نێچیرڤان بارزانی پێشوازی له شاندێكی به‌رزی ئه‌مه‌ریكی كرد
ئێواره‌ی ئه‌مڕۆ شه‌ممه 4ی ئۆكتۆبه‌ری 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆك وه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان، پێشوازی له شاندێكی ئه‌مه‌ریكی كرد كه له به‌ڕێزان جه‌نه‌رال جۆن ئاڵن نێردراوی تایبه‌تی سه‌رۆك ئۆباما بۆ هاوپه‌یمانیی نێوده‌ڵه‌تی دژی داعش، ستیوارد جۆنز باڵیۆزی نوێی ئه‌مه‌ریكا له عیراق كه تازه ده‌ستی به كار كردووه و جاری یه‌كه‌مه سه‌ردانی هه‌رێمی كوردستان ده‌كات، برێت ماكگۆرك یاریده‌ده‌ری جێگری وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی ئه‌مه‌ریكا بۆ كاروباری عیراق و جۆزێف پێنینگتۆن كونسولی گشتیی ئه‌مه‌ریكا له هه‌رێمی كوردستان پێكهاتبوو.
له دیدارێكدا دوایین بارودۆخ و ڕه‌وشی سه‌ربازیی ناوچه‌كه و ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ی داعش تاوتوێ كرا و تیشك خرایه سه‌ر پێكهێنانی هاوپه‌یمانیی نێوده‌وڵه‌تی دژی داعش و هه‌ماهه‌نگیی مه‌یدانی. له‌مباره‌یه‌وه به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران پێشوازی له پێكهێنانی هاوپه‌یمانییه‌كه و پیرۆزبایی له ئه‌مه‌ریكا كرد كه سه‌ركردایه‌تیی هاوپه‌یمانییه‌كه ده‌كات و، هیوای سه‌ركه‌وتنی له ئه‌رك و كاره‌كانیدا بۆ خواست، هه‌موو پشتگیری و هه‌ماهه‌نگی و هاوكارییه‌كی حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستانیشی بۆ دووپات كرده‌وه، هه‌روه‌ها پیرۆزبایی ده‌ستبه‌كاربوونی له باڵیۆزی تازه‌ی ئه‌مه‌ریكا له عیراق كرد.
شاندی ئه‌مه‌ریكی ڕایگه‌یاند له هاوكاریكردنی هه‌رێمی كوردستان له ڕووی مرۆییه‌وه به‌رده‌وام ده‌بێت بۆ ئه‌وه‌ی بتوانێت وه‌ك پێویست به هانای ئه‌و ژماره زۆره‌ی په‌نابه‌ر و ئاوارانه‌وه بچێت كه ڕوویان تێكردووه‌ته، هه‌روه‌ها هه‌موو هاوكاری و پشتگیرییه‌كیش بۆ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ی تیرۆرستانی داعش و جه‌نگی دژی تیرۆر پێشكه‌ش به پێشمه‌رگه ده‌كات. ئاماژه‌ی به‌وه‌ش دا له ئه‌نجامی شه‌ڕی دژی داعش و ئه‌و به سه‌دان هه‌زار ئاواره‌یه‌ی ڕوویان له هه‌رێمی كوردستان كردووه، بارێكی قورس كه‌وتووه‌ته سه‌ر هه‌رێمی كوردستان.
شانده‌كه پرسه و سه‌ره‌خۆشییان بۆ خانه‌واده و كه‌سوكاری شه‌هیدانی پێشمه‌رگه ده‌ربڕی و ده‌ستخۆشییان له پێشمه‌رگه كرد بۆ ئه‌و سه‌ركه‌وتنانه‌ی له جه‌نگی دژی داعشدا به ده‌ستیان هێناون، هه‌روه‌ها باسیان له ڕه‌وشی مه‌یدانی و به‌ره‌كانی شه‌ڕ كرد و تیشكیان خسته پێداویستییه‌كانی پێشمه‌رگه و داكۆكی له ئازادكردنی ئه‌و ناوچانه كرا كه له لایه‌ن تیرۆرستانی داعشه‌وه كۆنترۆل كراون، بۆ ئه‌وه‌ی خه‌ڵكی ئه‌و ناوچانه بتوانن بگه‌ڕێنه‌وه سه‌ر زێد و ماڵ و حاڵی خۆیان.
له كۆتاییی دیداره‌كه‌دا به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران دووباره خۆشحاڵیی خۆی به سه‌ردانی شانده‌كه نیشان دا و سڵاو و ڕێزی جه‌نابی سه‌رۆك بارزانی پێگه‌یاندن.
نێچیرڤان بارزانی سه‌ره‌خۆشی له خانه‌واده‌ی ئالان هینینگ و گه‌لی به‌ریتانیا ده‌كات
كاتێك خۆبەخشێك كارەكەی، خێزانەكەى و خۆشەویستانی بەجێ دەهێڵێت و بەرەو وڵاتێكی دوور كۆچ دەكات، تاكوو هاوكاریی خەڵكی ئاواره و بریندار بكات، ئێمە هەمووان دەستخۆشی لێدەكەین، هەر ئەمەش بوو هاووڵاتیی به‌ریتانی ئالان هینینگ ئه‌نجامی دا.
نێچیرڤان بارزانى: دواى جه‌ژن وه‌زیره كورده‌كان له به‌غدا ده‌ستبه‌كار ده‌بن
سه‌رله‌به‌یانیى ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه 2ى ئۆكتۆبه‌رى 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان پێشوازى له به‌ڕێز د. سه‌لیم جبوورى سه‌رۆكى په‌رله‌مانى عیراق و شاندێكى یاوه‌رى كرد كه له ژماره‌یه‌ك له په‌رله‌مانته‌رانى عیراق پێكهاتبوو.
له دیدارێكدا سه‌ره‌تا به‌ڕێز سه‌رۆكى په‌رله‌مانى عیراق پوخته‌یه‌كى ده‌رباره‌ى دیدار و كۆبوونه‌وه‌كانى له‌گه‌ڵ به‌ڕێزان سه‌رۆك و سه‌رۆكى فراكسیۆنه‌كان له په‌رله‌مانى كوردستان پێشكه‌ش كرد، ئینجا سوپاس و پێزانینى پێشكه‌ش به حكوومه‌ت و خه‌ڵكى هه‌رێمى كوردستان كرد بۆ داڵده‌دانى ئه‌و ژماره زۆره‌ى ئاواره و په‌نابه‌ران و دووپاتى كرده‌وه كه ئاگادارى قورسى و سه‌ختیى بارودۆخه‌كه و ڕه‌هه‌نده كۆمه‌ڵایه‌تى و په‌روه‌رده‌یى و ته‌ندروستییه‌كانى ئه‌و ژماره زۆره‌یه‌ى ئاواره‌كانن.
له دیداره‌كه‌دا باس له قه‌یرانى داراییى هه‌رێمى كوردستان و بڕینى بودجه‌ى هه‌رێم كرا كه له سه‌ره‌تاى ئه‌مساڵه‌وه حكوومه‌تى عیراق بڕیویه‌تى و به‌رێز سه‌رۆكى په‌رله‌مانى عیراق دووپاتى كرده‌وه بودجه و مووچه‌ى خه‌ڵك و كارمه‌ندانى حكوومه‌ت، شتێك نیه بكرێته پرسێكى سیاسى.
لاى خۆیه‌وه به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى وێڕاى به‌خێرهێنانیان، سوپاسى سه‌ردانه‌كه‌ى كردن و ڕایگه‌یاند كه سه‌ردانه‌كه‌یان بۆ هه‌رێمى كوردستان زۆر مانا هه‌ڵده‌گرێت و وه‌ك پشتگیرییه‌ك بۆ هه‌رێمى كوردستان ده‌یبینن. جه‌خیشى له‌وه كرده‌وه كه ئه‌وه‌ى له عیراق ڕوو ده‌دات، ڕووبه‌ڕووى هه‌موو عیراق و هه‌موو پێكهاته‌كانى ده‌بێته‌وه، بۆیه ده‌بێ هه‌مووان پێكه‌وه كار بكه‌ن بۆ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى تیرۆرستانى داعش و هه‌موو كێشه‌كانیش چاره‌سه‌ر بكه‌ن، چونكه نه به‌غدا و نه هه‌ولێریش به ته‌نیا ناتوانن ڕووبه‌ڕووى كێشه‌كان ببنه‌وه.
ڕوونیشى كرده‌وه ده‌ركه‌وتنى داعش كه هیچ ئایین و مه‌زهه‌بێكى نیه و دوژمنى ته‌واوى پێكهاته‌كانى عیراقه، پرسێكى سه‌ربازى نیه، به‌ڵكوو پرسیكى سیاسییه و ده‌ركه‌وته و ئه‌نجامى ئه‌و سیاسه‌ته هه‌ڵانه‌یه كه له عیراقدا په‌یره‌و كراون، ئه‌گینا هیچ كام له پێكهاته نه‌ته‌وه‌یى و ئایینى و مه‌زهه‌بییه‌كانى عیراق به هه‌بوونى داعش له وڵاته‌كه‌یان خۆشحاڵ نین و هه‌مووان لێى زه‌ره‌مه‌ندن.
به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى هه‌روه‌ها سوپاسى سه‌ردانه‌كانى به‌ڕێز ساڵح موتڵه‌گ جێگرى سه‌رۆك وه‌زیرانى عیراقى كرد كه دوو جار سه‌ردانى هه‌رێمى كوردستانى كردووه و له نزیكه‌وه به‌دواداچوونى بۆ ڕه‌وشى ئاواره‌كان كردووه، دووپاتیشى كرده‌وه له پرسى ئاواره‌كاندا حكوومه‌تى عیراق ده‌بێ به شێوه‌یه‌كى باشتر مامه‌ڵه له‌گه‌ڵ هه‌رێمى كوردستان بكات، جددیتر بێته ناو پرسه‌كه‌وه، لێى تێبگات و به‌رپرسیار‌یه‌تیى خۆى جێبه‌جێ بكات، نه‌ك وه‌كوو وڵاتێكى كۆمه‌كبه‌خش مامه‌ڵه بكات، به‌ڵكوو چیمان پێ بكرێت، ده‌بێ پێكه‌وه بیكه‌ین.
ده‌رباره‌ى پرۆسه‌ى سیاسیش، به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران جه‌ختى له‌وه كرده‌وه كه هه‌رێمى كوردستان به‌شدارى له حكوومه‌تى به‌ڕێز د. عه‌بادیدا ده‌كات و دواى جه‌ژن وه‌زیره كورده‌كان ده‌چنه به‌غدا و ده‌ست به‌كار ده‌بن، ئه‌مه‌ش وه‌ك ده‌رفه‌تێك بۆ چاره‌سه‌ركردنى كێشه‌كان و پشتگیرییه‌ك بۆ حكوومه‌تى تازه بۆ ئه‌وه‌ى بتوانێت كێشه‌كان له ڕێگه‌ى دیالۆك و لێكگه‌یشتنه‌وه چاره‌سه‌ر بكات.
به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران به‌بیریشى هێنایه‌وه كه ئه‌زموونه‌كانى ڕابردووى عیراق سه‌لماندوویانه "مامه‌ڵه‌كردن به لۆژیكى به‌هێز و به‌هێز" شتێكى ڕاست نیه و هه‌میشه شكستى خواردووه، بۆیه ئیتر حكوومه‌تى عیراق نابێ له‌سه‌ر ئه‌و لۆژیكه مامه‌ڵه له‌گه‌ڵ پێكهاته‌كانى عیراق بكات. ڕاشیگه‌یاند بۆ چاره‌سه‌ركردنى كێشه‌كان خۆى ئاماده‌یه سه‌ردانى به‌غدا بكات، یان له هه‌ولێر پێشوازى له به‌ڕێز د. عه‌بادى بكه‌ن، له‌پێناو چاره‌سه‌رێكى وا كه جارێكى دیكه له عیراقدا هیچ كه‌سێك نه‌توانێت به بڕیارێكى تاكه‌كه‌سى بودجه‌ى هه‌رێمى كوردستان و مووچه‌ى كارمه‌ندانى ده‌وڵه‌ت ببڕێت.
ئه‌ڵمانیا له هاوكاریى سه‌ربازى و مرۆیى بۆ كوردستان به‌رده‌وام ده‌بێت
سه‌رله‌به‌یانیى ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه 2ى ئۆكتۆبه‌رى 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان پێشوازى له به‌ڕێز د. گێرد مویله‌ر وه‌زیرى هه‌ماهه‌نگیى ئابوورى و په‌ره‌پێدانى ئه‌ڵمانى كرد.
له دیدارێكدا وه‌زیرى ئه‌ڵمانى ڕوونى كرده‌وه كه بۆ له‌نزیكه‌وه ئاگاداربوون له ڕه‌وش و بارودۆخى ئاواره و په‌نابه‌ران، سه‌ردانى هه‌رێمى كوردستانیان كردووه و سوپاس و پێزانینى ئه‌ڵمانیاى پێشكه‌ش به حكوومه‌ت و خه‌ڵكى هه‌رێمى كوردستان كرد كه هاوكاریى ئاواره‌كانیان كردووه و داڵده‌یان داون. هه‌روه‌ها به‌رخودان و به‌رگریى پێشمه‌رگه‌ى كوردستانى به قاره‌مانانه و مایه‌ى ڕێز و پێزانین له قه‌ڵه‌م دا.
جه‌خیشى له‌وه كرده‌وه ئه‌ڵمانیا كه پێشتریش هاوكاریى سه‌ربازى و مرۆیى پێشكه‌ش به هه‌رێمى كوردستان كردووه، له‌و هاوكاریانه به‌رده‌وام ده‌بێت، هه‌روه‌ها وڵاتانى دیكه‌ى ئه‌ورووپاش هان ده‌دات بۆ ئه‌وه‌ى ئه‌وانیش هاوكاریى هه‌رێمى كوردستان بكه‌ن. باسیشى له دیدارى خۆیان له‌گه‌ڵ چه‌ند ئافره‌تێكى قوربانیى ده‌ستى داعش كرد و دووپاتى كرده‌وه كه هه‌وڵ ده‌ده‌ن و كار بۆ ئه‌وه ده‌كه‌ن ئه‌و تاوانه‌ى داعش وه‌ك جینۆساید له جیهاندا بناسرێن.
لاى خۆیه‌وه به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران سوپاسى سه‌ردانه‌كه‌ى كردن، هه‌روه‌ها سوپاس و پێزانینى حكوومه‌ت و خه‌ڵكى هه‌رێمى كوردستانى بۆ خه‌ڵك و حكوومه‌تى ئه‌ڵمانیا دووپات كرده‌وه بۆ ئه‌و هاوكارییه سه‌ربازى و مرۆییانه‌ى پێشكه‌شیان كردوون، ئاماژه‌ى به‌وه‌ش دا كه هاوكارییه سه‌ربازییه‌كانى ئه‌ڵمانیا و وڵاتانى دیكه؛ شوێنى خۆیان گرتووه و به‌و هۆیه‌وه ئێستا هاوسه‌نگیى سه‌ربازى گۆڕاوه و ده‌سپێشخه‌رى كه‌وتووه‌ته ده‌ستى پێشمه‌رگه‌وه.
به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران تیشكى خسته سه‌ر هێرشه‌كانى تیرۆرستانى داعش و به‌ئامانگرتنى پێكهاته ئایینییه‌كانى وه‌ك مه‌سیحى و ئێزدى له هه‌رێمى كوردستان و ڕوونى كرده‌وه كه به‌م هۆیه‌وه به داخه‌وه بێبڕوایى له‌ناو ئه‌و پێكهاته‌كانه‌دا دروست بووه و زۆریان ده‌یانه‌وێت زێد و خاكى خۆیان جێ بهێڵن، بۆیه ده‌بێ یه‌كه‌م جار شوێنه‌كانیان ئازاد بكرێنه‌وه و دواتر بپارێزرێن. ئه‌وه‌شى خسته ڕوو كه باش ده‌بێت كۆنفرانسێكى نێوده‌وڵه‌تى ده‌رباره‌ى ئاواره‌كان و به‌سه‌رهاتیان و هاوكاریكردنیان ببه‌سترێت. دووباره سوپاسى سه‌ردانى به‌ڕێز وه‌زیرى ئه‌ڵمانى كرد.
ئه‌گه‌ر که‌مێک بگه‌ڕێینه‌وه بۆ مێژوو و دواوه‌وه به تایبه‌ت دوای سه‌رهه‌ڵدانی بیری مارکسیزم و لێنینیزم و دوای شه‌ڕی جیهانی یه‌که‌م و دووه‌م وڵاتانی ئه‌وروپا و ئه‌مریکا وه‌کو سه‌رمایه‌دار و کۆلۆنیالیزم دژی بلۆکی رۆژهه‌ڵات و سۆسیالیزم که‌وتنه به‌رنامه‌رێژی بۆ دژایهتیکردنی کۆمۆنیزم، هه‌روه‌ها که بینیمان ئه‌مه‌ش له رێگای پشتیوانیکردنی بزووتنه‌وه ئایینییه‌کان به تایبه‌ت بزووتنه‌وه ئیسلامییه‌کانه‌وه کرا چونکه ئه‌مانه له‌گه‌ڵ سۆڤیه‌ت هاوسنوور بوون به تایبه‌ت دوای ئه‌وه‌ی سۆڤیه‌ت ئه‌فغانستانی داگیرکرد، که دواتریش ئه‌فغانه‌کان گروپه سه‌له‌فییه‌کانیان پێکهێناو به سه‌رهه‌ڵدانی ئوسامه بن‌لاده‌ن له عه‌ره‌بستانه‌وه، له لایه‌ن گروپه وه‌هابییه‌کانه‌وه پشتیوانی کراو توانییان تاڵیبان له ئه‌فغانستان پێکبێنن، به به‌هێزبوونی ئه‌م گروپه به‌ره‌و ئامانجی دیکه هاندران و له کۆتاییشدا گروپی قاعیده‌ی لێ دروست بوو که بوونه دوو باڵی سه‌ره‌کی توندڕه‌وی له ناوچه‌که‌دا، له درێژه‌‌دا بوونه دژبه‌ری رۆژئاوا و ئه‌مریکایان کرده ئامانج و لووتکه‌ی ئه‌م دژایه‌تیکردنه‌ش ته‌قاندنه‌وه‌ی تاوه‌ڕه‌کانی رێکخراوی بازرگانی جیهانیی بوو له ١١ی سیبته‌مبه‌ری ٢٠١١.
دوای ئه‌وه ئه‌مریکا که‌وته بیرکردنه‌وه‌ی تۆڵه و بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌ش هاوپه‌یمانییان دروست کرد و په‌لاماری ئه‌فغانستان درا و تاڵیبان و قاعیده‌یان شکاند به‌ڵام ئه‌مانه به ته‌واوی له‌ناو نه‌چوون واش دیاربوو که یان نه‌توانرا یان خود مه‌به‌ستی ئه‌وه‌یان بوو که له داهاتوودا به مه‌به‌ستی هه‌ندێ مه‌رامی تایبه‌ت به‌کار بهێنرێن به‌ڵام ئاکامی نه‌خوازراوی ئه‌م بڕیاره ئه‌وه بوو که قاعیده و ته‌کفیرییه‌کان بوونه مه‌ترسییه‌کی گه‌وره.
هه‌روه‌ها که بینیمان شه‌ڕی ئه‌فغانستان، داگیرکردنی کوێت و قه‌یرانی عیراق هه‌موویان به هاوپه‌یمانی کراو له عیراقیش سه‌دام رووخێندرا و سیستمێکی نوێی سیاسی هاته ئاراوه، له ئه‌نجامدا هێزه به‌عسی و ته‌کفیری و سه‌له‌فییه‌کان له عیراقدا په‌رش و بڵاوبوونه‌وه‌و که‌وتنه دژایهتیکردنی عیراقی تازه، به‌ڵام ئه‌وه‌ی جێگای سه‌رنج بوو ئه‌وه بوو که پاشماوه‌کانی ئه‌مانه له گۆڕه‌پانی سیاسی و سه‌ربازی وڵاتدا دوور نه‌خرانه‌وه که ئه‌مه‌ش پرسیارێکی گرنگ دروست ده‌کات، ئه‌م ره‌وته‌ش رۆژ له‌دوای رۆژ راده‌ی خراپه‌کاری و ته‌قاندنه‌وه‌کانی خۆیان زیادتر کرد و ژماره‌یه‌کیس له قاعیده و به‌عسییه کۆنه‌کان رژانه سوریاوه. که ئه‌وکاتیش سوریا به بیانووی پارێزگاری له پاشماوه‌ی به‌عس و هاوسۆزی بۆیان و دژایه‌تی کردنی ده‌سه‌ڵاتی زۆرینه‌ی کورد و شیعه داڵده‌ی ده‌دان.
لێره‌دا پێویسته باسێک بکه‌ین له‌سه‌ر ئه‌و بارودۆخه‌ی له ئه‌فغانستان و عیراق و ناوچه‌که هاته کایه‌وه به خراپ ئیداره‌کردنی رژێمه‌کان و هه‌ست نه‌کردن به ده‌رهاوێشته‌ژکان که بوونه هۆی سازکردنی زه‌مینه‌یه‌ک که هه‌رچی زیاتر ته‌کفیری و سه‌له‌فییه‌کان گه‌شه بکه‌ن و شان به شانی ئه‌وانیش قاعیده جالاکییه‌کانی خۆی گه‌شه پێدا. له ئه‌وروپا و جیهانی ده‌ره‌وه‌شدا ئه‌م بیروباوه‌ڕانه که‌وتنه ناو فیکر و هزری گه‌نجه موسڵمانه‌کانه‌وه که له بارێکی ده‌روونی جیاوازدا ده‌ژیان، هه‌روه‌ها له عیراق و سوریاش زه‌مینه و بارودۆخێک ئاماده کرا که زیاتر گه‌شه بکه‌ن چونکه ده‌سه‌ڵاتی عیراق که‌وته ده‌ست زۆرینه‌ی شیعه‌وه که به خراپ ئیداره‌کردنی رژێم له لایه‌ن مالکییهوه و ده‌رپه‌راندنی سوننه‌کان و باش خزمه‌ت نه‌کردنی هاووڵاتیانی عیراق به تایبه‌ت له ناوچه سوننه‌نشینه‌کانی وایکرد رێژه‌ی ناڕه‌زایی و دژایه‌تی دژی حکومه‌تی عیراق و ده‌وڵه‌تی قانون گه‌شه بکات، تا ئه‌و ئاسته‌ی که چه‌ندین جار خۆپیشاندان و جۆرێک له راپه‌ڕین دروست بوو که بووه هۆی ده‌ست به‌سه‌رداگرتنی فه‌لوجه و ئه‌نبار.
له سوریادا به ده‌ستێوه‌ردانی ده‌ره‌کی و له هه‌ندێ لاوه به تایبه‌ت به گواستنه‌وه‌ی سیاسه‌تی تاکره‌وی و خۆسه‌پاندنی رژێمی به‌شار ئه‌سه‌د زه‌مینه‌یه‌ک سازکرا که به‌ناوی ئۆپۆزسیۆنه‌وه کێشه‌و راپه‌ڕین دروست ببێت، به تایبه‌ت له لایه‌ن ئیخوان و سه‌له‌فییه‌کانی حه‌ڵه‌ب و حمس و ... هه‌روه‌ها ناره‌زایی کورده‌کان له حکومه‌تی ناوه‌ندی که مێژوویه‌کی کۆنی هه‌یه‌و شوناسی کوردی له‌م وڵاته‌دا ساڵانێکی زۆر پشتگوێ خرابوو و سه‌ره‌کیترین مافه ئینسانییه‌کانی کورده‌کان پێشێل کرابوون، له ئاکامدا به دابه‌زاندنی ده‌سه‌ڵاتی حکومه‌تی ناوه‌ندی رێگا بۆ چالاکی گروپه سه‌له‌فی و ته‌کفیرییه‌کان کرایه‌وه‌و به‌مه‌ش چالاکییه‌کانی خۆیان به شێوه‌یه‌کی به‌ربڵاو گه‌شه پێدا.
جه‌ماعه‌تێکیش به‌ناوی ئه‌رته‌شی ئازاد و نوسره‌ی ئیسلامی و هه‌روه‌ها کورد که‌وتنه دژایه‌تی کردنی به‌شار ئه‌سه‌د، لێره‌دا بوو که تورکیا، عه‌ره‌بستان، قه‌ته‌ر و وڵاتانی ئه‌وروپایی به مه‌به‌ستی جیاواز و به شێوه‌ی راسته‌وخۆ که‌وتنه پشتیوانی کردنی هه‌موو ئه‌وانه‌ی دژی به‌شار ئه‌سه‌د بووبوونه‌وه، جگه له کورده‌کان که ئه‌وانیش رێگایه‌کی دیکه‌یان گرته به‌ر.
له‌م بارودۆخه‌دا قاعیده‌ی عیراق و کۆنه به‌عسییه‌کان به‌رهه‌ڵستکاره‌کانی خۆیان گواسته‌وه بۆ سوریا و تێکه‌ڵ بوون به ئۆپۆزسیۆنی عه‌ره‌بی سوری و کوردیان په‌راوێز خست، پشتیوانییه بێ حیساب و له‌راده به‌ده‌ره‌کان بۆ ئۆپۆزسیۆنی سوریا بووه هۆی به‌هێزبوونی ئه‌وانه‌و له دواییدا سه‌یرکرا که ئه‌مانه له چوارچێوه‌ی ئۆپۆزسیۆنی سوریا ده‌رده‌چن و بێ توانایی ئه‌رته‌شی ئازادی سوریاش وایکرد که به‌عسییه سه‌دامییه‌کان و قاعیده‌ی عیراق زۆر به‌هێزتر بن.
دوای ئه‌م به‌هێزبوونه بوو که قاعیده‌ی عیراق، به‌عسییه کۆنه‌کان، سه‌له‌فییه‌کان، ته‌کفیرییه‌کان و به‌شێک له ئیخوانی سوریا یه‌کیان گرت و ده‌وڵه‌تی ئیسلامی عیراق و شام‌یان دروست کرد، واتا "داعش". بهرنامهی داعش پێکه‌تابوو له دروست‌کردنی ده‌وڵه‌تی ئیسلامی، قبوڵ‌نه‌کردنی هه‌موو بیر و باوه‌ڕ و ئایدیۆلۆجیایه‌کی دیکه جگه له خۆیان و ته‌کفیرکردنی هه‌موان، که‌وتنه کاری تیرۆریستی و کوشتن و بڕین و تۆقاندن، له‌م ره‌وته‌شدا تا ئه‌و جێگایه‌ی گه‌شه‌یان کرد که چالاکییه‌کانی خۆیان له سوریاوه گه‌یانده عیراقیش و توانی له ناوچه سوننه‌نشینه‌کانی عیراق، موسڵ، تکریت و به‌شێک له ناوچه‌کانی سامه‌ڕاو که‌رکوک و دیاله بخاته ژێر رکێفی خۆیه‌وه و توانییان ئه‌مانه ببه‌ستن به فه‌لوجه‌و ئه‌نباره‌وه، که هۆکاری یه‌که‌می ئه‌م سه‌رکه‌وتنه‌شیان بێ‌توانایی سوپای عیراق بوو که مالکی به متمانه له‌سه‌ر کۆنه ئه‌فسه‌ره‌کانی به‌عسی ناو سوپای عیراق پێکی هێنابوو بۆیه له ماوه‌یه‌کی کورتی چه‌ند کاتژمێری نزیک یه‌ک سه‌د هه‌زار سه‌ربازی عیراقی په‌رش و بڵاوبوونه‌وه و ناوچه‌که که‌وته ده‌ست داعش و ته‌نها ئه‌و ناوچانه مانه‌وه که پێشمه‌رگه‌ی کوردستانی لێبوو.
ئه‌مه ئاکامی ئه‌و بارودۆخه بوو که به هۆی خراپ ئیداره‌کردنی مالکییهوه هاتبووه ئاراوه‌و زۆرینه‌ی سوننه‌ی بێ‌به‌ش کردبوو که بووه هۆی گه‌شه‌کردنی داعش و دژایهتیکردنی مالکی له لایه‌ن سوننه‌کانی لێکه‌وته‌وه.
له رووی مێژووییه‌وه یه‌کگرتنی نێوان به‌عسییه‌کان، قاعیده، سه‌له‌فی و ته‌کفیرییه‌کان ده‌گه‌ڕێته‌وه بۆ بیرۆکه ئیسلامییه‌ی که له سه‌ره‌تای دامه‌زرادنی به‌عسه‌وه بڕوای به یه‌کگرتوویی سوریا، میسر و عیراق بوو و ئێستاش دوای تێپه‌ڕبوونی چه‌ندین ساڵ که‌وتوونه‌ته جێبه‌جێکردنی ئه‌و بیرۆکه‌و هه‌وڵی زیندووکردنه‌وه‌ی خه‌لافه‌تی ئیسلامی ده‌ده‌ن.
داعش به پشتیوانی ئه‌وانه‌ی که له عیراقی یه‌کگرتوو و به‌هێزبوونی کورد و شیعه رقیان بوو و ماوه‌یه‌ک له بیری تۆڵه‌سه‌ندنه‌وه‌دا بوون که‌وتنه زیاتر په‌لاماردان و فراوانکردنی سنووری ده‌سه‌ڵاته‌کانیان که به‌نده له چاوپێکه‌وتنێکدا له رابردوودا باسم له‌وه کرد که له هه‌لێکی ره‌خساودا داعش په‌لاماری کوردستان ده‌دات و ئه‌وه بوو کردی.
ئه‌ڵبه‌ت هێرشی داعش بۆ سه‌ر کوردستان خاڵی وه‌رچه‌رخانی رووداوه‌کانی ناوچه‌که بوو، دوای هێرشی داعش بۆ سه‌ر کوردستان زیاتر له هه‌میشه هه‌ست به مه‌ترسییه‌کانی داعش کرا و بۆیه ده‌م و ده‌ست جیهان شڵه‌ژاو که‌وتنه هه‌ڵوێست وه‌رگرتن و هه‌ڵوێست ده‌ربڕین، که له‌م بواره‌دا وڵاتانی ناوچه‌و جیهان له دوو به‌ره‌دا دابه‌ش کران:
1 ـ ئه‌و وڵاتانه‌ی که‌وتنه جموجۆڵ بۆ پشتیوانیکردنی عیراق و کورد له به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ی داعش
2 ـ ئه‌و وڵاتانه‌ی له نزیک یان دوور بێ‌ده‌نگ بوون و هیچ جۆره هه‌ڵوێستێکیان نه‌نواند دژی داعش.
ئه‌م دابه‌شبوونه هه‌ڵگری راستییه‌که، بۆ ئه‌وانه‌ی ئاماده‌ی هاوکاری سه‌ربازی و مرۆڤایه‌تی بوون و له هه‌وڵدان بۆ دروست‌کردنی هاوپه‌یمانیه‌تییه‌ک بۆ به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ی داعش نابێت جارێکی دیکه له‌به‌ڕ مه‌رامه تایبه‌تییه‌کان و بۆ تێکدانی ئارامی و ئاسایشی ناوچه‌که کاتی واتا له ماوه‌یه‌کی زه‌مه‌نی دیاریکراودا هاوکاریی یه‌کتر بن و دوایی لێبگه‌ڕێن و رووداوه‌کانی داهاتوو هاوشێوه‌ی رابردووی ئه‌فغانستان و عیراق دووپات ببنه‌وه. ئه‌گه‌ڕ چاوێک به ئه‌زموونی وڵاتانی به‌هاری عه‌ره‌بیدا بخشێنین ده‌بینین که ئه‌گه‌ر پلان و بهرنامهی توکمه و دووربینانه نه‌بێت داعشێکی خراپتر و بریندارتر ده‌که‌وێته گیانی مرۆڤایه‌تی و جیهان و ناوچه‌که تووشی مه‌ترسی ده‌کات. نه‌هێڵین ناوچهکهو گه‌لانی رۆژهه‌ڵاتی ناوین ببنه خۆراکی کێشه‌کان و کێشه دوولایه‌نه و چه‌ندلایه‌نه‌کان له‌سه‌ر گیان و ماڵی ئه‌مان یه‌کلا نه‌بێته‌وه، به‌داخه‌وه زۆر جاریش به له‌ناوبردنی دیکتاتۆرێک، دیکتاتۆرێکی خراپتر هاتووه‌ته سه‌ر ده‌سه‌ڵات و ئه‌مه‌ش وایکردووه که خه‌ڵک هه‌وڵی له‌ناوبردنی به‌رده‌وامی دیکتاتۆره نوێکان ده‌ده‌ن و به‌داخه‌وه ئه‌م بارودۆخه زۆرجار به‌رده‌وام ده‌بێت.
له کۆتاییدا ده‌بێت بڵێم داعش زۆر له‌و قه‌باره‌یه بچوکتره که هه‌یه چونکه پێکه‌اته‌ی داعش پێکه‌اتووه له به‌ره‌یه‌کی زۆرێک له‌و سوننانه‌ی دژی حکومه‌تی نوێی عیراقن که خاوه‌ن بیرورای جیاوازیشن به تایبه‌ت له بواری دامه‌زراندنی خه‌لافه‌تی ئیسلامی و داهاتووی ده‌وڵه‌تی ئیسلامی له ناوچهکهو جیهاندا.
نابێت له یادیش بکه‌ین که داعش هێزێکی بێ‌وڵات و بێ نیشتمانه، داعش به جۆرێک یه‌که‌مین رێکخراوی تیرۆریستی جیهانه که فۆرمی نێوده‌وڵه‌تی له‌خۆ گرتووه، له گرنگترین ئامانجیان دامه‌زراندنی وڵات و نیشتمانێکی تایبه‌ت به خۆیانه، له ئێستادا توانیویانه تا راده‌یه‌ک ئه‌م ئامانجه بێننه دی، بۆیه شه‌ڕی ئێستا بۆ ئه‌وان شه‌ڕی مردن و سه‌رکه‌وتن یان مان و نه‌مانه، ئه‌وان به دڵنیاییه‌وه دوای خۆیان و به شکست خواردنیان له عیراقدا، ته‌نها و ته‌نها وێرانی به‌جێ ده‌هێڵن. ئه‌گه‌ریش سه‌رکه‌ون بیر له دامه‌زراندنی ده‌وڵه‌تی ئیسلامی ده‌که‌نه‌وه که ئه‌ڵبه‌ت هیچ هێزێکی ئیسلامی دیکه پشتیوانییان ناکات، چونکه داعش له خۆیدا ناتوانێت هیچ خوێندنه‌وه‌یه‌کی دیکه له ئیسلام په‌سه‌ند بکات، بۆیه له‌ناوبردنی و ریشه‌کێشکردنی ئه‌م گروپه پێویسته‌و ده‌بێت به پلانێکی توکمه له‌ناو ببرێن، له هه‌مان کاتدا زه‌مینه‌کانی سه‌رهه‌ڵدانی وه‌ها گروپێک له ناوچه‌که‌دا وشک بکرێت، ئه‌زموونی رابردوو سه‌لماندوویه‌تی به سه‌رهه‌ڵدانی گروپه نوێکان، راده‌ی توندڕه‌وی و تاوان و جه‌نایه‌ته‌کانییان گه‌شه ده‌کات.
سه‌رچاوه: ئاژانسی کورد پرێس
هه‌ردوو سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان و توركیا كۆبوونه‌وه
نیوه‌ڕۆى ئه‌مڕۆ دووشه‌ممه 29ى ئه‌یلوولى 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان و شاندى یاوه‌رى له ئیستانبول له‌گه‌ڵ به‌ڕێز ئه‌حمه‌د داوودئۆغلو سه‌رۆك وه‌زیرانى توركیا كۆبوونه‌وه.
له دیدارێكدا ڕه‌وش و پێشهاته سیاسى و سه‌ربازییه‌كانى عیراق و هه‌رێمى كوردستان و پرسى پێكهاتنى كابینه‌ى نوێى حكوومه‌تى عیراق و به‌شداریى هه‌رێمى كوردستان له حكوومه‌ته‌كه‌دا، هه‌روه‌ها بارودۆخى ناوچه‌كه و ڕۆژهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست به گشتى تاوتوێ كرا و تیشك خرایه سه‌ر شه‌ڕ و ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى پێشمه‌رگه له‌گه‌ڵ تیرۆرستانى داعش و، باس له گرنگیى دروستبوونى هاوپه‌یمانیى نێوده‌وڵه‌تى بۆ لێدان و نه‌هێشتنى تیرۆرستان و پشتگیریى جیهان بۆ پێشمه‌رگه له جه‌نگى دژى تیرۆردا كرا.
ڕه‌وشى مرۆیى و بارودۆخى ئاواره و په‌نابه‌ران له هه‌رێمى كوردستان و به‌هاناوه‌چوونیان له لایه‌ن حكوومه‌ت و خه‌ڵكى هه‌رێمى كوردستان و كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تییه‌وه به‌شێكى دیكه‌ى دیداره‌كه بوو، كه تیایدا به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى جه‌ختى له پێویستیى ئاوڕدانه‌وه‌ى زیاترى عیراق و كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى له ئاواره و په‌نابه‌ران كرده‌وه و، وێڕاى سوپاسكردنى توركیا بۆ كۆمه‌ك و هاوكارییه مرۆییه‌كانى، دووپاتى كرده‌وه كه هه‌رێمى كوردستان چاوى له‌وه‌یه توركیا له ڕووى مرۆییه‌وه هاوكاریى زیاترى ئاواره‌كان بكات.
له دیداره‌كه‌دا هه‌ردوو سه‌رۆك وه‌زیران په‌یوه‌ندییه‌كانى هه‌ولێر و ئه‌نقه‌ره‌یان خسته به‌ر باس و، داكۆكییان له خواستى دوولایه‌نه بۆ به‌ره‌وپێشبردنى په‌یوه‌ندییه ئابوورى و بازرگانى و سیاسییه‌كان و، به‌رده‌وامیى هاوكارى و هه‌ماهه‌نگیى بوارى وزه و سه‌رچاوه سروشتییه‌كان له نێوان هه‌رێمى كوردستان و كۆمارى توركیادا كرده‌وه، بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌ش هه‌ردوولا ته‌واوى ئاماده‌ییان بۆ پێشكه‌شكردنى هه‌موو ئاسانكارییه‌ك نیشان دا.
له لایه‌كى دیكه‌وه شاندى یاوه‌رى به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان كه له به‌ڕێزان قوباد تاڵه‌بانى جێگرى سه‌رۆك وه‌زیران، ئاشتى هه‌ورامى وه‌زیرى سه‌رچاوه سروشتییه‌كان، ڕێباز حه‌ملان وه‌زیرى دارایى و ئابوورى، عه‌لى سندى وه‌زیرى پلاندانان، فه‌لاح مسته‌فا به‌رپرسى فه‌رمانگه‌ى په‌یوه‌ندییه‌كانى ده‌ره‌وه و سه‌فین دزه‌یى وته‌بێژى فه‌رمیى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان پێكهاتبوون، ئه‌مڕۆش له چه‌ندین پانێلى جیاجیا و له‌سه‌ر چه‌ندین بابه‌تى جۆراوجۆر، به‌شدارییان له چالاكییه‌كانى كۆڕبه‌ندى ئابووریى جیهاندا كرد.
به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان دوێنێ یه‌كشه‌ممه 28ى ئه‌یلوولى 2014، به داوه‌تێكى فه‌رمیى به‌ڕێزان سه‌رۆك وه‌زیرانى توركیا و سه‌رۆكى كۆڕبه‌ندى ئابووریى جیهان بۆ به‌شداریكردن له كار و چالاكییه‌كانى كۆڕبه‌نده‌كه، به یاوه‌ریى شاندێكى حكوومى، سه‌ردانى توركیاى كرد و دوێنێ دواى به‌شداریكردنى له ڕێوڕه‌سمى كرده‌نه‌وه‌ى كۆڕبه‌نده‌كه‌دا، له ئیستانبول له‌گه‌ڵ به‌ڕێز ڕه‌جه‌ب ته‌ییب ئه‌ردۆغان سه‌ركۆمارى توركیا و به‌رله‌وه‌ش له‌گه‌ڵ دامه‌زرێنه‌ر و سه‌رۆكى كۆڕبه‌ندى ئابووریى جیهان به‌ڕێز پرۆفیسۆر "كلاوس شواب" كۆبووه‌وه. هه‌روه‌ها دوێنێ ئێواره له‌گه‌ڵ ژماره‌یه‌ك له سه‌رۆك و سه‌رۆك وه‌زیران و سه‌ركرده‌ى وڵاتانى جیهان كه به‌شدارییان له كۆڕبه‌نده‌كه‌دا كردووه، له‌سه‌ر بانگهێشتى به‌ڕێز سه‌ركۆمارى توركیا، به‌شدارى له ئێواره‌خوانێكى تایبه‌تدا كرد.
لە كۆمەڵەی گشتی نەتەوە یەكگرتووەكان شاندی هەرێم ئامادەی دانیشتنی پێشكەش كردنی ووتاری سەرۆك كۆماری عێراق بوون
ئێوارەي رۆژي هەيني 26/9/2014 لە نيويۆرك شاندي هەرێمي كوردستان، كە پێكهاتبوو لە دكتۆر فوئاد حسێن سەرۆكي ديواني سەرۆكايەتي هەرێمي كوردستان و فەلاح مستەفا بەرپرسي پەيوەنديەكاني دەرەوەى حكومه ت، لە چوارچێوەي شاندي عێراقي و لە پەراوێزي كۆبوونەوەكاني خولي 69يەميني كۆمەڵەي گشتي نەتەوە يەكگرتووەكان، ئامادەي دانيشتني پێشكەش كردني ووتاري دكتۆر فوئاد مەعسوم سەرۆك كۆماري عێراقي فيدڕاڵ بوون.
نێچیرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ ئه‌ردۆغان كۆ بووه‌وه
پێشنيوه‌ڕۆى ئه‌مڕۆ يه‌كشه‌ممه 28ى ئه‌يلوولى 2014، به‌ڕێز نێچيرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زيرانى هه‌رێمى كوردستان كه به داوه‌تێكى فه‌رميى به‌ڕێزان سه‌رۆك وه‌زيرانى توركيا و سه‌رۆكى كۆڕبه‌ندى ئابووريى جيهان بۆ به‌شداريكردن له كار و چالاكييه‌كانى كۆڕبه‌نده‌كه، به ياوه‌ريى شاندێكى حكوومى، سه‌ردانى توركياى كرد، دواى به‌شداريكردنى له ڕێوڕه‌سمى كرده‌نه‌وه‌ى كۆڕبه‌نده‌كه‌دا، له ئيستانبول له‌گه‌ڵ به‌ڕێز ڕه‌جه‌ب ته‌ييب ئه‌ردۆغان سه‌ركۆمارى توركيا كۆ بووه‌وه.
له كۆبوونه‌وه‌كه‌دا به تيروته‌سه‌لى باس له ڕووداوه‌كان و دوا پێشهاته‌كانى عيراق و هه‌رێمى كوردستان و ناوچه‌كه كرا و، به تايبه‌تى تيشك خرايه سه‌ر ڕووداوه‌كانى دواى هێرشى تيرۆرستانى داعش بۆ سه‌ر پارێزگاكانى مووسڵ و تكريت و دواتر هه‌رێمى كوردستان. هه‌روه‌ها شه‌ڕ و ڕووبه‌ڕوونه‌وه‌ى پێشمه‌رگه له‌گه‌ڵ تيرۆرستان و كۆنترۆڵكردنه‌وه‌ى زۆرێك له‌و شوێنانه‌ى پێشتر كه‌وتبوونه ده‌ستى تيرۆرستان و، پرۆسه‌ى سياسى له عيراق و پێكهێنانى كابينه‌ى به‌ڕێز د. عه‌بادى و پێشبينيى ڕووداو و پێشهاته‌كانى ناوچه‌كه و ڕۆژهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست به گشتى، تاوتوێ كران.
سه‌رۆك ئه‌ردۆغان جه‌ختى له‌سه‌ر به‌ره‌وپێشبردن و پته‌وكردنى زياترى په‌يوه‌ندييه‌كانى توركيا له‌گه‌ڵ هه‌رێمى كوردستان كرده‌وه و ڕايگه‌ياند توركيا به‌و په‌يوه‌ندى و ڕێككه‌وتنانه‌وه پابه‌نده كه له هه‌موو بواره‌كاندا له‌گه‌ڵ هه‌رێمى كوردستان هه‌يه‌تى، له هه‌مان كاتدا هه‌وڵى جددى ده‌دات هاوكار و پشتگيرى هه‌رێمى كوردستان بێت له‌و نه‌هامه‌تيانه‌ى ئه‌م دواييه ڕووبه‌ڕووى بوونه‌ته‌وه، به تايبه‌تى له ڕووى مرۆييه‌وه كه تا ئێستا هاوكارييه‌كى باشيان پێشكه‌ش كردووه و له‌و هاوكاريانه به‌رده‌وام ده‌بن. ده‌رباره‌ى تيرۆريش، سه‌رۆك ئه‌ردۆغان ڕوونى كرده‌وه كه بۆ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى تيرۆر هه‌ماهه‌نگيى ته‌واويان له‌گه‌ڵ هێزه هاوپه‌يمانه‌كان هه‌يه و ئه‌م هه‌ماهه‌نگييه له‌گه‌ڵ هه‌رێمى كوردستانيش ده‌بێت، له‌پێناو نه‌هێشتنى هه‌ر مه‌ترسييه‌ك له‌سه‌ر ناوچه‌كه.
لاى خۆيه‌وه به‌ڕێز نێچيرڤان بارزانى سوپاسى ئه‌م هه‌ڵوێسته‌ى به‌ڕێز سه‌ركۆمار و هاوكارييه‌كانى توركياى كرد و ڕوونى كرده‌وه كه هه‌رێمى كوردستان چاوه‌ڕوانى پشتگيرى و هاوكاريى زياترى توركيا ده‌كات. هه‌روه‌ها خواستى هه‌رێمى كوردستانى بۆ به‌ره‌وپێشبردنى په‌يوه‌ندييه ئابوورى و سياسييه‌كانى هه‌ردوولا نيشان دا، هه‌ڵوێستى هه‌رێمى كوردستانيشى ده‌رباره‌ى به‌شداريكردن له حكوومه‌تى نوێى عيراقدا ڕوون كرده‌وه، كه به‌شدارى ده‌كات و ده‌يه‌وێ شانسێك بداته حكوومه‌تى تازه‌ى عيراق بۆ چاره‌سه‌ركردنى كێشه‌كانى هه‌ولێر و به‌غدا، هيوايشى خواست په‌يوه‌ندييه‌كانى توركيا له‌گه‌ڵ عيراق و هه‌رێمى كوردستان باشتر ببن.
ئێواره‌ى ئه‌مڕۆش دواى ته‌واوبوونى كار و چالاكييه‌كانى ڕۆژى يه‌كه‌مى كۆڕبه‌ندى ئابووريى جيهان، به‌ڕێز نێچيرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ سه‌رۆك و سه‌رۆك وه‌زيران و سه‌ركرده‌ى وڵاتانى جيهان كه به‌شدارييان له كۆڕبه‌نده‌كه‌دا كردووه، له‌سه‌ر بانگهێشتى به‌ڕێز سه‌ركۆمارى توركيا، به‌شدارى له ئێواره‌خوانێكى تايبه‌تدا كرد.
سه‌رله‌به‌يانيى ئه‌مڕۆش به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زيرانى هه‌رێمى كوردستان و شاندى ياوه‌رى له‌گه‌ڵ دامه‌زرێنه‌ر و سه‌رۆكى كۆڕبه‌ندى ئابووريى جيهان به‌ڕێز پرۆفيسۆر "كلاوس شواب" كۆ بووه‌وه و له ديدارێكدا ڕه‌وشى عيراق و هه‌رێمى كوردستان و ناوچه‌كه، خرانه به‌ر باس. به‌ڕێز "شواب" پێشكه‌وتنه‌كانى كوردستان و داڵده‌دانى زياتر له يه‌ك مليۆن په‌نابه‌ر و ئاواره‌ى به‌رز نرخاند، كه جێگه‌ى سوپاس و پێزانينى كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تييه.
هه‌روه‌ها ڕايگه‌ياند جيهان به گشتى و وڵاتانى كۆمه‌كبه‌خش به تايبه‌تى ده‌بێ ئاوڕى زياتر له هه‌رێمى كوردستان بده‌نه‌وه، هيوايشى خواست له ئاينده‌‌دا بتوانن سه‌ردانى كوردستان بكه‌ن. به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زيرانيش بانگهێشتى كردن بۆ ئه‌وه‌ى سه‌ردانى كوردستان و هيواى خواست ده‌رفه‌ت بێته ئاراوه كه هاوشێوه‌ى كۆڕبه‌ندى ئابوورى جيهان له كوردستانيش ساز بكه‌ن.
شاندى ياوه‌رى به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زيرانى هه‌رێمى كوردستان كه له به‌ڕێزان قوباد تاڵه‌بانى جێگرى سه‌رۆك وه‌زيران، ئاشتى هه‌ورامى وه‌زيرى سه‌رچاوه سروشتييه‌كان، ڕێباز حه‌ملان وه‌زيرى دارايى و ئابوورى، عه‌لى سندى وه‌زيرى پلاندانان، فه‌لاح مسته‌فا به‌رپرسى فه‌رمانگه‌ى په‌يوه‌ندييه‌كانى ده‌ره‌وه و سه‌فين دزه‌يى وته‌بێژى فه‌رميى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان پێكهاتبوون، له چه‌ندين پانێلى جياجياى كۆڕبه‌نده‌كه و ده‌رباره‌ى چه‌ندين بابه‌تى جۆراوجۆر، به‌شدارييه‌كى كارايان كرد و سبه‌ى له ڕۆژى دووه‌مى كۆڕبه‌نده‌كه‌شدا به هه‌مان شێوه به‌شدارى له پانێله‌كاندا ده‌كه‌ن.
نێچیرڤان بارزانى پێشوازى له دوو كۆنگرێسمانى ئه‌مه‌ریكى ده‌كات
سه‌رله‌به‌یانیى ئه‌مڕۆ 27ى ئه‌یلوولى 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان پێشوازى له هه‌ردوو كۆنگرێسمانى ئه‌مه‌ریكى به‌ڕێزان "ئاده‌م كینزنگه‌ر" و جۆرج هۆڵدینگ" كرد.
له دیدارێكدا كۆنگرێسمانان خۆشحاڵیى خۆیان به پێشكه‌وتنه‌كانى هه‌رێمى كوردستان نیشان دا و، دووپاتیان كرده‌وه هه‌رێمى كوردستان سوودێكى زۆر باشى له‌و ده‌رفه‌ته وه‌رگرتووه كه دواى ڕووخاندنى ڕژێمى دكتاتۆریى به‌عس هاتۆته ئاراوه و، ئه‌زموون و پێشكه‌وتنه‌كانى هه‌رێمى كوردستان بۆ حكوومه‌ت و گه‌لى ئه‌مه‌ریكا نموونه‌ى سه‌ركه‌وتنن، بۆیه ئه‌مه‌ریكا هه‌رگیز پشت له هه‌رێمى كوردستان ناكات و هه‌میشه هاوكارى ده‌كات، به تایبه‌تیش كه ئێستا له جیاتى هه‌موو جیهانى ئازاد، له جه‌نگێكدا كه ئه‌مه‌ریكا سه‌رپه‌ر‌شتى ده‌كات، زۆر ئازایانه ڕووبه‌ڕووى تیرۆر بووه‌ته‌وه.
كۆنگرێسمانان هه‌روه‌ها باسیان له ڕه‌وش و بارودۆخى مرۆییى ئاواره‌كان له هه‌رێمى كوردستان كرد و سوپاسى حكوومه‌ت و خه‌ڵكى هه‌رێمى كوردستانیان كرد بۆ به‌هاناوه‌چوون و حه‌واندنه‌وه‌ى ئاواره و په‌نابه‌ران، كه له هه‌موو پێكهاته نه‌ته‌وه‌یى و ئایینییه‌كانى عیراق و سووریاش، ڕوویان له هه‌رێمى كوردستان كردووه و له‌مباره‌یه‌وه هیچ كه‌مته‌رخه‌مییه‌كى نه‌كردووه. جه‌ختیشیان له‌وه كرده‌وه كاتێك گه‌ڕانه‌وه ئه‌مه‌ریكا داوا ده‌كه‌ن پشتگیریى باشتر له هه‌رێمى كوردستان و هاوكاریى زیاترى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان بكرێت، بۆ ئه‌وه‌ى بتوانێت به شێوه‌یه‌كى باشتر هاوكاریى ئاواره و په‌نابه‌ران بكات.
لاى خۆیه‌وه به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران، خۆشحاڵیى خۆى به سه‌ردانیان بۆ هه‌رێمى كوردستان ده‌ربڕى و سوپاسى ئه‌مه‌ریكا و كۆنگرێس و خه‌ڵكى ئه‌مه‌ریكى كرد كه هه‌ر له سه‌ره‌تاى ڕاپه‌ڕینه‌وه پشتگیرییان له هه‌رێمى كوردستان كردووه. ده‌رباره‌ى جه‌نگى دژى تیرۆریش، دووپاتى كرده‌وه ئه‌مڕۆ هه‌رێمى كوردستان له‌پێناو پاراستنى ئاشتى و دیموكراسى و پێكه‌وه‌ژیان، ڕووبه‌ڕووى هێزێكى دڕنده‌ى تاریك بووه‌ته‌وه. هه‌روه‌ها سوپاسى ئه‌مه‌ریكاى كرد كه هاوكاریى سه‌ربازیى پێشمه‌رگه ده‌كات و جه‌ختیشى له‌وه كرده‌وه كه پێشمه‌رگه پێویستى به هاوكارى و پشتگیریى زیاتره. ئاماژه‌ى به ڕه‌وشى ئاواره‌كانیش دا و داواى كرد ئه‌مه‌ریكا و كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى ئاوڕى جددیتر و زیاتریان لێ بده‌نه‌وه و هاوكارییان بكه‌ن.
ده‌رباره‌ى به‌شداریى هه‌رێمى كوردستان له حكوومه‌تى نوێى عیراقدا، به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران دووپاتى كرده‌وه هه‌رێمى كوردستان خوازیارى ئه‌وه‌یه هه‌موو كێشه‌كانى له‌گه‌ڵ حكوومه‌تى عیراق چاره‌سه‌ر بكات و به بڕیارى به‌شداریكردنیشى له حكوومه‌تدا، ده‌رفه‌تێكى به سه‌رۆك وه‌زیران به‌ڕێز عه‌ببادى داوه بۆ چاره‌سه‌ركردنى كێشه‌كان. له كۆتاییى دیداره‌كه‌دا په‌یوه‌ندییه‌كانى هه‌رێمى كوردستان و ئه‌مه‌ریكا تاوتوێ كران و، هه‌ردوولا داكۆكییان له‌سه‌ر په‌ره‌پێدان و به‌رزكردنه‌وه‌ى زیاترى ئاستى په‌یوه‌ندییه‌كان كرده‌وه.
نوێنەرایەتیی هەرێمى کوردستان لە تاران بەشداریی لە ڕێوڕەسمی رۆژى جیهانى ئاشتیدا کرد کە لە لایەن مۆزەخانەى ئاشتى تاران بەرێوەچوو.
لەدواى بانگهێشتێکى فەرمى لە لایەن مۆزەخانەى ئاشتى تاران بەبۆنەى رۆژى جیهانى ئاشتى هەر یەک لە "سۆران عەلی ئەمین" بەرێوەبەریی پەیوەندییەکان و ڕاگەیاندنیی نوێنەرایەتیی هەرێمى کوردستان و "سەلام عارف روشدى" ئەندامی نوێنەرایەتیی هەرێمى کوردستان بەشداریان لە ڕێوڕەسمی رۆژى جیهانى ئاشتیدا کرد کە لە لایەن مۆزەخانەى ئاشتى تاران و بە ئامادەبوونی چەندین کەسایەتیی پایەبەرزیی ئێرانی لە هۆڵی مۆزەخانەى ئاشتى لە شاری تاران بەرێوەچوو.
لەم بەرنامەیەدا ژمارەیەک لە دیپلۆماتە بیانییەکان بەشداربوون لەگەڵ هەندێک بەرپرسی کۆمارى ئیسلامى ئێران لەوانە: دکتۆر "سەید محەمەد خاتەمى" سەرۆک کۆمارى پێشووى ئێران، "گری لۆییس" نوێنەریی نیشتەجێی و باڵیۆزی ڕێکخراوەی نەتەوە یەکگرتووەکان لە تاران، "ئەحمەد موحیت تەباتەبایی" جێگری سەرۆکی کۆمیتەی نەتەوەیی مۆزەخانەکانی ئێران، "محەمەد بەهەشتی" سەرۆکی کۆمیتەی نەتەوەیی مۆزەخانەکانی ئێران و چەندین کەسایەتیی دیکەی بیانی و ئێرانی.
لە سەرەتای ڕێوڕەسمی رۆژى جیهانى ئاشتیدا پەیامی بریندارانی کیمیایی و هەروەها "ئێستێر کیش لارووش" بەرپرسی نووسینگەی ناوچەیی یۆنسکۆ لە تاران خوێندرایەوە، پاشان "محەمەد ڕەجایی موقەدەم" بریکاریی ناوەندیی زانیارییەکانی ڕێکخراوەی نەتەوە یەکگرتووەکان لە تاران، پەیامى "بانکى مۆن" سکرتێرى گشتیی ڕێکخراوەی نەتەوە یەکگرتووەکان خوێندەوە.
لە درێژەی ئەم ڕێوڕەسمەدا دکتۆر "سەید محەمەد خاتەمى" سەرۆک کۆمارى پێشووى ئێران وتارێکی پێشکەش کرد و لە کۆتاییدا "گری لۆییس" نوێنەریی نیشتەجێی ڕێکخراوەی نەتەوە یەکگرتووەکان لە تاران چەند وتەیەکی پێشکەش کرد.
