هەرێمی کوردستان
دهقى وتارى سهرۆك وهزیران نێچیرڤان بارزانى له رێورەسمی كردنەوەی پڕۆژەی شاری جوان لە سلێمانی
بەڕێزان، ئێوارەتان باش
هەموو لایەكتان بە خێر بێن سەرچاو،
خۆشحاڵم ئەم ئێوارەیە لەم بۆنەیە بەشدار دەبم، ئەویش پرۆژەی كردنەوەی ئەم هۆتێلە جوانهیە لە شاری خۆشەویستی سلێمانی، دەستخۆشی لە برای خۆشەویستم كاك فارووق و هەروەها پیرۆزبایی لە شاری خۆشەویستی سلێمانی دەكەم كە بە ڕاستی هەر وەكوو كاك فاروقیش باسی كرد ئەم پرۆژەیە بۆ ئەم شارە زۆر پێویست بوو.
ئەوانەی كە ڕوویان دەكردە شاری سلێمانی زۆر جاران ئەو گلەییان هەبوو كە هۆتێلێك بە شێوەی پێنج ئەستێرە لەم شارەدا نیە. خۆشحاڵین بەوەی ئەمڕۆ لە شاری خۆشەویستی سلێمانی لەگەڵ ئێوە بەشدارم بۆ كردنەوەی ئەم هۆتێلە. كردنەوەی ئەم پڕۆژەیە، چیرۆكێكی دیكەی سەركەوتنی پرۆسەی پەرەسەندن و بنیانتانەوە و ئاوەدانكردنەوەی هەرێمی كوردستانە، كە هەر لە سەرەتاوە كەرتی تایبەت ڕۆڵێكی دیار و كاریگەری تیادا بینیوە.
وەبەرهێنەران و كەرتی تایبەتی خۆماڵی و بیانی لە سایەی سیاسەتی وەبەرهێنانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان، هەمیشە زەمینەیەكی لەبار و زۆر گونجاویان بۆ ڕەخساوە، كە بە شێوەیەكی زۆر كارا، ببنە بەشێكی سەرەكی لە پێشخستن و گەشەسەندنی هەرێمی كوردستاندا.
حكوومەتی هەرێمی كوردستان هەر لە سەرەتاوە بڕوای وا بووە كە هەرێمی كوردستان بەبێ بەشداری كەرتی تایبەت ناتوانێت پەرە بستێنێت و گەشە بكات. كەرتی تایبەت داینەمۆی پێشكەوتنی هەر وڵاتێكە، هەر لەم ڕوانگەیەوە حكوومەتی هەرێمی كوردستان هەر لە سەرەتاوە یاسای وەبەرهێنانی دەركرد، یاسایەك كە بتوانێت وەبەرهێنەرانی بیانی و خۆماڵی هان بدات بۆ ئەوەی سەرمایەی خۆیان لە هەرێمی كوردستاندا وەگەڕ بخەن. لە ئەنجامی ئەم سیاسەتەی حكوومەتی هەرێمی كوردستان ئەمڕۆ ئێمە شاهیدی ئەوەین كە كەرتی تایبەت لە هەرێمی كوردستاندا لە پەرەسەندنی بەردەوامدایە.
ئەمەش مایەی خۆشحاڵییە كە خەڵكی كوردستانیش دەبینن و گەواهیی ئەوە دەدەن، كە وەبەرهێنەر و كارساز و خاوەن سەرمایەكانی كوردستان، دڵسۆزانە كاریان لەگەڵ حكوومەت كردووە و بەردەوام كار دەكەن و سەرمایە و قازانجەكانیان دووبارە و چەند بارە لە ناو هەرێمی كوردستان وەگەڕ دەخەنەوە. دەمەوێ لێرەوە دیسان سوپاسی خۆمان، سوپاسی حكوومەتی هەرێمی كوردستان ئاراستەی یەكە یەكەی ئەم بەڕێزانە بكەم، ئەوانەی بە خەمخۆریی زۆرەوە هەوڵی ئەوە دەدەن سەرمایەی خۆیان لە ناو كوردستان وەگەڕ بخەن.
بێگومان ئەمە دەبێتە هۆی ئەوەی دەرفەتی كاری زیاتر بۆ هاووڵاتیانی هەرێمی كوردستان بڕەخسێت و خەمخۆریی ئەوان بۆ بونیادنانەوە و گەشەسەندن و پێشكەوتنی هەرێمی كوردستان دەردەخات كە پێموایە ئەمە ئەركێكی نیشتیمانییە لەسەر شانی ئەوانە كە هەوڵی جددی دەدەن بۆ دووبارە بنیادنانەوەی ئەم وڵاتە لە هەموو ڕوویهكهوه.
من ڕۆڵی ئەم بەڕێزانە زۆر بەرز دەنرخێنم، لەم بۆنەیەشدا دەمەوێ جارێكی دیكە ئەو قسەیە دووبارە بكەمەوە و ڕووی قسەی خۆم ئاراستەی ئەو بەڕێزانە بكەم و داوایان لێ بكەم زیاتر هەوڵ و كۆششی بەردەوامی خۆیان بدەن بۆ ئەوەی سەرمایەكانیان لە هەرێمی كوردستان وەگەڕ بخەن و دەرفەتی كاری زیاتر بۆ هاووڵاتیان بڕەخسێنن.
حكوومەتی هەرێمی كوردستان، دیدگایەكی ڕوونی بۆ بواری گەشتوگوزاری لە هەرێمدا هەیە و لەو بڕوایەداین كە گەشتیاری دەتوانێ ببێتە یەكێك لە سەرچاوە هەرە سەرەكییەكانی داهات لە هەرێمی كوردستاندا، ئێمە زۆر بە جددی پشتگیری لە پڕۆژەی گەشتیاری لە هەرێمی كوردستان دەكەین. بێگومان كەموكوڕی لەم كەرتەدا زۆرن و لە هەموویشی گرنگتر ئەوەیە ئەم كەرتە پێویستی بە ژێرخانێكی ئابووری هەیە بۆ ئەوەی وەبەرهێنەران بتوانن كاری لەسەر بكەن.
ئەو پرۆژانەی كاك فارووق ئاماژەی بۆ دا، لە دوكان، هیڵی شەمەندەفەر هەردووكیان و جگە لەو پرۆژانەی دیكەی كە دەستی پێكردووە، من لەوە دڵنیای دەكەمەوە كە ئێمە لە حكوومەتی هەرێمی كوردستان زۆر بە جددی پشتیوانیی هەر پڕۆژەیەكی وەبەرهێنان دەكەین كە سەرمایەدارانی خۆماڵیی كورد دەیانەوێ لە هەرێمی كوردستاندا ئەنجامی بدەن.
دەمەوێ دیسان لە قسەكانمدا دەستخۆشی لە كاك فارووق بكەم بۆ پڕۆژەكانی، نەك تەنها ئەم پڕۆژەیەی، بەڵكوو بۆ پڕۆژەكانی دیكەش كە لە شاری خۆشەویستی سلێمانی كردوونیەتی و پڕۆژەی دیكەش وەكوو بەڕێزیان باسی كرد بەڕێوەیە كە دەبێتە خاڵی وەرچەرخان بۆ شاری سلێمانی و كوردستان و هەموو عیراق، ئەویش دروستكردن و بەگەڕخستنی ئەو نەخۆشخانەیەی كە نزیكەی مانگێك یان دوو مانگى داهاتوو لە شاری سلێمانی دەكرێتەوە.
هیوادارم كەرتی تایبەتی ئێمە تەركیز لەسەر ئەوە بكات خەڵكی خۆمان ڕابهێنێت لە پرۆژەكاندا. ئێمە دەزانین كێشەمان لەوە هەیە، داوا دەكەم لە زانكۆكانیش كە پێشتیریش ئەو قسەیەم كردووە و دووپاتی دەكەمەوە ئێمە پێویستیمان بەوە هەیە قوتایبانی ئێمە جگە لە خوێندن، فێری پیشەیەك ببن، قوتابخانەی پیشەیی بۆ فێركردنی ئەو پیشانەی كە دەبێ لە وڵاتی خۆماندا هەبێت؛ بنەمای پێشكەوتنی هەر وڵاتێكە.
زۆر بە داخەوە ئێمە ئێستا بۆ هەر پڕۆژەیەك، كارەبا ، ئێركۆندێشن و بۆ زۆر پڕۆژەی دیكە، ناچارین لە دەرەوە خەڵكیان بۆ بهێنین، ئەمەش سیاسەتێكی هەڵەیە و ئێمە دەبێ ڕۆژێك بگەینە ئەو بڕوایه و هەوڵی جددی بدەین بتوانین لە نێو هەرێمی كوردستاندا گرنگیی زیاتر بە قوتابخانەی پیشەیی بدەین و گەنجانی ئێمە فێری كاركردن ببن و وەبەرهێنەرانی ئێمە هەوڵی زیاتر بدەن بۆ ئەوەی ئەم گەنجانەی لە كوردستاندا هەن، لە پرۆژەكانیان وەریان بگرن، ئەمە دەبێتە چیرۆكێكی سەركەوتن بۆ هەر وڵاتێك.
هەر وڵاتێك ئەگەر نەتوانێت ئەو سەرمایە مرۆییەی لە نێو وڵاتی خۆیدا هەیە بە كاری بهێنێت، دڵنیاتان دەكەمەوە بەرەو هەڵدێرێكی زۆر خراپ دەڕوات. ئێمەش یەكێكین لەو وڵاتانەی كە دەبێت لەوە تێبگەین، ئەم كێشەیەمان هەیە، هەر كەسێك لە زانكۆ دەردەچێ دەیەوێ لە حكوومەت دابمەزرێ، كە ئەمەش لە هیچ وڵات و سیستەمێكی دونیادا ناكرێت و هیچ وڵات و حكوومەتێك ناتوانن ئەم شتە بكەن، بەڵام ئەگەر گەنجانی ئێمە بچن فێری پیشە ببن، فێری ئەوە ببن چۆن ئیشی كارەبا دەكرێت، چۆن ئیشی كاشی كاری دەكرێت، فێری ئەوە بن چۆن ئیشی ئێركۆندەیشن و مۆكێت دەكرێت، هەرچی ئەم پیشە و ئیشانە فێر ببن، ئەوا دەتوانن دەرفەتی كاری زیاتر بۆ خۆیان پەیدا بكەن.
ئەوانەی چاویان لەوەدایە حكوومەتی هەرێمی كوردستان دەبێ دایانبمەزرێنێت، پێموایە ئەمە سیاسەتێكی هەڵەیە و ڕاست نیە و هیچ وڵاتێكیش لە دونیا بەم شێوەیە ناتوانێت پێش بكەوێت. ئێستا ئێمە لە حكوومەتی هەرێمی كوردستان تووشی ئەم كێشەیە بووین.
لە ئەنجامی سیاسەتی ڕژێم لە دوای ساڵی 1975 بە وێرانكردنی گوندەكانی كوردستان و دوای ئەوە هەموو خەڵكی ئەو گوندانەیان كرد بە فەرمانبەر و لە دێهات خەڵكیان هێنایە نێو شار و كردیانن بە فەرمانبەر، هەموو ئەو مووچەخۆرانە ئەمڕۆ لە ئەنجامی سیاسەتی ڕژێم كە لە دوای ساڵی 1975 دەستی پێكرد و حكوومەتی هەرێمی كوردستانیش تا ڕادەیەك لەبەر بژێوی خەڵك ئەو دەرفەتەی نەبووە و ناچار بووە خەڵكێكی زیاتر دابمەزرێنێت، ئەمڕو حكوومەتی هەرێمی كوردستان ڕووبەڕووی گەورەترین كێشە بۆتەوە و دەبێ چارەسەر بكرێت. چارەسەریەكەش لەوە دەست پێدەكات كە كەرتی تایبەت كه داینەمۆی سەركەوتنی هەر وڵاتێكە، ڕۆڵی خۆیان بە جددی ببینن.
وڵاتێك كە كەرتی تایبەت ڕۆڵی خۆی تیادا بینی بێگومان بەرەو پێش دەچێت، سەرمایەی خۆیان لە وڵاتدا بەگەڕ خست، بێگومان ئەم وڵاتە بۆ گەشەسەندنی زیاتر دەڕوات. ئەگەر سەیری كوردستان بكەن، هەرچی ئێمە هەمانە لە دەرەوە بۆمان دێت، هەر چی هەیە لە شتی زۆر سادە و بچووكەوە تا شتی گەورە، ئەم سیاسەتە دەبێ بگۆڕدرێت. هیوادارم بە هیمەت و شەونخونی و كاری زیاتری كەرتی تایبەت لە هەرێمی كوردستان، ئێمە بتوانین ئەم سیاسەتە لە هەرێمی كوردستان بگۆڕین.
لە كۆتاییی قسەكانمدا دیسان دەستخۆشیەكی زۆر گەرم لە برای خۆشەویستم كاك فارووق دەكەم، بە ڕاستی شتێكی زۆر جوانی پێشكەش كردووە كە ئەگەر تەنها بۆ قازانج بێت، لەوانەیە ساڵانێكی زۆر بخایەنێت بۆ ئەوەی بگاتە ڕادەی قازانجی تەواو. بە دڵنیاییەوە لە خەمخۆریی خۆی بۆ شاری سلێمانی ئەم كارەی كردووە، لە خەمخۆریی خۆی بۆ كوردستان ئەم ئیشەی كردووە.
من هیوادارم نموونەی ئەو بەڕێزە و ئەو بەڕێزانەی پێشی ئەویش لە شوێنەكانی دیكەی هەموو كوردستان لە زاخۆ تا خانەقین كاریان كردووە، نموونەیان زیاتر بێت و دەستخۆشیان لێ دەكەم. هیوادارم لە كارەكانیاندا سەركەوتوو بن و دیسانەوە پیرۆزبایی كردنەوەی ئەم هۆتێلە لە هەموو كوردستان و هەموو عیراق و شاری خۆشەویستی سلێمانی دەكەم بەتایبەتی.
زۆر بەخێر بێن بە سەر چاو.
یەک شەممە, 02 ئازار 2014
پەیامی سەرۆك بارزانی بۆ دانیشتوانی هەڵەبجەی شەهید
بەناوی خودای گەورە و میهرەبان
خوشك و برایان و دانیشتوانی هەڵەبجەی شەهید
دوای ئەو قوربانیدانە مەزنەی ئێوەی سەربەرز بە كورد و كوردستانتان بەخشیوە بەپارێزگاكردنی هەڵەبجە كەمترین خزمەتە كە لە ئاستی قوربانیدانی ئێوەی خۆشەویستدا بێت. كاركردن لەسەر مەسەلەی بەپارێزگاكردنی هەڵەبجە بە ئەركی خۆمان دەزانین و، ئێستا ئەم پرسە لای ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراقی فیدڕاڵە. دڵنیاتان دەكەین كە بەردەوام دەبین بۆ سەرخستنی ئەم بابەتە گرنگە بە زووترین كات و ئەوەیان دەستكەوتێكە بۆ ئێوەی ئازیز و هەموو كوردستانییەك.
ئومێدەوارم ئێوەی خۆشەویست بواری ئەوە بە كەس نەدەن یاری بەم بابەتەوە بكات و كار بۆ نائومێدكردنی خەڵكی قارەمانی هەڵەبجەی شەهید بكات. چونكە لە ڕاستیدا پڕۆژەی بەپارێزگاكردنی هەڵەبجەی شەهید بابەتێكی نەتەوەیی و نیشتیمانییە و هەنگاوێكە بۆ خزمەتكردنی زیاتری خەڵكی خۆڕاگری ئەم دەڤەرە و ئامانجی ئەوەیە هەڵەبجە ببێتە سەنتەری ئاشتی و ژیانێكی نوێ لە هەرێمی كوردستان و ناوچەكە.
مسعود بارزانی
سەرۆكی هەرێمی كوردستان
3ـی 3ـی 2014
فەلاح مستەفا پێشوازی لە شاندێكی ئیتاڵی كرد
ئەمڕۆ فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندییەكانی دەرەوەی حكومەت پێشوازی لە شاندێكی ئیتاڵی كرد كە پێكهاتبوو لە بەڕێزان ماریۆن باڵدی ، سەرۆكی فەرمانگەی فریاگوزاری بۆ هاوكاری لە وەزارەتی دەرەوەی ئیتالیا و ماركۆ فاڵكۆنە هەماهەنگكاری دارایی فریاگوزاری ئیتالی و كارمێلۆ فیكارا بەرپرسی نووسنگەی باڵیۆزخانەی ئیتاڵیا لە هەرێم.
لە دیدارەكەدا كە كاروان جەمال جێگری بەرپرسی فەرمانگەو دیندار زێباری جێگری بەرپرسی فەرمانگە بۆ كاروباری رێكخراوە نێودەوڵەتیەكان و خاتوو سوهام جەبەلی یاریدەدەری بەرپرسی فەرمانگەو ژمارەیەك لە راوێژكاران ئامادەبوون، شاندی میوان خۆشحاڵی خۆیان دەربڕی بۆ ئەم پێشوازیە و مەبەستی سەردانەكەیان خستەڕوو كە بریتی بوو لە ئاگاداربوون لە ڕەوشی پەنابەرانی سوریا لە هەرێمی كوردستان و چۆنیەتی هاوكاری كردنیان.
ماریۆن باڵدی باسی لەوەش كرد، كەوا حكومەتی ئیتالیا تاوەكو ئێستا بڕی 50 ملیۆن دۆلاری بۆ سەرجەم پەنابەرانی سوریا تەرخان كردووە و ئەم جارەش دوو ملیۆن یۆرۆی لە ڕێگەی ڕێكخراوە ناحكومییەكان و ئاژەنسە نێودەوڵەتییەكانی سەر بە ڕێكخراوی نەتەوە یەكگرتووەكان بۆ پەنابەرانی سوریا لە هەرێم تەرخانكردووە.
لە لای خۆیەوە فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندییەكانی دەرەوە دەستخۆشی ئەم هەنگاوەی لە حكومەتی ئیتاڵیا كردو جەختی لەوەش كردەوە كە حكومەتی هەرێم دریغی نەكردووە بۆ كۆمەككردنی ئاوارەكان، بەڵام بەهۆی هەبوونی نزیكەی 300 هەزار ئاوارەی سوریا حكومەتی هەرێم ناتوانێ بە تەنها لە ئاست پێداویستیەكانیان بێت. بۆیە دەخوازین كۆمەڵگای نێودەوڵەتی بە جددی بڕوانێتە بارودۆخی ئاوارەكان ، چونكە لە بوارەكانی خۆراك و تەندروستی و پەروەرەیی و پێداویستی رۆژانە پێویستیان بە كۆمەك و یارمەتی هەنووكەیی هەیە.
بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندیەكانی دەرەوە باسی لە كاریگەرییە نەرێنییەكانی قەیرانی سوریا لەسەر هەرێم كرد و گووتی حكومەتی هەرێمی كوردستان خوازیارە قەیرانەكانی سوریا بەزووترین كات كۆتایی پێ بێت و حكومەتێك لەسەر بنەمای دیموكراسی و فرەیی دابمەزرێ كە تێیدا پاراستنی مافی مرۆڤ و مافی هەموو نەتەوەكان لەبەرچاو بگیرێت.
لە تەوەرێكی تری دیدارەكەدا شاندی میوان باسیان لە پتەوكردنی پەیوەندی ئابووری نێوان ئیتالیا و هەرێمی كوردستان كرد و ئاماژەیان بەوەدا كە هەرێمی كوردستان دوورگەیەكی ئارامە لە ناوچەكی پڕ لە كێشەو ململانێ، بۆیە وەزارەتی دەرەوەی ئیتالیا، كۆمپانیا و وەبەرهێنەرانی وڵاتەكەی هان دەدات بۆ ئەنجامدانی وەبەرهێنان لە هەرێمی كوردستان.
فەلاح مستەفا ئەم هەنگاوەی وەزارەتی دەرەوەی ئیتاڵیای بەرز نرخاندو گووتی ئەم هەنگاوە خزمەت بە بەرژەوەندی هەردوولا دەكات. هەروا گووتی ئیتاڵیا وەكو وڵاتێكی خاوەن ئەزموون و پێشكەوتوو لە ڕووی پێشەسازی و بوارە جیاجیاكان دەتوانێ ڕۆڵی بەرچاو بگێڕی لە بونیادنان و بەرەوپێشبردنی هەرێمی كوردستان.
دوو شەممە, 03 ئازار 2014
فەلاح مستەفا پێشوازی لە شاندێكی كۆمیسیۆنی نێودەوڵەتی سەربەخۆی مافی مرۆڤ لە سوریا كرد
ئەمڕۆ فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندییەكانی دەرەوەی حكومەت پێشوازی لە شاندێكی كۆمیسیۆنی نێودەوڵەتی سەربەخۆی پەیوەست بە پێشێلكارییەكانی مافی مرۆڤ لە سوریا كرد بە سەرۆكایەتی بەڕێز پاولۆ سێرجیۆ پینهێرۆ .
لە دیدارەكەدا كە كاروان جەمال جێگری بەرپرسی فەرمانگەو دیندار زێباری جێگری بەرپرسی فەرمانگە بۆ كاروباری رێكخراوە نێودەوڵەتیەكان و خاتوو سوهام جەبەلی یاریدەدەری بەرپرسی فەرمانگەو ژمارەیەك لە راوێژكاران ئامادەبوون، بەڕێز پێنهێرۆ كورتەیەكی لەبارەی گرینگی دامەزراندنی ئەم كۆمیسیۆنە خستەڕوو، كە لە سێبتەمبەری 2011 دەست بەكار بووەو لە ساڵی 2012 بەمەبەستی هەوڵدان بۆ ڕاگرتنی توندوتیژی و پێشێلكارییەكان دژ بە مافی مرۆڤ سەردانی سوریای كردووە و لەگەڵ گەورە بەرپرسانی ئەو وڵاتە كۆبۆتەوە، بەڵام هەوڵەكانی بێ ئاكام بووە.
سەرۆكی شاندەكە مەبەستی سەردانەكەی بۆ هەرێم روونكردەوە كە بۆ زیاتر ئاگاداربوونە لە كەیسەكانی پێشێلكردنی مافی مرۆڤ لە سوریا وچۆنێتی هاوكاری كردنی قوربانیانی توندوتیژی.
هەروا گووتی كۆمیسیۆن لەكاتی ڕوودانی كێشە و ململانییەكان كاری خۆی دەكات و ڕاپۆرتی خۆی بۆ لایەنی پەیوەندیدار بەرز دەكاتەوە و هەوڵ دەدات دەنگی قوربانیانی توندوتیژی و جەنگ بەرز بكاتەوە و هاوكارییان بكات و لەهەمان كاتدا كار دەكات بۆ ناساندنی كەیسی تاوانكاران بە دادگای نێودەوڵەتی تاوان بەمەبەستی دادگایی كردنیان.
فەلاح مستەفا سوپاس و پێزانینی خۆی ئاراستەی شاندی میوان كرد و ڕوونی كردەوە كەوا حكومەتی هەرێم بە بایەخەوە دەڕوانێتە پرسەكانی مافی مرۆڤ و بە توندی پێشێلكارییەكانی مافی مرۆڤ ئیدانە دەكات و هەموو هەوڵ وكۆششی خۆی دەخاتە گەڕ لەپێناو پاراستنی مافە بنەڕەتییەكانی مرۆڤ.
هەروا گووتی تا ئێستا هەرێمی كوردستان پێشوازی لە نزیكەی 300 هەزار ئاوارەی سوریا كردووە و تاوەكو ئێستا بەبڕی زیاتر لە 70 ملیۆن دۆلار كۆمەكی دارایی ئاوارەكانی كردووە و هەموو هەوڵێك دەدات بۆ باشتر كردنی بارودۆخیان لە ڕووی تەندروستی و پەروەدەیی گوزەرانی رۆژانە.
بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت جەختی لەوەش كردەوە كەوا هەرچەندە ئەركی نەتەوە یەكگرتووەكان و كۆمەڵگای نێودەوڵەتیە كۆمەك و یارمەتی پێویست پێشكەش بە ئاوارەكانی سوریا لە هەرێمی كوردستان بكەن و قەبارەی یارمەتییەكان بگەیننە ئاستی پێوویست ، بەڵام دەخوازین كۆمیسیۆنیش لە ڕێگەی ڕاپۆرتەكانیەوە دەنگی هەرێمی كوردستان بگەیەنێتە كۆمەڵگای نێودەوڵەتی و كۆمیسیاری باڵای مافەكانی مرۆڤی سەر بە نەتەوە یەكگرتووەكان بۆ زیاتر گرینگی دان بە بارودۆخی ئاوارەكان.
فەلاح مستەفا ئاماژەی بە سیاسەتی حكومەتی هەرێم دا كە باوەڕی تەواوی بە بەهاكانی دیموكراسی و فرەیی و لێبووردەیی و پێكەوەژیانی ئاشتیانە هەیە، بۆیە ئەمڕۆ بێجگە لە ئاوارەكانی سوریا، نزیكەی 26 هەزار خانەوادەی مەسیحی عیراق و 30 هەزار ئاوارەی پارێزگای ئەنبار ڕوویان لە هەرێم كردووە و لەسایەی سەقامگیری سیاسی و كۆمەڵایەتی و ئاسایشی هەرێم دەژین.
لە كۆتاییدا فەلاح مستەفا دووبارە هیوای سەركەوتنی لە ئەرك و گەیاندنی پەیامی مرۆیی بۆ شاندی میوان خواست.
جێگەی باسە كۆمیسیۆنی ناوبراو وەكو لایەنێكی سەربەخۆ لە 5 ی ئاداری ئەمساڵ ڕاپۆرتی خۆی سەبارەت بە ڕەوشی مافی مرۆڤ و پێشێلكارییەكان لە سوریا بڵاودەكاتەوە و لە كاتی ئامادەكردنی ڕاپۆرت پشت بە زانیاری و ڕاپۆرتەكانی ئاژانس و ڕێكخراوە نێودەوڵەتییەكان دەبەستێت.
دوو شەممە, 03 ئازار 2014
نێچیرڤان بارزانى پڕۆژەی شاری جوان لە سلێمانی دهكاتهوه
ئێوارهى ئهمڕۆ یهكشهممه 2ى ئازارى 2014، بە ئامادەبوونی نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی حكوومەتی هەرێمی كوردستان و ژمارەیەك لە وەزیر و بەرپرسانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان و حكوومەتی فیدراڵ و ژمارەیەك لە پیاوانی خاوەنكار و سەرمایەدارانی كەرتی تایبەت، پڕۆژەی شاری جوان لە سلێمانی كرایەوە كه هۆتێلى پێنچ ئهستێرهیى "میلینیۆم هۆتێل ـ سلێمانى" لهخۆ دهگرێت.
لە ڕێوڕەسمەكەدا فارووقی مەلا مستەفا خاوەنی كۆمپانیای فارووقی جێبەجێكاری پرۆژەكە لە وتەیەكدا ڕوونى كردهوه كه ئەم پرۆژەیە گرنگیەكی زۆری بۆ سلێمانی هەیە و بە تەواوبوونی ئیتر سلێمانی دەتوانێت میوانداری كۆنگرە و كۆنفرانسی گەورە لەسەر ئاستی بەرز بكات و ڕوونكردنەوەیەكی لەبارەی بەشەكانی پرۆژەكەی پێشكەش كرد و هاوكات سوپاسی سەرۆكی حكوومەتی هەرێمی كوردستانى كرد بۆ پاڵپشتیكردنی پرۆژەكانی كەرتی تایبەت، بەتایبەتی پڕۆژەكانی كۆمپانیاكەی كە دووپاتی كردەوە لە بەرژەوەندیی گەلی كوردستاندان.
پاشان له وتهیهكدا سەرۆكی حكوومەتی هەرێمی كوردستان خۆشحاڵیی خۆی بەوە نیشان دا كه لە بۆنە و ڕووداوێكی گرنگ لە شاری سلێمانی بەشدار دەبێت، كە بۆ ئەم شارە پێویست بوو، هاوكات سوپاسی فارووقی مەلا مستەفای كرد بۆ جێبەجێكردنی ئەم پرۆژەیە و ئاماژهى بهوه دا كه ئەمە لە دڵسۆزیی خۆیەتی بۆ سلێمانی و بۆ پێشخستنی بواری گەشتوگوزاری لە هەرێم بەگشتی.
سەرۆكی حكوومەت دووپاتی كردەوە كردنەوەی ئەم پڕۆژەیە، چیرۆكێكی دیكەی سەركەوتنی پرۆسەی پەرەسەندن و بنیانتانەوە و ئاوەدانكردنەوەی هەرێمی كوردستانە، كە هەر لە سەرەتاوە كەرتی تایبەت ڕۆڵێكی دیار و كاریگەری تیادا بینیوە.
هەروەها ئاماژەی بەوە دا وەبەرهێنەران لە سایەی سیاسەتی وەبەرهێنانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان، هەمیشە زەمینەیەكی زۆر گونجاویان بۆ ڕەخساوە بە شێوەیەكی زۆر كارا، ببنە بەشێكی سەرەكی لە پێشخستن و گەشەسەندنی هەرێمی كوردستان و حكوومەت هەر لە سەرەتاوە بڕوای وا بووە كوردستان بەبێ بەشداریی كەرتی تایبەت ناتوانێت پەرە بستێنێت و گەشە بكات و كەرتی تایبەتی بە داینەمۆی پێشكەوتنی هەر وڵاتێكی وەسف كرد، ههروهها تیشكى خسته سهر گرنگیی ئەم كەرتە و وای كرد حكوومەتی هەرێم هەر زوو یاسایەك بۆ هاندانی وەبەرهێنەرانی خۆماڵی و دەرەكی بۆ وەبەرهێنان لە هەرێمی كوردستاندا دەربكات.
نێچیرڤان بارزانی ستایشی خاوەنكار و وەبەرهێنەرانی كەرتی تایبەت كرد لە هەرێمی كوردستان كە بە شێوەیەكی دڵسۆزانە كاریان بۆ وەگەڕخستنی سەرمایەكانیان لە كوردستاندا كردوە و داواشی لێ كردن هەوڵ و كۆششی بەردەوامی خۆیان بدەن بۆ ئەوەی سەرمایەكانیان لە هەرێمی كوردستان وەگەڕ بخەن و دەرفەتی كاری زیاتر بۆ هاووڵاتیان برەخسێنن.
هەروەها ئەوشی ڕوون كردەوە حكوومەت دیدگایەكی ڕوونی بۆ بواری گەشتوگوزاری هەیە و ونیشانی دا گەشتیاری دەتوانێ ببێتە یەكێك لە سەرچاوە هەرە سەرەكییەكانی ونەیشاردەوە كه ئەم بوارە كەموكوڕی تیادایە و پێویستی بە ژێرخانێكی ئابووری هەیە بۆ ئەوەی وەبەرهێنەران بتوانن كاری لەسەر بكەن.
نێچیرڤان بارزانی تیشكی خستە سەر گرفت و كەموكوڕیەكانی بواری ئابووری لە هەرێم بەو پێیەی زۆربەی خەڵك پشتیان بە دامەزراندن لە حكوومەت بەستووە و نیشانی دا ئەم مەسەلەیە ڕەگ و ڕیشەی خۆی هەیە كە لە دوای وێرانكردنی لادێەكانی كوردستان لە ساڵی 1975 دەستپێ دەكات، كاتێك خەڵكی لادێكانیان لە حكوومەت دادەمەزراند و ئەم مەسەلەیەش لە ناچاری هەر بەردەوام بوو.
هیواشی خواست قوتابیان جگە لە خوێندن بۆ فێربوونی پیشە هان بدرێن و گرنگی بە كردنەوەی قوتابخانەی پیشەیی بدرێت بۆ ئەوەی شارەزایی باش لە لایەن قوتابیانی كوردستانەوە هەبێت بۆ ئەو پیشانەی وڵات پێویستی پێیەتی، نەوەكو بۆ بچووكترین شتیش شارەزا و كەلوپەل لە دەرەوە بهێندرێن، ئەگینا وڵات بەرەو هەڵدێر دەچێت و ئەوەشی خستە ڕوو كە هیچ حكوومەت و سیستەمێكی دنیا هەموو دەرچوانی زانكۆ دانامەزرێنێت و تەنها پشت بەستنی هاووڵاتیانی بە كەرتی حكوومی بە كارێكی هەڵە لە قەڵەم دا.
لە كۆتایی وتهكهیدا سەرۆكی حكوومەت دەستخۆشی لە فارووقی مەلا مستەفا و هەموو بازرگان و وەبەرهێنەرانی كەرتی تایبەت كرد بۆ خەمخۆریان بۆ پێشخستنی هەرێمی كوردستان و هیوای خواست پڕۆژەكانیان هەمیشە زۆر بێت و هەموو كوردستان لە زاخۆ تا خانەقین سوودی لێ ببینێت.
شیاوی باسە شاری جوان لە سلێمانی لەسەر پانتایی 248 هەزار مەتر زەوبی چوارگۆشە دروست كراوە و 260 ملیۆن دۆلاری تێچووە، پێكهاتووە لە 39 نهۆم و 253 ژووری نووستنی بچووك و مامناوەند و گەورە و شاهانە، 4 بازاڕی گەورە و هۆڵی كۆبوونەوە و ئاهەنگگێڕان و سینەما و 2 چێشتخانە و شوێنی زیاتر لە 1000 كەسی تیادا دەبێتەوە، كە یەكێكیان دەكەوێتە كۆتایی هۆتێلەكە و لەماوەی یەك كاژێردا جارێك بە دەوری خۆیدا دەخولێتەوە.
یەک شەممە, 02 ئازار 2014
ههڵوێستى حكوومهتى ههرێم دهربارهى ڕاگرتنى مووچهى فهرمانبهرانى ههرێم
دهربارهى ڕاگرتنى مووچهى فهرمانبهرانى ههرێمى كوردستان له لایهن حكوومهتى عیراقى فیدراڵهوه، كه هیچ پاساوێكى یاسایى و دهستوورى نیه، سهفین دزهیى وتهبێژى فهرمیى حكوومهتى ههرێمى كوردستان له لێدوانێكدا بۆ مالپهڕى فهرمیى حكوومهت ڕایگهیاند: به داخهوه ئهوهى چاوهڕوان نهدهكرا ئهوه بوو بهڕێز نوورى مالكى سهرۆك وهزیرانى عیراقى فیدراڵ كه خۆى له ههرێمى كوردستان ژیاوه و زانكۆى له ههولێر تهواو كردووه، ههنگاوێكى لهم شێوهیه ههڵێنێ و دۆسیه سیاسییهكان تێكهڵى مووچهى فهرمانبهران و بژێوى ژیانى هاووڵاتیان بكات. ئهمه له كاتێكدایه گفتووگۆكان بهردهوامن بۆ چارهسهركردنى پرسهكانى نێوان ههردوولا و چاوهڕێى ئهوهین بهرپرسانى بهغدا له خهمى چارهسهركردنى پرسهكاندا بن به ڕێگهى دیالۆگ، نهك قووڵكردنهوهى كێشهكان و بڕینى مووچهى فهرمانبهران.
حكوومهتى ههرێمى كوردستان ههموو ڕێگایهكى گرتووهته بهر بۆ ئهوهى به گوێرهى بنهما دهستوورییهكان، پرسه ههڵواسراوهكان لهگهڵ بهغدا بخاته چوارچێوهى دیالۆگ و گفتوگۆكانهوه، ئهم دواییهش لێكنزیكبوونهوهیهك ههبوو بۆ چارهسهركردنى پرسهكان، بهڵام ئهمجاره حكوومهتى عیراقى فیدراڵ پهناى بۆ بڕینى مووچهى فهرمانبهران برد، كه ئهمهش ههنگاوێكى نهخوازراوه، چونكه بهشی ههرێم له بودجهی عیراق مافێكی دهستوورییه و ناكرێ وهكوو كارتێكی سیاسی بۆ یهكلاكردنهوهی ناكۆكییهكان به كار بهێنرێت.
ههروا بهرپرسیاریهتیهكى دیكهى دهستووری كه لهسهر شانی حكوومهتی عیراقه، ئهوهیه نابێت لهژێر ههر ناوێكدا بێت جیاوازی له نێوان هاووڵاتیانی عیراقدا بكات، بهڵام ئهوهی ههموو لایهك به ڕوونی دهیبینین ئهوهیه كه سهرۆك وهزیرانی فیدراڵ جیاوازی كردووه و مووچه و بودجهی ههموو عیراقی داوه و ئهوهی ههرێمیشی ڕاگرتووه و گهمارۆی دارایی بهسهر خهڵكی كوردستاندا سهپاندووه.
ئێمه له حكوومهتى ههرێم ڕایدهگهیهنین كه بهرپرسانى عیراق دهبێ پشتگیرى له پرۆسهى ئاوهدانكردنهوه و گهشهسهندنى ههرێمى كوردستان بكهن، چونكه ههرێمى كوردستان جگه لهوهى ئارامترین ناوچهی عیراقه و دهكرێ عیراق شانازى پێوه بكات، هاوكات ههمیشه بۆته پهناگهیهك بۆ سهرجهم ئهو ئاواره و پهناههندانهى به هۆى شهڕ و نائارامییهوه ڕوویان تێ كردووه، ههرێمی كوردستانیش بهبێ جیاوازیى ئایینى و مهزههبى (مهسیحى و شیعى و سوننى و تهواوى پێكاتهكانى دیكهى) لهخۆ گرتووه و جێگه و ڕێگهى بۆ دابین كردوون.
ههرێمى كوردستان ڕۆڵى سهرهكى ههبوو له قۆناغى گواستنهوه بهرهو عیراقى دیموكراسى و فیدراڵ، سهركهوتنى ئهزموونى ههرێمى كوردستان بهشێكه له سهركهوتنى ئهزموونى عیراقى فیدراڵ، ئێستاش كه له پرۆسهى ههڵبژاردنى سهرتاسهرى نزیك دهبینهوه، دهبێ درك بهو ڕاستیه بكهین كه قووڵكردنهوهى قهیرانهكان كاریگهریى نهرێنى دهبێت بۆ سهرخستنى ههڵبژاردن و پرۆسهى دیموكراسیى وڵات.
بڕینى مووچهى فهرمانبهرانى ههرێمى كوردستان نابێ به هیچ پرسێكى دیكهوه گرێ بدرێت، ئهگهر حكوومهتى فیدراڵ دهیهوێ قووت و بژێوى هاووڵاتیانى ههرێم به پرسى نهوتهوه ببهستێتهوه، ئهمه پێچهوانهى پرهنسیپه دهستوورییهكانه. له گفتوگۆكانمان زۆر به ڕوونى پرسى نهوتمان خستۆته ڕوو، حكوومهتى فیدراڵیش باش دهزانێت له پڕژهى نێوان ههرێم و توركیادا یهك بهرمیل نهوت نهفرۆشراوه، بۆیه وهك ههمیشه دووپاتى دهكهینهوه كه ئامادهین به دیالۆگ ئهو پرسه چارهسهر بكهین و بۆ ههموو لایهكى ڕوون بكهینهوه كه ئێمه دهخوازین ڕۆڵمان ههبێت له بهرزكردنهوهى داهاتى عیراق.
ههروا ڕایدهگهیهنین كه تێنهپهڕاندنى بودجهى گشتى له پهرلهمانى عیراق هیچ پهیوهندى به بودجهى پارێزگاكان و مووچهى فهرمانبهرانهوه نییه. بۆیه ئهم پاساوهش ڕهت دهكهینهوه كه ئۆباڵى بڕینى مووچه بخهنه ئهستۆى بودجهى گشتیى عیراقهوه.
له كۆتاییدا حكوومهتى ههرێمى كوردستان تهواوى فهرمانبهران و مووچهخۆران دڵنیا دهكاتهوه كه ههموو ههوڵێك دهخاته گهڕ بۆ دابینكردنى مووچه و پهله دهكات له چارهسهركردنى ههر پرسێك كه پهیوهست بێت به ژیان و گوزهرانى هاووڵاتیانهوه و ڕازى نابێت مافى ڕهواى ئهوان، تێكهڵى گهمه سیاسییهكان بكرێت.
یەک شەممە, 02 ئازار 2014
دوایین هەواڵەکان
- نوێنەری حکومەتی هەرێم لە ئێران: سەردانەکەی پزیشکیان ئاماژەیە بۆ گرنگیدانی ئێران بە هەرێمی کوردستان
- ههرێمى كوردستان و ئێران جهخت له برهودان به پهيوهندييهكانيان دهكهنهوه
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی: سەردانی سەرۆک کۆماری ئێران مێژوویی بوو
- نازم دەباغ له وتووێژ لهگهڵ ئاژانسی ئیرنا: مەسعوود پزشکیان سەردانی هەولێر دەکات
- نازم دەباغ: کاتی سەردانی پزیشکیان بۆ عێراق دیار نییە
- «سەلام رشدی» لهگهڵ شاندی یهکێتی هاورده و ناردنکارانی لقی ههولێر کۆبۆوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى: ههميشه پشتيوانى و بهرگرى له مافهكانى ئێزدييان دهكهين
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی لهگهڵ باڵیۆزی یهکێتیی ئهورووپا کۆبووهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى لهگهڵ باڵيۆزى نهمسا كۆبووهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى سوپاسى جهنهرال ڤاول دهكات