سرویس: بین‌الملل ـ «ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در تهران در گفت‌وگوی مشروح با تسنیم از تلاش مشترک سه کشور عربی کنار ترکیه برای تشکیل اقلیم سنی خبر داد و گفت: امارات، قطر، عربستان سعودی و ترکیه به‌دنبال این پروژه هستند.

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، «ناظم دباغ» نماینده‌ حکومت اقلیم کردستان در ایران است. یعنی هماهنگی روابط ایران و منطقه کردستان عراق از طریق او انجام می‌شود.وی همچنین در پرونده خود، نمایندگی «جلال طالبانی» رئیس جمهور سابق عراق و اتحادیه میهنی کردستان عراق را دارد.

«ناظم دباغ» یکی از شناخته‌شده‌ترین مردان سیاسی کردستان عراق است که در دو دهه اخیر با ایران به عنوان نماینده کردستان رابطه داشته است.

«ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در تهران در گفت‌وگوی مشروح با خبرنگاران تسنیم به سئوالات مختلف درباره آخرین تحولات عراق و منطقه کردستان عراق پاسخ داد.

متن کامل این مصاحبه به این شرح است:

خبرگزاری تسنیم: در ابتدا تصویر کلی از اوضاع  فعلی عراق و همچنین اقلیم کردستان ارائه کنید؟

ناظم دباغ: متاسفانه بحران مالی و جنگ علیه تروریست‌ها و داعش همچنان ادامه دارد و افت قیمت نفت به این بحران دامن زده است.

قیمت نفت به کمتر از 40 دلار رسیده است در حالیکه هزینه‌های استخراج نفت هم بسیار بالاست.

مسائل سیاسی، وضعیت عراق در کل، مناسب نیست و مشکلات فراوانی میان گروه‌های سیاسی یا نهادهای دولتی وجود دارد البته تلاش می‌کنند برای این‌که بتوانند با یکدیگر کنار بیایند و مشکلات را حل کنند.

شخصا بر این باورم که کار سخت است، چرا سخت است؟ چون متاسفانه برخی گروه‌ها به جای اینکه دنبال منافع ملی و مردم باشند به فکر منافع حزبی و جناحی خود بوده اند.باید در تفکر و نگرش خود تغییر ایجاد کنند.

خلأ آقای طالبانی یکی از مشکلات اساسی در عرصه عراق است

اقلیم کردستان هم شما خودتان مطلع هستید که مشکلات خاص خودش را دارد. شاید علت یکی از این مشکلات، بحران‌های مالی و سیاسی باشد.البته یکی از دلایل مشکلات در عراق و اقلیم هم خلاء آقای جلال طالبانی در عرصه سیاسی است، ولی در کردستان این خلاء بیشتر به چشم می‌آید.

متاسفانه بیماری آقای طالبانی به نوعی مدیریت سیاسی در اقلیم کردستان را یکطرفه کرده است.

در زمان گذشته،‌ هماهنگی‌های لازم میان آقای طالبانی و آقای بارزانی وجود داشت و در آن زمان دسترسی و امکان بیشتری برای حل مشکلات وجود داشت ولی در حال حاضر این معادله به هم خورده است.

مشکل دیگر، مسئله داعش است. حضور این گروه در عراق و سوریه هم بحران ایجاد کرده است.

اما خوشبختانه اقلیم کردستان توانست پیشروی داعش را متوقف کند، نیروهای پیشمرگه جلوی پیشروی داعش را گرفتند و در ادامه توانستند حدود 90 درصد مناطق زیر سلطه داعش را آزاد کنند و از جمله شهر سنجار که اخیرا آزاد شد.

درحال حاضر مناطق اندکی از اقلیم کردستان که شاید کمتر از 10 درصد باشد، باقی مانده است که در تصرف داعش است و انشاءالله در آینده نزدیک هم این مناطق از سیطره داعش آزاد شود.

درگیری کار نبود؛ اختلافات وجود دارد

تسنیم: بحث اختلاف نظرها میان طالبانی و بارزانی، درگیری در منطقه کردستان و حمله به دفاتر احزاب که رسانه‌های خارجی به آن اشاره کرده بودند و بحث دخالت نظامی ترکیه در شمال عراق که بارزانی از آن استقبال کرد، ارزیابی شما از این مسائل چیست؟

دباغ: اولا هیچ درگیری میان اتحادیه میهنی کردستان و حزب دموکرات وجود نداشته است و به نظر من، در آینده هم نخواهیم داشت

ولی اختلافاتی که بود، بعد از آنکه جنبش تغییر یا گوران و بعضی گروه های سیاسی دیگر تظاهراتی را برگزار کردند، مسائلی پیش آمد. از نظر میزان تاثیرگذاربود در کردستان.

طبعا اختلافاتی وجود دارد و این اختلافات طبیعی است که در همه جا وجود دارد، چیز غیر طبیعی این است که این

اختلافات به جنگ تبدیل شود، همه احزاب بر درس‌گرفتن از تجربیات گذشته اصرار داریم و به همین دلیل تاکید

می‌کنم که درگیری رخ نداده اما اختلاف وجود دارد.

جزئیات درگیری اقلیم کردستان عراق

تسنیم: یعنی شما حمله به دفاتر احزاب در منطقه کردستان و آتش زدن آنها را رد می‌کنید؟

دباغ: بله، متاسفانه خبر به درستی منتقل نشده است، در مجموع باید بگویم وقتی تظاهراتی برگزار می‌شود، اتفاقات ناخواسته‌ای هم رخ می‌دهد، ما حمله به دفاتر را محکوم کردیم حتی خود گروه‌‌های دیگر هم حمله به دفاتر و به آتش کشیدن آن را محکوم کردند. وقتی به دفتری حمله شود، آن دفتر نگهبان دارد و هنگام حمله طبیعی است که آن نگهبان شلیک کند، ممکن است برخی هوایی شلیک کنند و برخی متاسفانه به شکل دیگری برخورد کنند، که به همین سبب چند نفر شهید و زخمی شدند و دفاتر مختلفی را هم به آتش کشیدند.

حزب دموکرات که ریاست اقلیم و رئیس دولت را در اختیار دارد اقداماتی را انجام دادند که مورد انتقاد قرار گرفت، مخصوصا مخالفت با بازگشت رئیس پارلمان، مذاکرات ادامه داشت که مدت کوتاهی بعد این مسائل تمام شد و در حال حاضر مذاکره میان گروه‌های سیاسی مختلف ادامه دارد و  امیدواریم در آینده به نتیجه دلخواه برسیم.

موضوع بعدی این است که اختلاف بر سر چیست؟ دلیل این مشکل قانون اساسی اقلیم کردستان و انتخاب رئیس اقلیم بود. رئیس اقلیم کردستان بر اساس قانون اساسی دو بار پیاپی حق نامزد شدن را دارد. ریاست آقای بارزانی در اقلیم برای دو سال هم تمدید شد که این مدت به پایان رسیده و اکنون برای دو سال آینده، درخواست شد که این دو سال هم برای ریاست آقای بارزانی تمدید شود.

حزب دمکرات کردستان درخواست داد تا ریاست وی تمدید شود، همزمان پیشنهادی درباره شیوه برگزاری انتخابات و تجدید نظر در اختیارات رئیس اقلیم مطرح شد و اینکه قانون اساسی اقلیم کردستان در ارتباط با اختیارات رئیس اقلیم و رئیس حکومت مورد بازنگری قرار گیرد که این مسائل تاکنون حل نشده است و باعث ایجاد اختلافات شده است.

مشکلات بین دولت مرکزی و اقلیم کردستان به قوت خود باقی است

تسنیم: به مسئله بودجه اشاره کردید الان مسئله اقلیم با دولت مرکزی عراق به کجا رسیده است،

آیا بحث مشکلات قبلی پابرجاست یا حل شده است؟

دباغ: این مشکلات همچنان پابرجاست و حل نشده و تاکنون حکومت اقلیم کردستان چندین بار آمادگی خود را برای مذاکره با بغداد اعلام کرده است و انتظار داشتیم از طرف بغداد، زمانی تعیین شود. بغداد پیش شرطی تعیین کرده که اقلیم کردستان زیر بار آن نرفته و نمی‌رود.

باید بنشینیم و با هم مذاکره کنیم . ما در چارچوب قانون اساسی عراق به عراق پایبندیم. ولی هر کس بر اساس نظر

خود قانون اساسی را تفسیر می‌کند در حالی که قانون اساسی تفسیر نمی‌خواهد. آنچه مشخص است، ما به عنوان اقلیم کردستان و سیستم فدرالی در چارچوب قانون اساسی حضور داریم. ما قبلا از روز تشکیل پارلمان عراق چند پیشنهاد داشتیم به توافق اولیه هم رسیدیم که پروژه قانون نفت، قانون پیشمرگه، پروژه روابط میان اقلیم کردستان و بغداد که متاسفانه دولت مرکزی تاکنون به آن توجه نکرده اند و هنوز به نتیجه نرسیده است.

تسنیم: تاکنون چند  درصد از مسائل موجود میان دو طرف حل شده است؟

دباغ: تا زمانی که مذاکره‌ای صورت نگیرد نمی‌توان گفت چند درصد مسائل حل شده است. تجارب گذشته، ما را ترسانده است.  درست است که تا حدی استفاده نکردیم. ولی به لحاظ مدیریت استقلال اقتصادی، از طرف اقلیم کردستان به پیشرفت‌های زیادی دست یافتیم.

تسنیم: یعنی حضور رئیس جمهور کُرد در ساختار قدرت هم نتوانسته مشکلات میان اربیل و بغداد را حل کند؟

دباغ: مسئله رئیس جمهوری نیست، مسئله شخص است، آقای طالبانی جایگاه ویژه‌ای در عراق هنگامی که رئیس جمهور بود، داشت، آیت الله سیستانی گفتند که آقای طالبانی سوپاپ اطمینان عراق است.امروز خلاء حضور آقای طالبانی در صحنه‌ی سیاست را هم درک می کنند.

فروش نفت کردستان عراق به ترکیه هم قانونی است و هم قانونی نیست

تسنیم: دولت عراق در حال حاضر، اقلیم کردستان را متهم می‌کند که فروش نفت بدون اجازه

دولت مرکزی انجام می‌شود، آیا این غیرقانونی نیست؟

دباغ: می‌‌توانیم بگوییم قانونی است و می‌توانیم بگوییم قانونی نیست. ما از روز اولی که قانون اساسی عراق تصویب

شد، پروژه‌ی قانون نفت را به همه گروه‌‌های سیاسی تقدیم کردیم که در این پروژه به اقلیم اختیار داده، نه فقط اقلیم

کردستان، به هر اقلیمی که در آینده در عراق ایجاد شود. قانون اساسی عراق این اجازه را می ‌دهد که هر سه استان عراق یا بیشتر نظرسنجی کنند و اقلیم یا فدرالی ایجاد کنند.

تسنیم: همه اقلیم‌ها زیر نظر دولت مرکزی خواهد بود؟

دباغ: همه زیر نظر دولت مرکزی است. در این پروژه قانون، اختیارات به اقلیم داده شده،‌ نگفته اقلیم کردستان،گفته است هر اقلیمی که در عراق تشکیل می‌شود که اولین اقلیم، اقلیم کردستان است

 چگونه قرارداد نفتی منعقد کند، چطور بازاریابی کند و چگونه بفروشد. ولی در مجموع ما توافقی داریم که درآمد عراق متعلق به همه عراقی‌هاست.

مناطقی که نفت سرشار دارند، مناطق شمالی و جنوبی عراق هستند.این تعلل‌ها باعث شد که ما منتظر سیاست دولت مرکزی عراق نباشیم. به همین دلیل اگر کسی به کردستان عراق رفته باشد، پیشرفت این منطقه را به خوبی احساس می‌کند.

پیشرفتی که ما داریم درست است که به اندازه نیازهای مردم نیست،اما برای درک سطح پیشرفت اقلیم کردستان این را در نظر بگیرید که از نظر پیشرفت، تمام عراق مثل یک روستا است و اقلیم مثل یک شهر.

از لحاظ پیشرفت عمومی و رفاه و تفریح مردم، گردشگری، برق و ... درباره برق مثلا، قبلا کل کردستان فقط 160 مگاوات برق داشت،‌اما اکنون بیشتر از سه هزار مگاوات برق تولید می‌کند.

البته این اقدامات ما تمام خواسته‌های مردم را برآورده نمی‌کند، مخصوصا این دو سال اخیر، بحران بودجه جلوی این روند پیشرفت را گرفت.

ولی خوب شما عراق را نظر بگیرید، در عراق احساس نمی‌کنید که برق وجود دارد علاوه بر آن میلیاردها دلار در این زمینه هزینه شد که وزیر برق سابق عراق در دستگاه قضایی پرونده دارد. این عوامل باعث شد که ما کار خودمان را انجام دهیم و بیاییم با هم توافق کنیم.چون که ما 17 درصد از بودجه دولت عراق طلب داریم. خوب ما نفت

می‌فروشیم، حساب می‌کنیم برابر با استحقاقات یعنی سهم خودمان بر اساس آن 17 درصد از درآمد عراق را

برمی‌داریم، دولت عراق اضافه‌اش را از ما بگیرد.

پول فروش نفت اقلیم را به دولت عراق نمی‌دهیم

تسنیم: یعنی شما نفتی را که می‌فروشید، پولش را به دولت مرکزی عراق می‌دهید؟

دباغ: خیر، ما نمی‌خواهیم زیر بار سیاست تعصب و تندرویی برخی مقامات عراقی برویم، ما می‌گوییم بیایید حساب کنید. بندر جیحان متعلق به عراق است،‌ اما کنترل آن به دست عراق و ترکیه است، متاسفانه اعتماد میان ما از بین رفته است و اکنون کسانی در عراق می‌خواهند کردها را به حاشیه برانند.

تسنیم: آیا ورود نظامیان ترکیه به خاک عراق با هماهنگی کُردها صورت گرفته  است یا خیر. چون آقای بارزانی در این باره نظری دارند، ظاهرا آقای بارزانی در جریان سفر به عربستان و دیدار با ملک سلمان از ورود نظامیان ترکیه حمایت کرده و آن را در راستای منافع کردها و اهل تسنن دانسته است؟

دباغ: این صحت ندارد، من دقیقش را می‌گویم، ما کُردها مشکلاتی در عراق داریم، با این حال ما نمی‌خواهیم وارد مشکلات منطقه‌ای و مذهبی شویم، درست است که ما کُردهای سنی هستیم، اما شیعه هم داریم،‌امروز در  عراق، تلاطم (برخورد) میان شیعه و سنی است، برخورد میان ترکیه و قطر و آمریکا و عربستان و ... است. در شرایط کنونی، ما به دنبال حفظ منافع اقلیم کردستان عراق هستیم و هر گاه کسی به سمت ما دست دراز کرد، ما هم دستان خود را دراز می‌کنیم.

درباره مسئله حضور ترکیه در اقلیم کردستان  عراق باید بگویم که حضور ترکیه در اقلیم کردستان مربوط به امروز نیست بلکه حضور ترکیه از سال 1983 میلادی بر اساس توافقی بوده که میان ترکیه و دولت مرکزی عراق امضا شده که ترکیه حق دارد وارد زمین عراق شده و عراق هم وارد زمین ترکیه شود(برای مقابله با کردهای ترکیه) . از روزی که ترکیه وارد خاک عراق شد، همچنان در آن باقی مانده است.آن مناطق از مناطقی که تازگی وارد آن شده یعنی در اطراف موصل(بعیشقه)،‌جدا است.

ورود نظامیان ترکیه بر اساس توافق میان اهل سنت عراق، ترکیه،‌ عربستان و قطر صورت گرفت

اما ارتش ترکیه که وارد منطقه بعیشقه در نزدیک موصل شده، حرف و حدیث زیادی درباره آن و حتی اختلافاتی درباره تعداد نظامیان آن وجود دارد. شاید کُردها در زمینه عبور آنها چشم پوشی کرده، چون از منطقه تحت سیطره آنها(کردستان عراق) وارد عراق شده اند، ولی ورود نظامیان ترکیه بر اساس توافق میان اهل سنت عراق و ترکیه، عربستان سعودی و قطر صورت گرفته است. یعنی وزیر دفاع عراق(که سنی مذهب است) خودش به این منطقه رفته و از آنجا  دیدار کرده است.

مثلا اثیل النجیفی استاندار موصل(که بعد از هجوم داعش برکنار شده است) خودش با دولت ترکیه توافق کرده است که آنها بیایند نیروهای الحشد الشعبی را که از اهل سنت هستند، آموزش دهند برای آزادی موصل. ولی درباره تعداد نظامیانی که آمده‌اند، بیشتر است، ولی در کل ما از هر نیرویی استقبال می‌کنیم ،همچنانکه قبلا از کمک‌های دولت ایران به کُردها برای مبارزه با داعش استقبال کردیم.

نظامیان ترکیه از منطقه کردستان عراق عبور کردند

تسنیم: اینجا بحث فرق می‌کند، خود دولت مرکزی عراق و گروه‌های سیاسی عراق مخالف حضور نظامیان ترکیه هستند، آیا  دولت اقلیم مخالف حضور نظامیان ترکیه هست؟

دباغ: دولت اقلیم کردستان با توافق ترکیه و عراق موافق هستند، ما مخالف اقدامات دولت عراق نیستیم، ما مخالف

آن نیستیم که دولت عراق از اقتدار خود دفاع کند، بغداد برود از طریق مجامع بین المللی از جمله سازمان ملل و شورای امنیت شکایت کند.گفتم که نظامیان ترکیه از منطقه ما(منطقه کردستان عراق) عبور کردند.

تسنیم: اینکه شما می‌فرمایید ایران هم کمک کند، ترکیه هم کمک کند، ما استقبال می‌کنیم، نگاه ما و ترکیه نسبت به رخدادهای‌ منطقه‌ای تفاوت دارد، در حالی که ترکیه یکی از کشورهایی است که به داعش کمک می‌کند و داعش بیشترین لطمه‌ها و ضربات را به کُردها زده است، این چگونه با هم همخوانی دارد که شما از کسی کمک می‌گیرید که از گروهی حمایت کرده است که بیشترین ضربات و لطمات را به شما زده است؟

دباغ: ما به  عنوان کُردها از داعش متضرر شده ایم همان طور که در زمان صدام متضرر شدیم، ما از روابط خوبمان با جمهوری اسلامی ایران بهره بردیم و از یک لحاظ هم از روابط خود با ترکیه بهره بردیم، چرا که تنها کشوری که

اجازه داد نفت از منطقه اقلیم کردستان عراق صادر شود، ترکیه بود، ما نمی‌توانیم خود را محدود کنیم، ما دنبال راه باز کردن هستیم. شما اگر بخواهید از جنگ دور شوید باید راه دیپلماسی را فعال کنید، خود آقای بارزانی در ترکیه گفت، ایران نباید از ما ناراحت شود که ما به ترکیه می‌آییم و ترکیه هم نباید از ما ناراحت شود وقتی به ایران می‌رویم، معنایش این است که ما برای هر دو کشور اهمیت قائلیم.

ورود نظامیان ترکیه به عراق بدون اطلاع دولت نقض حاکمیت عراق است

تسنیم: ببخشید، شما در اینجا دو مبحث را خلط کردید، یکی روابط کشورها که بحثی جداگانه‌ است و یکی حفظ حاکمیت که در واقع همه گروه‌ها و جریان‌های سیاسی عراق بر این مسئله(حفظ حاکمیت ملی و تمامیت ارضی کشورشان) تاکید می‌کنند، موضع شما درباره ورود نظامیان ترکیه به خاک عراق چیست؟

دباغ: موضع دولت اقلیم کردستان این است که ورود نظامیان ترکیه بدون توافق و اطلاع دولت عراق، نقض حاکمیت عراق است.

تسنیم: اما نظامیان ترکیه بدون اطلاع دولت عراق وارد شدند و شما (مسئولان منطقه کردستان عراق) هم از آن استقبال کردید؟

دباغ: من می‌گویم بدون اطلاع عراقی ها نبوده است. در منطقه کردستان زمانی  هماهنگی لازم وجود داشت (میان بغداد و اربیل) و مشکلات و اختلافات در آن زمان کمتر بود، ولی امروز خلائی ایجاد شده است که نیاز به فردی مثل آقای طالبانی دارد.

تسنیم: برخی منابع خبری از تشکیل اقلیم سُنی خبر می‌دهند و ورود نظامیان ترکیه را در این راستا ارزیابی می‌کنند. با توجه به مقاله عبدالباری عطوان سردبیر روزنامه رای الیوم که نوشته بود: جان بولتون (از مقامات سابق دولت آمریکا) از قطعی بودن تشکیل اقلیم سنی در مناطق تحت اشغال داعش در شرق سوریه و غرب عراق به موازات یک کشور شیعی در جنوب عراق و کردها در شمال این کشور سخن گفته است، عطوان می‌گوید هدف آنها در نهایت تشکیل یک اقلیم سنی در عراق است، بعد اشاره می‌کند آنها می‌خواهند داعش را جمع کنند که این کار خیلی طول نمی‌کشد و این امتیاز را هم می‌خواهند به کردها (منطقه کردستان عراق) بدهند به ویژه این‌که آزادسازی موصل توسط کردها انجام شود و نمی‌خواهند موصل به دست نیروهای مردمی عراق آزاد شود، نظر شما در این زمینه چیست؟

دباغ: این حرف‌ها را عبدالباری عطوان حالا می‌گوید، در حالی که نوشیروان مصطفی در سال 1988 میلادی یادداشتی با عنوان "عراق کردی، عراق شیعی و عراق سنی منتشر کرد که چندین بار در این زمینه بحث و بررسی شد و ما هم با دوستان خود در جمهوری اسلامی ایران از طریق اتحادیه میهنی کردستان چندین بار صحبت کردیم و گفتیم این نظر نوشیروان مصطفی است نه اتحادیه میهنی کردستان.

تسنیم: البته عطوان نظر جان بولتون را آورده است؟

دباغ: این نظر و دیدگاه مربوط به امروز نیست و بعدا امثال جان بولتون آن را مطرح کردند.

سه کشور عربی و ترکیه به دنبال پروژه تجزیه عراق

تسنیم: ورود نظامیان ترکیه به این نظریه(تجزیه عراق) قوت بخشیده، نظر شما چیست؟

دباغ:تحلیل خود من این است که امارات، قطر، عربستان سعودی و ترکیه دنبال این پروژه (تشکیل اقلیم سنی و تجزیه عراق) هستند. من صددرصد معتقدم که تلاش ترکیه در راستای ایجاد اقلیم سنی درعراق و در چارچوپ میراث امپراطوری عثمانی است.

در ابتدای سخنانم هم گفتم در عراق اختلافات مذهبی وجود دارد. ما بر همپیمانی کُردها با شیعیان تاکید می‌کنیم و آن را ضامن حقوقمان می‌دانیم و بارها بر این مسئله تاکید کرده ام، چرا که در طول تاریخ، سنی‌های عرب با ما(کردها) دشمنی کرده‌اند، ولی شیعیان مانند ما مظلوم بوده‌اند.

از ایده تشکیل اقلیم‌ها در عراق حمایت می‌کنیم

تسنیم: آیا شما از ایده تشکیل اقلیم اهل سنت در عراق حمایت می‌کنید؟

دباغ: ما از ایده تشکیل اقلیم‌ها در عراق حمایت می‌کنیم، اقلیم کردستان عراق را در قانون اساسی تصویب کردیم،‌امکان وجود چند اقلیم در چارچوب قانون اساسی و زیر نظر دولت مرکزی وجود دارد.

تشکیل دولت سنی در عراق خیالی بیش نیست

تسنیم: ولی برنامه آنها (دشمنان عراق) ایجاد دولت مستقل برای اهل سنت است؟

دباغ: اینها خیالاتی بیش نیست.چنین چیزی امکان ندارد. من سال 1964 میلادی برای  اولین بار زمانی که جوان بودم خدمت آقای جلال طالبانی رسیدم، تا حالا یکی از آرزوهایمان تشکیل دولت کردستان بوده، ولی می‌ دانم تحقق چنین آرزویی فعلا در این شرایط امکان پذیرنیست.

تسنیم: بحث آزاد شدن مناطق اشغالی را مطرح می‌کنیم، چرا هیچ هماهنگی میان کُردها و ارتش عراق برای آزادسازی این مناطق وجود ندارد و آیا مناطقی را که جزو کردستان نیست و در اختیار شما هست، آیا به دولت مرکزی  عراق برمی‌گردانید؟

دباغ: هر جایی که جزء کردستان عراق نیست، همین فردا بخواهند تحویل می‌دهیم.

تسنیم: در حال حاضر دولت عراق درگیر جنگ با گروه تروریستی داعش است و اگر جنگ تمام شود،‌آیا شما از این مناطقی که در اختیار گرفته‌اید،‌خارج نمی‌شوید؟

دباغ: ما در کل چشم طمع به زمین هیچ کسی نداریم.

تسنیم: کرکوک چطور؟

دباغ: کرکوک متعلق به کردستان است.

تسنیم: ترکمان‌ها و عرب‌ها هم ادعا می‌کنند کرکوک متعلق به آنهاست و می‌گویند شما دست به تغییر بافت جمعیتی در این شهر زده‌اید، قبول دارید؟

دباغ: کردستان ابتدا در قلمرو امپراطوری ایران قرار داشت، بعدا جز عثمانی بود، یعنی نه عراقی وجود داشت نه سوریه‌ای. در جنگ چالدران که متاسفانه با شکست ایران در برابر عثمانی همراه شد، امپراطوری عثمانی گسترش

یافت و سرزمین‌هایی به کنترل آن درآمد که کُردی بود و کردها ساکن آن مناطق بودند و این مناطق بین عباسی و عثمانی تقسیم شد. پس از جنگ جهانی اول،با فروپاشی دولت عثمانی، عراق تشکیل شد، وقتی عراق را تاسیس کردند یک بخش از سرزمین ترکیه و یک بخش از سرزمین ایران و یک بخش از سرزمین سعودی و اردن را دادند و سوریه را تشکیل دادند. اگر این نکته را مورد ملاحظه و دقت قرار دهید، مشکلاتی در نینوا و موصل و اسکندرون رخ داد، موصل را هم به عراق دادند و در قسمت سوریه، اسکندرون را به ترکیه دادند. نقشه ولایت موصل را نشان دهید، ولایت موصل را قبول دارم که تا کجا منطقه کُردی و تا کجا منطقه عربی بوده است. آن مناطقی را که من اعلام کردم، یک بخش آن در منطقه موصل قرار دارد.

ما می‌گوییم که کرکوک در چارچوب جغرافیایی کردستان قرار دارد. حکومت بعثی فاشیستی صدام اقدام به تغییر بافت جمعیتی کرد، کرکوک اصلا شیعه نداشت، ترک‌هایی که در منطقه کرکوک هستند، کارمندان دولت عثمانی آن زمان بودند که آمدند. ماده 140 می گوید آنها که اصالتا و پدر و جدشان متعلق به کرکوک نیست، از این شهر بیرون بروند. چرا ماده 140 اجرا نمی‌شود.

مناطقی بود که قبلا هم ارتش عراق و هم پیشمرگه‌ها در آن حضور داشتند و از آن حمایت می‌کردند، ولی روزی که داعش آمد، ارتش عراق سلاح خود را بر زمین گذاشت،‌نیروهای پیشمرگه حضور خود را در این مناطق تقویت کردند.

درخواست آمریکا از کُردها برای آزاد سازی موصل

تسنیم: آقای دباغ چرا میان ارتش عراق و کُردها هماهنگی برای آزادی مناطق اشغالی وجود ندارد و سئوال مهمتر این است که آیا هماهنگی میان کُردها و آمریکایی‌ها برای آزادی موصل با مشارکت کُردها وجود دارد؟

دباغ: همیشه این درخواست از ما وجود داشته و این مسئله از سوی آمریکایی‌ها مطرح شده است.

درخواست همکاری نیروهای پیشمرگه و مشارکت در آزادسازی موصل مطرح شده است و ما هم با شروطی شرکت خواهیم کرد ولی تاکنون تصمیم نهایی نگرفته‌ایم و اگر تصمیم نهایی بگیریم قطعاً با همکاری همپیمانان خود بغداد اقدام خواهیم کرد.

تسنیم: چرا این هماهنگی میان دولت عراق و کردها وجود ندارد؟

دباغ: این درخواست باید از سوی عراق رسماً مطرح شود و ما شرط داریم و بدون همکاری و کمک عراق به پیشمرگه‌ها در زمینه تأمین سلاح، آموزش، حقوق و تدارکات نمی‌توان انتظار داشت کُردها در این جنگ مشارکت کنند.

تسنیم: پس سهم 17 درصدی که از دولت عراق می‌گیرید، برای چیست ؟

دباغ: ما این سهم را نگرفته‌ ایم.

تسنیم: فروش یکجانبه نفت را چگونه توجیه می‌کنید؟

دباغ: خوب اگر ما این کار را نمی‌کردیم، چطور می‌توانستیم با داعش بجنگیم.

تسنیم: درباره فروش نفت توسط داعش که می‌‌گویند از مناطق تحت کنترل شما عبور می‌کند و ترکیه آن را می‌خرد، نظرتان چیست؟

دباغ: این ادعایی واهی بیش نیست.

تسنیم: عربستان ائتلافی را با حضور 34 کشور تشکیل داده است جالب این است که در این ائتلاف، کشورهایی که قربانی تروریسم هستند مانند عراق و سوریه حضور ندارند، موضع حکومت اقلیم کردستان عراق در این باره چیست، به ویژه با توجه به اینکه برخی آن را ناتوی سنی نامیده‌اند؟

دباغ: به نظرم  باید منتظر بمانیم،هنوز زود است وارد برخی مسائل شویم‌، به نظرم بعد از ورود روسیه به منطقه(به نبرد مستقیم با تروریسم در سوریه)، تغییرات و تحولات جدید ایجاد شد و پس از توافق گروه پنج به علاوه یک و ایران، نقطه عطفی را ما شاهد هستیم ولی در کل حس من این  است که نوعی همپیمانی ورشو در برابر ناتو به وجود آید.  پیمان ورشو با فروپاشی شوروی، فروپاشید. ولی امروز حضور روسیه در منطقه قدرت‌نمایی است، به ویژه پس از اقدام ترکیه در سرنگون کردن جنگنده روسی که سبب شد روسیه سامانه موشکی اس 400 را به منطقه(سوریه) بیاورد. حضور پراکنده اروپایی‌ها در منطقه، پس از انفجارهای پاریس هر یک از کشورهای اروپایی تلاش می‌کند خود را از منطقه دور کند.

به نظر من، چین، روسیه و ایران شاید بنیانگذار به نوعی پیمان جدیدی مثل ورشو باشند .

ائتلاف مبارزه با تروریسم عربستان ضدیت با ایران است

تسنیم: برخی می‌گویند این ائتلاف(ائتلاف ادعایی عربستان علیه تروریسم) صوری است. چرا که برخی کشورها مانند لبنان که نامشان در این ائتلاف آمده، اعلام کرده‌اند در جریان این مسئله نیستند، بحث دیگر این است که این ائتلافی بر ضد ایران، عراق و سوریه است، تحلیل شما چیست؟

دباغ: این ائتلاف هر چه باشد، به نوعی ضدیت و دشمنی با ایران در آن هست، ولی من روزی در یک همایش گفتم که عمق استراتژیک ایران در عراق است.

در کل ایران به یک قدرت تبدیل شده است، قدرت ایران، آمریکا و غرب را وادار به عقب نشینی کرد، توافق پنج به علاوه یک با ایران، شرایطی به وجود آورده است که نمی‌توان ایران را نادیده گرفت. ولی منطقه خاورمیانه و کشورهای عربی حاشیه خلیج (فارس)، آن را قبول ندارند.

تسنیم: پس از تنش اخیر میان روسیه و ترکیه، خبرهایی وجود دارد مبنی بر اینکه روس‌ها درخواست‌هایی برای احداث پایگاه در اقلیم کردستان عراق داشته‌اند، تایید می‌کنید؟

دباغ: خیر، آنها کمک (تسلیحات) می‌فرستند وما هم دریافت می‌کنیم، ولی میزان این کمک‌ها کم است اما پایگاهی ندارند.

ترکیه در کردستان عراق پایگاه دارد

تسنیم: ترکیه در اقلیم کردستان عراق پایگاه دارد؟

دباغ: بله، پایگاه دارد، از قدیم از زمان صدام این پایگاه‌ها را داشته است، بالگرد، تانک و توپ و ... در این پایگاه دارد، تعداد نظامیان ترکیه مستقر در پایگاه‌های خود در  اقلیم کردستان مشخص نیست، در منطقه گارا و زاخو حضور دارند.

حضور پزشکان ایرانی در تیم معالج آقای طالبانی

تسنیم: در حال حاضر وضعیت جسمانی آقای طالبانی چگونه است؟

دباغ: وضعیت آقای طالبانی در حال حاضر مناسب است، پزشکان ایرانی نیز در تیم معالج آقای طالبانی حضور  دارند، دو هفته قبل، ایشان را به آلمان برای مداوا بردند، در حال حاضر در شهر سلیمانیه هستند و خوشبختانه از نظر سلامتی وضعیت مناسبی دارند.

گفت‌وگو از: حسن رستمی و عباس اصلانی

شناسه خبر: 950845  

سرویس: بین‌الملل ـ «ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان در تهران از درخواست آمریکایی‌ها از کُردهای عراق برای آزادسازی موصل خبر داد؛ اما در عین حال گفت که حکومت متبوعش هنوز تصمیمی در این خصوص نگرفته است.

«ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در تهران در گفت‌وگو با خبرنگار گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم از درخواست آمریکایی‌ها از کُردهای عراق برای آزادسازی موصل خبر داد اما در عین حال گفت که حکومت متبوعش هنوز تصمیمی در این خصوص اتخاذ نکرده است.

او که در جریان بازدید امروز خود از خبرگزاری تسنیم با خبرنگار ما در خصوص تحولات اخیر منطقه به‌ویژه آخرین تحولات عراق و اقلیم کردستان به گفت‌وگو نشست، در پاسخ به سؤالی مبنی بر درخواست‌ آمریکایی‌ها از اقلیم کردستان برای آزادسازی موصل و اینکه آیا هماهنگی میان کُردها و آمریکایی‌ها برای آزادی موصل با مشارکت کُردها وجود دارد، گفت: همیشه این درخواست از ما وجود داشته و این مسئله از سوی آمریکایی‌ها مطرح شده است.

ناظم دباغ افزود: درخواست همکاری نیروهای پیشمرگه و مشارکت در آزادسازی موصل مطرح شده است و ما هم با شروطی شرکت خواهیم کرد ولی تاکنون تصمیم نهایی نگرفته‌ایم و اگر تصمیم نهایی بگیریم قطعاً با همکاری همپیمانان خود در بغداد اقدام خواهیم کرد.

نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در تهران در تبیین شروط کردها برای هماهنگی با ارتش عراق در مقابله با گروه‌های تروریستی تکفیری اظهار داشت: این درخواست باید از سوی عراق رسماً مطرح شود و بدون همکاری و کمک عراق به پیشمرگه‌ها در زمینه تأمین سلاح، آموزش، حقوق و تدارکات نمی‌توان انتظار داشت کُردها در این جنگ مشارکت کنند.

شناسه خبر: 944766