هەرێمی کوردستان
سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە نێردەی تایبەتی سكرتێری گشتیی ڕێكخراوی نەتەوە یەكگرتووەكان كرد
ئەمڕۆ دووشەممە 2ـی 3ـی 2015 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە نیكۆلای ملادینۆڤ نێردەی تایبەتی سكرتێری گشتیی نەتەوە یەكگرتووەكان لە عێراق كرد.
لە دیدارەكەدا نێردەی تایبەتی سكرتێری گشتیی ڕێكخراوی نەتەوە یەكگرتووەكان كە كۆتایی بە ئەرك كارەكانی لە عێراق هاتووە سوپاسی سەرۆك بارزانیی كرد بۆ ڕەخساندنی ئەم دیدارە و كورتەیەكی لە بارودۆخی سیاسی و ئەمنیی عێراق و هەڵوێستی لایەن و پێكهاتەكانی عێراق لەمەڕ پڕۆسەی سیاسیی عێراق و ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆر خستەڕوو و داوایشی كرد بۆ تێپەڕاندنی ئەو قەیرانە سیاسی و ئەمنییەی عێراقی گرتووەتەوە هەموو پێكهاتەكانی عێراق لە دیالۆگ و لێكتێگەییشتن و هەماهەنگیی نێوانیان بەردەوام بن.
پەیوەست بە پەیوەندییەكانی هەرێم و بەغدا نێردەی تایبەتی سكرتێری گشتیی ڕێكخراوی نەتەوە یەكگرتووەكان جەختی لەوە كردەوە كە دیدار و سەردانی شاندەكانی هەردوولا یارمەتیدەدەر دەبێت بۆ چارەكردنی كێشەكان هەروەها ئاماژەیشی بە ڕۆڵی سەرۆك بارزانی كرد لە پڕۆسەی سیاسیی عێراق كە بەردەوام پارێزگاری لە بەرژەوەندییەكانی گەلی كوردستان كردووە و لە هەمانكاتیشدا سەرۆك بارزانی هۆكارێك بووە بۆ لەیەكتر نزیككردنەوەی پێكهاتەكانی عێراق و ڕاگرتنی هاوسەنگیی نێوانیان.
لەبەرانبەردا سەرۆك بارزانی سوپاسی نێردەی تایبەتی سكرتێری گشتیی ڕێكخراوی نەتەوە یەكگرتووەكان كرد و هیوای سەركەوتنی بۆ خواست لە ئەرك و كارە تازەكەی و وێڕای ئاماژەدان بە دیداری خۆی و سەرۆك وەزیرانی عێراق لە شاری میونیخ ئەوەی خستەڕوو كە هەرێمی كوردستان ئامادەیە یارمەتیی پڕۆسەی سیاسیی و حكوومەتی نوێی عێراق بدات و لەم ڕوویەشەوە هەنگاوی ناوە.
هەر لەم دیدارەدا سەرۆك بارزانی جەختی لەوە كردەوە كە بۆ چارەسەركردنی كێشەكانو ئاشتەوایی نیشتیمانی پێویستە نییەتی لایەنەكان بۆ نەهێشتنی كێشەكان هەبێت و كولتووری كاری پێكەوەیی و شەراكەتیش باڵادەست بێت.
بارودۆخی سیاسیی ناوچەكە و تەحەدییاتی بەردەم ئاییندەی گەلانی ناوچەكە تەوەرێكی دیكەی ئەم دانیشتنە بوو.
سەرۆکی پەرلەمان لە پەرلەمانی سوید: گرنگە سوود لە ئەزموونی پەرلەمانی و دیموکراتی سوید وەربگرێت
د.ویسف محەمەد سادق، سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان دەڵێت "وڵاتی سوید بۆ ئێمە گرنگە، چ لە ڕووی ئەزموونی دیموکراسی و پەرلەمانییەوە، چ لەڕووی پێکهاتەی دانیشتوانەکەیەوە، کە ژمارەیەکی زۆر ڕەوەندی کوردی لەم وڵاتەدا نیشتەجێن و ئێستا هاوڵاتی سوید، بەشدارن لە پڕۆسەی بەڕیوبردنی وڵاتدا، بەتایبەتیش ئێستا چەندین پەرلەمانتار و چالاکوانی و کەسایەتی سیاسی دیار لەم وڵاتەدا کوردن، ئەمەش ئاماژەی تێکەڵاوبوونی ڕەوەندی کوردییە لەگەڵ کۆمەڵگەی سویدیدا، گرنگە بۆ ئێمە سوود لە ئەزموونی پەرلەمانی و دیموکراتی سوید وەربگرین.
ئەم وتانەی سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان، لەمیانی دواهەمین وێستگەی سەردانی شاندی پەرلەمانی کوردستان هات بۆ پەرلەمانی سوید و کۆبوونەوەیان لەگەڵ سەرۆکی فراکسیۆنی پارتی سۆشیال دیموکرات و سەرۆکی لیژنەی پەیوەندییەکانی دەرەوەی پەرلەمان و تۆڕی پەیوەندی سویدی کوردستانی لە پەرلەمانی سوید.
لە دانیشتنەکاندا سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان و شاندی یاوەری،باسیان لە بارودۆخی هەرێمی کوردستان و شەڕی دژ بە تیرۆرستان و پەیوەندی نێوان هەرێم و حکومەتی ناوەند و قەیرانی دارایی و ئاوارەکان کرد چەند پرسێکی تریان کرد.
پەرلەمانتارانی سوید لەبارەی پرسە جیاوازو گەرمەکانی گۆڕەپانی سیاسی کوردستان پرسیاریان لە شاندی پەرلەمانی کوردستان دەکرد.
لەبارەی پرسی پەیوەندی نێوان پەرلەمانی سوید و پەرلەمانی کوردستان، هەردولا ئەم پەیوەندییەیان بە پێویستییەکی گرنگ دانا، چونکە پەیوەندی نێوان هەردوو گەلی سوید و کوردستان مێژوویەکی دورودرێژی هەیە.
سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان و سەرۆکی پەرلەمانی سوید کۆبوونەوە سەرۆکی پەرلەمانی سوید: ئێمە خۆمان بە دۆستی نزیکی ئێوە دەزانین
ئۆربان ئالین سەرۆکی پەرلەمانی سوید، لە کاتی پێشوازیکردن لە د.یوسف محەمەد سادق سەرۆکی پەرلەمان و سەرۆکی فراکسیۆنەکانی پەرلەمانی کوردستان وتی؛ "بەخێربێن بۆ سوید، ئێمە خۆمان بە دۆستێکی نزیکی ئێوە دەزانین، هەمو فراکسیۆنە جیاوازەکانی پەرلەمانی سوید، کۆ دەنگن کە حکومەتی سوید هاوکاری و پشتیوانی هەرێمی کوردستان بکات، خۆشبەختانە ئێستا پەیوەندییەکانی نێوان سوید و هەرێمی کوردستان لە ئاستێکی بەرزدایە. "
سەرۆکی پەرلەمانی سوید، سوپاسی زانیارییەکانی سەرۆکی پەرلەمانی کوردستانی کرد و ئاماژەی بەوەدا لە ئایندەیەکی نزیکدا شاندێکی پەرلەمانی سوید سەردانی هەرێمی کوردستان دەکات و لە نزیکەوە چاودێری ڕووداوەکان دەکات و پەیوەندییەکانمان و هاوکاری سوید بۆ کوردستان هەنگاوی گەورە بە خۆوە دەبینێت، بەتایبەتیش لە ڕووی مرۆیی و فریاگوزارییەوە.
پێشوازی له‌بەڕێوبەری بەرنامەکانی ڕێکخراوی (NDI) كرد سەرۆکی پەرلەمان: پەیڕەوی ناوخۆی پەرلەمان هەمواردەکەینەوە
ئاژانسى سویسرى بۆ هاوکارى و پەرەپێدان بڕى (١٠) ملیۆن فرانکى سویسرى بۆ هاوکاریە مرۆییەکان لە هەرێمى کوردستان دابین دەکات
کاروان جەمال جێگرى بەرپرسى پەیوەندیەکانى دەرەوەى حکومەت پێشوازى لە بەڕێز روودى ڤۆن پلانیا جێگرى بەرپرسى بەشى ڕۆژهەڵاتى ناوەڕاست لە ئاژانسى سویسرى بۆ هاوکاری و پەرەپێدان و شاندى یاوەرى کرد. لەسەرەتاى کۆبوونەوەکە، جێگرى بەرپرسى پەیوەندیەکانى دەرەوەى حکومەت سوپاس و پێزانینى خۆى ئاراستەى بەرپرسى ئاژانسەکە کرد بۆ ئەو هاوکاریانەى کە لە ماوەى ڕابڕدوو پێشکەشتى ئاوارەکانى هەرێمى کوردستانى کردبوو. پاشان، کورتەیەکى سەبارەت بە باروگوزەرانى پەنابەرانى هەرێمى کوردستانى پێشکەش بە شاندەکە کرد. هاوکات، بەڕێزیان ئاماژەى بە پەیوەندى نێوان حکومەتى هەرێم و حکومەتى عێراقى فیدڕاڵ و قەیرانە داراییەکان و زیاد بوونى پێداویستى پەنابەران کە بووتە بارێکى قورس بەسەر حکومەتى هەرێمى کوردستان دا، بۆیە بەڕێزیان داواى یارمەتى زیاترى لە ڕێکخراوە نێودەوڵەتیەکان کرد بۆ زیاد کردنى هاوکارییە ڕاستەوخۆکانیان بۆ هەرێمى کوردستان کرد بە مەبەستى بەهاناوە چوونى زیاترى پەنابەران. لەلایەن خۆیەوە، شاندى میوان ئاماژەیان بە هەڵوێستى حکومەتى سویسرا کرد کە ئەویش بەردەوام بوونە لە پێشکەش کردنى هاوکارى مرۆیى هاوشێوەى ساڵى پار بە دابینکردنى بڕى (١٠) ملیۆن فرانکى سویسرى بۆ بەردەوام بوونى پرۆژەکانیان لە هەرێمى کوردستان کە بەنیازن بە هاوبەشى لەگەڵ ڕێکخراوە نێودەوڵەتیەکان و ئاژانسەکانى (UN) لە هەرێمى کوردستان ئەنجامى بدەن. پاشان، شاندى ناوبراو ستایشى ڕۆلى حکومەتى هەرێمى کوردستانى کرد لە بەرامبەر هاریکاری کردنى ئاوارە دەرەکى و ناوخۆییەکان بە دابینکردنى پێداویستى سەرەتاییەکان و کردنەوەى کەمپى مانەوە بۆیان بە تایبەت کە ئیستا هەرێم لە دۆخى شەڕدایە لەگەڵ گروپە تیرۆرستیەکان و رووبەرووى قەیرانێکى دارایی قورس بووتەوە لەلایەن حکومەتى ناوەندەوە. لە کۆتایدا، هەردوولا جەختیان لە بەردەوام بوونى هاوکارى و هەماهەنگیەکان کردەوە. بۆ ئەم مەبەستە، جێگرى بەرپرسى پەیوەندیەکانى دەرەوەى حکومەت ئامادەیی فەرمانگەى دەڕبڕى بە مەبەستى سەرخستنى زیاترى کارەکانیان لە هەرێمى کوردستان.
وەزیری گەشەپێدانی نێودەوڵەتی بەریتانیا پیرۆزبایی سەرکەوتنەکانی پێشمەرگەی کوردستان دەکات
لە لەندەن فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندیەکانی دەرەوەى حکومەت لەگەڵ دێسمۆند سوەین وەزیری گەشەپێدانی نێودەوڵەتی بەریتانیا کۆبۆوە.
لەو دیدارەدا بەرپرسی پەیوەندیەکانی دەرەوە سڵاوو رێزى گەل و حکومەتى هەرێمى پێشکەش بە حکومەتی بەریتانیا کرد بۆ ئەو هاریکاری و پشتگیرییەی کە لە گەلى کوردستانى دەکەن. لە هەمان کاتیشدا داوای لە حکومەتی بەریتانیا کرد کە ڕێژەی ئەو هاریکاریە زیاتر بکات و لە ڕێگای پەیوەندیەکانی لەگەڵ کۆمەڵگای نێودەوڵەتی و ووڵاتانی جیهانییەوە هانی ئەو لایەنانە بدات بۆ ئەوەی هاریکاری مرۆیی زیاتر پێشکەش بە پەنبەران لە هەرێم بکەن.
فەلاح مستەفا هەروەها ووتی: " کوردستان ئێستا بە بارودۆخێکی سەختدا تێدەپەڕێت ئەویش بەهۆی شەڕی گرووپی تیرۆریستی داعش و نەناردنی بودجەی هەرێم لە لایەن حکومەتی فیدڕاڵیەوە. بوونی نزیکەى ٢ ملیۆن پەنابەرى سورى و ئاوارەی ناوخۆ لە هەرێم بارگرانیەکی یەکجار گەورەی خستۆتە سەر شانی حکومەتی هەرێم. لەو بارودۆخەشدا پێویستیمان بە هاریکاری هەموو لایەك بە گشتی و ووڵاتی بەریتانیادا بە تایبەتی هەیە."
لە لایەکی ترەوە فەلاح مستەفا وێڕای باسکردنی بارودۆخی ئێستای هەرێمى کوردستان و عیراق گووتى کۆبوونەوەو هەوڵەکانمان بەردەوامە لەگەڵ حکومەتى فیدڕاڵ بە یارمەتى دۆستانمان بۆ ئەوەى حکومەتى فیدڕاڵ پابەند بێت بە چارەسەرکردنى پرسى بودجەو رەوانەکردنى مووچەى فەرمانبەران و چارەسەرکردنى پرسەهەڵواسراوەکانى دیکە. هاوکات بەڕێزیان پابەندبوونی حکومەتی هەرێمیشی بەو ڕێککەوتنە دووپات کردەوە کە بەم دواییە لەگەڵ حکومەتی فیدڕاڵدا واژووی کردووە، لە هەمانکاتیشدا داوای کرد حکومەتی بەغداش پابەند بێت بە لایەنەکانی ئەو ڕێککەوتننامەیە و بەشە بودجەو و مووچەی فەرمانبەرانی هەرێم و بودجەی پێشمەرگە ڕەوانە بکات بۆ ئەوەی هەرێمیش بتوانێت ڕووبەڕووی ئەو هەموو ئاستەنگانە ببێتەوە. ئاماژی بەوەشدا کە بەغدا تا ئێستا وەك پێویست هاریکاری ئەو هەموو پەنابەرەی هەرێمی نەکردووە و خۆی لەو بابەتە دوورە پەرێز گرتووە.
وەزیری گەشەپێدانی نێودەوڵەتی بەریتانیا جارێکی تر هەڵوێستی ووڵاتەکەی لە بەردەوامیدان بە پێشکەشکردنی هاریکاری مرۆیی و سەربازی بۆ هەرێم دووپات کردەوە و باسی ئەوەی کرد کە پێویستە بە یەکەوە لەگەڵ هەرێم پلانێکی تۆکمە دابنێن بەمەبەستی چۆنیەتی کارکردن و هاریکاریکردنی پەنابەران لە هەرێم.
لەم بارەیەوە فەلاح مستەفا هیواى خواست وەزیری گەشەپێدانی نێودەوڵەتی بەریتانیا و کاربەدەستانی وەزارەتەکە سەردانی هەرێمى کوردستان بکەن بۆ ئەوەی لە نزیکەوە بارودۆخەکە بە چاوی خۆیان ببینن و بە یەکەوە ڕێگە چارە و پلان بۆ کارەکانی داهاتوو دابنێن.
دوایین هەواڵەکان
- نوێنەری حکومەتی هەرێم لە ئێران: سەردانەکەی پزیشکیان ئاماژەیە بۆ گرنگیدانی ئێران بە هەرێمی کوردستان
- ههرێمى كوردستان و ئێران جهخت له برهودان به پهيوهندييهكانيان دهكهنهوه
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی: سەردانی سەرۆک کۆماری ئێران مێژوویی بوو
- نازم دەباغ له وتووێژ لهگهڵ ئاژانسی ئیرنا: مەسعوود پزشکیان سەردانی هەولێر دەکات
- نازم دەباغ: کاتی سەردانی پزیشکیان بۆ عێراق دیار نییە
- «سەلام رشدی» لهگهڵ شاندی یهکێتی هاورده و ناردنکارانی لقی ههولێر کۆبۆوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى: ههميشه پشتيوانى و بهرگرى له مافهكانى ئێزدييان دهكهين
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی لهگهڵ باڵیۆزی یهکێتیی ئهورووپا کۆبووهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى لهگهڵ باڵيۆزى نهمسا كۆبووهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى سوپاسى جهنهرال ڤاول دهكات