سەرلەبەیانیی ئەمڕۆ پێنجشەممە 16/7/2015 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان، پێشوازی لە بەڕێز یان كۆبیس نوێنەری تایبەتی سكرتێری گشتیی نەتەوە یەكگرتووەكان و شاندێكی یاوەری كرد.

لە دیدارێكدا كە بەڕێز قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆك وەزیران ئامادەی بوو، بەڕێز كۆبیس خۆشحاڵیی خۆی بەرامبەر ئەو هاوكاری و هەماهەنگییە پیشان دا كە لە نێوان دەزگاكانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان و ڕێكخراوەكانی سەر بە نەتەوە یەكگرتووەكاندا هەیە و سوپاسی حكوومەتی هەرێمی كوردستانی كرد بۆ ئەو هەموو هاوكارییانەی كە پێشكەش بە ئاوارە و پەنابەرانی دەكات.

جەختی لەوەش كردەوە كە نەتەوە یەكگرتووەكان پشتگیریی هەوڵەكانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان دەكات بۆ چارەسەركردنی كێشەكانی ناوخۆ و گرفتەكانی لەگەڵ بەغدا و ئاماژەی بەوە دا ئەوان ئامادەن لەو ڕووەوە هاوكاریی حكوومەتی هەرێمی كوردستان بكەن و پشتگیریی خۆشیان بۆ دیالۆگی نێوان هەولێر و بەغدا دەربڕی، لە هەمان كاتدا ئەوەی دووپات كردەوە كە پێویستە هەموو لایەك بە تایبەت بەغدا پابەندی ڕێككەوتنی لەگەڵ هەولێر بێت.

لای خۆیەوە بەڕێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان باسی لە دوا پێشهاتەكانی كێشەكانی نێوان هەولێر و بەغدا كرد و ئاماژەی بەوە دا گرفتەكانی نێوان هەولێر و بەغدا لە ساڵی پارەوە بەردەوامە و چارەسەر نەكراون، بۆیە حكوومەتی هەرێمی كوردستان ناچار بوو هەنگاوی دیكە بۆ چارەسەركردنی كێشەكانی، بەتایبەتی لە بواری ئابوورییەوە بهاوێژێت، بەڵام لە هەمان كاتیشدا حكوومەتی هەرێمی كوردستان پشتگیری لە دیالۆگ و گفتوگۆ لەگەڵ بەغدا دەكات، بۆ ئەوەی بگەنە چارەسەرێكی گونجاو كە لە بەرژه‌وەندیی هەموو لایەكدا بێت و لەوبارەیەشەوە سوپاسی ڕۆڵی نەتەوە یەكگرتووەكانی كرد.

ئێواره‌ی ئه‌مڕۆ دووشه‌ممه‌، 2015/1/26 به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆك وه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان، پێشوازی له‌ نێردراوی تایبه‌تی كۆمیساری باڵای نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان بۆ كاروباری په‌نابه‌ران و باڵیۆزی نیازپاكیی نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان و گه‌وره‌ هونه‌رمه‌ند و ئه‌كته‌ری ناوداری هۆڵیوود، خاتوو ئه‌نجه‌لینا جۆلی كرد.

له‌ دیدارێكدا خاتوو جۆلی باسی له‌ سه‌ردانی خۆی بۆ چه‌ند كه‌مپێكی ئاواره‌ و په‌نابه‌ران له‌ سنووری پارێزگای دهۆك و به‌سه‌ركردنه‌وه‌ی له‌نزیكه‌وه‌ی ڕه‌وشی كه‌مپه‌كان كرد و ستایشی خه‌ڵك و حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستانی كرد كه‌ هاوكاریی ئاواره‌ و په‌نابه‌رانیان كردووه‌ و باوه‌شیان بۆ كردوونه‌ته‌وه‌، هه‌روه‌ها دڵگرانیی خۆی بۆ ئه‌و كاره‌ساتانه‌ ده‌ربڕی كه‌ به‌سه‌ر خه‌ڵكی ناوچه‌كه‌دا و به‌تایبه‌تیش به‌سه‌ر هه‌ردوو پێكهاته‌ی ئێزدی و مه‌سیحیدا هاتوون.

خاتوو جۆلی دووپاتی كرده‌وه‌ كۆمه‌ڵگه‌ی نێوده‌وڵه‌تی ڕێز و پێزانینێكی زۆری بۆ خه‌ڵك و حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان هه‌یه‌ كه‌ توانیویانه‌ به‌شێكی زۆری پێداویستییه‌كانی ئاواره‌ و په‌نابه‌ران دابین و كێشه‌كانیان چاره‌سه‌ر بكه‌ن. هه‌روه‌ها ڕایگه‌یاند له‌ هه‌وڵ و كۆششه‌كانی به‌رده‌وام ده‌بێت بۆ ئه‌وه‌ی كۆمه‌ڵگه‌ی نێوده‌وڵه‌تی كاراتر به‌هانای ئاواره‌ و په‌نابه‌رانه‌وه‌ بێت و بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌ش ده‌زگا و ئاژانسه‌كانی نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان و ڕێكخراوه‌ خێرخوازه‌كان له‌ جیهان هان ده‌دات تا كۆمه‌ك و هاوكاریی زیاتریان بۆ كۆبكه‌نه‌وه‌.

لای خۆیه‌وه‌ به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی سوپاسی سه‌ردانه‌كه‌ی كرد و ئاماژه‌ی به‌وه‌ دا كه‌ هاتنیان بۆ كوردستان و به‌سه‌ركردنه‌وه‌ی ڕه‌وشی ئاواره‌ و په‌نابه‌ران له‌ ڕووی مۆراڵه‌وه‌ كاریگه‌ریی ئه‌رێنیی خۆی ده‌بێت و هیوای خواست له‌ پشتگیری بۆ ئاواره‌ و په‌نابه‌ران به‌رده‌وام بێت، هه‌روه‌ها وێنه‌یه‌كی ڕاسته‌قینه‌ی كوردستان و بارودۆخه‌كه‌ بگوازێته‌ ده‌ره‌وه‌ و به‌ كۆمه‌ڵگه‌ی نێوده‌وڵه‌تی و ڕێكخراوه‌ جیهانییه‌كانی بگه‌یه‌نێت، به‌تایبه‌تیش ئه‌و فیلمه‌ دۆكیوومێنتارییه‌ی كه‌ خه‌ریكن ئاماده‌ی ده‌كه‌ن و به‌ ناوی نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كانه‌وه‌ بڵاوی ده‌كه‌نه‌وه‌، ڕه‌نگدانه‌وه‌ی ڕاستیی بارودۆخی كوردستان و ئاواره‌ و په‌نابه‌ران بێت.

به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران هه‌روه‌ها دووپاتی كرده‌وه‌ حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان له‌ كۆمه‌ك و یارمه‌تیدانی ئاواره‌ و په‌نابه‌ران له‌ هه‌موو بواره‌كانی ته‌ندروستی، په‌روه‌رده‌یی، پێشكه‌شكردنی خزمه‌تگوزارییه‌كان و هه‌موو بواره‌كانی دیكه‌دا به‌رده‌وام ده‌بێت و ئه‌مه‌ به‌ ئه‌ركی خۆی ده‌زانێت، به‌ڵام جه‌ختیشی له‌وه‌ كرده‌وه‌ كه‌ باره‌كه‌ زۆر قورسه‌ و له‌ تواناكانی حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان به‌ده‌ره‌، بۆیه‌ پێویستی به‌ كۆمه‌ك و هاوكاریی زیاتر و ئاوڕدانه‌وه‌ی جددیتری كۆمه‌ڵگه‌ی نێوده‌وڵه‌تی و نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان هه‌یه‌.

پاشنیوه‌ڕۆى ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه‌ 18ى دیسه‌مبه‌رى 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان، پێشوازى له‌ به‌ڕێز نیكۆلاى میلادینۆف نوێنه‌رى تایبه‌تى سكرتێرى گشتیى نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان له‌ عیراق كرد.

له‌ دیدارێكدا ڕه‌وشى ئاواره‌ و په‌نابه‌ران له‌ هه‌رێمى كوردستان تاوتوێ كرا و خه‌جت له‌وه‌ كرایه‌وه‌ كه‌ حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان هه‌موو تواناكانى خستووه‌ته‌ گه‌ڕ بۆ ئه‌وه‌ى بتوانێت وه‌ك پێویست خزمه‌ت به‌ ئاواره‌ و په‌نابه‌ران بكات و كۆمه‌ك و هاوكارییان پێشكه‌ش بكات، به‌ تایبه‌تى له‌م وه‌رزى سه‌رما و سۆڵه‌دا، به‌ڵام باره‌كه‌ زۆر له‌ تواناكانى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان قورستره‌، بۆیه‌ جه‌خت له‌وه‌ كرایه‌وه ‌كه‌ عیراق و كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تیش ڕۆڵێكى زیاتر بۆ هاوكارییان بگێڕێت و له‌مباره‌یه‌وه‌ نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى هان بدات تا ئاوڕى جددیتر له‌م كه‌یسه‌ بداته‌وه‌.

له‌ دیداره‌كه‌دا به‌ڕێز نوێنه‌رى تایبه‌تى سكرتێرى گشتیى نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان خۆشحاڵیى خۆى بۆ ڕێككه‌وتنى نێوان حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان و حكوومه‌تى فیدرال ده‌ربڕى و پشتگریى خۆى و ڕێكخراوى نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كانى بۆ لێكگه‌یشتن و چاره‌سه‌ركردنى هه‌موو كێشه‌كانى نێوان هه‌ولێر و به‌غدا دووپات كرده‌وه‌. به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیرانیش هیواى خواست ئه‌م ڕێككه‌وتنه‌ ببێته‌ هۆى چاره‌سه‌ركردنى ته‌واوى كێشه‌كان و ببێته‌ هانده‌رێك بۆ حكوومه‌تى فیدرال تا چاره‌سه‌رى گونجاو له‌ به‌رژه‌وه‌ندیى ته‌واوى عیراق و هه‌رێمى كوردستاندا بۆ هه‌موو كێشه‌ و گرفته‌كان بدۆزێته‌وه‌.

ڕه‌وشى سه‌ربازى و به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ى تیرۆرستانى داعش و پرسى دامه‌زراندنى هێزى پاسه‌وانى نیشتمانى، به‌شێكى دیكه‌ى دیداره‌كه‌ بوو، هه‌روه‌ها هه‌ردوولا داكۆكییان له‌ ئاشتبوونه‌وه‌ى نیشتمانى له‌ عیراق كرد و هیویان خواست هه‌موو لایه‌نه‌ عیراقییه‌كان به‌ گیانێكى نیشتمانییه‌وه‌ مامه‌ڵه‌ له‌گه‌ڵ ڕه‌وش و بارودۆخه‌كه‌دا بكه‌ن.

پێشنیوه‌ڕى ئه‌مڕۆ سێشه‌ممه‌ 28ى ئۆكتۆبه‌رى 2014، به‌ڕیز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان، پێشوازى له‌ به‌ڕێز "یان ئیلیاسۆن" جێگرى سكرتێرى گشتیى نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان و شاندێكى یاوه‌رى كرد كه‌ له‌ به‌ڕێزان نیكۆلاى میلادینۆف نوێنه‌رى تایبه‌تى سكرتێرى گشتیى نه‌ته‌وه‌ یه‌گكرتووه‌كان له‌ عیراق و ژماره‌یه‌ك له‌ به‌رپرسانى UN پێكهاتبوون.

له‌ دیدارێكدا به‌ڕێز ئیلیاسۆن سه‌رسامیى خۆى به‌ پێشكه‌وتنه‌كانى هه‌رێمى كوردستان ده‌ربڕى و دووپاتى كرده‌وه‌ كه‌ هه‌ر له‌ یه‌كه‌م بینینى دیمه‌نه‌كانى هه‌رێمى كوردستانه‌وه‌، ئه‌و به‌ره‌وپێشه‌وه‌چوون و پێشكه‌وتنانه‌ى دێنه‌ به‌رچاو، سه‌ره‌نجى مرۆڤ ڕاده‌كێشن و مایه‌ى شانازین. هه‌روه‌ها سوپاس و پێزانینى نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان و كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى بۆ حكوومه‌ت و خه‌ڵكى هه‌رێمى كوردستان نیشان دا، كه‌ پێشوازییان له‌ زیاتر له‌ ملیۆنێك و پێنجسه‌د هه‌زار ئاواره‌ و په‌نابه‌ر كردووه‌. پرسه‌ و سه‌ره‌خۆشیى خۆى و نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كانیشى پێشكه‌ش به‌ خانه‌واده‌ و كه‌سوكارى شه‌هیدانى پێشمه‌رگه‌ كرد و ئاماژه‌ى به‌وه‌ دا پێشمه‌رگه‌ بوێرانه‌ شه‌ڕى دژى تیرۆر ده‌كات كه‌ مایه‌ى ده‌ستخۆشى و پێزانینى هه‌مووانه‌.

تاوتوێكردنى پێشهاته‌كانى جه‌نگى دژى تیرۆر و بارودۆخى كۆبانێ و ناردنى هێزى پشتیوانیى پێشمه‌رگه‌ بۆ شاره‌كه‌ و هه‌وڵدان بۆ پاككردنه‌وه‌ى ناوچه‌كانى عیراق له‌ تیرۆرستانى داعش، به‌شێكى دیكه‌ى دیدار بوو، تیایدا جه‌خت له‌وه‌ كرایه‌وه‌ كه‌ كێشه‌كه‌ ته‌نیا به‌ ڕێگه‌چاره‌ى سه‌ربازى و له‌ ڕێگه‌ى هێزه‌وه‌ چاره‌سه‌ر نابێت، به‌ڵكوو له‌گه‌ڵ ڕێكارى سه‌ربازى، ده‌بێ له‌ چوارچێوه‌ى پرۆسه‌ى سیاسى و به‌ دۆزینه‌وه‌ى ڕێگه‌ى چاره‌ى سیاسیش، هه‌وڵى چاره‌سه‌ركردنى كێشه‌كانى عیراق بدرێت و پرۆسه‌ى سیاسى به‌ شیویه‌ك بكه‌وێته‌ ڕێ، كه‌ هه‌موو پێكهاته‌كان تیایدا هاوبه‌ش بن و نوێنه‌رایه‌تیى هه‌مووان بكات.

هه‌ر له‌م چوارچێوه‌یه‌دا به‌ڕێز جێگرى سكرتێرى گشتیى نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان ڕۆڵى هه‌رێمى كوردستانى له‌ پرۆسه‌ى سیاسیى عیراقدا به‌ سه‌ره‌كى و به‌رز نرخاند و به‌شداریكردنى هه‌رێمى كوردستانى له‌ حكوومه‌تى تازه‌ى عیراقدا به‌ گرنگ و كاریگه‌ر له‌ قه‌ڵه‌م دا، ئاماژه‌ى به‌وه‌ش كرد كه‌ هه‌بوونى عیراقێكى ئارام، بۆ هه‌رێمى كوردستانیش پێویسته‌. لاى خۆیه‌وه‌ به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى دووپاتى كرده‌وه‌ كه‌ هه‌رێمى كوردستان پشتگیرى له‌ حكوومه‌تى به‌ڕێز عه‌بادى ده‌كات و ده‌خوازێ شانسێكى بداتێ بۆ ئه‌وه‌ى هه‌موو كێشه‌كان له‌ ڕێگه‌ى دیالۆگه‌وه‌ چاره‌سه‌ر بكرێن. هه‌روه‌ها سوپاسى ڕۆڵى نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كانى كرد كه‌ له‌ كاتى پێكهێنانى حكوومه‌تى تازه‌ى عیراقدا، هه‌وڵى لێكنزیككردنه‌وه‌ى هه‌ولێر و به‌غداى دا.

به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران هه‌روه‌ها تیشكى خسته‌ سه‌ر پێشهاته‌كانى جه‌نگى دژى تیرۆر و ڕوونى كرده‌وه‌ كه‌ پێشمه‌رگه‌ له‌ هێڵى پێشه‌وه‌ى شه‌ڕدایه‌ كه‌ شه‌ڕێكى قورسه‌ و له‌ جیاتى هه‌موو ئازادیخوازانى جیهان، له‌ دژى تیرۆر ده‌جه‌نگێت، دووپاتیشى كرده‌وه‌ كه‌ هه‌رێمى كوردستان پێویستى به‌ هاوكارى و یارمه‌تیى زیاترى سه‌ربازى و مرۆییى كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى هه‌یه‌ و دووباره‌ سوپاسى سه‌ردانى به‌ڕێز جێگرى سكرتێرى گشتیى نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان و شانده‌ یاوه‌ره‌كه‌ى بۆ هه‌رێمى كوردستان كرد. 

پێشنیوه‌ڕۆى ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه‌ 23ى ئۆكتۆبه‌رى 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان پێشوازى له‌ به‌ڕێز ستیڤان دى مستۆرا نێردراوى تایبه‌تى سكرتێرى گشتیى نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان له‌ سووریا و شاندێكى یاوه‌رى كرد.

له‌ دیدارێكدا به‌ڕێز دى مستۆرا خۆشحاڵیى خۆى به‌ پێشكه‌وتنه‌كانى هه‌رێمى كوردستان نیشان دا و ئاماژه‌ى به‌وه‌ دا له‌ ڕاپه‌ڕینى 1991ه‌وه‌ تا ئێستا، پێشكه‌وتنى گه‌وره‌ و دڵخۆشكه‌ر له‌ هه‌رێمى كوردستان هاتوونه‌ته‌ ئاراوه‌. هه‌روه‌ها سوپاسى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستانى كرد كه‌ پێشوازى له‌ نزیكه‌ى ملیۆنێك و پێنجسه‌د هه‌زار ئاواره‌ و په‌نابه‌ر كردووه‌ و دووپاتى كرده‌وه‌ كۆمه‌ك و هاوكاریى ڕێكخراوه‌كانى نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان و كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى بۆ هه‌رێمى كوردستان به‌رده‌وام ده‌بن.

بارودۆخى عیراق و ناوچه‌كه‌ و مه‌ترسیى تیرۆر و پێكهێنانى هاوپه‌یمانیى نێوده‌وڵه‌تى بۆ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى تیرۆرستان و گرنگیى به‌شداریى هه‌مووان له‌ حكوومه‌تى تازه‌ى عیراقدا لایه‌نێكى دیكه‌ى دیداره‌كه‌ بوو، تیایدا به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران جه‌ختى له‌سه‌ر ئه‌وه‌ كرده‌وه‌ كه‌ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى تیرۆر، سیاسه‌ت و ستراتیژێكى گشتگیرى پێویسته‌ و ده‌بێ له‌ ڕووى سه‌ربازى و مرۆییشه‌وه‌ هاوكاریى زیاترى هه‌رێمى كوردستان بكرێت. ده‌رباره‌ى سووریاش، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى دووپاتى كرده‌وه‌ كێشه‌ى سووریا كێشه‌یه‌كى سه‌ربازى نیه‌ و ده‌بێ ڕێگه‌چاره‌یه‌كى سیاسى بۆ چاره‌سه‌ركردنى بدۆزرێته‌وه تا ئارامى له‌ ناوچه‌كه‌دا سه‌قامگیر ببێت‌.

به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران هه‌روه‌ها سوپاسى كۆمه‌ك و هاوكارییه مرۆییه‌‌كانى نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان و كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى و هاوكارى بۆ كۆبانێ كرد، ڕوونیشى كرده‌وه‌ كه‌ هه‌رێمى كوردستان پێویستى به‌ كۆمه‌ك و هاوكاریى زیاتر هه‌یه‌ و ڕێكخراوه‌ نێوده‌وڵه‌تیه‌كان و وڵاتانى كۆمه‌كبه‌خش، ده‌بێ زیاتر هاوكاریى ئاواره‌ و په‌نابه‌ران له‌ هه‌رێمى كوردستان بكه‌ن.

له‌ كۆتاییى دیداره‌كه‌دا به‌ڕێز دى مستۆرا دووباره‌ خۆشحاڵیى خۆى به‌ سه‌ردانى هه‌رێمى كوردستان ده‌ربڕى و ڕایگه‌یاند كه‌ هه‌رێمى كوردستان بوێرانه‌ به‌ره‌نگارى تیرۆر بووه‌ته‌وه‌ و به‌رگرى و به‌رخودانى كردووه‌، بۆیه‌ به‌ دواڕۆژى هه‌رێمى كوردستان گه‌شبینن و ده‌گاته‌ ئامانجى خۆى.

سه‌رله‌به‌یانیى ئه‌مڕۆ یه‌كشه‌ممه‌ 19ى ئۆكتۆبه‌ر‌ى 2014, به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان پێشوازى له‌ به‌ڕێز "ئیڤان سیمۆنۆڤیچ" یاریده‌ده‌رى سكرتێرى گشتیى نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان بۆ مافه‌كانى مرۆڤ و شاندێكى یاوه‌رى كرد.

له‌ دیدارێكدا شانده‌كه‌ خۆشحاڵیى خۆیان به‌ سه‌ردانى هه‌رێى كوردستان ده‌ربڕى و دووپاتیان كرده‌وه‌ كه‌ پاش دوایین سه‌ردانیان‌ له‌ ساڵى 2011ه‌وه‌، هه‌ست ده‌كه‌ن له‌ هه‌رێمى كوردستان له‌ زۆر بوارى دپلۆماسى، په‌یوه‌ندیى نێوده‌وڵه‌تى، ژێرخانى ئابوورى، ئازادیى میدیا و ڕاده‌ربڕین, مافه‌كانى مرۆڤ، شێڵته‌ر، مافه‌كانى ئافره‌تان و ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ و نه‌هێشتنى توندوتیژیى دژى ژناندان پێشڤه‌چوونى به‌رچاو ڕوویان داوه‌ كه‌ مایه‌ى ستایش و خۆشحاڵین و، به‌ تایبه‌تى هه‌وڵه‌كانى به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانییان به‌ ئه‌رێنى و مایه‌ى پێزانین له‌ قه‌ڵه‌م دا، كه‌ له‌سه‌ر ئاستى كۆمه‌ڵگه‌ى‌ نێوده‌وڵه‌تیدا پشتگیرییان لێ ده‌كرێت.

به‌ڕێز یاریده‌ده‌رى سكرتێرى گشتیى نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان بۆ مافه‌كانى مرۆڤ، هه‌روه‌ها تیشكى خسته‌ سه‌ر ئه‌وه‌ى كه‌ له‌ بوارى یاساكاندا پێشڤه‌چوونى به‌رچاو له‌ هه‌رێمى كوردستان هاتوونه‌ته‌ ئاراوه‌ و له‌ هه‌ندێ بوارى مافه‌كانى مرۆڤیشدا ده‌كرێ كارى زیاتر بكرێت، بۆ ئه‌مه‌ش هه‌موو ئاماده‌ییى ده‌زگا په‌یوه‌نداره‌كانى نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كانى ده‌ربڕى بۆ كردنه‌وه‌ى وۆركشۆپى تایبه‌ت بۆ داموده‌زگا و لایه‌نه‌ په‌یوه‌نداره‌كانى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان.

هه‌روه‌ها سوپاس و پێزانینى پێشكه‌ش به‌ حكوومه‌ت و خه‌ڵكى كوردستان كرد كه‌ وێڕاى دژواریى بارودۆخه‌كه و نه‌بوونى بودجه‌ و سنوورداریى تواناكان‌، به‌بێ هیچ جیاوازییه‌كى ئایینى, مه‌زهه‌بى و نه‌ته‌وه‌یى، باوه‌شیان بۆ ئاواره‌ و په‌نابه‌ران كردووته‌وه‌ و هه‌موو كۆمه‌ك و هاوكارییه‌كیان پێشكه‌ش. ئاماژه‌یشى به‌ سه‌ردانێكى خۆیان بۆ چه‌ند كه‌مپێك كرد و ڕوونى كرده‌وه‌ ئاواره‌كان ستایشى پاراستنى ئه‌من و ئاسایشیان له‌ هه‌رێمى كوردستان ده‌كه‌ن، كه‌چى خوازیارن بگه‌ڕێنه‌وه‌ شوێنه‌كانى خۆیان، به‌ڵام له‌به‌ر خراپیى بارودۆخه‌كه‌ جارێ ناتوانن، ته‌نانه‌ت چاوه‌ڕێى هاتنى ژماره‌ى زیاترى ئاواره‌ و په‌نابه‌ران ده‌كرێت، به‌ تایبه‌تیش له‌به‌ر بارودۆخى دژوارى سووریا.

لاى خۆیه‌وه‌ به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى، سوپاسى سه‌ردان و تێبینیه‌كانیانى ده‌رباره‌ى ڕه‌وشى مافه‌كانى مرۆڤ له‌ هه‌رێمى كوردستان كرد و دووپاتى كرده‌وه‌ كه‌ حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان پشتگیرى له‌ هه‌نگاوه‌ه‌كانیان ده‌كات، هه‌روه‌ها داواى كرد كه‌ به‌رده‌وام هه‌ر تێبینى و كه‌موكوڕى و پێشێلكارییه‌ك له‌ هه‌رێمى كوردستان ببینن، حكوومه‌تى هه‌رێمى لێ ئاگادار بكه‌نه‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ى هه‌نگاوى پێویست بۆ نه‌هێشتن و چاره‌سه‌ركردنیان بنێت.

به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران جه‌ختى له‌وه‌ كرده‌وه‌ حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان نكۆڵى له‌ هه‌‌بوونى كێشه‌ و كه‌موكوڕى ناكات و به‌ تایبه‌تى له‌گه‌ڵ ئه‌م بارودۆخه‌ى ئێستا هاتووه‌ته‌ ئاراوه‌، له‌وانه‌یه‌ لێره‌ و له‌وێ هه‌ندێ كێشه‌ و گرفتى نه‌خوازراو بێنه‌ پێشه‌وه‌، به‌ڵام له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان هه‌موو هه‌وڵێك بۆ چاره‌سه‌ركردنیان ده‌دات و له‌مباره‌یه‌شه‌وه‌ چاوه‌ڕێى هاوكاریى ده‌زگا په‌یوه‌نداره‌كانى نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان ده‌كات.

ده‌رباره‌ى ڕه‌وشى ئاواره‌ و په‌نابه‌رانیش، به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران تیشكى خسته‌ سه‌ر ئه‌وه‌ى كه‌ حكوومه‌ت چاوه‌ڕێى هاوكارى و ئاوڕدانه‌وه‌ى زیاترى حكوومه‌تى عیراق و كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى ده‌كات له‌ ڕه‌وشى ئاواره‌كان، به‌ تایبه‌تى كه‌ خه‌ریكه‌ وه‌رزى سه‌رما و سۆڵه‌ ده‌گات و دووپاتى كرده‌وه‌ وێڕاى كه‌میى تواناكان، حكوومه‌تى هه‌رێم له‌ پێشكه‌شكردنى هه‌موو هاوكارییه‌ك بۆ ئه‌وان به‌رده‌وام ده‌بێت. ده‌رباره‌ى به‌شداریى هه‌رێمى كوردستانیش له‌ حكوومه‌تى به‌ڕێز عه‌بادیدا، جه‌ختى له‌وه‌ كرده‌وه‌ كه‌ هه‌رێمى كوردستان پشتگیرى له‌ حكوومه‌ته‌كه‌ى ده‌كات و خوازیاره‌ هه‌موو كێشه‌كان له‌ ڕێگه‌ى دیالۆگه‌وه‌ چاره‌سه‌ر بكات.

سه‌رله‌به‌یانیى ئه‌مڕۆ یه‌كشه‌ممه‌ 14ى ئه‌یلوولى 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان، پێشوازى له‌ خاتوو ڤالێرى ئامۆس جێگرى سكرتێرى گشتیى نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان ـ ڕێكخه‌رى نووسینگه‌ى كاروبارى مرۆییى UN و شاندێكى یاوه‌رى كرد.

شاندى میوان كه‌ سه‌ردانى كه‌مپه‌كانى ئاواره‌ و په‌نابه‌رانى له‌ سنوورى پارێزگاى دهۆك كردبوو، پوخته‌ى دید و تێبینییه‌كانى خۆیان ده‌رباره‌ى ڕه‌وشى ئاواره‌كان و كێشه‌ و گرفته‌كانیان خسته‌ ڕوو، هه‌روه‌ها سوپاس و پێزانین و ده‌ستخۆشیى نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان و كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تییان پێشكه‌ش به‌ حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان كرد، كه‌ وێڕاى زۆریى ژماره‌ى ئاواره‌كان و سنوورداریى تواناكان، پێشوازى لێ كردوون و هه‌موو كۆمه‌ك و هاوكارییه‌كى پێشكه‌ش كردوون.

شانده‌كه‌ هه‌روه‌ها تیشكیان خسته‌ سه‌ر كۆمه‌ڵێك كێشه‌ و گرفتى كه‌مپه‌كان له‌ ڕووى په‌روه‌رده‌یى و ته‌ندروستى و ژیارییه‌وه‌ و مه‌ترسیى خۆیان له‌ ئه‌گه‌رى زیادبوونى ژماره‌ى په‌نابه‌ران و ئاواره‌كان ده‌ربڕى، دووپاتیشیان كرده‌وه‌ كه‌ داوا له‌ كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى و وڵاته‌ كۆمه‌كبه‌خشه‌كان و حكوومه‌تى به‌غدا ده‌كه‌ن بۆ ئه‌وه‌ى هاوكارى و یارمه‌تیى زیاتر پێشكه‌ش به‌ حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان بكه‌ن، تا بتوانێت به‌ شێوه‌یه‌كى باشتر خزمه‌تى په‌نابه‌ران و ئاواره‌كان بكات.

لاى خۆیه‌وه‌ به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران دووپاتى كرده‌وه‌ كه‌ حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان هه‌ر له‌ سه‌ره‌تاوه‌ ده‌رگاكانى به‌ ڕووى هه‌موو په‌نابه‌ران و ئاواره‌كاندا كردووه‌ته‌وه‌ و وێڕاى سنوورداریى تواناكانیشى، هه‌موو كۆمه‌ك و هاوكارییه‌كى پێویستى پێشكه‌ش كردوون، به‌ڵام ئه‌وه‌یشى نه‌شارده‌وه‌ كه‌ پێداویستییه‌كانى ڕه‌وشه‌كه‌ له‌ ده‌ره‌وه‌ى تواناكانى حكوومه‌ته‌، به‌ تایبه‌تى كه‌ له‌ سه‌ره‌تاى ئه‌مساڵه‌وه‌ به‌ هۆى نه‌ناردنى بودجه‌ى هه‌رێمى كوردستان له‌ لایه‌ن حكوومه‌تى عیراقه‌وه‌، حكوومه‌تى هه‌رێم له‌ قه‌یرانێكى سه‌ختى داراییدایه‌، بۆیه‌ داواى كرد كه‌ UN و كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى و حكوومه‌تى عیراق، ئه‌رك و به‌رپرسیاریه‌تیى خۆیان جێبه‌جێ بكه‌ن.

ئەرشيڤ

 شەممە, 14 حوزەیران 2014