ئێوارەی ڕۆژی دووشەممە 11ـی 4ـی 2016 بەڕێز جۆ بایدن جێگری سەرۆكی ویلایەتە یەكگرتووەكانی لەڕێی تەلەفۆنەوە پەیوەندی بە بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان كرد.
لەم پەیوەندییە تەلەفۆنییەدا دوایین پێشهاتە سیاسییەكانی عێراق خرایە بەر باس و بیروڕا لەبارەی چارەسەركردنی بارودۆخی سیاسیی عێراق ئاڵوگۆڕ كرا و هەردوولا لەسەر پێویستیی چارەسەركردنی پڕۆسەی سیاسی هاوڕابوون و جەختیش لە هەماهەنگی و ڕاوێژی هەردوولا كرایەوە بۆ پشتگیریكردنی سەقامگیریی سیاسی و چارەكردنی پڕۆسەی سیاسی.
هەر لەم پەیوەندییە تەلەفۆنییەدا ڕۆشنایی خرایە سەر شەڕی داعش و ئامادەكارییەكانی ئۆپڕاسیۆنی ئازادكردنی موسڵ و تەئكید لەسەر كاری هاوبەش و هەماهەنگیی بەردەوامی نێوان هێزە هاوپەیمانەكان و هێزی پێشمەرگە و هێزەكانی عێراقی كرایەوە لە تێكشكاندنی تیرۆریستان و ئازادكردنی ناوچەكانی ژێر دەستی تیرۆریستانی داعش.
نیوەڕۆی ئەمڕۆ سێشەممە 5 - 4 - 2016 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان، پێشوزای لە بەڕێز ئید رۆیس سەرۆكی نوێنەرایەتیی كاروباری دەرەوەی كۆنگرێسی ئەمەریكا و شاندێكی یاوەری كرد كە لە ئەندامانی كۆنگرێس و ژمارەیەك دیپلۆماتكارانی ئەمەریكی پێكهاتوو.
لە دیدارێكدا كە هەریەكە لە بەڕێزان قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆك وەزیران، سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتیی هەرێم و وەزیرانی ناوخۆ و پێشمەرگە بە وەكالەت و پلاندانانی هەرێمی كوردستان ئامادەی بوون، شاندی میوان خۆشحاڵیی خۆیان بە سەردانی هەرێمی كوردستان دەربڕی و پشتگیریی خۆیان بۆ هەرێمی كوردستان و هێزی پێشمەرگە لە شەڕی دژی تیرۆر و لە لایەنی مرۆییەوە دووپات كردەوە و هەڵوێستی خەڵك و حكوومەتی هەرێمی كوردستانیان بۆ پێشوازیكردن لە ژمارەیەكی یەكجار زۆری ئاوارە و پەنابەرانی دەستی تیرۆر و دابینكردنی جێگەی حەوانەوە و خزمەتگوزاریی پێویست بۆیان، بەرز نرخاند.
لە بەشێكی دیكەی دیدارەكەدا شاندی میوان باسیان لە ڕەوشی ئافرەت لە هەرێمی كوردستان و جێگە و پێگەیان لە كایەكانی بەڕێوەبردن و سیاسی و كۆمەڵایەتیدا كرد و لەمبارەیەشەوە ئاماژە بە ئافرەتە ئازادكراوەكانی ئێزدی لە دەستی داعش و ئازادكردنی ئەوانەی كە ماون كرا و جەختیان لەسەر چاودێریكردنیان لەباری دەروونییەوە و چۆنییەتیی گەڕاندنەوەیان بۆ ناو كۆمەڵگا، كردەوە. هەروەها ئامادەییی خۆشیان بۆ هاوكارییكردنی هەرێمی كوردستان بۆ تێپەڕاندنی قەیرانی دارایی دەربڕی.
لای خۆیەوە بەڕێز سەرۆك وەزیران سوپاسی سەردانی شاندی كۆنگرێس و پشتیوانیی بەردەوامی ئەمەریكا بۆ هەرێمی كوردستان بەتایبەتی دۆستانی كورد لە كۆنگرێسی ئەمەریكا كرد. هەروەها تیشكی خستە سەر دوا پێشهاتەكانی شەڕی دژی تیرۆرستانی داعش و ئاماژەی بەوە دا كە هێزی پێشمەرگە لەو شەڕەدا پێویستی بە پشتیوانیی بەردەوامی وڵاتانی دۆست بە گشتی و ئەمەریكا بە تایبەتی هەیە و جەختی لەوە كردەوە كە پێویستە چەكی مۆدێرن بۆ هێزی پێشمەرگە دابین بكرێت تا بتوانێت لە سەركەوتنەكانی بەسەر تیرۆردا بەردەوام بێت.
دواتر بەڕێزیان باسی ڕەوشی هەرێمی كوردستان و ئەو قەیرانە داراییەی ڕووبەڕووی هەرێم بووەتەوە و هۆكارەكانی كرد و هیوای خواست وڵاتانی دۆست لەمبارەیەوە هاوكار و پشتیوانی هەرێمی كوردستان بن. جەختی لەوەش كردەوە كە پێویستە بەشی هەرێمی كوردستان لەو قەرزە نێودەوڵەتییە دابین بكرێت كە حكوومەتی عێراق وەریدەگرێت.
هەروەك باسی لە ڕێكارەكانی ناچاری دارایی و پلانێكی چاكسازی حكوومەتی هەرێم بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی قەیرانی دارایی كرد و ئاماژەی بەوە دا كە هەرێمی كوردستان چاوی لە هاوكاریی كۆمەڵگەی نێودەوڵەتیی و كۆمپانیا وەبەرهێنەرەكانە بۆ تێپەڕاندنی ئەم قەیرانە بەتایبەتی كە دەرگای هەرێمی كوردستان بۆ وەبەرهێنەر و بزنسمانەكان كراوەیە تاكو بێن لە هەرێم وەبەرهێنان بكەن و لەم ڕێگەیەوە هاوكار بن بۆ تێپەڕاندنی ئەو قەیرانە داراییە.
تاوتوێكردنی ڕەوشی ناوچەكە بە گشتی و ڕەوشی ئەو دەڤەرانەی كە لە دەستی تیرۆرستانی داعش ڕزگار كراون و چۆنیەتیی ئاوەدانكردنەوەیان و چەند بابەتێكی دیكەی پەیوەندیدار، لایەنێكی دیكەی دیدارەكە بوو.
پاشنیوەڕۆی ئەمڕۆ هەینی 8 - 4 - 2016 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان و شاندێكی یاوەری كە لە بەڕێزان قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆك وەزیران و فوئاد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتیی هەرێمی كوردستان و سەفین دزەیی وتەبێژی فەرمیی حكوومەتی هەرێمی كوردستان پێكهاتبوو، بە یاوریی بەڕێز كونسوڵی ئەمەریكا لە هەولێر، به سەردانێك گه‌یشته بەغدا.
له سه‌ره‌تاى سه‌ردانه‌كه‌یدا لەگەڵ بەرێز جۆن كیری؛ وەزیری دەرەوەی ئەمەریكا و ژمارەیەك لە بەرپرسان و دیپلۆماتكارانی ئەمەریكا كۆبووەوە. لە كۆبوونەوەكەدا بارودۆخی ناوچەكە و قەیرانی دارایی كە ڕووبەڕووی عێراق بەگشتی و هەرێمی كوردستان بەتایبەتی بووەتەوە و ڕەوشی ئەمنیی ناوچەكە و شەڕی دژی تیرۆرستانی داعش و هەنگاوەكانی داهاتووی نێوان بەغدا و هەولێر و هاوپەیمانان بۆ ئازادكردنی شاری مووسڵ لە دەستی تیرۆر و پەیوەندییە دووقۆڵییەكانی نێوان ئەمەریكا و هەرێمی كوردستان، خرانە بەر باس و گفتوگۆ.
هەردوولا جەختیان لە پتەوتركردنی پیوەندییە دووقۆڵییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و ئەمەریكا لە بوارە جیاجیاكاندا كردەوە و بەڕێز جۆن كیری؛ وەزیری دەرەوەی ئەمەریكا ئامادەییی وڵاتەكەی دەربڕی كە هاوكاریی عێراق و هەرێمی كوردستان بەتایبەتی بكات بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی قەیرانی دارایی. هەروەك بەردەوامیی هاوكارییەكانی وڵاتەكەی بۆ هێزی پێشمەرگە دەربڕی لە شەڕی دژى تیرۆردا و لەمبارەیەشەوە ڕۆڵی خەڵك و حكوومەت و هێزی پێشمەرگەی لە وەستاندنی مەترسیی تیرۆر و سەركەوتنە بەردوامەكانی پێشمەرگە بەسەر تیرۆرستانی داعشدا بەرز نرخاند.
هەروەها ڕۆڵی هاوپەیمانان لە شەڕی دژی تیرۆرستانى داعش بەگشتی و ئەمەریكا بەتایبەتی و هاوكارییە سەربازی و مرۆییەكانیان بۆ هەرێمی كوردستان و پێشمەرگە و تاوتوێكردنی چەند بابەتێكی دیكەی پەیوەندیدار، لایەنێكی دیكەی كۆبوونەوەكە بوو.
ڕۆژی پێنجشەممە 17ـی 3ـی 2016 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە شاندێكی ئەنجوومەنی هزر و لێكۆلینەوەی ئەتلەنتیس كرد كە پێكهاتبوو لە ڕایان كرۆكێر باڵیۆزی پێشووی ئەمەریكا لە عێراق و سەرۆكی لیژنەی تایبەت بە ئاییندەی عێراق لە ئەنجوومەنەكە و خاتوو نوسەیبە یونس بەڕێوەبەری جێبەجێكاری لیژنەی تایبەت بە ئاییندەی عێراق لە ئەنجوومەنی هزر و لێكۆلینەوەی ئەتلەنتیس.
لە دیدارەكەدا بیروڕا لەبارەی بارودۆخی عێراق و كوردستان و هەروەها پێشهات و گۆڕانكارییە سیاسی و ئەمنییەكان و پێشبینییەكان بۆ داهاتووی عێراق و ناوچەكە و كوردستان ئاڵوگۆڕ كرا. هەروەها تیشك خرایە سەر شەڕی داعش و هەڕەشەی تیرۆریستان و ئەو فاكتەرە سیاسییانەی كاریگەرن لەسەر ڕێڕەوی گۆڕانكارییەكانی ناوچەكە.
هەر لەم دیدارەدا شاندی میوان باسی پڕۆژەی ڕاپۆرتێكی تایبەتیان كرد كە ئەنجوومەنەكەیان لەسەر ئاییندەی عێراق ئامادەی دەكات و پاشان دەیخاتە بەردەم ئیدارەی داهاتووی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمەیكا.
پێشنیوەڕۆی ئەمڕۆ هەینی 18 - 3 - 2016 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان، پێشوازی لە بەڕێز برێت مەكگۆرك نوێنەری تایبەتی باراك ئۆبامای سەرۆكی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمەریكا لە هاوپەیمانیەتیی نێودەوڵەتیی شەڕی دژی داعش و شاندێكی یاوەری كرد كە لە بەرێز ستیوارت جۆنز باڵیۆزی ئەمەریكا لە عێراق و چەند بەرپرسیارێكی دیكە پێكهاتبوو.
لە دیدارێكدا كە بەرێزان قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆك وەزیران و فوئاد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتیی هەرێمی كوردستان و وەزیری ناخۆ و كاروباری پێشمەرگە بە وەكالەت ئامادەی بوون، بەڕێز مەكگۆرك خۆشحاڵیی خۆی بە سەردانی هەرێمی كوردستان دەربڕی و باسی لە دوا پێشهاتەكانی بەرەكانی جەنگی دژی تیرۆرستانی داعش و پتەوتركردنی كۆمیتەی هەماهەنگیی نێوان هێزەكانی هاوپەیمانان و بەغدا و هەولێر كرد بەمەبەستی ئـۆپەراسیۆنی ئازادكرنی شاری مووسڵ لە دەستی تیرۆرستانی داعش.
دووپاتیشی كردەوە كە ئەمەریكا لە پشتگیریكردنی هێزی پێشمەرگە بەردەوام دەبێت بەتایبەتی كە هەرێمی كوردستان دووچاری قەیرانێكی سەختی دارایی بووەتەوە و ئەوان ئاگاداری ئەو دۆخە سەختەن و ئێستا تاوتوێی ئەوە دەكەن كە بە چ شێوەیەك بتوانن هاوكاریی هەرێمی كوردستان بكەن بۆ تێپەڕاندنی قەیرانەكە.
لای خۆیەوە بەڕێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان سوپاسی ئەو سەردانە و هاوكارییە بەردەوامەكانی ئەمەریكای بۆ پێشمەرگە كرد و هیوای خواست ئەو هاوكارییانە فراوانتر و باشتر بكرێن، چونكە ئێستا هەرێمی كوردستان بە قەیرانێكی سەختی داراییدا تێدەپەڕێت و پێویستییەكی زیاتری بە هاوكاری لە ڕووی سەربازی و مرۆییەوە هەیە، بەتایبەتی كە ژمارەیەكی یەكجار زۆری ئاوارە و پەنابەری دەستی تیرۆر ڕوویان لە هەرێمی كوردستان كردووە.
سەبارەت بە ڕەوشی سیاسیی ناوخۆی هەرێمی كوردستانیش، بەرێز نێچیرڤان بارزانی ئاماژەی بەوە دا كە ئەوان ئامادەن بۆ چارەسەركردنی كێشە ناوخۆییەكان گفتوگۆ لەگەڵ هەموو لایەنەكاندا بكەن و لەمبارەیەشەوە دەست بە هەڵنانی هەنگاوی پێویست کراوە و هیوای خواست لە داهاتوویەكی نزیكدا هەموو كێشەكان بگەنە چارەسەری گونجاو.
تاوتوێكردنی پێشهاتە سیاسی و ئەمنییەکانی ناوچەكە و وڵاتانی هاوسێی هەرێمی كوردستان و چەند بابەتێكی پەیوەندیداری وەك ئازادكردنی شاری مووسڵ و پێویستیی بەردەوامبوونی گفتوگۆ و دیالۆگ لە نێوان هەولێر و بەغدا بۆ چارەسەركردنی كێشە هەڵواسراوەكان، لایەنێكی دیكەی دیدارەكە بوو.
لە دوا دیداریاندا لە بەغدا ئێوارەی ئەمڕۆ یەكشەممە 31 - 1 - 2016 شاندی هەرێمی كوردستان بە سەرۆكایەتیی بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان، دیدارێكیان لەگەڵ بەڕێز نوری مالكی ئەمینداری گشتیی حزبی دەعوەی عێراقی ئەنجام دا.
لە دیدارەكەدا شاندی هەرێمی كوردستان تیشكیان خستە سەر ئەم سەردانەیان بۆ بەغدا و دیدار و گفتوگۆكانی ئەمڕۆی لەگەڵ بەڕێزان سەرۆك وەزیران، سەركۆمار، ئەنجومەنی باڵای ئیسلامی لە عێراق و هەردوو باڵیۆزخانەی ئەمەریكا و بەریتانیا لە بەغدا، هەروەها باسیان لە دۆخی ئەمڕۆی عێراق و هەرێمی كوردستان.
ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆرستانی داعش و شكاندنی مەترسیی تیرۆ لەسەر عێراق و هەرێمی كوردستان و گرنگیی هاوكاری و هەماهەنگیی نێوان سوپای عێراق و پێشمەرگە بۆ ڕزگاركردنی ئەو ناوچانەی هێشتا لە ژێر كۆنترۆڵی تیرۆرستانی داعشدان، دووپات كرایەوە و خۆشحاڵیی خۆیان بۆ بەردەوامیی گفتوگۆ و دیالۆگی نێوان هەولێر و بەغدا بۆ چارەسەركردنی كێشە هەڵواسراوەكانی نێوانیان، پیشان دا.
لە دیدارەكەدا جەخت لەسەر گرنگیی پتەوبوونی پەیوەندیی نێوان لایەنە عێراقییەكان بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی تەحەدیات و مەترسییەكانی سەر عێراق و هەرێمی كوردستان و گرتنەبەری ڕێكاری هەنووكەیی و جێبەجێكردنی بەرنامەیەكی چاكسازیی تۆكمە لە هەموو ڕوویەكەوە بۆ تێپەڕاندنی دۆخی ئێستای دارایی و ئابووری لە عێراق و هەرێمی كوردستان كرایەوە كە لە ئەنجامی دابەزینی نرخی نەوت ڕووبەڕووی عێراق بە گشتی و هەرێمی كوردستان بە تایبەتی بووەتەوە.
ئێوارەی ئەمرۆ یەكشەممە 31 - 1 - 2016 شاندی هەرێمی كوردستان بە سەرۆكایەتیی بەرێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان، سەردانی هەردوو باڵیۆزخانەی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمەریكا و بەریتانیای لە بەغدا كرد و لەگەڵ بەرێزان باڵیۆز و بەرپرسانی دیپلۆماسیی ئەمەریكی و بەریتانی كۆبووەوە.
لە كۆبوونەوەكاندا تیشك خرایە سەر ئەنجامی كۆبوونەوەی نێوان هەردوو شاندی هەرێم و حكوومەتی عێراقی فیدرال و داكۆكی لە هەماهەنگیی نێوان هەردوولا لە بواری سەربازیدا بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆرستانی داعش و نەهێشتنی مەترسییەكانی لەسەر هەرێمی كوردستان و عێراق بە گشتی كرایەوە. هەروەها جەخت لە بەردەوامیی گفتوگۆ و دیالۆگ و دیدار و كۆبوونەوەكانی نێوان حكوومەتی هەرێمی كوردستان و حكوومەتی عێراق فیدرال كرایەوە بۆ چارەسەركردنی تەواوی ئەو كێشە و گرفتانەی لە نێوان هەولێر و بەغدادا بە هەڵواسراوی ماونەتەوە.
شاندی حكوومەتی هەرێمی كوردستان لە هەردوو دیدارەكەدا لەگەڵ بەرپرسانی ئەمەریكی و بەریتانی داوایان كرد كە هەردوولا هەوڵی زیاتر بدەن بۆ ئەوەی وڵاتەكانیان و كۆمەڵگەی نێودەوڵەتیش هاوكاریی زیاتری هەرێمی كوردستان بكەن بۆ ڕووبەڕووبوونەوی شەڕی داعش و هاوكارییكردنی نزیكەی ملیۆنێك و هەشتسەد هەزار ئاوارە و پەنابەر لە هەرێمی كوردستان كە لەم دۆخەدا بوونەتە بارقورسییەكی زۆر بۆ حكوومەتی هەرێم بە تایبەتی كە هەرێمی كوردستان لە ئەنجامی قەیرانی دارایی ئێستادا، لە ژێر بارێكی سەخت و قورسدایە.
لە كۆبوونەوەكاندا هەردوو لایەنی ئەمەریكی و بەریتانی خۆشحاڵی و پشتگیریی خۆیان بۆ بەردەوامیی دیالۆگ و گفتوگۆی نێوان هەولێر و بەغدا پیشان دا و جەختیان لە بەردەوامیی ئەو كۆبوونەوە و دیالۆگانە كردەوە. هەروەها دووپاتیان كردەوە كە هەموو هەوڵێك دەدەن بۆئەوەی هەرێمی كوردستان پشتگیریی وڵاتانی هاوپەیمانیی دژی داعش و كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بە گشتی بەدەست بهێنێت بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆر و چارەسەركردنی كێشەكانی هەولێر و بەغدا و بە تایبەتیش پشتگیریی سەربازیی بۆ پێشمەرگە و هاوكارییكردنی هەرێمی كوردستان بۆ چۆنییەتی تێپەڕاندنی دۆخی ئێستا كە ڕووبەڕووی قەیرانی دارایی بووەتەوە.
ئێوارەی ڕۆژی پێنجشەممە 21ـی 1ـی 2016 لە شاری هەولێر بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە جەنەڕاڵ ئۆستن فەرماندەی فەرماندەیی ناوەندیی هێزەكانی ئەمەریكا و شاندێكی یاوەری كرد كە پێكهاتبوو لە ستیوارت جۆنز باڵیۆزی ئەمەریكا لە عێراق و ژمارەیەك لە فەرماندە و بەرپرس و ڕاوێژكارە باڵاكانی سوپای ئەمەریكا لە عێراق.
لە دیدارەكەدا بارودۆخی مەیدانیی بەرەكانی ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆریستان لە پارێزگاكانی نەینەوا و ئەنبار و شوێنەكانی تری عێراق و سەركەوتنەكانی هێزی پێشمەرگە لە شنگال و كاریگەریی ئەو سەركەوتنانە لەسەر شەڕی دژی تیرۆریستان خرایە بەر باس و گفتوگۆ.
هەر لەم كۆبوونەوەیەدا ڕۆشنایی خرایە سەر سەردانی سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتیی هەرێم و بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی حكوومەتی هەرێم كە لەسەر ڕاسپاردەی سەرۆك بارزانی سەردانی ئەمەریكایان كردبوو و ئەنجامەكانی ئەو سەردانە بە سوودبەخش وەسف كرا و بە لەپێشچاوگرتنی قەیرانی ئابووری جەخت لە چڕكردنەوەی هەوڵەكان كرایەوە بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی قەیرانەكە و دۆزینەوەی ڕێگەچارەی گونجاو بۆ نەهێشتنی كێشەكان و دابینكردنی پێداویستییەكانی هێزی پێشمەرگەی كوردستان. هەروەها ستاییشی خۆڕاگریی گەلی كوردستان و ئازایەتیی پێشمەرگە كرا و جەختیش لەوە كرایەوە كە پێویستە دۆستانی گەلی كوردستان یارمەتیی خەڵكی كوردستان بدەن لە تێپەڕاندنی قەیران و كێشەكاندا.
لە بەشێكی دیكەی ئەم كۆبوونەوەیەدا باس لە ئامادەكارییەكانی پڕۆسەی ئازادكردنی موسڵ و بایەخی ئازادكردنی موسڵ لە یەكلاییكردنەوەی شەڕی داعش كرا و هەروەها ئاستی هەماهەنگیی نێوان هێزی پێشمەرگە و هێزی هاوپەیمانان و هێزە عێراقییەكان لە ڕوویەڕووبوونەوەی تیرۆریستان و كاریگەریی بوونی هەماهەنگیی ورد لە وەدەستهێنانی سەركەوتنەكان تاوتوێ كرا.
جێگەی ئاماژەپێكردنە لەم كۆبوونەوەیەدا نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی حكوومەتی كوردستان و كەریم شنگالی وەزیری ناوخۆ و وەزیری پێشمەرگە بە وەكالەت و فواد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتیی هەرێم و فەلاح مستەفا بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی حكوومەت و ئەنوەر حاجی عوسمان بریكاری وەزیری پێشمەرگە و فەریق جەبار یاوەر ئەندامی فەرماندەیی گشتیی هێزەكانی پاراستنی هەرێم ئامادە بوون.