«ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان در تهران در گفت‌وگو با «دیپلماسی ایرانی» بیان می‌کند اگر دولت مرکزی عراق پایبند به قانون اساسی به منظور حمایت از نیروهای پیشمرگه برای مقابله با داعش باشد، نیازی به چنین طرحی از سوی آمریکا نیست.

دیپلماسی ایرانی: کنگره آمریکا پیش نویس طرح تسلیح پیشمرگه‌ها و گروه‌های سنی در عراق را تصویب کرد که جنجال های فراوانی را در این کشور برپا کرد. طبق این طرح دولت آمریکا به طور مستقل با کردها و عشایر عراقی رابطه برقرار و آنها را مسلح خواهد کرد. نخست وزیر عراق بر مخالفت دولت فدرال با طرح کنگره آمریکا برای تسلیح نیروهای پیشمرگه و عشایر اهل سنت، مستقل از بغداد تأکید کرده است. دفتر «حیدر العبادی» در بیانیه‌ای اعلام کرد: هرگونه کمک‌های تسلیحاتی به عراق باید بر اساس برنامه‌ریزی‌های نظامی و تنها از طریق دولت مرکزی عراق انجام گیرد. اما مسئولان اقلیم کردستان عراق، این موضوع را متوجه دولت مرکزی دانسته و بیان می‌کنند در صورتی که دولت عراق به اصول قانون اساسی پایبند باشد و نیروهای پیشمرگه را جزو نیروهای عراقی بدانند، نیازی به کمک‌های خارجی نیست. البته این طرح، شروطی نیز دارد که باید به آن توجه شود. در این باره با «ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان در تهران گفت‌وگویی داشتیم که می‌خوانید:

آیا تصویب طرح کنگره آمریکا مبنی بر اینکه بدون اجازه دولت مرکزی عراق، می‌توانند کمک‌های نظامی به منطقه اقلیم کردستان داشته باشند، نقض قوانین داخلی عراق است؟

این مسأله از دو جنبه کردی و حقوقی مورد بررسی است. نخست آنکه اگر دولت مرکزی عراق پایبند به قانون اساسی به منظور حمایت از نیروهای پیشمرگه برای مقابله با داعش باشد، نیازی به چنین طرحی از سوی آمریکا نیست. دوم آنکه در طرح مصوب کنگره آمریکا برای ارسال کمک‌های نظامی به اقلیم کردستان شروطی تعیین شده است. از جمله آنکه این کمک‌ها توسط دولت مرکزی عراق ارسال می‌شود. دوم آنکه اگر دولت مرکزی یا اهل تسنن به نیروهای پیشمرگه به منظور مقابله با داعش کمک نکنند، کمک‌های نظامی بدون واسطه ارسال می‌شود. اما باز در این طرح تأکید شده که ارسال کمک‌های نظامی به اقلیم کردستان نباید بر مساله تجزیه عراق اثرگذار باشد.

تصویب چنین طرحی در کنگره آمریکا با واکنش دولت مرکزی عراق مواجه شده است، اقلیم کردستان برای حل این موضوعی چه اقدامی خواهد کرد؟

به نظر می‌رسد حکومت عراق دچار سوءظن شده است. اگر چنین سوءظنی وجود ندارد، تصویب چنین طرحی با واکنش روبه‌رو نمی‌شد. همه ما و حتی آمریکا در موقعیت مبارزه با داعش هستیم. امروز بیش از هر زمان دیگری نیاز به جنگ با داعش است. اگر دولت عراق نسبت به اقلیم کردستان حسن ظن داشته باشد، باید به جای واکنش منفی اعلام می‌کرد که همه ما عراقی و متحد هستیم و نیروهای پیشمرگه نیز جزو نیروهای دفاعی عراق به حساب می‌آیند. بنابراین هر اقدامی که برای ارتش و پلیس امنیت عراق صورت می‌گیرد برای نیروهای پیشمرگه نیز انجام می‌شود. در این صورت نیاز به دخالت خارجی نیست. اما متأسفانه تا این لحظه، مسئولان عراقی نتوانستند وحدت و ذهنیت یکپارچه‌بودن عراق را به‌وجود آورند. ما به عنوان کُرد و اهل تسنن وقتی مشاهد می‌کنیم که خارج از دولت مرکزی عراق، افرادی آمادگی ارسال کمک برای مبارزه با داعش را دارند، به طور حتم از گام‌های اولیه برداشته شده استقبال می‌کنیم و پس از آن وارد بررسی شرایط آنها می‌شویم.

زمان حمله داعش به منطقه اقلیم کرستان، تنها کشوری که به درخواست‌های اقلیم پاسخ داد، ایران بود. آیا اقدام آمریکا به منظور جبران عدم پاسخ به درخواست‌های اقلیم صورت می‌گیرد یا در مقابل همکاری‌های نظامی ایران است؟

هر واکنش، دخالت و کمکی که برای اقیلم کردستان فرستاده شد، به دور از واکنش از سوی این منطقه نبوده است. جمهوری اسلامی ایران نیز در روز اول نقش خود را ایفا و آقای بارزانی نیز از اقدام ایران تشکر کرد. به طور حتم همسایه نزدیکتر بوده و جزو وظایف همسایگی این است که وظیفه خود را زودتر انجام دهد. به نظرم امروز آمریکا به منظور تقویت نفوذ و حضور خود در منطقه به دنبال اجرای اینگونه اقدام‌هاست.

آیا این مصوبه زمینه‌ساز چالش میان همکاری‌های نظامی ایران و آمریکا که هر کدام با اقلیم دارند، نخواهد شد؟

بستگی دارد و نمی‌دانم نتیجه چه خواهد شد. در کل امروز شرایط مشترکی بین ایران و آمریکا به منظور مبارزه با داعش وجود دارد. اینکه در چه وضعیتی و تحت چه شرایطی کمک‌های آمریکا چه اثری دارد، عراق چنین شرایطی را وضع نکرده است. تأکید دولت عراق همواره بر این بوده که برای مبارزه با داعش به آنها کمک کنند و مورد حمایت قرار گیرند تا مناطقی که تحت تصرف داعش است، آزاد شود.

تا چه حد ممکن است اقدام کنگره به همکاری‌های نظامی میان ایران و آمریکا برای مبارزه داعش بیانجامد؟

به نظر می رسد بعد از نزدیکی میان ایران و آمریکا در پرونده هسته‌ای، شرایط به گونه‌ای فراهم شده که نزدیکی تهران ـ واشنگتن بیشتر شود. البته باید به مشروط بودن طرح کنگره آمریکا و مسلح کردن نیروهای پیشمرگه توجه ویژه کرد و اگر دولت عراق به قانون اساسی پایبند باشد؛ نیازی به کمک مستقیم آمریکا به پیشمرگه‌ها نیست.