لە دووەم ڕۆژی سەردانیدا بۆ ڕووسیا، سەرلەبەیانیی ئەمڕۆ هەینی 17-6-2016 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان سەردانی ئەنستیتۆی ڕۆژهەڵاتناسی ڕووسی لە سان پترسبۆرگ كرد و لەلایەن سەرۆك و دەستەی بەڕێوەبەری ئەنستیتۆكەوە پێشوازی لێكرا.

لەو سەردانەیدا بەڕێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان بەتایبەتی بەشی كوردناسی بەسەر كردەوە و بەناو هەموو ئەو دەستنووس و ئەرشیفە دەوڵەمەندەدا گەڕا كە باس لە كورد و كوردستان و كوردناسی دەكەن و چەندین دەستنووس و بەڵگەنامەی بەهاداری لەسەر مێژووی كورد و كوردستان و ئەو بەرهەمانەی كە لەسەر كورد و كورستان نووسراون، تێیایدا هەڵگیراون.

هەروەها لە بەشەكانی دیكەی ئەنستیتۆكە، چەندین دیكۆمێنت و بەڵگەنامەی مێژووییی بەهادار و نەخشە و دەستنووسی كۆنی بەسەر كردەوە و لە نزیكەوە مێژووی دروستكردنی ئەنستیتۆكە و چۆنیەتیی كاركردن و بەرهەمەكانی لە بەڕێوەبەران و تیمی ئەنستیتۆكەوە بیست.

پاشان لە وتەیەكدا كە لە دەفتەری یادگاریەكانی ئەنستیتۆكەدا نووسی، بەڕێز نێچیرڤان بارزانی خۆشحاڵیی خۆی بە سەردانی ئەنستیتۆی لە سان پترسبۆرگ دەربڕی و بەتایبەتی ئاماژەی بەوە دا كە بینینی بەشی كوردی و ئەو ئەرشیفە دەوڵەمەندەی كە لە بەشی كوردی ئەنستیتۆكەدا هەیە، مایەی خۆشحاڵی بوو و شتێكی گرنگە و نیشانەی پەیوەندیی قووڵی كوردستان و ڕووسیایە، هیوای بەردەوامی و سەركەوتنی بۆ بەڕێوەبەران و تیمی بەڕێوەبردنی ئەنستیتۆی ڕۆژهەڵاتناسیی ڕووسیا لە شاری سان پترسبۆرگ خواست.

هەر لە ئەنستیتۆكە  بەڕێزیان چاوی چاوی بە خاتوو یەڤگینیا ڤاسیلیڤای ئەكادیمیسیەنی ڕووسی کەوت كە سەرپەرشتیی بەدەستهێنانی زۆرترین بڕوانامەكانی ماستەر و دكتۆرای قوتابیانی كوردی كردووە هەر لە ساڵانی بەر لە نیوەی یەكەمی سەدەی ڕابردوو تا ئەمساڵانەی دوایی. بەڕێزیان بە فەرمی خاتوو ڤاسیلیڤای بانگهێشتی هەرێمی كوردستان كرد و خۆشحاڵیی خۆی بە سەردانیان دەربڕی.

لە دیدارەكەدا بەڕێز سەرۆك وەزیران سوپاس و پێزانینی خۆی و خەڵكی كوردستانی بۆ دڵسۆزی و خەمخۆری ئەو مامۆستایە لەگەڵ قوتابیانی كورد و خۆشەویستی بۆ كوردستان، دەربڕی.

نیوەڕۆی ئەمڕۆ پێنجشەممە 16-6-2016 لە میانی بەشداریكردنی لە كۆڕبەندی ئابووریی جیهانی لە شاری سان پترسبۆرگی ڕووسیا، بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان لەگەڵ بەڕێز سێرگێ لاڤرۆڤ وەزیری دەرەوەی ڕووسیا كۆبووەوە.

لە كۆبوونەوەكەدا بەڕێز لاڤرۆڤ بەخێرهاتنێكی گەرمی بەڕێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان و شاندی یاوەری كرد و خۆشحاڵیی خۆی بەو سەردانە دەربڕی. دواتر باسی لە پەیوەندییە تۆكمەكانی نێوان هەولێر و مۆسكۆ كرد بەتایبەتی كە ساڵانێكە كونسوڵی گشتیی ڕووسیا لە شاری هەولێری پایتەختی هەرێمی كوردستان هەیە و كۆمپانیاكانی بواری وزەی ڕووسیا لە هەرێمی كوردستان چالاكییان هەیە، هەروەها تیشكی خستە سەر هاوكارییە سەربازییەكانی مۆسكۆ بۆ هەرێمی كوردستان لە شەڕی دژی تیرۆرستانی داعشدا كە هەموویان نیشانەی هەبوونی پەیوەندییەكی باشن لە نێوان هەردوولادا، جەختی لەوەش كردەوە كە لەسەر پەیوەندیی دۆستانە و هاوكارییەكانیان بۆ هەرێمی كوردستان لە شەڕی دژی تیرۆردا بەردەوام دەبن.

لای خۆیەوە بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان سوپاس و پێزانینی خۆی دەربڕی بۆ ئەو پێشوازیە و باسی لە پەیوەندیی دۆستانەی دێرینی نێوان خەڵك و حكوومەتی هەرێمی كوردستان و ڕووسیا كرد و سوپاسی ئەو هاوكارییە سەربازییانەی ڕووسیای كرد كە لە شەڕی دژی داعشدا پێشكەش بە هەرێمی كوردستانی كردوون و هیوای خواست كە ئەو هاوكارییانەی ڕووسیا بۆ هەرێمی كوردستان بەردەوام بن.

بەرێز نێچیرڤان بارزانی هەروەها كارەكانی كۆمپانیای گازپرۆم نەفتی لە هەرێمی كوردستان بەرز نرخاند و ئاماژەی بەوە دا كە هەبوونی كونسوڵخانەی گشتیی ڕووسیا لە هەولێر نیشانەی ئەوەیە پەیوەندییەكی توندوتۆڵ لەنێوان هەولێر و مۆسكۆدا هەیە و هیوای خواست پەیوەندییەكان لە بوارەكانی ئابووری، سیاسی، كەلتوری و كشتوكاڵ زیاتر پەرەیان پێ بدرێت و لەو بوارانەدا هاوكاریی زیاتری هەرێمی كوردستان بكەن.

لە بەشێكی دیكەی كۆبوونەوەكەدا باس لە بارودۆخی ئاوارە و پەنابەرانی دەستی تیرۆر كرا كە ڕوویان لە هەرێمی كوردستان كردووە و حكوومەتی هەرێمیش بە باشترین شێوە پێشوازی لێكردوون و خزمەتگوزاریی پێویستی پێشكەش كردوون، لەمبارەیەشەوە بەڕێز لاڤرۆڤ دەستخۆشی لەو هەنگاوانەی خەڵك و حكوومەتی هەرێمی كوردستان كرد و بەرزی نرخاند.

تاوتوێكردنی ڕەوشی ناوچەكە بەگشتی و شەڕی دژی تیرۆرستانی داعش بەتایبەتی و چەند بابەتێكی دیكەی پەیوەندیدار، لایەنێكی دیكەی كۆبوونەوەكە بوو.

ڕۆژی یەكشەممە 19ـی 6ـی 2016 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە شاندێكی هاوبەشی عێراقی ئەمەریكی كرد كە پێكهاتبوو لە فاڵح فەیاز ڕاوێژكاری ئاساییشی نەتەوەیی عێراق و بڕێت مەكگورگ نوێنەری سەرۆك ئۆباما بۆ هاوپەیمانێتیی شەڕی دژی داعش و ستیوارت جۆنز باڵیۆزی ئەمەریكا لە عێراق و مەتیوس میتمان كونسوڵی ئەمەریكا لە شاری هەولێر و ژمارەیەك بەرپرس و فەرماندەی سەربازیی و ئەمنیی عێراق و ئەمەریكا.

لە كۆبوونەوەكەدا شاندی میوان پیرۆزبایی سەركەوتنەكانی پێشمەرگەیان لە شەڕی دژی تیرۆریستان لە بەرەی باكوور و ڕۆژهەڵاتی موسڵ لە سەرۆك بارزانی كرد و كورتەیەكیان لە بارودۆخی مەیدانیی بەرەكانی ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆریستان لە فەلووجە و پارێزگای نەینەوا و هەروەها سووریا بۆ سەرۆك بارزانی باس كرد.

هەر لەم دیدارەدا ڕاوێژكاری ئاساییشی نەتەوەیی عێراق ستاییشی ڕۆڵی سەرۆك بارزانی كرد لە ڕووبەڕووبوونەوەی تەحەددیاتی گەورە و شەڕی تیرۆریستان بەرز نرخاند و داوای قووڵتركردنی متمانە و هەماهەنگی و كاری هاوبەشی نێوان حكوومەتی هەرێم و حكوومەتی عێراقی كرد و جەختی لەوە كردەوە كە هەرێمی كوردستان و هێزی پێشمەرگە هاوبەشێكی ڕاستەقینەی عێراق و هاوپەیمانانە لە شەڕی تیرۆریستان و ئازادكردنی موسڵدا و، پابەندبوونی حكوومەتی عێراقی بە ئیلتزاماتی ئەمنی و سەربازیی نێوان هەردوو لا لە شەڕی ئازادكردنی موسڵ دووپاتكردەوە.

لە بەشێكی دیكەی كۆبوونەوەكەدا هەر یەكە لە نوێنەری سەرۆك ئۆباما لە هاوپەیمانێتی دژی داعش و باڵیۆزی ئەمەریكا لە عێراق باسیان لە بایەخ و گرنگیی هەماهەنگیی نێوان هەرێمی كوردستان و نەهێشتنی كۆسپ و بەهەڵەتێگەییشتنەكانی نێوانیان كرد. هەروەها پاڵپشتی و پشتیوانیی وڵاتەكەیان بۆ هێزی پێشمەرگە و هێزە عێراقییەكان لە شەڕی دژی تیرۆریستانی داعش دووپات كردەوە.

لە بەشێكی دیكەی كۆبوونەوەكەدا سەرۆك بارزانی وێڕای ئاماژەدان بەوەی كە داعش دوژمنی هاوبەشی هەموو لایەكە، پیرۆزبایی سەركەوتنی لە هێزە عێراقییەكان كرد لە شەڕی فەللووجە و ڕایگەیاند كە ئەولەویەتی سەرەكیی هەرێمی كوردستان شەڕی داعشە. هەورەها هەماهەنگیی نێوان هەرێمی كوردستان و عێراق و ئەمەریكای بە پێویست زانی بۆ یەكلاییكردنەوەی گرفتەكان و تێكشكاندنی تیرۆریستان و ئەوەیشی خستەڕوو كە لە كاری هاوبەشدا پێویستە لە نیگەرانییەكانی یەكتر بگەین و گرتنەبەری نەهجی هەڵەیش بۆ مامەڵە لەگەڵ پێشهاتەكان دەبێتە هۆی قووڵتربوونی گرفتەكان.

لەم كۆبوونەوەیەدا جەخت لە بوونی پلانی هاوبەشی سیاسی و ئەمنی و سەربازی بۆ ئازادكردنی موسڵ و قۆناغی دوای ئازادكردنی موسڵ كرایەوە و باسیش لە كێشەكانی نێوان هەولێر و بەغدا لەبارەی نەوت و گرفتە ئابوورییەكان كرا.

جێگەی ئاماژەپێكردنە لەم كۆبوونەوەیەدا مەسروور بارزانی ڕاوێژكاری ئەنجوومەنی ئاساییشی هەرێم و كەریم سنجاری وەزیری ناوخۆ و وەزیری پێشمەرگە بە وەكالەت و فەلاح مستەفا بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی حكوومەتی هەرێم ئامادەبوون.

ڕۆژی شەممە 4ـی 6ـی 2016 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە فەڕەنسیس فیلۆن سەرۆك وەزیرانی پێشوو و ئەندامی پارلەمانی ئێستای فەڕەنسا و شاندێكی یاوەری كرد كە پێكهاتبوو لە چەند سێناتۆر و پارلەمانتاری پارتی كۆماریی فەڕەنسا و كونسوڵی ئەو وڵاتە لە شاری هەولێر.

لە دیدارەكەدا سەرۆك وەزیرانی پێشووی فەڕەنسا ستاییشی ڕۆڵی سەرۆك بارزانی و هێزی پێشمەرگەی كوردستانی كرد لە ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆریستان و پاراستنی پێكهاتە نەتەوەیی و ئایینییەكان و پێزانینیشی بۆ خەڵكی كوردستان هەبوو كە بوونەتە پەناگەی خەڵكی ئاوارە و لێقەوماو. هەروەها وێڕای ئەوەی پیرۆزبایی سەركەوتنەكانی پێشمەرگەی كرد، ئەوەیشی خستەڕوو كە بۆ دووپاتكردنەوەی پاڵپشتی و پشتیوانیی خۆیان لە گەلی كوردستان و پێشمەرگە هاتوونە كە لەجیاتی هەموو جیهان شەڕی تیرۆر دەكەن و ئەوەیشی باس كرد كە دەیانەوێ هەوڵەكانیان بخەنەگەڕ بۆ یارمەتیدانی زیاتری گەلی كوردستان.

لەبەرانبەردا سەرۆك بارزانی سوپاسی گەل و سەرۆك و حكوومەتی فەڕەنسای كرد كە لەكاتی تەنگانەدا پشتیوان و یارمەتیدەری گەلی كوردستان بوونە و لە وتەیەكدا باسی لە هەڕەشەی تیرۆر و توندڕۆیی و سەرەتاكانی هاتنی داعش كرد و ئاماژەی بەوەدا كە داعش تەنیا هەڕەشە نییە بۆ سەر پێكهاتەیەكی دیاریكراو بەڵكو هەڕەشەیە بۆ سەر مرۆڤایەتی و ژیان و ڕووبەڕووبوونەوەیشی هەولێكی جدی و هەمەلایەنەی كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی پێویستە لە بوارەكانی سەربازی و سیاسی و ئایدیۆلۆژی و كۆمەڵایەتیدا. لەبارەی مەسیحییەكانی كوردستانیش سەرۆك بارزانی ئەوەی خستە ڕوو كە چارەنووسی هەموومان لەم وڵاتە پێكەوە بەستراوە و بە خوشك و برا مەسیحییەكانم ڕاگەیاندووە كە بیر لە جێهێشتنی وڵات نەكەنەوە یان هەموومان بەیەكەوە دەمرین یان بەیەكەوە بە ئازادی و سەربەستی دەژیین. ئەوەیشی دووپاتكردەوە كە لەنێو خەڵكی كوردستان هیچ جۆرە حەساسییەتێكی ئایینی و مەزهەبی و نەتەوەیی بوونی نییە و پێكەوەژیان شێوەی فەرهەنگێكی مێژوویی وەرگرتووە. سەرۆك بارزانی ئەوەیشی بۆ شاندی میوان باس كرد كە دەبێ بیر لە قۆناغی دوای داعش بكرێتەوە و ڕێككەوتنێكی وا بكرێت كە ژیانی پێكهاتەكان و ئاسوودەییان گەرەنتی بكرێت كە چیتر تووشی كارەسات نەبنەوە.

سەرۆك بارزانی داوایشی لە شاندی میوان كرد كە بەردەوام بن لە پاڵپشتیكردنی پێشمەرگە و پشتیوانیكردنی مافەكانی گەلی كوردستان لە دیاریكردنی چارەنووسی خۆی.

هەر لەم كۆبوونەوەیەدا بارودۆخی سیاسی و ئەمنیی ناوچەكە و پەیوەندییەكانی نێوان هەرێم و بەغدا خرایە بەر باس و گفتوگۆ.