هەولێر - KDP.info- سەرۆکوەزیرانی کوردستان، پێشوازی لە نوێنەری حکوومەتی هەرێم لە تاران کرد و لەدیدارەکەدا دا جەخت لە بایەخ و پهیوەندییەکانی هەولێر و تاران کرایەوە.
پێشنیوهڕۆى ڕۆژی چوارشهممه 2/3/2016، "نێچیرڤان بارزانى" سهرۆك وهزیرانى ههرێمى كوردستان؛ له دیدارێكدا لهگهڵ "نازم دهباغ" نوێنهرى حكوومهتى ههرێمى كوردستان له تاران، پهیوهندییهكانى حكوومهتى ههرێمى كوردستانى لهگهڵ كۆمارى ئیسلامیى ئێران تاوتوێ كرد و جهختى لهسهر بایهخ و گرنگیى پهیوهندییهكانى ههولێر و تاران بۆ ههرێمى كوردستان و كۆمارى ئیسلامى و خواستى حكوومهتى ههرێمى كوردستان بۆ برهودان به پهیوهندییهكانى لهگهڵ كۆمارى ئیسلامى؛ كردهوه.
له دیدارهكهدا كه "عهبدوڵڵا ئاكرهیى" بهڕێوهبهرى گشتیى پهیوهندییهكانى حكوومهتى ههرێم لهگهڵ ئێران ئامادهیى بوو، باس له كار و چالاكییهكانى نوێنهرایهتیى حكوومهتى ههرێمى كوردستان له تاران كرا و تیشك خرایه سهر چۆنیهتیى كاراكردنى زیاترى كار و ئهركهكانى نوێنهرایهتیى حكوومهت و گرنگیى برهودان و بهرهوپێشبردنى پهیوهندییهكانى ههردوولا، بهتایبهتیش لهو بوارانهدا كه بۆ ههرێمى كوردستان گرنگن و خزمهت به بهرژهوهندییهكانى ههردوولا دهكهن.
لە بەرواری ٢٣ی نۆڤەمبەری ٢٠١٥ تاوەکو ئێستا بۆ چەندین جار گەشتە ئاسمانییەکانی ههردوو فڕۆكهخانهی نێودهوڵهتیی ههولێر و سلێمانی به بیانووى بۆردومانی مووشەکیی ڕووسیا بۆ سەر پێگەی تیرۆریستانی داعش لە سووریا، لە لایەن دەسەڵاتی فڕۆکەوانی مەدەنی عێراقییەوە ڕاگیراون.
ئێمە پشتگیریی هەموو ئۆپەراسیۆنێک دەکەین کە دژى تیرۆرستانى داعش ئەنجام بدرێت، بەڵام ئەمە نابێ ببێتە هۆى ڕاگرتنی گەشتە ئاسمانییەكانی هەردوو فڕۆكەخانەی هەولێر و سلێمانی. دیارە ڕاگرتنی گەشتە ئاسمانییەکان بەبێ ڕاوێژ لە گەڵ حکوومەتی هەرێمی کوردستان و حكوومەتی عێراقی فیدرال، سەرەڕای دروستکردنى کێشە بۆ هاووڵاتیانى هەرێم و گەشتیاران، زیانی ماددیی گەورەى هەیە بۆ هەردوو فرۆکەخانەكە و کەرتى ئابوورى و بازرگانى لە هەرێم بە گشتی.
سەرۆکایەتیی ئەنجومەنی وەزیرانی هەرێمى كوردستان نیگەرانە لەم جۆرە کردارانە و بە فەرمی داوا لە حکوومەتی ڕووسیای فیدراڵ دەکات هەماهەنگیی زیاتر لەگەڵ حکوومەتى عێراقی فیدڕاڵ و حکوومەتی هەرێمی کوردستان بکات، هەروەها بۆ ئاراستەکردنى مووشەکەکانى بە زووترین کات کار بۆ دۆزینەوەی جێگرەوەیەکی دیکە بکات لە بری بەکارهێنانى ئاسمانى هەرێمى کوردستان.
لە کاتێکدا بەهۆى جەنگ دژى تیرۆرستانى داعش و بڕینى بەشە بودجەی هەرێمى کوردستان لەلایەن بەغداوە و دابەزینى نرخی نەوت لە بازاڕەکانی جیهاندا، هەرێمى کوردستان تووشی قەیرانێکی دارایی بووە، ڕاگرتنى گەشتە ئاسمانییەکان قەیرانێکى دیکە بۆ هەرێم دروست دەکات و ئەگەری قەرەبووکردنەوەی زیانەکانیش لە لایەن حکوومەتی فیدراڵی عیراقەوە ئەستەمە.
سەرۆکایەتیی ئەنجومەنی وەزیرانی هەرێمی کوردستان
ئێوارەی ئەمڕۆ پێنجشەممە 29/10/2015 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان، پێشوازی لە خاتوو ئانا هیدالگۆ سەرۆكی شارەوانیی پاریسی پایتەختی فەڕەنسا و شاندێكی یاوەری كرد.
لە دیدارێكدا خاتوو هیدالگۆ دڵخۆشیی خۆی بە سەردانی هەرێمی كوردستان دەربڕی و ئاماژەی بەوە دا كە فەڕەنسا لە هەموو قۆناغەكاندا پشتگیری له دۆزی كورد كردووه و لە پشتگیرییەكانیشیان بەردەوام دەبن بەتایبەتی كه ئێستا هەرێمی كوردستان ڕووبەڕووی دڕندەترین گرووپی تیرۆرستیی جیهان بووەتەوە، سەرسامیی خۆیشی بەرامبەر قارەمانیهتیی و نەبەردیی پێشمەرگە لە دژی تیرۆرستانی داعش پیشان دا. ههروهها ئاماژەى بەوە دا كە حكوومەتی هەرێمی كوردستان توانی لە كاتێكی كورتدا پێشكەوتنێكی بەرچاو لە هەموو بوارەكاندا بهێنێتە ئاراوە و لەم بارەیەشەوە ڕۆڵی بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستانی بەرز نرخاند.
لە بەشێكی دیكەی قسەكانیدا هەوڵ و هەنگاوەكانی خەڵك و حكوومەتی هەرێمی كوردستانی بەرز نرخاند كە سەرباری قەیرانی دارایی و ئابووری، پێشوازیان لە ژمارەیەكی یەكجار زۆری ئاوارە و پەنابەرانی دەستی تیرۆر كردووە و بە باشترین شێوە خزمەتیان كردوون و دووپاتی كردەوە كە پێویستە كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بۆ باشتركردنی ژیانی ئاوارە و پەنابەران، هاوكاریی زیاتر پێشكەش بە هەرێمی كوردستان بكات. هەروەك ئاشكرای كرد كە دەكرێ پەیوەندییەكی تایبەت لە نێوان پارێزگای هەولێر و پاریس هەبێت بۆ ئەوەی سوود لە ئەزموون و شارەزاییی شارەوانیی پاریس وەربگیرێت و لەمبارەیەشەوە ئامادەییی خۆی بۆ هەر هاوكاری و هەماهەنگییەك دەربڕی.
لای خۆیەوە بەڕێز سەرۆك وەزیران سوپاسی ئەو سەردانە و تێبینی و سەرنجەكانی شارەداری پاریس كرد و باسی لە پشتگیری و هاوكارییەكانی فەڕەنسا بۆ گەلی كورد لە كاتە سەختەكاندا كرد و هیوای خواست دروستكردنی پەیوەندیی نێوان پارێزگای هەولێر و پاریس بكەوێتە سەر ڕێچكەی خۆی. هەروەك باسی لە گرفتەكانی ناوخۆ و پرسی ئاوارەكان و شەڕی دژی تیرۆرستانی داعش و پەیوەندییەكانی نێوان هەولێر و بەغدا و بارودۆخی ناوچەكە لە هەموو ڕوویهكەوە كرد.
لەبارەی پەیوەندییە ئابوورییەكانیشەوە، بەرێزیان جەختی لەوە كردەوە كە هەرێمی كوردستان پێشوازی لە كۆمپانیا و وەبەرهێنەرانی فەڕەنسا دەكات بۆ ئەنجامدانی سەرمایەگوزاری و وەبەرهێنان و پێشخستنی بواری ئابووری لە هەرێمی كوردستان و بۆ ئەم مەبەستەش هەموو ئاسانكارى و هاوكارییەك پێشكەش دەكەن، هەروەك بوونی قوتابخانە فەڕەنسییهكانی لە هەرێمی كوردستان بەرز نرخاند كە بە شێوەیەكی ڕێكوپێك و سەركەوتوو كارەكانیان ئەنجام دەدەن.
ئێوارەی ئەمڕۆ پێنجشەممە 2015/5/14 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە بەڕێز كازم حەسەن ئەلڕاشد وەزیری گەیاندنی عێراق و شاندێكی یاوەری كرد.
لە دیدارێكدا كە بەڕێز مەولوود باوە موراد وەزیری گواستنەوە و گەیاندنی حكوومەتی هەرێمی كوردستان بە وەكالەت ئامادەی بوو، بەڕێز وەزیری گەیاندنی عێراقی پوختەیەكی دەربارەی كار و پڕۆژەكانی وەزارەتەكەی لە چوارچێوەی عێراق بە گشتی و بە تایبەتیش هاوكاری و هەماهەنگیی وەزارەت لەگەڵ وەزارەتی گواستنەوە و گەیاندنی حكوومەتی هەرێمی كوردستان و دەزگاكانی پەیوەندی و گەیاندن پێشكەش كرد و ئاماژەی بەوە دا كە وەزارەتی گەیاندنی عێراقی بەرنامە و پلانی هەیە لە بوارەكانی پەیوەندی و گەیاندندا هاوكاری و هەماهەنگییەكی باشتر و هەمەلایەنەتر لەگەڵ دەزگا پەیوەندارەكان و كۆمپانیاكانی پەیوەندی و گەیاندن لە هەرێمی كوردستان بكات.
هەروەها جەختی لەوە كردەوە كە وەزارەتەكەیان ئامادەیە هەموو هاوكارییەك لەگەڵ دەزگا پەیوەندارەكانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان و كەرتی تایبەت لە بواری پەیوەندی و گەیاندندا بكات، بۆ ئەمەش لە میانی ئەم سەردانەیدا لەگەڵ وەزارەتی گواستنەوە و گەیاندنی حكوومەتی هەرێمی كوردستان و چەندین دەزگا و كۆمپانیای پەیوەنداری ئەم بوارەدا كۆبووەتەوە و تیایاندا چۆنیەتیی هاوكاری و هەماهەنگیی نێوان وەزارەتی گواستنەوە و گەیاندن و دەزگاكان لە هەرێمی كوردستان لەگەڵ وەزارەتی گەیاندن و دەزگاكان لە عێراقی فیدراڵدا گفتوگۆ كردووە.
لای خۆیەوە بەڕێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان خۆشحاڵیی خۆی بە سەردانی بەڕێزیان نیشان دا و دووپاتی كردەوە كە حكوومەتی هەرێمی كوردستان و لایەنە پەیوەندارەكان بە خۆشحاڵییەوە پێشوازی لە هەر هاوكاری و هەماهەنگییەكى دەزگاكانی بواری پەیوەندی و گەیاندن لە نێوان حكوومەتی فیدرال و حكوومەتی هەرێمی كوردستاندا دەكات و بۆ ئەمەش هەموو ئامادەییەكی حكوومەتی هەرێمی كوردستانی نیشان دا و ڕایگەیاند كە لایەنە پەیوەندارەكان لە حكوومەتی هەرێمی كوردستان ڕادەستپێرێت بۆ ئەوەی گرنگیەكی زیاتر بە هاوكاری و هەماههنگیی نێوان هەردوولا بدەن.
بەڕێز سەرۆك وەزیران هەروەها جەختی لەوەش كردەوە كە وێڕای كێشە و گرفتە سیاسییەكانی نێوان هەولێر و بەغدا، بەڵام وەزارەتە خزمەتگوزارییەكان دەتوانن هەمیشە هاوكاری و هەماهەنگیی لە نێوانیاندا هەبێت بۆ ئەوەی خزمەتگوزاریی باشتر بە تەواوی هاووڵاتیانی هەرێمی كوردستان و عێراق بكەن.
خستنە ڕوو و گفتوگۆكردن دهربارهى بارودۆخی ئەمڕۆی عێراق و پرۆسەی سیاسی و پێشهاتە ئەمنی و سەربازییەكان و ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆر، لایەنێكی دیكەی دیدارەكە بوو.
دوای بهشداریكردنی له لوتكهی حكوومیدا له دوبهی، پاشنیوهڕۆی ئهمڕۆ چوارشهممه 2015/2/11 بهڕێز نێچیرڤان بارزانی سهرۆك وهزیرانی ههرێمی كوردستان و شاندی یاوهری له ڕێگهی فڕۆكهخانهی نێودهوڵهتیی ههولێرهوه، گهیشتنهوه ههرێمی كوردستان.
له ماوهی دوو ڕۆژی مانهوهیدا له میرنشینه یهكگرتووهكانی عهرهبی ’’ئیمارات’’، بهڕێز سهرۆك وهزیرانی ههرێمی كوردستان و شاندی یاوهری، وێڕای بهشداریكردنی له چهند پانێلێكی لوتكهی حكوومیدا، له ئهبوو زهبیی پایتهخت و له دوبهی، لهگهڵ گهوره بهرپرسانی ئهو وڵاته بهڕێزان شێخ محهمهد بن ڕاشد ئال مهكتووم، جێگری سهرۆكی وڵات، سهرۆك وهزیران و حاكمی دوبهی، شێخ محهمهد بن زاید ئال نهیان جێنشینی ئهبوو زهبی، جێگری سهركردهی باڵای هێزه چهكدارهكان، شێخ عهبدوڵڵا بن زاید ئال نهیان وهزیری دهرهوه و شێخ سوڵتان بن خهلیفه بن زاید ئال نهیان، ڕاوێژكاری بهڕێز سهرۆكی دهوڵهت، دیدار و كۆبوونهوهیان ساز كرد و دهربارهی پهیوهندییهكانی ههرێمی كوردستان و ئیمارات و ڕهوشی ناوچهكه و شهڕی دژی تیرۆر، گفتوگۆیان كرد.
بهڕێز نێچیرڤان بارزانی به بانگهێشتێكی فهرمیی بهڕێز سهرۆك وهزیرانی ئیمارات، بۆ بهشداری له لوتكهی حكوومی و دیداری گهوره بهرپرسان و ڕێبهرانی ئیمارات، به سهردانێكی دوو ڕۆژی سهردانی ئهو وڵاتهی كرد و ههر یهكه له بهڕێزان جێگری سهرۆك وهزیران، وهزیرانی دارایی و ئابووری، سامانه سروشتییهكان، پلاندان، وتهبێژی فهرمیی حكوومهت و سكرتێری ئهنجومهنی وهزیران، یاوهری بوون.
پێشنیوهڕۆى ئهمڕۆ چوارشهممه 2015/1/14بهڕێز نێچیرڤان بارزانى سهرۆك وهزیرانى ههرێمى كوردستان، پێشوازى له شاندێكى وهزارهتى دهرهوهى شانشینى عهرهبستانى سعوودیه كرد كه به سهرۆكایهتیى وهزیرى ڕێپێدراو بهڕێز د. عهبدولڕهحمان بن غرمان ئهلشههرى، بۆ كردنهوهى كونسلخانهى گشتیى عهرهبستانى سعوودیه سهردانى كوردستانیان كردووه.
له دیدارێكدا وێڕاى دهربڕینى خۆشحاڵیى خۆیان به سهردانیان بۆ ههرێمى كوردستان، شاندهكه ڕایگهیاند كه به فهرمانى ڕاستهوخۆى جهنابى شاى عهرهبستانى سعوودیه، كونسولخانهى گشتیى وڵاتهكهیان له ههولێر دهكهنهوه و هیوایان خواست كردنهوهى كونسلخانهكه ببێته هۆى پهرهپێدانى زیاترى پهیوهندییهكانى نێوان ههولێر و ریاز له ههموو بوارهكاندا و بهتایبهتیش ببێته مایهى ئاسانكارى بۆ ئهوانهى دهیانهوێ حهج و عومره بكهن.
شاندهكه ههروهها تیشكى خسته سهر ئهوهى كه له قۆناغى یهكهمدا لهگهڵ لایهنه پهیوهندارهكانى ههرێمى كوردستان خهریكى دهستنیشانكردنى شوێنێكى گونجاون بۆ كردنهوهى كونسلخانه، تا دواتر شوێنێكى تایبهت به كونسلخانه دروست دهكهن. ئاماژهى بهوهش دا كه كردنهوهى كونسلخانهكه له ههولێر، دهكهوێته دواى دهستبهكاربوونهوهى باڵیۆزخانهى عهرهبستانى سعوودیه له بهغدا كه ئێستا ئامادهكارى بۆ دهكرێت و چاوهڕێ دهكرێت له داهاتوویهكى نزیكدا بكرێتهوه.
لاى خۆیهوه بهڕێز نێچیرڤان بارزانى خۆشحاڵیى خۆى بهم بڕیاره دهربڕى و هیواى خواست دهستبهكاربوونهوهى باڵیۆزخانهى شانیشنى عهرهبستانى سعوودیه و كردنهوهى كونسلخانه له ههولێر، ببێته مایهى ئاساییبوونهوه و بهرهوپێشچوونى پهیوهندییهكانى عیراق و سعوودیه و پهیوهندییهكانى ههرێمى كوردستان و شانشینى عهرهبستانى سعوودیه كه پێشتریش له ئاستێكى باشدا بوون، باشتر و بهرهو پێشتر ببات و ببێته مایهى هاتنى سهرمایه و وهبهرهێنانى سعوودى بۆ ههرێمى كوردستان.
بهڕێز سهرۆك وهزیران ههروهها دووپاتى كردهوه كه حكوومهتى ههرێمى كوردستان ههموو هاوكارى و ئاسانكارییهك پێشكهش به تیمى تایبهتى ڕاسپێردراو به ئامادهكردنى كاروبارى كردنهوهى كونسلخانهكه دهكات و بۆ ئهمهش لایهنه پهیوهندارهكانى حكوومهتى ههرێمى كوردستان ڕادهسپێرێت.
بهناوی خوای گهورهو میهرهبان
جهماوهری خۆڕاگری ههولێر
له كاتێكدا هێزی پێشمهرگهی كوردستان بهردهوامه له سهركهوتنه یهك بهدوای یهكهكانی و تهنگیان به تیرۆرستان ههڵچنیوه، بهداخهوه ئهمڕۆ چوارشهمه كوێرهكانی دژی ئازادی و دیموكراسی ههولێری پایتهختیان كرده ئامانج و كردهوهیهكی تیرۆریستیان ئهنجامدا، لهم كاتهدا وێڕای ئیدانهكردنی ئهم تهقینهوهیه و ههوڵدان بۆ خستنهگهڕی تواناكان بۆ دۆزینهوهی تاوانباران و بكهرانی كارهكه، داوا له هاووڵاتیانی شاری ههولێری خۆشهویستیش دهكهم وهك ههمیشه خۆڕاگر بن و هاوكاری هێزه ئهمنییهكان بن له كاتی بینینی ههر شتێكی نهخوازراو، ههروهك تیرۆرستان دڵنیا دهكهینهوه كه ئهم جۆره تهقینهوانه ساردمان ناكهنهوهو بهردهوام دهبین له جهنگی بهرهنگاربوونهوهی تیرۆر و پاككردنهوهی بست به بستی خاكی كوردستان له دهستی تیرۆرستان.
له كۆتاییدا وێڕای دووباره ئیدانهكردنی ئهم تهقینهوهیهو دانهواندنی سهری رێز و نهوازش بۆ شههیدان، هیوای زوو چاكبوونهوه بۆ برینداران دهخوازم و هیواخوازم ئهمه دوایین ناخۆشیمان بێ و دهزگا ئهمنییهكانیش چاوكراوانهتر له جاران كاربكهن و رێگر بن له دووبارهبوونهوهی ئهم كاره تیرۆرستیانه.
كۆسرهت رهسول عهلی
جێگری سهرۆكی ههرێمی كوردستان
پێشنیوهڕۆى ئهمڕۆ دووشهممه 17ى نۆڤهمبهرى 2014, ئهنجومهنى ئابووریى ههرێمى كوردستان، به سهرۆكایهتیى بهڕێز نێچیرڤان بارزانى سهرۆك وهزیرانى ههرێمى كوردستان و سهرۆكى ئهنجومهنهكه، كۆبووهوه.
له كۆبوونهوهكهدا پێداچوونهوه به شێوازى هاورده و ههناردهكردن له خاڵه سنوورییهكان، گومركهكان و یهكخستنى تاریفهكانى و بهرزكردنهوهى ئاستى كارمهند و كادیرانى دامودهزگانى ئهو بوارهدا كرا، ههروهها جهخت له ههماههنگیى زیاتر لهگهڵ بهغدا كرایهوه، به تایبهتى كه عیراق ئهندامى كۆمهڵێك ڕێكخراوى نێودهوڵهتیى تایبهت بهو بوارهیه و بهردهوام كۆرس و خولى تایبهت بهو بوارانه بۆ كارمهندانى دهكاتهوه و دهكرێ ههرێمى كوردستانیش سوودیان لێوهربگرێت.
كۆبوونهوهكه له فراونكردنى دهروازه سنوورییهكان و بهتایبهتیش دهروازهى سنووریى ئیبراهیم خهلیلى كۆڵییهوه بۆ فراوانبوونى بازرگانى و دامهزراندنى سیستهمێكى ئهلكترۆنى بۆ پێدانى مۆڵهتى ههنارده و هاورهكردن و پێكهوهبهستنى ههموو خاڵه سنوورییهكان له ڕێگهى ئهم سیستهمه ئهلكترۆنییهوه.
له بهشێكى دیكهى كۆبوونهوهكهدا دوایین ههنگاوهكانى دامهزراندنى بۆرسهى ههولێر، یان "بازاڕى ههولێر بۆ كاغهزه داراییهكان" خرایه بهر باس و دواى پێداچوونهوه به پرۆژه و پێشنیارهكاندا، داوا كرا لایهنى پهیوهندار پشت به پسپۆڕانى بیانیى ئهو بواره ببهستێت بۆ پێداچوونهوه به پهیكهرى كارگێڕى و كارهكانى ئهم پرۆژهیه به شێوهیهك كه لهگهڵ سهردهم و پێوهره جیهانییهكان و واقعى ئهمڕۆى كوردستاندا بگونجێت.