ئەمڕۆ پێنجشەممە ١٦ـی ١٠ـی ٢٠١٤ لە شاری دهۆک بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆکی هەرێمی کوردستان پێشوازیی لە بەڕێز تۆنی بلینکێن جێگری ڕاوێژکاری ئاسایشی نەتەوەیی ئەمەریکا و شاندێکی یاوەری کرد کە لە برێت مەکگۆرک یاریدەدەری وەزیری دەرەوەی ئەمریکا بۆ کاروباری عێراق و ستیوارت جۆنز باڵیۆزی نوێی ئەمریکا لە عێراق و ژمارەیەک دیپلۆمات و ڕاوێژکار پێکهاتبوو.
لە دیدارەکەدا کە بەڕێزان مەسرور بارزانی ڕاوێژکاری ئەنجوومەنی ئاسایشی هەریمی کوردستان و دکتۆر فوئاد حوسێن سەرۆکی دیوانی سەرۆکایەتیی هەرێمی کوردستان بەشدار بوون، سەرەتا جێگری ڕاوێژکاری ئاسایشی نەتەوەیی ئەمەریکا خۆشحاڵیی خۆی دەربڕی و سوپاسی سەرۆک بارزانی کرد بۆ ڕەخساندنی دەرفەتی ئەو دیدارە و ڕایگەیاند کە سڵاوی سەرۆک باراک ئۆباما و بەڕێز جۆ بایدن جێگری سەرۆکی ئەمەریکای بۆ سەرۆک بارزانی و گەلی کوردستان هێناوە.
تۆنی بلینکێن لە درێژەی قسەکانیدا سوپاسگوزاریی ئەمەریکای بۆ هەرێمی کوردستان دەربڕی بۆ ئەو شەراکەت و هەماهەنگییەی لەنێوان ئەمەریکا و هەرێمی کوردستان لە شەڕی دژی تیرۆریستان لە ئارادایە و ڕایگەیاند: ئێمە لە نزیکەوە شایەتی حەماس و ئازایەتیی پێشمەرگەین و شانازیی دەکەین کە لەشەڕی دژی تیرۆریستانی داعشدا دەتوانین هاوکار بین. دواتر جێگری ڕاوێژکاری ئاسایشی نەتەوەیی ئەمەریکا داوای لە سەرۆک بارزانی کرد سەرنج و تێڕوانینی خۆی لەبارەی ڕەوشی ئێستا بخاتەڕوو بۆ ئەوەی ببێتە بەرچاوڕوونیی زیاتر بۆ ئەوان.
لە بەرانبەردا سەرۆک بارزانی وێڕای بەخێر هێنانی شاندەکە، سوپاس و پێزانینی ئاراستەی سەرۆک ئۆباما و جێگری سەرۆک و گەلی ئەمەریکا کرد بۆ ئەو پشتیوانییەی پێشکەشی کوردستانیان کرد و ڕایگەیاند: بۆ ئێمە جێی شانازییە کە پێکەوە لەیەک سەنگەرداین لە دژی ڕێکخراوێکی دڕندە و تیرۆریستی وەک داعش کە لەڕووی ئیمکانیاتەوە وەک دەوڵەتێکە.
سەرۆک بارزانی ڕایگەیاند: داعش ڕێکخراوێکی نوێی تیرۆریستی نییە، بەڵکو درێژکراوەی قاعیدەیە و زیاتریش خۆیان ڕێکخستووە، بۆیە ئەگەرچی ناکۆکیی فیکریشییان هەبێت بەڵام هەردووکیان زادەی یەک سەرچاوەن.
سەرۆک بارزانی بە وردی باسی هۆکارەکانی بڵاوبوونەوەی خێرای تیرۆریستانی داعشی لە عێراق کرد و ڕایگەیاند کرد گەشەکردن و بەهێزبوونیان لە عێراق بەهۆی ئەو سیاسەتە هەڵانەوە بوو کە حکوومەتی پێشووی عێراق ئەنجامی دا و بووە هۆی خۆشکردنی زەمینە بۆ گەشەکردنی داعش لەهەندێ ناوچەدا و باسی ئەو هۆشدارییانەشی کرد کە نزیکەی ساڵێک بەر لە ئێستا وەک ئاگادارکردنەوە لە مەترسییەکانی خۆ ئامادەکردنی تیرۆریستان لە سنووری پارێزگای مووسڵ، بۆ حکوومەتی عێراقی ناردبوو، بەڵام ئەوان هۆشدارییەکانیان پشتگوێ خست.
سەرۆک بارزانی ڕایگەیاند کە ئەگەر چارەسەرێکی سیاسی بۆ ناڕەزایەتییەکانی ناوچە سووننەنشینەکان کرابا داعش نەیدەتوانی بەوشێوەیە گەشە بکات، بەڵام سیاسەتە هەڵەکانی سەرۆکوەزیرانی پێشووی عێراق بەرانبەر ناڕەزایەتییەکانی ئەو ناوچانە بوونە هۆی ئەوەی زۆربەی سووننەکان وەک ڕزگاریبەخشێک بڕواننە داعش و لە دەوری کۆ ببنەوە.
سەرۆک بارزانی ئەوەشی خستەڕوو کە حکوومەتی ئەوکاتی بەغدا لە بری چارەسەرکردنی هۆکارەکانی ئەو شکستەی بەسەر سوپای عێراقدا هات، هەوڵی دا شکستی سیاسەتەکانی خۆی و سوپاکەی بەوە پەردەپۆش بکات کە تۆمەت بۆ هەرێمی کوردستان هەڵبەستێ بەوەی داڵدەی سەرکردە ناڕازییەکانی سووننەی داوە، لەکاتێکدا هەرێمی کوردستان پێشتر پەناگەی لێقەوماوانی شیعە بووە و ئێستاش سەدانهەزار لێقەوماوی ناوچە جیاجیاکانی عێراق له پێكهاته ئاینی و نهتهوەیی و ئیتنیه جیاجیاكان لە ترسی تیرۆر و زوڵم، هانایان بۆ کوردستان هێناوە و بەهاناوەهاتن و حەواندنەوەی لێقەوماوان لای خەڵکی کوردستان بنەمایەکی مرۆییە و لە داهاتوویشدا هەر وا دەبێت.
سەرۆک بارزانی سەبارەت بە پەلاماردانی کوردستان لەلایەن تیرۆریستانی داعشەوە ڕایگەیاند کە تیرۆریستان کتوپڕ بەو چەکە پێشکەوتووانەی لە شکاندنی هەردوو سوپای سوریا و عێراق دەستیان کەوتبوو پەلاماری کوردستانیان دا، بەو هۆیەش کە پێشمەرگە چەکی پێشکەوتوو و قورسیان لەبەردەستتدا نەبوو، لە یەک دوو ڕۆژی سەرەتادا تیرۆریستان توانییان لە چەند ناوچەیەک پێشڕەوی بکەن، بەڵام دوای ئەوە هێزی پێشمەرگە نەک هەر ڕێگەیان لە پێشڕەوەیی تیرۆریستان گرت بەڵکو کەوتنە حاڵەتی هێرشبردن و ئێستا زۆربەی ئەو ناوچانە ئازادکراونەتەوە کە تیرۆریستان داگیریان کردبوو و ئەو شوێنانەی تا ئێستاش داگیرکراون ئازاد دەکرێنەوە. سەرۆک بارزانی تەئکیدیشی کردەوە کە تیرۆریستان تەنیا لەبەرەی شەڕ لەگەڵ کورددا شکاون و لە شوێنەکانی تر هیچ بەرگرییەک بەرانبەر داعش ناکرێت.
سەرۆکی هەرێمی کوردستان ئەوەشی ڕاگەیاند کە نابێ عێراقییەکان تەنیا چاویان لە دەستی پێشمەرگە بێت بۆ شکاندنی تیرۆریستانی داعش، چونکە ئێمە ناوچەکانی خۆمان ئازاد دەکەین و ناکرێ ئەوان هەر تەماشاچی بن و پێویستە خۆیان ڕێک بخەنەوە و ناوچەکانیان لە داعش پاک بکەنەوە.
لەوبارەیەوە سەرۆک بارزانی گوتی: پێشمەرگە توانی ئەو تەڵیسمە بشکێنێت کە گوایە داعش زۆر بەهێزە و ناشکێت، بۆیە ئێستا دەبێ عێراقییەکان ئەو ترسەیان بڕەوێتەوە و هێرش بکەنە سەر تیرۆریستان، بۆ ئەوەش پێویستە سوپای عێراق ڕێک بخرێتەوە بەجۆرێک کە هەموو پێکهاتەکان ڕۆڵیان هەبێت و پلانێکی هاوبەش بە بەشداریی هەموو لایەنەکان هەبێت.
سەرۆک بارزانی جەختیشی کردەوە کە تەنیا کردەوەی سەربازی بۆ شکاندنی داعش بەس نییە و پێویستە سەرچاوە داراییەکانیان وشک بکرێت و ڕێگەی هاتنی تیرۆریستانیش بۆناو ئەو ڕێکخراوە تیرۆریستییە بگیرێت.
دواتر سەرۆک بارزانی سوپاسگوزاریی خۆی پێشکەشی ئەمەریکا کرد کە بەدەم داواکارییەکەیەوە هاتن بۆ پێشکەشکردنی پشتیوانیی هێزی ئاسمانی بۆ شاری کۆبانێ و ڕێگەیان نەدا کۆبانێ بکەوێتە دەست تیرۆریستانی داعش، تەئکیدیشی کردەوە کە لێدانی تیرۆریستان لەناو خاکی سوریا زۆر گرینگە بۆ ئەوەی تیرۆریستان لەناو عێراق نەتوانن سوریا وەک پەناگە بەکار بهێنن.
لای خۆیەوە جێگری ڕاوێژکاری ئاسایشی نەتەوەیی ئەمەریکا سوپاسی سەرۆک بارزانی کرد بۆ ڕوونکردنەوەکەی و ڕایگەیاند کە ئەوە بەرچاوڕوونییەکی زۆر گەورەیە بۆ ئەمەریکا. ڕاشیگەیاند: کاتێک تیرۆریستان پەلاماری کوردستانیان دا، سەرۆک ئۆباما بە ئێمەی گوت دەبێ هەولێر بپارێزن و ئێمە ئەرکی سەرشانی خۆمان ڕاپەڕاند، ئێستاش ئەمەریکا و کوردستان ڕێگەیەکی درێژی هاوکارییمان لەپێشە و پێکەوە لەگەڵ هاوپەیمانانمان سەرکەوتنی گەورەتر وەدەست دەهێنین، سوپاس بۆ هاوکاری و هەماهەنگیی ئێوەیش کە توانیتان تەڵیسمی داعش تێکبشکێنن، سەرکەوتنەکانی ئێوە زۆر گەورە بوون و پێویستە پەیامی ئەو سەرکەوتنانە بگاتە هەموو دنیا تا هەموو تیرۆریستانەی بەخەیاڵی سەرکەوتنی بەردەوامەوە دێنە ناو داعش بزانن داعش هێزێک نییە بتوانێ هەر لە سەرکەوتندا بێت.
تۆمی بلینکێن هەروەها گوتی: هیوامان وایە سوپای عێراقیش بگاتە ئەو ئاستەی وەک پێشمەرگە بتوانێ بکەوێتە حاڵەتی هێرشبردن، ئاماژەشی بەو یەکەیەی سوپای عێراق دا کە لە ناوچەی بێجی خۆڕاگرییان کرد. هیواشی خواست کە حکوومەتی نوێی عێراق بتوانێت لەکاتی پێکهێنانەوە و ڕێکخستنەوەی سوپای عێراقدا هاوسەنگیی هەموو پێکهاتەکان ڕەچاو بکات تا ببێتە سوپایەکی نیشتیمانیی بۆ هەموو عێراق.
ڕاشیگەیاند: لە ئێستادا هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی لە ٦٠ وڵات پێکهاتووە کە هەریەکێکیان لە ڕووی سەربازی و وشک کردنی سەرچاوەی دارایی تیرۆریستان و ڕێگە گرتن لەهاتنی تیرۆریستان بۆناو داعش، ئەرکێکی وەئەستۆ گرتووە، بۆیە بەو هەماهەنگی و هاوکارییەی نێوانمان دەتوانین تیرۆریستان تێکبشکێنین.
باسکردنی پرۆسهی سیاسی له عێراق و پێكهێنانی حكوومهتی نوێ و پەیوەندییەکانی هەرێم و بەغدا تەوەرێکی تری کۆبوونەوەکە بوو و هەردوولا هاوڕابوون کە پێویستە ئەو بەرنامەیەی لەکاتی پێکهێنانی حکوومەتی نوێی عێراقدا ڕاگەیەندراوە جێبەجێ بکرێت و کێشەکانی نێوان هەرێم و بەغدا چارەسەر بکرێن.
ئەمڕۆ سێشەممە ١٦ـی ئەیلوولی ٢٠١٤ بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆکی هەرێمی کوردستان لەگەڵ ئەنجوومەنی پارێزگای دهۆک کۆبۆوە.
لە دیدارەکەدا کە بەڕێزان مەسروور بارزانی ڕاوێژکاری ئەنجوومەنی ئاسایشی هەرێمی کوردستان و فەرهاد ئەترووشی پارێزگاری دهۆک ئامادی بوون، سەرەتا بەڕێز فەهیم عەبدوڵڵا سەرۆکی ئەنجوومەنی پارێزگا وتەیەکی بەخێرهێنانی پێشکەش کرد و وێڕای ناساندنی ئەندامانی ئەنجوومەن، کورتەیەکی لەسەر پێکهاتەی ئەنجوومەنی پارێزگا خستەڕوو.
دوای ئەوە، سەرۆک بارزانی لە وتەیەکدا خۆشحاڵیی خۆی بۆ کۆبوونەوە لەگەڵ ئەندامانی ئەنجوومەنی پارێزگای دهۆک دەربڕی و ڕایگەیاند: خۆشحاڵم کە هەموو پێکهاتە سیاسی و کۆمەڵایەتی و ئاینییەکان پێکەوە وەک یەک تیم کار دەکەن، ئێمە هەموومان خەڵکی یەک وڵاتین کە کوردستانە و دەبێ هەموومان بڕیارمان ئەوە بێت کە یان بە سەربەرزی پێکەوە بژین یان پێکەوە بمرین.
سەرۆک بارزانی تەئکیدی کردەوە کە گەلی کوردستان بەهایەکی پیرۆزی پێشانی هەموو دنیا دا کە ئەویش بڕوابوونیەتی بە ئازادیی گشتی، ئازادیی سیاسی و ئایینی و لێبووردەیی و پێکەوەژیانی ئاشتییانە، هەر ئەو بەها بەرزانەش بوون کە ئەو پاڵپشتییە نێودەوڵەتییەی بۆ کوردستان دەستەبەر کرد لە شەڕی گەلەکەمان بەرانبەر تیرۆریستان.
لە بەشێکی دیکەی وتەکەیدا سەرۆک بارزانی ڕایگەیاند: تیرۆریستان سووپای پڕچەکی دوو وڵاتیان شکاند و بەو چەکانە پەلاماری کوردستانیان دا و تاوانێکی نامرۆڤانەیان لە شنگال ئەنجام دا، بەڵام ئێستا پێشمەرگە قارەمانەکان ڕۆژ لەدوای ڕۆژ سەرکەوتنی گەورە تۆمار دەکەن و تیرۆریستان ناتوانن خۆیان لە بەرانبەر هێرشی پێشمەرگە ڕابگرن، بۆیە دڵنیاتان دەکەمەوە ئەو تیررۆریستان و هاوکارانیان سزای تاوانەکەیان وەردەگرن و شنگال و ناوچەکانی تریش ئازاد دەکرێنەوە و خەڵکی ئەو ناوچانە بە سەربەرزی دەگەڕێنەوە شوێنەکانی خۆیان.
سەرۆک بارزانی سوپاسی هاووڵاتیان و ئیدارەی پارێزگای دهۆکی کرد کە بە دڵئاواییەوە باوەشیان بۆ ئەو ژمارە زۆرەی لێقەوماوان کردۆتەوە و حەواندنەوە و خزمەتکردنی ئاوارە و لێقەوماوانی بە ئەرکێکی پیرۆز لەقەڵەم دا و جەختیشی کردەوە کە چارەسەر ئەوەیە ئەو ئاوارانە بە سەربەرزی بگەڕێنینەوە ناو ماڵی خۆیان.
سەرۆک بارزانی تەئکیدیشی کردەوە ئەگەر دوژمنان خەیاڵیان وا بووبێت کە بە پەلاماردانی کوردستان دەتوانن گەلەکەمان ناچار بکەن دەست لە مافە ڕەواکانی هەڵ بگرێت و لە پرۆسەی دیاریکردنی چارەنووسی خۆی بکشێتەوە ئەوا با باش بزانن هیچ هێزێک ناتوانێ ئیرادەی گەلەکەمان زەوت بکات و هەرگیز بۆ دواوە ناکشێنەوە و دەستبەرداری مافی بڕیاردان لەسەر چارەنووسی خۆمان نابین.
لە کۆتاییشدا دەرگای گفتوگۆ و پرسیار بۆ ئەندامانی ئەنجوومەن کرایەوە و سەرۆکی لیستی پێکهاتە سیاسی و ئاینییەکان ڕا و سەرنجی خۆیان خستەڕوو و سەرۆک بارزانی وەڵامی پرسیارەکانی دایەوە.
ئێوارەی ئەمڕۆ شەممە ٣٠ـی ٨ـی ٢٠١٤ بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆکی هەرێمی کوردستان لە سەلاحەدین پێشوازی لە دکتۆر ئەحمەد چەلەبی سەرۆکی کۆنگرەی نیشتیمانیی عێراقی کرد. لە دیدارەکەدا ڕەوشی سیاسیی و سەربازیی ئێستای کوردستان و سەرکەوتنەکانی پێشمەرگە لە بەرانبەر تیرۆریستان و ڕەوشی سیاسی و ئەمنیی عێراق خرانە بەرباس و تەئکید لەوە کرایەوە کە تیرۆریستان بوونەتە هەڕەشە بۆ سەر هەموو مرۆڤایەتی و هیچ سنوور و بەهایەک ناناسن، بۆیە پێویستە هەموولایەک بۆ ڕیشەکێشکردنی تیرۆر هاوکار بن.
هەر لە دیدارەکەدا باس لە پرۆسەی پێکهێنانی حکوومەتی نوێی عێراق کرا و هەردوولا هاوڕابوون کە پێویستە کابینەی نوێی حکوومەت لەسەر بنەمای شەراکەتی ڕاستەقینە بێت و ڕێز لە پێگە و خواستی ڕەوای هەموو پێکهاتەکان بگیرێت و پرۆسەی سیاسیی عێراق بەپێی دەستوور ڕاست بکرێتەوە.
بەناوی خوای مەزن و دلۆڤان
بەڕێز سەرۆکی ئەنجوومەنی وەزیرانی حکوومەتی هەرێمی کوردستان
پیرۆزبایی لە خۆتان و هەموو ئەندامانی کابینەی نوێی حکوومەت دەکەم بەبۆنەی بەدەستھێنانی متمانەی ئەندامانی پەرلەمانی کوردستان و دەستبەکاربوونتان لە کابینەی هەشتەمی حکوومەتی هەرێمی کورستان. هیوادارم لەم ئەرکە گرینگ و هەستیارەدا سەرکەوتوو بن و تواناکانتان بۆ خزمەتی گەل و وڵات بخەنەگەڕ.
ئێستا وڵاتەکەمان بە قۆناغێکی تازەدا تێدەپەڕێت و ئەرکی ئێوەش گرانترە، داواکارم هەموولایەک هاوکار بن و لە ئاست راپەڕاندنی ئەو ئەرکە نەتەوەیی و نیشتمانییە گرینگەدا بن کە ئەو قۆناغە نوێیە لێمان دەخوازێت. پێویستە بە یەک تیم و ڕۆحی هەستکردن بە بەرپرسیارێتی بەرانبەر گەل و نیشتیمانەکەمان کار بکەن و لەکاتێکدا بەردەوامیی بە هەنگاوەکانی کابینەکانی پێشووی حکوومەتی هەرێم دەدەن، هاوکات بۆ زیاتر پێشخستنی وڵاتەکەمان و دابینکردنی ژیانێکی ئارام و سەربەرزانە بۆ هاووڵاتییان، بە بەرنامەیەکی هاوبەش هەنگاوی مەزن بنێن.
هەر لێرەوە دەستخۆشی لە کابینەی حەوتی حکوومـەتی هەرێمی کوردستان دەکەم و سپاسی ماندووبوونیان دەکەم، ئەرکی زۆریان کێشا و جێدەستیان دیارە.
هەر شاد و سەرکەوتوو بن.
مسعود بارزانی
سەرۆکی هەرێمی کوردستان
19/6/2014