مەنسوور جیھانی ـ "نازم دەباغ" نوێنەری حکوومەتی ھەرێمی کوردستان لە تاران ڕایگەیاند: لە نێوان حکوومەتی ھەرێمی کوردستان و وڵاتی ئێران لە بواریی نەوت و گازدا ڕێککەوتنێک واژۆ دەکرێت.
"نازم دەباغ" نوێنەری حکوومەتی ھەرێمی کوردستان لە تاران لەمبارەیەوە بە ئاژانسی ھەواڵی زاگرۆسی ڕایگەیاند: شاندیی وەزارەتی سامانە سرووشتییەکانی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان پێکھاتوو لە "تەھا زەنگەنە" جێگریی وەزیر، سەردانی تارانی پێتەختی ئێرانی کرد و لەگەڵ شاندیی وەزارەتی نەوتی کۆماریی ئیسلامی ئێران پێکھاتوو لە: دکتۆر مەنووچێھری ڕاوێژکاریی وەزیری نەوت، ئاغای ڕەمەزانی و ھەروەھا پسپۆڕانی شارەزا لە بواریی نەوت و گاز کۆبوونەوە و سەبارەت بە ھەناردەکردنیی نەوت و گازیی سرووشتیی ھەرێمی کوردستان لە ڕێگای ئێرانەوە بە تێرووتەسەلی وتووێژیان کرد و سەردانە دوو ڕۆژییەکەیان بە سەرکەوتوویی کۆتایی پێھات.
گوتیشی: ھەر لەم کۆبوونەوەیەدا بڕیاردرا کە دوو لایەن لە داھاتوو درێژە بە کۆبوونەوەکانیان بدەن بۆ ئەوەی کە بە تێگەیشتنێکی ھاوبەش بگەن چونکە ئەم بابەتە لە لایەنی تەکنیکییەوە پێویستی بە کۆبوونەوەی زیاتر ھەیە و لایەنی ئێرانی داوای کرد کە مانگی داھاتوو دوایین کۆبوونەوەی نێوانیان ئەنجامبدرێت و لە کۆتاییدا لە نێوان وەزارەتی سامانە سرووشتییەکانی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان و وەزارەتی نەوتی ئێران ڕێککەوتنێکی ھاوکاریی واژۆ بکرێت.
نوێنەری حکوومەتی ھەرێمی کوردستان سەبارەت بە سەردانیی شاندیی وەزارەتی سامانە سرووشتییەکانی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان بۆ نووسینگەی نوینەرایەتیی ھەرێمی کوردستان لە شاری تاران گوتیشی: لەم دیدارەدا بەگشتیی باس لە گرینگیی پەیوەندییەکانی نێوان حکوومەتی ھەرێمی کوردستان و کۆماریی ئیسلامی ئێران کرا و سوپاسی ڕۆڵی نوێنەرایەتی حکوومەتی ھەرێمی کوردستانیان کرد لە ھاوکارییکردن بۆ سەرکەوتنی ئەم پڕۆسەیە.
"نازم دەباغ" نوێنەری حکوومەتی ھەرێمی کوردستان لە ئێران لە کۆتاییدا ڕایگەیاند: لە کۆبوونەوەی شاندیی وەزارەتی سامانە سرووشتییەکانی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان لەگەڵ شاندیی وەزارەتی نەوتی ئێران بڕیاردرا کە لە یەکەم ھەنگاودا نەوتی پێویستی پاڵاوگەکانی تەورێز و کرماشان لە لایەن حکوومەتی ھەرێمی کوردستانەوە دابین بکرێت و پاشان نەوتی ھەرێمی کوردستانیش ڕەوانەی پاڵاوگەکانی تاران و ئەراک بکرێت و لە درێژەی کۆبوونەوەکەشدا بڕیاردرا کە نەوتی ھەرێمی کوردستان لە ڕێگای تەنکەرەوە ڕەوانەی ئێران بکرێت و لە دوایین ھەنگاودا ھێڵی گواستنەوەی نەوتی ھەرێمی کوردستان بۆ ئێران سازبکرێت.
نازم ده‌باغ: له تاران باس له هه‌نارده‌كردنی نه‌وت و گازی هه‌رێمی كوردستان له رێگای ئێرانه‌وه كرا
كۆبوونه‌وه‌ی نێوان وه‌فدی وه‌زاره‌تی سامانه سروشتییه‌كانی حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان و وه‌فدی وه‌زاره‌تی نه‌وتی كۆماری ئێسلامی ئێران له تاران به سه‌ركه‌وتوویی كۆتایی هات.
مامۆستا "نازم عومه‌ر ده‌باغ" نوێنه‌ری حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان له تاران پێی راگه‌یاندین: ئه‌مڕۆ ٤/٤/٢٠١٦ كۆبوونه‌وه‌ی نێوان وه‌فدی وه‌زاره‌تی سامانه سروشتییه‌كانی حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان و وه‌فدی كۆماری ئیسلامی ئێران له تاران به‌ڕێوه‌چوو و تیایدا به تێرووته‌سه‌لی باس له هه‌نارده‌كردنی نه‌وت و گازی سروشتیی هه‌رێمی كوردستان له رێگای كۆماری ئیسلامی ئێرانه‌وه كرا.
نوێنه‌ری حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان له تاران هه‌روه‌ها رایگه‌یاند: له كۆبوونه‌وه‌كه‌دا بڕیار له‌سه‌ر به‌رده‌وامبوونی كۆبوونه‌وه‌كان له‌سه‌ر بنه‌مای تێگه‌یشتنی هاوبه‌ش درا و بڕیاردرا له قۆناغی یه‌كه‌مدا نه‌وتی پێویستی پاڵاوگه‌كانی كرماشان و ته‌ورێز له لایه‌ن حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستانه‌وه دابین بكرێت و دواتریش نه‌وتی هه‌رێم هه‌نارده‌ی پاڵاوگه‌كانی ئه‌راك و تاران بكرێت، هه‌روه‌ها بڕیاردرا كه له ئێستادا ئه‌م نه‌وته له رێگای ته‌نكه‌ره‌وه هه‌نارده‌ی ئێران بكرێت و بۆ قۆناغی داهاتوو هێڵی گواستنه‌وه‌ی نه‌وتی هه‌رێمی كوردستان بۆ ئێران دروست بكرێت.
به وته‌ی مامۆستا "نازم عومه‌ر ده‌باغ" بابه‌تی دووه‌می كۆبوونه‌وه‌كه باس له هه‌نارده‌كردنی گازی سروشتیی هه‌رێمی كوردستان بۆ ئێران بوو كه كۆبوونه‌وه‌كه گه‌یشته ئه‌و ئه‌نجامه‌ی كه ئه‌م بابه‌ته پێویستی به دانیشتنی زیاتری لایه‌نه هونه‌ریی و ته‌كنیكییه‌كان هه‌یه و شاندی ئێرانیی داوایكرد كه له ماوه‌ی یه‌ك مانگی داهاتوودا دوایین كۆبوونه‌وه دیاری بكرێت بۆ واژۆكردنی رێككه‌وتنی ئه‌م بواره له لایه‌ن هه‌ر دوو وه‌زاره‌تی نه‌وتی ئێران و سامانه سروشتییه‌كانی حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستانه‌وه.
PUKmedia نوسینگه‌ی مه‌كته‌بی راگه‌یاندن له تاران
خه‌ندان- محه‌مه‌د به‌ختیار- وه‌زاره‌تی نه‌وتی ئێران رایده‌گه‌یه‌نێت تائێستا هیچ رێككه‌وتنێكی له‌گه‌ڵ حكوومه‌تی هەرێمی کوردستان واژوونه‌كردووه، بۆ راكێشانی بۆری نه‌وت له‌نێوان هه‌رێم و ئێران و جه‌ختده‌كاته‌وه، ته‌نها هه‌ندێک گفتوگۆی سه‌ره‌تایی كراوه‌و نه‌گه‌یشتوون به ئه‌نجام.
ماوه‌ی چه‌ند مانگێكه ده‌نگۆی رێككه‌وتنی نێوان حكوومه‌تی هەرێمی کوردستان و ئێران بۆ راكێشانی بۆری نه‌وت بڵاوده‌كرێته‌وه، به‌جۆرێك هه‌رێم له‌م رێگه‌یه‌وه نه‌وتی خاو هه‌نارده بكات و له‌به‌رانبه‌ردا پێكهاته‌كانی نه‌وتی وه‌كوو به‌نزین و گازوایل هاورده بكات، به‌ڵام دکتۆر "ئه‌کبه‌ر نیعمەت ئیلاهی" بەرپرسی راگەیاندنی وەزارەتی نەوتی ئێران لە لێدوانیکی تایبەتدا بۆ خەندان رەتیکردەوە هیچ رێككەوتنێک لەگەڵ حکوومەتی هەرێم واژوو کرابێت.
وتیشی: "هیچ رێکكەوتنێک لەبارەی راکێشانی بۆری نەوتی هەرێم نەکراوە، بەڵام هەندێک گفتووگۆی سەرەتایی لەنێوان هەر دوولادا ئەنجامدراوە که تا ئێستا نەگەیشتووەتە ئەنجام".
جه‌ختیشیكرده‌وه: ئەو رێکكەوتنە بەو ئاسانی و ساناییە نییە و تا ئێستا هیچ رێککەوتنێک لەو بارەیه‌وه واژوو نەکراوە.
بەرپرسی راگەیاندنی وەزارەتی نەوتی ئێران ئاماژه‌ی به‌وه‌شكرد: كونسوڵی ئێران له سلێمانی نامه‌یه‌كی ئاڕاسته‌ی وه‌زاره‌تی نه‌وتی ئێران كردووه و رایگه‌یاندووه، پارێزگاری سلێمانی پێیوتوون ته‌نده‌ری راكێشانی بۆری نه‌وتی هه‌رێم بۆ خاكی ئێران ئاماده‌یه له‌كاتێكدا ئه‌وان (ئێران) تا ئێستا هیچ رێككه‌وتنێكیان له‌و باره‌یه‌وه له‌گه‌ڵ هه‌رێم نه‌كردووه.
ده‌نگۆی رێككه‌وتنی نێوان ئێران و هه‌رێم بۆ راكێشانی بۆری نه‌وت له‌كاتێكدایه، بۆری هه‌نارده‌ی نه‌وتی هه‌رێم بۆ توركیا تا ئێستا چه‌ندین جار رووبه‌ڕووی كێشه بووه‌ته‌وه كه به‌هۆیه‌وه هه‌نارده‌ی نه‌وت چه‌ند جارێك راگیراوه، درێژترین ماوه‌ش له‌مانگی رابردوودا، كه به‌هۆیه‌وه هه‌رێم زیانێكی زۆری به‌ركه‌وت.
"نازم دەباغ" نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران بۆ خه‌ندان ئاشکرایکرد: گفتووگۆی نێوان حکوومەتی هەرێم و تاران لەسەر راکێشانی بۆری نەوت بەردەوامە.
بەڵام ده‌باغ هاوشێوەی بەرپرسە ئێرانییەکە جه‌ختیكرده‌وه، تا ئێستا نەگەیشتوونەتە رێکكەوتن، هەرچەنده ئێستا لە رێگەی تانکەره‌وە نەوتی هەرێم لە رێگەی خاکی ئیرانەوە هه‌نارده ده‌كرێت.
وتیشی: "گفتوگۆکان بەردەوامن و بەمزووانە وەفدی وەزارەتی سامانە سروشتyیەکان بۆ هەمان مەبەست سەردانی ئێران دەکات و هیوادارم بە زووترین کات گفتوگۆکانمان بگەنە ئەنجام".
"هەناردەی نەوتی هەرێم لە رێگەی ئێرانەوە سوودی دوولایەنەی بۆ هەردوولا هەیە، گرنگترین سوودیش بوونی ئاسایش و ئەمنیەتی تۆکمەی ئەو بۆریە نەوتەیە کە ئەمەش وا دەکات هەناردەی نەوت بەهۆی کاری تێکدەرییەوە پەکی نەکەوێت" بەرپرسی راگەیاندنی وەزارەتی نەوتی ئێران وایوت.
وته‌ی ئەو بەرپرسە ئێرانییە ئاماژه‌یه بۆ تەقاندنەوەی ناو بە ناوی بۆری نەوتی هەرێمی کوردستان بۆ توركیا كه هه‌رێمی كوردستان پشتی سه‌ره‌كی پێده‌به‌ستێت بۆ هه‌نارده‌كردنی نه‌وته‌كه‌ی.
دوای بەشداریكردنی لە ڕێوڕەسمی كردنەوەی دیداری سلێمانی، نیوەڕۆی ئەمڕۆ چوارشەممە 16 - 3 - 2016 بەرێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان، لە شاری سلێمانی پێشوزای لە بەڕێز ئیلی مۆرگانۆڤ باڵیۆزی ڕووسیای فیدرال لە عێراق و شاندێكی یاوەری كرد كە لە كونسولی گشتیی ڕووسیای فیدرال لە هەرێمی كوردستان و چەند بەرپرسیارێكی دیكە پێكهاتبوو.
لە دیدارەكەدا دوایین پێشهاتەكانی شەڕی دژی تیرۆر لە هەرێمی كوردستان و عێراق و سووریا تاوتوێ كرا و تیشك خرایە سەر كاریگەریی ئەو شەڕە لەسەر ئێستا و داهاتووی ناوچەكە بە گشتی.
هەر لە دیدارەكەدا بەڕێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان سوپاسی ڕووسیای فیدرالی كرد بۆ ئەو هاوكارییە سەربازییەی وڵاتەكەیان كە چەند ڕۆژی ڕابردوو گەیشتە هەرێمی كوردستان و دووپاتی كردەوە كە هەرێمی كوردستان خوازیاری بەرەوپێشبردنی پەیوەندییەكانییەتی لەگەڵ ڕووسیای فیدرال. جەختی لەوەش كردەوە كە بۆ شكاندنی تیرۆرستانی داعش لە كوردستان و ناوچەكە، پێشمەرگە پێویستی بە هاوكارییی بەردەوامیی كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی هەیە.
لە بەشێكی دیكەی دیدارەكەدا باس لە پەیوەندییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و حكوومەتی عێراقی فیدرال كرا و تیشك خرایە سەر كێشە هەڵواسراوەكانی نێوان هەولێر و بەغدا. لەمبارەیەشەوە بەرێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان دووپاتی كردەوە كە هەرێمی كوردستان وەك هەمیشە خوازیارە هەموو كێشە و ناكۆكییەكانی لە ڕێگەی گفتوگۆ و لێكگەیشتنەوە لەگەڵ حكوومەتی عێراقی فیدرال چارەسەر بكات و هەر بەم ڕێگەیەش بیر لە شێوازێكی دیكەی پەیوەندی لە نێوان هەردوولادا بكرێتەوە، چونكە شێوازی پەیوەندیی پێشتری هەولێر و بەغدا شكستی هێناوە و سەركەوتوو نەبووە.
لای خۆیەوە بەرێز باڵیۆزی ڕووسیای فیدرال خۆشحاڵیی خۆی بە سەردانی هەرێمی كوردستان و دیداری لەگەل بەڕێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستانی دەربڕی، هەروەها پشتگیریی ڕووسیای فیدرالی بۆ هەرێمی كوردستان لە شەڕی دژی داعشدا دووپات كردەوە و هیوای سەركەوتنی بۆ پێشمەرگە و كوردستان لەو شەڕەدا خواست.
نیوەڕی ئەمڕۆ پێنجشەممە 17 - 3 - 2016 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان، پێشوازی لە بەڕێز فیلیپ هامۆند وەزیری دەرەوەی بەریتانیا و شاندێكی یاوەری كرد كە لە بەرێزان باڵیۆزی بەریتانیا لە عێراق و ژمارەیەك بەرپرسی دیكەی بەریتانی پێكهاتبوو.
لە دیدارێكدا كە بەڕێزان قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆك وەزیران، وەزیرانی ناوخۆ و پلاندانان و گوتەبێژی فەرمیی حكوومەتی هەرێمی كوردستان ئامادەی بوون، بەڕێز هامۆند خۆشحاڵیی خۆی بە سەردانی هەرێمی كوردستان دەربڕی و باسی بارودۆخی عێراق بەگشتی و هەرێمی كوردستان بەتایبەتی لە ڕووی قەیرانی داراییەوە كرد. هەروەها دەستخۆشی لە هەوڵەكانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان كرد بۆ ئەو ڕێكار و پرۆگرامە چاكسازییەی كە بەمەبەستی تێپەڕاندنی قەیرانی دارایی گرتووەیەتە بەر و لەم بوارەشدا هاوكاریی وڵاتەكەی بۆ ئەم هەوڵانەی حكوومەتی هەرێمی كوردستان پیشان دا.
ئاماژەی بەوەش دا كە وەستاندن و تێكشكاندنی هێرش و مەترسییەكانی تیرۆر لەلایەن پێشمەرگەوە و حەواندنەوەوە و دابینكردنی خزمەتگوزاری بۆ ژمارەیەكی یەكجار زۆری پەنابەر و ئاوارەی دەستی تیرۆر لەلایەن خەڵك و حكوومەتی هەرێمی كوردستانەوە، جێگە و پێگەیەكی تایبەتی بە هەرێمی كوردستان بەخشیوە لە سەرتاسەری ئەورووپا و جیهان و هیوای خواست كە هێزی پێشمەرگە ڕۆڵێكی بەرچاوی لە پلانی ئازادكردنەوەی شاری مووسڵدا هەبێت.
لای خۆیەوە بەڕێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان سوپاسی ئەو سەردانە و هاوكارییەكانی وڵاتی بەریتانیای بۆ هەرێمی كوردستان و هێزی پێشمەرگە كرد و دووپاتی كردەوە كە بەهۆی قەیرانی دارایی و هاتنی ژمارەیەكی یەكجار زۆری ئاوارە و پەنابەری دەستی تیرۆرەوە، هەرێمی كوردستان پێویستی بە هاوكاریی زیاتری كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی هەیە.
لە بەشێكی دیكەی قسەكانیدا بەڕێز نێچیرڤان بارزانی باسی لە بارودۆخی هەرێمی كوردستان و ڕێكارەكان و پلانی چاكسازیی حكوومەتی هەرێم بۆ تێپەڕاندنی قەیرانی دارایی كرد و دووپاتی كردەوە كە حكوومەت لەسەر چاكسازیی جددییە و دەربارەی شەفافیەت لە داهاتەكاندا دەستی بە كار كردووە و لەمبارەیەشەوە ڕاوێژ بە لایەنە پسپۆڕە نێودەوڵەتیەكان دەكات و بەریتانیاش دەتوانێت بۆ ئەم مەبەستە هاوكاریی حكوومەتی هەرێمی كوردستان بكات.
تاوتوێكردنی پلانی ئازادكردنی مووسڵ لە دەستی تیرۆرستانی داعش و بارودۆخی ناوچەكە بەگشتی و گۆڕینەوەی بیروبۆچوون لەسەر چەند بابەتێكی پەیوەندیدار، لایەنێكی دیكەی دیدارەكە بوو.
قوباد تاڵەبانی ڕایگەیاند : مەترسی گەورە لە عیراق وكردستان، نەشەڕی دژ بە تیرۆریستانی داعشە ونە كێشە سیاسیەكانە، بەڵكو قەیرانی داراییە و حكومەتی هەرێم پلانێكی تۆكمەی بۆ دەرباز بوون لەو قەیرانە دەستپێكرووە.
جێگری سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران قوباد تاڵەبانیرۆژی پێنجشه‌ممه 17-3-2016لە میانی بەشداری كردنی لە پانێڵیكدا لە دیداری سلێمانی / زانكۆی ئەمریكی رایگەیاند : ئەگەر ئابوریمان باش نەبێت ئەوا ناتوانین لە شەری دژ بە تیرۆریستانی داعش سەركەوتوو بین، بۆیە ئابوریەكی بەهێز زۆر گرنگە بۆ ئەوەی سەركەوتوو تر بین لەو شەرە نەخوازراوەدا.
ئاماژەی بەوەشدا كە رۆژ بەرۆژ بەسەر قەیرانەكان زاڵتر دەبین ووتی: دڵنیاشم بەسەر داعش سەردەكەوین وبنبری دەكەین وقەیرانی داراییش چارەسەر دەكەین چونكە ئیرادەمان هەیە بۆ چارسەر وبڕیاری بوێریش دەدەین لەو بارەیەوە.
سەبارەت بە پلانەكانی حكومەت بۆ دەرباز بوون لە قەیرانی دارایی جێگری سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران ڕایگەیاند : پلانەكانمان مەودای درێژخاین وپلانی مەودای كورتیشمان هەیە، چونكە كێشە كەڵەكە بووەكانی زیاتر لە 20 ساڵی رابردوو بە رۆژ ودوو رۆژ چارسەر ناكرێن، پلانەكانیش پێك هاتوون لە ، یەكەم: كەم كردنەوەی خەرجییەكانی حكومەت، دووەم: زیاد كردنی داهاتی غەیرە نەوت لەبەر دابەزینی نرخەكەی لەبازارەكانی جیهان، سێیەم: بڕیاری چاكسازیمان داوە ودەشیكەین".
سەبارەت بەچۆنیەتی زیاد كردنی داهاتی غەیرە نەوت قوباد تاڵەبانی ئاماژەی بەوە دا كە سیستەمی باج وگومرگ لە كوردستان پێداچوونەوەی تێدا دەكرێت چونكە ئەو سیستەمەی بەكارە لە ئێستادا لاوازە، بۆیە گوڕانكاری بەسەردا دێت لە پێناو رێكخستنەوەی وزیاتر سوود وەرگرتن لەو داهاتە.
سەبارەت بە كەرتی نەوت ووتی "كەرتی نەوت شەفافتر دەكەین ولایەنێكی دەرەكی تایبەتمەندیش بە وردبینی لەو كەرتە بەشدار دەكەین، بۆ ئەوەی زیاتر شەفاف بكرێت وئەو گومانانە بڕەوێنەوە كە لەسەر ئەو دۆسیەیە هەیە."
وتیشی " ئیش لەسەر ئەوە دەكەین كە هەندێك لە سێكتەرەكان بدەین بە كەرتی تایبەت بۆ ئەوەی خەرجی حكومەت لەو كەرتانەدا كەمتر ببێتەوە."
بەنمونە، قوباد تاڵەبانی ئاماژەی بە كەرتی كارەبادا ووتی : ساڵی 2014 زیاتر لە 3 ملیار و500 هەزار دۆلارمان بۆ دابینكردنی كارەبا تەرخانكردووە وكارەباش باش نەبوو، خەڵكیش مافی خۆیەتی ئەو گلییە بكات، بۆیە پیمان وایە كاتی ئەوە هاتووە بدرێت بە كەرتی تایبەت ودڵنیاشم كەرتی تایبەت باشتر ئیدارەی دەكات".
ئاماژەی بە بڕی داهات وخەرجییەكانی حكومەتدا و وتی "هەوڵی ئەوە دەدەین هاوسەنگییەك لە نێوان داهات وخەرجییەكانی حكومەت دروستبكەین".
سەبارەت بە نەهێشتنی دوو موچەیی وموچە خۆری بندیوار ڕایگەیاند: یەكێك لە پلانەكانمان پێداچونەوە بە هەیكەلیەتی حكومەت و رێكخستنەوەی میلاكاتە، ولەئێستاشدا خەریكی دامەزراندنی پرۆسەی بە ئەلكترۆنی كردنی موچە بۆ ئەوەی بتوانین دوو موچەیی وبندیوار نەهێڵین".
لە كۆتایی قسەكانیدا بەرێز جێگری سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران ووتی " ئێمە گەشبینین لەبەر ئەوەی نەخۆشیەكە وشوێنی كەموو كوڕیەكانمان دیاری كردووە ودەشزانین چۆن چارەسەری بكەین، پێویستمان بە ئیرادەیە وئیرادەشمان هەیە وبڕیاری بوێریش دەدەین بۆ ئەوەی لەهەموو قەیرانەكان دەربازمان ببێت".
سەرلەبەیانیی ئەمڕۆ شەممە 19 - 3 - 2016 بە ئامادەبوونی بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان و بەڕێزان وەزیری گەشتیاریی لوبنان، وەزیری ڕۆشنبیریی عێراقی فیدرال، وەزیران و پەرلەمانتارانی هەرێمی كوردستان، نوێنەرانی ئاژانس و كۆمپانیاكانی گەشتیاری لە جیهان و وڵاتانی ناوچەكە و عێراق و بەرپرسانی حزبی و حكوومی و كەسایەتیانی ئەكادیمی و هاوڵاتیان، لە شاری هەولێر گەورەترین كۆنفرانسی نێودەوڵەتی گەشتیاری سازكرا.
لە ڕێوڕەسمی كۆنفرانسەكەدا بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان وتەیەكی پێشكەش كرد و تیایدا جگە لە بەخێرهێنانی میوانان و دەربڕینی خۆشحاڵی بە بەشداریكردنی بەرپرسان و نوێنەران و ئاژانس و كۆمپانیاكانی گەشتیاری بیست و حەوت وڵات لەو كۆنفرانسەدا، جەختی لەوە كردەوە كە لە دۆخێكی وەك ئەمڕۆی هەرێمی كوردستان كە شەڕی دژی تیرۆر و قەیرانی دارایی لە ئارادان، بەشداری ئەم ژمارە زۆرەی ئاژانس و كۆمپانیا جیهانییەكان، دڵنیایى و پشتیوانى و په‌یامێكى به‌نرخە بۆ هەرێمی كوردستان و هیوای خواست ئەمە ببێتە هۆكاری هەڵنانی هه‌نگاوى گه‌وره‌تر بۆ فراونبوون و بووژانەوەی كه‌رتى گه‌شتیارى كه بتوانێت به‌شدارییه‌كى كارا له دابینكردنى داهاتى دیكه‌دا بۆ هه‌رێمى كوردستان بكات.
هەروەك هیوای خواست كۆنفرانسەكە ببێته پردێك و كردنه‌وه‌ى ده‌رگایه‌كى دیكه‌ى جیهان به ڕووى هه‌رێمى كوردستاندا بە تایبەت كە هەڵكەوتەی جوگرافی هەرێم و شوێنەوارە مێژووییەكانی دەرفەتی باش بۆ ئەم بوارە دورست دەكەن و كۆمه‌ڵگه و خه‌ڵكى میواندۆست و میوانپه‌روه‌ر‌ى كوردستانیش، هانده‌رێكى دیكه‌ى گه‌شتیارین و، گه‌شتیارانى بیانى هه‌ر له یه‌كه‌م ساتى گه‌یشتنیان به فڕۆكه‌خانه و سنووره‌كانى كوردستان، یه‌كه‌م شت كه هه‌ستى پێده‌كه‌ن، دڵگه‌رمى، ڕووخۆشى و، پێشوازیى گه‌رمى خه‌ڵكی كوردستانە، كه ئەمە خەسڵەتێكی سەركیی ئەم وڵاتە و ئەم خەڵكەیە.
لە بەشێكی دیكەی وتەكەیدا بەڕێزیان ئاماژەی بەوە دا كە حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان وێڕاى كاركردن بۆ بنیاتنانى ژێرخانى گه‌شتیارى، دابینكردنى ئاسایش و، ئاسانكارى بۆ هاتنى گه‌شتیاران، كارى كردووه بۆ ئه‌وه‌ى ڕووى وه‌به‌رهێنان و سه‌رمایه‌گوزارى و كه‌رتى تایبه‌تیش به شێوه‌یه‌كى فراوان ئاراسته‌ى ئه‌و بواره گرنگه بكات و، له‌مباره‌یه‌وه هه‌موو ئاسانكارییه‌كى پێشكه‌ش كردووه. دووپاتیشی كردەوە له‌وه‌ته‌ى ده‌سته‌ى وه‌به‌رهێنان لە ساڵى 2006 له هه‌رێمى كوردستان دروست بووه، تا ئێستا به بڕى زیاتر له (6) ملیار دۆلار وه‌به‌رهێنان له كه‌رتى گه‌شتیاریدا كراوه، به‌ڵام له‌به‌ر ئه‌وله‌ویات و ناچاریى حكوومه‌ت به گرنگیدان به كه‌رته پێویست و له‌پێشه‌كانى دیكه‌ى ژیان، هێشتا وه‌ك پێویست نه‌توانراوه كار له‌م كه‌رته‌دا بكرێت جیا لەوەی به‌هۆى شه‌ڕى تیرۆر و قه‌یرانى دارایى و بڕینى بودجه‌ى هه‌رێم له‌لایه‌ن حكوومه‌تى عیراقه‌وه، وه‌ك هه‌موو كه‌رته‌كانى دیكه، كاریگه‌ریى خراپ له‌سه‌ر كه‌رتى گه‌شتیارییش دروست بووه.
دواتر باسی لە ئامارەكانی گەشەی كەرتی گەشتیاری لە نێوان ساڵى 2007 بۆ 2016 لە هەرێمی كوردستان كرد كە گەشەیەكی بەرچاوی بەخۆیەوە بینیوە بە جۆرێك لە 105 هۆتێلی گەشتیاری بۆ 620 هۆتێل و، له 129 ڕیستورانی گەشتیاری بۆ 764 ڕێستوڕانت و له 377 هه‌زار گەشتیارەوە بۆ نزیكه‌ى سێ ملیۆن گه‌شتیار به‌زر بۆته‌وه و حكوومەتیش به‌و ئامانجه كار ده‌كات، كه ئه‌م كه‌رته له‌گه‌ڵ هه‌ردوو كه‌رته‌كانى كشتوكاڵ و پیشه‌سازى، له جیاتى كه‌رتى نه‌وت و گازى سروشتى، ببنه سه‌رچاوه‌ى سه‌ره‌كیى داهات.
جەختی لەوەش كردەوە كە پێشخستنى گه‌شتیارى هه‌ر به‌ته‌نیا دروستكردنى هۆتێل و ڕێستوڕانتى پێنج ئه‌ستێره‌یى و سه‌یرانگه و پڕۆژه‌ى گه‌وره‌ى گه‌شتیارى نییه، به‌ڵكوو دروستكردنى كه‌لتوور و ڕۆشنبیریى گه‌شتیارى، خزمه‌تى باش، خزمه‌تگوزاریى پێشكه‌وتووى گه‌شتیاریش، لایه‌نێكى سه‌ره‌كیى ئه‌و كه‌رته گرنگه‌یه و له‌م بواره‌شدا هه‌رێمى كوردستان شانسێكى باشى هه‌یه و خه‌ڵكى كوردستان حه‌زیان له گه‌شتیارى و ئارامییە، به‌ڵام هێشتا پێگه‌یشتنێكى باشترى كه‌لتوور و ڕۆشنبیریى گه‌شتیارى له هه‌رێمى كوردستان پێویسته و ئەمەشی بە كاری حكوومه‌ت و ده‌زگا په‌یوه‌نداره‌كانى ئه‌م بواره و دەزگاكانی ڕاگه‌یاندن زانی.
هه‌روەها داوای له وه‌به‌رهێنه‌ران، سه‌رمایه‌داران و كه‌رتى تایبه‌تى ناوخۆیى و بیانى كرد كه زه‌مینه‌ى له‌بارى گه‌شتیارى له هه‌رێمى كوردستان و، ئه‌و هه‌موو ده‌رفه‌ته گه‌وره‌یه‌ى له بوارى گه‌شتیاریدا هه‌یه بقۆزنه‌وه، بۆ ئه‌وه‌ى به‌شدارییه‌كى كارا له فراوانكردنى كه‌رتى گه‌شتیارى له هه‌رێمى كوردستاندا بكه‌ن و كار و پڕۆژه‌ى گه‌شتیارى ئه‌نجام بده‌ن و حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستانیش هه‌موو هاوكارى و ئاسانكارییه‌كیان پێشكه‌ش ده‌كات.
لە كۆتایی وتەكەیدا ڕێز و نەوازشی بۆ گیانی پاكی شەهیدانی كوردستان نارد كه بۆ به‌رگرى له كوردستان گیان و خوێنى خۆیان به‌خشى. هەروەها ماندوونه‌بوون و ده‌ستخۆشى له پێشمه‌رگه قاره‌مانه‌كانى كوردستان كرد كه ئێستا له به‌ره‌كانى جه‌نگدا كوردستان ده‌پارێزن، بۆ ئه‌وه‌ى وڵات ئارام و سه‌قامگیر بێت و له كه‌شێكى ئارام و سه‌قامگیردا بتوانرێت كار بۆ ئاوه‌دانكردنه‌وه و پێشخستنى كوردستان بكرێت. بە بۆنەی هاتنەوەی جەژنی نەورۆزی نەتەوەییشەوە، جەژنە پیرۆزەی لە هەموو خەڵكی كوردستان كرد و هیوای سەركەوتنی بۆ كۆنفرانسەكە و كاتێكی خۆشی بۆ میوانانی بەشدار لە كۆنفرانسەكەدا خواست.
دەقی ووتەی بەڕێز نێچیرڤان بارزانی:
میوانان و ئاماده‌بووانى به‌ڕێز،
به‌ڕێزان وه‌زیرى گه‌شتیاریى لوبنان، وه‌زیرى ڕۆشنبیریى عیراقى فیدراڵ، باڵیۆز و كوسنوڵانی وڵاتانی بیانی لە هەولێر و بەغدا و هەموولایەكتان بەخێربێن،بەخێرهاتنی نوێنه‌رانى ئاژانس و كۆمپانیاكانى گه‌شتیارى له جیهان، وڵاتانى ناوچه‌كه و له عیراق دەكەم مایه‌ى خۆشحاڵیى ئێمه و خه‌ڵكى هه‌رێمى كوردستانه كه ئه‌مڕۆ لێره، له هه‌ولێر پێشوازیتان لێده‌كه‌ین و، له كۆنفرسێكى نیوده‌وڵه‌تیدا بۆ گه‌شتیارى، له‌گه‌ڵتاندا به‌شدار ده‌بین. هاتن و به‌شداریكردنى به‌رپرسان و نوێنه‌ران و، ئاژانس و كۆمپانیاكانى بوارى گه‌شتیاریى (27) وڵات له هه‌موو كیشوه‌ره‌كانى دنیاوه بۆ هه‌ولێر، به‌تایبه‌تى له دۆخێكى وه‌ك ئه‌مڕۆى هه‌رێمى كوردستان و ناوچه‌كه‌دا، كه شه‌ڕى دژى تیرۆر و قه‌یرانى دارایى له ئارادان و، كاریگه‌ریى نه‌رێنییان له هه‌موو بواره‌كانى ژیان كردووه، وێڕاى ئه‌وه‌ى بۆ كه‌رتى گه‌شتیارى ڕووداوێكى گرنگه، بۆ هه‌رێمى كوردستانیش، دڵنیایى، پشتیوانى و په‌یامێكى به‌نرخه.
هیوادارین سازكردنى ئه‌م كۆنفرانسه و به‌شداریى ئه‌و ژماره گه‌وره‌یه‌ى كۆمپانیا و ئاژانسه‌كانى گه‌شتیاریى وڵاتانى جیهان، ببێته هۆى هه‌ڵنانى هه‌نگاوى گه‌وره‌تر بۆ فراونبوونى كه‌رتى گه‌شتیارى له هه‌رێمى كوردستان و بووژانه‌وه‌ى ئه‌م كه‌رته، كه بتوانێت به‌شدارییه‌كى كارا له دابینكردنى داهاتى دیكه‌دا بۆ هه‌رێمى كوردستان بكات، هه‌روه‌ها ببێته پردێك و كردنه‌وه‌ى ده‌رگایه‌كى دیكه‌ى جیهان به ڕووى هه‌رێمى كوردستاندا و، وڵاته‌كه‌مان بكاته ئاراسته و ڕووگه‌یه‌كى دیكه‌ى گه‌شتیارى، بۆ ئه‌و گه‌شتیارانه‌ى ساڵانه له سه‌رتاسه‌رى جیهانه‌وه، ڕوو له ڕۆژهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست ده‌كه‌ن.
هه‌رێمى كوردستان له ڕووى گه‌شتیارییه‌وه، هه‌ڵكه‌وته‌یه‌كى جوگرافیى گونجاو، سروشتێكى جوان، هه‌وایه‌كى سازگار، كه‌شێكى له‌بار و، ده‌یان جێگه گەشتیاری و شوێنه‌وارى مێژوویى هه‌یه و، ده‌كرێ له هه‌رچوار وه‌رزه‌كانى ساڵدا، ببێته ڕووگه‌یه‌كى دیكه‌ى گه‌شتیارى، بۆ گه‌شتیارانى عیراق، وڵاتانى ناوچه‌كه و ته‌واوى جیهانیش.
هه‌روه‌ها كۆمه‌ڵگه و خه‌ڵكى میواندۆست و میوانپه‌روه‌ر‌ى كوردستان، هانده‌رێكى دیكه‌ى گه‌شتیارین و، گه‌شتیارانى بیانى هه‌ر له یه‌كه‌م ساتى گه‌یشتنیان به فڕۆكه‌خانه و سنووره‌كانى كوردستان، یه‌كه‌م شت كه هه‌ستى پێده‌كه‌ن، سه‌رنجیان ڕاده‌كێشێت و خۆشحاڵیان ده‌كات، دڵگه‌رمى، ڕووخۆشى و، پێشوازیى گه‌رمى خه‌ڵكه‌ى كوردستانە، كه ئەمە خەسڵەتێكی سەركیی ئەم وڵاتە و ئەم خەڵكەیە و هیوادارم بەردەوام بەم شێوەیە بمێنێتەوە.
به‌ڕێزان..
حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان وێڕاى كاركردن بۆ بنیاتنانى ژێرخانى گه‌شتیارى، دابینكردنى ئاسایش و، ئاسانكارى بۆ هاتنى گه‌شتیاران، كارى كردووه بۆ ئه‌وه‌ى ڕووى وه‌به‌رهێنان و سه‌رمایه‌گوزارى و كه‌رتى تایبه‌تیش به شێوه‌یه‌كى فراوان ئاراسته‌ى ئه‌و بواره گرنگه بكات و، له‌مباره‌یه‌وه هه‌موو ئاسانكارییه‌كى پێشكه‌ش كردووه. له‌وه‌ته‌ى كه ده‌سته‌ى وه‌به‌رهێنان ساڵى 2006 له هه‌رێمى كوردستان دروست بووه، تا ئێستا به بڕى زیاتر له (6) ملیار دۆلار وه‌به‌رهێنان له كه‌رتى گه‌شتیاریدا كراوه.
به‌ڵام وێڕاى هه‌بوونى بنه‌ما سه‌ره‌كییه‌كانى گه‌شتیاریش، له لایه‌ك له‌به‌ر ئه‌وله‌ویات و ناچاریى حكوومه‌ت به گرنگیدان به كه‌رته پێویست و له‌پێشه‌كانى دیكه‌ى ژیان له هه‌رێمى كوردستان، هێشتا وه‌ك ئه‌وه‌ى ئێمه ده‌مانه‌وێت نه‌توانراوه كار له‌م كه‌رته‌دا بكرێت، له لایه‌كى دیكه‌شه‌وه نزیكه‌ى دوو ساڵى ڕابردوو به‌هۆى شه‌ڕى تیرۆر و قه‌یرانى دارایى و بڕینى بودجه‌ى هه‌رێم له‌لایه‌ن حكوومه‌تى عیراقه‌وه، وه‌ك هه‌موو كه‌رته‌كانى دیكه، كاریگه‌ریى خراپ له‌سه‌ر كه‌رتى گه‌شتیارییش دروست بووه. ئه‌مه‌ش ئه‌نجامێكى زۆر ئاساییى بارودۆخى ناوچه‌كه‌یه و دڵنیاین كه به باشبوونى دۆخه‌كه، گه‌شتیاریش ده‌گه‌ڕێته‌وه سه‌ر دۆخى جارانى و، باشتریش ده‌بێت.
ئه‌گه‌ر سه‌یرێكى ئاماره‌كانى نێوان ساڵى 2007 بۆ 2016 بكه‌ین، ده‌بینین كه به‌ره‌وپێشچوونێكى گه‌وره له بوارى گه‌شتیاریدا له هه‌رێمى كوردستان ڕووى داوه. بۆ نموونه ساڵى 2007 ته‌نیا (105) هۆتێلمان له هه‌رێمى كوردستان هه‌بووه، كه‌چى ئێستا ئه‌و ژماره‌یه ساڵى 2016 بۆ (620) هۆتێل و، ڕێستوڕانته گه‌شتیارییه‌كانیش له (129)ه‌وه، بۆ (764) ڕێستوڕانت به‌رز بۆته‌وه.
هه‌روه‌ها ژماره‌ى گه‌شتیاران له نێوان ئه‌و ساڵانه‌دا، له (377) هه‌زاره‌وه، بۆ نزیكه‌ى (سێ) ملیۆن گه‌شتیار به‌زر بۆته‌وه، كه زۆربه‌یان له ناوه‌ڕاست و خوارووى عیراق و ئێرانه‌وه هاتوون، ئه‌وانى دیكه‌ش گه‌شتیارانى وڵاتانى ناوچه‌كه و جیهان بوون.
حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان پلانى فراوانى بۆ پێشخستنى كه‌رتى گه‌شتیارى هه‌یه و به‌و ئامانجه كار ده‌كات، كه ئه‌م كه‌رته له‌گه‌ڵ هه‌ردوو كه‌رته‌كانى كشتوكاڵ و پیشه‌سازى، له جیاتى كه‌رتى نه‌وت و گازى سروشتى، ببنه سه‌رچاوه‌ى سه‌ره‌كیى داهات و، به دامه‌زراندنى ژێرخانى ئه‌و كه‌رتانه، ئیتر هه‌رێمى كوردستان بۆ دابینكردنى داهات، كه‌مترین پشتبه‌ستنى به كه‌رتى نه‌وت و گازى سروشتى هه‌بێت.
به‌ڕێزان،
پێشخستنى گه‌شتیارى هه‌ر به‌ته‌نیا دروستكردنى هۆتێل و ڕێستوڕانتى پێنج ئه‌ستێره‌یى و سه‌یرانگه و پڕۆژه‌ى گه‌وره‌ى گه‌شتیارى نییه، به‌ڵكوو دروستكردنى كه‌لتوور و ڕۆشنبیریى گه‌شتیارى، خزمه‌تى باش، خزمه‌تگوزاریى پێشكه‌وتووى گه‌شتیاریش، لایه‌نێكى سه‌ره‌كیى ئه‌و كه‌رته گرنگه‌یه. له‌م بواره‌شدا هه‌رێمى كوردستان شانسێكى باشى هه‌یه و خه‌ڵكى كوردستان حه‌زیان له گه‌شتیارى و ئارامییە له ژیان، كه ئه‌مه‌ش وا ده‌كات بڵاوبوونه‌وه‌ى كه‌لتوور و ڕۆشنبیریى گه‌شتیارى ئاسانتر بێت و، ژینگه‌ى كۆمه‌ڵایه‌تیى كوردستان بۆ گه‌شتیارى و هاتنى گه‌شتیارانى بیانى، هاوكار و یارمه‌تیده‌ر بێت.
به‌ڵام وێڕاى ئه‌مه‌ش، هێشتا پێگه‌یشتنێكى باشترى كه‌لتوور و ڕۆشنبیریى گه‌شتیارى له هه‌رێمى كوردستان پێویسته. بۆ ئه‌مه‌ش هه‌م ده‌بێ حكوومه‌ت و ده‌زگا په‌یوه‌نداره‌كانى ئه‌م بواره له كوردستان، به شێوه‌یه‌كى زانستیانه كارى جددیتر له‌سه‌ر ئه‌م لایه‌نه گرنگه‌ى گه‌شتیارى بكه‌ن، هه‌م ڕاگه‌یاندنیش ده‌توانێت ڕۆڵێكى كاریگه‌ر له‌م بواره‌دا بگێڕێت و، به‌شدارییه‌كى كارا له دروستكردن و په‌ره‌پێدان و بڵاوكردنه‌وه‌ى ئه‌و كه‌لتووره‌دا، بكات. هیوادارم ئه‌م كۆنفرانسه‌ش بتوانێت له‌مباره‌یه‌وه هاوكارییه‌ك بۆ كه‌رتى گه‌شتیارى له هه‌رێمى كوردستان بكات و، له باس و پانێڵه‌كانیدا، گرنگى به‌م لایه‌نه و چۆنیه‌تیى پێشخستنى ئەم بوارە بدات.
هه‌ر له‌م ده‌رفه‌ته‌دا داوا له وه‌به‌رهێنه‌ران، سه‌رمایه‌داران و كه‌رتى تایبه‌تى ناوخۆیى و بیانى ده‌كه‌م، كه زه‌مینه‌ى له‌بارى گه‌شتیارى له هه‌رێمى كوردستان و، ئه‌و هه‌موو ده‌رفه‌ته گه‌وره‌یه‌ى له بوارى گه‌شتیاریدا هه‌یه بقۆزنه‌وه، بۆ ئه‌وه‌ى به‌شدارییه‌كى كارا له فراوانكردنى كه‌رتى گه‌شتیارى له هه‌رێمى كوردستاندا بكه‌ن. له شوێنه‌واره‌كان، چیاكان، چۆڵه‌وانى، ده‌شتوده‌ر، چه‌م و ڕووباره‌كانى كوردستان سوود ببینن، كه هه‌موو وه‌رزه‌كانى ساڵ بۆ گه‌شتیاریى گونجاون و، كار و پڕۆژه‌ى گه‌شتیارى لێ ئه‌نجام بده‌ن. حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستانیش هه‌موو هاوكارى و ئاسانكارییه‌ك پێشكه‌ش ده‌كات.
گه‌شتیارى بۆ هه‌رێمى كوردستان كه‌رتێكى زۆر گرنگه و، بۆ ڕێگه‌خۆشكردن و هاندانى سه‌رمایه‌گوزاریى زیاتر و وه‌به‌رهێنان و ئاراسته‌كردنى باشترى كه‌رتى تایبه‌ت بۆ گه‌شتیارى، داوا له وه‌زاره‌تى شاره‌وانى و ده‌سته‌ى گشتیى گه‌شتوگوزار و داموده‌زگاكانى بوارى گه‌شتیارى له حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان ده‌كه‌م، كه هه‌موو ئاسانكارییه‌ك پێشكه‌ش بكه‌ن و، ڕۆتین و بیرۆكراسى كه‌م بكه‌نه‌وه، بۆ ئه‌وه‌ى گه‌شتیارى ببێته سه‌رچاوه‌یه‌كى گه‌وره‌ى داهات و، به‌شدارییه‌كى كارا له به‌رنامه‌ى حكوومه‌تدا بۆ دابینكردنى خۆشگوزه‌رانى و پێشكه‌شكردنى خزمه‌تگوزاریى باشتر بكات.
هه‌ر له‌م بۆنه‌یه‌دا و به‌رله كۆتایى، به‌وپه‌ڕى ڕێز و حورمه‌ته‌وه، سه‌رى ڕێز و نه‌وازش بۆ شه‌هیدانى كوردستان داده‌نوێنین، كه بۆ به‌رگرى له كوردستان گیان و خوێنى خۆیان به‌خشى. ماندوونه‌بوون و ده‌ستخۆشى له پێشمه‌رگه قاره‌مانه‌كانى كوردستان ده‌كه‌م، كه ئێستا له به‌ره‌كانى جه‌نگدا كوردستان ده‌پارێزن، بۆ ئه‌وه‌ى وڵات ئارام و سه‌قامگیر بێت و، ئه‌مڕۆ بتوانین لێره له كه‌شێكى ئارام و سه‌قامگیردا كار بۆ ئاوه‌دانكردنه‌وه و پێشخستنى كوردستان بكه‌ین و، له سایه‌ى خۆڕاگرى و قاره‌مانیه‌تیى ئه‌واندا، خه‌ڵكى كوردستان پێشوازى له جه‌ژنى نه‌ته‌وه‌ییان دەكه‌ن. لێرەوە گەرمترین پیرۆزبایی لە هەموو خەڵكی كوردستان دەكەم بەبۆنەی جەژنی نەورۆزەوە.
دووباره به‌خێرهاتنى هه‌موو لایه‌كتان ده‌كه‌م، هیواى سه‌ركه‌وتن بۆ كۆنفرانسه‌كه‌تان ده‌خوازم، ده‌ستخۆشى له وەزیری شاره‌وانى دەكەم. دەستخۆشی لە سەرۆكی ده‌سته‌ى گشتیى گه‌شتوگوزاری هەرێم و ستاف و كارمەندان و ئەوانەی كە لەگەڵیاندا كاریان كردووە بۆ ئەم كۆنفرانسە، دەكەم هەوڵەكانیان بەرز دەنرخێنم بۆ ئەو كارەی كە ئەمڕۆ كردوویانە.
هیواى به‌سه‌ربردنى كاتێكى خۆش بۆ میوانان و به‌شدارانى كۆنفرانسه‌كه‌تان ده‌خوازم، هیوادارم ئه‌م هاتنه‌یان ببێته سه‌ره‌تایه‌ك بۆ هاتنى گه‌شتیارانى وڵاته‌كانیان بۆ هه‌رێمى كوردستان، وە هەروەها ببێتە هاندەرێن بۆ زیاتر گرنگیدانی كەرتی تایبەت بە بواری گەشتیاری لە هەرێمی كوردستان.
دووباره هه‌موو لایه‌كتان به‌خێر بێن،
زۆر سوپاس بۆ هاتنتان.
لە لایەن رووداو ـ دوێنێ کاژێر 7:13 –"نازم دەباغ" نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران، دەڵێ: دوای پشووەکانی نەورۆز لە ئێران شاندە پێوەندیدارەكانی نێوان هەولێر و تاران لەبارەی هەناردەکردنی نەوتی کوردستان لە رێگەی ئێرانەوە دەست بە گفتووگۆكانیان دەكەنەوە.
"نازم دەباغ" رەتیشیدەکاتەوە گفتووگۆکان بە بنبەست گەیشتبن و دەشڵێ، بڕیارە دانیشتنی دیكە بكرێ و بزانرێ گفتووگۆكان بەچی دەگەن و ئاشکراشی دەکات، گفتووگۆی ئێستا بەگشتی بۆ تێپەڕبوونی نەوتە لە رێگەی ئێرانەوە و هێنانی گازە لە ئێرانەوە بۆ هەرێمی كوردستان، بەڵام ئەو قەیرانەی ئێستا لە هەرێمی كوردستان هەیە، گفتووگۆكانی خاوكردووەتەوە.
نازم دەباغ، نوێنەری حكومەتی هەرێمی كوردستان لە تاران:
دوای پشووەكانی نەورۆز گفتوگۆكانی تاران و هەولێر دەستپێدەكەنەوە
ئێران بەڕوونی قسەی خۆی لەبارەی ریفراندۆمەوە كردووە داوام كردووە حكوومەتی هەرێمی كوردستان قەرزەكانی بە نەوت بداتەوە.
نوێنەری حكومەتی هەرێمی كوردستان لە تاران رایگەیاند، دوای تەواوبوونی پشووی نەورۆز گفتووگۆكانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان و كۆماری ئیسلامیی ئێران لەبارەی هەناردەكردنی نەوتی هەرێمی
كوردستان لە رێگەی ئێرانەوە، دەستپێدەكەنەوە.
"نازم دەباغ" لە لێدوانێكدا بۆ (رووداو) رەتیكردەوە گفتووگۆكان بە ئەنجامی كۆتایی گەیشتبن و گوتی لە 4 و 5ی مانگی نیسان پشووەكان كۆتاییان دێت و "شاندە پێوەندیدارەكان دەست بە گفتوگۆكانیان دەكەنەوە،
چونكە ئەوەی هەیە تاوەكوو ئیستا گفتووگۆیە و مەسەلەكە باسكراوە و قسەی لەسەر دەكرێ، بڕیارە دانیشتنی دیكە بكرێی و بزانرێی گفتووگۆكان بەچی دەگەن".
حكوومەتی هەرێمی كوردستان، لە رێگەی بەندەری جەیهانی توركییەوە نەوتی خۆی رادەستی كۆمپانیا جیهانییەكان دەكات كە بەرزترین ئاستی هەناردەكردنیش لەو رێگەیەوە نزیك بووەوە لە 700 هەزار
بەرمیل لە رۆژێكدا. بەڵام لە نێوخۆی هەرێمی كوردستان، پشتبەستن بە تاكە دەروازەیەك رەخنەی بەدوای خۆیدا هێنا و بەپێویست دەزانرێ، حكوومەتی هەرێمی كوردستان رێگای دووەمیش هەڵبژێرێ كە ئێرانە.
پرسی هەناردەكردنی نەوت لە رێگای ئێرانەوە، لەو كاتەوە گەرم بووە كە گەمارۆ ئابوورییەكانی سەر ئێران لادران. نوێنەری حكوومەتی هەرێمی كوردستان لە تاران دەڵێ "گفتووگۆی ئێستا بەگشتی بۆ تێپەڕبوونی نەوتە لە رێگەی ئێرانەوە و هێنانی گازە لە ئێرانەوە بۆ هەرێمی كوردستان، بەڵام ئەو قەیرانەی ئێستا لە
هەرێمی كوردستان هەیە، گفتووگۆكانی خاوكردووەتەوە".
دەباغ وردەكاریی رێككەوتنە بە ئەنجام نەگەیشتووەكەی نێوان هەرێمی كوردستان و ئێران ئاشكرا دەكات و دەڵێ: "بۆڕی نەوت رادەكێشرێت بۆ ئێران تاوەكوو نەوت لە رێگەی ئێرانەوە هەناردە بكرێ، بەڵام
باسی ئەوە نەكراوە حكوومەتی هەرێمی كوردستان رۆژانە چەند نەوت هەناردە دەكات، چونكە ئەوە پەیوەندی بە حكوومەتی هەرێمی كوردستانەوە هەیە و هەرچەند بنێرێت ئێران كێشەی نییە". گوتیشی "كۆماری
ئیسلامی ئێران ئامادەیی خۆی پیشانداوە نەوتی هەرێمی كوردستان هەناردە بكات".
سەبارەت بە قسەی بەرپرسانی ئێران لەسەر پرسی ریفراندۆم، "نازم دەباغ" دەڵێت: "ئەوان دەپرسن كورد ریفراندۆم بۆچی دەكات؟ ئەنجامەكەش ئەوەیە كە خەڵك دەنگ بە سەربەخۆیی دەدەن، بێگومان بەلای
هەموو دونیاوە روونە ئەنجامی ریفراندۆمەكە چی دەبێ، ئەوكات روونە وڵاتانی دراوسێ یان ئێران و توركیا و وڵاتانی دیكەش هەڵوێستیان چی دەبێت".
هەروەها گوتی: "بێگومان ئێران هەڵوێستی خۆی بە ئامادەبوونی كاك مەسعود دەربڕیوە، محەممەد جەواد زەریف، وەزیری دەرەوە رایگەیاندووە كە ئەوان لەگەڵ یەكپارچەیی خاكی عێراقن، نەك جیابوونەوە".
دوایین هەواڵەکان
- نوێنەری حکومەتی هەرێم لە ئێران: سەردانەکەی پزیشکیان ئاماژەیە بۆ گرنگیدانی ئێران بە هەرێمی کوردستان
- هه‌رێمى كوردستان و ئێران جهخت له برهودان به پهيوهندييهكانيان دهكهنهوه
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی: سەردانی سەرۆک کۆماری ئێران مێژوویی بوو
- نازم دەباغ له وتووێژ له‌گه‌ڵ ئاژانسی ئیرنا: مەسعوود پزشکیان سەردانی هەولێر دەکات
- نازم دەباغ: کاتی سەردانی پزیشکیان بۆ عێراق دیار نییە
- «سەلام رشدی» له‌گه‌ڵ شاندی یهکێتی هاورده و ناردنکارانی لقی هه‌ولێر کۆبۆوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى: ههميشه پشتيوانى و به‌رگرى له مافهكانى ئێزدييان دهكهين
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی له‌گه‌ڵ باڵیۆزی یهکێتیی ئهورووپا کۆبووهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ باڵيۆزى نهمسا كۆبووهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى سوپاسى جهنهرال ڤاول ده‌كات