ئێوارهى ئهمڕۆ دووشهممه 3ى ئادارى 2014، نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وهزیرانى هەرێمی كوردستان، له ڕێوڕهسمێكدا لقی هەولێری بانكی ستاندارد چارتەرد ـ ی نێودهوڵهتیى بەریتانی وەكوو یەكەمین لقی ئەو بانكە لە هەرێمی كوردستان كردهوه.
لە ڕێوڕەسمەكەدا كە كونسوڵى گشتیى بهریتانیا و ژمارەیەك لە وەزیرانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان و بهرپرسانى باڵاى بانكهكه و خاوەنكاران ئامادەی بوون، فی شانكار بەڕێوەبەری بانكهكه له ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و ئافریكا و ئەمەریكا، لە وتەیەكدا وێڕای بەخێرهێنانی سەرۆك وهزیران و میوانان، دووپاتی كردەوە كه ئهگهر پاڵپشتیی حكوومەتى ههرێمى كوردستان نەبووایە، ئەم بانكە نەیدەتوانی لقی خۆی تیایدا بكاتەوە و ڕوونى كردهوه ئەم بانكە زیاتر لە 150 ساڵە كار دەكات و بوونی لە عیراقیش تازە نیە و هاتنیان بۆ هەولێر لەو سۆنگەیەوەیە كە دەرفەتێكی گەورە بۆ سەركەوتنی ئەوان تیایدا دەبیندرێت. ئاماژهى بهوهش دا كه بانكەكەیان دەبێتە پاڵپشتێكی گەورەی بواری ئابووری و وەبەرهێنان بۆ هەرێم و هەموو عیراق لە بواری جیاجیادا.
لاى خۆیهوه نێچیرڤان بارزانى سەرۆك وهزیرانى هەرێمی كوردستان لە وتەیەكدا سوپاسی باڵیۆزخانەی بەریتانیا لە عێراق و كونسوڵگەریی گشتیی بەریتانیاى لە هەرێمی كوردستان و، دەستەی بەڕێوەبردنی بانكی ستاندەرد چارتەرد كرد، بۆ هەوڵەكانیان لەپێناو كردنەوەی لقی ئەم بانكە لە هەرێمی كوردستان، بۆ هێنانەدی ئەو تێڕوانینەی كە بۆ كردنەوەی ئەم بانكە هەیانبووە.
هەروەها دەستخۆشی لە وەزارەتی دارایی و ئابووریی حكوومەت كرد، بۆ پشتگیریكردنیان لە كردنەوەی ئەم پڕۆژەیە، هیواشی خواست ئەم دەستكەوتەی ئەمڕۆ ببێتە سەرەتایەك بۆ هاندان و هاتنی زیاتری بانكە نێودەوڵەتییەكان بۆ هەرێمی كوردستان.
نێچیرڤان بارزانی ڕوونى كردهوه كه ئابووریی هەرێمی كوردستان لە ماوەی ساڵانی ڕابردوودا، پێشكەوتنی خێرا و فراوان و بەرچاوی بەخۆیەوە بینیووە و پێشبینیی بەردەوامیی گەشە و خۆشگوزەرانیی زیاتری لە هەرێمی كوردستان لێ دەكرێت.
هەروەها ئاماژەی بەوەش دا كه خەڵكی هەرێمی كوردستان لە ماوەی ڕابردوودا هەوڵی زۆریان داوە بۆ سوودوەرگرتن لە سەرچاوە سروشتییەكان، كە پێشتر مایەی نەهامەتی بووە بۆیان.
دووپاتیشی كردەوە بۆیە حكوومەتی هەرێم كاری كردووە و هەوڵی جددی دەدات بۆ سوودوەرگرتن و دەستبەركردنی خۆشگوزەرانی بۆ هاووڵاتیان لە هەرێمی كوردستان.
سەرۆك وهزیران ههروهها گوتى: هیچ كەرتێكی ئابووری لە سیستەمی نوێی جیهانگیریدا، ناتوانێ بە تەنها سەركەوتن بەدەست بهێنێت، ئەگەر بە بازنەكانی بەرهەمهێنانی جیهانییەوە گرێ نەدرێ و دڵنیایی خۆی لەوە نیشان دا كە بوونی ئەم بانكە، هاوكار دەبێت لە چۆنیەتیی چوونە ناو بازاڕی بەرهەمهێنان و بازاڕەكانی جیهانەوە، بەتایبەتی كە بانكەكانی كەرتی گشتی لە ڕابردوودا ڕۆڵی خۆیان بە باشی نەبینیوە.
نێچیرڤان بارزانى نەیشاردەوە كه ئێستا ڕووبەڕووبوونەوەی تازە لە بەردەم خەڵكی هەرێمدایە كە بریتیە لە ڕووبەڕووبوونەوەی بەدامەزراوەییكردنی زیاتری لایەنی دارایی و بانكی و مۆدێرنكردنیان و لەبارەی گرنگیی بوونی ئەم بانكە لە هەرێم ڕایگهیاند: ئەم بانكە زیاتر یارمەتیی گەشەسەندنی چالاكی دارایی دەدات لە هەرێمی كوردستان و هاووڵاتیان و بازرگانانی ناوخۆ هان دەدات بەشدار بن لە كاری داراییی جیهانی لە زۆر بوار كە هەرێمی كوردستان لێی بێبەش بووە و تیشكى خسته سهر ئهوهش كه دەبێتە هێمایەكی گرنگ بۆ كۆمەڵگای بازرگانیی نێودەوڵەتی سەبارەت بە گەشە و پێگەیشتنی لایەنی ئابووری و بازرگانیی هەرێمی كوردستان.
سەرۆك وهزیران داوای لە هاووڵاتی و بازرگانان كرد، زیاتر بیر لەوە بكەنەوە كە چۆن سەرمایەكانیان بە باشترین و مۆدێرنترین ڕێگا بە كار بهێنن و متمانەی خۆی بەوە نیشان دا كە بوونی بانكی ستاندەرد چارتەر یارمەتیدهر دهبێت لە هەنگاونان بەرەو ئاڕاستەی تێگەیشتن لە سیستەمی نوێی بانكی.
نێچیرڤان بارزانی هیوای سەركەوتنی بۆ بانكی ستاندەرد چارتەرد لە هەولێر خواست و دڵنیاشی كردنەوە حكوومەتی هەرێمی كوردستان پشتگیری لەو بانكە و هەموو بانكێكی دیكەی نێودەوڵەتی دەكات كە لە داهاتوودا دەیانەوێت لە هەرێمی كوردستان پێگەیان هەبێ و كار بكەن.
پاشان هیوو ئیڤانز كونسوڵی گشتیی بەریتانیا لە هەرێم خۆشحاڵیی خۆی بە ئامادەبوون لەو ڕێوڕەسمەدا دهربڕى و ئاماژەی بەوە دا ئەم بانكە كە ماوەی زیاتر لە 150 ساڵە كار دەكات، گرنگیی زۆری بۆ هەرێمی كوردستان دەبێت كە زیاتر قورسایى دهخاته سەر بابهتى پشتگیریى دارایى و خزمەتگوزاریی بانكی و لە ئەنجامدا پەیوەندیی ئابووریی نێوان هەرێم و بەریتانیا بەهێزتر دەكات، بەتایبەتی كە ئێستا زیاتر لە 120 كۆمپانیای بەریتانی لە هەرێمی كوردستاندا كار دەكەن.
هاوكات ئاماژەی بە وتەكانی باڵیۆزی بەریتانیا لە عیراق دا كاتێك مانگی ڕابردوو كردنەوەی لقی ئەم بانكەی لە هەولێر ڕاگەیاند، ڕوونیشى كردهوه كه ئابووریی هەرێم ساڵانە بە ڕێژەی 10% گەشە دەكات و لە ڕەوشێكی ئارامدا دەژیت بەتایبەتی كە لە شوێنێكی مەترسیداردایە لە عیراقێك كە تا ئێستا لە ڕووبەڕووبوونەوەدایە لەگەڵ تیرۆر.
كونسوڵی گشتیی بەریتانیا ئاماژهى بهوه دا كه خاكی هەرێمی كوردستان بە سامانی سروشتی و سامانی ژێرزەوی و زەویی كشتوكاڵی دەوڵەمەندە و لە ڕووی گەشتوگوزاریشەوە یەكێكە لە شوێنە هەرە دیارەكانی ناوچەكە، بە بەڵگەی وەرگرتنی نازناوی پایتەختی گەشتیاری لەسەر ئاستی وڵاتانی عەرەبی.
دواتر لە لایەن نێچیرڤان بارزانى و بەرپرسانی بانكەكەوه، كردنەوەی لقی هەولێری ئەم بانكە ڕاگهیهنرا.
لقی بانكی ستاندەرد چارتەر 74 چوارەمین بانكی ئەهلییە لە كوردستان كە سەرمایەی هەموویان 18 تریلۆن و 500 ملیار دیناری عیراقییە و بەشێك لەو بانكانە نێودەوڵەتین. بەپێی ڕێنماییەكانی وەزارەتی داراییی عیراقیش دەبێت هەر بانكێك 250 ملیار دینار سەرمایەی بێت، ئەویش بەهۆی ئەوەی كە لە حكوومەتی عیراقییەوە مۆڵەتی كاركردنیان پێ دەدرێت و لەلایەن بانكی ناوەندیی هەولێر و سلێمانییەوە سەرپەرشتی دەكرێن
دوو شەممە, 03 ئازار 2014