لڤین: "نازم دەباغ" نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە ئێران، لەم دیدارەیدا لەگەڵ "لڤین" باس لەوە دەکات کە ئێران گومانی هەیە داعش وڵاتێکی ئیقلیمیی لە پشتەوەیە و خۆشی لەو بڕوایەدایە هیچ جوڵانەوەیەک لەم کاتەی ئێستادا و لە ناوچەکەدا بە بێ هاوکاریی ناکرێت، کە هێزێکی ئاوا هەر بە ئاسانی تۆپ و جبەخانە بۆخۆی کۆبکاتەوە و بێ پەلاماری موسڵ بدا، بە پێی بیروبۆچوونەکان هێزێک، لایەنێک، دەوڵەتێک لە پشتی ئەم جوڵانەوەیەیە کە ئێستا لە عێراقدا دەگوزەرێت.
ئەو کێشانەی ئێستا لە عێراقدا دەگوزەرێ چییە؟
نازم دەباغ: جارێ وەکو خۆتان ئاگادارن کۆماری ئیسلامی ئێران لە کۆنەوە تا وەکو ئێستا رۆڵی هەبووە لە هاوکاریکردنی هەتا هەندێ لایەنە سیاسییەکانی عێراق، هەتا روخاندنی سەدام و هێنانە کایەی حکومەتێکی تازە لە عێراقدا، حکومەتێکی ئیتیحادی، دیارە عێراق لەرووی ئابوورییەوە، لەرووی ئەمنییەوە هەتا لەرووی کۆمەڵایەتی و ئاینییشەوە پایەگایەکی گرنگی هەیە، بۆیە من پێموایە کۆماری ئیسلامی ئێران لە ئاستی بەرپرسیارێتیی خۆی بۆ بەردەوامبوون بە دۆستایەتی و هاوپەیمانێتی لەگەڵ عێراق رۆڵی خۆی لەم بوارەدا دەبینێ بۆ ئامۆژگاریکردن، ئەو هاوکارییانەی حکومەتی عێراقی کە داوای لێبکا و هەموو لایەکیش ئاگادارن سەرۆک کۆمار "حەسەن رۆحانی" و بەرپرسانی دیکەش تا ئێستا لە گەمەکاندا ئامادەیی خۆیان نیشانداوە، هەم بۆ ئەوەی هاوکاریی عێراق بکەن، هەم بۆ ئەوەش کە هاوکاریدەکەن بۆ دژایەتیکردنی تیرۆر لە ناوچەکەدا، بە بڕوای ئەوان داعش هێزێکی تیرۆرستە لە ناوچەکە و مەترسیی بۆ سەر هەمووان هەیە بە ئێرانیشەوە.
لڤین: ئایا ئێران هیچ گومانێکی لەوەی کە داعش دەیکات و بوونی چەکدارانی داعش لە عێراق لایەنێکی ئیقلیمی هەیە کە هاوکاریی داعش بکات؟
نازم دەباغ: من ئەوەی کە دەیخوێنمەوە هەتا ئەمڕۆ ئایەتوڵا شاهروودی لە کۆبوونەوەکانی خۆیاندا ئاماژەی بەوە داوە کە دەوڵەتە ئیقلیمییەکان رۆڵیان هەیە لە هاوکاریکردنی داعش و ئەو جەماعەتە، بەڵام دەبێ خۆیان بەرپرسیارێتیی ئەو قسەیە قبوڵ بکەن، لەهەمان کاتدا بەڵگەشیان هەبێ، بەڵام بەدڵنیاییەوە هیچ جوڵانەوەیەک لەم کاتەی ئێستادا و لە ناوچەکەدا بە بێ هاوکاری ناکرێت، کە هێزێکی ئاوا هەر بە ئاسانی تۆ پو جبەخانە بۆخۆی کۆبکاتەوە و بێ پەلاماری موسڵ بدا، بە پێی بیروبۆچوونەکان هێزێک، لایەنێک، دەوڵەتێک لەپشتی ئەمجوڵانەوەیەیە کە ئێستا لە عێراقدا دەگوزەرێ.
لڤین: وەک لە وەڵامی پرسیارەکەدا وتت؛ ئێران پێیوایە دەستی وڵاتانی ئیقلیمیی لە پشتە، یان وەک تۆ وتت ئەم جوڵانەوانە بێ هاوکاری ناکرێن، ئایا کۆماری ئیسلامی گومانی هەیە سەبارەت بەوەی کە لایەنێکی کوردی هاوکار بێت یان بە جۆرێک لە جۆرەکان جۆرێ لە رێککەوتن هەبێ لەگەڵ داعشدا؟
نازم دەباغ: من پێموایە هیچ زانیارییەکی وا نییە کە پشتیوانیی پرسیارەکەی جەنابت بکا، کە بەلای ئێرانەوە هێزێک یان لایەنێکی کوردی دەستی هەبێ یان هاوکار بێ، بۆیە ئەوان بە شێوەیەکی گشتیی حکومەتی هەرێمی کوردستان سەیردەکەن کە لە پێکهاتەی حکومەتەکە سەرۆکی حکومەت پارتییە و جێگرەکەی یەکێتییە، سەرۆکی پەرلەمان گۆڕانە، هەموو لایەنەکانی تریش بەشدارن، بۆیە تا وەکو ئێستاکە بەلای منەوە زانیارییە، یان بەڵگەیەک کە بەرپرسێکی باڵا ئەو قسەیەی کردبێ لایەنێکی کوردی دەستی هەبووبێ لەو مەسەلەیەدا ئێمە ئەوە رەتدەکەینەوە، ئەوان تا ئێستاکە گومانێک یان رایەکی وایان بە ئێمە نەوتووە بەوەی کە نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستانین، یان ئێمەیان ئەگادارکردبێتەوە کە شتێکی وا هەیە، کاری وا نەبووە.
لڤین: رایەک هەیە گوایە بەشێکی زۆر لە هۆکارەکان و هاتنی داعش پەیوەندیی هەیە بە سیاسەتی مالیکییەوە، ئێران ئێستا خۆی ئەمە دەزانێ؟ رای ئێستای لەسەر مالیکی چییە؟
نازم دەباغ: هەتا ئێستا نەهاتوونەتە سەر ئەوەی رایەکی دیاریکراو بدەن، بەڵام بە دڵنیاییەوە ئەو رووداوانەی لە عێراق روویانداوە دەرئەنجامن، ئەنجامەکەشی یەک سیاسەتی حکومەتی عێراق بۆ چارەسەری کێشەکانە، لەهەمان کاتیشدا ئەو ناوچەیەی کە ئەو رووداوانەی لێ روودا قاعیدەیەکی فراوانی بەعسی تێدا بووە، کە بووەتە هاوکاریکردن لەگەڵ ئەوان، هەموو لایەک پێکەوە لەگەڵ رێزگرتنی بۆچوونی بەیتی شیعەن لە عێراقدا، کە کێ دیاریدەکا بۆ سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیران، لەبەر ئەوە ئەو راو بۆچوونانە نابینین پشتگیریییەکێک بکەن و یەکێکی تر لەجێی دابنێن.
لڤین: سەبارەت بە سەردانی وەفدە کوردەکە بۆ ئێران، سەردانەکە بە مەبەستی چی بوو؟ ئایا کۆماری ئیسلامی چ پەیامێکی هەبوو؟ ئەو وەفدەی کە پێشووتر لە ئێران بوو، مەبەستم نێچیرڤان بارزانی و مەلا بەختیار و کاک فازل و ئەوانە کە لە ئێران بوون، ئەوەمان ناوێ کە لە راگەیاندنەکان بڵاوبووەوە کە سەردانێکی دۆستانە بوو و جەخت لەسەر پەیوەندیی نێوان هەر دوولا کرایەوە.
نازم دەباغ: ئێ باشە هەر ئەوەیە، خۆ زۆر جار ئەوەی لە راگەیاندنەکان بڵاودەبێتەوە زیاتر لەوە دەڕۆن کە هەیە نەک کەمتر، مەسەلەی راگەیاندن دەکەوێتە تەفسیر و تەحلیلەوە، ئەگەر نا هەر لە چوارچێوەی ئەوەی کۆماری ئیسلامی ئێران بانگهێشتی شاندێکی هەرێمی کوردستانی کردووە لەو کەسانەی کە ناوت هێنان لە دانیشتنەکەدا زۆربەی کاتەکە باسی لێکدانەوەی وەزعی سیاسیی عێراق و هەرێمی کوردستان و ناوچەکە بووە، بەدڵنیاییەوە ئێران لە بەرنامەیدا هەیە هاوکاریکردن بە راوێژکاری بێت، یان ئەو هاوکارییانەی کە عێراق داوایاندەکات کە دژایەتیی داعش و تیرۆر بکات، بەڵام شاندی هەرێمی کوردستان جەختی کردەوە کە ئێمە دژی تیرۆرین و ئێمە دژی ئەوەین کە ببین بە تەرەفێک، نابین بە تەرەفێک کە شەڕی تائیفی و رقی بەدواوە بێت، ئێمە ئامادەین پارێزگاری لە ناوچەکانی خۆمان بکەین و ریگا نەدەین داعش بێتە ئەو ناوچانەی کە سوپای عێراقی چۆڵیان کردووە، هێزەکانی پێشمەرگە چوون بیانپارێزن لەوەی داعش و تیرۆرستەکانبچنە ناویانەوە.
ئێمە لە چوارچێوەی دەستوری عێراقی کاردەکەین، کاک نێچیرڤان خۆشی بۆ رۆژنامەی (شرق الئەوسەت) جەختی کردووەتەوە لەگەڵ چارەسەرکردنی کێشەکانی خۆمانین بە شێوەیەکی یاسایی، بەڵام ئەو قۆناغەی ئێستا قۆناغێکی تازەیە، زیرەکی و وریایی و لێبوردەیی زیاتری دەوێ بۆ ئەوەی بتوانی ئەو وەزعەی ئێستا بگونجێنی لەگەڵ عێراقێکی فیدراڵیی دەستوریی راستەقینەدا.
لڤین: ئەگەر حکومەتی هەرێم ئامادە نەبێ رووبەرووی داعش بێتەوە چی دەبێت؟ ئایا ئێران هاوکاریی کوردەکانی عێراق دەکات؟
نازم دەباغ: من پێموایە کۆماری ئیسلامی ئێران و هەرێمی کوردستان سیاسەتێکی روونیان هەیە، هاوکارن بۆ چەسپاندنی ئەمن و ئاسایش لە ناوچەکە، لەهەمان کاتیشدا لایەنگری ئەوەن کە کورد پارێزگاری لە ناوچەکانی خۆی دەکات، پێکەوەش هەر دوولا دژی تیرۆر و ئیرهابن، جا ئەگەر داعش بیکات، ئەگەر بەعسییەکان بیکەن، ئەگەر قاعیدە بیکات، ئەگەر هەر لایەک بیکا، ناکرێ ئێستا پێشبینیی ئەوە بکەین کە پارتی یان حکومەتی هەرێم یان یەکێتی هاوکاریی ئێران نەکات چی دەکا؟ پێموایە هەموومان پێویستیمان بە یەکتر دەبێت.
ئەمڕۆ بارودۆخەکە وای لێهاتووە لەبری ئەو دروشمە گەورە و قەبانەی ئێمە هەمانە پێویستیمان بە دۆستایەتی و هاوپەیمانێتی هەیە، کوردستانی عێراق و هەرێمی کوردستان نابێ بیر لەوە بکاتەوە ناتەبایی هەبێ لە نێوان هەرێمی کوردستان و تورکیا، هەرێمی کوردستان و ئێران، دیارە گەرمی و ساردی هەبووە لە پەیوەندییەکاندا، بەڵام هەرگیز پچڕان نەبووە، یان ئێران بیری لەوە کردبێتەوە رێگای کۆمەک و هاوکاری لە هەرێمی کوردستان ببڕێ، بە پێچەوانەوە من پێموایە دەکرێ ئەو مەرجانەی ئێستا لە ئارادان ئەو هاوپەیمانییە بەردەوامیدەدەن.
لڤین: بۆچوونی ئێران چییە لەسەر جێگیرکردنی پێشمەرگە لەسەر ناوچە سنورییەکان؟ بە تایبەت لە کەرکوکدا؟
نازم دەباغ: هەتا ئێستا بۆچوونیان باش بووە و رایەکی سلبییان نەداوە لەسەر ئەوەی بۆ پێشمەرگە چوونەتە ئەو ناوچانە، بەڵکو لەگەڵ ئەوەن پێشمەرگە ناوچەکانی خۆی بپارێزێ لە دەستی داعش و تیرۆرستان، تا ئێستا هیچ جۆرە هەڵوێستێکی خراپیان نەبووە.
لڤین: ئایا وەفدە کوردییەکە بەڵێنیان بە ئێران داوە کە پێشمەرگە هاوشانی سوپای عێراق رووبەرووی داعش ببنەوە؟
نازم دەباغ: دیارە من پێشتر ئاماژەم بەوەدا کە حکومەتی هەرێمی کوردستان خۆی دەپارێزێ لە شەڕیکدا کە تەرەف نەبووبێ تێیدا، لە شەڕیکدا کە لە پێناو پاراستنی ناوچەکانی خۆی بێت، لە داهاتووشدا سەیری هەڵوێستەکانی حکومەتی عێراقی دەکات، ئەگەر هەموو پێکەوە هاوبەشبن ئەوە بابەتێکی ترە، تا ئێستا شەڕەکان زیاتر بۆنی تایەفەگەرییان لێدێت، جەختیان لەسەر ئەوە کردووەتەوە کە نابێت ئەم شەڕە لە ژێر پەردەی تیرۆردا ببێتە شەڕی تائیفی.
لڤین: ئێران لەرێی سوپای قودسەوە هاوکاریی سوپای عێراقی کردووە دژی داعش. تا چەند ئەوە راستە؟
نازم دەباغ: ئەوە بەرپرسیارێتییە، تایبەت بەوە دوێنێ وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئێران، وتی شتی وانییە.
لڤین: ئایا ئێران ئامادەیە هاوکاریی سەربازیی عێراق بکات؟
نازم دەباغ: ئێران ئامادەی هاوکاریی عێراقە بە پێی ئەو داواکارییەی کە عێراق دەیکات.
لڤین: رۆڵی ئێران چییە لە چەکدارکردنی چەکدارە شیعەکان؟ بە تایبەت هەندێ چەکداری شیعەمان بینی لە شاری کەرکوکدا نمایشی سەربازییان دەکرد؟ هەروەها لە باشوری عێراقدا بە هەمان شێوە خەڵک چەکدار دەکرێ بە ناوی رووبەرووبوونەوەی تیرۆر و داعش، ئایا ئێران ئاگادارە؟
نازم دەباغ: وەکو وتم ئێران هیچ راگەیاندنێکی نییە بە غەیری ئەوەی کە وتوویەتی ئێمە ئامادەی هاوکاریی عێراقین بۆ رووبەرووبوونەوەی ئیرهاب و قاعیدە و تیرۆر، ئەمن و ئاسایش بە پێی ئەو داخوازییانەی کەدەیکا، تا ئێستا عێراقیش نەهاتووەتە سەر ئەوەی بە رەسمی داوایکردبێ، چەکدارکردنی خەڵکیش چ شیعە بێ یان سوننە، چ کورد بێ، بە تایبەتیش لە ناوچەکانی لە ژێر دەسەڵاتی حکومەتی عێراقیدایە لە چوارچێوەی ئەو ئیمکانیاتانەیە کە ت ائێستا خۆی هەیەتی، عێراقیش تا ئێستا نزیکەی (٢٧) ملیار دۆلاری سەرفکردووە بۆئەوەی سوپای خۆی و هێزی خۆی بەهێز بکات، لە هەر شوێنێکیش خەڵک خۆی بچێ خۆی فیداییبکاو خۆی ناونوسبکا دژی داعش ئەوە دەرگایان کردووەتەوە، هەر کەس خۆی ناونوسبکا چەک وەردەگرێ، جا لە کەرکوک بێ، لە بەغداد بێ، لە سامەرا بێ، لە هەر شوێنێک بێ.
لڤین: ئایا ئێران پشتیوانیی کورد دەکات پۆستی سەرۆکی کۆمار وەربگرێتەوە؟
نازم دەباغ: من ئەوەی هەستم پێکردووە، بە شێوەیەکی گشتیی ئەوان پێیانوایە ئەو سیستەمەی کە لە عێراق هەیە تاکوو ئێستا سەرۆک کۆمار کە کوردە، سەرۆک پەرلەمان کە سوننەیە، سەرۆکی حکومەت کە شیعەیە، باشترین شێوەیە بۆ حکومڕانیی عێراق.
لڤین: سەبارەت بە رۆڵی ئێران لە کێشەکانی ناوخۆی یەکێتی، ماوەیەک زۆر باسدەکرا کە ئێران زۆر هاوکاریی یەکێتی دەکات بۆ ئەوەی کێشە ناوخۆییەکانی یەکێتی چاکبکات، ئێستا ئەو هاوکاریی و نێواندگیرییە بەکوێ گەیشت؟
نازم دەباغ: یەکێتی پەیوەندییەکانی خۆی نەشاردوونەتەوە لەگەڵ ئێراندا، خۆیشی بە هاوپەیمان زانیوە، چۆن ئێستا لایەنەکانی تر هەریەکەو خۆی بە هاوپەیمانی وڵاتێک دەزانێ، یەکێتییش وەکو هاوپەیمانێک هاوپەیمانە لەگەڵ ئێران، کە ئەویش پێیخۆشە یەکێتی بەهێز بێت و کێشەی نەبێت و هاوکار بێ لەگەڵ هەموو ئەو
لایەنانەی لە عێراقدا کاردەکەن بۆ عێراقێکی تازە و بۆ چەسپاندنی ئەمن و ئاسایش.
لڤین: بۆچی هەست بە دۆخێک لە گرژی لە نێوان ئێران و پارتیدا هەیە؟
نازم دەباغ: من پێموایە هەموو لایەنە سیاسییەکانی کورد هەتا حیزبی شیوعیی عێراقی کە لە مەرزەکاندا دۆستایەتیی هەبووە لەگەڵ کۆماری ئیسلامیی ئێراندا، لەوانە لە هەموویان زیاتر خۆتان دەزانن پارتیدیموکراتی کوردستان لە کەیەوە هاوکاری و دۆستایەتیی هەبووە، لە دوایەوە یەکێتیی نیشتیمانیی کوردستان، لە دوایەوە حیزبی سۆسیالیستی کوردستان و زەحمەتکێشانی کوردستان و بزوتنەوەی ئیسلامیی کوردستان و کۆمەڵی ئیسلامیی کوردستان هەتا گۆڕانیش لە پەیوەندیدایە لەگەڵ کۆماری ئیسلامیی ئێراندا، پەیوەندییەکان تەنیا تایبەت نین لەگەڵ یەکێتی، ئەوەی جەنابیشت باسیدەکەیت من بە پێچەوانەوە دەیبینم، کە دواجار کاک نێچیرڤان وەکو سەرۆکی حکومەتی کوردستان کە پارتییە و هەیئەتێکی پارتییشی لەگەڵ بووە، بەس بە تەنیا نەهاتووە.
گۆڤاری لڤین، دیدار: ژیار محەمەد، فۆتۆگرافەر: ناسر عەزیمی، ژمارە: 273، لاپەڕەکانی 13 ـ 10.
"نازم دەباغ" نوێنەرى هەرێمى کوردستان لە تاران، لەگەڵ "پال فولی" باڵیۆزى وڵاتی ئوستڕالیا لە ئێران دیداری کرد.
"نازم عومەر دەباغ" نوێنەرى حکوومەتى هەرێمى کوردستان لە وڵاتی ئێران سەر لە بەیانى ئەمرۆ چوارشەمە (16/7/2014) لە نووسینگەى نوێنەرایەتى حکوومەتى هەرێمى کوردستان لە تاران، پێشوازى لە "پال فولی" باڵیۆزى وڵاتی ئوستڕالیا لە کۆمارى ئیسلامى ئێران کرد.
لە دانیشتنەکەدا هەر دوو لایەن باسیان لە بارودۆخى ئێستاى عێراق و ناوچەکە کرد و "پال فولی" باڵیۆزى ئوستڕالیا لە تاران پێی وابوو کە هەرێمى کوردستان هەڵوێستێکى باشیان نواندووە لە بەرامبەر تیرۆریستان و داعش بە پارێزگارى کردنى و داکۆکی ناوچەکانى خۆیان و لە لایەن "نازم دەباغ" نوێنەرى هەرێمى کوردستانەوە روونکردنەوەى پێویست لەسەر بارودۆخەکە خرایەڕوو.
ئێوارەی دوێنێ دووشەممە 14ـی 7ـی 2014 ئەحمەد داودئۆغلو وەزیری دەرەوەی توركیا لە ئەنكارای پایتەختی توركیا پێشوازی لە بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان كرد.
لە دیدارێكدا كە جێگری وەزیری دەرەوەی توركیا و فواد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتیی هەرێمی كوردستان ئامادەی بوون پەیوەندییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و توركیا خرانە بار باس و جەخت لەوە كرایەوە كە پێویستە ئەم پەیوەندییانە بەردەوام بن و بەشێوەیەك فراوانتر بكرێن كە لە بەرژەوەندیی هەردوولا و گەلانی ناوچەكە بێت.
هەر لەم دیدارەدا بارودۆخی سیاسی و ئەمنیی عێراق و كاریگەریی قەیرانەكانی عێراق و هەڕەشەكانی تیرۆر بە تایبەت لەدوای ڕووداوەكانی موسڵ، لەسەر ناوچەكە تاوتوێ كرا و هەردوولا ئەوەیان دووپات كردەوە كە پێویستە هەموو لایەك لە هەوڵدابن بۆ ئەوەی پڕۆسەی سیاسیی عێراق سەربكەوێت و لە هەمانكاتیشدا پێویستە بارودۆخی هەرێمی كوردیستانیش پاڵپشتی بكرێت و بپارێزرێت و بەرەو پێشەوەیش بچێت.
لەپەراوێزی كۆبوونەوەی سەرۆك بارزانی و وەزیری دەرەوەی توركیا بە مەبەستی تاوتوێكردنی بارودۆخی ئەمنیی عێراق و هەڕەشەی تیرۆر بۆ سەر عێراق و ناوچەكە كۆبوونەوەیەك لە نێوان وەزیری ناوخۆی توركیا و شاندی یاوەری سەرۆك بارزانی كە پێكهاتبوون لە مستەفای سەید قادر وەزیری پێشمەرگە و كەریم سنجاری وەزیری ناوخۆ و جەبار یاوەر ئەمینداری گشتیی وەزارەتی پێشمەرگە ئەنجام درا.
ئەمڕۆ دووشەممە 14ـی 7ـی 2014 لە درێژەی سەردانەكەی سەرۆك بارزانی بۆ توركیا، بەڕێز ڕەجەب تەییب ئەردۆگان سەرۆك وەزیرانی توركیا لە نووسینگەی فەرمیی سەرۆكایەتیی وەزیرانی توركیا لە شاری ئەنكارا پێشوازی لە بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان و شاندی یاوەری كرد كە پێكهاتبوون لە مستەفا سەید قادر وەزیری پێشمەرگە و كەریم سنجاری وەزیری ناوخۆ و فواد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتیی هەرێم و جەبار یاوەر ئەمینداری گشتیی وەزارەتی پێشمەرگەی حكوومەتی هەرێمی كوردستان.
لە دیدارێكدا كە وەزیری دەرەوەی توركیا و وەزیری ناوخۆی ئەم وڵاتە و ژمارەیەك گەورە بەرپرس و ڕاوێژكاری حكوومەتی توركیایش ئامادەبوون، تیشك خرایە سەر بارودۆخی تازەی عێراق و ئەو ئاڵۆزی و قەیرانە گەورەیەی كە بەرۆكی عێراقی گرتووە و قسە لەسەر ئەوە كرا كە چۆن بتوانرێت كۆتایی بەم قەیرانە بێت و گۆڕانكارییەكی وا لە عێراق بهێتەكایەوە كە لە بەرژەوەندیی هەموو پێكهاتەكانی عێراق بێت و ئارامی و ئاسوودەیی بۆ خەڵكی عێراق بگەڕێتەوە. لە بەشێكی دیكەی ئەم دانیشتنەدا ئاماژە بە هەڕەشەی تیرۆر و ڕەهەندەكانی ئەم هەڕەشەیە لەسەر عێراق و ناوچەكەیش كرا.
هەر لەم كۆبوونەوەیەدا دامەزراندنی حكوومەتی تازەی عێراق خرایە بەر باس و سەرۆك بارزانی هێمای بەوەدا كە هەرێمی كوردستان لەسەر دوو تەوەر كار دەكات یەكیان بەردەوامبوونە لە پڕۆسەی سیاسیی بەغدا بۆ ئەوەی حكوومەتێك پێكبهێندرێت و ئەوەی تریشیان كاركردنە لەسەر بنیاتنانی كوردستان و پاراستنی لە هەموو جۆرە هەڕەشەیەك.
لەو كۆبوونەوەیەدا كە دوو كاتژمێری خایاند باسی پەیوەندییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و توركیا و چۆنییەتی فراوانتربوونی كرا و بەشێكی ئەم دیدارە تەرخان كرا بۆ كۆبوونەوەی دوو قۆڵیی نێوان سەرۆكی هەرێمی كوردستان و سەرۆك وەزیرانی توركیا .
شایانی باسە لە درێژەی سەردانەكەی سەرۆك بارزانی بۆ توركیا، بەڕێز سەرۆكی هەرێمی كوردستان لەگەڵ وەزیری دەروەی توركیاش كۆ دەبێتەوە.
ئەمڕۆ دووشەممە 14ـی 7ـی 2014 دوای گەییشتنی سەرۆك بارزانی بۆ ئەنكارای پایتەختی توركیا ئێوارەی ئەمڕۆ لە كۆشكی سەرۆكایەتیی توركیا بەڕێز عەبدولا گویل سەرۆك كۆماری توركیا پێشوازی لە بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان و شاندێكی یاوەری كرد كە پێكهاتبوون لە مستەفای سەید قادر وەزیری پێشمەرگە و كەریم سنجاری وەزیری ناوخۆ و فواد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتیی هەرێم و جەبار یاوەر ئەمینداری گشتیی وەزارەتی پێشمەرگەی حكوومەتی هەرێمی كوردستان.
لە كۆبوونەوەیەكدا كە وەزیری دەرەوەی توركیا و وەزیری ناوخۆی ئەم وڵاتە و ژمارەیەك گەورە بەرپرس و ڕاوێژكاری حكوومەتی توركیا ئامادەبوون، سەرۆك كۆماری توركیا سوپاس و خۆشحاڵیی خۆی بۆ هاتنی سەرۆك بارزانی و شاندی یاوەری بۆ توركیا نیشاندا و بەگەرمی بەخێرهاتنی كردن. سەبارەت بە بارودۆخی ئەمنی و سیاسیی عێراق و بە تایبەت موسڵ و ناوچەكانی دیكە سەرۆك كۆماری توركیا نیگەرانیی خۆی ڕاگەیاند و جەختی لەوە كردەوە كە عێراق پێویستی بە حكوومەتێكی دیموكراتی و سیستەمێكی فیدڕاڵی هەیە كە مافی هەموو پێكهاتەكانی عێراق بپارێزێ و هیوایشی خواست كە پڕۆسەی سیاسیی عێراق و دانیشتنی ڕۆژی سێشەممەی پارلەمانی عێراق سەركەوتوو بێت و حكوومەتی تازە پێكبهێندرێت. هەر لەم دیدارەدا سەرۆك كۆماری توركیا پشتیوانیی وڵاتەكەیشی بۆ هەرێمی كوردستان دووپات كردەوە.
لە بەرانبەردا سەرۆك بارزانی سوپاسی سەرۆك كۆماری توركیای كرد بۆ ئەو پێشوازییە گەرمەی لە بەڕێزیان و شاندی یاوەری كراوە و جەختی لەسەر پتەوتركردنی پەیوەندیی نێوان هەرێمی كوردستان و توركیا كردەوە. هەر لەم كۆبوونەوەیەدا سەرۆك بارزانی بە ڕاشكاوی بارودۆخی تازەی عێراق لە دوای ڕووداوەكانی موسڵ شێكردەوە و ڕایگەیاند كە لەماوەی شەو و ڕۆژێكدا هەرێمی كوردستان دراوسێیەكی نوێی بۆ پەیدا بوو و وێڕای ئاماژەدان بەوەی كە بارودۆخی تازە واقعێكی زۆر جیاوازی هێناوەتە كایەوە باسی پێویستیی گۆڕانكاری كرد لە عێراقدا و ئەوەی خستەڕوو كە گۆڕینی كەسەكان كاریگەر نابێت ئەگەر بێتوو ئەو فەرهەنگە سیاسییەی لە بەغدا باڵادەستە نەگۆڕدرێت. سەرۆك بارزانی ئەوەیشی خستە بەرچاو كە هەرێمی كوردستان دە ساڵ هەوڵی دا بۆ ئەوەی دیموكراسی لە عێراقدا بچەسپێت بەڵام ئەوەی لە عێراقدا ڕوویدا هەر هەمووی دژی ئەو دەستوورە بوو كە خەڵكی عێراق دەنگی پێدابوو و نموونەی زۆر ڕوونی پێشێلكردنی دەستوور لە لە لایەن بەغداوە بینراو و لە دەستووری عێراقیشدا بە ڕوونی هاتووە كە پابەندبوون بە دەستوور یەكپارچەیی عێراق دەپارێزێت. سەرۆك بارزانی لە درێژەی قسەكانیدا ئەوەی ڕوونكردەوە كە لەگەڵ هەموو ئەو پێشێلكارییانە هەرێمی كوردستان هەوڵ دەدات كە پڕۆسەی سیاسیی عێراق سەربگرێت و ئەو سەركەوتنەیش بە دانانی پۆست و دەموچاوی تازە نییە بەڵكو دەبێ فەرهەنگی دژە دیموكراسی لە عێراقدا نەمێنێت و لە سیستەمی حوكمڕانیی عێراقدا گۆڕانی ڕیشەیی ئەنجام بدرێت. لەبارەی بارودۆخی هەرێمی كوردستانیش سەرۆك بارزانی ڕایگەیاند كە ئێمە لە هەرێمی كوردستان هەوڵ دەدەین بارودۆخی خۆمان باشتر بكەین و خۆمان بنیات بنێین و خاكی خۆمان لە هەڕەشەكان بپارێزین و لە هەمانكاتیشدا حیساب بۆ مەترسییەكانی تیرۆر لەسەر عێراقیش دەكەین.
شایانی باسە لە كۆتایی ئەم كۆبوونەوەیەدا سەرۆكی هەرێمی كوردستان و سەرۆك كۆماری توركیا كۆبوونەوەیەكی دووقۆڵییان ئەنجامدا.
ئەمڕۆ سێشەممە 15ـی 7ـی 2014 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە دكتۆر ڕەزا ئەمیری موقەدەم یاریدەدەری سكرتێری ئەنجوومەنی ئاساییشی نەتەوەیی كۆماری ئیسلامیی ئێران و شاندێكی یاوەری كرد.
لە دیدارێكدا یاریدەدەری سكرتێری ئەنجوومەنی ئاساییشی نەتەوەیی كۆماری ئیسلامیی ئێران سوپاس و خۆشحاڵیی خۆی بۆ ڕەخساندنی ئەم دیدارە نیشان دا و ئاماژەی بەوەدا كە پەیوەندییەكانی نێوان كۆماری ئیسلامیی ئێران و هەرێمی كوردستان پەیوەندیی مێژوویین و نیگای كۆماری ئیسلامیی بەرانبەر هەرێمی كوردستان نیگایەكی ڕوون و دۆستانەیە و هیوایشی خواست كە قسەی لابەلا و ئەو كەشوهەوایەی لەنێو ڕاگەیاندنەكاندا لەدوای ڕووداوەكانی موسڵ دروست بووە كاریگەری لەسەر پەیوەندیی برایانەی نێوان هەرێمی كوردستان و كۆماری ئیسلامیی ئێراندا نەبێت.
هەر لەم دانیشتنەدا یاریدەدەری سكرتێری ئەنجوومەنی ئاساییشی نەتەوەیی كۆماری ئیسلامیی ئێران لەبارەی بارودۆخی سیاسی و ئەمنی و پڕۆسەی سیاسیی عێراق و پێكهێنانی حكوومەتی تازەی عێراقی وێڕای ئاماژەدان بە ڕۆڵی سەرۆك بارزانی و هەرێمی كوردستان لە پڕۆسەی سیاسیی عێراق هیوای خواست كە بە زووترین كات كۆتایی بە گرفتەكان بهێندرێت و ئارامی بۆ خەڵكی عێراق بگەڕێتەوە.
لەبەرانبەردا سەرۆك بارزانی بەخێرهاتنی شاندی میوانی كرد و ئاماژەی بە پەیوەندییە مێژوویی و سیاسییەكانی نێوان كۆماری ئیسلامی و هەرێمی كوردستان دا و ڕایگەیاند كە هەرێمی كوردستان هەردەم لەگەڵ برایەتی و ئاشتەوایی نێوان پێكهاتەكان و گەلان بووە و سەبارەت بە پڕۆسەی سیاسیی عێراق و ڕووداوەكانی موسڵ و ئەو واقیعەی ئێستا لە عێراقدا هاتووەتە كایەوە بە ڕاشكاوی بۆچوونی هەرێمی كوردستانی خستەڕوو و هۆكاری هەموو ئەو قەیرانەكانی عێراق بۆ بوونی فەرهەنگی خۆسەپاندن و تاكڕەوی و ئیدارەدانی هەڵەی كاروبارەكان گەڕاندەوە.
لە درێژەی قسەكانیدا سەرۆك بارزانی وێڕای ئاماژەدان بە هەڕەشە و مەترسییەكانی تیرۆر لەسەر عێراق و كوردستان و ناوچەكە ئەوەیشی بۆ شاندی میوان ڕوون كردەوە كە شەش مانگ بەر لە كەوتنی شاری موسڵ، لەبارەی بوونی هەڕەشەی تیرۆر لەم شارە هۆشداری داوەتە دەستەڵاتدارانی بەغدا بەڵام بە جدییان وەرنەگرت و لە دوای شكستیشیان هەوڵیاندا شكستی خۆیان بە تۆمەتباركردنی هەرێمی كوردستان پەردەپۆش بكەن. لە بەشێكی دیكەی وتەكانیدا سەرۆك بارزانی هێمای بەوەدا كە هەرێمی كوردستان ناتوانێ تاهەتایە لەنێو ئاگری توندڕۆیی مەزهەبی و ئیدارەدانی هەڵە و پێشێلكردنی دەستوور و خۆسەپاندنی دەستەڵاتدارانی بەغدادا بمێنێتەوە.
سه‌رله‌به‌یانیى ئه‌مڕۆ شه‌ممه 12ى ته‌ممووزى 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان پێشوازى له به‌ڕێز "كارمیلۆ فیكارا" كونسولى ئیتالیا له هه‌رێمى كودستان كرد.
له دیدارێكدا كونسولى ئیتالیا خۆشحاڵیى خۆى ده‌ربڕى كه وه‌ك كونسولى وڵاته‌كه‌ى له هه‌رێمى كوردستان به‌رده‌وم ده‌بێت، به تایبه‌تى كه كابینه‌ى تازه‌ى حكوومه‌ت كابینه‌یه‌كى بنكه‌فراوانه. دووپاتیشى كرده‌وه كه ئیتالیا به بایه‌خه‌وه ده‌ڕوانێته په‌یوه‌ندنییه‌كانى له‌گه‌ڵ هه‌رێمى كوردستان و چۆنیه‌تیى بره‌ودان به په‌یوه‌ندییه‌كانیان. هه‌روه‌ها ئاماژه‌ى به‌وه دا كه ئه‌وان وه‌ك كونسولخانه‌ى وڵاتهكهیان، ڕۆڵێكى گرنگ ده‌بینین له پته‌وكردنى كه‌ناڵى په‌یوه‌ندى له‌گه‌ڵ حكوومه‌ت و كه‌رتى تایبه‌ت و هه‌وڵ ده‌ده‌ن ڕوونكردنه‌وه‌ى پێویست بده‌ن، به تایبه‌تى بۆ ئه‌و ئیتالیانه‌ى ده‌یانه‌وێ بۆ بازرگانى و چالاكیى ئابوورى بێنه هه‌رێمى كوردستان.
له به‌شێكى دیكه‌ى دیداره‌كه‌دا بارودۆخى تازه‌ى عیراق و پرسى ئاسایش و مه‌ترسییه‌كانى تیرۆر و داعش له‌سه‌ر ناوچه‌كه خرایه به‌ر باس و كونسولى ئیتالیا ڕوونى كرده‌وه كه ئه‌وان به‌رده‌وام حكوومه‌تى وڵاتهكهیان له پێشهاته‌كان ئاگادار ده‌كه‌نه‌وه و ڕوونى كرده‌وه ئیتالیا ئاگاداره له‌وه‌ى له هه‌رێمى كوردستان سه‌قامگیرى به‌رقه‌راره و ئاسایش هه‌یه و ژینه‌گه‌ى بارزگانى و وه‌به‌رهێنان جیاوازه و كۆمپانیا ئیتالییه‌كانیش بایه‌خ به‌مه‌ده ده‌ده‌ن، به‌تایبه‌تى ئه‌وانه‌ى چالاكیى هه‌نارده‌كردن و بازرگانییان هه‌یه. بۆیه به‌شدارییان له چالاكییه ئابوورى و بارزگانییه‌كان له‌م ساڵانه‌ى دواییدا زیادى كردووه و پێشبینى ده‌كه‌ن بۆ ئه‌مساڵ زیاتر له سه‌د كۆمپانیاى ئیتالى به‌شدارى له پێشانگاى نێوده‌وڵه‌تیى هه‌ولێردا بكه‌ن.
هه‌ر له دیداره‌كه‌دا باس له پرسى په‌نابه‌رانى سووریا و ناوخۆى عیراق له هه‌رێمى كوردستان كرا و تیشكى خسته سه‌ر ئه‌وه‌ى كه له هه‌موو ئاسته‌كان هه‌وڵ ده‌ده‌ن بۆ ئه‌وه‌ى تێگه‌یشتنى باشتریان له‌سه‌ر ڕه‌وشه‌كه هه‌بێت و ئیتالیا وه‌ك چۆن پێشتیرش هاوكارى كردووه، ئێستاش به بایه‌خه‌وه له‌گه‌ڵ لایه‌نه په‌یوه‌نداره‌كانى حكوومه‌ت له په‌یوه‌ندیدایه بۆ به‌رده‌وامیى هاوكاریكردنى په‌نابه‌ران و ئێستا حه‌وت ڕێكخراوى ئێن جى ئۆى ئیتالى له‌م بواره‌دا له هه‌رێمى كوردستان كار ده‌كه‌ن.
لاى خۆیه‌وه به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران جه‌ختى له‌وه كرده‌وه هه‌رێمى كوردستانیش به بایه‌خه‌وه گرنگى به په‌یوه‌ندییه‌كانى له‌گه‌ڵ ئیتالیا ده‌دات و خوازیارى پێشخستنى په‌یوه‌ندییه‌كانه له هه‌موو بواره‌كاندا. ده‌رباره‌ى په‌نابه‌رانیش ڕایگه‌یاند كێشه‌یه‌كى زۆر جددى له پرسى په‌نابه‌ران و ئاواره‌كاندا هه‌یه و له‌م پرسه‌دا به داخه‌وه حكوومه‌تى عیراق به هیچ شێوه‌یه‌ك هه‌ست به به‌رپرسیاریه‌تى ناكات، بۆیه حكوومه‌تى هه‌رێم پێویستى به‌وه‌یه كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى زیاتر بێته پێشه‌وه بۆ هاوكاریكردنى په‌نابه‌ران، چونكه ئه‌وه‌ى ئێستا هه‌یه له تواناى حكوومه‌ت به‌ده‌ره و پێویستى به‌وه هه‌یه هه‌موو لایه‌ك زیاتر هاوكاریى په‌نابه‌ران بكه‌ن.
هه‌روه‌ها باسى له‌و گۆڕانگاریانه كرد كه دواى كۆنترۆلكردنى مووسڵ له لایه‌ن تیرۆرستانه‌وه هاتووه‌ته ئاراوه و دووپاتى كرده‌وه كه عیراقى به‌ر له‌م ڕووداوانه و عیراقى دواى كه‌وتنى مووسڵ و شوێنه‌كانى دیكه ته‌واو جیاوازه و له ڕووداوه‌كاندا حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان هه‌موو په‌نابه‌رانى وه‌ك یه‌ك پاراستووه بێ ڕه‌چاوكردنى لایه‌نى نه‌ته‌وه‌یى و ئایینییان، به تایبه‌تیش له سنوورى ده‌شتى نه‌ینه‌وا كه پێكهاته‌ى نه‌ته‌وه‌یى و ئایینى و مه‌زهه‌بیى جیاوازى تیادایه.
نیوه‌ڕۆى ئه‌مڕۆ شه‌ممه 12ى ته‌ممووزى 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان پێشوازى له به‌ڕێز "ئه‌نگه‌س مه‌ككى" كونسوڵى گشتیى تازه‌ى به‌ریتانیا له هه‌رێمى كوردستان كرد.
له دیداره‌كه‌دا به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران پیرۆزباییى ده‌ستبه‌كاربوونى له پۆستى كونسوڵى گشتیى وڵاته‌كه‌ى له هه‌رێمى كوردستان لێ كرد و هیواى سه‌ركه‌وتنى بۆ خواست. به‌ڕێز كونسوڵى تازه‌ى به‌ریتانیاش خۆشحاڵیى خۆى به ده‌ستبه‌كاربوونى له هه‌رێمى كوردستان و دیدارى به‌رێز سه‌رۆك وه‌زیران نیشان دا و ئاماژه‌ى به سه‌ردانى به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى بۆ به‌ریتانیا و سه‌ردانى به‌رێز وه‌زیرى ده‌ره‌وه‌ى به‌ریتانیا بۆ هه‌رێمى كوردستان دا و، خۆشحاڵیى خۆى ده‌ربڕى به‌وه‌ى به‌ڕێز وه‌زیرى ده‌ره‌وه‌ى به‌ریتانیا له نزیكه‌وه ڕه‌وش و پێشكه‌وتنه‌كانى هه‌رێمى كوردستانى بینى.
به‌ڕێز كونسوڵى گشتیى به‌ریتانیا هه‌روه‌ها خۆشحاڵ بوو به‌وه‌ى كابینه‌ى تازه‌ى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان كابینه‌یه‌كى بنكه فروانه و ئاماژه‌ى به‌وه دا كه ئه‌مه نیشانى ده‌دات هه‌رێمى كوردستان به ئاراسته‌یه‌كى ڕاستدا ده‌ڕوات. هه‌روه‌ها تیشكى خسته سه‌ر په‌یوه‌ندییه‌كانى هه‌رێمى كوردستان و به‌ریتانیا و باسى له‌وه كرد كه دواى سه‌ردانه‌كانى نێوان هه‌ولێر و له‌نده‌ن، ئێستا هه‌ست ده‌كه‌ن په‌یوه‌ندییه‌كان به‌هێزترن و خوازیارى ئه‌وه‌ن له هه‌موو ئاسته‌كاندا پته‌وتریان بكه‌ن له نێوان حكوومه‌ت و كه‌رتى تایبه‌ت و زانكۆ و خه‌ڵك، هه‌ر یه‌كه‌یان له ئاستى خۆیاندا.
به‌ڕێز كونسوڵى گشتیى به‌ریتانیا جه‌ختى له‌وه كرده‌وه كه سه‌ردانى به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى بۆ له‌نده‌ن سه‌ردانێكى گرنگ و هێمایه‌كى دروست بوو بۆ جۆرى په‌یوه‌ندیى نێوان هه‌ردوولا و هیواى خواست هه‌ردوولا پابه‌ند بن به پته‌وكردنى په‌یوه‌ندییه‌كانیان و ئاماژه‌ى به‌وه دا به‌ریتانیا پابه‌ندى ئه‌و به‌رنامه‌یه كه له میانى سه‌ردانى به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان بۆ له‌نده‌ن و به‌ڕێز وه‌زیرى ده‌ره‌وه‌ى به‌ریتانیا بۆ هه‌ولێر ئاماده كراوه. به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیرانیش خۆشحاڵیى خۆى به گۆڕینه‌وه‌ى سه‌ردانه‌كانى له‌نده‌ن و هه‌ولێر ده‌ربڕى و دووپاتى كرده‌وه كه هه‌رێمى كوردستان بایه‌خێكى تایبه‌ت ده‌ده‌اته په‌یوه‌نده‌ییه‌كانى له‌گه‌ڵ به‌ریتانیا و پابه‌ندى پته‌وكردنى په‌یوه‌ندییه‌كانه.
له به‌شێكى دیكه‌ى دیداره‌كه‌دا باس له پرۆسه‌ى سیاسى و ڕه‌وش و پێشهاته‌كانى عیراق كرا و به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى دووپاتى كرده‌وه كه هه‌موو شتێك گۆڕاوه و له‌به‌ر ڕۆشناییى ڕه‌وش و پێشهاته‌كانى تازه‌ى عیراق؛ ده‌بێ به شێوازێكى تازه سه‌یرى په‌یوه‌ندییه‌كانى هه‌ولێر و به‌غدا بكرێت. ڕوونیشى كرده‌وه كه هه‌رێمى كوردستان له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌دایه پرۆسه‌ى سیاسى له عێراق بچێته پێشه‌وه بۆ ئه‌وه‌ى بتوانرێ ڕێككه‌وتنێك بۆ پێكه‌وه‌ژیان بێته ئاراوه و میكانیزمێك بۆ سروشتى په‌یوه‌ندیى داهاتووى هه‌ولێر و به‌غدا بدۆزرێته‌وه.
به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران باسى له هه‌ڕه‌شه‌ى تیرۆرستان كرد كه هه‌ڕه‌شه‌یه‌كى جددییه بۆ هه‌موو لایه‌ك و دووپاتى كرده‌وه كه ئه‌وه‌ى ئه‌مڕۆ له عیراقدا هه‌یه سه‌ره‌تاى قۆناغێكى تازه‌یه و بنه‌ما و سروشتى پرسه‌كان گۆڕاوه، بۆیه هه‌ر مامه‌ڵه‌كردنێك له‌گه‌ڵ بارودۆخى ئه‌مڕۆدا ده‌بێ ئه‌و ڕاستییه ڕه‌چاو بكات كه ڕه‌وشه‌كه گۆڕاوه.
له كۆتاییى دیداره‌كه‌دا ڕه‌وشى په‌نابه‌ران له هه‌رێمى كوردستان خرایه به‌ر باس و كونسوڵى به‌ریتانیا جه‌ختى له‌وه كرده‌وه كه پێشتریش وڵاته‌كه‌ى به‌شدار بووه له هاوكاریكردنى په‌نابه‌ران و ئێستاش به‌ریتانیا به‌رده‌وام ده‌بێت له یارمه‌تیدان و هاوكاریكردن له پرسى په‌نابه‌راندا چ له ڕووى لۆجستییه‌وه، چ له ڕووى پێدانى پسپۆڕى و شاره‌زایى له چۆنیه‌تیى مامه‌ڵه‌كردن له‌گه‌ڵ دۆسیه‌ى په‌نابه‌راندا.
دوایین هەواڵەکان
- نوێنەری حکومەتی هەرێم لە ئێران: سەردانەکەی پزیشکیان ئاماژەیە بۆ گرنگیدانی ئێران بە هەرێمی کوردستان
- هه‌رێمى كوردستان و ئێران جهخت له بره‌ودان به پهيوهندييهكانيان ده‌كه‌نه‌وه
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی: سەردانی سەرۆک کۆماری ئێران مێژوویی بوو
- نازم دەباغ له وتووێژ له‌گه‌ڵ ئاژانسی ئیرنا: مەسعوود پزشکیان سەردانی هەولێر دەکات
- نازم دەباغ: کاتی سەردانی پزیشکیان بۆ عێراق دیار نییە
- «سەلام رشدی» له‌گه‌ڵ شاندی یهکێتی هاورده و ناردنکارانی لقی هه‌ولێر کۆبۆوه
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى: ههميشه پشتيوانى و بهرگرى له مافهكانى ئێزدييان دهكهين
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی له‌گه‌ڵ باڵیۆزی یهکێتیی ئهورووپا کۆبووهوه
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ باڵيۆزى نهمسا كۆبووهوه
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى سوپاسى جهنهرال ڤاول دهكات