هەرێمی کوردستان
سەرۆک کۆمار و سەرۆک وەزیرانی فیدراڵ، پیرۆزبایی لە سەرۆکی حکومەت دەکەن
بەبۆنەی هاتنی جەژنی نەورۆزەوە، مەسرور بارزانی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان، دوو پەیامی پیرۆزبایی لە سەرۆک کۆمار و سەرۆک وەزیرانی فیدراڵەوە پێگەیشت.
لەتیف ڕەشید، سەرۆک کۆماری عێراق، بە بۆنەی جەژنی نەورۆز، پەیامێکی پیرۆزبایی ئاراستەی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان کردووە و تێیدا هاتووە: گەرمترین و جوانترین پیرۆزبایی ئاراستەی بەڕێزتان دەکەم و هیوادارم ئەم جەژنە، ببێتە مایەی خێر و خۆشی و کامەرانی بۆ هەمووان و پێشکەوتن و خۆشگوزەرانی زیاتر بۆ گەلەکەمان.
هەروەها محەمەد شیاع سوودانی، سەرۆک وەزیرانی فیدراڵ، لە پەیامەکەیدا نووسیویەتی: بەبۆنەی جەژنەکانی نەورۆز، پیرۆزبایی لە ئێوە و لە گەلی کوردی خۆشەویستمان دەکەم، هیوای سەقامگیری و ئارامی و خۆشگوزەرانی بۆ گەل و وڵاتەکەمان دەخوازین و تەندروستی وکامەرانی بۆ ئێوە دەخوازم و هەموو ساڵێک لە خێر و خۆشیدا بن. “
په‌یامی سه‌رۆك نێچیرڤان بارزنی بۆ جه‌ژنی نه‌ورۆز
ئێواره‌ی ئه‌مڕۆ دووشه‌ممه 20/3/2023 به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان، له په‌یامێكی ڤیدیۆییدا جه‌ژنی نه‌ورۆز و سه‌ری ساڵی تازه‌ی كوردی له گه‌لی كورد و ته‌واوی كوردستانییان پیرۆز كرد، ئه‌مه ده‌قه‌كه‌یه‌تی:
گه‌لى كورد و كوردستانييانى ئازيز له كوردستان و له هه‌ر كوێى جيهان بن،
به گه‌رمى و له ناخمى دڵمه‌وه جه‌ژنى نه‌ورۆز و سه‌رى ساڵى كوردى له هه‌مووتان، له خێزانى سه‌ربه‌رزى شه‌هيدان پيرۆز ده‌كه‌م. سڵاو ڕێز و خۆشه‌ويستيم بۆ يه‌ك به يه‌كى دايكوباوك و هاوسه‌ر و منداڵان و خوشك و برايان و كه‌سوكارى شه‌هيدان.
پيرۆزبايى و سڵاو و ڕێزم بۆ پێشمه‌رگه قاره‌مانه‌كان، بۆ ئاسايش و پۆليس و دژه‌تيرۆر و ته‌واوى هێزه ئه‌منييه‌كان كه ئاسايش و ئاراميى كوردستان ده‌پارێزن.
پيرۆزبايى و سڵاو و ڕێزم بۆ هه‌موو ئه‌وانه‌ى له هه‌ر بوارێكى كار و فه‌رمانبه‌ريدا، خزمه‌ت ده‌كه‌ن. له بنياتنان و به‌ره‌وپێشبردن و گه‌شانه‌وه‌ى كوردستاندا، به‌شدار و هاوبه‌شن.
نه‌ورۆز، جه‌ژنى پيرۆزى نه‌ته‌وه‌ييى كورده. جه‌ژنى سه‌ركه‌وتن و بڕوابه‌خۆبوون، شانازى و شكۆمه‌ندييه. هێماى هه‌ڵسانه‌وه و ژيانه‌وه‌ى گيانى كوردايه‌تى و حه‌زى ژيان و مرۆڤدۆستيى كورد و ته‌واوى گه‌لى كوردستانه. نه‌ورۆزه و له گيان و خوێن و ناخ و ده‌روونى هه‌موو كوردێكدا، خولياى ڕزگارى، ئازادى، ژيانێكى سه‌رفراز، گه‌شبوونه‌وه‌ى هيوا و ئومێد بۆ داهاتوويه‌كى باشتر، نوێ ده‌بێته‌وه.
ئاگرى نه‌ورۆز، ديسان وه‌ك هه‌ميشه بڕوا و هێز و تينمان گڕده‌داته‌وه. بۆيه كورد نه‌كه‌وتووه و هه‌رگيز ناكه‌وێ، چونكه هه‌موو سه‌ره‌تاى به‌هارێك، له‌گه‌ڵ يه‌كه‌م بڵێسه‌ى نه‌ورۆزدا، گيانى به‌رخودان و ئازادى و سه‌رفرازى له هه‌موو كوردێكدا زيندوو ده‌بێته‌وه.
ئازادى و ده‌ستكه‌وته‌كان، به‌رهه‌مى گيانى نه‌ورۆزييانه‌ى نه‌ته‌وه‌ى كورد و گه‌لى كوردستانن. به گيان و خوێن و فرمێسك و ده‌يان ساڵى خه‌بات و به‌ره‌نگاريى تێكۆشه‌رانى كورد و كوردستانييان، به‌ده‌ست هاتوون.
هه‌موومان دوێنيى ژێرده‌ستى و سته‌مكاريمان له‌بيره. هه‌موومان گرتن و كوشتن و ڕاگواستن، سووتاندن و وێرانكردن و له‌ناوبردن، كيمياباران و ئه‌نفال و جينۆسايدمان له‌بيره و هه‌رگيز له‌بيرمان ناچنه‌وه. به‌ڵام هه‌موو ئه‌مانه نه‌يانتوانى ئيراده‌ى كورد و گه‌لى كوردستان بۆ ژيان و ئازادى و سه‌رفرازى بشكێنن! چونكه كورد له‌گه‌ڵ يه‌كه‌م گڕى هه‌موو نه‌ورۆزێكدا، دووباره تێدهه‌ڵده‌چێته‌وه و به‌گوڕتر ده‌ستپێده‌كاته‌وه.
له نه‌ورۆزدا ئيشق و خۆشه‌ويستيى كورد و گه‌لى كوردستان بۆ ئازادى، بۆ خاك و وڵاته‌كه‌ى، بۆ نه‌ته‌وه‌كه‌ى، له دايك ده‌بێته‌وه. هه‌ر ئه‌وه‌يشه نهێنيى مانه‌وه و هه‌ستانه‌وه‌ى ئه‌م گه‌له زيندووه، كه به‌هێزترين سته‌مكار و چه‌كى سه‌رده‌م، نه‌يبه‌زاند و هه‌گيز نابه‌زێت.
گه‌لى كورد و كوردستانييانى خۆشه‌ويست..
با نه‌ورۆز و به‌هارى نوێبوونه‌وه، له‌گه‌ڵ خۆمان، له‌گه‌ڵ خێزان و ماڵ و كه‌سوكار و هاوڕێيانماندا، بكه‌ينه نوێنكردنه‌وه‌ى ڕێز و خۆشه‌ويستى و ڵێبوردن و ئاشتبوونه‌وه.
له‌سه‌ر ئاستى سياسيش، با نه‌ورۆز بكه‌ينه ده‌رفه‌تێكى نوێ بۆ هاريكاريى هاوبه‌ش و يه‌كترقبووڵكردن و كارى پێكه‌وه‌يى. تاكو بتوانين له هه‌رێمى كوردستان كێشه و ناكۆكييه‌كان تێپه‌ڕێنين، له‌گه‌ڵ به‌غداش پێكه‌وه به يه‌ك ده‌نگ و يه‌ك هه‌ڵوێست، به گفتوگۆ له‌سه‌ر بنه‌ماى ده‌ستوور، كێشه‌كان چاره‌سه‌ر بكه‌ين.
هه‌ر له‌م بۆنه‌يه‌دا، داوا له لايه‌نه عێراقييه‌كان ده‌كه‌م به گيانێكى عێراقييانه‌ى نيشتمانى كه حزب و نه‌ته‌وه و ئايين و مه‌زهه‌ب تێپه‌ڕێنێت، هه‌موومان پێكه‌وه بۆ عێراقێك كار بكه‌ين، وڵاتى هه‌موومان بێت. عێراقێك كه ئارامى و سه‌قامگيرى و سه‌ر‌وه‌رى، ژيان و شكۆ و ئێستا و داهاتووى نه‌وه‌كانى، پارێزراو بێت. عێراقێك به هه‌موومان پێكه‌وه بتوانين بيكه‌ينه نيشتمانێكى باشتر بۆ هه‌مووان.
له‌گه‌ڵ حكوومه‌تى فيدراڵيى عێراق به ئاراسته‌يه‌كى ڕاستدا ده‌ڕۆين. هه‌نگاوه‌كان مايه‌ى ئومێد و خۆشحاڵين. چاره‌سه‌ركردنى كێشه‌كان، دروستكردنه‌وه‌ى متمانه و دڵنيايى له‌نێوان لايه‌ن و پێكهاته‌كاندا، عێراق ده‌كاته‌وه به وڵاتێكى به‌هێز و پارێزراوى ڕێزلێگيراو. هه‌رێمى كوردستان له‌ژێر ڕۆشناييى ده‌ستووردا ئاماده‌ى هه‌موو هاوكارييه‌كه بۆ سه‌رخستنى كارنامه‌ى حكوومه‌ت و پرۆسه‌ى سياسى و بنه‌ماكانى ديموكراسى له عێراق.
كوردستانييانى خۆشه‌ويست،
گه‌شت و سه‌يران و جۆش و خرۆشى نه‌ورۆز، نيشاندانى گيانى زيندووى ژياندۆستى و ئاشتيخوازيى كورد و كوردستانييانه. ئه‌و كه‌رنه‌ڤاڵه ڕه‌نگينه‌ى له‌ناو سروشتى جوانى كوردستاندا ده‌يگێڕين، له حه‌زێكى قووڵه‌وه بۆ ژيان و ئارامى، بۆ كامه‌رانى و ئاسووده‌يى، بۆ پێكهاتنه‌وه و ئاشته‌وايى هه‌ڵده‌قوڵێت. به‌شێكى گرنگ و به‌نرخى به‌هاكان و گيان و كولتوورى نه‌ته‌وه‌كه‌مانه.
ئێمه له هه‌رێمى كوردستان ده‌ستى برايه‌تى و پێكه‌وه‌ژيان و يه‌كترقبووڵكردن و لێبورده‌يى بۆ هه‌موو گه‌ل و نه‌ته‌وه و پێكهاته‌كانى عێراق و وڵاتانى دراوسێ و ناوچه‌كه و جيهان درێژ ده‌كه‌ين. هه‌مووان دڵنيا ده‌كه‌ينه‌وه كه وه‌ك هه‌ميشه فاكته‌رى ئارامى و سه‌قامگيرى و پارێزه‌رى ڕێزله‌يه‌كگرتن و به‌رژه‌وه‌نديى هاوبه‌شمان ده‌بين.
پيرۆزبايى له‌‌و گه‌ل و نه‌ته‌وانه ده‌كه‌م كه جه‌ژنى نه‌ورۆز ده‌گێڕن. سڵاو و پێزانين بۆ پشتيوانيى وڵاتانى دۆست و كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى و ديپلۆماتكاران و ڕێكخراوه‌كانيان له هه‌رێمى كوردستان. هيوادارم هه‌موويان نه‌ورۆزێكى خۆش به‌سه‌ربه‌رن.
داوا له هاووڵاتييانى ئازيز ده‌كه‌م له گه‌شت و سه‌يراندا، ئاگادارى خۆيان بن. پاكوخاوێنيى ژينگه و سروشتى جوانى كوردستان بپارێزن. پابه‌ندى ڕێنمايييه‌كانى هاتوچۆ بن.
جه‌ژنى هه‌مووتان پيرۆز بێت، هه‌موو ساڵێك به خۆشى.
ساڵى سه‌ركه‌وتن و به‌ديهێنانى خه‌ونه‌كانتان بێت.
جه‌ژن و پشوويه‌كى خۆش و ئارام بۆ هه‌مووتان ده‌خوازم.
هه‌ر سه‌رفراز بن.
https://presidency.gov.krd/congratulations-to-president-nechirvan-barzani-on-nowruz/
سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى، پێشوازى له باڵيۆزى ئيتاليا كرد
پێشنيوه‌ڕۆى ئه‌مڕۆ 2023/3/18 به‌ڕێز نێچيرڤان بارزانى، سه‌رۆكى هه‌رێمى كوردستان، له ديدارێكدا له‌گه‌ڵ به‌ڕێز ماوريتزيۆ گرێگانتى، باڵيۆزى ئيتاليا له عێراق، بره‌ودان به په‌يوه‌ندييه‌كانى عێراق و هه‌رێمى كوردستان له‌گه‌ڵ ئيتاليا، په‌يوه‌ندييه‌كانى هه‌ولێر ـ به‌غدا و گفتوگۆى چاره‌سه‌ركردنى كێشه‌كانيان، تاوتوێ كرد.
سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى وێڕاى ده‌ربرينى سوپاس و پێزانين بۆ پشتگيريى ئيتاليا له عێراق و هه‌رێمى كوردستان، ده‌رباره‌ى په‌يوه‌ندييه‌كانى هه‌ولێر ـ به‌غدا ئاماژه‌ى به‌وه دا كه كه‌شێكى ئه‌رێنى له‌نێوان هه‌ردوودا هه‌يه و هه‌نگاوه‌كانى تا ئێستاى حكوومه‌تى فيدراڵيى عێراق مايه‌ى ئومێد و خۆشحاڵين. هه‌روه‌ها دووپاتى كرده‌وه كه به‌غدا هاوبه‌شى سه‌ره‌كيى هه‌رێمى كوردستانه و جگه له چاره‌سه‌ركردنى كێشه‌كان، هيچ ڕێگه‌يه‌كى ديكه له‌به‌رده‌م هه‌ردوولادا نييه.
لاى خۆيه‌وه به‌ڕێز باڵيۆزى ئيتاليا ديدارى سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ وه‌زيرى ده‌ره‌وه‌ى وڵاته‌كه‌ى له كۆنفرانسى مانگى شوباتى ڕابردوو له ميونشن به ئه‌رێنى له قه‌ڵه‌م دا. هه‌روه‌ها دووپاتى كرده‌وه كه چاره‌سه‌ركردنى کێشه‌کانی هه‌ولێر ـ به‌غدا ده‌بێته هۆى ئه‌وه‌ى كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى زياتر ڕووى له عێراق و هه‌رێمى كوردستان بێت و بوارى سه‌رمايه‌گوزارى و وه‌به‌رهێنانى بيانى له عێراق و هه‌رێمى كوردستان زياتر ده‌كات.
پوخته‌ى كار و چالاكييه‌كانى ئيتاليا له عێراق و هه‌رێمى كوردستان، دۆخى ناوچه‌كه به‌گشتى و چه‌ند پرسێكى جێى بايه‌خى هاوبه‌ش، ته‌وه‌رێكى ديكه‌ى ديداره‌كه بوو كه به‌ڕێز كونسولى ئيتاليا له هه‌رێمى كوردستان ئاماده‌ى بوو.
https://presidency.gov.krd/president-nechirvan-barzani-receives-the-italian-ambassador/
په‌يامى سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى له يادى كيميابارانكردنى هه‌ڵه‌بجه‌دا
له بيره‌وه‌ريى سى و پێنج ساڵه‌ى تاوانى كيميابارانكردنى هه‌ڵه‌بجه‌ى شه‌هيددا، به ڕێز و شكۆوه يادى شه‌هيدان ده‌كه‌ينه‌وه. دروود بۆ گيانى پاكيان و سڵاو بۆ خانه‌واده و كه‌سوكاريان ده‌نێرين.
كيميابارانكردنى هه‌ڵه‌بجه، مۆركى ڕسوايى و شه‌رمه‌زارييه به نه‌وچه‌وانى تاوانكارانه‌وه، له جیهانیش ناسنامه و گه‌واهيى سته‌ملێكراويى گه‌لى كوردستانه. له چه‌ند خوله‌كێكدا ژيانى له پێنج هه‌زار مرۆڤى بێتاوان و له سروشت و له هه‌موو شتێك سه‌نده‌وه. هه‌زارانى ديكه‌ى بريندار و ده‌ربه‌ده‌ر كرد، به‌ڵام نه‌يتوانى ئيراده‌ى گه‌لى كوردستان بۆ ئازادى بشكێنێت.
گه‌لى كوردستان به يادكردنه‌وه‌ى ئه‌و مه‌رگه‌ساته، به بير نه‌وه‌كانى ئه‌مڕۆ و هه‌موو جيهانى ده‌هێنێته‌وه كه چ قوربانييه‌كى له‌پێناو ئازاديدا به‌خشيوه. هه‌روه‌ها جيهان و مرۆڤايه‌تى ده‌خاته به‌رده‌م ئه‌ركێكى ئه‌خلاقى و مرۆيى كه هه‌موو هه‌وڵێك بخه‌نه گه‌ڕ بۆ ئه‌وه‌ى هه‌رگيز تاوانى ئاوا له هيچ شوێنێك دووباره نه‌بێته‌وه.
له‌م ياده‌دا سوپاسى حكوومه‌تى فيدراڵيى عێراق و هه‌موو لايه‌نه په‌يوه‌نديداره‌كان له عێراق و هه‌رێمى كوردستان ده‌كه‌ين بۆ ته‌واوكردنى ڕێكاره‌كانى به‌پارێزگاكردنى هه‌ڵه‌بجه. جه‌خت ده‌كه‌ينه‌وه كه هه‌ڵه‌بجه و هه‌ڵه‌بجه‌يييه‌كان له هه‌موو ڕوويه‌كه‌وه پێويستيان به خزمه‌تى زياتره. ده‌بێ درێخييان بۆ نه‌كرێت و وه‌ك دادگا و ياسا بڕيارى داوه، قه‌ره‌بوو بكرێنه‌وه.
له كاتێكدا يادى ئه‌و مه‌رگه‌ساته دڵته‌زێنه و قوربانییان ده‌كه‌ينه‌وه، به هيوا و ئومێده‌وه له داهاتوويه‌كى باشتر بۆ نه‌وه‌كانمان ده‌ڕوانين. به موكوڕييه‌وه له كار و هه‌وڵه‌كانمان به‌رده‌وام ده‌بين بۆ يه‌كڕيزى و ته‌بايى و پێكه‌وه‌يى كه پارێزه‌رى ده‌ستكه‌وت و مافه ده‌ستوورييه‌كان و قه‌واره‌ى فيدراڵيى هه‌رێمى كوردستانه.
نێچيرڤان بارزانى
سه‌رۆكى هه‌رێمى كوردستان
2023/3/16
سەرۆك نێچیرڤان بارزانی لەگەڵ شاندێكی باڵای ئەمەریكی كۆبووەوە
پاشنیوەڕۆی ئەمڕۆ چوارشەممە 15/3/2023 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان، لە په‌راوێزی دیداری سلێمانی لەگەڵ شاندێكی باڵای ئەمەریكا بە سەرۆكایەتیی بەڕێز تێری ووڵف یاریدەدەری تایبەتیی سەرۆکی ئه‌مه‌ریکا و بەڕێوەبەری باڵا بۆ ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و باکووری ئافریکا لە ئەنجومەنی ئاسایشی نیشتمانی و شاندێكی یاوەری كۆبوووەوە.
لە كۆبوونەوەكەدا بارودۆخی سیاسی و ئابووریی عێراق و هەرێمی كوردستانیان تاوتوێ كرد و دەربارەی پەیوەندییەكانی هەولێر ـ بەغدا و كێشەكانی نێوانیان، بیروڕایان ئاڵوگۆڕ كرد.
شاندی باڵای ئەمەریكا بەردەوامیی پشتگیری و هاوكاریی ئەمەریكای بۆ عێراق و هەرێمی كوردستان دووپات كردەوە. دەربارەی دۆخی ناوخۆی هەرێمی كوردستانیش، شاندی ئەمەریكا یەكڕیزیی هێزە سیاسییەكانی كوردستان بە تایبەتی پارتی و یەكێتی به پێویست زانی بۆ تێپەڕاندنی ئاڵنگاری و سەختییەكانی ئێستا لە عێراق و هەرێمی كوردستان.
لە تەوەرێكی دیكەی كۆبوونەوەكەدا هەردوولا هاوڕابوون كە چارەسەركردنی كێشەكانی هەولێر ـ بەغدا یارمەتیدەر دەبێت بۆ سەقامگیریی سیاسی و ئابووریی عێراق و هەرێمی كوردستان، هەروەها جه‌ختیان له پشتگیریی بەڕێز محەمەد شیاع ئەلسوودانی سەرۆك وەزیرانی عێراقی فیدراڵ و كارنامەی حكوومەتەكەی کرده‌وه.
تاوتوێكردنی دۆخی ناوچەكە بە گشتی و چەند پرسێكی جێی بایەخی هاوبه‌ش، تەوەرێكی دیكەی كۆبوونەوەكە بوو.
سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى: عێراق به هه‌رێمى كوردستانه‌وه، له‌گه‌ڵ ته‌حه‌دى و ده‌رفه‌تى گه‌وره‌دا ڕووبه‌ڕووه
پێشنيوه‌ڕۆى ئه‌مڕۆ چوارشه‌ممه 2023/3/15 به‌ڕێز نێچيرڤان بارزانى، سه‌رۆكى هه‌رێمى كوردستان، به‌شدارى له ديدارى سلێمانيدا كرد كه زانكۆى ئه‌مه‌ريكى له عێراق ـ سلێمانى، ساڵانه ئه‌نجامى ده‌دات.
له ديداره‌كه‌دا كه به‌ڕێز محه‌مه‌د شياع ئه‌لسوودانى، سه‌رۆك وه‌زيرانى عێراقى فيدراڵى و ژماره‌يه‌ك له به‌رپرسانى باڵا و كه‌سايه‌تيى سياسى و ئه‌كاديمى و لێكۆڵه‌ر و ڕۆژنامه‌وانان ئاماده‌ى بوون، به‌ڕێز سه‌رۆكى هه‌رێمى كوردستان وتارێكى ده‌رباره‌ى دۆخى عێراق و هه‌رێمى كوردستان و ئاڵنگارى و ده‌رفه‌ته‌كانى به‌رده‌ميان پێشكه‌ش كرد و جه‌ختى له گرنگيى كارى پێكه‌وه‌يى و يه‌كڕيزى و ته‌بايى و جێبه‌جێكردنى ده‌ستوور كرده‌وه.
ئه‌مه ده‌قى وتاره‌كه‌يه:
ئامادەبووانی بەڕێز..
بەڕێز جەنابی سەرۆک وەزیرانی عێراق..
بەڕێز جەنابی سەرۆکی دەسەڵاتی دادوەریی عێراق..
بەیانیتان باش،
بەخێرهاتنتان دەکەم، سوپاسی برای بەڕێزم د. بەرهەم ساڵح و سەرۆکایەتيی زانکۆی ئەمه‌ریکی لە عێراق ـ سلێمانی ده‌كه‌م بۆ درێژەدان بە بەستنی ديدارى ساڵانەی سلێمانی.
له يادى تاوانى كيميابارانكردنى هه‌ڵه‌بجه‌دا، سەری ڕێز لەبەردەم گیانی پاکی شەهیدانی هەڵەبجە دادەنەوێنین. هەموومان قەرزداری قوربانیدانی خەڵکی هەڵەبجەین. ساڵانێک بوو کارێکی زۆرمان کرد بۆ کردنی هەڵەبجە بە پارێزگا، بۆ ئەوەی قەرەبوو بکرێتەوە و خزمەتی خەڵکه‌كه‌ی بکرێت.
بەناوی خەڵکی هەڵەبجە و ته‌واوى هەرێمی کوردستانەوە، سوپاسێکی تایبەتی براى بەڕێزم محەممەد شیاع سوودانی سەرۆک وەزیرانی فیدراڵیی عێراق ده‌كه‌م کە زۆر دڵسۆزانە کاری کرد بۆ تەواوکردنی ڕێكاره‌كان، هه‌روه‌ها سوپاسی هەموو ئەوانەی پێشتریش لە هەرێمی کوردستان و عێراق دەكەم، كە كاریان كردووە بۆ ئەوەی هەڵەبجە ببێتە پارێزگای نۆزدەهەمی عێراق.
داوا له حكوومه‌تى فيدراڵى ده‌كه‌م بودجەیەکی تایبەت تەرخان بکەن بۆ ئاوەدانکردنەوەی هەڵەبجە و قەرەبووکردنەوەی کەسوکاری قوربانیان و برینداران. هه‌وڵه‌كانى حكوومه‌تى فيدراڵى و به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زيرانی عێراق بۆ بايه‌خدان به هه‌ڵه‌بجه و قه‌ره‌بووكردنه‌وه‌ى زيانلێكه‌وتووانى، هه‌نگاوێكی ده‌ستوورى و پاڵپشتيكراون به بڕیارەکانی دادگا به‌رامبه‌ر به تاوانبارانی ڕژێمی پێشووی عێراق. ئه‌وه کارێکی تەواو دەستووری و یاساییيە کە بۆ خەڵکی هەڵەبجە بکرێت.
ئامادەبووانی بەڕێز..
ئێمە لە هەرێمی كوردستان بە تەواوی پشتیوانی لە حکوومەت و هەنگاوەکانی بەڕێز سەرۆک وەزیرانی فیدراڵیی عێراق دەکەین. لەوکاتەوەی كە دەستی بەکار کردووە، له‌سه‌ر بنه‌ماى ڕێككه‌وتنى هاوپه‌يمانيى به‌ڕێوه‌بردنى ده‌وڵه‌ت بۆ پێكهنانى حكوومه‌ت وه‌ك نه‌خشه‌ڕێگه‌يه‌ك، هەوڵی داوە دۆخی ئارامی سیاسی لە عێراق دروست بکات، هەروەها بایەخی بە هەموو ناوچە و پێکهاتەکانی عێراق داوە و هیوادارین ئەو ڕێككەوتن و یاسایانەش جێبەجێ بكات.
ئەو ڕێککەوتنەی لە چوارچێوەی پڕۆژەیاسای بودجەدا كرا، بۆ هه‌موو عێراق به هه‌رێمى كوردستانيشه‌وه، کارێکی زۆر باشە و جێگەی دەستخۆشییە بۆ حکوومەتی فیدراڵیی عێراق و حکوومەتی هەرێمی کوردستان. چاوه‌ڕێين ئه‌و ئاراسته‌يه به‌رده‌وام بێت و ياساى نه‌وت و غازيش به هه‌مان گيانى هاوكاریی هه‌ردوولا ده‌ربچێت.
ئاماده‌بووانى به‌ڕێز..
(20) ساڵ بە سەر “پرۆسەی ئازادیی عێراق”دا تێپەڕی و ئەم ديداره دەرفەتێکی باشه بۆ هەڵسەنگاندنێکی گرنگ کە سوودی هەبێت بۆ داهاتوو. به‌ڵام زۆر گرنگە هەڵسەنگاندن دوور بێت لە تۆمەتبارکردنی یەکتر لەسەر شکستەکان. چونکە ئەمە شێوازێکی بەسوود نییە و هەموومان لە شکستەکاندا بەشدارین، هەمووشمان پێکەوە لە سەرکەوتنەکاندا بەشدارین، زۆر بن ئەو سەركەوتن و شكستانە، یاخود كەم بن.
(20) ساڵی ڕابردوو، وێڕاى هه‌موو كه‌موكوڕييه‌كان، جیاواز بوو لە سەردەمی دیکتاتۆری. لانیکەم خه‌ڵكى عێراق ئازادی بەکار‌هێنا بۆ نیشاندانەوەی زیندوویيی خۆی لە ناوچەکەدا. قۆناغی ئۆپۆزیسیۆنی عێراقی هه‌ر لە کۆنگرەی لەندەن و سەڵاحەدینه‌وه، تاکو دامەزراندنی ئەنجومەنی حوکم و نووسینەوەی دەستوور سەرکەوتوو بوو. بەڵام دوای ئەوە، لادان و هەڵەکان وردە وردە دەستیان پێکرد و بوونە تەنگژەی گەورە، ئه‌وه‌ش بەهۆی نەمانی گفتوگۆی بنیانتەرى لایەنەکان و جێبەجێنەکردنى دەستووری عێراقی.
ئامانجی عێراقییەکان لە دروستکردنی عێراقێکی دیموکراتی، فرەيی، مەدەنی و سەقامگیر، تووشی شکستێكی گەورە بوو. لەبەرئەوە بەشداریی خەڵک لە پرۆسەی دیموکراسیدا زۆر کەم بووەوە، ئەمەش کاریگەرییەکی زۆر مەترسیداری هەیە بۆ سەر داهاتووى پرۆسەی دیموکراسی، بەتایبەتی کە عێراق له ڕابردوودا ملیۆنان کەس و ملیارەها دۆلاری بەهۆی دیکتاتۆرییەوە لەدەستدا و دەیان ساڵی تەمەنی نەوەکانی خستە ناو توندوتیژی و جەنگەوە.
کۆمەڵگەی مەدەنی و مافە مەدەنییەکانی خەڵک و ژنان بەتایبەتی، زیانێکی گەورەیان لێدرا. ئەمە جارێکی دیکە ڕێگرییەکی گەورەی دروست کرد لەبەردەم پێشکەوتنی کۆمەڵایەتی و ژیانێکی سەردەمیانە لە عێراق. ئەمە زیانێکی زۆری بە توانای دەستپێشخەری و داهێنانی عێراقییەکان گەیاندووە.
دڵنیاتان دەکەمەوە ئەگەر مافە مەدەنییەکان بە شێوەی چاوەڕوانکراو وه‌ك ئه‌وه‌ى له ده‌ستووردا هه‌يه بۆ خەڵکی عێراق دەستەبەر کرابان، ئێستا کۆمەڵگەیەکی زۆر داهێنەرمان دەبوو. کۆمەڵگەیەکی كامه‌رانمان لە عێراق دەبینی.
زۆربوونی ناوەندەکانی بڕیار، بەکارهێنانی چەکی دەوڵەت لە ناکۆکیی سیاسیی ناوخۆییدا، شکاندنی باوەڕی پێکهاتەکانی عێراق لە یەکسانى و به‌شدارى و هاوبەشى لە بڕیار و بەڕێوەبردنی وڵاتدا، زیانێکی یەكجار زۆری بە پرۆسەی سیاسی و دامەزراوەکانی عێراق گەیاندووە.
ئەوانەی دەستووریان نووسیەوە، سەر بە باوەڕ و نەتەوە و پێکهاتە جیاوازەکانی عێراق بوون. ته‌واوى داواى هه‌مووان لە دەستووردا نەنووسراوە و نەچەسپێندراوە، بەڵام هەموویان لەو باوەڕدا بوون دەستوورێکی باشیان نووسیوە کە دەتوانێت عێراق بکات بە وڵاتى هەمووان و بیکاتە عێراقێکی فیدراڵی و دیموکراسی و پێشکەوتوو.
بەداخەوە دەستوور جێبەجێ نەکراوە. ساڵی 2017 لە هەرێمی کوردستان، لیژنەیەکی پسپۆڕ (57) مادەی دەستووريی په‌يوه‌ست به سيستمى فيدراڵى و مافه‌كانى هه‌رێمى كوردستان ده‌ستنيشان كرد کە تا ئێستاش جێبەجێ نەکراون! بەو هۆیەوە خەڵکی هەرێمی کوردستان هەست ناکەن سیستەمی فیدراڵيی عێراق جێبەجێ کرابێت. ئەگەر فيدراڵى بەپێی دەستوور جێبەجێ بکرابا، خەڵکی هەرێمی کوردستان و هەموو عێراق، ئێستا هەستیان بە یەکسانی و هاوبەشییەکی ڕاستەقینە دەکرد.
زۆر کەس، هه‌رێمى کوردستان بە جێبەجێنەکردنی دەستوور تۆمەتبار دەکەن! دوای (20) ساڵ ناڵێین ئێمە لە هەرێمی كوردستان بێ هەڵە بووین. هه‌موومان له عێراق هەڵەمان کردووه، بەڵام ده‌بێ سوود له هه‌ڵه‌كانى ڕابردوو وه‌ربگرين. سەرۆک مەسعوود بارزانی و خوالێخۆشبوو سەرۆک مام جەلال تاڵەبانی، زۆر هه‌وڵيان دا بۆ جێبەجێکردنی دەستوور.
سەرۆک بارزانی چەندین جار هۆشدارى دا کە دەستوور وەلانراوە و ئەمە عێراق تێکدەدات. سه‌ركردايه‌تيى هه‌رێمى كوردستان هەستیان بە بەرپرسیاريه‌تییەکی زۆر دەکرد بۆ جێبەجێبوونی دەستوور، وەک وەفادارییەک بۆ هەموو پێکهاتەکانی عێراق. ئێستاش ئاماده‌ى هەموو شتێكين بۆ ڕاسته‌ڕێكردنه‌وه‌ى دەستوور. دواى (20) ساڵ ده‌بێ هه‌موومان بهرپرسياريهتيى هاوبه‌ش هه‌ڵبگرين و چاره‌سه‌رێكی مامناوه‌ندى وا بدۆزينه‌وه كه هه‌مووان لەم وڵاتەدا خۆیان بە سەركەوتوو بزانن لە پرۆسەی سیاسیدا.
بەڕێزان ..
گۆڕانی كه‌شوهه‌وا تاکو ساڵی (2050) دەبێتە هۆی ئەوەی ملیارێك و دوو سەت ملیۆن كه‌س ناچار بن لە شوێنەکانیان کۆچ بکەن. بەداخەوە بەپێی لێکۆڵینەوەکانی بانکی جیهانی و نەتەوەیەکگرتووەکان، عێراق یەكێک لەو پێنج وڵاتانه‌يه كه زۆرترین کاریگەری لەسەر دەبێت.
ئەمە بابه‌تێكى زۆر جددى و ژيارييه، دەبێ گفتوگۆی نێوانمان زۆر بکات بۆ دۆزینەوەی چارەسەر. دەبێ گفتوگۆى زۆر لەگەڵ وڵاتانی ناوچەکە بکەین، بەتایبەتی تورکیا و ئێران بۆ کەمکردنەوەی زیانەکانی ئه‌م گۆڕانه و کەمئاوی لەسەر عێراق. كۆنفرانسى هه‌فته‌ى ڕابردوو له به‌سرا و پشتگيريى نه‌ته‌وه يه‌كگرتووه‌كان و وڵاتانى دۆست له به‌رنامه و هه‌نگاوه‌كانى عێراق، مايه‌ى خۆشحاڵييه.
مەترسییەکی دیکە لە عێراق، پشتبەستنە بە نەوت وەک سەرچاوەی سەرەکيی داهات. بەهۆی گۆڕانی کەشوهەواوه، هەوڵە خێراکانی گۆڕینی سەرچاوەکانی وزە و شێوەی ژیان لە جیهان، ژیانی خەڵکی عێراق لە داهاتوودا دەکەوێتە ژێر مەترسییەکی یەکجار گەورەوە. بەتایبەتیش کە ژمارەی دانیشتووانى زۆر گەورە ده‌بێت و زیاتربوونی بەشی به‌كارخستن لە بودجەدا، ئەرکی حکوومەتی فیدراڵی زۆر قورس کردووە.
عێراق پێویستی بە پلانێکی ستراتیژی و پرۆژەی زۆر و جیاوازە. دەبێ پارەیەکی زۆر لە پرۆژەی ستراتیژیدا خەرج بکات بۆ ئه‌وه‌ى وڵاته‌كه به سه‌لامه‌تى بۆ ژیان بمێنێته‌وه. بەڵام خەرجکردنی داهات لە مووچە کە ئەویش بەشی هەرە زۆری بۆ کڕینی پێداویستییەکان دەچێتە دەرەوە، وادەکات مەترسییەکە زیاتر ببێت.
ئاماده‌بووانى به‌ڕێز..
عێراق خاوه‌ن ده‌وڵه‌مه‌ندييه‌كى گه‌وره‌ى مرۆيى و سروشتييه. ده‌كرێ به باشترين شێوه بقۆزرێته‌وه تاكو ببێته يه‌كێك له وڵاته پێشكه‌وتووه‌كان و شوێن و پێگه‌ى شايسته‌ى خۆى له ناوچه‌كه و له جيهانيش وه‌ربگرێت. ببێته ياريكه‌رێكى ديار كه ڕۆڵى كاريگه‌ر له چه‌سپاندنى ئارامى و سه‌قامگيرى و ئاشتيدا بگێڕێت و ببێته ناوه‌ندێكى به‌رچاوى ناوچه‌كه.
بۆ عێراقێكى ئاوا كە دەمانەوێت، ده‌بێ عێراقييه‌كان به هه‌موو پێكهاته‌كانييه‌وه، پێكه‌وه كار بكه‌ن، بهرپرسياريهتيى هاوبه‌ش هه‌ڵبگرن. ئامانج و ئه‌جێندايه‌كى كۆكه‌ره‌وه‌ى نيشتمانيى عێراقى كه به‌رژه‌وه‌نديى باڵاى وڵات بپارێزێت، هه‌موومان كۆبكاته‌وه.
هه‌موو پێكهاته‌كان له هه‌ر نه‌ته‌وه و ئايين و مه‌زهه‌بێك بن، ده‌بێ هه‌ست بكه‌ن عێراق وڵاتى خۆيانه. ده‌بێ هه‌موومان پێكه‌وه كار بكه‌ين، بۆ ئه‌وه‌ى له عێراق ئه‌جێنداى عێراق سه‌ركه‌وێت. ئيراده و بڕيار و سه‌روه‌ريى عێراق و عێراقييه‌كان، پارێزراو بێت.
له دۆخى ئێستاى سياسى و ئه‌منى و ئابووريى ناوچه‌كه و جيهاندا، عێراق به هه‌رێمى كوردستانيشه‌وه، له‌گه‌ڵ ته‌حه‌دى و ده‌رفه‌تى گه‌وره‌دا ڕووبه‌ڕووه. ئێستا كاتى گفتوگۆيه‌كى ڕاشكاوانه و ئازايانه‌يه. كاتى ئه‌وه‌يه له عێراق پێكه‌وه هه‌موومان به ڕوانگه‌يه‌كى هاوبه‌شەوە سه‌يرى داهاتووی ئەم وڵاتە بكه‌ين.
به پێكه‌وه‌كاركردن و ته‌بايى و يه‌كڕيزى، به هاوكارى و به‌پرسياريه‌تيى هاوبه‌ش، ده‌توانين هه‌موو سه‌ختى و ته‌حه‌دييه‌كان تێپه‌ڕێنين. ده‌رفه‌ته‌كانيش بۆ ئێستا و بنياتنانى داهاتوويه‌كى باشتر، وڵاتێكى به‌هێز و پێشكه‌وتوو، بقۆزينه‌وه.
له هه‌رێمى كوردستانيش ده‌بێ به گيانى يه‌كڕيزى و ته‌بايى و پێكه‌وه‌يى، كێشه و ناكۆكييه‌كان چاره‌سه‌ر بكه‌ين. له‌مباره‌يه‌وه هه‌وڵ و هه‌نگاوه‌كانى لايه‌نه سياسييه‌كان بۆ نه‌هێشتنى ته‌گه‌ره‌كانى به‌رده‌م هه‌ڵبژاردن، دڵخۆشكه‌رن.
ئێمه له سه‌رۆكايه‌تيى هه‌رێمى كوردستان له كار و هه‌وڵه‌كانمان به‌رده‌وام ده‌بين بۆ تێپه‌راندنى كێشه و ناكۆكييه‌كان. پێكه‌وه كار ده‌كه‌ين بۆ ئه‌وه‌ى واده‌ى هه‌ڵبژاردن ديارى بكه‌ين و پرۆسه‌كه له كاتى خۆيدا به‌ڕێوه بچێت.
جارێکی دیکە لە سلێمانییەوە بەخێرهاتنی هەموولایەكتان دەکەم.
زۆر سوپاس
https://presidency.gov.krd/president-nechirvan-barzani-iraq-including-the-kurdistan-region-faces-great-challenges-and-opportunities/
دوایین هەواڵەکان
- نوێنەری حکومەتی هەرێم لە ئێران: سەردانەکەی پزیشکیان ئاماژەیە بۆ گرنگیدانی ئێران بە هەرێمی کوردستان
- هه‌رێمى كوردستان و ئێران جه‌خت له بره‌ودان به پهيوهندييهكانيان دهكهنهوه
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی: سەردانی سەرۆک کۆماری ئێران مێژوویی بوو
- نازم دەباغ له وتووێژ له‌گه‌ڵ ئاژانسی ئیرنا: مەسعوود پزشکیان سەردانی هەولێر دەکات
- نازم دەباغ: کاتی سەردانی پزیشکیان بۆ عێراق دیار نییە
- «سەلام رشدی» له‌گه‌ڵ شاندی یهکێتی هاورده و ناردنکارانی لقی هه‌ولێر کۆبۆوه
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى: هه‌ميشه پشتيوانى و بهرگرى له مافه‌كانى ئێزدييان ده‌كه‌ين
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی له‌گه‌ڵ باڵیۆزی یهکێتیی ئهورووپا کۆبووهوه
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ باڵيۆزى نهمسا كۆبووهوه
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى سوپاسى جهنهرال ڤاول ده‌كات