكتۆبه‌ری 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆك وه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان، پێشوازی له شاندێكی ئه‌مه‌ریكی كرد كه له به‌ڕێزان جه‌نه‌رال جۆن ئاڵن نێردراوی تایبه‌تی سه‌رۆك ئۆباما بۆ هاوپه‌یمانیی نێوده‌ڵه‌تی دژی داعش، ستیوارد جۆنز باڵیۆزی نوێی ئه‌مه‌ریكا له عیراق كه تازه ده‌ستی به كار كردووه و جاری یه‌كه‌مه سه‌ردانی هه‌رێمی كوردستان ده‌كات، برێت ماكگۆرك یاریده‌ده‌ری جێگری وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی ئه‌مه‌ریكا بۆ كاروباری عیراق و جۆزێف پێنینگتۆن كونسولی گشتیی ئه‌مه‌ریكا له هه‌رێمی كوردستان پێكهاتبوو.
له دیدارێكدا دوایین بارودۆخ و ڕه‌وشی سه‌ربازیی ناوچه‌كه و ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ی داعش تاوتوێ كرا و تیشك خرایه سه‌ر پێكهێنانی هاوپه‌یمانیی نێوده‌وڵه‌تی دژی داعش و هه‌ماهه‌نگیی مه‌یدانی. له‌مباره‌یه‌وه به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران پێشوازی له پێكهێنانی هاوپه‌یمانییه‌كه و پیرۆزبایی له ئه‌مه‌ریكا كرد كه سه‌ركردایه‌تیی هاوپه‌یمانییه‌كه ده‌كات و، هیوای سه‌ركه‌وتنی له ئه‌رك و كاره‌كانیدا بۆ خواست، هه‌موو پشتگیری و هه‌ماهه‌نگی و هاوكارییه‌كی حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستانیشی بۆ دووپات كرده‌وه، هه‌روه‌ها پیرۆزبایی ده‌ستبه‌كاربوونی له باڵیۆزی تازه‌ی ئه‌مه‌ریكا له عیراق كرد.
شاندی ئه‌مه‌ریكی ڕایگه‌یاند له هاوكاریكردنی هه‌رێمی كوردستان له ڕووی مرۆییه‌وه به‌رده‌وام ده‌بێت بۆ ئه‌وه‌ی بتوانێت وه‌ك پێویست به هانای ئه‌و ژماره زۆره‌ی په‌نابه‌ر و ئاوارانه‌وه بچێت كه ڕوویان تێكردووه‌ته، هه‌روه‌ها هه‌موو هاوكاری و پشتگیرییه‌كیش بۆ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ی تیرۆرستانی داعش و جه‌نگی دژی تیرۆر پێشكه‌ش به پێشمه‌رگه ده‌كات. ئاماژه‌ی به‌وه‌ش دا له ئه‌نجامی شه‌ڕی دژی داعش و ئه‌و به سه‌دان هه‌زار ئاواره‌یه‌ی ڕوویان له هه‌رێمی كوردستان كردووه، بارێكی قورس كه‌وتووه‌ته سه‌ر هه‌رێمی كوردستان.
شانده‌كه پرسه و سه‌ره‌خۆشییان بۆ خانه‌واده و كه‌سوكاری شه‌هیدانی پێشمه‌رگه ده‌ربڕی و ده‌ستخۆشییان له پێشمه‌رگه كرد بۆ ئه‌و سه‌ركه‌وتنانه‌ی له جه‌نگی دژی داعشدا به ده‌ستیان هێناون، هه‌روه‌ها باسیان له ڕه‌وشی مه‌یدانی و به‌ره‌كانی شه‌ڕ كرد و تیشكیان خسته پێداویستییه‌كانی پێشمه‌رگه و داكۆكی له ئازادكردنی ئه‌و ناوچانه كرا كه له لایه‌ن تیرۆرستانی داعشه‌وه كۆنترۆل كراون، بۆ ئه‌وه‌ی خه‌ڵكی ئه‌و ناوچانه بتوانن بگه‌ڕێنه‌وه سه‌ر زێد و ماڵ و حاڵی خۆیان.
له كۆتاییی دیداره‌كه‌دا به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران دووباره خۆشحاڵیی خۆی به سه‌ردانی شانده‌كه نیشان دا و سڵاو و ڕێزی جه‌نابی سه‌رۆك بارزانی پێگه‌یاندن.
كاتێك خۆبەخشێك كارەكەی، خێزانەكەى و خۆشەویستانی بەجێ دەهێڵێت و بەرەو وڵاتێكی دوور كۆچ دەكات، تاكوو هاوكاریی خەڵكی ئاواره و بریندار بكات، ئێمە هەمووان دەستخۆشی لێدەكەین، هەر ئەمەش بوو هاووڵاتیی به‌ریتانی ئالان هینینگ ئه‌نجامی دا.
سه‌رله‌به‌یانیى ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه 2ى ئۆكتۆبه‌رى 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان پێشوازى له به‌ڕێز د. سه‌لیم جبوورى سه‌رۆكى په‌رله‌مانى عیراق و شاندێكى یاوه‌رى كرد كه له ژماره‌یه‌ك له په‌رله‌مانته‌رانى عیراق پێكهاتبوو.
له دیدارێكدا سه‌ره‌تا به‌ڕێز سه‌رۆكى په‌رله‌مانى عیراق پوخته‌یه‌كى ده‌رباره‌ى دیدار و كۆبوونه‌وه‌كانى له‌گه‌ڵ به‌ڕێزان سه‌رۆك و سه‌رۆكى فراكسیۆنه‌كان له په‌رله‌مانى كوردستان پێشكه‌ش كرد، ئینجا سوپاس و پێزانینى پێشكه‌ش به حكوومه‌ت و خه‌ڵكى هه‌رێمى كوردستان كرد بۆ داڵده‌دانى ئه‌و ژماره زۆره‌ى ئاواره و په‌نابه‌ران و دووپاتى كرده‌وه كه ئاگادارى قورسى و سه‌ختیى بارودۆخه‌كه و ڕه‌هه‌نده كۆمه‌ڵایه‌تى و په‌روه‌رده‌یى و ته‌ندروستییه‌كانى ئه‌و ژماره زۆره‌یه‌ى ئاواره‌كانن.
له دیداره‌كه‌دا باس له قه‌یرانى داراییى هه‌رێمى كوردستان و بڕینى بودجه‌ى هه‌رێم كرا كه له سه‌ره‌تاى ئه‌مساڵه‌وه حكوومه‌تى عیراق بڕیویه‌تى و به‌رێز سه‌رۆكى په‌رله‌مانى عیراق دووپاتى كرده‌وه بودجه و مووچه‌ى خه‌ڵك و كارمه‌ندانى حكوومه‌ت، شتێك نیه بكرێته پرسێكى سیاسى.
لاى خۆیهوه به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى وێڕاى به‌خێرهێنانیان، سوپاسى سه‌ردانه‌كه‌ى كردن و ڕایگه‌یاند كه سه‌ردانه‌كه‌یان بۆ هه‌رێمى كوردستان زۆر مانا هه‌ڵده‌گرێت و وه‌ك پشتگیرییه‌ك بۆ هه‌رێمى كوردستان ده‌یبینن. جه‌خیشى له‌وه كرده‌وه كه ئه‌وه‌ى له عیراق ڕوو ده‌دات، ڕووبه‌ڕووى هه‌موو عیراق و هه‌موو پێكهاته‌كانى ده‌بێته‌وه، بۆیه ده‌بێ هه‌مووان پێكه‌وه كار بكه‌ن بۆ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى تیرۆرستانى داعش و هه‌موو كێشه‌كانیش چاره‌سه‌ر بكه‌ن، چونكه نه به‌غدا و نه هه‌ولێریش به ته‌نیا ناتوانن ڕووبه‌ڕووى كێشه‌كان ببنه‌وه.
ڕوونیشى كرده‌وه ده‌ركه‌وتنى داعش كه هیچ ئایین و مه‌زهه‌بێكى نیه و دوژمنى ته‌واوى پێكهاته‌كانى عیراقه، پرسێكى سه‌ربازى نیه، به‌ڵكوو پرسیكى سیاسییه و ده‌ركه‌وته و ئه‌نجامى ئه‌و سیاسه‌ته هه‌ڵانه‌یه كه له عیراقدا په‌یره‌و كراون، ئه‌گینا هیچ كام له پێكهاته نه‌ته‌وه‌یى و ئایینى و مه‌زهه‌بییه‌كانى عیراق به هه‌بوونى داعش له وڵاته‌كه‌یان خۆشحاڵ نین و هه‌مووان لێى زه‌ره‌مه‌ندن.
به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى هه‌روه‌ها سوپاسى سه‌ردانه‌كانى به‌ڕێز ساڵح موتڵه‌گ جێگرى سه‌رۆك وه‌زیرانى عیراقى كرد كه دوو جار سه‌ردانى هه‌رێمى كوردستانى كردووه و له نزیكه‌وه به‌دواداچوونى بۆ ڕه‌وشى ئاواره‌كان كردووه، دووپاتیشى كرده‌وه له پرسى ئاواره‌كاندا حكوومه‌تى عیراق ده‌بێ به شێوه‌یه‌كى باشتر مامه‌ڵه له‌گه‌ڵ هه‌رێمى كوردستان بكات، جددیتر بێته ناو پرسه‌كه‌وه، لێى تێبگات و به‌رپرسیار‌یه‌تیى خۆى جێبه‌جێ بكات، نه‌ك وه‌كوو وڵاتێكى كۆمه‌كبه‌خش مامه‌ڵه بكات، به‌ڵكوو چیمان پێ بكرێت، ده‌بێ پێكه‌وه بیكه‌ین.
ده‌رباره‌ى پرۆسه‌ى سیاسیش، به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران جه‌ختى له‌وه كرده‌وه كه هه‌رێمى كوردستان به‌شدارى له حكوومه‌تى به‌ڕێز د. عه‌بادیدا ده‌كات و دواى جه‌ژن وه‌زیره كورده‌كان ده‌چنه به‌غدا و ده‌ست به‌كار ده‌بن، ئه‌مه‌ش وه‌ك ده‌رفه‌تێك بۆ چاره‌سه‌ركردنى كێشه‌كان و پشتگیرییه‌ك بۆ حكوومه‌تى تازه بۆ ئه‌وه‌ى بتوانێت كێشه‌كان له ڕێگه‌ى دیالۆك و لێكگه‌یشتنه‌وه چاره‌سه‌ر بكات.
به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران به‌بیریشى هێنایه‌وه كه ئه‌زموونه‌كانى ڕابردووى عیراق سه‌لماندوویانه "مامه‌ڵه‌كردن به لۆژیكى به‌هێز و به‌هێز" شتێكى ڕاست نیه و هه‌میشه شكستى خواردووه، بۆیه ئیتر حكوومه‌تى عیراق نابێ له‌سه‌ر ئه‌و لۆژیكه مامه‌ڵه له‌گه‌ڵ پێكهاته‌كانى عیراق بكات. ڕاشیگه‌یاند بۆ چاره‌سه‌ركردنى كێشه‌كان خۆى ئاماده‌یه سه‌ردانى به‌غدا بكات، یان له هه‌ولێر پێشوازى له به‌ڕێز د. عه‌بادى بكه‌ن، له‌پێناو چاره‌سه‌رێكى وا كه جارێكى دیكه له عیراقدا هیچ كه‌سێك نه‌توانێت به بڕیارێكى تاكه‌كه‌سى بودجه‌ى هه‌رێمى كوردستان و مووچه‌ى كارمه‌ندانى ده‌وڵه‌ت ببڕێت.
سه‌رله‌به‌یانیى ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه 2ى ئۆكتۆبه‌رى 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان پێشوازى له به‌ڕێز د. گێرد مویله‌ر وه‌زیرى هه‌ماهه‌نگیى ئابوورى و په‌ره‌پێدانى ئه‌ڵمانى كرد.
له دیدارێكدا وه‌زیرى ئه‌ڵمانى ڕوونى كرده‌وه كه بۆ له‌نزیكه‌وه ئاگاداربوون له ڕه‌وش و بارودۆخى ئاواره و په‌نابه‌ران، سه‌ردانى هه‌رێمى كوردستانیان كردووه و سوپاس و پێزانینى ئه‌ڵمانیاى پێشكه‌ش به حكوومه‌ت و خه‌ڵكى هه‌رێمى كوردستان كرد كه هاوكاریى ئاواره‌كانیان كردووه و داڵده‌یان داون. هه‌روه‌ها به‌رخودان و به‌رگریى پێشمه‌رگه‌ى كوردستانى به قاره‌مانانه و مایه‌ى ڕێز و پێزانین له قه‌ڵه‌م دا.
جه‌خیشى له‌وه كرده‌وه ئه‌ڵمانیا كه پێشتریش هاوكاریى سه‌ربازى و مرۆیى پێشكه‌ش به هه‌رێمى كوردستان كردووه، له‌و هاوكاریانه به‌رده‌وام ده‌بێت، هه‌روه‌ها وڵاتانى دیكه‌ى ئه‌ورووپاش هان ده‌دات بۆ ئه‌وه‌ى ئه‌وانیش هاوكاریى هه‌رێمى كوردستان بكه‌ن. باسیشى له دیدارى خۆیان له‌گه‌ڵ چه‌ند ئافره‌تێكى قوربانیى ده‌ستى داعش كرد و دووپاتى كرده‌وه كه هه‌وڵ ده‌ده‌ن و كار بۆ ئه‌وه ده‌كه‌ن ئه‌و تاوانه‌ى داعش وه‌ك جینۆساید له جیهاندا بناسرێن.
لاى خۆیهوه به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران سوپاسى سه‌ردانه‌كه‌ى كردن، هه‌روه‌ها سوپاس و پێزانینى حكوومه‌ت و خه‌ڵكى هه‌رێمى كوردستانى بۆ خه‌ڵك و حكوومه‌تى ئه‌ڵمانیا دووپات كرده‌وه بۆ ئه‌و هاوكارییه سه‌ربازى و مرۆییانه‌ى پێشكه‌شیان كردوون، ئاماژه‌ى به‌وه‌ش دا كه هاوكارییه سه‌ربازییه‌كانى ئه‌ڵمانیا و وڵاتانى دیكه؛ شوێنى خۆیان گرتووه و به‌و هۆیه‌وه ئێستا هاوسه‌نگیى سه‌ربازى گۆڕاوه و ده‌سپێشخه‌رى كه‌وتووه‌ته ده‌ستى پێشمه‌رگه‌وه.
به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران تیشكى خسته سه‌ر هێرشه‌كانى تیرۆرستانى داعش و به‌ئامانگرتنى پێكهاته ئایینییه‌كانى وه‌ك مه‌سیحى و ئێزدى له هه‌رێمى كوردستان و ڕوونى كرده‌وه كه به‌م هۆیه‌وه به داخه‌وه بێبڕوایى له‌ناو ئه‌و پێكهاته‌كانه‌دا دروست بووه و زۆریان ده‌یانه‌وێت زێد و خاكى خۆیان جێ بهێڵن، بۆیه ده‌بێ یه‌كه‌م جار شوێنه‌كانیان ئازاد بكرێنه‌وه و دواتر بپارێزرێن. ئه‌وه‌شى خسته ڕوو كه باش ده‌بێت كۆنفرانسێكى نێوده‌وڵه‌تى ده‌رباره‌ى ئاواره‌كان و به‌سه‌رهاتیان و هاوكاریكردنیان ببه‌سترێت. دووباره سوپاسى سه‌ردانى به‌ڕێز وه‌زیرى ئه‌ڵمانى كرد.
ئه‌گه‌ر که‌مێک بگه‌ڕێینه‌وه بۆ مێژوو و دواوه‌وه به تایبه‌ت دوای سه‌رهه‌ڵدانی بیری مارکسیزم و لێنینیزم و دوای شه‌ڕی جیهانی یه‌که‌م و دووه‌م وڵاتانی ئه‌وروپا و ئه‌مریکا وه‌کو سه‌رمایه‌دار و کۆلۆنیالیزم دژی بلۆکی رۆژهه‌ڵات و سۆسیالیزم که‌وتنه به‌رنامه‌رێژی بۆ دژایهتیکردنی کۆمۆنیزم، هه‌روه‌ها که بینیمان ئه‌مه‌ش له رێگای پشتیوانیکردنی بزووتنه‌وه ئایینییه‌کان به تایبه‌ت بزووتنه‌وه ئیسلامییه‌کانه‌وه کرا چونکه ئه‌مانه له‌گه‌ڵ سۆڤیه‌ت هاوسنوور بوون به تایبه‌ت دوای ئه‌وه‌ی سۆڤیه‌ت ئه‌فغانستانی داگیرکرد، که دواتریش ئه‌فغانه‌کان گروپه سه‌له‌فییه‌کانیان پێکهێناو به سه‌رهه‌ڵدانی ئوسامه بن‌لاده‌ن له عه‌ره‌بستانه‌وه، له لایه‌ن گروپه وه‌هابییه‌کانه‌وه پشتیوانی کراو توانییان تاڵیبان له ئه‌فغانستان پێکبێنن، به به‌هێزبوونی ئه‌م گروپه به‌ره‌و ئامانجی دیکه هاندران و له کۆتاییشدا گروپی قاعیده‌ی لێ دروست بوو که بوونه دوو باڵی سه‌ره‌کی توندڕه‌وی له ناوچه‌که‌دا، له درێژه‌‌دا بوونه دژبه‌ری رۆژئاوا و ئه‌مریکایان کرده ئامانج و لووتکه‌ی ئه‌م دژایه‌تیکردنه‌ش ته‌قاندنه‌وه‌ی تاوه‌ڕه‌کانی رێکخراوی بازرگانی جیهانیی بوو له ١١ی سیبته‌مبه‌ری ٢٠١١.
دوای ئه‌وه ئه‌مریکا که‌وته بیرکردنه‌وه‌ی تۆڵه و بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌ش هاوپه‌یمانییان دروست کرد و په‌لاماری ئه‌فغانستان درا و تاڵیبان و قاعیده‌یان شکاند به‌ڵام ئه‌مانه به ته‌واوی له‌ناو نه‌چوون واش دیاربوو که یان نه‌توانرا یان خود مه‌به‌ستی ئه‌وه‌یان بوو که له داهاتوودا به مه‌به‌ستی هه‌ندێ مه‌رامی تایبه‌ت به‌کار بهێنرێن به‌ڵام ئاکامی نه‌خوازراوی ئه‌م بڕیاره ئه‌وه بوو که قاعیده و ته‌کفیرییه‌کان بوونه مه‌ترسییه‌کی گه‌وره.
هه‌روه‌ها که بینیمان شه‌ڕی ئه‌فغانستان، داگیرکردنی کوێت و قه‌یرانی عیراق هه‌موویان به هاوپه‌یمانی کراو له عیراقیش سه‌دام رووخێندرا و سیستمێکی نوێی سیاسی هاته ئاراوه، له ئه‌نجامدا هێزه به‌عسی و ته‌کفیری و سه‌له‌فییه‌کان له عیراقدا په‌رش و بڵاوبوونه‌وه‌و که‌وتنه دژایهتیکردنی عیراقی تازه، به‌ڵام ئه‌وه‌ی جێگای سه‌رنج بوو ئه‌وه بوو که پاشماوه‌کانی ئه‌مانه له گۆڕه‌پانی سیاسی و سه‌ربازی وڵاتدا دوور نه‌خرانه‌وه که ئه‌مه‌ش پرسیارێکی گرنگ دروست ده‌کات، ئه‌م ره‌وته‌ش رۆژ له‌دوای رۆژ راده‌ی خراپه‌کاری و ته‌قاندنه‌وه‌کانی خۆیان زیادتر کرد و ژماره‌یه‌کیس له قاعیده و به‌عسییه کۆنه‌کان رژانه سوریاوه. که ئه‌وکاتیش سوریا به بیانووی پارێزگاری له پاشماوه‌ی به‌عس و هاوسۆزی بۆیان و دژایه‌تی کردنی ده‌سه‌ڵاتی زۆرینه‌ی کورد و شیعه داڵده‌ی ده‌دان.
لێره‌دا پێویسته باسێک بکه‌ین له‌سه‌ر ئه‌و بارودۆخه‌ی له ئه‌فغانستان و عیراق و ناوچه‌که هاته کایه‌وه به خراپ ئیداره‌کردنی رژێمه‌کان و هه‌ست نه‌کردن به ده‌رهاوێشته‌ژکان که بوونه هۆی سازکردنی زه‌مینه‌یه‌ک که هه‌رچی زیاتر ته‌کفیری و سه‌له‌فییه‌کان گه‌شه بکه‌ن و شان به شانی ئه‌وانیش قاعیده جالاکییه‌کانی خۆی گه‌شه پێدا. له ئه‌وروپا و جیهانی ده‌ره‌وه‌شدا ئه‌م بیروباوه‌ڕانه که‌وتنه ناو فیکر و هزری گه‌نجه موسڵمانه‌کانه‌وه که له بارێکی ده‌روونی جیاوازدا ده‌ژیان، هه‌روه‌ها له عیراق و سوریاش زه‌مینه و بارودۆخێک ئاماده کرا که زیاتر گه‌شه بکه‌ن چونکه ده‌سه‌ڵاتی عیراق که‌وته ده‌ست زۆرینه‌ی شیعه‌وه که به خراپ ئیداره‌کردنی رژێم له لایه‌ن مالکییهوه و ده‌رپه‌راندنی سوننه‌کان و باش خزمه‌ت نه‌کردنی هاووڵاتیانی عیراق به تایبه‌ت له ناوچه سوننه‌نشینه‌کانی وایکرد رێژه‌ی ناڕه‌زایی و دژایه‌تی دژی حکومه‌تی عیراق و ده‌وڵه‌تی قانون گه‌شه بکات، تا ئه‌و ئاسته‌ی که چه‌ندین جار خۆپیشاندان و جۆرێک له راپه‌ڕین دروست بوو که بووه هۆی ده‌ست به‌سه‌رداگرتنی فه‌لوجه و ئه‌نبار.
له سوریادا به ده‌ستێوه‌ردانی ده‌ره‌کی و له هه‌ندێ لاوه به تایبه‌ت به گواستنه‌وه‌ی سیاسه‌تی تاکره‌وی و خۆسه‌پاندنی رژێمی به‌شار ئه‌سه‌د زه‌مینه‌یه‌ک سازکرا که به‌ناوی ئۆپۆزسیۆنه‌وه کێشه‌و راپه‌ڕین دروست ببێت، به تایبه‌ت له لایه‌ن ئیخوان و سه‌له‌فییه‌کانی حه‌ڵه‌ب و حمس و ... هه‌روه‌ها ناره‌زایی کورده‌کان له حکومه‌تی ناوه‌ندی که مێژوویه‌کی کۆنی هه‌یه‌و شوناسی کوردی له‌م وڵاته‌دا ساڵانێکی زۆر پشتگوێ خرابوو و سه‌ره‌کیترین مافه ئینسانییه‌کانی کورده‌کان پێشێل کرابوون، له ئاکامدا به دابه‌زاندنی ده‌سه‌ڵاتی حکومه‌تی ناوه‌ندی رێگا بۆ چالاکی گروپه سه‌له‌فی و ته‌کفیرییه‌کان کرایه‌وه‌و به‌مه‌ش چالاکییه‌کانی خۆیان به شێوه‌یه‌کی به‌ربڵاو گه‌شه پێدا.
جه‌ماعه‌تێکیش به‌ناوی ئه‌رته‌شی ئازاد و نوسره‌ی ئیسلامی و هه‌روه‌ها کورد که‌وتنه دژایه‌تی کردنی به‌شار ئه‌سه‌د، لێره‌دا بوو که تورکیا، عه‌ره‌بستان، قه‌ته‌ر و وڵاتانی ئه‌وروپایی به مه‌به‌ستی جیاواز و به شێوه‌ی راسته‌وخۆ که‌وتنه پشتیوانی کردنی هه‌موو ئه‌وانه‌ی دژی به‌شار ئه‌سه‌د بووبوونه‌وه، جگه له کورده‌کان که ئه‌وانیش رێگایه‌کی دیکه‌یان گرته به‌ر.
له‌م بارودۆخه‌دا قاعیده‌ی عیراق و کۆنه به‌عسییه‌کان به‌رهه‌ڵستکاره‌کانی خۆیان گواسته‌وه بۆ سوریا و تێکه‌ڵ بوون به ئۆپۆزسیۆنی عه‌ره‌بی سوری و کوردیان په‌راوێز خست، پشتیوانییه بێ حیساب و له‌راده به‌ده‌ره‌کان بۆ ئۆپۆزسیۆنی سوریا بووه هۆی به‌هێزبوونی ئه‌وانه‌و له دواییدا سه‌یرکرا که ئه‌مانه له چوارچێوه‌ی ئۆپۆزسیۆنی سوریا ده‌رده‌چن و بێ توانایی ئه‌رته‌شی ئازادی سوریاش وایکرد که به‌عسییه سه‌دامییه‌کان و قاعیده‌ی عیراق زۆر به‌هێزتر بن.
دوای ئه‌م به‌هێزبوونه بوو که قاعیده‌ی عیراق، به‌عسییه کۆنه‌کان، سه‌له‌فییه‌کان، ته‌کفیرییه‌کان و به‌شێک له ئیخوانی سوریا یه‌کیان گرت و ده‌وڵه‌تی ئیسلامی عیراق و شام‌یان دروست کرد، واتا "داعش". بهرنامهی داعش پێکه‌تابوو له دروست‌کردنی ده‌وڵه‌تی ئیسلامی، قبوڵ‌نه‌کردنی هه‌موو بیر و باوه‌ڕ و ئایدیۆلۆجیایه‌کی دیکه جگه له خۆیان و ته‌کفیرکردنی هه‌موان، که‌وتنه کاری تیرۆریستی و کوشتن و بڕین و تۆقاندن، له‌م ره‌وته‌شدا تا ئه‌و جێگایه‌ی گه‌شه‌یان کرد که چالاکییه‌کانی خۆیان له سوریاوه گه‌یانده عیراقیش و توانی له ناوچه سوننه‌نشینه‌کانی عیراق، موسڵ، تکریت و به‌شێک له ناوچه‌کانی سامه‌ڕاو که‌رکوک و دیاله بخاته ژێر رکێفی خۆیهوه و توانییان ئه‌مانه ببه‌ستن به فه‌لوجه‌و ئه‌نباره‌وه، که هۆکاری یه‌که‌می ئه‌م سه‌رکه‌وتنه‌شیان بێ‌توانایی سوپای عیراق بوو که مالکی به متمانه له‌سه‌ر کۆنه ئه‌فسه‌ره‌کانی به‌عسی ناو سوپای عیراق پێکی هێنابوو بۆیه له ماوه‌یه‌کی کورتی چه‌ند کاتژمێری نزیک یه‌ک سه‌د هه‌زار سه‌ربازی عیراقی په‌رش و بڵاوبوونه‌وه و ناوچه‌که که‌وته ده‌ست داعش و ته‌نها ئه‌و ناوچانه مانه‌وه که پێشمه‌رگه‌ی کوردستانی لێبوو.
ئه‌مه ئاکامی ئه‌و بارودۆخه بوو که به هۆی خراپ ئیداره‌کردنی مالکییهوه هاتبووه ئاراوه‌و زۆرینه‌ی سوننه‌ی بێ‌به‌ش کردبوو که بووه هۆی گه‌شه‌کردنی داعش و دژایهتیکردنی مالکی له لایه‌ن سوننه‌کانی لێکه‌وته‌وه.
له رووی مێژووییه‌وه یه‌کگرتنی نێوان به‌عسییه‌کان، قاعیده، سه‌له‌فی و ته‌کفیرییه‌کان ده‌گه‌ڕێته‌وه بۆ بیرۆکه ئیسلامییه‌ی که له سه‌ره‌تای دامه‌زرادنی به‌عسه‌وه بڕوای به یه‌کگرتوویی سوریا، میسر و عیراق بوو و ئێستاش دوای تێپه‌ڕبوونی چه‌ندین ساڵ که‌وتوونه‌ته جێبه‌جێکردنی ئه‌و بیرۆکه‌و هه‌وڵی زیندووکردنه‌وه‌ی خه‌لافه‌تی ئیسلامی ده‌ده‌ن.
داعش به پشتیوانی ئه‌وانه‌ی که له عیراقی یه‌کگرتوو و به‌هێزبوونی کورد و شیعه رقیان بوو و ماوه‌یه‌ک له بیری تۆڵه‌سه‌ندنه‌وه‌دا بوون که‌وتنه زیاتر په‌لاماردان و فراوانکردنی سنووری ده‌سه‌ڵاته‌کانیان که به‌نده له چاوپێکه‌وتنێکدا له رابردوودا باسم له‌وه کرد که له هه‌لێکی ره‌خساودا داعش په‌لاماری کوردستان ده‌دات و ئه‌وه بوو کردی.
ئه‌ڵبه‌ت هێرشی داعش بۆ سه‌ر کوردستان خاڵی وه‌رچه‌رخانی رووداوه‌کانی ناوچه‌که بوو، دوای هێرشی داعش بۆ سه‌ر کوردستان زیاتر له هه‌میشه هه‌ست به مه‌ترسییه‌کانی داعش کرا و بۆیه ده‌م و ده‌ست جیهان شڵه‌ژاو که‌وتنه هه‌ڵوێست وه‌رگرتن و هه‌ڵوێست ده‌ربڕین، که له‌م بواره‌دا وڵاتانی ناوچه‌و جیهان له دوو به‌ره‌دا دابه‌ش کران:
1 ـ ئه‌و وڵاتانه‌ی که‌وتنه جموجۆڵ بۆ پشتیوانیکردنی عیراق و کورد له به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ی داعش
2 ـ ئه‌و وڵاتانه‌ی له نزیک یان دوور بێ‌ده‌نگ بوون و هیچ جۆره هه‌ڵوێستێکیان نه‌نواند دژی داعش.
ئه‌م دابه‌شبوونه هه‌ڵگری راستییه‌که، بۆ ئه‌وانه‌ی ئاماده‌ی هاوکاری سه‌ربازی و مرۆڤایه‌تی بوون و له هه‌وڵدان بۆ دروست‌کردنی هاوپه‌یمانیه‌تییه‌ک بۆ به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ی داعش نابێت جارێکی دیکه له‌به‌ڕ مه‌رامه تایبه‌تییه‌کان و بۆ تێکدانی ئارامی و ئاسایشی ناوچه‌که کاتی واتا له ماوه‌یه‌کی زه‌مه‌نی دیاریکراودا هاوکاریی یه‌کتر بن و دوایی لێبگه‌ڕێن و رووداوه‌کانی داهاتوو هاوشێوه‌ی رابردووی ئه‌فغانستان و عیراق دووپات ببنه‌وه. ئه‌گه‌ڕ چاوێک به ئه‌زموونی وڵاتانی به‌هاری عه‌ره‌بیدا بخشێنین ده‌بینین که ئه‌گه‌ر پلان و بهرنامهی توکمه و دووربینانه نه‌بێت داعشێکی خراپتر و بریندارتر ده‌که‌وێته گیانی مرۆڤایه‌تی و جیهان و ناوچه‌که تووشی مه‌ترسی ده‌کات. نه‌هێڵین ناوچهکهو گه‌لانی رۆژهه‌ڵاتی ناوین ببنه خۆراکی کێشه‌کان و کێشه دوولایه‌نه و چه‌ندلایه‌نه‌کان له‌سه‌ر گیان و ماڵی ئه‌مان یه‌کلا نه‌بێته‌وه، به‌داخه‌وه زۆر جاریش به له‌ناوبردنی دیکتاتۆرێک، دیکتاتۆرێکی خراپتر هاتووه‌ته سه‌ر ده‌سه‌ڵات و ئه‌مه‌ش وایکردووه که خه‌ڵک هه‌وڵی له‌ناوبردنی به‌رده‌وامی دیکتاتۆره نوێکان ده‌ده‌ن و به‌داخه‌وه ئه‌م بارودۆخه زۆرجار به‌رده‌وام ده‌بێت.
له کۆتاییدا ده‌بێت بڵێم داعش زۆر له‌و قه‌باره‌یه بچوکتره که هه‌یه چونکه پێکه‌اته‌ی داعش پێکه‌اتووه له به‌ره‌یه‌کی زۆرێک له‌و سوننانه‌ی دژی حکومه‌تی نوێی عیراقن که خاوه‌ن بیرورای جیاوازیشن به تایبه‌ت له بواری دامه‌زراندنی خه‌لافه‌تی ئیسلامی و داهاتووی ده‌وڵه‌تی ئیسلامی له ناوچهکهو جیهاندا.
نابێت له یادیش بکه‌ین که داعش هێزێکی بێ‌وڵات و بێ نیشتمانه، داعش به جۆرێک یه‌که‌مین رێکخراوی تیرۆریستی جیهانه که فۆرمی نێوده‌وڵه‌تی له‌خۆ گرتووه، له گرنگترین ئامانجیان دامه‌زراندنی وڵات و نیشتمانێکی تایبه‌ت به خۆیانه، له ئێستادا توانیویانه تا راده‌یه‌ک ئه‌م ئامانجه بێننه دی، بۆیه شه‌ڕی ئێستا بۆ ئه‌وان شه‌ڕی مردن و سه‌رکه‌وتن یان مان و نه‌مانه، ئه‌وان به دڵنیاییه‌وه دوای خۆیان و به شکست خواردنیان له عیراقدا، ته‌نها و ته‌نها وێرانی به‌جێ ده‌هێڵن. ئه‌گه‌ریش سه‌رکه‌ون بیر له دامه‌زراندنی ده‌وڵه‌تی ئیسلامی ده‌که‌نه‌وه که ئه‌ڵبه‌ت هیچ هێزێکی ئیسلامی دیکه پشتیوانییان ناکات، چونکه داعش له خۆیدا ناتوانێت هیچ خوێندنه‌وه‌یه‌کی دیکه له ئیسلام په‌سه‌ند بکات، بۆیه له‌ناوبردنی و ریشه‌کێشکردنی ئه‌م گروپه پێویسته‌و ده‌بێت به پلانێکی توکمه له‌ناو ببرێن، له هه‌مان کاتدا زه‌مینه‌کانی سه‌رهه‌ڵدانی وه‌ها گروپێک له ناوچه‌که‌دا وشک بکرێت، ئه‌زموونی رابردوو سه‌لماندوویه‌تی به سه‌رهه‌ڵدانی گروپه نوێکان، راده‌ی توندڕه‌وی و تاوان و جه‌نایه‌ته‌کانییان گه‌شه ده‌کات.
سه‌رچاوه: ئاژانسی کورد پرێس
نیوه‌ڕۆى ئه‌مڕۆ دووشه‌ممه 29ى ئه‌یلوولى 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان و شاندى یاوه‌رى له ئیستانبول له‌گه‌ڵ به‌ڕێز ئه‌حمه‌د داوودئۆغلو سه‌رۆك وه‌زیرانى توركیا كۆبوونه‌وه.
له دیدارێكدا ڕه‌وش و پێشهاته سیاسى و سه‌ربازییه‌كانى عیراق و هه‌رێمى كوردستان و پرسى پێكهاتنى كابینه‌ى نوێى حكوومه‌تى عیراق و به‌شداریى هه‌رێمى كوردستان له حكوومه‌ته‌كه‌دا، هه‌روه‌ها بارودۆخى ناوچه‌كه و ڕۆژهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست به گشتى تاوتوێ كرا و تیشك خرایه سه‌ر شه‌ڕ و ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى پێشمه‌رگه له‌گه‌ڵ تیرۆرستانى داعش و، باس له گرنگیى دروستبوونى هاوپه‌یمانیى نێوده‌وڵه‌تى بۆ لێدان و نه‌هێشتنى تیرۆرستان و پشتگیریى جیهان بۆ پێشمه‌رگه له جه‌نگى دژى تیرۆردا كرا.
ڕه‌وشى مرۆیى و بارودۆخى ئاواره و په‌نابه‌ران له هه‌رێمى كوردستان و به‌هاناوه‌چوونیان له لایه‌ن حكوومه‌ت و خه‌ڵكى هه‌رێمى كوردستان و كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تییه‌وه به‌شێكى دیكه‌ى دیداره‌كه بوو، كه تیایدا به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى جه‌ختى له پێویستیى ئاوڕدانه‌وه‌ى زیاترى عیراق و كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى له ئاواره و په‌نابه‌ران كرده‌وه و، وێڕاى سوپاسكردنى توركیا بۆ كۆمه‌ك و هاوكارییه مرۆییه‌كانى، دووپاتى كرده‌وه كه هه‌رێمى كوردستان چاوى له‌وه‌یه توركیا له ڕووى مرۆییه‌وه هاوكاریى زیاترى ئاواره‌كان بكات.
له دیداره‌كه‌دا هه‌ردوو سه‌رۆك وه‌زیران په‌یوه‌ندییه‌كانى هه‌ولێر و ئه‌نقه‌ره‌یان خسته به‌ر باس و، داكۆكییان له خواستى دوولایه‌نه بۆ به‌ره‌وپێشبردنى په‌یوه‌ندییه ئابوورى و بازرگانى و سیاسییه‌كان و، به‌رده‌وامیى هاوكارى و هه‌ماهه‌نگیى بوارى وزه و سه‌رچاوه سروشتییه‌كان له نێوان هه‌رێمى كوردستان و كۆمارى توركیادا كرده‌وه، بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌ش هه‌ردوولا ته‌واوى ئاماده‌ییان بۆ پێشكه‌شكردنى هه‌موو ئاسانكارییه‌ك نیشان دا.
له لایه‌كى دیكه‌وه شاندى یاوه‌رى به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان كه له به‌ڕێزان قوباد تاڵه‌بانى جێگرى سه‌رۆك وه‌زیران، ئاشتى هه‌ورامى وه‌زیرى سه‌رچاوه سروشتییه‌كان، ڕێباز حه‌ملان وه‌زیرى دارایى و ئابوورى، عه‌لى سندى وه‌زیرى پلاندانان، فه‌لاح مسته‌فا به‌رپرسى فه‌رمانگه‌ى په‌یوه‌ندییه‌كانى ده‌ره‌وه و سه‌فین دزه‌یى وته‌بێژى فه‌رمیى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان پێكهاتبوون، ئه‌مڕۆش له چه‌ندین پانێلى جیاجیا و له‌سه‌ر چه‌ندین بابه‌تى جۆراوجۆر، به‌شدارییان له چالاكییه‌كانى كۆڕبه‌ندى ئابووریى جیهاندا كرد.
به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان دوێنێ یه‌كشه‌ممه 28ى ئه‌یلوولى 2014، به داوه‌تێكى فه‌رمیى به‌ڕێزان سه‌رۆك وه‌زیرانى توركیا و سه‌رۆكى كۆڕبه‌ندى ئابووریى جیهان بۆ به‌شداریكردن له كار و چالاكییه‌كانى كۆڕبه‌نده‌كه، به یاوه‌ریى شاندێكى حكوومى، سه‌ردانى توركیاى كرد و دوێنێ دواى به‌شداریكردنى له ڕێوڕه‌سمى كرده‌نه‌وه‌ى كۆڕبه‌نده‌كه‌دا، له ئیستانبول له‌گه‌ڵ به‌ڕێز ڕه‌جه‌ب ته‌ییب ئه‌ردۆغان سه‌ركۆمارى توركیا و به‌رله‌وه‌ش له‌گه‌ڵ دامه‌زرێنه‌ر و سه‌رۆكى كۆڕبه‌ندى ئابووریى جیهان به‌ڕێز پرۆفیسۆر "كلاوس شواب" كۆبووه‌وه. هه‌روه‌ها دوێنێ ئێواره له‌گه‌ڵ ژماره‌یه‌ك له سه‌رۆك و سه‌رۆك وه‌زیران و سه‌ركرده‌ى وڵاتانى جیهان كه به‌شدارییان له كۆڕبه‌نده‌كه‌دا كردووه، له‌سه‌ر بانگهێشتى به‌ڕێز سه‌ركۆمارى توركیا، به‌شدارى له ئێواره‌خوانێكى تایبه‌تدا كرد.
ئێوارەي رۆژي هەيني 26/9/2014 لە نيويۆرك شاندي هەرێمي كوردستان، كە پێكهاتبوو لە دكتۆر فوئاد حسێن سەرۆكي ديواني سەرۆكايەتي هەرێمي كوردستان و فەلاح مستەفا بەرپرسي پەيوەنديەكاني دەرەوەى حكومه ت، لە چوارچێوەي شاندي عێراقي و لە پەراوێزي كۆبوونەوەكاني خولي 69يەميني كۆمەڵەي گشتي نەتەوە يەكگرتووەكان، ئامادەي دانيشتني پێشكەش كردني ووتاري دكتۆر فوئاد مەعسوم سەرۆك كۆماري عێراقي فيدڕاڵ بوون.
دوایین هەواڵەکان
- نوێنەری حکومەتی هەرێم لە ئێران: سەردانەکەی پزیشکیان ئاماژەیە بۆ گرنگیدانی ئێران بە هەرێمی کوردستان
- هه‌رێمى كوردستان و ئێران جهخت له برهودان به پهيوهندييهكانيان دهكهنهوه
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی: سەردانی سەرۆک کۆماری ئێران مێژوویی بوو
- نازم دەباغ له وتووێژ له‌گه‌ڵ ئاژانسی ئیرنا: مەسعوود پزشکیان سەردانی هەولێر دەکات
- نازم دەباغ: کاتی سەردانی پزیشکیان بۆ عێراق دیار نییە
- «سەلام رشدی» له‌گه‌ڵ شاندی یهکێتی هاورده و ناردنکارانی لقی هه‌ولێر کۆبۆوه
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى: ههميشه پشتيوانى و بهرگرى له مافهكانى ئێزدييان دهكهين
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی له‌گه‌ڵ باڵیۆزی یهکێتیی ئهورووپا کۆبووهوه
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ باڵيۆزى نهمسا كۆبووه‌وه
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى سوپاسى جه‌نه‌رال ڤاول ده‌كات