مرکز بینالمللی مطالعات صلح ـ IPSC ـروابط ایران با کردهای عراق به گذشته برمیگردد. حضور کردها در مرز مشترک با ایران و پیوندهای نزدیک فرهنگی و نژادی کردهای عراق با ایران و ارتباطات فرهنگی، سیاسی، امنیتی و اقتصادی بین دو طرف ادامه روابط فیمابین را باعث شده است. در این حال، رویدادهای اخیر در منطقه خاورمیانه بیش از پیش به نگرانی مشترکی منجر شده است که همواره از ثبات و آرامش در منطقه استقبال کردهاند. در این بین، خطر گروههای تکفیری و داعش روز به روز بیشتر میگردد. در همین حین نیز جدا از نامه «مسعود بارزانی»، رئیس اقلیم کردستان عراق به دکتر «حسن روحانی» رئیس جمهوری اسلامی ایران و تشکر از ایران، وزیر خارجه ایران نیز سفری به اربیل داشت و با مقامات کُردی اقلیم، دیدارهایی داشت به همین منظور برای بررسی بیشتر پیامدهای دور جدید روابط ایران با اقلیم کردستان گفتوگویی با «ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان در تهران داشتهایم:
واژگان کلیدی: دور نوین روابط ایران و اقلیم کردستان، ایران و اقلیم کردستان، ایران ، اقلیم کردستان،
مرکز بینالمللی مطالعات صلح: «محمدجواد ظریف» عالیترین مقام ایرانی است که به منطقه کردستان عراق سفر خواهد کرد. اهمیت این سفر برای اقلیم کردستان چیست؟
وزیر امور خارجه ایران یکی از مقامات بلندپایه جمهوری اسلامی ایران است و سفر مقامی بلندپایه در این سطح، چه از نظر سیاسی و چه از نظر همکاریهای فیمابین اهمیت خاص خود را دارد؛ بهویژه اگر این سفر رسماً از سوی آقای «مسعود بارزانی» رئیس اقلیم کردستان و همچنین از سوی نخست وزیر حکومت اقلیم کردستان عراق مورد استقبال رسمی قرار گیرد. و این بدین معناست که در کلیه مقاطع و بهویژه از نظر برقراری و استقرار آسایش و امنیت، همیشه عراق و اقلیم کردستان برای ایران حائز اهمیت بوده است. این همکاری و هماهنگی بین دو طرف بیشتر در مقابله با دشمنی تروریستها و بخصوص گروه تروریستی داعش در منطقه ضروری است و همچنین از بُعد
دیگر قضیه، ایران از برطرف شدن مشکلات بین اقلیم کردستان و دولت عراق حمایت میکند.
مرکز بینالمللی مطالعات صلح: با توجه به خطر داعش چرا سفر ظریف در این این شرایط زمانی صورت گرفت؟
سفر وزیر امور خارجه ایران در این برهه زمانی همانطور که اطلاع دارید؛ بعد از حملات داعش در عراق به سمت اقلیم کردستان و همچنین بعد از انتخاب رئیس پارلمان، رئیس جمهور عراق و همچنین تعیین آقای «حیدر عبادی» برای تشکیل کابینه دولت جدید عراق صورت میگیرد. و این نقش و جایگاه ویژه و بااهمیت ایران و حمایت این کشور از تشکیل حکومت جدید در عراق و مقابله با گروههای تکفیری و تروریستهای داعش در عراق و اقلیم کردستان نشان میدهد.
مرکز بینالمللی مطالعات صلح: نگاه احزاب گوناگون کردی در اقلیم کردستان به سفر اخیر دکتر ظریف به اقلیم کردستان چیست؟
کلیه احزاب اقلیم کردستان عراق نظر و نگاه مثبتی به این سفر داشتند و بهعنوان سفر مهمی مورد ارزیابی قرار گرفت؛ بهویژه اینکه ایران چه از نظر همدردی و همکاریهای مختلف با ملت عراق و بهویژه اقلیم کردستان در این برهه حساس کوتاهی نکرد و سنگ تمام گذاشت و در مقابله با یورش تروریستهای داعش از این مردم دفاع کرد و در زمینههای مختلفی به عراق و بهویژه اقلیم کردستان کمک و یاری رساند. این کمکهای قابل توجه ایران توسط رئیس اقلیم کردستان عراق به دو شیوه از جمله؛ با ارسال نامه به ریاست جمهوری محترم ایران و همچنین در کنفرانس خبری مشترک با وزیر امور خارجه ایران، مورد تقدیر ویژه قرار گرفت و بهخوبی مشخص شد که ایران اولین کشوری بوده که با ملت کردستان همکاری نموده و از هرگونه کمک به اقلیم کردستان دریغ نورزیده است.
مرکز بینالمللی مطالعات صلح: مهمترین خواستههای کنونی رهبران اقلیم کردستان از جمهوری اسلامی ایران چیست؟
با توجه به حجم آوارگان و مشکلاتی عدیدهای که در این زمینه با آن روبرو هستیم و همچنین مقابله با گروه تروریستی داعش، درخواستهای حکومت اقلیم کردستان از جمهوری اسلامی ایران ادامه خواهد داشت، تا این لحظه نیز ایران همانند همیشه بهخوبی از مردم عراق و بهویژه اقلیم کردستان حمایت کرده است و در مقابله با حملات و یورشهای مداوم تروریستها و اطلاعرسانی در زمینه جنایات و کشتار مردم بیگناه و بیدفاع شنگال (سنجار)، ایزدی ها و مسیحیهای عراق همکاریهای قابل توجهی ارائه داده است.
مرکز بینالمللی مطالعات صلح: حضور آقای ظریف تا چه حد بر کاهش تنش میان کردها و شیعیان در داخل عراق کمک خواهد کرد؟
به طور یقین حضور آقای ظریف در میدان سیاسی عراق و حمایت ایشان از شیوه برطرف شدن مشکلات کنونی بین گروههای عراقی، کردها، سنیها و شیعیان نقش مثبتی خواهد بود. همچنان که ایشان فرمودند؛ از حل کلیه مشکلاتی که در تفاهمنامهها و قراردادها بین اقلیم کردستان و دولت عراق و گروههای عراقی وجود دارد حمایت میکنیم و به قانون اساسی عراق پایبند خواهیم بود و اینکه احترام به همپیمانی توسط گروههای عراقی به کمترشدن مشکلات کنونی این کشور، نتایج مثبتی در پی خواهد داشت و همچنین به این مهم اشاره کردند که ایران از برطرف شدن مشکلات و اختلافات کنونی حمایت میکند؛ نه اینکه به عمیقترشدن آنها کمک نماید.
مرکز بینالمللی مطالعات صلح: آیا این سفر میتواند همکاریها و کمکهای بیشتر ایران به اقلیم کردستان را در پی داشته باشد؟
من بر این باورم که سفر آقای ظریف، به همکاریهای بیشتر بین اقلیم کردستان، عراق و ایران منجر خواهد شد.
مرکز بینالمللی مطالعات صلح: تاثیر سفر دکتر ظریف بر اقلیم کردستان و دوری از استقلال از عراق و تداوم همکاریها با دولت مرکزی چیست؟
مواضع سیاسی و آینده اقلیم کردستان وابسته به شرایط سیاسی میباشد و نه خواستهها، زیرا وضعیت کنونی که در عراق بهوجود آمده نتیجه مدیریت غلط در شیوه اداره کردن کشور بوده است و هر زمان که این علتها تغییر کند نتیجه آن نیز تغییر خواهد کرد. کردها به قانون اساسی عراق پایبند هستند و عملکردن به تفاهمنامههای بین کُردها و دولت عراق و گروههای عراقی که جناب وزیر امور خارجه ایران مورد تأکید قرار دادند؛ باعث میشود که مشکلات کنونی حل شود و بنانهادن عراقی جدید، مشترک و فراگیر، بهترین ضمانت برای تمامی گروهها خواهد
بود.
مرکز بینالمللی مطالعات صلح: پیامدهای این سفر منطقهای برای کردهای ترکیه، سوریه و ایران چه خواهد بود؟
پیام این سفر، تأکید بر دوستی و همپیمانی کُرد، دولت عراق و ایران بود و تأکید بر این پیام که کُردها میتوانند در چارچوب قانون اساسی کشور خود به حق و حقوق خویش دست یابند؛ به شرطی که حکومت مرکزی به آن توجه داشته باشد.