نازم عومەر دەباغ، نوێنەری حكومەتی هەرێمی كوردستان لە ئێران دەڵێت سەردانی شاندەكەی یەكێتی بۆ تاران لەسەر داوای كۆماری ئیسلامیی ئێرانە و دەمێكە بەرنامەی بۆ دانراوە. دەشڵێت شاندی لیژنەی باڵای گشتپرسی سەردانی تارانیش بكەن، هەر یەك وەڵامیان دەستدەكەوێت.

رۆژی یەكشەممە شاندێكی یەكێتی بەرەو تارانی پایتەختی ئێران بەڕێكەوت. نازم عومەر، نوێنەری حكومەتی هەرێمی كوردستان لە تاران كە نوێَنەری یەكێتیشە، باسی ئەجێندای سەردانی شاندەكەی یەكێتی دەكات و دەڵێت: "دەمێكە بەرنامەی ئەو سەفەرە داڕێژراوە كە لە دەرفەتێكدا شاندێكی باڵای یەكێتی بە سەرۆكایەتی جەنابی كاك كۆسرەت رەسوڵ بێنە ئێران، بەڵام ئەجێندای سەردانەكە هەڵسەنگاندن و تاوتوێكردنی دۆخی سیاسی ناوچەكە و پەیوەندیی نێوان هەرێمی كوردستان و كۆماری ئیسلامیی ئێران، بە تایبەتی پەیوەندی یەكێتی و ئێرانە".

هەرێمی كوردستان رۆژ بەڕۆژ لە وادەی ئەنجامدانی گشتپرسی نزیك دەبێتەوە، كۆماری ئیسلامیی ئێران هەرزوو دژایەتی خۆی بۆ پرۆسەكە نیشاندا، عەلی خامنەیی رێبەری ئێران، هەروەها گوتەبێژی وەزارەتی دەرەوە بە ئاشكرا هەڵوێستی وڵاتەكەیان بەرامبەر ئەو هەنگاوەی هەرێمی كوردستان دەربڕی.

نازم دەباغ بەدووری دەزانێ‌ هیچ گۆڕانكارییەك لەو هەڵوێستەی ئێراندا رووبدات و دەڵێت "تاكە شتێك كە كۆماری ئیسلامیی ئێران لە وڵاتانی دیكە جیا دەكاتەوە، ئەوەیە كە هەڵوێستی بەستراوەتەوە بە دوایین هەڵوێستی حكومەتی عێراقەوە".

نازم دەباغ هەروەها دەڵێت: "ئێران لەو هەنگاوەی هەرێمی كوردستان و سەركردایەتی حیزبەكانی كوردستان نیگەرانە، ئەوەی من ئاگادارم پەیامی بۆ پارتی، یەكێتی، یەكگرتوو، كۆمەڵ، حیزبی سۆسیالیست و بزووتنەوەی ئیسلامی ناردووە".

نازم دەباغ هەروەها دەڵێت: "دەبووایە لیژنەی باڵای ریفراندۆم زووتر سەردانی ئێران بكەن، بەڵام دەبێ‌ بزانن جگە لەو وەڵامە هیچ وەڵامێكی دیكە وەرناگرن كە پێویستە هەرێمی كوردستان لە چوارچێوەی دەستوور و یەكپارچەیی عێراق بڕیار لە چارەسەركردنی كێشەكانی خۆی بدات".

بەشێك لە سیاسەتوانان و شرۆڤەكاران، ئەنجامدانی گشتپرسی بە هەڕەشە لەسەر هەرێمی كوردستان دەزانن و پێیانوایە ئێران لە رێگەی حەشدی شەعبییەوە گوشار لە هەرێمی كوردستان دەكات، بە تایبەتی لە ناوچە ناكۆكی لەسەرەكان.

نازم دەباغ لەو بارەیەوە دەڵێت "ناتوانم پشتڕاستی بكەمەوە، بەڵام دەتوانم بڵێم ئێران لەسەر گشتپرسی بە ئاسانی ناكەوێتە شەڕ، بەڵكو هەڵوێستی ئێران بەستراوەتەوە بە هەڵوێستی حكومەتی عێراق كە سوپا و حەشدی هەیە، بەشێك لە فەرماندەكانی ئەم سوپایە بیركردنەوەی بەعسیانەیان بۆ چارەسەركردنی كێشەی كورد هەیە".

یەكێكی دیكە لەو نیگەرانیانە، داخستنی سنوورەكانی ئێرانە بەڕووی هەرێمی كوردستان. سەبارەت بە داخستنی سنوور لە حاڵەتی ئەنجامدانی گشتپرسی، نازم دەباغ دەڵێت: "بە قەناعەتی خۆم بواری ئابووری و بازرگانی دوایین شتە بیری لێ بكرێتەوە، بەتایبەتی لەلایەن كۆماری ئیسلامییەوە".

بەرپرسانی یەكێتی لە لێدوانە رۆژنامەڤانیەكانیاندا بەردەوام نیگەرانی لە ئەنجامدانی گشتپرسی نیشان دەدەن و ترس و دڵەڕاوكێ و هەڕەشەی وڵاتانی دەوروبەر زەق دەكەنەوە كە زۆر لە چاودێران پێیانوایە ئەو ترس و نیگەرانیە لەجێی خۆیدا نییە، بۆ ئەمەش مەسەلەی فیدراڵیەت لە ساڵی 1992 بە نموونە دەهێننەوە كە سەرەتا زۆر وڵات دژی بوون، بەڵام دواتر مامەڵەیان لەگەڵ كرد، وەكو ئەمری واقیع.

نازم دەباغ دەڵێت: "پێموایە نەك بەشێك لە سەركردایەتی یەكێتی، بەڵكو سەركردایەتی لایەنە سیاسییەكانی دیكەش ئەو نیگەرانییانەیان هەیە، بەڵام بەرنامەی فیدراڵەت پێش راپەڕین و لەنێو بەرەی كوردستانی بە ئاگاداریی ئێران و كەسانی دیكە دانرا، رەزامەندی و پشتیوانیی زۆر وڵاتی لەگەڵ بوو، بەڵام ئەو گشتپرسییەی ئێستا تەنیا سەركردایەتیی كورد بڕیاری لەسەر داوە".

نازم دەباغ رەتیكردەوە یەكێتی لەگەڵ گشتپرسی نەبێت و گوتی "ئێمە واقیعەكە دەخوێنینەوە نەك لەگەڵ گشتپرسی نەبین، ئەوە قەناعەتی خۆمە، هەر كەسێك پشتیوانی گشتپرسی و سەربەخۆیی كوردستان نەكات خیانەت لە گەلی خۆی دەكات، بەڵام كەی و چۆن ئەو گشتپرسییە بكرێت؟".

لە ماوەی رابردوودا ئێران ئاوی زێی بچووكی گرتەوە، هەندێك لایەن وایان لێكدایەوە كە ئەوە ئینزاری ئێران بووە بۆ هەرێمی كوردستان كە ئەگەر گشتپرسی بكات، برسی و تینوی دەكات، بەڵام نازم دەباغ رەتیكردەوە گرتنەوەی ئاوی زێی بچووك پەیوەندی بە مەسەلەی گشتپرسییەوە هەبێ‌ و گوتی "داوام لە وەزارەتی كشتوكاڵ و ئیدارەی پشدەر كردووە خۆیان بێنە ئێران و سەیری بەنداوەكان بكەن، ئەم بابەتە پەیوەندی بە گوشاری سیاسییەوە نییە، با بێن لە نزیكەوە كێشەكان چارەسەر بكەن، ئێران 10 ساڵە پرۆژەی هەیە بۆ دروستكردنی زیاتر لە 20 بەنداوی بچووك، ئەو بەنداوانەش پێویستیان بە گلدانەوەی ئاو هەیە، بۆیە ئەو بابەتە دوور و نزیك پەیوەندی بە گشتپرسییەوە نییە".

هەندێك لە میدیاكان بە تایبەتی ئێران بەشێوەی جیاواز باسی سەردانەكەی مام جەلالیان بۆ تاران كرد و بە بابەتی سیاسییانەوە بەستەوە، بەڵام نازم دەباغ دەڵێت سەردانەكە پەیوەندی بە سیاسەتەوە نەبووە.

لەوبارەوە گوتی "ئەوانەی ئەو پروپاگەندانە بڵاودەكەنەوە خەونی چۆلەكە دەبینن، سەردانەكە دوور لە سیاسەت بوو، بۆ گۆڕینی جەو و كەشوهەوای جەنابی مام جەلال بوو. مام جەلال توانای قسەكردن و گفتوگۆی سیاسی نییە، نابێ‌ ئێمە بەوە هیلاكی بكەین، ئەمە كاری مەكتەبی سیاسی یەكێتییە".

نازم دەباغ زیاتر لەبارەی تەندروستی مام جەلال قسەی كرد و گوتی "دەتوانێت جوڵە بكات و تەندروستی بەرەو باشبوون رۆیشتووە، بە تایبەتی دەست و سەری دەجوڵێنێ‌، كاتێك قسەی بۆ دەكەی تێدەگات، بەبێ‌ ئەوەی بڕیار بدات بە باشە یاخود بە خراپە. من ئەو چەند رۆژە لە خزمەتیدا بووم، لە هەمان ئەو شوێنە دەمایەوە كە پێشتر بۆی دەهات. زۆریشم پێ ناخۆش بوو كە زوو گەڕایەوە، بەڵام بەهۆی هاتنی شاندی مەكتەبی سیاسی یەكێتی بۆ ئێران و بۆ تێكەڵنەبوونی ئەو دوو پرسە، گەڕایەوە كوردستان".