هەرێمی کوردستان
نازم دەباغ بۆ خەندان: ئێران بۆکردنەوەی سنورەکان چاوەڕوانی رێککەوتنی بەرپرسانی ھەرێم و حكومەتی عێراقە
خەندان-
نازم دەباغ، نوێنەری حکومەتی ھەرێمی کوردستان، لە تاران، بەخەندان-ی راگەیاند، لایەنى ئێرانی بۆ کردنەوەی سنورەکانی ھەرێمی کوردستان چاوەروانی رێککەوتنی بەرپرسانی ھەرێمی کوردستانن لەگەڵ حکومەتی عێراق.
دەباغ بۆ خەندان، ئاماژەی بەوەکرد، دانوستان کراوە لەنێوان بەرپرسانی ھەرێمی کوردستان، لە ناوچە سنورییەکان، و حکومەتی عێراق، لایەنی عێراقی چەند کەسێکی ناردووە بۆ سنوورەکان و گفتوگۆیان کردووە.
وتیشی، رێککەوتنێکی ئێرانی تورکی عێراقی ھەیە، کە رادەستی حکومەتی عێراق بکرێت، بۆ ئەوەش ئێران چاوەڕێی ئەوەیە دەروازەکان، بدرێتەوە بە حکومەتی عێراق، ئەو جا سنوورەکان دەکرێتەوە.
نوێنەری حکومەتی ھەرێم، لەتاران ھەروەھا، وتی، ئێران پشتگیری چارەسەری کێشەکان دەکات، لەنێوان ھەرێم و بەغدا بە گفتوگۆ و ھەمیشە پشتگیری دانوستانی کردووە.
وتیشی، بۆکردنەوەی سنوورەکان، ئێران چاوەڕوانی رێککەوتنی بەرپرسانی ھەرێم و حکومەتی عێراقە.
رۆژی ١٥ی ئەم مانگە، ئێران لەسەر داوای حکومەتی عێراق، ھەر سێ دەروازەی باشماخ، و حاجی ئۆمەران، و پەروێزخانی داخست.
نازم ده‌باغ : پێکدادانه‌کانی که‌رکوک زیان به دانوستانه‌کان ناگه‌یه‌نێت
نازم ده‌باغ
نوێنه‌ری هه‌رێمی کوردستانی عێڕاق
پێکدادانه‌کانی رۆژی رابردووی ده‌وروبه‌ری که‌رکوک له نێوان سوپای عێراق و هێزه‌کانی پێشمه‌رگه ده‌بێت وه‌کو درێژه‌ی کێشه‌کانی نێوان حکومه‌تی هه‌رێمی کوردستان و حکومه‌تی ناوه‌ندیی عێراق له‌م ساڵانه‌دا هه‌ڵسه‌نگێندرێت که له‌م هه‌فتانه‌ی رابردوو و دوای به‌ڕێوه‌چوونی ریفراندۆم زیاتر له هه‌میشه گه‌شه‌ی کردووه. له راستیدا ئه‌م کێشانه له‌سه‌ر ناوچه‌كانی کێشه له‌سه‌ره له نێوان هه‌رێم و به‌غدا که هێشتا به روونی چاره‌نوسیان دیاری نه‌کراوه‌و به‌ڕێوه‌چوونی ریفراندۆمیش هه‌ستیاری بابه‌ته‌که‌ی زیاترکرد. کۆنترۆڵی ئه‌م ناوچانه پێش داعش، به شێوه‌ی هاوبه‌ش له لایه‌ن هه‌رێم و به‌غداوه به‌ڕێوه ده‌چوو، به‌ڵام به هاتنی داعش و پاشه‌کشه‌ی هێزه چه‌کداره‌کانی حکومه‌تی ناوه‌ند له‌م ناوچانه، کۆنترۆڵ و به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی ئه‌م ناوچانه که‌وته ده‌ست پێشمه‌رگه و له‌و کاته‌وه تا ئێستا به‌رگری و پاراستنی ئه‌م ناوچانه له ئه‌ستۆی هێزه‌کانی هه‌رێمی کوردستاندا بووه. ئێستا و له بارودۆخی نوێدا، حکومه‌تی ناوه‌ندی ده‌یه‌وێت بگه‌ڕێته‌وه بۆ ئه‌و ناوچانه‌ی که پێشتر به شێوه‌ی هاوبه‌ش ئیداره ده‌کران. له لایه‌کی دیکه‌وه، هه‌وڵی زۆر له لایه‌ن هه‌ردوولاوه درا تاوه‌کو ئه‌م بابه‌تانه به وتووێژ و له رێگای دانوستانه‌وه چاره‌سه‌ر بکرێت، به‌ڵام تا ئێستا دانوستانه‌کان ئه‌نجامی نه‌بووه‌و ئاکامی پێکدادان نێوان پێشمه‌رگه و هێزه چه‌کداره‌کانی عێراقی لێکه‌وته‌وه. له راستیدا پێش ئه‌وه‌ی ئه‌م ههنگاوه له ناوه‌ڕۆکدا کێشه‌ی بێت، ده‌توانین بڵێین که کاتی دیاریکراو بۆ ئه‌م ههنگاوه زیاتر کێشه‌ی بۆ دروست کرد، به‌ڵام ئه‌م پێکدادانه به مانای شکستی دانوستانه‌کان نییه و دوو لایه‌ن ده‌توانن به دابه‌زینی قه‌یران، دیسان له‌سه‌ر مێزی دانوستان ئه‌م بابه‌تانه یه‌کلایی بکه‌نه‌وه.
له راستیدا بابه‌تی سه‌ره‌کی له که‌رکوک، کۆنترۆڵی سه‌رچاوه نه‌وتییه‌کانه که له ساڵانی رابردوودا له ده‌ست هێزه‌کانی کورددا بووه. ئه‌ڵبه‌ت سه‌رچاوه نه‌وتییه‌کانی که‌رکوک هه‌میشه زیاتر له‌وه‌ی بۆ کورد مایه‌ی سوود بێت، مایه‌ی بشێوی و کێشه بوون. به‌ڵام هێشتا نیشانه‌ی به‌هێز بۆ به‌دواداچوونی دانوستانه‌کان و پرۆسه‌ی ئاشتیخوازانه له عێراقدا به‌دی ده‌کرێت. سه‌فه‌ری دکتور فوئاد مه‌عسوم سه‌رۆک کۆماری عێراق بۆ هه‌ولێر و دیداری له‌گه‌ڵ کاک مه‌سعود بارزانی، سه‌رۆکی هه‌رێمی کوردستان ده‌کرێت وه‌کو هه‌نگاوێکی هیوابه‌خش سه‌یری بکرێت که نیشان ده‌دات حکومه‌تی ناوه‌ندی خوازیاری دانوستان له‌گه‌ڵ سه‌رکردایه‌تی کورده بۆ کۆتایی‌هێنان به‌م کێشانه. له راستیدا نابێت له‌بیری بکه‌ین که له‌وانه‌یه له کورتماوه‌دا کێشه‌کان زیاد بکه‌ن، به‌ڵام به درێژه‌پێدانی دانوستانه‌کان به دڵنیاییه‌وه بارودۆخه‌که به‌ره‌و باشتربوون ده‌روات و ئه‌مه شتێکه که هه‌ردوولا خۆیان به به‌رپرس ده‌زانن.
له لایه‌کی دیکه‌وه ئێمه ده‌بینی که هاوپه‌یمانی دژه‌داعش هاتووه‌ته سه‌ر خه‌ت و ئه‌مه‌ش واده‌کات کێشه‌کان دابه‌زێت. له راستیدا ئه‌م ده‌ستێوه‌ردانه واده‌کات که به پله‌ی یه‌که‌م، شه‌ڕ له ده‌ره‌وه‌ی که‌رکوک نه‌یه‌ته ناوشاره‌وه، له لایه‌کی دیکه‌وه بوونی هێزی سێهه‌م و باڵانس، واده‌کات هه‌ردوولا زیاتر به‌ره‌و دانوستان و وتووێژ و رێگای ئاشتیخوازانه ببات، له راستیدا ده‌توانین بڵێین که به پێچه‌وانه‌ی خوێندنه‌وه‌ی سه‌ره‌کی که هاوپه‌یمانی دژه داعش پشتیوانی پێشمه‌رگه ده‌کات، ئه‌مه رووی نه‌دا، به‌ڵكوو ئامانجی ئه‌وان پێش‌گرتن له گه‌شه‌ی شه‌ڕ له نێوان لایه‌نه‌کاندا بوو. هه‌روه‌ها له بارودۆخی هه‌ستیاری ئێستادا سه‌رکردایه‌تی عێراق و هه‌رێم واتا کاک مه‌سعود بارزانی و عه‌بادی رۆڵێكی زۆر هه‌ستیاریان هه‌یه، له راستیدا ئه‌م دوو سه‌رکرده کورد و عێراقییه ده‌توانن به سیاسه‌تی دروست و دوور له سۆز و ئێحساس، بارودۆخه‌که بۆ دانوستان و ئاسایی‌کردنه‌وه ئاماده بکه‌ن، هه‌ر چه‌شنه شه‌ڕی زمانی و ته‌ی توند و دژکرده‌وه‌و په‌رچه‌کرداری سۆزدارانه‌و ئێحساسی له هه‌ردوولاوه، ته‌نها کێشه‌کان قووڵتر ده‌کاته‌وه. هه‌رچه‌نده له‌وانه‌یه له بارودۆخی قه‌یران و کێشه‌دا، هه‌ڵوێستی توند له لایه‌ن به‌رپرسانه‌وه بدرێت، به‌ڵام له‌جیاتی سه‌رقاڵبوون به شه‌ڕی زمانی و قوڵترکردنه‌وه‌ی کێشه‌ی نه‌ژادی، ده‌بێت کار له‌سه‌ر خاڵی هاوبه‌ش بکرێت.
نازم ده‌باغ: ناکرێت رووداوه‌کانی که‌رکوک به شه‌ڕی ئایینی و نه‌ته‌وه‌یی ناو ببه‌ین
نازم ده‌باغ
نوێنه‌ری حکومه‌تی هه‌رێمی کوردستان له ئێران
له ٢٤ کاتژمێری رابردوودا هه‌واڵی زۆر له‌سه‌ر رووداوه‌کانی که‌رکوک بڵاوکراوه‌ته‌وه. به پێی ئه‌و زانیارییانه‌ی من هه‌مه، تائه‌م کاته شه‌ڕێک له‌ناو شاری که‌رکوک رووینه‌داوه و ئه‌گه‌ر شتێک روویداوه له ده‌ره‌وه‌ی شار بووه. ئه‌و رووداوانه‌ش له ده‌ره‌وه‌ی که‌رکوک روویداوه زۆر گرنگ نه‌بوون. حکومه‌تی عێراق بابه‌تی راپرسی سه‌ربه‌خۆیی هه‌رێمی کوردستانی عێراق و هه‌روه‌ها بابه‌تی ده‌ست به‌سه‌رگرتنی ناوچه کێشه له‌سه‌ره‌کان له لایه‌ن پێشمه‌رگه‌وه و بابه‌تی ماده‌ی ١٤٠ ده‌ستوور په‌سه‌‌ند ناکات و ئه‌مه‌ش وایکردووه تاوه‌کو رای جیاواز و دژایه‌تییه‌ک له‌سه‌ر ئاماده‌بوونی هێزی پێشمه‌رگه له پارێزگای که‌رکوک بێته ئاراوه.
ئه‌مه له کاتێکدایه که هێزه‌کانی پێشمه‌رگه به گیان و خوێنی خۆیان ئه‌م ناوچانه‌یان له ده‌ستی داعش رزگار کرد یان توانییان پشتیوانی له‌م ناوچانه له‌به‌ر هێرشی داعش بکه‌ن. هه‌وڵ و کۆششێکی له لایه‌ن هه‌ردوولاوه له ئارادایه که ئه‌م بابه‌تانه بێ شه‌ڕ و پێکدادان چاره‌سه‌ر بکرێت و به رێگای وتووێژ و دانوستانه‌وه بگه‌نه نه‌تیجه. حکومه‌تی هه‌رێمی کوردستان پێداگره له‌سه‌ر ئه‌م بابه‌ته که کێشه‌کانی نێوانیان ده‌بێت به وتووێژ و دانوستان چاره‌سه‌ر بکرێت. ده‌وترێت که له‌سه‌ر ئه‌م بابه‌تانه له نێوان دوو لایه‌نی سه‌ره‌کی کوردستانی عێراق، واتا یه‌کێتی نیشتمانیی کوردستان و پارتی دیموکرات رای جیاواز هه‌یه. من نامه‌وێت له‌سه‌ر ئه‌م بابه‌ته هه‌ڵوێستم هه‌بێت. به‌ڵام پێم وایه ده‌بێت چاوه‌ڕوان بین تاوه‌کو راستییه‌کان ده‌رکه‌ون. هیوادارم تاوه‌کو رۆژی سێ‌شه‌ممه راستییه‌کان ده‌رکه‌ون. له‌وانه‌یه بڕێ وته و قسه له لایه‌ن که‌سانێکه‌وه درابێت، به‌ڵام ئه‌و راستییه‌ی له گۆڕه‌پانه‌که‌دا هه‌یه، له‌گه‌ڵ ئه‌م وتانه جیاوازه. منیش وه‌کو نوێنه‌ری حکومه‌تی هه‌رێمی کوردستانی عێراق له تاران و هه‌م وه‌کوو که‌سایه‌تی خۆم، واتا نازم ده‌باغ، ناتوانم به پێی گومان و بێ زانیاری دروست، وه‌ڵامێک بده‌مه‌وه. رێژه‌ی هه‌واڵ و لێکدانه‌وه له‌سه‌ر که‌رکوک زۆر زۆره، تاوانلێدان و دیعایه‌ی زۆر باس ده‌کرێت، بڕێک لایه‌ن کێشه‌که به کێشه‌ی نێوان حه‌شدی شه‌عبی و پێشمه‌رگه ناو ده‌به‌ن و ده‌یانه‌وێت کێشه‌که بکه‌نه کێشه‌ی نه‌ته‌وه‌یی. ئاڵۆزییه‌کان به هیچ شێوه‌یه‌ک نه‌چووه‌ته ناوشاری که‌رکوکه‌وه، نه سوپای عێراق و نه حه‌شد نه‌چوونه‌ته ناو شاره‌وه، رووداوه‌کان له ده‌ره‌وه‌ی شار بووه و هێزه‌کانی پێشمه‌رگه چونکه نه‌یانتوانی به‌رگری بکه‌ن، ناوچه‌کانیان به‌جێ هێشتووه. ئه‌م پێدادانانه هه‌رچی بێت ناتوانین ناوی پێکدادانی نه‌ته‌وه‌یی، ئایینی یان له‌سه‌ر خاکی لێ بنێین. هه‌ر ناوێکی لێ بنێین به‌ڕای من ده‌بێت هه‌ردوولا له‌وپه‌ڕی هوشیارییه‌وه بجوڵێنه‌وه، چ کورد، چ عه‌ره‌ب، هه‌موو لایه‌نه‌کان ده‌بێت هوشیار بن. ئه‌م شتانه ته‌نها له به‌رژه‌وه‌ندی دوژمنانی عێراق و کورددایه، ئه‌وه‌ی که بیانه‌وێت کێشه‌کان به کێشه‌ی نه‌ته‌وه‌یی نیشان بده‌ن ته‌نها و ته‌نها به کورد و عێراقی زیان ده‌گه‌یه‌نێت. کورده‌کان له حکومه‌تی عێراقدا به‌شدارن و هاوبه‌شی به‌غدان و ئێستاش له به‌غداد بوونیان هه‌یه. ئه‌م رووداوانه ده‌بێت له لایه‌ن به‌رپرسانی دوولاوه هه‌ڵسه‌نگاندنی بۆ بکرێت و نه‌هێڵن دوژمنانی عێراق سوودی لێ ببینن. ده‌بێت ئاماژه بده‌م که وڵاتانی دۆست هاتوونه‌ته سه‌ر خه‌ت تاوه‌کو بارودۆخه‌که هێور بکه‌نه‌وه‌و بابه‌ته‌که به وتووێژ چاره‌سه‌ر بکرێت. ته‌نانه‌ت ئه‌و ئاماژانه به بوونی پ.ک.ک ده‌کرێت به‌ڕای من دووره له راستییه‌وه. باسکردنی ئه‌م بابه‌تانه بۆ ئاژاوه‌نانه‌وه‌یه و ده‌بێته هۆی قوڵتربوونی کێشه‌کان و زیانی زیاتری لێده‌که‌وێته‌وه. بڵاوکردنه‌وه‌ی ئه‌م هه‌واڵانه ته‌نها بۆ ئه‌وه‌یه که بیانو بدات به ده‌ست تورکیاوه که بێته ناو خاکی هه‌رێمی کوردستانه‌وه.
مه‌راسیمی پرسه‌ی مام جەلال له‌م شوێنانه به‌ڕێوه‌ده‌چێت
دوایی كۆچی دوایی سه‌رۆك مام جه‌لال و به‌خاكسپاردنی له‌گردی ده‌باشانی شاری سلێمانی، له‌رۆژانی شه‌ممه‌و یه‌كشه‌ممه به‌رواری ( 7 و 8ی تشرینی یه‌كه‌می 2017) مه‌راسیمی پرسه‌ی مام جه‌لال، له‌شارو شارۆچكه‌كانی كوردستان و به‌غداو تاراوگه به‌ڕێوه‌ده‌چێت.
به‌پێی زانیارییه‌كانی PUKmedia كه له‌سه‌رچاوه‌یه‌كی تایبه‌ته‌وه پشتڕاستی كردووه‌ته‌وه مه‌راسیمی پرسه‌ی سه‌رۆك مام جه‌لال رابه‌ری زیاتر له‌نیو سه‌ده خه‌باتی گه‌لی كورد له‌م شوێنانه به‌ڕێوه‌ده‌چێت
پرسه‌ی سه‌رۆك مام جه‌لال:
سلێمانی، رۆژی شه‌ممه 7/10/2017 سه‌عات 1ی نیوه‌ڕۆ بۆ سه‌عات 5ی ئێواره
ناونیشان/ پیاوان، یاریگای یانه‌ی سیروانی نوێ
ژنان، مزگه‌وتی ئه‌حمه‌دی حاجی عه‌لی
هه‌ولێر، رۆژی شه‌ممه 7/10/2017 سه‌عات 2ی پاش نیوه‌ڕۆ بۆ 5.30 ئێواره
ناونیشان/ باره‌گای مه‌كته‌بی سیاسی یه‌كێتی
كه‌ركوك، رۆژی یه‌ك شه‌ممه 8/10/2017 سه‌عات 1.30 نیوه‌ڕۆ بۆ 5ی ئێواره.
ناونیشان/ پیاوان، باره‌گای مه‌كته‌بی سیاسی یه‌كێتی
ژنان، ره‌حیماوا – هۆڵی كاكه ره‌ش
به‌غدا، رۆژی شه‌ممه سه‌عات 2 بۆ 5ی ئێواره.
ناونیشان/ شه‌قامی فه‌ڵه‌ستین – مزگه‌وتی ئیمامی عه‌لی
ئه‌مریكا- ده‌ڵاس، رۆژی یه‌ك شه‌ممه سه‌عات 3 بۆ 7ی ئێواره.
ناونیشان/ Masjid salahadin 6100 K .. Ave plano TX 75074
به‌ریتانیا، رۆژی یه‌ك شه‌ممه 8/10/2017 سه‌عات 12 بۆ 17
ناونیشان/ 7upper tinity street digbeth.. Birmingham b9 4eg
سوید، رۆژی شه‌ممه 7/10/2017 سه‌عات 14 بۆ 17
ناونیشان/ Folkets hus hammarkullen.. Hammerkulletovget.62 Angered 37.424
سوید - كریستیانستاد، یه‌ك شه‌ممه سه‌عات 13 بۆ 17
ناونیشان/ urdiska freningen p Ingbord.
سوید – ستۆكهۆڵم ، رۆژی یه‌ك شه‌ممه 8/10/2017
ناونیشان/ Valstavagen 80A .. 19553 Marsta
فینلاند – هیلسنكی، رۆژی یه‌كشه‌ممه 8-10-2017 له سه‌عات 13 بۆ 19
ناونیشان/ Paaditorni, Paasivuorenkatu 5 A, Helsinki
هۆڵه‌ندا، رۆژی یه‌كشه‌ممه 8-10-2017
ناونیشان/ Opera zalen centrum – Gouden Zaal
Address: Fruitweg 28-34, 2525 KH den Haag
ئیتاڵیا – بۆلزانۆ، رۆژی شه‌ممه 7/10/2017 سه‌عات 2 بۆ 5ی ئێواره
ناونیشان/ Piazza parrocchia 24 Bolzana 39100 Italia .. ddee ddf9 talafun 00393896473322
سویسرا، رۆژی یه‌كشه‌ممه سه‌عات 13 بؤ 17
ناونيشان (ئویتیكۆن شتراسه 17 شلیرن 8952 Uitikonerstrasse schliren )
یۆنان، رۆژی شه‌ممه 7/10/2017 سه‌عات 5 تا 7 ئێواره
ناونیشان/ شه‌قامی پانێ بیستی.. میو 52 . ئه‌سینا. هۆتێل تیتانیا.
Panepistimiou. 52-athens- Greece
نه‌رویژ – لیلسترۆم
كولتور سه‌نته‌ر 2000 رۆژی یه‌ك شه‌ممه سه‌عات 13.30 تا 16.30
ناونیشان/ Kirkegata-11 .lillestrom
پرسه‌ی سه‌رۆك مام جه‌لال له 18 شاری ئه‌ڵمانیا
*مانهایم - لودڤیگسهاڤن به به‌شداری شاره‌كانی (هایدلببێرگ، هایلبرۆن، مانهایم لودڤیكسهاڤن) مه‌راسیمی پرسه‌ی مام له‌شاری لودڤیگسهاڤن به‌ڕێوه ده‌چێت...
ڕۆژی یه‌كشه‌ممه سه‌عات 14 بۆ 17ی پاش نیوه‌ڕۆ له:
VSK Germania-Heuweg 144
67025 Ludwigshafen
*لوبیك باكوری ئه‌ڵمانیا:
یه‌كه‌شه‌ممه‌له‌سه‌عات 14بۆ18 به‌ڕێوه‌ده‌ه‌چێت له:
Rot weis Moosling
Broder –Gremm-Ring 4 B
23560 Lubeck
*شاری كۆڵن:
به‌به‌شداری شاره‌كانی (ئاخن،بۆن،لیمبۆرگ،دیورن)
یه‌كشه‌مه سه‌عات 14 بۆ 18 له:
Konrad Adenauer Str.139
51149 köln
*كییل باكوری ئه‌ڵمانیا:
یه‌كشه‌مه سه‌عات 14تا 18 له:
Mega saray
Wilhelm str.11
24143 Keil
*هانۆڤه‌ر
ڕۆژی یه‌كشه‌مه سه‌عات 14 بۆ 16 له:
Kulturzentrum Faust
Zur Bitfettfedernfabrik 3
30451 Hannover
*نۆرنبێرگ خواروی ئه‌ڵمانیا:
ڕۆژی یه‌كشه‌مه سه‌عات 14 بۆ 17 له ناوه‌ندی كلتوری پێكه‌وه ژیانی كردو ئه‌ڵمان:
Sielstraße 5
90429 Nurnberg
*میونشن – میونخ.. خواروی ئه‌ڵمانیا:
ڕۆژی یه‌كشه‌مه سه‌عات 14 بۆ 18له:
Eine welt Haus
Schwanthalerstrße München
*هامبۆرگ باكوری ئه‌ڵمانیا"
ڕۆژی یه‌كشه‌ممه سه‌عات 14 بۆ 18له:
Steindamm
20099 Hamburg
*فرایبۆرگ:
ڕۆژی یه‌كشه‌ممه سه‌عات 3 بۆ 18 له:
Tenennbachestrß.36
79106 Freiburg im Breisgau
*شتوتگارت:
یه‌كشه‌ممه سه‌عات ١٥ بۆ ١٧ له:
Urbanstraß 49 A
70182 Stuttgart
*بیله‌فێڵد:
یه‌كشه‌ممه سه‌عات 13 bo 17 له:
Schillerstr.91
33609 Bielefeld
* شاری مه‌ریوان
بڕیارە سبەینێ یەكشەممە 2017/10/8 لەمزگەوتی سەلاحەدینی ئەیوبی شاری مەریوان پرسەی سەرۆك مام جەلال بەڕێوەبچێت.
بەپێی راگەیەنراوی ئەنجومەنە مەدەنییەكانی مەریوان، بە بەشداری نازم دەباغ نوێنەری حكومەتی هەرێم لەئێران، پرسەكە لەسەعات 3ی بۆ 5ی ئێوارە لە مزگەوتی سەلاحەدینی ئەیوبی شاری مەریوان كە لەبولواری موعەلمدایە بەڕێوەبچێت.
*پرسه‌ی سه‌رۆك مام جه‌لال له سۆران
پرسه‌ی سه‌رۆك مام جه‌لال له قه‌زای سۆران رۆژی یه‌ك شه‌ممه 8-10-2017، سه‌عات 1:00 ی پاشنیوه‌ڕۆ له هۆڵی مزگه‌وتی شه‌هید (شه‌وكه‌ت شێخ یه‌زدین) به‌ڕێوه ده‌چێت.
خه‌باتگێڕی ماندوونه‌ناس
خه‌باتگێڕی ماندوونه‌ناس
نازم ده‌باغ ؛ نوێنه‌ری حکومه‌تی هه‌رێمی کوردستان له ئێران
مام جه‌لال هێما و سیمبولی خه‌بات و ئاشتی له کوردستانی عێراق و رۆژهه‌ڵاتی ناوین بوو، مامۆستای دانوستاندا بوو له وتووێژدا. ئه‌و هۆکاری دابین‌کردنی سازان و یه‌کگرتوویی نێوان ریزه‌کانی کورد و کورد و عه‌ره‌ب بوو. مام جه‌لال به‌رده‌وام له هه‌وڵی چه‌سپانددنی ئازادی و دیموکراسی بوو له کوردستانی عێراقدا. له بواری رۆشنبیری‌دا پشتیوانی نووسه‌ر و رۆشنبیران بوو، به دروشمه به‌ناوبانگه‌که‌ی که دابین‌کردنی نان و ئازادی بوو که ئازادی به بێ‌ئه‌وه به‌دی نایه‌ت. ئه‌و ئازادی‌خوازێک بوو دژی زوڵم و سته‌م و دیکاتۆرییه‌ت خه‌باتی ده‌کرد، لایه‌نگری مافی مرۆڤ بوو، کاتێک وه‌کو سه‌رۆک کۆماری عێراق هه‌ڵبژێردرا و حوکمی ئێعدام بۆ سه‌دام ده‌رچوو، بۆ جێبه‌جێ‌کردنی پێویستی به ئیمزای سه‌رۆک کۆمار بوو، به‌ڵام مام جه‌لال ئیمزای نه‌کرد و ده‌سه‌ڵاته‌کانی خۆی‌دا به جێگره‌کانی.
تاڵه‌بانی له هه‌موو بارودۆخێکدا به‌دوای دابین‌کردنی سازان و ئاشتی و ئاسایشه‌وه له ناوچه‌که‌و کوردستانی عێراق و عێراق بوو. بۆیه نه‌بوونی ئه‌و دوای نه‌خۆشکه‌وتنه‌که‌ی زیاتر هه‌ستی پێکرا و له رووداوه‌کانی ناوچه‌و کوردستان و عێراقدا به‌دی ده‌کرێت. نه‌بوونی ئه‌و له هه‌موو بواره‌کانی سیاسی و کۆمه‌ڵایه‌تی و ئابووری‌دا ره‌نگدانه‌وه‌ی ههبوو.
ئێستاکه که مام جه‌لال ماڵئاوایی لێکردووین هه‌موو که‌سایه‌تییه نێوده‌وڵه‌تی و نێوخۆییه‌کان، باس له توانایی و خاڵه به‌هێزه‌کانی ئه‌و که‌سایه‌تییه مه‌زنه ده‌که‌ن، که به‌پێزترین باس له سه‌ر جه‌نابی مام جه‌لال کاتی خۆی ئایه‌توڵڵا سیستانی کردوویه‌تی که به ده‌ریچه‌ی دڵنیاییریریچه عێراقی تازه ناوی بردووه. ئه‌م وته‌ی جه‌نابی سیستانی هه‌روا به سادی نه‌گوتراوه، له ئه‌نجامی پێگه‌و تواناو لێهاتوویی مام جه‌لال‌ه له دروست‌کردنی سازان له نێوان عێراقییه‌کان و کورددا.
به‌نده له ساڵی ١٩٦٤ه‌وه به‌ڕیزیان ده‌ناسم و له سه‌ر رێبازی ئه‌م پیاوه مه‌زنه درێژه‌م به خه‌باتی خۆم داوه تاوه‌کو ئه‌مڕۆ. هیچکات بێ‌‌هیواییم به داهاتوو له‌و مه‌زنه نه‌دیوه، له هه‌موو رۆژه سه‌خته‌کان چ سه‌رکه‌وتن چ شکست، چ کیمیابارانی هه‌ڵه‌بجه‌و ئه‌نفال، چ له ده‌ست‌دانی پۆلێ له شه‌هیدانی هاوڕێ و هه‌واڵی، له سه‌رکرده‌و له پێشمه‌رگه، هه‌میشه هیوای به داهاتوو پته‌وتر ده‌بوو و وره‌ی به‌رزتر ده‌بوو. له‌بیرمه له سه‌ره‌تای ساڵی ٨٠دا که تازه چووبوومه ریزی پێشمه‌رگه‌ی کوردستان، له باره‌گاکانی ناوزه‌نگ ئه‌وکاته، که له هه‌موو لایه‌که‌وه ئابڵۆقه‌ی له‌سه‌ربوو، تێکۆشه‌رێکی کۆنی دژ به شای ئێران له باره‌گاکه‌ی خۆی هاته لای و سه‌ردانی کرد، جۆرێک له بێ‌‌هیوایی له قسه‌کانیدا دیاربوو، به‌ڵام مام جه‌لال ئه‌و رۆژه پێی وت به هیوابه، ئه‌مڕۆ ئێمه لێره پێشوازیت لێده‌که‌ین، له‌ناو خانوویه‌کی قوڕ و له‌ژێر به‌رددا، دڵنیابه له شاری سلێمانی، له رێگای فڕۆکه‌خانه‌و به پاسپۆرت سه‌ردانمان ده‌که‌یت و پێشوازیت لێده‌که‌ین، ئه‌م پیاوه مه‌زنه له پێشمه‌رگایه‌تی و له خڕی ناوزه‌نگه‌وه بوو به سه‌رۆک کۆماری عێراق، ئه‌و هاوڕێیه کاتێک ئه‌و ده‌نگوباسه‌ی بیستبوو له تاران ته‌له‌فۆنی بۆ کردم و خۆشحاڵی خۆی ده‌ربڕی و داوای کرد بچێت بۆ دیداری، به هه‌مان شێوه‌ی که به‌ڕێز مام جه‌لال وتی پێشوازی لێکرا و له سلێمانی مایه‌وه.
مام جه‌لال هه‌میشه خوێندنه‌وه‌ی ههبوو بۆ داهاتوو، زۆر لێکدانه‌وه‌ی ههبوو بۆ رووداوه‌کان و ئه‌نجامه‌که‌شی واده‌رئه‌چوو که ئه‌و لێکی ئه‌دایه‌وه، هه‌روه‌کوو گرتنی کوێت و راپه‌ڕین که ئه‌میش داستانێکی هه‌یه و خۆم له‌گه‌ڵیا ژیاوم، ئێستاکه که مام جه‌لال ماڵئاوایی لێکردووین ئه‌و هه‌موو هه‌ڵسه‌نگاندن و لێکدانه‌وه بۆ ئه‌و تێکۆشه‌ره ماندوونه‌ناسه رۆحی ئه‌و داوامان لێده‌کات که به‌رده‌وام بین له‌سه‌ر رێبازه‌که‌ی، سیاسه‌ته‌کانی ئه‌و ببێته وانه‌ی قوتابخانه‌یه‌ک بۆ ئێستا و داهاتووی کورد. کوردستان و عێراق و ناوچه‌که‌و جیهانیش، رابه‌رێکی مه‌زنی له‌ده‌ست‌داوه، به‌ڵام رێگای پڕسه‌روه‌ری ئه‌و زیندووه‌و هیوادارم به به‌رده‌وامی له‌سه‌ر رێبازه‌که‌ی، رۆحی شاد که‌ین.
نازم دەباغ : ئێران دەستپێشخەر نابێت لە داخستنی سنوورییەكانی بەسەر هەرێم
نوێنەری حكوومەتی هەرێمی كوردستان لە ئێران، ڕای گەیاند ئێران چاوەڕوانی چۆنیەتیی مامەڵەكردنی هەرێمی كوردستانە لەگەڵ دەرەنجامی ڕیفراندۆمدا.
بە ڕاپۆرتی ئاژانسی هەواڵی مێهر، نازم دەباغ، نوێنەری حكوومەتی هەرێمی كوردستان لە ئێران، لەمبارەوە بە (باسنیوز)ی ڕاگەیاند: "پێویستە سەركردایەتیی سیاسی حكوومەتی هەرێمی كوردستان هەموو هەڕەشەکان لەبارەی پرۆسەی ڕیفراندۆم بە جدی وەربگرن."
وتیشی: "نابێت دەستبەجێ وا بیر بكەینەوە كە ئەو وڵاتانەی هەڕەشەیان كردووە و لە یەكەم ڕۆژی ڕیفراندۆمدا هیچیان نەكرد، دواتر هیچ كاردانەوەیان نابێت، بۆیە دەبێت هەموو ئەگەرەكان لەبەرچاو بگرن، نەك لە چوارچێوەی تەسکدا بیهێڵنەوە، دیارە لەو بابەتە ئێران بەتەنیا نییە، لایەنی دیكەی وەك ئەمریكا، ئەورووپا و وڵاتانی دیكە، پێیان ڕاگەیاندین كە ڕیفراندۆم نەكەین، بەڵام كە كرا ئەبێ ئەگەرەكان لەبەرچاو بگرین".
نوێنەرەكەی حكوومەتی هەرێمی كوردستان لە تاران، دەڵێت: "ئەو خوێندنەوەیەی كە بۆ كۆماری ئیسلامی ئێران هەمە، پێشتر گوتوومە و ئێستاش دەیڵێمەوە ئێران لە داخستنی خاڵە سنوورییەكانی بەسەر هەرێمی كوردستاندا پێش توركیا و عێراق دەستپێشخەر نابێت."
ڕاشیگەیاند:" هەروەها خاڵێكی دیكە هەیە ئەویش ئەوەیە كە ئەو بژاردەكانی خۆی بەپێی قۆناغەكان بەكار دێنێت، ڕێی تێدەچێت داخستنی خاڵە سنوورییەكان بێت و بە قۆناغ جێبەجێی بكات، بەڵام لەوانەشە نەیكات".
نازم دەباغ، ئەوەشی خستەڕوو، كە تا ئەم ساتەوەختە ئێران نایەوێت كوردانی هەرێمی كوردستان لە هەندێ هەڵوێست وەرگرتن زرەرمەند بن، ئێستا زیاتر خوێندنەوە و بۆچونەكانیان لەسەر سەركردایەتیی سیاسیی كورد و حكوومەتی هەرێمی كوردستانە لە بەڕێوەبردنی ئەم پرسەدا.
نوێنەری حكوومەتی هەرێمی کوردستان، دەشڵێت: "وەك نوێنەرانی كورد و حكوومەت لە دەرەوە دەبێت تێگەیشتن و خوێندنەوەمان بۆ ڕووداوەكانی ئایندە هەبێت، لە كۆنگرە ڕۆژنامەوانییەكەی دوێنێی سەرۆكی حكوومەتی هەرێمی كوردستانیش هەندێك بابەت خرایە ڕوو، ئەوانەش دەكرێت وەك هۆكارێك بۆ ئارامكردنەوە، یان كەمتر زەرەركردن لەم قۆناغەی ئێستادا تا لە گفتوگۆدا دەگەینە ئەنجامێكی باش دابنێین."
دوایین هەواڵەکان
- نوێنەری حکومەتی هەرێم لە ئێران: سەردانەکەی پزیشکیان ئاماژەیە بۆ گرنگیدانی ئێران بە هەرێمی کوردستان
- ههرێمى كوردستان و ئێران جهخت له برهودان به پهيوهندييهكانيان دهكهنهوه
- سه‌رۆک نێچیرڤان بارزانی: سەردانی سەرۆک کۆماری ئێران مێژوویی بوو
- نازم دەباغ له وتووێژ له‌گه‌ڵ ئاژانسی ئیرنا: مەسعوود پزشکیان سەردانی هەولێر دەکات
- نازم دەباغ: کاتی سەردانی پزیشکیان بۆ عێراق دیار نییە
- «سەلام رشدی» له‌گه‌ڵ شاندی یه‌کێتی هاورده و ناردنکارانی لقی هه‌ولێر کۆبۆوه
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى: ههميشه پشتيوانى و بهرگرى له مافهكانى ئێزدييان دهكهين
- سه‌رۆک نێچیرڤان بارزانی له‌گه‌ڵ باڵیۆزی یهکێتیی ئهورووپا کۆبووهوه
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ باڵيۆزى نهمسا كۆبووهوه
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى سوپاسى جهنهرال ڤاول دهكات