ئەمڕۆ هەینی 12ـی 9ـی 2014 فرانسوا هۆڵاند سەرۆكی كۆماری فەڕەنسا بە یاوەری شاندێكی حكوومەتی فەڕەنسا سەردانی هەرێمی كوردستانی كرد و لە فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتیی هەولێر لە لایەن بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان و بە ئامادەبوونی ژمارەیەك لە بەرپرسانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان، لە ڕێوڕەسمێكی تایبەتدا پێشوازی لێ كرا.

لەدوای بەخێرهێنانی لە لایەن سەرۆك بارزانی و پشوودانێكی كورت لە فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتیی هەرێم، سەرۆك بارزانی و سەرۆك كۆماری فەڕەنسا و شاندە یاوەرەكەی سەردانی كەمپی ئاوارەكانیان لە شارۆچكەی عەنكاوەی هەولێر كرد و لە نزیكەوە ئاگاداری بارودۆخ و گوزەرانی ئاوارەكان بوون كە لەپاش پەلاماردانی تیرۆریستان بۆ سەر هەرێمی كوردستان و دەشتی نەینەوا پەنایان بۆ كوردستان هێناوە و لەم كەمپەدا نیشتەجێن.

دوای ئەم سەردانە لە شاری هەولێر سەرۆك بارزانی و سەرۆك كۆماری فەڕەنسا و شاندە یاوەرەكەی كە پێكهاتبوون لە لۆران فابیوس وەزیری دەرەوەی فەرەنسا و جێن یوڤیس لێدریان وەزیری بەرگریی فەڕەنسا و مارك بارێتی باڵیۆزی فەڕەنسا لە عێراق و ژمارەیەك ڕاوێژكار و بەرپرسی حكوومەتی فەڕەنسا كۆبوونەوە.

لەم كۆبوونەوەیەدا كە نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی حكوومەتی هەرێمی كوردستان و مەسرور بارزانی ڕاوێژكاری ئەنجوومەنی ئاساییشی كوردستان و مستەفا سەید قادر وەزیری پێشمەرگە و فواد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتیی هەرێم و فەلاح مستەفا بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی دەرەوە و سەفین دزەیی گوتەبێژی حكوومەتی هەرێمی كوردستان ئامادەی بوون، سەرۆك بارزانی زۆر بەگەرمی بەخێرهاتنی سەرۆكی فەرەنسا و شاندە یاوەرەكەی كرد و ئەم سەردانەی بە مێژوویی و كاریگەر وەسف كرد. سەرۆك بارزانی سوپاسی سەرۆك و گەلی فەڕەنسای كرد بۆ بەدەنگەوەهاتن و یارمەتیدان و هاوكاریكردنی گەلی كوردستان و ڕایگەیاند كە جێگەی شانازییە كوردستان دۆستێكی مەزنی وەك گەلی فەڕەنسای هەیە. سەرۆك بارزانی ئەوەیشی بۆ سەرۆكی فەڕەنسا خستەڕوو كە فەڕەنسا لە ڕۆژە سەختەكاندا هەردەم لەتەك گەلی كوردستان وەستاوە و یارمەتی و هاوسۆزیی ئەمجارەی فەڕەنسا كاریگەریی زۆری لە بەهێزتربوونی ورەی گەلی كورد و هێزەكانی پێشمەرگە هەبووە و هاوكێشەی شەڕەكانی لە قازانجی گەلی كوردستان و هێزەكانی پێشمەرگە گۆڕیوە. سەرۆك بارزانی هەوڵەكانی فەڕەنسای بۆ كۆكردنەوەی پاڵپشتیی نێودەولەتی و دروستكردنی هاوپەیمانێتیی دەولی لەشەڕی دژی تیرۆردا بەرز نرخاند و لەبارەی شەڕی دژی ڕێكخراوی تیرۆریستیی داعشی سەرۆك بارزانی جەختی لەوە كردەوە كە كوردستان لەشەڕی ئەم ڕێكخراوە هەتا ڕیشەكێشكردن و لەناوبردنی بەردەوام دەبێت.

هەر لەم كۆبوونەوەیەدا سەرۆكی كۆماری فەڕەنسا سوپاسی سەرۆك بارزانیی كرد بۆ ئەو پێشوازییەی لێی كراوە و دووپاتی ئەوەی كردەوە كە وڵاتەكەی لە پاڵپشتیكردن و پاراستنی گەلی كوردستان بەردەوام دەبێت و لە شەڕی دژی تیرۆریستانی داعشدا یارمەتییە سەربازیی و مرۆڤییەكانی فەڕەنسا بۆ هەرێمی كوردستان فراوانتر دەبێت و دەچێتە قۆناغێكی تازەتر و هاوپەیمانییەكی بەهێزی دەولییش بۆ ئەم مەبەستە پێكدێت. سەرۆكی فەڕەنسا باسی لە بەستنی كۆنگرەیەكی نێودەوڵەتیی كرد كە بڕیارە لە داهاتوویەكی نزیك لە شاری پاریس بۆ چۆنییەتی ڕووبەڕووبوونەوە و لەناوبردنی ڕێكخراوی تیرۆریستیی داعش دەبەسترێت و ڕایشیگەیاند شاندی هەرێمی كوردستانیش لەم كۆنگرەیەدا بەشدار دەبێت چونكە لە ئەرزی واقعدا كوردستان هیڵی ڕووبەڕووبوونەوەیە و لەگەڵ ئەم ڕێكخراوە لە جەنگدایە.

سەرۆكی فەڕەنسا ستاییشی هەرێمی كوردستان و هێزەكانی پێشمەرگەی كرد بۆ پاراستن و حەواندنەوەی ژمارەیەكی زۆری پەنابەر و ئاوارە و كوردستانیشی بە نموونەیەك زۆر باش وەسف كرد لە پێكەوەژیانی پێكهاتە ئایینی و نەتەوەییە جۆراوجۆرەكان و ڕایگەیاند فەڕەنسا ستایشی ئەم پێكەوەژیانەی كوردستان دەكات و پارێزگاری لەم فرەیی و پێكەوەژیانە دەكات.

لەدوای كۆبوونەوەكە سەرۆك بارزانی و سەرۆكی كۆماری فەڕەنسا بەشداری پڕێسكۆنفڕانسێك بوون و ناوەڕۆكی كۆبوونەوە و ئامانجی سەردانەكەیان بۆ ڕاگەیاندنەكان باس كرد.

هەر ئێوارەی ئەمڕۆ هەینی 12ـی 9ـی 2014 فرانسوا هۆڵاند سەرۆكی كۆماری فەڕەنسا كۆتایی بە سەردانەكەی بۆ هەرێمی كوردستان هێنا و لە فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتیی هەولێر و لە لایەن سەرۆك بارزانی و ژمارەیەك لە بەرپرسانی حكوومیی هەرێمی كوردستان بەڕێكرا. شایانی باسە بەر لە كۆتاییهێنان بە سەردانەكەی بۆ هەرێمی كوردستان سەرۆك كۆماری فەڕەنسا بە مەبەستی گوێگرتن و زیاتر ئاگاداربوونی لە داواكاری و كێشەكانی ئاوارەكان لە كەنیسەی مار یوسفی عەنكاوە لەگەڵ پیاوانی ئایینی مەسیحی و نوێنەرانی ئاوارەكان كۆبۆیەوە.

"نازم دەباغ" نوێنەری هەرێمی کوردستانی عێراق لە تاران لە وتووێژ لەگەڵ ئاژانسی مێهر پێکهێنانی دەوڵەتێکی هەمەلایەنە و بەهاوبەشی تەنیا ڕێگەی ڕووبەڕووبوونەوە لەگەڵ دابەشبوونی عێراق دەزانێت.

بە پێی ئاژانسی مێهر، گرووپی تیرۆریستی داعێش بە هێرشکردنە سەر عێراق، هەندێک لە شارەکانی ئەم وڵاتەی داگیرکردووە. بە هاتنی ئەم گرووپە بۆ ناو عێراق، گۆڕانکارییە ئەمنیی و سیاسییەکانی ئەم وڵاتە چۆتە ژێرکاریگەریی ئەم مەسەلەیەوە. بۆ نموونە ناکۆکییەکانی هەرێمی کوردستانی عێراق لەگەڵ حکوومەتی ناوەندی بەغداد پڕڕەنگتر لە ڕابردوو بووە و هەندێک لە شڕۆڤەکاران سەبارەت بە دابەشبوونی عێراق بە سێ ناوچەی کورد، شیعە و سوننە هۆشداریی دەدەن.   

شایەد مەترسیدارترین دەستکەوتی داعێش، جیایی هەرێمی کوردستان لە عێراق بێت، لە ئێستادا زیاتر لە هەزار کیلۆمەتر سنووری هاوبەش و یا هێڵی پەیوەندیی نێوان کوردستان و ناوچە داگیرکراوەکان لە لایەن داعێشەوە بوونی هەیە و لە بەرانبەردا، هیچ سنوورێک لە نێوان کوردستان و ناوچەکانی دیکەی عێراق بوونی نییە کە ئەم مەسەلەیە بۆتە پسانی پەیوەندیی عێراق و هەرێمی کوردستان. هەر بۆیە دەتوانین بڵێین کە داعێش بەڕێوەبەری پیلانی دابەشکردنی عێراقە کە تا ڕادەیەک لەم ڕاسپاردەییەی خۆی سەرکەوتووبووە.    

هەندێک لە بەرپرسانی هەرێمی کوردستانی عێراق لەم باروودۆخەی ئێستادا بیرووبۆچۆنیان دەربڕیوە کە پەرە بە ناکۆکییەکانی حکوومەتی ناوەندی بەغدا و هەرێمی کوردستان دەدات، ئاژانسی مێهر لەم بوارەدا وتووێژێکی لەگەڵ "نازم دەباغ" نوێنەری هەرێمی کوردستانی عێراق لە تاران ئەنجامداوە کە بە چڕووپڕی لە خوارەوە هاتووە:

وەکوو بەڵگەکان دەریدەخەن دەوڵەتی نووری مالیکی لە پێکهێنان و ئەنجامدانی ماددەی 140ی دەستووری بنەڕەتی عێراق دەستی ـ دەستی کردووە و دەبوایە بۆ چارەسەرکردنی ناوچە جێناکۆکییەکانی نێوان کوردەکان و دەوڵەتیی ناوەندیی ڕاپرسیی بەڕێوەببردایە، هێنانەئارای ئەم بابەتە لە ئێستادا چ مانایەکی هەیە؟

ماددەی 140ی یاسای بنەڕەتی عێراق لە 3 بڕگە پێکهاتووە کە لە بڕگەی سێیەمدا ئاماژە بە ڕاپرسیی لە ناوچە جێناکۆکییەکانی نێوان کوردەکان و دەوڵەتیی ناوەندیی کراوە، دوای ڕووخانی ڕژێمی سەددام، سێ دەوڵەت لە عێراق دامەزران کە لەم ماوەیەدا هیچکام لەم دەوڵەتانە ماددەی 140ی یاسای بنەڕەتی عێراقیان نەخستە بواری جێبەجێکردنەوە، بەداخەوە دەرئەنجامی ئەو کردەوانە بووە هۆی سەرهەڵدانی داعێش و گرووپە تیرۆریستییەکان لە عێراقدا. لە ئێستادا لە سێ بەش بەشێکی زەوییەکانی عێراق لە کۆنتڕۆڵی داعێشدایە.

لە مەودای نێوان هەرێم و دەوڵەتیی ناوەندیی بە درێژایی سنوورێک کە لەگەڵ یەکتری ناکۆکییان هەیە و نزیکەی 1050 کیلۆمەتر بوو کە 1010 کیلۆمەتری داعێش داگیری کردووە و لە بەرانبەریشیدا هێزەکانی پێشمەرگەن و بەداخەوە ئەمڕۆکە تەنیا 30 تا 40 کیلۆمەتر ماوەتەوە کە لە ژێر کۆنترۆڵی سوپای عێراق، داعێش و پێشمەرگەدایە کە هەندێک ڕۆژ بە هۆی شەڕوپێکدادانەوە ناتوانرێت لەم بەشەدا لە ڕێگای زەوییەوە هاتووچۆ بکرێت.

ئایا دابەشکردنی عێراق لە درێژخایەندا لە بنەڕەتدا لەگەڵ بەرژەوەندییەکانی کوردەکانی عێراقدا بەرەویەک لایە؟

ئەگەر حکوومەتی ناوەندیی بەغدا هەڵەکانی ڕابردووی خۆی وەلاوە بنێت و بە دەستووری بنەڕەتی عێراق پابەندبێت و دەوڵەتیی هەمەلایەنە و نەتەوەیی و دەوڵەتێک پێکبێت کە هەمووان تیایدا بەشدارییەکی واقیعیان ببێت، بەبڕوای من مەسەلەی سەربەخۆیی کوردەکان چارەسەردەبێت و لەڕاستیدا حکوومەتەکانی پێشوو و بیرکردنەوەیان بووە هۆی ئەوەی کە ئەم باروودۆخەی ئێستا بێتەپێشێ. ئەگەر گۆڕانکاریی بەسەر بیرکردنەوەکانی دەوڵەتیی عێراقدا نەیێت عێراق دەبێتە سێ ناوچە و بۆ ڕووبەڕووبوونەوە لەگەڵ ئەم مەسەلەیە دەبێت عێراق، عێراقێکی هاوبەشی بێت.         

سەبارەت بە وتەکانی "مەسعوود بارزانی" سەرۆکی هەرێمی کوردستانی عێراق دەربارەی سەربەخۆیی کوردەکانیش دەبێت بڵێیم، کە بەڕێزیان بڕیاردان لەبارەی ئەم مەسەلەیەیان ڕادەستی پەڕڵەمانی کوردستانی عێراق کردووە. ئەو لەم دوایانە ئەم پێشنیارەی خستەڕوو و هێشتا ڕووننەبۆتەوە کە چ کاتێک پەڕڵەمانی هەرێمی کوردستان بڕیاری لەسەر دەدات. گرینگترین داخوازی کوردەکان لە دەوڵەتی نوێی عێراق، دەوڵەتیی هەمەلایەنە و بەهاوبەشی و پابەند بە دەستووری بنەڕەتی عێراق، ئنیسانی نوێی و بیرکردنەوەی نوێیە و ئەگەر مەبەستێکی لەم چەشنە ڕووبدات سەربەخۆیی کوردەکان ناخرێتەڕوو.

یەکێتی نیشتمانی کوردستانی عێراق لە نەیارانی جیایی لە عێراق و سەربەخۆیی کوردستانە لەحاڵێکدا کە باسی ڕاپرسی لە هەرێمی کوردستان جیددیتر بۆتەوە، بۆچوونی ئەم یەکێتییە بە چ شێوەیەک دەبێت؟

یەکێتی نیشتمانی کوردستانی عێراق لە دەرەوەی هاودەنگیی کوردەکانی دیکە نییە و لە چوارچێوەی سیاسەتەکانی هەرێمی کوردستانی عێراق بڕیارەکانی دەدات.

هەڵوێستی تورکیا سەبارەت بە سەربەخۆیی کوردستانی عێراق لەسەر بنەمای چ مەنتقێک ڕووندەکرێتەوە؟

تورکیا لە سەربەخۆیی کوردستانی عێراق پشتیوانی نەکردووە و "ئەحمەد داوود ئۆغڵۆ" وەزیری دەرەوەی تورکیا بە ڕەسمی ڕایگەیاندووە کە یەکێتی عێراق و بەشداریی کوردەکان لە دەوڵەوتیی داهاتووی ئەم وڵاتە خوازیاری ئەوانە. بەبڕوای من هەڵوێستی تورکیا، ئێران و عێراق سەبارەت بە کوردەکان وەکوو یەکە، یانی ئەم وڵاتانە نەیاری سەربەخۆیی تەواوی کوردەکانن لە هەرێمی کوردستان و دەیانەوێت کوردەکان لەگەڵ دەوڵەتیی ناوەندیی عێراق یەکبگرن، بەڵام بەگشتیی کاتێک ئەم وڵاتانە بابەتێکی بەم شێوەیەیان دەوێت دەبێت خوازیاری ئەوەش بن کە ناکۆکییەکانی نێوان هەرێمی کوردستانی عێراق و حکوومەتی ناوەندیی بەغداش چارەسەر بکرێت.

سەبارەت بە داهاتووی عێراق دەبێت بڵێیم ئەگەر بیرکردنەوە کۆنەکان لە ئارادابێت دابەشبوونی عێراق مسۆگڕ دەبێت، لە باروودۆخی ئێستادا عێراق بۆ بەرەنگاربوونەوە لەگەڵ تیرۆریستان پێویستی بە یەکێتی و هاوبەشی هەیە و سوننەکان دەبێت بگەڕێنەوە بۆ دەوڵەت. گەڕانەوەی بەڕێز "جەلال تاڵەبانی" بۆ عێراقیش کاریگەرییەکی پۆزێتیڤی هەبوو هەر چەندە بەڕێزیان ناتوانن بەلەبەرچاوگرتنی باروودۆخی تەندروستییان، لە سیاسەتدا بەشداری بکەن بەڵام دەتوانرێت لە ئەزموونەکانی بەڕێزیان بۆ باشتربوونی باروودۆخی عێراق کەڵک وەربگیرێت.   

وتووێژ لە لایەن: سومەیە خومارباقی

ئەمڕۆ بەڕێز فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەروەی حكومەت پێشوازی لە شاندێكی یەكێتی ئەوروپا كرد كە پێكهاتبوو لە بەڕێز چارلس ستیوارت بەرپرسی بەشی سیاسی، كلۆنێل روپیرت پولڤێرتافت سكرتێری یەكەمی سەرۆكی ستافی سەربازی یەكێتی ئەوروپا،  و بەرێز خاتوو ئڤیجا كراڤسینكۆ ڕاوێژكاری بەڕێوبەری گشتی.

مەبەستی سەرەكی سەردانی شاندەكە بۆ ئاڵوگۆركردنی زانیاری بوو دەربارەی گۆرانكاریە سیاسی و ئەمنیە نۆیكان كە بەسەر هەرێم و عیراقدا هاتووە، هەوەها چۆنیەتی زیادكردنی ڕۆڵی مرۆیی و سەربازی یەكێتی ئەوروپا لە هەرێمی كوردستان و دانانی ستراتیجیەتێكی درێژخایەن بۆ بەهێزكردنی پەیوەندیەكانی هەردوولا.

لە دیدارەكەدا كە كاروان جەمال جێگری بەرپرسی فەرمانگە ئامادەبوو، بەرێز فەلاح مستەفا بەخێرهاتنی شاندی یەكێتی ئەوروپای كرد و هەروەها سوپاسی هەڵوێستی یەكێتی ئەوروپا و ووڵاتانی ئەندامی كرد  بۆ بەدەنگەوە هاتن لە قەیرانی ئێستای هەرێمی كوردستان. بەڕێزیان ئەوەشی خستەڕوو كەوا حكومەتی هەرێم فشارێكی زۆری لەسەرە و كار لەسەر سێ‌ تەوەرەی سەرەكی دەكات ئەویش هەوڵدان بۆ بەدەست هێنانی مافە ڕەواكانی گەلی كوردستان لەم پڕۆسە سیاسیە نوێیەی عیراق، شەڕكردن دژی تیرۆر و دابین كردنی یارمەتی پێویست بۆ پەناهەندە و ئاوارەكان كە ژمارەیان نزیكەی 1.5 ملیون كەس زیاترە سەڕەڕای ئەوەی بودجەی هەرێم بڕاوە و كێشەكانیش لەگەڵ بەغدا هەر بەردەوامە.

بۆیە هەرێمی كوردستان پێویستی بە پشتوانی كۆمەڵگای نێودەوڵەتی هەیە بە تایەتی لە ڕووی مرۆیی و سەربازی بۆ شەڕی دژە تیرۆر و شكست پێكهێنانی ڕێكخراوی تیرۆرستی داعش و یارمەتیدانی هەموو پەناهەندە و ئاوارەكان و كەم كردنەوەی ئازارەكانیان.

بەڕێزیان هیوای ئەوەی خواست كەوا پردێكی پتەو لەنێوان هەرێمی كوردستان و یەكێتی ئەوروپا دروست ببێت و جۆر و ئاستی نوێنەرایەتیان لە هەرێم بەهێزتر بكەن و بەرزبكەنەوە.
 

ئەمڕۆ بەڕێز فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت پێشوازی لە شاندی كۆڕبەندی ئابووری جیهانی كرد WEF كە پێكهاتبوون لە میرۆسلاڤ دوسێك بەرپرسی بەشی ڕۆهەڵاتی ناوەڕاست و باكوری ئەفریقیا و ماپیو گریگ بەڕێوەبەری پێشكەوتوو كە بە مەبەستی پتەوكردنی پەیوەندیەكان و خۆ ئامادەكردن بۆ لوتكەی كۆڕبەندی ئابوری جیهانی لە ئیستەنبول ڕۆژی 28-29/9/2014 سەردانی هەرێمی كوردستان دەكەن.

لە میانەی سەردانەكەدا شاندی ناوبراو دەستخۆشی لە كارو چالاكیەكانی حكومەتی هەرێمی كوردستان و هێزی پێشمەرگە كرد كە توانیان بەرەنگاری گرووپی تیرۆرستى داعش ببنةوه و ژیانی هاووڵاتیان لە مەترسی بپارێزن. هەروەها چەند زانیاریەكیش دەربارەی گۆرانكاریە سیاسی و ئەمنیە نۆیەكان كە بەسەر هەرێم و عیراقدا هاتووە ئاڵوگۆركرا.

لە بەرامبەردا فەلاح مستەفا بەخێرهاتنی شاندی ناوبراوی كرد و سوپاسی كۆمەڵگای نێودەوڵەتی كرد بۆ ڕزگاركردنی پێكهاتە نەتەوەیی و ئایینیە جیاجیاكانی عیراق لە هێرشی تیرۆرستان و پاراستنی مانای دیموكراسی و پێكەوەژیان. بەڕێزیان ئەوەشی خستەڕوو خەڵكی كوردستان متمانەی تەواوی بە تواناكانی پێشمەرگە هەیە و لەو باوەڕەدایە ئەگەر پێكهاتەكانی تری عیراق كۆك بن لەسەر هەمان سیاسەت ئەوا دەتوانرێت شكست بە تیرۆر بهێنرێت.

بەڕێزیان گووتی پێویستە ڕێگەی دیالۆگ و گفتوگۆ بەكاربهێنرێت لە نێوان پێكهاتە جیاجیاكان بۆ دۆزینەوەی چارەسەر بۆ ئەم كێشە قووڵانەی عیراق و كۆتایی بەم شەڕ و ئاژاوە بهێنرێت. 

بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت هەڵوێستی هەرێمی كوردستانی سەبارەت بە پێكهێنانی حكومەتی تازەی عیراق بۆ شاندی میوان خستەڕوو، سەبارەت بە كۆمەك و هاوكاری بۆ ئاوارەكان بەڕێزیان هیوای خواست ووڵاتانی جیهان بەردەوام بن لە پێشكەشكردنی كۆمەك و یارمەتیەكان.
 

شاندی نوێنەرایەتیی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان لە تاران، لە ٢٢ـەمین کۆنگرەی زانستە پیشەسازییەکانی خواردەمەنی ئێران لە پارێزگاری گۆڵستان بەشداریی کرد.

شاندی نوێنەرایەتیی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان لە تاران کە پێکھاتبوو لە: "وڵات ئەسعەد پەیرەو"، "عەلی ئازادی" و "خوڵقی سەبری" بەشدارییان لە ٢٢ـەمین کۆنگرەی زانستە پیشەسازییەکانی خواردەمەنی ئێران کرد و ھەروەھا لە کردنەوەی یەکەمین خولی پێشانگای نێودەوڵەتیی بەرھەمە خواردەمەنی و شیرەمەنییەکانی ئێران لە پارێزگاری گۆڵستان ئامادەبوون.

شاندی نوێنەرایەتیی حکومەتی ھەریمی کوردستان لە تاران کە لە لایەن ڕێکخراوەی پیشەسازی بچووک و شارۆچکە پیشەسازییەکان بۆ بەشداری لە ٢٢ـەمین کۆنگرەی زانستە پیشەسازییەکانی خواردەمەنی ئێران بانگھێشت کرابوو بە ئامادەبوونی دوو جێگری وەزیری پیشەسازی و کانزاکانی ئێران و ھەروەھا پارێزگاری گۆڵستان و چەندین نوێنەری پەرلەمانی ئێران و پسپوڕانی زانکۆکانی سەرتاسەری ئێران و کاربەدەستان و بازرگانانی بەشی پیشەسازی خواردەمەنی ئێران، ڕۆژی ٣٠/٠٨/٢٠١٤ بەشداریی لەم کۆنگرەیەدا کرد.

شاندەکە پاشان بەشدارییان کرد لە کردنەوەی پێشانگای نێودەوڵەتی بەرھەمە خواردەمەنی و شیرەمەنییەکان و ھەروەھا لەگەڵ خاوەن کۆمپانیا بازرگانییەکان و خاوەن کارگەکان چاوپێکەوتنیان کرد و لەم دیدارانەدا بە شاندی نوێنەرایەتیی حکوومەتی ھەریمی کوردستان لە تارانیان ڕاگەیاند کە زۆر بە پەرۆشن  بۆ کارکردن، بەرھەمھێنان و وەگەڕخستنی سەرمایە لە ھەرێمی کوردستان.

لە رۆژانی مانەوەیاندا لە پارێزگای گوڵستان، سەردانی شارۆچکەی پیشەسازی گۆڵستانیان کرد و لە نزیکەوە چاویان بە توانا و بەھرەی کوالیتەی بەرھەمەکانیان کەوت.

لەم سەردانەدا بەرپرسانی پارێزگای گۆڵستان زۆر بە رێزەوە مێوانداریان لە شاندی نوێنەرایەتیی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان لە تاران کرد و ئامادەیی خۆیان نیشاندا بۆ سەردانی ھەرێمی کوردستان و بانگھێشت کردنی شاندی بازرگانی و تیجارییەکانی ھەرێمی کوردستان بۆ وڵاتی ئێران و پارێزگای گۆڵستان.

یەکەمین خولی پێشانگای نێودەوڵەتیی بەرھەمە خواردەمەنی و شیرەمەنییەکانی ئێران لە ڕۆژانی ٨ تا ١١ی شەھریوەری ئەمساڵ بە یارمەتی ڕێکخراوەی پیشەسازی بچووک و شارۆچکە پیشەسازییەکان و کۆمپانیاکانی نێودەوڵەتیی پارێزگاری گۆڵستان لە شوێنی ھەمیشەیی پێشانگای نێودەولەتیی پارێزگاری گۆڵستان لە شاری گوڵستان بەڕێوەچوو.

بەمەبەستى لەنزیکەوە بەئاگابوون لە رەوشى ئێستاى هەرێمى کوردستان و عیراق و ناوچەکەو بەرەوپێشچوونى هاوکارییەکانى حکومەتى کەنەدا بۆ هەرێمى کوردستان،وەزیرى دەرەوەى کەنەدا، جۆن بێر لەگەڵ قوباد تاڵەبانی جێگرى سەرۆکى حکومەتى هەرێمى کوردستان کۆبووەوە.

لەدانیشتنەکەدا کە د.فواد حسین سەرۆکى دیوانى سەرۆکایەتى هەرێم و وەزیری ناوخۆوژمارەیەک لەبەرپرسان ئامادەی بوون،شاندی میوان، سوپاس و پێزانینى خۆى بۆ هەرێمى کوردستان دەربڕى کە لە رووبەروونەوەى تیرۆریستان و پرسە مرۆییەکان رۆلى کاراییان بینیوەو هەروەها ئەو رووداوانەى کە لە ئاکامى شەرانگێزییەکانى تیرۆریستانى داعش دژ بە خەڵک و هەرێمى کوردستان، بە کارەسات وەسف کرد.

هاوکات بەردەوامى پشتیوانى حکومەتى کەنەداى بۆ هەرێمى کوردستان لە شەرى دژ بە تیرۆریستان هاوکارییە مرۆییەکان دوپاتکردەوە. 

قوباد تاڵەبانى، سوپاسى هاوکارییە مرۆیى و سەربازییەکانى حکومەتى کەنەداى کردو رۆڵى حکومەتى کەنەداو بالیۆَزى کەنەداى لە عیراق بەرز نرخاند ودووپاتیکردەوە هەرێم لەجیاتى جیهان شەرى دژ بە تیرۆر دەکات .

هەر لەم کۆبوونەوەیەدا، قوباد تاڵەبانى لەبارەى پێکهێنانى کابینەى نوێى عیراق ئاماژەی بەوەدا کە پێویستە حکومەتى نوێى عیراق پێکهاتەى هەموو لایەک بێت و پابەند بێت بەدەستوورو نوێنەرى هەمووان بێت.  

نیوه‌ڕۆى ئه‌مڕۆ شه‌ممه‌ 6ى ئه‌یلوولى 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان پێشوازى له‌ به‌ڕێز "برونۆ ساكۆمانى" باڵیۆزى كه‌نه‌دا له‌ عیراق كرد.

له ‌دیدارێكدا باس له‌ دوایین سه‌ردانى وه‌زیرى ده‌ره‌وه‌ى كه‌نه‌دا بۆ هه‌رێمى كوردستان كرا و به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران سه‌ردانه‌كه‌ى به‌ سه‌ركه‌وتوو له‌ قه‌ڵه‌م دا، هه‌روه‌ها سوپاس و پیزانینى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستانى بۆ كه‌نه‌دا دووپات كرده‌وه‌ كه‌ ڕۆڵێكى گرنگى هه‌بووه‌ له‌ بوارى هاوكاریكردنى مرۆییى هه‌رێمى كوردستان بۆ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى قه‌یرانى مرۆیى و به‌هاناوه‌چوونى ئاواره‌كان و، یه‌كێك له‌و وڵاتانه‌ بوو كه‌ هه‌ر زوو له‌سه‌ر ئه‌م پرسه‌ هاته‌ پێشه‌وه‌، هه‌روه‌ها پشتگیریى هه‌رێمى كوردستانى له‌ جه‌نگى دژى تیرۆردا كردووه‌.

هه‌ردوولا باسیان له‌ هه‌وڵه‌ نێوده‌وڵه‌تییه‌كان بۆ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى تیرۆستانى داعش كرد و تشكیان خسته‌ سه‌ر دروستبوونى هاوپه‌یمانیى نێوده‌وڵه‌تى له‌ دژى داعش و، له‌مباره‌یه‌وه‌ سه‌رۆك وه‌زیران پێشوازى له‌ دروستكردنى ئه‌و هاوپه‌یمانییه‌ نێوده‌وڵه‌تییه‌ كرد كه‌ به‌ ده‌ستپێشخه‌ریى ئه‌مه‌ریكا له‌ لایه‌ن وڵاتانى ئه‌ندامى په‌یمانى ناتۆوه‌، بۆ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى داعش هاتۆته‌ ئاراوه‌. هه‌روه‌ها هیواى خواست كه‌ له‌ زووترین كاتدا ده‌ره‌نجامى دروستبوونى ئه‌و هاوپه‌یمانییه‌ نێوده‌وڵه‌تییه‌ به‌ شێوه‌یه‌كى كاراى كرده‌یى له‌ سه‌ر ئه‌رز ببینرێت.

لاى خۆیه‌وه‌ به‌ڕێز باڵیۆزى كه‌نه‌دا له‌ عیراق ده‌ستخۆشى له‌ پێشمه‌رگه‌ كرد كه‌ له‌ هه‌موو به‌ره‌كاندا ڕووبه‌ڕووى تیرۆرستان بوونه‌ته‌وه‌ و به‌ تایبه‌تى ئه‌م ڕۆژانه‌ى دوایى سه‌ركه‌وتنى به‌رچاویان به‌ ده‌ست هێناوه‌. به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیرانیش ڕایگه‌یاند كه‌ هه‌رێمى كوردستان شانازى به‌ پێشمه‌رگه‌وه‌‌ ده‌كات و داواى كرد كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى به‌ هه‌موو جۆرێك هاوكاریى پێشمه‌رگه‌ بكات بۆ ئه‌وه‌ى بتوانێت به‌ باشترین شێوه‌ به‌ره‌نگارى تیرۆر ببێته‌وه‌.

له ‌كۆتاییى دیداره‌كه‌دا باس له‌ په‌ره‌پێدانى په‌یوه‌ندیى دووقۆڵیى هه‌رێمى كوردستان و كه‌نه‌دا كرا و، به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران سوپاسى به‌ڕێز باڵیۆزى كه‌نه‌داى له‌ عیراق كرد كه‌ ڕۆڵێكى دیارى له‌ په‌ره‌پێدانى په‌یوه‌ندییه‌كانى هه‌ردوولادا گێڕاوه‌. لاى خۆیه‌وه‌ به‌ڕێز باڵیۆزى كه‌نه‌دا ڕایگه‌یاند بۆ پته‌وكردنى زیاترى په‌یوه‌ندییه‌كان، سه‌ره‌تاى ساڵى تازه‌ شاندێكى بازرگانى و ئابووریى كه‌نه‌دى سه‌ردانى هه‌رێمى كوردستان ده‌كه‌ن، به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیرانیش هاتنى شانده‌كه‌ى له‌ بارودۆخێكى وه‌هادا به‌ سه‌ره‌دانێكى گرنگ و كاریگه‌ر له‌ قه‌ڵه‌م دا.

دواى نیوه‌ڕۆى ئه‌مڕۆ یه‌كشه‌ممه‌ 7ى ئه‌یلوولى 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هەرێمی كوردستان پێشوازی لە شاندێكی قەداسەتی پاتریارك مار دەنخای چوارەم سەرۆكی كڵێساى ڕۆژهەڵاتی ئاشووری، بە سەرۆكایەتیی مەتران "مار ملیس زیا" كرد.

له‌ دیدارێكدا سه‌ره‌تا شانده‌كه‌ سڵاو و ڕێزى قەداسەتی پاتریاركیان گه‌یانده‌ به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران و سوپاس و پێزانینى خۆیان پێشكه‌ش به‌ حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان كرد بۆ ئه‌و هه‌موو كۆمه‌ك و هاوكارییانه‌ى پێشكه‌ش به‌ خوشك و برایانى مه‌سیحى كردووه‌. هه‌روه‌ها ڕایانگه‌یاند "به‌سه‌رهاته‌كان، ئه‌زموونێكى تاڵى نه‌خوازراو و كاره‌ساتێك بوون"، به‌ڵام دڵنیایى خۆیان دووپات كرده‌وه‌ كه‌ بارودۆخه‌كه‌ كاتییه‌ و ڕاده‌بوورێ.

شانده‌كه‌ هه‌روه‌ها تیشكى خسته‌ سه‌ر په‌یوه‌ندیى پێكهاته‌ ئایینى و نه‌ته‌وه‌ییه‌كانى كوردستان و ناوچه‌كه‌ و به‌ تایبه‌تى باسیان له‌ په‌یوه‌ندیى مێژووییى كورد و مه‌سیحییه‌كان كرد و جه‌ختیان له‌وه‌ كرده‌وه ‌كه ‌گه‌لان و پێكهاته‌كانى كوردستان هه‌میشه پێكه‌وه‌ بوون و پێكه‌وه‌ ده‌بن، چاره‌نووسى هه‌مووانیش پێكه‌وه‌یه‌. هه‌روه‌ها ستایشى گیانى پێكه‌وه‌یى و ته‌باییى پێكهاته‌كانى كوردستانیان كرد و دووپاتیان كرده‌وه ‌كه‌ له‌ ئاینده‌شدا هه‌ر وا ده‌بێت و گیانى پێكه‌وه‌ژیان و ژیاندۆستى له‌ كوردستان هه‌ر به‌ر‌ده‌وام ده‌بێت.

لاى خۆیه‌وه‌ به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران، وێڕاى به‌خێرهێنان و ناردنى سڵاو و ڕێز بۆ قەداسەتی پاتریارك، جه‌ختى له‌سه‌ر كه‌لتوورى لێبورده‌یى و پێكه‌وه‌ژیانى پێكهاته‌كانى كۆمه‌ڵگه‌ى كوردستان كرده‌وه كه‌ له‌ بنه‌ما سه‌ره‌كییه‌كانى كوردستانیانه‌. هه‌روه‌ها ئاماژه‌ى به‌وه‌ دا كه‌ ئه‌وه‌ى ڕووى داوه‌ به‌ هه‌موو پێوانه‌یه‌ك كاره‌ساته‌ و ده‌ریخست هه‌موو پێكهاته‌كانى كوردستان له‌ یه‌ك سه‌نگه‌ردا پێكه‌وه‌ن، بۆیه‌ هه‌مووان سوورن له‌سه‌ر ئه‌وه‌ى كه‌ هه‌ر پێكه‌وه‌ ده‌بن و ئاینده‌ش بۆ كوردستانیانه‌.

به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى هه‌روه‌ها ڕوونى كرده‌وه‌ كوردستان هه‌میشه‌ به‌ بایه‌خه‌وه‌ له‌ پێكهاته‌كانى ڕوانیوه‌، به‌ تایبه‌تیش پێكهاته‌ى مه‌سیحى كه‌ پێكهاته‌یه‌كى گرنگى كۆمه‌ڵگه‌ى كوردستانه‌. ده‌رباره‌ى ڕووداوه‌كانیش گوتى: ڕاسته‌ ئه‌زموونێكى تاڵ ژیاین، به‌ڵام زۆر وانه‌یشى تیادا بوو كه‌ هانمان ده‌دات كار بكه‌ین بۆ ئه‌وه‌ى ئاینده‌یه‌كى باشتر بۆ هه‌موو پێكهاته‌كانى كوردستانیان بنیات بنێین. شانده‌كه‌یشى دڵنیا كرده‌وه‌ كه‌ ئه‌وه‌ى له‌ تواناى حكوومه‌ت و گه‌لى كوردستاندا بێت، بۆ دابینكردنى ئارامى و ئاسایش و ژیانێكى سه‌ربه‌رزانه بۆ هه‌موو پێكهاته‌كان‌، درێغى ناكه‌ن.

له‌ كۆتاییدا شانده‌كه‌ دووپاتى كرده‌وه‌ كه‌ هه‌میشه‌ له‌ نێوه‌نده‌ نێوده‌وڵه‌تییه‌كان داوا ده‌كه‌ن یارمه‌تیى هه‌رێمى كوردستان و حكومه‌ته‌كه‌ى بده‌ن بۆ ئه‌وه‌ى بتوانن هه‌نگاوى باشتر له‌ ئاوه‌دانى و وه‌به‌رهێنان و پێشخستنى ژیاندا بنێن. هه‌روه‌ها سوپاس و پێزانینى خۆیان بۆ ڕۆڵى پێشمه‌رگه‌ و قوربانییه‌كانى دووپات كرده‌وه‌ كه‌ مایه‌ى شانازیى هه‌موو لایه‌كه‌ و هه‌رگیز له‌بیر ناكرێت.