له به‌رده‌وامیى سه‌ردانه‌كه‌یدا بۆ به‌غدا؛ ئێوارەی ئەمڕۆ هەینی 8 - 4 - 2016 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان و شاندی یاوەری لەگەڵ بەرێز حەیدەر عەبادی سەرۆك وەزیرانی عێراقی فیدرال و ژمارەیەك لە بەرپرسانی حكوومەتی عێراق كۆبووەوە.
لە كۆبوونەوەكەدا باس لە پەیوەندییەكانی نێوان هەولێر و بەغدا و قەیرانی دارایی و چۆنیەتیی تێپەڕاندنی قەیرانەكە و شەڕی دژی تیرۆرستانی داعش و ئازادكردنەوەی شاری مووسڵ لە تیرۆرستان و هەمانگیی زیاتری نێوان هەرێمی كوردستان و بەغدا لەوبارەیەوە، گفتوگۆی لەسەر كرا.
لە بەشێكی دیكەی كۆبوونەوەكەدا باس لە پێكهاتەی نوێی حكوومەتی عێراق كرا و لەمبارەیەوە بەڕێز سەرۆك وەزیرانى هه‌رێمى كوردستان ڕاشكاوانە هەڵوێستی هەرێمی كوردستانی خستە ڕوو كە پێویستە مافی دەستووری و یاسایی هەرێم لەبەرچاو بگیرێت.
نیوەڕۆی ئەمڕۆ پێنجشەممە 4/6/2015 لە شاری دهۆك بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان لەگەڵ ژمارەیەك لە فەرماندە و پلەداران و بەرپرسانی سەربازی پێشمەرگە و پێشمەرگە خۆبەخشەكان لە میحوەر و بەرەكانی جەنگ لە ناوچەكانی ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆر لە سنووری هەردوو پارێزگای دهۆك و مووسڵ كۆبووەوە.
لە كۆبوونەوەكەدا فەرماندەكانی پێشمەرگە بە دوور و درێژی باسیان لە دۆخی ئێستای بەرەكانی جەنگ و ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆر كرد و تیشكیان خستە سەر دوایین پێشهاتە سەربازییەكانی ئەو سنوورە و ڕایانگەیاند كە پێشمەرگە بە ورەیەكی بەرزەوە لە بەرگریدایە بۆ پاراستنی سنوورەكانی ئەو ناوچەیە و بەردەوام پاشەكشێ بە تیرۆرستانی داعش دەكات و گورزی گەورەیان لێدەدات.
هەروەها باسیان لە هاوكاری و هەماهەنگیی هێزەكانی هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی دژی داعش لەگەڵ پێشمەرگە كرد كە بە بۆردومانی ئاسمانی لە ڕێگەی فڕۆكە جەنگییەكانەوە بەردەوام ئەو پێگە و بنكانەی داعش بە ئامانج دەگرن كە هەڕەشە لەسەر پێشمەرگە و ناوچەكە دروست دەكەن. لە پێناو باشكردنی بارودۆخی بەرەكانی جەنگیش، چەند داواكارییەكیان بەرەوڕووی بەڕێز سەرۆك وەزیران كردەوە.
لای خۆیەوە بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان وێڕای دەستخۆشی بۆ پێشمەرگەی كوردستان و پێشمەرگە خۆبەخشەكان كە بەردەوام هێرشەكانی تیرۆر تێكدەشكێنن، هەروەها سەرەخۆشی بۆ خانەوادەی ئەو پێشمەرگە قارەمانانە دووپات كردەوە كە لە شەڕی بەرگریكرن لە كوردستان لە دژی تیرۆریستان گیانیان بەخشیوە و شەهید بوون، ڕێز و پێزانینی خۆی و حكوومەتی هەرێمی كوردستانی بۆ خانەوادەی شەهیدان دەربڕی.
لە بەشێكی دیكەی دیدارەكەدا بەڕێز سەرۆك وەزیران باسێكی تێروتەسەلی لەسەر گرنگیی ڕۆڵی پێشمەرگە قارەمانەكانی كوردستان لە ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆر و پاراستنی بێ جیاوازی ناوچە جیاجیاكانی كوردستان كە ڕووبەڕووی شەڕی تیرۆر بوونەتەوە، پێشكەشكرد و ڕوونی كردەوە كە كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بە چاوی ڕێزەوە لە ڕۆڵی قارەمانانەی پێشمەرگە بۆ پاراستنی ناوچەكە و پێكهاتە ئایینی و نەتەوەییەكان دەڕوانێت. هەروەها دووپاتی كردەوە كە حكوومەتی هەرێمی كوردستان لە هەوڵی بەردەوامدایە بۆئەوەی لە ڕێگەی حكوومەتی عێراق و كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی و هاوپەیمانی نێودەوڵەتییەوە تەواوی پێداویستییەكانی پێشمەرگە دابین بكات بۆئەوەی بتوانێت باشتر ڕووبەڕووی تیرۆریستان ببێتەوە و تێكیان بشكێنێت.
بەڕێز سەرۆك وەزیران دووبارە پرسە و سەرەخۆشی لە خانەوادەی پێشمەرگە شەهیدەكان كرد و دەستخۆشی لە چاونەترسی و نەبەردییەكانی پێشمەرگە قارەمانەكان كرد.
پێشنیوه‌ڕۆی ئه‌مڕۆ یه‌كشه‌مه 15/3/2015 به‌ڕێز مسعود بارزانى، سه‌رۆكى هه‌رێمى كوردستان له میحوەری ڕۆژئاوای دیجلە له‌گه‌ڵ كه‌سایه‌تی و سه‌رۆك هۆزه‌‌كانى ڕۆژئاواى دیجله(ره‌بیعه و زوممار و شنگال) كۆبۆوه.
له كۆبوونه‌وه‌كه‌دا سه‌رۆك بارزانی له وته‌یه‌كدا تیشكی خسته سه‌ر ڕەوشی دەڤەرەکە لە قۆناخەکانی کاتی پەلاماری داعش و دوای ئازادکردنەوەی ناوچەکە لەلایەن پێشمەرگە و باسی ره‌فتاره چه‌په‌ڵه‌كانی رێكخراوی تیرۆریستی داعشی به‌رامبه‌ر خه‌ڵكی ئه‌و ده‌ڤه‌ره‌کرد و داوای له ئاماده‌بووان كرد كه هه‌ماهه‌نگی هه‌بێت بۆ برایه‌تى و پێكه‌وەژیان و جه‌ختی له پێوه‌ندیی مێژوویی نێوان كورد و عه‌ره‌ب كرده‌وه و ڕایگه‌یاند: ڕه‌وا نییه ڕێ به سته‌مكاران و ناحه‌زان بدرێت شه‌ڕ و ناكۆكی داعش بكه‌نه ناكۆكی نێوان ئه‌و دوو گه‌له‌ی كه ده‌مێكه پێكه‌وه ده‌ژین.
هه‌ر له‌و كۆبوونه‌وه‌یه‌دا، سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان ئەوەی وەبیر سه‌رۆك هۆز و كه‌سایه‌تییە عه‌ره‌بەکانی ناوچه‌كانی شنگال، ڕه‌بیعه، به‌نداوی مووسڵ و زومماری هێنایەوە کە لەکاتی ڕاپه‌ڕینه مه‌زنه‌كه‌ی ساڵی 1991 ترسی ئەوەمان هەبوو كه دوای ئه‌وه‌ی كورد به‌ره‌و ڕووی كیمیاباران و ئه‌نفال بووه‌وه، دوای ئازادی، په‌نا بۆ تۆڵه ببات، به‌ڵام گه‌لی كورد سه‌ربڵندانه بنه‌مای تۆڵه‌سه‌ندنه‌وه‌ی وه‌لا نا و بنه‌ماكانی پێكه‌وه‌یی له‌به‌رچاو گرت.
سه‌رۆك بارزانی باسی کردەوە چەپەڵەکانی داعشی کرد و ئاماژەی بەوە کرد کە ئەو ناوچانەی لەلایەن تیرۆریستانەوە داگیر کران كاولیان کرد و خەڵکی ناوچەکە بینییان کە ئەو تیرۆریستانە چەند دژە مرۆڤ و دواكه‌وتوون، هەروەها دەرکەوت کە داعش جگە له كاولكاریی هیچی پێشکەشی ناوچە سوننە نشینەکان نەکرد.
سه‌رۆك بارزانی ڕایگه‌یاند، سوپاس بۆ خوا ئێستا زۆربه‌ی ناوچه‌كان له چنگی داعش ڕزگار كراون، ئێستایش پێویستمان به هه‌مووان هه‌یه بۆ دروستكردنی پێوه‌ندییه‌كی نوێ و ڕێگە نادەین كه‌س ده‌ستدرێژەیی بکاتە سەر خەڵکی ناوچەکە و هه‌موو لایه‌كیش مافی خۆیانه به ئازادی بژین و كه‌رامه‌تیان پارێزراو بێ، بەڵام پێویستە هه‌ریه‌ك لای خۆیه‌وه ڕۆڵ ببینی بۆ پاراستنی سه‌قامگیری و ئاساییشی ناوچه‌كە و هه‌ر خزمه‌تگوزارییه‌ك لە ناوجەکە پێویست بێت پێشـكه‌ش ده‌كرێت و داوا له حكوومه‌تی هه‌رێم ده‌كه‌م ده‌ستبه‌جێ خزمه‌تگوزاری دابین بكات و داوایش له حكوومه‌تی فیدراڵ ده‌كه‌م هاوكار بێ.
سه‌رۆك بارزانی بە سه‌رۆك هۆز و پیاوماقوڵانی ناوچەکەی راگه‌یاند کە ئه‌وه‌ی كه فه‌رمانڕانیی داعشی پێ دروسته، ئه‌وا ڕێگه‌ی ده‌ده‌ین بچێته نێو داعشه‌وه، به‌ڵام ئه‌وه‌ی كه ڕۆڵی خراپ ببینێ و سیخوڕی بكات، لێره جێگایان نابێته‌وه، هەروەها جەختیشی کردەوە هه‌ر كه‌سێك هاوكاریی ئه‌و تیرۆریستانه‌ی كردووه، به‌و شێوه‌یه مامه‌ڵه‌ی له‌گه‌ڵدا ده‌كه‌ین كه له‌گه‌ڵ داعشدا ده‌كرێ.
سەرۆک بارزانی تەئکیدیشی کردەوە کە هه‌ر كه‌سێك له هه‌رێمی كوردستاندا بژی، ئازاده له پێڕۆكردنی ئایین و تایبه‌تمه‌ندییه‌كانی، جه‌ختیشی كرده‌وه، ئه‌و ناوچانه‌ی كه ئازادمان كردوون به‌شێكن له هه‌رێمی كوردستان و بۆ ناوچه‌كانی دیكه‌یش ئاماده‌ی هاوكارین.
هه‌ر له میانى ئه‌و كۆبوونه‌وه‌یه‌یدا له‌گه‌ڵ سه‌رۆك هۆز و كه‌سایه‌تیەکانی عه‌ره‌بى ده‌ڤه‌رى رۆژئاواى دیجله، سه‌رۆكى هه‌رێمى كوردستان جه‌ختى له‌سه‌ر برایه‌تى كورد و عه‌ره‌ب كرده‌وه و رایگه‌یاند كه داعش ناتوانێت برایه‌تى كورد و عه‌ره‌وب تێكبدات و داعش هیچ پاشه‌رۆژێكى لێره نییه .
لە بەرانبەریشدا سه‌رۆك هۆز و كه‌سایه‌تییە عه‌ره‌بیەکانى ناوچه‌كه ستایشى پێشمه‌رگه و گه‌لى كوردستان و حكوومه‌ت و له سه‌رووشیانه‌وه ستایشى سه‌رۆك بارزانییان بۆ پاراستنى گیان و ماڵیان و راشیانگه‌یاند كه پێشمه‌رگه زامنى پاراستنى سه‌روماڵییانه.
بۆ بینین و بیستنی دەقی وتەکانی سەرۆک بارزانی لەسەر ئەم لینکە كلیك بکە.
نیوەڕۆی ئەمڕۆ پێنجشەممە 2015/3/19 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە شاندێكی پەرلەمانتارانی پەرلەمانی یەكێتیی ئەورووپا كرد.
لە دیدارێكدا بارودۆخی ئێستای هەرێمی كوردستان، پرسی ئاوارەكان، بەرەكانی شەڕی دژی تیرۆریستانی داعش و پەیوەندییەكانی نێوان هەولێر و بەغدا تاوتوێ كران و شاندی میوان دەستخۆشییان لە حكوومەتی هەرێمی كوردستان كرد كە سەرەڕای ئەوەی تووشی قەیرانی بێ بودجەیی هاتووە و بارێكی قورسی لەسەر شانە، ئەركێكی گەورە و پیرۆزی مرۆیی ئەنجام داوە بە حەواندنەوەی سەدان هەزار ئاوارە كە لە ترسی تیرۆر لە دەڤەرەكانی دیكەی عیراقەوە ڕوویان لە هەرێمی كوردستان كردووە و توانیویەتی تا ڕادەیەكی باش پێداویستییەكانیان دابین بكات.
شاندی پەرلەمانی یەكێتیی ئەورووپا هەروەها باسیان لە بەرەكانی شەڕی دژی تیرۆریستانی داعش كرد و ئاماژەیان بەوە كرد ناوی پێشمەرگە بووەتە وشەیەكی گرنگ و گەشاوە لە سەرتاسەری ئەورووپا و جیهاندا كە بە هەموو شێوەیەك بەرگری لە بنەماكانی ئازادی و مرۆڤایەتی دەكات و فیداكارییەكانی پێشمەرگەیان بەرز نرخاند و هیوایان خواست ئەو شەڕە لە ماوەیەكی كورتدا بە سەركەوتنی پێشمەرگە و هێزە ئازادیخوازەكان دژی تیرۆر و تۆقاندن، كۆتایی پێ بێت. هەر لە دیدارەكەدا باسیان لە پێدوایستییەكانی هەرێمی كوردستان لە ڕووی مرۆیی و سەربازی و ڕێككەوتنی نێوان هەولێر و بەغدا كرد.
لە لایەن خۆیەوە بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سوپاس و پێزانینی خەڵك و حكوومەتی هەرێمی كوردستانی بۆ هەڵوێستە ئەرێنییەكانی یەكێتیی ئەورووپا لە بەرامبەر هەرێم بە شاندی میوان ڕاگەیاند و ئاماژەی بەوە كرد كە خەڵك و حكوومەتی هەرێمی كوردستان لە پێشكەشكردنی هاوكاری بۆ پەنابەران و ئاوارەكانی دەستی تیرۆر بەردەوام دەبن، بەڵام ئەوەی كە لە كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بۆ بەهاناوەچوون و هاوكاریكردنی ئاوارەكان چاوەڕوان دەكرا، وەك پێویست نەبووە، بە تایبەتی كە چاوەڕوان دەكرێت لەگەڵ دەستپێكردنی شەڕی ئازادكردنی مووسڵ لە دەست تیرۆریستان، ژمارەیەكی زۆرتری ئاوارە ڕوو لە هەرێمی كوردستان بكەن، بۆیە چاوەڕوانی ئەوە دەكەین كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بە شێوەیەكی گشتی و بە تایبەتی یەكێتیی ئەورووپا چ ڕاستەوخۆ یان بە ڕێگەی ئاژانسەكانی سەر بە نەتەوە یەكگرتووەكان و ڕێكخراوە ناحكوومییەكان، خۆیان بۆ هاوكاریی پێویست ئامادە بكەن.
لە بەشێكی دیكەی قسەكانیدا بەڕێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان بە وردی تیشكی خستە سەر بەرەكانی شەڕی هێزی پێشمەرگە دژی تیرۆریستانی داعش و ئاماژەی بە سەركەوتن و پێشڕەوییە بەردەوامەكانی پێشمەرگە كرد. سەبارەت بە پەیوەندییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و بەغداش باسی لەوە كرد كە هەرێم پابەندی ئەو ڕێككەوتنەیە كە لەگەڵ بەغدا هەیەتی، بەڵام پێویستە لە چوارچێوەی یاسای بودجەی ساڵی 2015دا بەغداش ئەركەكانی خۆی بەرامبەر هەرێمی كوردستان جێبەجێ بكات.
ئاڵوگۆڕكردنی بیروڕا لەسەر چەند بابەتێكی دیكەی مایەی بایەخی هەردوولا، بەشێكی دیكەی دیدارەكە بوو.
نێچیرڤان بارزانی، سەرۆك وه‌زیرانی هەرێمی كوردستان، لە پەیامێكدا تێكدانی مۆزەخانەی شارستانیی مووسڵی لە لایەن ڕێكخراوی تیرۆریستیی داعشەوە بە توندی شەرمەزار كرد و ڕایگەیاند ئەو كردەوەیەی داعش نیشانی دەدات كە ئەو ڕێكخراوە تیرۆریستییە، بۆ سەر مێژوو و شارستانیەتی هەموو جیهان، مەترسییە.
ئەمەش دەقی پەیامەكەی نێچیرڤان بارزانی یه:
ئەمڕۆ هەموو خەڵكی عێراق و كوردستان، بە دیمەنەكانی وێرانكردنی مۆزەخانەی شارستانیی مووسڵ، خەمبار بوو. ڕێكخراوی تیرۆریستیی داعش بە شێوەیەكی زۆر دڕندانه ئەو پەیكەر و شوێنەوارە مێژووییانەی تێكدا كە هەڵگری مێژووی سەدان ساڵی پێش زایین بوون.
وێرانكردنی ئەو مۆزەخانەیە و تێكدانی ئەو شوێنەوارانە، زیانگەیاندنێكی زۆر گەورە بوو بە شارستانیەتی هەموو جیهان. لەو باوەڕەشداین هەموو جیهان لەگەڵ ئێمەدا خەمگین دەبێت بۆ لەنێوبردنی ئەو هەموو شوێنەوارە مێژووییانەی شارستانیەتی میزۆپۆتامیا، ئاشوورییەكان، كلدانییەكان، میدییەكان و چاخە كۆنەكانی ئیسلام، ئەوە زیانێكی زۆرە بۆ میراتی مرۆڤایەتی. ئەو كردەوەیەی داعش جارێكی دیكە ئەوەی دەرخستەوە، كە تەنیا دژی مرۆڤ نییە، بەڵكو دژی هەموو میرات و بەها مرۆڤایەتییەكان و شارستانیەتی گەلانیشە.
ئێمە لێرەدا وێڕای بە توندی شەرمەزاركردنی وێرانكردنی ئەو مۆزەخانەیەی كە نیشانەی پێكەوەژیانی گەلانی ناوچەكە بوو، لە هەمان كاتدا دەنگمان دەخەینە پاڵ دەنگی پارێزگاری مووسڵ، بۆ ئەوەی داوا لە ڕێكخراوی یوونسكۆ و هەموو وڵاتانی ناوچەكە بكەین، ڕێگە لە دەرچوونی ئەو پارچە شوێنەوارانە بگرن، كە ڕێكخراوی تیرۆریستیی داعش پێش وێرانكردنی مۆزەخانەكە، لەو مۆزەخانەیەی دزیون، چونكە ئەوانە بەشێكن لە سامانی گرنگی عێراق و ناوچەكەمان.
نێچیرڤان بارزانی
سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان
2015/2/26
لەسەر داوای فەرمی سەرۆکی پەرلەمانی هۆڵەندا و بۆ باسکردن لە بەجینۆسایدناساندنی کارەساتی شنگال، نیوەڕۆی ئەمڕۆ یەک شەممە سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان بەرەو هۆڵەندا بەڕێکەوت، بڕیارە لەو سەردانەیدا بۆ هۆڵەندا لەگەڵ سەرۆکی پەرلەمانی هۆڵەندا و وەزیری دەرەوەو چەند بەرپرسیکی تری ئەو ولاتە کۆببێتەوە.
کامەران سوبحان، سکرتێری رۆژنامەوانیی سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان، لەبارەی سەردانەکەی سەرۆکی پەرلەمان، بۆ سایتی فەرمی پەرلەمان ڕایگەیاند و وتی: "سەردانەکە لەسەر بانگهێشتی فەرمی پەرلەمانی هۆڵەندا یە، بەمەبەستی ناساندنی دۆسیەی بە جینۆسایدناساندنی کارەساتی شنگال و پرسی ئاوارەکان و هاوکاری نێوان پەرلەمانی کوردستان و پەرلەمانی هۆڵەندا دەبێت".
لەبارەی ئەو کەسانەی یاوەری سەرۆکی پەرلەمانن، کامەران سوبحان، وتی "لەم سەردانەدا چەند پەرلەمانتارێک یاوەری سەرۆکی پەرلەمانن کە پێکهاتوون لە پەرلەمانتارانی نەتەوە جیاوازەکان، لەوانەش نوێنەری تورکمانەکان، ئێزیدییەکان، مەسیحییەکان و سریانییەکان لەگەڵ سەرۆکی لیژنەی مافی مرۆڤی پەرلەمانی کوردستان و سکرتێری سەرۆکی پەرلەمان و ڕاوێژکارێکی پەیوەندییەکان.".
سکرتێری رۆژنامەوانیی سەرۆکی پەرلەمان لەبارەی ئەجێندای بەرنامەکانی سەرۆکی پەرلەمان، وتی: "بەرنامەی سەردانەکەی بەو شێوەیە دەبێت کە سەرۆکی پەرلەمانی هۆڵەندا بە فەرمی پێشوازی لە سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان دەکات، دواتر وەزارەتی دەرەوەی هۆڵەندا میوانداری سەرۆکی پەرلەمان دەکات بۆ قسەکردن لەسەر کەیسی جینۆساید و کوشتن و ئاوارەکردنی مەسیحی و ئێزییدیەکانی شنگال و مووسڵ و ناوچەکانی دیکە و هێرشی چەکدارانی داعش بۆ هەرێمی کوردستان".
به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان، پەیامێكی سەبارەت بە ئاوارەبوونی بەكۆمەڵی خێزانە مەسیحییەكان لە شاری مووسڵ ڕاگەیاند. تیایدا داوا لە هەموو خەڵكی كوردستان دەكات ئەوپەڕی هاوكاریی ئەو خێزانانە بكەن، هەروەها داوای هاوكاری و بەتەنگەوەهاتنیش لە كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی دەكات بۆ ئەو ئاوارانە كە بەهۆی هۆشداری و هەڕەشه‌ى گرووپە چەكدارە تیرۆریستەكانەوە، ناچار بوون شاری مووسڵ بەجێ بهێڵن. بە پێی هەڕەشەنامەكە دەبووایە تا كاتژمێر 12ی نیوەڕۆی ئەمڕۆ شه‌ممه شاری مووسڵ بەجێ بهێڵن.
ئه‌مه ده‌قى په‌یامه‌كه‌یه:
پەیامێك بۆ خەڵكی كوردستان و كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی.
دوای كۆنترۆڵكردنى مووسڵ لە لایەن گرووپە چەكدارە تیرۆریستەكانەوە، مەسیحییەكانی شاری مووسڵ كەوتنە بەر هەڕەشەیەكی زیاتر. بە داخەوە ئەم ڕۆژانەش لەژێر هەڕەشەی كوشتنی بە كۆمەڵدا، ناچار بوون بە كۆمەڵ شاری مووسڵ بەجێ بهێڵن و ڕوو بكەنە هەردوو پارێزگای هەولێر و دهۆك، بە بێ ئەوەی ڕێگەیان پێ بدرێت هیچ كەلوپەلێك لەگەڵ خۆیان بهێنن.
لە بەرامبەر ئەم كارەساتە مرۆیییەدا، حكوومەتی هەرێمی كوردستان ئەوپەڕی توانای خۆی دەخاتە گەڕ بۆ یارمەتیدانی ئەو ئاوارانە. لە هەمان كاتدا داوا لە خەڵكی كوردستان بەگشتی و خەڵكی مرۆڤپەروەری هەردوو پارێزگای هاوسنوورى هەولێر و دهۆكیش دەكەین، بە هەموو شێوەیەك هاوكاریی ئەو خێزانە ئاوارە مەسیحییانە بكەن.
گەلی كورد هەمیشە پەیوەندییەكی باشی لەگەڵ خوشك و برا مەسیحییەكان و هەموو نەتەوەكانی دیكەدا هەبووە و شانازی بە پاراستنی مۆزاییكی نەتەوەیی لە كوردستاندا كردووە و چەند ساڵی ڕابردووش بەكردەوە ئەمەی دووپات كردووەتەوە. ئێستاش لەسەر گەلی كوردستان پێویستە زۆر بە گەرمییەوە هاوكاریی ئەو خێزانە مەسیحییانە بكات كە ناچار بوون بە كۆمەڵ؛ ماڵ و زێدی خۆیان بەجێ بهێڵن.
حكوومەتی هەرێمی كوردستان لە هەماهەنگییەكی تەواودایە لەگەڵ كۆمسیۆنی باڵای پەنابەرانی سەر بە نەتەوە یەكگرتووەكان UNHCR بۆ یارمەتیدانی ئەو سەدان هەزار ئاوارەی ڕوویان لە هەرێمی كوردستان كردووە، بەڵام ژمارەی ئاوارەكان ڕۆژ بە ڕۆژ لە زیادبووندایە و حكوومەتی عیراقیش سەرەڕای ئەوەی لە مانگی شوباتەوە بودجە و مووچەی خەڵكی هەرێمی كوردستانی بڕیوە، لە هەمان كاتدا هیچ لە بەرپرسیاریه‌تییه‌كانیشى بەرامبەر ئەو ئاوارانە بەجێ نەگەیاندووە كە ڕوویان كردووەتە هەرێمی كوردستان.
لەم دۆخە نالەبارە ئابوورییەی كە بەهۆی حكوومەتی عێراقەوە لە هەرێمی كوردستان دروست بووە، داوا لە دەوڵەتان و ڕێكخراوە خێرخوازكان و كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بە گشتی دەكەین، بگەنە فریای ئاوارەكان لە هەرێمی كوردستان و پشتیوانی لە حكوومەتی هەرێمی كوردستان بكەن بۆ ئەوەی بتوانێت هاوكاریی پێویست پێشكەش بەو خێزانە لێقەوماوانە بكات.
نێچیرڤان بارزانی
سەرۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان
19ى ته‌ممووزى 2014
فەراڕوو ـ نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستانی عێراق لە ئێران بە ئاماژە بە داگیرکردنی مووسڵ لە لایەن هێزەکانی داعشەوە گوتی: "ئەو باروودۆخەی کە ئێستا لە مووسڵ ڕوویداوە، جێگای پرسیارە. یانی ئەم پرسیارە لە ئارادایە کە ناوەندە زانیاریی و ئەمنییەکانی عێراق، بە چ شێوەیەک غافڵگیربوون تا هێزەکانی داعش بتوانن لە ماوەی 24 کاتژمێردا شارێکی بەو گەورەییە بخەنە ژێر کۆنتڕۆڵی خۆیانەوە؟!"
لە دوای زاڵبوونی هێزە نیزامییەکانی سەر بە القاعیدە بەسەر بەشەکانی پارێزگای نەینەوا و خستنە ژێر کۆنتڕۆڵی ئەو چەکە قورسانەی کە لە پارێزگاکەدا بوون، دەوڵەتیی عێراق جڤاتی گشتیی ڕاگەیاند و داوای لە پەڕڵەمانی ئەم وڵاتە کرد تا حاڵەتیی نائاسایی پەسەند بکات.
"نازم دەباغ" نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە ئێران لە وتووێژ لەگەڵ "فەراڕوو"دا گوتی: "ئەو ناوچانەی کە ئێستا داعش داگیری کردووە لە لایەنی ژێئۆپۆلیتیکەوە گرینگییەکی زۆری هەیە."
ئەو بە ئاماژە بەوەی کە مووسڵ دوای بەغداد و بەسرە گەورەترین شاری عێراق دێتەئەژمار، ڕایگەیاند: "بەشی ڕۆژهەڵاتی ئەم شارە زۆربەی دانیشتووانی کوردن لە حاڵێکدا کە بەشی ڕۆژئاواکەی زۆربەی دانیشتووانی سوننە و شیعەن و زۆربەی کۆنە بەعسییەکانیش لە بەشی ڕۆژئاوای مووسڵدا نیشتەجێین."
گوتیشی: "هەر بۆیە ئەو باروودۆخەی کە ئێستا لە مووسڵ ڕوویداوە، جێگای پرسیارە. یانی ئەم پرسیارە لە ئارادایە کە ناوەندە زانیاریی و ئەمنییەکانی عێراق، بە چ شێوەیەک غافڵگیربوون تا هێزەکانی داعش بتوانن لە ماوەی 24 کاتژمێردا شارێکی بەو گەورەییە بخەنە ژێر کۆنتڕۆڵی خۆیانەوە؟!"
"نازم دەباغ" لە وڵامی ئەم پرسیارەدا کە بە لەبەرچاوگرتنی ئەوەی کە بەشی ڕۆژهەڵاتی مووسڵ کوردنشینن، دەوڵەتیی هەرێمی کوردستان چ کاردانەوەیەک لە بەرانبەر ئەم ڕووداوە لە خۆی نیشاندەدات؟ گوتی: "دەوڵەتی هەرێمی کوردستان لە دوێنێوە کە ئەم ڕووداوە ڕوویداوە هێزەکانی پێشمەرگەی خۆی لە ئامادەباشی داناوە تا بتوانن پشتیوانی لەم ناوچانە بکەن.
گوتیشی: "بەڵام لە چوارچێوەی دەستووری بنەڕەتی عێراقدا و ڕێککەوتن لەسەر ئەو پڕۆتۆکۆلەی کە بوونی هەیە، هیچ یەک لە هێزەکانی سوپای عێراق یا هێزەکانی پێشمەرگەی کوردستان مافی ئەوەیان نییە کە لە ناوچەکەی خۆیاندا بچنە دەرێی."
دەباغ لە درێژەی قسەکانیدا گوتی: "بە مانایەکی دیکە هێزەکانی پێشمەرگە ناتوانن بە بێی داخوازیی سەرۆکی هەرێمی کوردستان و هێزەکانی سوپای عێراقیش بە بێی داخوازی سەرۆک وەزیرانی عێراق بچنە ناوچەکانی یەکترییەوە."
ئەو لە وڵامی ئەو پرسیارەدا کە ئەگەر هێزەکانی داعش بەرەو هەرێمی کوردستان پێشڕەوی بکەن چ کارێک دەکەن؟، گوتی: "ئەگەر هێزەکانی داعش بێنە ناو هەرێمی کوردستانەوە ئەوکاتە داکۆکی و پشتیوانیی لە هەرێمی کوردستان لە ئەستۆی هێزەکانی پێشمەرگەدا دەبێت."
نوێنەری دەوڵەتی هەرێمی کوردستانی عێراق لە تاران سەبارەت بە داهاتووی ئەم قەیرانە و ئەوەی کە ئایا سوپای عێراق دەتوانێت شکست بە داعش بێنێت گوتی: "من زۆر خۆشبین نیم بەڵام هیوادارم گرفتەکان چارەسەر بکرێت و ئاسایش و هێمنایەتیی بگەڕێتەوە بۆ عێراق."
گوتیشی: "بەبڕوای من ئەوەی کە ڕوویداوە ئاکامی نەبوونی بەشداریی هێزەکانی سوپایە لە گۆڕەپانی شەڕەکەدا ئەگینا نەدەبوایە ڕووداوێکی بەم شێوەیە ڕوویدابایە."
"نازم دەباغ" لە کۆتاییدا ڕایگەیاند: "بێ گومان داکۆکی کردن لە ناوچەکان، هاسانترە لە هێرش کردن و بەرپرچدانەوە بۆ دەرکردنی گرووپی داعش لە ناوچەکان و هەر بۆیە ئەم ڕووداوە لەڕاستیدا بۆ من جێگای پرسیارە و ناتوانم بیرووڕایەک دەرببڕم لەسەر گۆڕینی ئەم باروودۆخە لە زووترین کاتدا."