ئەمڕۆ چوارشەممە 20ـی 8ـی 2014 ماتێیۆ ڕێنزی سەرۆك وەزیرانی ئیتالیا و شاندێكی یاوەری سەردانی هەرێمی كوردستانی كرد و لە مەراسمێكی فەرمیدا لە لایەن بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی حكوومەتی هەرێمی كوردستان و ژمارەیەك لە بەرپرسە سیاسی و حكوومییەكانی هەرێمی كوردستان لە فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتیی هەولێر پێشوازی لێكرا و پاشان لە هەولێری پایتەختی هەرێمی كوردستان لەگەڵ بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان كۆبۆیەوە.
لەم كۆبوونەوەیەدا كە نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی حكوومەت و قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆكی حكوومەت و فواد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتیی هەرێم و مستەفای سەید قادر وەزیری پێشمەرگە و فەلاح مستەفا بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی حكوومەت و و خاتوو ڕێزان حەمە ساڵج نوێنەری حكوومەتی هەرێمی كوردستان ئامادەی بوون سەرۆك وەزیرانی ئیتالیا خۆشحاڵیی خۆی بۆ هاتنی بۆ كوردستان ڕاگەیاند و سەرۆك بارزانیش بەگەرمی بەخێر هاتنی سەرۆك وەزیرانی ئیتالیا و شاندی یاوەری كرد.
هەر لەم كۆبوونەوەیەدا دوایین پێشهاتە ئەمنی و سیاسییەكانی هەرێمی كوردستان و عێراق و بارودۆخی مەیدانیی بەرەكانی ڕووبەڕووبوونەوەی هێزەكانی پێشمەرگە و تیرۆریستان و بارودۆخی مرۆیی ئاوارەكان خرایە بەرباس و گفتوگۆ و سەرۆك وەزیرانی ئیتالیا ئەوەی بە سەرۆك بارزانی ڕاگەیاند كە پارلەمانی ئیتالیا بڕیاری داوە كە ئیتالیا پشتگیریی مرۆیی و سەربازیی هەرێمی كوردستان بكات لەدژی شەڕی تیرۆریستانی داعش. هەروەها جەختی لەوە كردەوە كە كۆدەنگی و ئیرادەیەكی بەهێز لەنێو وڵاتانی یەكێتیی ئەورووپا هەیە كە لەڕووی سەربازی و مرۆیی هاریكاری هێزەكانی پێشمەرگە و حكوومەت و گەلی كوردستان بن. لەم دانیشتنەدا سەرۆك وەوزیرانی ئیتالیا بە ناوی خۆی وەك وەزیری دەرەوەی ئیتالیا و سەرۆكی دەوریی یەكێتیی ئەورووپا لە گەڕی داهاتوو بە سەرۆك بارزانی ڕاگەیاند كە ئێوە لەم شەڕەدا تەنیا نین و شەڕی ئێوە شەڕی ئێمەیشە و سەركەوتنی كوردستان لە شەڕی تیرۆریستان سەركەوتنی ئێمەیە و هەروەها ئامانجی سەردانەكەیشی بۆ كوردستان خستەڕوو كە بریتی بوو گەیاندنی پەیامی پاڵپشتیی ئەورووپا و وڵاتەكەی بۆ گەلی كوردستان و فراوانتربوونی پەیوەندییەكانی ئیتالیا و كوردستان و هەروەها ئاگاداربوون لەوەی چۆن بتوانن لەڕووی سەربازی و مرۆییەوە هاوكاریی كوردستان بكەن. سەرۆك وەزیرانی ئیتالیا زۆر ڕاشكاوانە هێمای بەوەدا كە بڕیاریان داوە چەك و هاوكاریی مرۆیی بدەنە كوردستان و هانی كۆمپانیاكانی ئیتالیا دەدات لە كوردستان سەرمایەگوزاری بكەن و ئاستی پەیوەندیی دیپلۆماسیشیان لە نوێنەرایەتی بۆ كردنەوەی كونسڵخانە لە هەولێر بەرز بكەنەوە. سەرۆك وەزیرانی ئیتالیا هیوایشی خواست سەرۆك بارزانی لە ئاییندەیەكی نزیك سەردانی ئیتالیا بكات.
لەبەرانبەردا سەرۆك بارزانی سوپاسی هەڵوێستی سەرۆك وەزیرانی ئیتالیای كرد و وێڕای شیكردنەوەی چۆنییەتی پەلاماری تیرۆریستان و ڕەوشی ئاوارەكان و هێزی پێشمەرگە ڕایگەیاند كە هاوپەیمانی و پشتگیریی ئەورووپا و ئیتالیا وادەكات گەلەكەمان هێز و ئومێدێكی زیاتری هەبێت لە بەرنگاربوونەوەی تیرۆر و هیوایشی خواست پەیوەندییەكانی ئیتالیا و كوردستان گەشەی زیاتر بەخۆیەوە ببینێت. سەبارەت بە هاتنی ئاوارەكان بۆ كوردستان سەرۆك بارزانی ئاماژەی بەوەدا كە ئەوەی لە توانامان بیت بۆ یارمەتیدان و ئیدارەكردنی ڕەوشیان دەیكەین و ئەوەیشی باس كرد كە بۆ كوردستان جێگەی شانازییە كە كۆمەڵگەییەكی فرەئایین و فرەنەتەوەی هەیە و بە هەموو توانایەك پارێزگاری لەم فرەییە دەكەین.
حكوومهتى ههرێمى كوردستان سوپاس و پێزانینى خۆى پێشكهش به سهرۆك باراك ئۆباما دهكات بۆ بڕیارى ئهنجامدانى هێرشى ئاسمانى دژى هێزه تاریكهكانى داعش كه خهڵكى بێتاوانیان له كوردستان و كهمینه دێرینهكانى عێراق وهك ئێزدى و مهسیحى و شهبهك و گرووپه بچوكهكانى دیكهیان دهكوشت و ڕاودهنا و دهتۆقاند. ئێمه مهترسیى لهناوچوونى ئهو كهمهنهتهوه و ئاینانهمان ههبوو ئهگهر هاتوو دهستبهجێ ڕێكخراوى تیرۆریستیى داعش نهوهستێنرێت. مهترسیى ئهوهمان ههبوو كارى جینۆسایدى سهرتاسهرى دژى ئهم گرووپه بێ دهسهڵاته ئهنجام بدهن. ههروهها مهترسیى ئهوهمان ههبوو ئایدۆلۆژیاى نامرۆڤانهى كوشتن و بڕین بتوانێت ببێته ههڕهشه لهسهر ههبوونى كوردستان كه تاكه ههرێمى سهقامگیر و دیموكراسى و لێبوردهیه له عێراقدا.
سوپاسگوزارین بۆ ههموو ئهو پیاو و ئافرهتانهى له سوپاى ئهمهریكا ئهو هێرشه یهكلاكهرهوهیه دژى هێزهكانى تیرۆریستى داعش ئهنجام دهدهن. ههروهها پڕ بهدڵ سوپاسى ئهنجومهنى كاروبارى دهرهوهى یهكێتیى ئهورووپا دهكهین بۆ بڕیارى ڕێگهدان به وڵاتانى ئهندام لهو یهكێتییه و نوێنهرایهتییهكانیان له ههولێر بۆ دابینكردنى كهلوپهلى سهربازى بۆ حكوومهتى ههرێمى كوردستان.
حكوومهتى ههرێمى كوردستان دهستخۆشى له ههموو هاوكارییه مرۆییهكان و ئهو پشتگیرییه سیاسى و دیبلۆماسییهى وڵاتانى ئهمهریكا و فهڕهنسا و بهریتانیا و ئیتالیا و كهنهدا و نهرویج و توركیا و ئیران و ئیمارات و هۆڵهندا و پۆڵهندا و كۆمارى چیك و ههنگاریا و نهمسا و ژاپۆن و ئوردن و ئهنجومهنى ئاسایش و ئاژانسهكانى نهتهوهیهكگرتووهكان دهكات كه پێشكهش به كوردستانى دهكهن.
ئهو كارهى ڕێكخراوى تیرۆریستیى داعش دژى كهمینهكانى كوردستان و عیراق ئهنجامی دا؛ كارێكى دڕندانهیه. ئێمه پێمان وایه دواى هێرشهكانى سهددام بۆ سهر خهڵكى سڤیلى كورد له ساڵى 1988 و 1989 به چهكى كیمیایى؛ وهك خهڵكى پارێزگاى ههڵهبجه، ئهمه دڕندانهترین كردهوهیه دهیبینین. ههروهها پێمان وابوو ئێمه بهشى خۆمان توندوتیژى و مهینهتیمان بینیووه كاتێك به سهدان ههزار له كورد و كهمینهكان له ترسى ڕژێمى پێشووى عێراق له بههارى 1991 بۆ سنوورهكانى توركیا و ئیران؛ ڕایان كرد. پێمان وابوو بهشى خۆمان قوربانیى مرۆییمان داوه و چهوسێنراوینهتهوه و كۆمهڵكوژى و جینۆسایدمان بهرامبهر كراوه و نههامهتیمان بنیووه؛ كاتێك ڕژێمى خاپووركهرى سهددام له ساڵى 2003 لهسهر حوكم لابرا. ئهم كردهوانه بهبیریان هێناینهوه هێشتا به هێزى تاریك دهوره دراوین كه هیچ ڕێزێكیان بۆ ژیانى مرۆڤ نیه.
ڕێكخراوى تیرۆریستیى داعش و هێرشه دڕندانهكانیان له دژى كهمهنهتهوه و ئایینییهكان بۆته مایهى ههڕهشه له ههبوونى ئهو كهمینه بێ دهسهڵاتانه له شنگاڵ و دهڤهرى نهینهوا. ئهوانهیشى كه توانیانه بگهنه پهناگهیهكى ئارام؛ بههۆى ئهو نههامهتییه دڕندانهى بهسهریاندا هاتووه؛ ئێستا ئازارى بهكۆمهڵ دهكێشن. بهیهكهوه لهگهڵ كۆمهڵگاى نێودهوڵهتى بهرپرسیارێتیى خۆمان بهجێ دهگهیهنین بۆ پاراستنى كهمهنهتهوه و ئایینییهكان له كوردستان و عێراق.
لهسهرمان پێویسته كار بكهین بۆ ئهوهى ئهو كهسانهى له ئهنجامى ئهو كردهوه تیرۆریستیانهدا بوونهته قوربانى؛ به شێوهیهكى شایسته بنێژرێن، هاوكات كار دهكهین بۆ پێشكهشكردنى یارمهتیى پێویست به برینداران و لێقهوماوان كه ئێستا له كوردستانن. پێویسته ههرچى دهتوانین بیكهین بۆ گهڕانهوهى ئهو ئافرهت و مناڵانهى لهلایهن ڕێكخراوى تیرۆریستیى داعشهوه ڕفێنراون. له ههمان كاتدا به باشترین شێوه چاودێریى ئاوارهكان بكهین كه به هۆى ئهو كارهساتهى له ئهنجامى ڕفاندنى كهسوكاریان به سهریاندا هاتووه؛ ئێستاش ئازار دهچێژن.
دووباره سوپاسى ههموو سهركرده سیاسییهكان و ئهندامانى پهرلهمان و بهرپرسه سهربازییهكان و تیمهكانى ڕزگاركردن و ئاژانسهكانى نهتهوهیهكگرتووهكان و تیمهكانى تهندروستى و هێزهكانى پێشمهرگه و دانیشتوان بهگشتى دهكهین كه ئهوهى پێویست بوو لهسهریان بۆ ڕزگاركردنى زۆرترین ڕێژهى هاووڵاتیان؛ ئهنجامیان دا. متمانهى تهواومان ههیه كاتێك كهلوپهل و پێداویستیى سهربازى بگاته دهست هێزهكانى پێشمهرگه، دهتوانین هاووڵاتیان و دهسكهوته دیموكراتییهكان و فرهییى نهتهوهیی و ئایینى و لێبوردهیى و پێكهوهژیان له ههرێمهكهمان بپارێزین و ههر ئهو بههایانهشه كه كوردستانى جیا كردۆتهوه. پشتگیرى و پابهندییه نێودهوڵهتییهكان پێمان دهڵێن كه ئێمه بۆ بهها و بنهماى دروست دهجهنگین.
ئهنجومهنى وهزیرانى ههرێمى كوردستان.
20ى ئابى 2014
دواى نیوهڕۆى ئهمڕۆ چوارشهممه 20ى ئابى 2014، بهڕێز نێچیرڤان بارزانى سهرۆك وهزیرانى ههرێمى كوردستان پێشوازى له جهنابى پاتریاركى كاردینال "مار بشاره بوترس ئهلڕاعى" پاتریاركى ئهنتاكیا و تهواوى ڕۆژههڵات و سهرۆكى كۆمهڵگهى پاتریاركهكانى ڕۆژههڵات و سهرۆكى كهنیسهى مارۆنى و شاندێكى باڵاى پیاوانى ئایینى مهسیحى كرد له كه ژمارهیهك پاتریارك و مهترانى كاتۆلیك و كلدان و ژمارهیهك بهرپرسى دامودهزگاى ئایینیى مهسیحى له جیهان و ناوچهكه و عیراق و ههرێمى كوردستان پێكهاتبوو.
له دیدارێكدا سهرهتا شاندى میوان سوپاس و پێزانینى خۆیان بۆ حكوومهتى ههرێمى كوردستان دووپات كردهوه كه بهناهاى ئاواره مهسیحییهكانى مووسڵ و دهشتى نهینهواوه چووه و كۆمهك و هاوكارى پێشكهش كردووه، وهك چۆن پێشتریش ههمان شتى بۆ ئهو مهسیحییانه كرد كه له ناوهڕاست و باكوور و ناوچهكانى دیكهى عیراقهوه له ترسى تیرۆر؛ ڕوویان له ههرێمى كوردستان كردبوو. شاندهكه ههروهها ئاماژهى بهوه دا كه له نزیكهوه سهردانى ئاواره مهسیحییهكانیان له ههرێمى كوردستان كردووه و بینیویانه ئهوان له كوردستان ههست به ئارامى و دڵنیایى دهكهن و هیوایان بۆ گهڕاوهتهوه.
شاندهكه ههروهها ڕایگهیاند وێنهكه و ڕاستیى ئهو كارهساتهى بهسهر مهسیحییهكان و پێكهاتهكانى دیكهدا هاتووه، ههروهها ئهو ههموو هاوكارى و بههاناوهچوونهى حكوومهت و خهڵكى كوردستان؛ بۆ ڤاتیكان و واشنتۆن دهگوازنهوه و داوا دهكهن پاراستنێكى نێودهوڵهتى بۆ مهسیحییهكان و تهواوى پێكهاتهكانى ناوچهكه له ئێزدى و شهبهك و توركمان و ههموو پێكهاته نهتهوهیى و ئایینى و مهزههبییهكانى دیكه دروست بكرێت، بۆ ئهوهى ههست به دڵنیایى بكهن و بتوانن بگهڕێنهوه شوێن و سهر ماڵ و حاڵى خۆیان.
لاى خۆیهوه بهڕێز نێچیرڤان بارزانى وێڕاى بهخێرهێنان و دهربڕینى خۆشحاڵى بۆ سهردانى شاندهكه، ڕایگهیاند هاتنیان بۆ ههرێمى كوردستان پشتگیرییه بۆ ههموو پێكهاتهكانى عیراق و كوردستان، ههروهها دووپاتى كردهوه "حكوومهتى ههرێمى كوردستان پشتگیرى له ههموو پێكهاتهكان دهكات و بۆ پاراستنیان ئهوهى له دهستى بێت درێغى ناكات كه ههموویان ڕیشهى ههزاران ساڵهیان له كوردستان ههیه، بهڵام ئهوهى ڕوو دهدات له تواناى حكوومهتى ههرێمى كوردستان بهدهره و ههرێمى كوردستان ئێستا شهڕى ڕێكخراوێك ناكات، بهڵكوو به ههموو پێوهرێك شهڕى دهوڵهتێكى تیرۆرستى دهكات". ههروهها پشتگیریى خۆى بۆ دابینكردنى پاراستنێكى نێودهوڵهتى بۆ مهسیحییهكان و پێكهاتهكانى دیكهى ناوچهكه دهربڕى.
بهڕێز سهرۆك وهزیران ههروهها تیشكى خسته سهر ئهوهى له دواى 2003هوه حكوومهتى عیراق هیچى بۆ پڕچهككردنى پێشمهرگه نهكردووه و بچووكترین ئهو چهكانهى بۆ نهناردووه بتوانێت وهك پێویست ڕووبهڕووى تیرۆرستان ببێتهوه كه تازهترین چهكه پێشكهوتووهكانى عیراقییان كهوتووهته دهست، بۆیه ئهو توانا سهربازییانهى ههرێم تهنیا هى ئهوهن شهڕى میلیشیایهكى پێ بكات، نهك دهوڵهتێكى پڕ چهكى قورس و پێشكهوتوو.
بهڕێز سهرۆك وهزیران جهختىیشى لهوه كردهوه كه ئێستا ههڵمهتى سهربازى دژى داعش دهست پێكراوه و پێشمهرگه زۆر شوێنى كۆنترۆل كردۆتهوه، بهڵام ئهم شهڕه پێویستى به هاوپهیمانیى نێودهوڵهتى ههیه، بۆ ئهمهش ههرێمى كوردستان لهگهڵ كۆمهڵگهى نێودهوڵهتى و لهگهڵ بهغداش هاوكارى دهكات بۆ ئهوهى تیرۆرستان وهدهر بنێن. ههروهها به شاندهكهى ڕاگهیاند: "دهنگى ئێوه له دهرهوه زۆر گرنگه و دهتوانن له دروستكردنى هاوپهیمانییهكى نێودهوڵهتیدا بۆ ڕووبهڕووبوونهوهى تیرۆر ڕۆڵێكى دیار بگێڕن."
د.یوسف محمد سادق سهرۆكی پهرلهمان رایگهیاند: هیوادارین حکومەتی بەریتانیا، هاوکاری هەرێمی کوردستان بکات، لە بواری سەربازی و مرۆیی و خزمەتگوزارییدا، بەتایبەتیش فریاکەوتنی خێرا بۆ ئاوارەکان دابین بکات، بۆ ئەو مەبەستەش پەرلەمان لەماوەی ڕابردوودا نوێنەر و کونسوڵگەریی وڵاتانی لە کارەساتی ژیانی ئاوارەکان ئاگادارکردووەتەوە.
ئهمڕۆ سێشەممە 19ـی8ـی له سهلاحهددین بهڕێز مسعود بارزانی سهرۆكی ههرێمی كوردستان پێشوازیی له وهزیری دهرهوهی سوید بهڕێز(كارل بیڵت) و شاندێكی یاوهری كرد كه له ژمارەیەك پهرلهمانتارانی یهكێتی ئهورووپا پێكهاتبوون.
لهسهرهتای دیدارهكهدا وهزیری دهرهوهی سوید ئاماژهی بهوه كرد لهگهڵ شاندێكی كۆمیسیۆنی هاوكاری مرۆیی یهكێتی ئهورووپا بۆ پشتیوانیكردنی كوردستان هاتوون و جەختی لە پاڵپشتیی سیاسی و مرۆیی وڵاتهكهی و یهكێتی ئهورووپا بۆ كوردستان له ڕووبهربوونهوه دژ به تیرۆریستان كردەوە.
وهزیری دهرهوهی سوید سوپاس و دەستخۆشی لە حكومهتی ههرێمی كوردستان و گهلی كوردستان كرد بۆ هاوكاری و پهنادانی سهدان ههزار ئاواره و پاراستنی ژیانیان له هەڕەشەی تیرۆریستان. لەم دیدارەدا شاندی میوان جەختیان لەوە كردەوە كە یەكێتیی ئەورووپا ئامادەیە بە بەردەوامی هەتا كۆتاییهاتنی قەیرانی پەنابەران و هەڕەشەی تیرۆریستان هاوكار و پشتیوانی حكوومەتی هەرێم بێت و ئەوەیشیان بە سەرۆك بارزانی ڕاگەیاند كە گرنگترین خاڵ بە لای ئەوانەوە پاراستنی ژیانی ئاوارهكان و دابینكردنی پێداویستیهكانی ژیانیانه.
لە بەرانبەردا سهرۆك بارزانی بەخێرهاتنی وهزیری دهرهوهی سوێد و شاندی یاوهری كرد و سەردانەكەیانی بۆ كوردستان به ئومێد بهخش وهسف كرد و ئاماژهی بهوه كرد كوردستان لە دۆخی ئێستای دا پێویستیی بە هاوكاری و یارمەتیدانی دۆستانی هەیە و ئەوەیشی بۆ شاندی میوان خستەڕوو كە گەلی كوردستان ڕووبەڕووی دەوڵەتێكی تیرۆریستیی پڕچەك بووەتەوە كە پابەندی هیچ جۆرە بەها و پڕەنسیپێك نییە.
لە درێژەی قسەكانیدا سهرۆك بارزانی لهبارهی حهوانهوه و یارمهتیدانی ئاوارهكان گوتی: " ئێمە یارمەتیدانی ئاوارەكان به ئەركێكی نیشتمانی و مرۆیی خۆمان دهزانین و جێگەی شانازییه توانیومانه ئهو ژماره زۆره بپارێزین و پهیوهست بهم پرسهشهوه، سهرۆك بارزانی داوای له شاندی میوان كرد هانی كۆمهڵگهی نێودهوڵهتی بدهن كۆمهك و هاوكارییهكانیان بۆ ئاوارهكان زیاتر بكەن چونكه ئهم ژماره زۆرەی ئاوارە و پەنابەر له دهرهوهی توانای حكومهتی ههرێمی كوردستانه و جهختشی لهوە كردهوه، پێویسته كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی و گشت لایەك ههست بهرپرسیاریهتی بكهین بهرامبهر بهو ئاوارانه و یارمهتیان بدهین بۆ گهڕانهوهیان بۆ شوێنی خۆیان.
ههر له كۆبوونهوهكهدا بهوردی باس له مهترسی و ههڕهشهكانی تیرۆریستان و تاوان و دهڕندهییهكانیان دژ به ئێزیدی و مهسیحیهكان و خەڵكی كوردستان كرا و ههردوولا هاوڕابوون كه تیرۆر دیاریدهیهكی نێودهوڵهتیه و مهترسی لهسهر ناوچهكه و ههموو جیهانه و دهبێ بە جدی بیر لەوە بكرێتەوە رێگرییان لێبكرێ.
تهوهرێكی دیكهی كۆبوونهوهكه پهیوهست بوو به باسكردنی پرۆسهی سیاسی عێراق و وهزیری دهرهوهی سوێد ئاماژهی بهوه كرد، وڵاتهكهی و یهكێتی ئهورووپا هانی لایهنه سیاسیهكانی عێراق دهدات كە حكومهتێكی گشتگیر به بهشداریی ههموو لایهنهكان پێكبهێنرێ بۆ ئەوەی بتوانن رووبهڕووی قهیرانهكان و هەڕەشەی تیرۆر ببنهوه.
وهزیری دهرهوهی سوێد تهئكیدی لهوه كردهوه كورد له پرۆسهی سیاسی عێراق دهنگێكی بهرز و بههاداری ههبووه و داوای كرد لە قۆناغی ئێستایشدا بەشداریی چالاكی هەبێت.
سهرۆك بارزانی لهبارهی پرۆسهی سیاسیی عێراق و دامهزراندنی حكومهتی نوێی به فرسهتێكی باش و دوا فرسهت زانی بۆ ئهوهی كێشه قووڵهكانی عێراق چارهسهر ببێ، و ئەوەیش دووپات كردەوە كە نابێ ئامانج تهنیا دروستكردنی حكوومهت بێ، بهڵكو پێویستە نههجێكی نوێی ههبێ و ههڵهكانی ڕابردوو دووباره نهكهنهوه، ئهگهر ههمان رهفتار و ههڵهكانی پێشوو دووباره بكرێنهوه و قەیران و گرفتەكان قووڵتر و فراوانتر دەبن.
پهیوهندی نێوان ههرێمی كوردستان و وڵاتی سوێد بهشێكی دیكهی دیدارهكه بوو و وهزیری دهرهوهی سوێد ئاماژهی به رۆڵی چالاكی جالیهی كوردی له وڵاتهكهیدا له ژیانی كۆمهڵایهتی و سیاسی و به پردی نێوان ههرێمی كوردستان و سوید وەسفی كرد. سهرۆك بارزانی پێشوازی له پتهوكردنی پهیوهندییهكانیهەرێمی كوردستان و سویدی كرد و سوپاسی دەوڵەت و گەلی سویدیشی كرد كه له كاتی تەنگانەدا خهڵكی ئێمهی له خۆ گرت.
دواى نیوهڕۆى ئهمڕۆ دووشهممه 18ى ئابى 2014، بهڕێز نێچیرڤان بارزانى سهرۆك وهزیرانى ههرێمى كوردستان پێشوازى له بهڕێز "دۆنی گۆیێر" باڵیۆزى فهرهنسا له عیراق كرد كه بهبۆنهى كۆتاییهاتنى ئهركهكهى و بۆ ماڵئاواییكردن سهردانى بهڕێزیانى كرد. بهڕێز سهرۆك وهزیران سوپاس و پێزانینى خۆى پێشكهش به باڵیۆزى فهرهنسا كرد كه له ماوهى كاركردنیدا ڕۆڵێكى دیارى له برهودان به پهیوهندییهكانى كوردستان و فهرهنسادا گێڕاوه و هیواى خواست له كار و ئهركى داهاتوویدا سهركهوتوو بێت.
لاى خۆیهوه باڵیۆزى فهرهنسا خۆشحاڵیى خۆى به پێشكهوتنهكانى ههرێمى كوردستان له ههموو ڕووهكانى ئاسایش و ئارامى و ئابوورى و كۆمهڵاتییهوه دهربڕى و هاوسۆزیى خۆى و وڵاتهكهى لهگهڵ ڕهوشى ئێستاى ههرێمى كوردستان نیشان دا و دووپاتى كردهوه كه فهرهنسا بۆ ڕووبهڕووبوونهوهى تیرۆر پشتگیرى له ههرێمى كوردستان دهكات.
ههروهها ئاماژهى به پهیوهندییه تهلهفۆنییهكانى نێوان ههردوو بهڕێزان سهرۆك هۆلاند و سهرۆك بارزانى دا و خۆشحاڵیى خۆى به سهردانى وهزیرى دهرهوهى فهرهنسا بۆ ههولێر دهربڕى و ڕایگهیاند فهرهنسا به تهواوى پشتگیریى ئهو ههڵمهته نێودهوڵهتییه دهكات كه له لایهن كۆمهڵگهى نێودهوڵهتیهوه بۆ هاوكارى و پشتگیریى ههرێمى كوردستان له دژى تیرۆرستانى داعش هاتۆته كایهوه و تیشكى خسته سهر ڕۆڵى فهرهنسا له هاندانى كۆمهڵگهى نێودهوڵهتى به تایبهتى ئهورووپا بۆ پشتگیریى ههرێمى كوردستان و بههاناوهچوونى ئهو پهنابهر و ئاوارانهى ڕوویان له ناوچه ئارامهكانى كوردستان كردووه.
بهڕێز سهرۆك وهزیرانیش پوختهیهكى دهربارهى پێشڕهویكردنى پێشمهرگه له ههموو بهرهكاندا له دژى داعش خسته ڕوو، ههروهها سوپاس و پێزانینى حكوومهت و خهڵكى كوردستانى پێشكهش به فهرهنسا كرد بۆ ئهو ڕۆڵه گهورهیهى له دابینكردنى پشگیریى نێودهوڵهتیدا بۆ كوردستان بینیویهتى. دووپاتیشى كردهوه كه ههرێمى كوردستان پێویستى به هاوكاریى زۆر زیاترى نێودهوڵهتى ههیه بۆ ئهوهى وهك پێویست به هاناى ئهو سهدان ههزار ئاوارانهوه بچێت كه له ترسى داعش ماڵ و حاڵى خۆیان جێ هێشتووه، چونكه بارهكه زۆر لهوه قورستره كه به تهنیا له تواناى حكوومهتى ههرێمى كوردستاندا بێت.
بهڕێز نێچیرڤان بارزانى ههروهها داواى كرد كۆنفرانسێكى نێودهوڵهتى بۆ ئهو وڵات و لایهن و ڕێكخراو و دامودهزگا نێودهوڵهتییه كۆمهكبهخشانه ساز بكرێت كه كۆمهك و هاوكاریى مرۆیى پێشكهش به ههرێمى كوردستان دهكهن بۆ ئهوهى بتوانێت وهك پێویست به هاناى ئهو ژماره زۆرى پهنابهران و ئاوارهكانهوه بچێت كه ئێستا له زۆربهى شاره گهورهكانى ههرێمى كوردستاندا گیرساونهتهوه و پێویستییان بهوپهڕى كۆمهك و هاوكاریى مرۆیى ههیه و ئهگهر ههڵمهتێكى نێودهوڵهتى بۆ بههانهوهچوونیان نهكرێت، ڕووبهڕووى كارهساتێكى مرۆیى دهبنهوه.
دواى نیوهڕۆى ئهمڕۆ دووشهممه 18ى ئابى 2014، بهڕێز نێچیرڤان بارزانى سهرۆك وهزیرانى ههرێمى كوردستان پێشوازى له بهڕێز "ڕۆڕی ستیوارت" سەرۆكی لێژنەی بەرگری لە پەرلەمانی بەریتانیا و شاندێكی یاوەری كرد كه لهسهر داواى بهڕێز سهرۆك وهزیرانى بهریتانیا سهردانى ههرێمى كوردستانیان كردووه.
له دیدارێكدا دوایین پێشهاتهكانى شهڕگه و بهرهكانى ڕووبهڕووبوونهوه لهگهڵ چهكدارانى تیرۆرستى داعش و پێشڕهوییهكانى ئهم چهند ڕۆژانهى پێشمهرگه له ههموو بهرهكاندا خرانه بهر باس، ههروهها تیشك خرایه سهر ڕهوش و بارودۆخى ئهو سهدان ههزار ئاوارانهى كوردى ئێزدیى شهنگال و مهسیحییهكانى مووسڵ و پێكهاتهكانى دیكهى دهوروبهرى كه له ئهنجامى هێرشه تیرۆرستییهكانى داعشدا ڕوویان له ناوچه ئارامهكانى ههرێمى كوردستان كردووه.
بهڕێز سهرۆك وهزیران دووپاتى كردهوه بههاناوهچوونى پهنابهران تهنیا به حكوومهتى ههرێمى كوردستان ناكرێت كه ماوهیهى حهوت مانگه بودجهكهى له لایهن حكوومهتى عیراقهوه بڕاوه و حكوومهتى بهغداش هاوكارییهكى واى پێشكهش نهكردووه، بۆیه دهبێ كۆمهڵگهى نێودهوڵهتى به هانایانهوه بێت و لهمڕووهوه هاوكاریى حكوومهتى ههرێمى كوردستان بكات.
له بهشێكى دیكهى دیدارهكهدا ههردوولا باسیان له گرنگیى بهدهنگهوههاتنى نێودهوڵهتى بۆ ههرێمى كوردستان و بهردهوامیى ئهو پشتگیرییه كرد تا بتوانێت ڕووبهڕووى تیرۆرستانى داعش ببێتهوه و مهترسیى تیرۆر له ههرێمى كوردستان و پێكهاته نهتهوهیى و ئایینییهكانى دوور بخاتهوه. بۆ ئهم مهبهستهش ههردوولا كۆك بوون لهسهر گرنگیى دابینكردنى پاراستنێكى ئاسمانیى نێودهوڵهتى بۆ ئهو شوێنانهى كوردانى ئێزدى و مهسیحییهكانى دهشتى نهینهوا و شهبهك و توركمانى ناوچهكه كه بوونهته ئامانجى هێرشه تیرۆرستییهكانى داعش.
له كۆتاییى دیدارهكهدا پرۆسهى سیاسى و پێكهێنانى كابینهى تازهى حكوومهتى عیراق تاوتوێ كرا و لهمبارهیهوه بهڕێز نێچیرڤان بارزانى دووپاتى كردهوه كێشهكانى عیراق بهر له ڕێكاره ئهمنى و سهربازییهكان، به پلهى یهكهم پێویستى به چارهسهرى سیاسى ههیه و دهبێ ههمووان لهوه تێبگهن كه عیراقى بهر له كهوتنى مووسڵ به هیچ شێوهیهك عیراقى دواى ئهوه نیه و لهسهر ئهم بنهمایه مامهڵه بكهن. ههروهها هیواى خواست حكوومهتێكى عیراقیى وا پێك بێت كه بتوانێت كۆكهرهوه و دهربڕى خواست و مافهكانى ههموو پێكهاته نهتهوهیى و ئایینى و مهزههبییهكانى عیراق بێت و سوود له ههڵهكانى حكوومهتى پێش خۆى وهربگرێت.
دواى ئهوهى كه به سهردانێك گهیشته ههولێر، ئێواریهى ئهمڕۆ دووشهممه 18ى ئابى 2014 بهڕێز نێچیرڤان بارزانى سهرۆك وهزیرانى ههرێمى كوردستان پێشوازى له وهزیرى دهرهوهى سوێد "كارل بیلد" و شاندێكى باڵاى یاوهرى كرد كه له كۆمهڵێك بهرپرسانى دهزگاكانى یهكێتیى ئهورووپا و ههردوو باڵیۆزى یهكێتیى ئهورووپا و سوێد له عیراق و ژمارهیهك له ڕاوێژكاران پێكهاتبوو.
له سهرهتاى دیدارهكهدا وهزیرى دهرهوهى سوێد خۆشحاڵیى به سهردانى ههولێر دهربڕى و باسى له ههڵوێستى وڵاتهكهى و یهكێتیى ئهورووپا كرد بۆ پشتگیرى و هاوكاریكردنى ههرێمى كوردستان له ڕووبهڕووبوونهوه لهگهڵ تیرۆرستانى داعشدا. ههروهها دووپاتى كردهوه بهم سهردانهیان ویستوویانه ههم بارودۆخهكه له نزیكهوه ببینن، ههم ئهوه نیشان بدهن و ئهو پهیامه به ههموو لایهك بگهیهنن كه لهم بارودۆخهدا پشتیوانى ههرێمى كوردستانن.
بهڕیز سهرۆك وهزیرانیش وێڕاى بهخێرهێنان و خۆشحاڵى بهم سهردانهیان، ڕوونى كردهوه هاتنیان بۆ ههرێمى كوردستان پهیامێكى دروست بۆ گهلى كوردستان دهنێرێت بهوهى كه له ڕۆژگارێكى ئاوادا تهنیا نیه. ئینجا پوختهیهكى له پێشڕهوییهكانى پێشمهرگه پێشكهش كرد و دووپاتى كردهوه ههرێمى كوردستان سووره لهسهر بهرپهچدانهوهى تیرۆرستان و شكستپێهێنانیان. ئاماژهى بهوهش دا كه ههرێمى كوردستان پێویستى به چهك و تفاقى پێشكهوتووى سهربازى ههیه بۆ ئهوهى بتوانێت باشتر ڕووبهڕووى تیرۆر ببێتهوه.
سهرۆك وهزیران ههروهها جهختى لهوه كردهوه كه ڕهوشى مرۆییى پهنابهران و ئاوارهكان زۆر قورسه و ئهوهى دهگورهزێ كارهساتێكى مرۆییى یه، بۆیه ههرێمى كوردستان چاوى له كۆمهك و هاوكاریى نێودهوڵهتییه بۆ ئهوهى بتوانێت وهك پێویست بههاناى پهنابهران و ئاواراهكانهوه بچێت. پابهندیى حكوومهتیشى بۆ پاراستن و هاوكاریكردنى ههموو پێكهاته نهتهوهیى و ئایینییهكانى ناوچهكه دووپات كردهوه.
لاى خۆیهوه كۆمیسارى مرۆییى یهكێتیى ئهورووپا تیشكى خسته ڕهوشى پهنابهران و ئاوارهكان و سوپاس و پێزانینى كۆمسیۆنهكهیانى پێشكهش به حكوومهتى ههرێمى كوردستان كرد كه وێڕاى بارقورسى و بڕینى بودجهى كوردستان له لایهن بهغداوه، كۆمهك و هاوكارى پێشكهش به ههمووان كردووه، بهمهش ههرێمى كوردستان سهلماندوویهتى كه شایانى پشتیوانیى نێودهوڵهتییه.
له كۆتاییدا ههردوولا هیوایان خواست كه پرۆسهى سیاسى له عێراق بكهوێته سهر ڕاستهڕێى خۆى و پێكهێنانى كابینهى نوێ ببێته دهسپێكى قۆناغێكى تازهى سیاسى له عێراق كه گشتگیر و به بهشداریى ههموو پێكهاتهكانى عیراق بێت و ببێته مایهى گۆڕانكاریى ڕاستهقینه له شێواز و سیستهمى دهسهڵاتداریى عیراقدا.
دوایین هەواڵەکان
- نوێنەری حکومەتی هەرێم لە ئێران: سەردانەکەی پزیشکیان ئاماژەیە بۆ گرنگیدانی ئێران بە هەرێمی کوردستان
- ههرێمى كوردستان و ئێران جهخت له برهودان به پهيوهندييهكانيان دهكهنهوه
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی: سەردانی سەرۆک کۆماری ئێران مێژوویی بوو
- نازم دەباغ له وتووێژ لهگهڵ ئاژانسی ئیرنا: مەسعوود پزشکیان سەردانی هەولێر دەکات
- نازم دەباغ: کاتی سەردانی پزیشکیان بۆ عێراق دیار نییە
- «سەلام رشدی» لهگهڵ شاندی یهکێتی هاورده و ناردنکارانی لقی ههولێر کۆبۆوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى: ههميشه پشتيوانى و بهرگرى له مافهكانى ئێزدييان دهكهين
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی لهگهڵ باڵیۆزی یهکێتیی ئهورووپا کۆبووهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى لهگهڵ باڵيۆزى نهمسا كۆبووهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى سوپاسى جهنهرال ڤاول دهكات