سەرۆك بارزانی دەستخۆشی لە هێزی پێشمەرگەی كوردستان دەكات
دوای ئەوەی لە بەرەبەیانی ڕۆژی چوارشەممە 26ـی 8ـی 2015 هێزەكانی پێشمەرگەی كوردستان لە ئۆپڕاسیۆنێكی بەرفراواندا لە میحوەری باشووری كەركووك هێرشیان كردە سەر مۆڵگەكانی تیرۆریستانی داعش بەڕێزان كۆسرەت ڕەسووڵ عەلی جێگری سەرۆكی هەرێمی كوردستان و محەمەدی حاجی مەحموود سەرپەرشتیاری میحوەرەكانی كەركووك و مستەفا سەید قادر وەزیری پێشمەرگە و جەعفەر شێخ مستەفا فەرماندەی یەكەی حەفتا بە جیا و، لەڕێی تەلەفۆن بەڕێز سەرۆكی هەرێمی كوردستانیان لە سەركەوتنەكانی پێشمەرگە و تێكشكاندنی تیرۆریستان و ئازادكردنی سەرجەم ئەو شوێنانەی كە لە پلانی هەڵمەتی هێزی پێشمەرگەدا هەبوو ئاگادار كردەوە.
هەر لەم پەیوەندییە تەلەفۆنیانەدا بەڕێزان جێگری سەرۆكی هەرێم و سەرپەرشتیاری میحوەرەكانی كەركووك و وەزیری پێشمەرگە و فەرماندەی یەكەی حەفتا بە بۆنەی ئەم سەركەوتنەی هێزی پێشمەرگەی كوردستان پیرۆزباییان لە سەرۆك بارزانی و گەلی كوردستان كرد.
لە بەرانبەردا سەرۆك بارزانی دەستخۆشی لە جێگری سەرۆكی هەرێم و سەرپەرشتیاری میحوەرەكانی كەركووك و وەزیری پێشمەرگە و فەرماندەی یەكەی حەفتا و هەموو ئەو پێشمەرگە و فەرماندە و هێزەكانی ئاساییش كرد كە بەشداری ئەو ئۆپڕاسیۆنە بوونە و سوپاسی قارەمانێتی ئەوانی كرد و هیوای سەركەوتنی بۆ خواستن. هەروەها سەرەخۆشیشی لە كەسوكاری شەهیدان كرد و هیوای چاكبوونەوەی بۆ برینداران خواست.
یو ئێن ئێچ سی ئاڕ ستایشی هاوكارییەكانی حكوومەتی هەرێم بۆ ئاوارە و پەنابەران دەكات
نیوەڕۆی ئەمڕۆ چوارشەممە 26/8/2015 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان، پێشوازی لە بەڕێز بڕونۆ گیدۆ بەرپرسی یو ئێن ئێچ سی ئاڕ لە عێراق و شاندێكی یاوەری كرد.
لە دیدارێكدا شاندی میوان سەرسامی و خۆشحاڵیی خۆیان بەرامبەر هەوڵە بەردەوامەكانی خەڵك و حكوومەتی هەرێمی كوردستان لە پێشوازیكردن و دابینكردنی جێگەی حەوانەوە و خزمەتگوزاریی پێویست بۆ ئەو ژمارە زۆرەی ئاوارە و پەنابەران دەربڕی كە لە ترسی تیرۆر ڕوویان لە هەرێمی كوردستان كردووە و بە باشترین شێوە لە هەموو بوارەكاندا خزمەتگوزارییان پێشكەش كردوون.
دەستخۆشییان لەو هەماهەنگی و هاوكارییە ڕێكوپێكەش كرد كە لە نێوان یەكە ئیدارییەكانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان و ڕێكخراوەكەیاندا هەیە بۆ هاوكارییكردنی ئاوارە و پەنابەران، بە تایبەتی كە توانراوە ئامارێكی وورد لەبارەی ژمارەی ئاوارەكان لە هەرێمی كوردستان ئەنجام بدرێت كە دەتوانرێت لە داهاتوودا بۆ هاوكارییكردنیان سوود لەو ئامارە وەربگیرێت. ئاماژەیان بەوەش دا لەگەڵ وڵاتانی كۆمەكبەخش لە هەوڵی بەردەوامدان بۆ پشتگیرییكردنی حكوومەتی هەرێمی كوردستان لە دابینكردنی هاوكاریی بۆ ئاوارە و پەنابەران.
لای خۆیەوە بەڕێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان سوپاسی ئەو تێبینیانەی شاندی میوانی كرد و دەستخۆشیی لە هەوڵە بەردەوامەكانی یو ئێن ئێچ سی ئاڕ كرد لە هاوكارییكردنی حكوومەتی هەرێمی كوردستان بۆ بەهاناوەچوونی ئاوارە و پەنابەران و پشتگیریی تەواوی حكوومەتی هەرێمی كوردستانی بۆ كار و چالاكییەكانی ئەو ڕێكخراوە پیشان دا كە توانیویەتی كاری باش لە هەرێمی كوردستان ئەنجام بدات.
ئەوەشی دووپات كردەوە كە خەڵك و حكوومەتی هەرێمی كوردستان هەردەم دەرگایان كراوە بووە بۆ پێشوازیكردن و حەواندنەوەی ئاوارە و پەنابەران، بەڵام هاتنی ژمارەیەكی یەكجار زۆری ئاوارە و پەنابەران بۆ هەرێمی كوردستان كە بارگرانییەكی زۆری بۆ حكوومەت دروستكردووە، لە داهاتوودا دەبێتە هۆی ئەوەی حكوومەت نەتوانێت وەك پێویست خومەتگوزارییان پێشكەش بكات بە تایبەتی كە هەرێم بە قەیرانێكی قوڵی داراییدا تێدەپەڕێت.
گفتوگۆكردنی بارودۆخی ناوچەكە بە گشتی و عێراق بە تایبەتی و پێشڤەچوونەكانی شەڕی دژی تیرۆرستانی داعش، لایەنێكی دیكەی دیدارەكە بوو.
ئەمریکا: هەرێمى کوردستان هاوبەشى سەرەکى ئێمەیە لە شەڕى دژ بە تیڕۆر لە ناوچەکەدا
بە مەبەستى بە دەستهێنانى پاڵپشتى زیاتر بۆ هێزەکانى پێشمەرگەى کوردستان، فەلاح مستەفا بەرپرسى فەرمانگەى پەیوەندیەکانى دەرەوەى حکومەتى هەرێمى کوردستان بە سەردانێک گەیشتە واشنتۆنى پایتەختى وویلایەتە یەکگرتووەکانى ئەمریکا لەگەڵ ژمارەیەک لە بەرپرسى ئەو ووڵاتە کۆبۆوە.
لە کۆبوونەوەیەکدا بەرپرسى فەرمانگەى پەیوەندیەکانى دەرەوەى حکومەت بە یاوەرى خاتوو بەیان سامى عەبدولرەحمان نوێنەرى حکومەتى هەرێمى کوردستان لە ئەمریکا چاوى بە خاتوو ئانێى باترسن سکرتێرى یاریدەدەر بۆ کاروبارى ڕۆژهەڵاتى ناوین و باڵیۆز برێت ماگێرک یاریدەدەرى جێگرى وەزیرى دەرەوە بۆ کاروبارى عێراق و ئێران و جێگرى نێردەى تایبەتى سەرۆک بۆ هاوپەیمانەتى جیهانى دژى گروپى چەکدارى داعش لە ناوچەکەدا.
لەسەرەتاى کۆبوونەوەکە، خاتوون پاترسن سوپاس و پێزانینى خۆى ئاراستەى حکومەتى هەرێمى کوردستانى کرد بۆ پێشکەشکردنى هاوکارى و یارمەتى بۆ ئەو ئاوارانەى کە لەبەر شەڕ و ئاڵۆزیەکان روویان لە هەرێم کردووە سەڕەراى دروستکردنى قەیرانى دارایی لەلایەن حکومەتى ناوەندەوە. پاشان، بەڕێزیان جەختى لەسەر بەردەوامى هاوکاریەکانى وویلایەتە یەکگرتووەکانى ئەمریکا بۆ هێزەکانى پێشمەرگەى کوردستان بە مەبەستى بەرگریکردن لە خاک و خەڵکى کوردستان، چونکە ئەم هێزە هاوبەشێکى سەرەکى ئەمریکایە لە رووبەروو بوونەوەى تیرۆردا لە ناوچەکەدا.
هاوکات، بەرپرسى فەرمانگەى پەیوەندیەکانى دەرەوەى حکومەت پوختەیەکى سەبارەت بە دۆخى سیاسى و ئاسایشى عێراق و ناوچەکە پێشکەشکرد. پاشان، ئاماژەى بە ئاستەنگیەکانى بەردەم حکومەتى هەرێمى کوردستان لە رووى دارایی و ئاسایشى کردەوە بە تایبەتى دواى داگیرکردنى ناوچەکانى ناوەڕاستى عێراق لەلایەن چەکدارانى داعش و پەلامارەکانیان بۆ سەر هەرێمى کوردستان و ئاوارەبوونى ژمارەیەکى زۆرى ئاوارە بۆ ناوچەکانى هەرێم و بڕینى بەشە بودجەى هەرێم لەلایەن حکومەتى ناوەندی و سەرهەڵدانى قەیرانە داراییەکان لە هەرێمى کوردستان.
بۆ ئەم مەبەستە، بەڕێزیان داواى زیاتر چڕ کردنەوەى هاوکاریەکانى ئەمریکا بۆ هێزەکانى پێشمەرگە کردەوە چونکە ئەم هێزە بە درێژایی زیاتر لە هەزار کیلۆمەتر لە سەنگەرەکانى شەڕ لەگەڵ چەکدارانى داعش دان بۆ پاراستنى هەرێمى کوردستان لەگەڵ بوونى پێداویستى زۆرى دارایی بۆ هاوکاریەکانى ئاوارەکانى ناوخۆییەکان کە لە هەرێم دان.
هەر لەسەردانەکەیدا، بەڕێزیان چاوى بە ژمارەیەکى بەرچاوى بەرپرس و سیناتۆرى ئەمریکا کەوت وەکو سیناتۆر جۆن مەکایین و جۆ دۆنڵى و جۆ مانکین و مایک راوند. لەبارەیەوە، سیناتۆر مەکایین بەرپرسى لیژنەى خزمەتگوزاریەکانى سەربازى ئاماژەى لە بەردەوامى هاوکاریەکانى ئەمریکا بۆ هێزەکانى پێشمەرگە کرد. پاشان، بەڕێزیان ستایشى هێزى پێشمەرگەى کوردستانى کرد لە بەردەوامى رووبەروو بوونەوەکانیان لەگەڵ چەکدارانى داعش و پاراستنى هەرێمى کوردستان لە دەست تیرۆرستان.
لە کۆتایدا بەڕێزیان چاوى بە خاتوو کەى کرانگێر سەرۆکى کۆنگرێس کەوت بۆ گفتۆگۆ کردن لەسەر دوایین پێشهاتەکانى ناوچەکە و یارمەتییە نێودەوڵەتیەکانى بۆ هاوکاریکردنى کردنى هێزەکانى پێشمەرگە. لەم بارەیەوە، خاتوو کرانگێر جەختى لە بەردەوامى یارمەتیەکانى ئەمریکا بۆ حکومەتى هەرێمى کوردستان کردەوە بۆ بەرەنگار بوونەوەى تیرۆر لە ناوچەکەدا.
شاندێکی سێناتی بەلجیکا سەردانی نوێنەرایەتی حکومەتی هەرێمی کوردستانى لە یەکێتی ئەوروپا کرد
شاندێکی مەجلسی سێناتی (ئەنجومەنی پیران)ی بەلجیکا بە سەرۆکایەتی سیناتۆر (ئەلێن دەێستەکە) سەردانی نوێنەرایەتی حکومەتی هەرێمی کوردستان لە یەکێتی ئەوروپای کرد و لە لایەن د. دلاوەر خالد ئاژگەیی نوێنەری حکومەتی هەرێم و ستافی نوێنەرایەتی پێشوازیان لێوە کرا.
لە میانەی دیدارێکدا د. دلاوەر ئاژگەیی وێرای بەخێرهێنانی شاندی میوان خۆشحالی خۆی دەربڕی بۆ سەردانەکە و بە هەنگاوێکی گرنگی زانی بۆ پتەوکردنی پەیوەندیەکانی نێوان هەرێمی کوردستان و وڵاتی بەلجیکا. تەوەرێکی دیکەی دیدارەکە لەگەل سیناتۆر دێستەکە و شاندی یاوەری بریتی بوو لە باسکردنی ڕەوشی ئێستای هەرێمی کوردستان و جەنگی دژی داعش و شەری نێوان تورکیا و چەکدارانی پەکەکە و هەروەها بارودۆخی مرۆیی و ئەو ژمارە زۆرەی ئاوارە کە ڕووی لە هەرێمی کوردستان کردووە.
لەو میانەدا داوای کرد کە سێناتی بەلجیکا هەوڵەکانی بخاتە گەڕ بۆ هارکاریکردنی گەل و حکومەتی هەرێمی کوردستان لە رێگەی حکومەتی بەلجیکا لەم ساتەوەختە دژوارەدا کە هەرێمی کوردستانی پێدا تێدەپەڕێ. هەر لە میانەی کۆبوونەوەکەدا باس لە دۆخی پێشمەرگە کرا و داوا کرا کە بەلجیکا هاریکاری زیاتری سەربازی هێزی پێشمەرگە بکات ئەوەش چ لە ڕێگەی ناردنی چەک و تەقەمەنی راستەوخۆ بۆ هەرێمی کوردستان.
لە لای خۆیەوە سیناتۆر دێستەکە پشتگیری خۆی بۆ گەل و حکومەتى هەرێمی کوردستان دوپاتکردەوە و بڕیاری دا کە لە گەڵ شاندێکی سێناتی بەلجیکا لە نزیکترین دەرفەت سەردانی هەرێمی کوردستان بکەن هەروها ئامادەیی خۆی دەربڕی بۆ پێکهێنانی گروپی دۆستانی کوردستان لە سێناتی بەلجیکا بۆ بەرەو پێشبردنی پەیوەندیە دوولایەنەکان لە نێوان هەردوولا و پشتگیری زیاتر بۆ هەرێمی کوردستان
نووسینگەى هەماهەنگى نێردەى یەکێتى ئەوروپا نوێنەرى خۆى لە هەرێمى کوردستان دەستنیشان دەکات
ئەمڕۆ فەلاح مستەفا بەرپرسى فەرمانگەى پەیوەندیەکانى دەرەوەى حکومەتى هەرێمى کوردستان پێشوازى لە خاتوو یانا هیباشکۆڤا باڵیۆزى یەکێتى ئەوروپا لە عێراق و بەڕێز باتریک جەیسن بەرپرسى تازەى نووسینگەى هەماهەنگى یەکێتى ئەوروپا کرد کە بەبۆنەى تەواو بوونى کارەکانى وەکو باڵیۆزى یەکێتى ئەوروپا لە عێراق سەردانى هەرێمى کوردستانى کردبوو.
لە سەرەتاى کۆبوونەوەکەدا، باڵیۆزى یەکێتى ئەوروپا لە عێراق مەبەستى سەردانەکەى بۆ هەرێمى کوردستان روونکردەوە کە ئەویش ماڵئاوایکردن بوو بەبۆنەى کۆیایی هاتنى کارەکانى لە عێراق و ناساندنى بەڕێز باتریک جەیسن وەکو سەرۆکى تازەى نووسینگەى هەماهەنگى یەکێتى ئەوروپا لە هەرێمى کوردستان.
لەلایەن خۆیەوە، بەرپرسى فەرمانگەى پەیوەندیەکانى دەرەوەى حکومەت ستایشى کارەکانى بەرێزیانى وەکو باڵیۆزى یەکێتى ئەوروپا لە عێراق کرد کە لەماوەى ڕابردوو پێشکەشی کردبوو لەگەڵ دەستخۆشیکردن لە هەوڵ و ماندووبوونى ناوبراو کە رۆڵى گرنگیان هەبوو لە کردنەوەى نووسینگەى هەماهەنگى یەکێتى ئەوروپا لە کوردستاندا.
پاشان، بەرێزیان پیرۆزبایی لە بەرێز باتریک جەیسن بە بۆنەى دەستبەکاربوونى وەکو بەرپرسى تازەى نووسینگەى هەماهەنگى نوێنەرانى یەکێتى ئەوروپا لە کوردستان کرد و ئامادەیی فەرمانگەى پەیوەندیەکانى دەرەوەى حکومەتیشى دەربڕى بۆ پێشکەشکردنى هەر جۆرە هاوکاریەک و هەماهەنگیەک بۆ سەرخستنى کارەکانى نووسینگەى ناوبراو لە هەرێمى کوردستاندا.
لە کۆتایدا، بالیۆزى یەکێتى ئەوروپا لە عێراق سوپاس و پێزانینى خۆى ئاڕاستەى حکومەتى هەرێمى کوردستان و فەرمانگەى پەیوەندیەکانى دەرەوەى حکومەتى لەسەرخستنى کارەکانى یەکێتى ئەوروپا لە هەرێم و هاوکاریکردنیان لە کردنەوەى نووسینگەى نوێنەرایەتیان لە هەرێمى کوردستان کرد.
نەرویج پەیوەندیەکانى لەگەل هەرێمى کوردستان بەهێزتر دەکات
فەلاح مستەفا بەرپرسى فەرمانگەى پەیوەندیەکانى دەرەوەى حکومەتى هەرێمى کوردستان لەسەر ئاستێکى باڵا پێشوازى لە بەڕێزان بۆرگێ برێندێ و ئیرکسن سوریدە وەزیرى دەرەوە و بەرگرى ووڵاتى نەرویج کرد کە بەمەبەستى پتەوکردنى پەیوەندیە دوولایەنەکانى نێوان هەرێم و ووڵاتەکەیان سەردانى هەرێمى کوردستانیان کردبوو.
لەدیدارێکدا، بەرپرسى فەرمانگەى پەیوەندیەکانى دەرەوەى حکومەت پوختەیەکى سەبارەت بە پەیوەندیە دوولایەنەکانى نێوان هەرێمى کوردستان و ووڵاتى نەرویج پێشکەشکرد و ستایشى رۆڵى حکومەت و هاوڵاتیانى ئەو ووڵاتەشى کرد کە لەکاتى قەیرانەکانى ئەم دواییەى هەرێمى کوردستان و شەرى چەکدارانى داعش بەدەم داواکاریەکانى حکومەتى هەرێم هاتوون.
لەلایەن خۆیەوە، بەرێز بۆرگێ برێندى وەزیرى دەرەوەى نەرویج هەوڵەکانى حکومەتى هەرێمى کوردستانى بەرز نرخاند لە پێشوازیکردنى ژمارەیەکى ئێجگار زۆرى ئاوارە لە ناوچەکانى ناوەوەو دەرەوەى عێراق و پێشکەشکردنى هاوکارى مرۆیی و لۆجیستیەکان بۆیان.
لەم بارەیەوە، بەڕێزیان ئاماژەى بە تەنگەژە ئاسایشى و سەقامگیرى و سیاسى و پەناهەندەبوونى هاوڵاتیانى ناوچەکەدا کە بۆتە پرسێکى جیهانى و نێودەوڵەتى بۆیە لەسەر کۆمەڵگاى نێودەلەوتى پێویستە هەوڵەکانیان چڕتر بکەنەوە بۆ یارمەتى دانى دارایی حکومەتى هەرێمى کوردستان بۆ تێپەڕاندنى ئەم دۆخە. هەر بۆ ئەم مەبەستە، بەڕێزیان ڕایگەیاند کە حکومەتى ووڵاتەکەى برى (١٣) ملیۆن دۆلارى پێشکەش بە حکومەتى عێراقى و هەرێمى کوردستان کردووە بۆ کۆمەک کردنى زیاترى ئەو ئاوارانەى کە روویان لە هەرێمى کوردستان و ناوچەکە کردووە.
هاوکات، بەرێز ییرکسن سوریدە وەزیرى بەرگرى نەرویج ستایشى رۆڵى پێشمەرگەى کوردستانى کرد لە رووبەرووبوونەوەکانیان لە دژى چەکدارانى داعش و پاراستنى ناوچەکە لە هێرشەکانى ئەم گروپە، بۆیە دووپاتیکردەوە کە ووڵاتەکەى بەردەوام دەبێت لە پێشکەشکردنى هاوکاریە سەربازیەکانى بۆ هێزى پێشمەرگەى کوردستان.
لە دوایدا، بەرپرسى فەرمانگەى پەیوەندیەکانى دەرەوەى حکومەت ووڵاتى نەرویجى بە هاوبەشى سەرەکى هەرێمى کوردستان زانى و خواستى حکومەتى هەرێمیشى بۆ پتەوکردنى پەیوەندیە دوولایەنەکانى لە هەریەک لە بوارەکانى ئابوورى و پەروەردەیی و ووزە و بنیاتنانى توانا مرۆییەکانى بە گرنگ زانى.
لە کۆتایدا، هەردوو وەزیرەکە جەختیان لە کردنەوەى نووسینگەى نوێنەرایەتى ووڵاتى نەرویج لە هەرێمى کوردستان کردەوە بە مەبەستى بنیاتنانى پەیوەندیەکى پتەو لە نێوان هەردوولادا.
لێدوانێك لە گوتەبێژی سەرۆكایەتیی هەرێمی كوردستان
نوری مالكی سەرۆك وەزیرانی پێشووی عێراق كە ئێستا بە سەردانێك لە كۆماری ئیسلامیی ئێرانە لە بەرانبەر ئەنجامەكانی لیژنەی تایبەتی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق بۆ لێكۆلینەوە لە كەوتنی موسڵ لە لێدوانێكدا كۆمەڵێك بۆچوونی بێبنەمای خستووەتە ڕوو و كەوتنی شاری موسڵی بە موئامەرەیەكی هاوبەشی نێوان هەرێمی كوردستان و وڵاتی توركیای لەقەڵەم داوە.
لە وەڵامیدا بە گشت لایەك ڕادەگەیێنین كە ئەم لێدوانەی سەرۆك وەزیرانی پێشووی عێراق هیچ بنەمایەكی نییە و دوورە لە ڕاستی و خۆدزینەوەیە لە هۆكارە ڕاستەقینەكانی كەوتنی موسڵ كە ناوبراو بەرپرسیارێتیی یەكەمی ئەم ڕووداوەی دەكەوێتە سەر شان.
ئەنجامەكانی لێكۆلینەوەی لیژنەی تایبەتی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق بۆلێكۆلینەوە لە كەوتنی موسڵ زۆر بە ڕوونی دەریدەخات كە نووری مالكی بەرپرسی یەكەمی ئەو كارەساتەیە كە بەسەر شاری موسڵدا هاتووە و بە قسە و تۆمەتی بێبنەما ناتوانێ خۆی لێ بێبەری بكات. ئەوەی بە سیاسەتە هەڵەكانی زەمینەی بۆ داعش ڕەخساند و گوێی بە هۆشدارییەكانی بەڕێز سەرۆكی هەرێمی كوردستان نەدا و بووە هۆی كەوتنی موسڵ، شەخسی نووری مالكیە. ئەوەیشی ئێستا لە هێڵی یەكەمی شەڕی تیرۆریستانە و ئەفسانەی داعشی شكاندووە، هێزی پێشمەرگەی كوردستانە.
گوتەبێژی فەرمیی سەرۆكایەتیی هەرێمی كوردستان
19ـی 8ـی 2015
وەزیرانی دەرەوە و بەرگریی نۆروێژ ستایشی خەڵك و حكوومەتی هەرێمی كوردستان دەكەن
نیوەڕۆی ئەمڕۆ دووشەممە 24/8/2015 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان، پێشوزای لە بەڕێزان بۆرگ برێندێ وەزیری دەرەوە و خاتوو ئینا ئیركسن وەزیری بەرگریی نۆروێژ و شاندێكی دیپلۆماتكار و سەربازیی یاوەریان كرد.
لە دیدارێكدا وەزیری دەرەوەی نۆروێژ خۆشحاڵیی خۆی بە سەردانی هەرێمی كوردستان دەربڕی و دەستخۆشی لە حكوومەتی هەرێمی كوردستان كرد كە توانیویەتی هەندێك لەو گرفتانە چارەسەر بكات كە لەسەرتای هێرشی تیرۆرستانی داعش بۆ سەر ناوچەكە دروست ببوون.
هەروەك سوپاس و ڕێزی خۆی بۆ خەڵك و حكوومەتی هەرێمی كوردستان پیشان دا كە توانیویانە باوەش بۆ ژمارەیەكی یەكجار زۆر لە ئاوارە و پەنابەران بكەنەوە و شوێنی حەوانەوە و خزمەتگوزاریی پێویستیان بۆ دابین بكەن و كۆمەڵگەی نێودەوڵەتیش ئەم هەوڵە مرۆییەی خەڵك و حكوومەتی هەرێمی كوردستان بەرز دەنرخێنێت. هەروەك ئاماژەی بەوە كرد كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بەڕێزەوە سەیری قارەمانێتیی هێزی پێشمەرگەی كوردستان دەكات كە توانیویەتی بەوپەڕی نەبەردییەوە ڕووبەڕووی تیرۆرستانی داعش ببێتەوە و هێرشەكانیان تێك بشكێنێت.
وەزیری بەرگریی نۆروێژیش پابەندبوونی وڵاتەكەی لە بەردەوامی هاوكارییەكانی بۆ هێزی پێشمەرگە بە تایبەتی لە ڕووی مەشق و ڕاهێنانەوە دەربڕی و خۆشحاڵیی خۆیشی بۆ ئەو پێشكەوتنانە پیشان دا كە لە بنكەكانی مەشق و ڕاهێنان، بەدی هاتوون.
لای خۆیەوە بەڕێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان سوپاسی ئەو سەردانەی شاندی نۆروێژی كرد و سوپاسی خەڵك و حكوومەتی هەرێمی كوردستانی بە خەڵك و حكوومەتی نۆروێژ ڕاگەیاند كە لە كاتی تەنگانەدا هاوكاریی هەرێمی كوردستانیان كردووە و هیوای بەردەوامیی هاوكارییەكانی خواست كە لە ڕووی مەعنەویەوە كاریگەرییەكی بەرچاوی هەبووە.
لەبارەی ڕەوشی ئاوارە و پەنابەرانیشەوە، بەڕێز نێچیرڤان بارزانی داوای لە حكوومەتی نۆروێژ و كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی كرد ڕاستەوخۆ یان بەڕێگەی ڕێكخراو و ئاژانسەكانی سەر بە نەتەوە یەكگرتووەكانەوە هاوكاریی مرۆیی زیاتر پێشكەش بە هەرێمی كوردستان بكەن و لەڕووی مەشق و راهێنانیش بە هێزی پێشمەرگە، بەردەوام بن.
گفتوگۆكردنی بارودۆخی عێراق و پێشهاتەكانی ناوچەكە بەگشتی و ڕەوشی سیاسیی هەرێمی كوردستان و پەیوەندییەكانی نێوان هەولێر و بەغدا، لایەنێكی دیكەی دیدارەكە بوو.
لە دیدارەكەدا هەریەكە لە بەڕێزان قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆك وەزیران و مستەفا سەید قادر وەزیری پێشمەرگە و ژمارەیەك لە وەزیران و بەرپرسانی دیكەی حكوومەتی هەرێمی كوردستان ئامادە بوون.
وتاری "نازم عومهر دهباغ" له خەندان: کوا راوێژکاریی و دووربینی بۆ داهاتوو؟
"نازم عومەر دەباغ" لە وتارێکدا لە ماڵپەڕی "خەندان" ڕای کەسایەتیی خۆی سەبارەت بە ڕووداوەکانی ئەم دواییانەی ھەرێمی کوردستان دەربڕیوە کە دەقەکەی لە خوارەوە ھاتووە:
له ههموو قۆناغهکانی کار و بهڕێوهبردن و سیاسهتکردن و له کاری رۆژانهدا و بۆ زیاتر بیرکردنهوه له ئاینده و داهاتوویهکی باشتر، پهنا دهبرێته بهر دیراسهکردن و سوودوهرگرتن له راوێژی راوێژکاران.
لهم سهردهمهدا ئهوهی ناوی زۆر دههێنرێت و دهبیسترێت سیاسهتمهدار و راوێژکار و چاودێری سیاسییه، دهکرێت و پێویسته پێوانه دابنرێت بۆ ئهوانهی که ئهم ناو و نازناوانهیان بۆ دادهنرێت.
سیاسهتمهدار ئهو کهسانهن که له بواری سیاسیدا و له شکست و سهرکهوتندا خاوهن ئهزموون و. خاوهن رابردوون، نهک تهنها لهبهر ئهوهی پلهیهکی حزبییان ههبووه یان ههیانه و ئهمڕۆ له سهر کاردان یان لهبهر ههندێک هۆکار لهسهرکار لابراون. ئهمڕۆکه سیاسهتمهدار بووهته ناونیشانی ئهوانهی له کاروباری حزب کاریان کردووه یان نهماون له بوارهکهدا، به هۆی کاری رۆژانه یان خود به هۆی ههندێک مهرجی تایبهتهوه پلهیهکی حزبییان وهرگرتووه و دهم له سیاسهت دهدهن، رۆژانه ژمارهیهک لهوانه دهبینین لێکدانهوه بۆ رووداوهکان دهکهن و لێکدانهوهکانیشیان به خواستی خۆیان و له بهرژهوهندی حزبهکانیان لێکدهدهنهوه و دوای ماوهیهکی کورت ههموو رووداوهکان به پێچهوانهی ئهوهی باسیان کردووه روودهدهن و کهسیش نییه رهخنهیان لێبگرێت و راستییهکانیان بۆ بخاته روو.
راوێژکار دهبێت پیاوێکی ئهکادیمی و چالاک له بواری سیاسی و مێژوویی و یاساییدا بێت نهک به پلهو مووچه بووبێته راوێژکار، ههر بهم شێوهیه با بزانین ئهم ههموو سهرکردهو دهوڵهتمهردانهی دهیان راوێژکاریان ههیه چ له دهرهوهو چ له ناوهوه که ئهو ههموو مووچهو دهرماڵهیه وهردهگرن ئایا هیچ پرسیویانه ئهو ههموو گرفت، قهیران، رۆتین و بروکراتییه چییه؟ و بۆچی وایه؟ کام راوێژکار و کام راوێژی وادهرچووه که باسی لێوهکراوه؟
بهداخهوه زۆرینهی راوێژکارهکان تهنها گوێ له بهرپرسان دهگرن و لێکدانهوهکانیان به پێی وتهی ئهوان ئاڕاسته دهکهن و له کۆتاییشدا دهستخۆشییان لێدهکرێت، ئهوهتا ئهو ههموو قهیرانه هاتووهته ئاراوه که ئهنجامی ئهو ههموو راوێژکارییه و وایکردووه له داهاتووشدا زوخاوێکی دیکه بکات به گهرووی ئهم گهله داماوهدا، له لایهکی دیکهوه وایکردووه کێشهی سهرۆکایهتی ههرێم ههموو شتێک له خۆیدا چڕبکاتهوه، که کێ سهرۆکهو چۆن ههڵدهبژێردرێت؟
پرسیار ئهوهیه ناکرێت له جیاتی ئهو ههموو کۆبوونهوه سیاسی رۆژانه و چهندین کاتژمێر کاتبردن، که تهنها کاتی بهتاڵی تهلهڤزیۆن و راگهیاندنهکان پڕدهکاتهوه بیر له کێشهو قهیرانه سهرهکییهکان بکرێتهوه یان ههمووی بۆ ئهوهیه به قهیران، قهیران بهڕێ بکهن؟
ناکرێت باس له پلان و چاکسازی و ئاینده بکرێت و چیتر دهنگوباسی مووچهپێدان یان چهند کاتژمێر بوونی کارهبا و ئاو و ... هتد، بکرێته موژدهو به گوێی جهماوهردا بدرێتهوه. له کاتێکدا ئێمه عێراقمان به گهندهڵترین وڵات دادهنا و به خاوهنی ئهو ههموو گرفت و قهیران و شکستانهمان دهزانی له بهڕێوهبردندا و خۆشمان به سهرکهوتوو. ئهمڕۆکه عێراق که گیرۆدهی شهڕی داعش و تیرۆر و رووبهرووبوونهوهی رۆژانهی کاری تیرۆریستی و ئهو ههموو ململانێیهی نێوان هێز و لایهنهکانی بووه، کهسێک هاتووه بانگهوازی چاکسازی دهکات و دژ به گهندهڵی دهوهستێتهوهو به دهنگ هاوولڵاتیانی راپهڕیو و خۆپیشاندهرهوه دهچێت. ئهی ئێمه که دهمانگوت کوردستان نمونهی دیموکراسی و ئازادی و پێشکهوتنه له ناوچهکهدا، بۆچی ئهمڕۆکه به پێچهوانهوه وهستاوهتهوه. کوان ئهو ههموو سیاسهتمهدار و راوێژکار و چاودێری سیاسی و ئهندام پهرلهمانه گهنجانه یان خاوهن ئهزموونهکان؟
ئهگهر سهیری دروشم و بۆچوونهکانی رابردوو تا ئهمڕۆکه بکهین کوا ئهنجامهکان و کێ لێپرسینهوهی کرد لهسهر ئهنجامی سیاسهتهکان؟
با چیتر پرسه چارهنوسسازهکان و پرۆژهی چاکسازی نهکرێته قوربانیی پلهو کورسییهک، چ لهوه دهگۆڕێت گهر له پهرلهمان بێت یان له ناو کۆمهڵانی خهڵک، باشتر نییه کۆبوونهوهکان چڕ بکرێنهوه له پرۆژهیهکی ئاشکرا بۆ شهفافیهت و چاکسازی و بخرێته بهردهم جهماوهر؟ و ئهوسا باس له راپرسی و سازان بکرێت؟
نهک له پشتی پهردهوه باس له سازان بکرێت لهسهر پشک و پلهو پاراستنی بهرژهوهندی تاکهکان له ناو پرۆسهکهدا.
فەلاح مستەفا: بەم نزیکانە یەکێتى ئەوروپا بەفەرمى نوسینگەى نوێنەرایەتى خۆى لە هەرێمى کوردستان دەکاتەوە
دواى هەوڵێکى زۆرو هەماهەنگى بەردەوامى نێوان یەکێتى ئەوروپا و وەزارەتى دەرەوەى فیدڕاڵ و فەرمانگەى پەیوەندیەکانى دەرەوەى حکومەتى هەرێم و تەواو بوونى رێکارە یاساییەکان، بڕیاردرا لە داهاتوویەکى نزیک یەکێتى ئەوڕوپا بە فەرمى نووسینگەى هەماهەنگى خۆى لە هەرێمى کوردستان بکاتەوە.
لەم بارەیەوە فەلاح مستەفا بەرپرسى پەیوەندیەکانى دەرەوەى حکومەت لە لێدوانێکدا رایگەیاند ئێمە وەک حکومەتى هەرێم بەگەرمى پێشوازى لە کردنەوەى نووسینگەى هەماهەنگى نێردەى یەکێتى ئەوڕوپا لە هەرێمى کوردستان دەکەین و سوپاسى بەرپرسانى یەکێتى ئەوڕوپا دەکەین کە داواکارى بەرپرسانى هەرێمى کوردستانیان بە هەند هەڵگرت و بڕیاریان دا نووسینگەى یەکێتى ئەوڕوپا لە هەرێمى کوردستان بکەنەوە.
فەلاح مستەفا گووتى: یەکێتى ئەوروپا کە پێگەیەکى گرینگى هەیەو لە ٢٨ وڵاتى ئەندام پێکهاتووە، کاریگەرى و سەنگى خۆى هەیە لەسەر ئاستى قەیران و هاوکێشە سیاسى و ئابووریەکانى جیهان بە گشتى و رۆژهەڵاتى ناوەڕاست بەتایبەتى و هاوکات دەتوانێت رۆڵێکى کاریگەر لەم بارودۆخەى ئێستادا ببینێت، ئەویش لەڕێگەى پشتیوانى کردنى دامەزراوەکانى هەرێمى کوردستان لەڕووبەڕووبوونەوەى ئاستەنگەکان.
هەر لە درێژەى لێدوانەکەیدا بەرپرسى پەیوەندیەکانى دەرەوە پشتیوانى حکومەتى هەرێمى کوردستان و فەرمانگەى پەیوەندیەکانى دەرەوەى دووپات کردەوە بۆ سەرخستنى کاروبارەکانى نووسینگەکەو پەرەپێدانى پەیوەندى زیاترى نێوان هەرێمى کوردستان و یەکێتى ئەوروپا.
جێگەى ئاماژە پێکردنە هەرێمى کوردستان لەماوەى چەند ساڵى رابردووە لەڕووى سیاسى و دیپلۆماسى و فراوانکردنى بازنەى پەیوەندیەکانى لەگەڵ کۆمەڵگاى نێودەوڵەتى پێشکەوتنى بەرچاوى بەخۆیەوە بینیوەو ئێستا 33 وڵات نوێنەرایەتیان لە هەرێمى کوردستان هەیە کە لە ناویاندا هەر پێنج وڵاتى ئەندامى هەمیشەیى لە ئەنجومەنى ئاسایش لەسەر ئاستى کونسوڵگەرى گشتى نوێنەرایەتیان لە هەرێمى کوردستان هەیە.