نازم دەباغ" نوێنەری حکوومەتی ھەرێمی کوردستان لە ئێران، له‌گه‌ڵ "ئه‌سه‌دوڵڵا ده‌رویش ئه‌میری" جێگری کاروباریی پەرڵەمانی، یاسایی و کاروباریی پارێزگاکانی رێکخراوه‌ی میراتی فەرهەنگیی،گه‌شتیاریی و پیشەسازیی دەستیی ئێران دیداریی کرد.

رۆژی دووشەمە رێکەوتی (١٠/٨/٢٠١٥) "نازم عومەر دەباغ" نوێنەری حکوومەتی ھەرێمی کوردستان لە تاران، به‌ هاوڕێیه‌تی له‌گه‌ڵ دکتۆر "محەمەد سەدیق" (جگەرخوێن) جێگری نوێنەرایەتی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان لە ئیران و "ئەمجەد بابەحاجی" ئەندامی نووسینگەی نوێنەرایەتی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان لە دوای بانگهێشتێک لە لایەن "ئه‌سه‌دوڵڵا ده‌رویش ئه‌میری" جێگری کاروباریی پەرڵەمانی، یاسایی و کاروباریی پارێزگاکانی رێکخراوه‌ی میراتی فەرهەنگیی، گه‌شتیاریی و پیشەسازیی دەستیی ئێران، سه‌ردانی ئه‌م رێکخراوه‌یه‌یان کرد و لە لایەن به‌ڕێزیانه‌وه پێشوازییان لێکرا.

لە دانیشتنەکەدا باس لە هاوکاریی دوو لایەن سەبارەت بە پەیوەندییە فەرهەنگییەکان بە تایبەت لە بواری شوێنەوار و پێشەسازیی دەستییدا کرا.

"نازم دەباغ" نوێنەری حکوومەتی ھەرێمی کوردستان لە تاران و "ده‌رویش ئه‌میری" جێگری کاروباریی پەرڵەمانی، یاسایی و کاروباریی پارێزگاکانی رێکخراوه‌ی میراتی فەرهەنگیی، گه‌شتیاریی و پیشەسازیی دەستیی ئێران، هاوڕابوون کە لە کاتێکی گونجاودا شاندیی هەر دوولایه‌ن سەردانی یەکتر بکەن بۆ گۆڕینەوەی بیروڕا و ناساندنی تواناکانیان.

"ئه‌سه‌دوڵڵا ده‌رویش ئه‌میری" ئامادەیی رێکخراوه‌ی فەرهەنگیی و پیشەسازیی دەستیی و گه‌شتیاریی ئێرانی ڕاگه‌یاند بۆ پێشکەشکردنی هەموو تواناکانی ڕێکخراوەکەیان بۆ یارمەتی لایەنە پەیوەندیدارەکانی هەرێمی کوردستان.

هه‌ر له‌م دانیشتنه‌دا "نازم دەباغ" نوێنەری حکوومەتی ھەرێمی کوردستان لە ئیران، ته‌کیدی لەسەر خاڵە هاوبەشەکان کرد وەکوو فەرهەنگی و نەژادی نێوان گەلی ئێران و گەلی کوردستان و که‌ڵک وەرگرتن لەو هاوبەشیانە بۆ ڕەخساندنی بوارێکی گونجاو بۆ زیاترکردنی پەیوەندییەکانی نێوان دوو لایه‌ن.

رێکخراوه‌ی میراتی فەرهەنگیی، گه‌شتیاریی و پیشەسازیی دەستیی ئێران، ڕێکخراوه‌یه‌کی گەورەیە و لە لایەن جێگری سەرۆک کۆماریی ئێرانه‌وه‌ بەڕێوەدەچێت،ئه‌م رێکخراوه‌یه‌ کاریی چەند وەزارەتی لە خۆگرتووە وەکوو: "شوێنەوار"، "فەرهه‌نگی"، "پێشەسازییە دەستییەکان" و هەروەها "گه‌شتیاریی".

 

 

 

 

 

 

سڵاوێكی گەرم:-

بەناوی خۆم و پێشمەرگە قارەمانەكانی كوردستانەوە دەست خۆشیتان لێدەكەم سەبارەت بەو بەیاننامەیەی كە ئاڕاستەی هەر سێ‌ سەرۆكایەتیەكەی هەرێمی كوردستانتان كردوە.

هەڤاڵانم..لای هەموان ئاشكرایە كەلەم ساتە وەختەدا عێراق بەبارودۆخێكی نالەبارو تونێلێكی تاریكدا گوزەر دەكات، بەڵام هەرێمەكەی ئێمە لەڕێگەی قوربانیدان و گیانفیدایی پێشمەرگەكانی كوردستانەوە جیاوازیەكی زۆر هەیە لەبەشەكانی تری عێراق لەسەرجەم بوارەكانی (ئاشتی و ئازادی و ئارامی و دیموكراسی و مافی مرۆڤ و...).

بۆیە لەم ساتە وەختە هەستیارەدا ئەركێكی نیشتمانی و نەتەوەیی دەكەوێتە ئەستۆی هەموومان لە سەركردایەتی هەموو حزبە سیاسیەكان و پەرلەمان و حكومەتی هەرێم بۆ جیهانی بسەڵمێنین ئێمە شایستەی وەدەستهێنانی خەونە میژوویەكەمانین لەسەربەخۆیی، لەو پێناوەشدا قوربانی زۆرمانداوەو بەردەوامیشین لە خەباتكردندا، هەمیشەش باوەڕمان بەچارەسەری ئاشتیانەی كێشەكان هەبووە لە ڕێگەی گفتوگۆو دانوستاندنەوە، ئێمە دژی توندڕەوی و بەكارهێنانی چەك بووین لە دژی دوژمنەكانمان، چ جای چەك بەكاربهێنین دژی یەكدی و شەڕی نەگریسی ناوخۆو كورد كوژی هەڵگیرسێنین..لەوڕێگەیەشەوە ئازادیخوازانی جیهانیش پشتیوان و هاوكارمان دەبن بۆ وەدەستهێنانی سەربەخۆیی.

هەڤاڵە پێشمەرگەكانم..

من وەك پێشمەرگەو باوكە شەهیدێك تێدەگەم لە ئازاری بە سوێی كەس و كاری شەهیدە سەربەرزەكانمان، ماندووبونی پێشمەرگە قارەمانەكانیش بەرز دەنرخێنم ، هیوادارم ئەندامانی پەرلەمانی كوردستان ئەو ڕاستیە بزانن " كە ئەو بارودۆخەچۆن و بە چ شێوەیەك هاتۆتە ئاراوە، بە چ قوربانیدان و فیداكاریەك وخوێن بەخشینێك ئەو ئازادیەمان ڕەخساندوە.

پێویستە هەموو لایەكمان تواناكانمان یەك بخەین وەگەری بخەین بۆ چارەسەركردنی كێشەو نەهامەتی و كەمی خزمەتگوزاریەكانی خەڵكی كوردستان لە (ئاو، كارەبا، مووچە، دابینكردنی سەرجەم پێداویستیەكانی ژیان)، ژیان و گوزەرانی باش و شایستە بۆ كەسوكاری شەهیدە سەربەرزەكان وپێشمەرگە قارەمانەكان دابین بكەین، بۆیە دەست خۆشی لەسەرۆكایەتی پەرلەمان كوردستان دەكەم كە جارێكی تر ماوەكەی درێژكردەوە تاوەكو هەموو لایەك بگەنە سازانێكی نیشتمانی .

بژی پێشمەرگەی كوردستان
نەمری و سەربەرزی بۆ شەهیدانی كوردو كوردستان.

براتان

كۆسرەت ڕەسوڵ عەلی
جێگری سەرۆكی هەرێمی كوردستان
9/8/2015

 

ڕۆژی سێشەممە 11ـی 8ـی 2015 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە برێت مەكگوورك جێگری یاریدەدەری وەزیری دەرەوەی ئەمەریكا و جێگری نێردەی تایبەتی سەرۆک ئۆباما بۆ هاوپەیمانێتیی نێودەوڵەتی دژی داعش و،شاندێكی یاوەری کرد کە لە ژمارەیەک دیپلۆماتکاری وەزارەتی دەرەوە و و فەرماندەی سەربازیی سوپای ئەمەریکا پێکهاتبوو.

لە دیدارەكەدا باسی بارودۆخی مەیدانیی بەرەکانی بەرەوڕووبوونەوەی تیرۆریستان کرا و ڕەوشی بەرەکانی شەڕ لە پارێزگای ئەنبار و ناوچەكانی دیكەی عێراق و پرۆسەی ئازادکردنی موسڵ و ڕێگاكانی شكستپێهێنانی تیرۆریستانی داعش تاوتوێ كرا.

سەبارەت بە ڕەوشی ناوخۆی هەرێمی کوردستانیش شاندی میوان وێڕای ئاماژەدان بە ڕۆڵی ئەرێنیی هەرێمی کوردستان لە گۆڕانکارییەکانی ناوچەکەدا جەختیشیان لەوە کردەوە کە سەقامگیریی هەرێمی کوردستان بۆ ئەمەریکا بایەخێکی تایبەتی هەیە.

لە بەشێكی دیكەی ئەم كۆبوونەوەیەدا دوایین گۆڕانكاری و پێشهاتە سیاسییەكانی ناوچەكە و هەروەها چۆنییەتی ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆریستانی داعش لە سووریا و ڕێککەوتنی ئەمەریکا و تورکیا لەسەر بەشداریی تورکیا لە شەڕی دژی داعش، خرایە بەر باس و گفتوگۆ و جەخت لەسەر هاوکاری و بەشداریی هەموو لایەنەکان کرایەوە.

لە بەشێکی دیکەی دیدارەکەدا ئاڵۆزییەکانی ئەم دواییەی نێوان تورکیا و PKK خرایە بەرباس و شاندەکەی ئەمەریکا پشتیوانیی خۆیان بۆ هەڵوێستی سەرۆک بارزانی لەوبارەیەوە خستەڕوو و تەکیدیان کردەوە کە ئەوانیش پێیان وایە هەردوولا بگەڕێنەوە بۆ سەر مێزی دانوستان.

هەر لەم دیدارەدا شاندی میوان جەختی لە بەردەوامیی یارمەتیدان و هاوكاریكردنی هێزی پێشمەرگەی كوردستان كردەوە و ڕایانگەیاند کە پشتگیریی ئەمەریکا و هاوپەیمانان بۆ پێشمەرگە بەردەوام دەبێت. شاندەکەهەماهەنگیی نێوان هێزی پێشمەرگە و سوپای ئەمەریكای بە نموونەیی و سەركەوتوو وەسف كرد و پاڵپشتیی سەرۆک بارزانییان بۆ لیژنەکانی هەماهەنگی بەرز نرخاند.

سەرهەڵدانی قەیرانی دارایی وشەڕی رێکخراوی تێرۆرستی دەوڵەتی ئیسلامی، ناسراو بە داعش، هۆی سەرەکی بوون بۆ دابەزینی ژمارەی گەشتیاران لە هەرێمی کوردستان. پێش دروستبوونی ئەم بارە، كەرتی گەشتوگوزار لە هەرێم لە گەشەكردنی بەردەوامدا بوو.

نادر رۆستی، ووتەبێژی دەستەی گشتی گەشتوگوزار لە هەرێمی کوردستان، لە لێداونێكی تایبەتدا بۆ ماڵپەڕی حكومەتی هەرێمی كوردستان راگەیاند، "لە ساڵی 2007 ەوە پرۆسەی هاتنی گەشتیاران بۆ هەرێمی كوردستان بەشێوەیەكی بەرچاو دەستیپێكرد ولەم ساڵەدا 370,000 گەشتیار روویان لە هەرێمی كوردستان كرد وساڵانە بە لەسەدا 30 زیاتر رێژەی هاتنی گەشتیاران زیادی دەكرد. ئەمەش چونكە زۆربەی بوارەكان لەهەرێمی كوردستان بەشێوەیەكی خێرا گەشەیان دەكرد، کە بووە هۆی بەردەوامی زیادكردنی رێژەی هاتنی گەشتیاران. لە ساڵی 2013، پێش دەستپێكردنی قەیرانی دارایی، ژمارەی گەشتیاران گەیشتە نزیكەی سێ ملیون گەشتیار."

وەبەرهێنان لە کەرتی گەشتوگوزاری

سەبارەت بە وەبەرهێنان لە كەرتی گەشتوگوزاری لە هەرێمی كوردستان، نادر رۆستی وتی، "وەبەرهێنانی بیانی و خۆماڵی لە كەرتی گەشتوگوزاردا ساڵانە بەرێژەی لە سەدا 15 بۆ 20 زیادیكردووە ولە ساڵەكانی 2012 و 2013 زیاد بوو و گەیشتە 25 لە سەد. جگە لەوەش دەستەی گەشتوگوزار توانی بەهۆی سەقامگیری و ئارامی رەوشی هەرێمی كوردستان و پێشكەوتنەكان وگەشەكردنی هەموو بوارەكان لە هەرێم سەرنجی كۆمەڵێك ماركەی جیهانی رابكێشێت كە بێنە كوردستان وەبەرهێنان بكەن. ژمارەی ماركەی جیهانی لە بواری هوتێڵداریدا لە ساڵی 2013 گەیشتە 15 ماركە و بەشێكیان جێبەجێكراون و بەشێكیانیش لەقوناغی مامەڵەكردندان"

هەروەها ئاماژەی بەوەش كرد كە پێش ساڵی 2012 كەرتی گەشتوگوزاری لە هەرێمی كوردستان لە بواری وەبەرهێنان لە پلەی چوارەمدا بوو، بەڵام بەهۆی كۆمەڵێك كار و چالاكی وەكو بەشداریكردنی دەستە لە ژمارەیەك پیشانگای نێودەوڵەتی لە شارەكانی ئەستەنبۆڵ و بەرلین و دوبەی و ئەنجامدانی چەند پرۆژە و كۆر و سمینار و كۆنفرانس لە ناوەوە و دەرەوەی هەرێمی كوردستان سەبارەت بە كەرتی گەشتوگوزاری وچونیەتی ئەنجامدانی وەبەرهێنان لەم كەرتەدا لە هەرێم، چاپكردنی بڵاوكراوەی تایبەت بە شوێنی گەشتیاری و نەخشە ودەلیل بە چەندین زمان، ئەمانە هەموو بوونە هۆی ئەوەی کە كەرتی گەشتوگوزار بچێتە پلەی سێ وپاشان لە ساڵی 2013 بوو بە دووەم بوار لە بوارەكانی وەبەرهێنان لە هەرێمی كوردستان و لەسەرەتای ساڵی 2014 كەرتی گەشتوگوزار بوو بە پلەی یەكەم لە بواری وەبەرهێنان. بەڵام ئەگەر سەرهەڵدانی قەیرانی دارایی و شەڕی تیرۆرستانی داعش دروست نەبوایە، كەرتی گەشتوگوزار لە هەرێمی كوردستان لەبواری وەبەرهێناندا هەر لە پلەی یەكەمدا دەماوە."

گەشتیاران وشوێنە گەشتیارییەكان

هەروەها سەبارەت بە جۆری گەشتیاران بەتایبەتی لە ساڵی 2013 كە نزیكەی سێ ملیون گەشتیار بووە و روویان لە هەرێمی كوردستان كردووە، نادر رۆستی گوتی "60 تا 70 لەسەدی ئەم گەشتیارانە گەشتیاری عیراقی بوون لە ناوچەكانی ناوەراست و باشووری عیراق بەبەردەوامی روویان لە شوێنە گەشتیارییەكانی هەرێمی كوردستانیان كردووە. دە تا پازدە لەسەد گەشتیاری ناوخۆیی بووە و لە 12 تا 20 لەسەدیش گەشتیاری بیانی بووە ولە ئێران و توركیا و ئەمریكا و وڵاتانی ئەورۆپا هاتوون. ئێران بە پلەی یەكەم بووە، ئینجا لە توركیا وئەمریكا ووڵاتانی ئەورۆپا و كەنداو هاتوون.

سەبارەت بە شوێنە گەشتیارییەكانی هەرێمی كوردستان كە زیاتر ناسراون نادر رۆستی رایگەیاند "قەڵای هەولێر كە لە لیستی رێكخراوی یۆنسكۆی دایە وئەشكەوتی شانەدەر كە دوای لێكۆڵینەوە دەركەوتووە پێش شەست هەزار ساڵ مرۆڤی نیاندرتاڵی تیا ژیاوە وپەرستگای لالش کە تاكە پەرستگای ئایینی ئێزدی لە هەموو جیهان كە لە قەزای شێخانەو هەر وەكو چون مەككە و ڤاتیكان تاكە شوێنی ئایینی ئیسلام و مەسیحین لە جیهاندا، لالشیش تاكە شوێنی ئایینی ئێزدییە لە جیهان كە ساڵانە گەشتیاری ئێزدی و بیانی لە هەموو جیهان سەردانی لالش دەكەن. هەروەها دەیان شوێنی تریش کە دەکرێ رێکلامیان بۆ بکرێت وزیاتر بە گەشتیاران بیانناسێنین."

داهاتی كەرتی گەشتوگوزار

سەبارەت بە داهاتی كەرتی گەشتوگوزار پێش سەرهەڵدانی قەیرانی دارایی و هاتنی داعش، نادر رۆستی گوتی "لەساڵی 2013 دا كە نزیكەی سێ ملیۆن گەشتیار روویان لە هەرێمی كوردستان كرد، داهاتی ئەم ساڵە زیاتربوو لە 000 ,000, 650 دۆلار. بەڵام سەرهەڵدانی قەیرانی دارایی لەهەرێم كاریگەری زۆری كردە سەر كەرتی گەشتوگوزاری وزۆربەی پرۆژەكانی ئەم كەرتە راوەستان وهاتنی داعشیش فاكتەرێكی تربوو كە كاریگەری بكاتە سەر ئەم كەرتە کە بووە هۆی نەهاتنی ژمارەیەکی زۆر لە گەشتیاران بۆ هەرێم بەتایبەتی گەشتیارانی ناوچەكانی تری عیراق چونكە شەڕ تێدا پەرپابوو وەكو پارێزگەكانی مووسڵ و ئەنبار و تكریت و دیالا. زۆربەی خەڵكی ئەم پارێزگانە ئاوارەبوون و رێژەیەکی زۆری ئاوارەكانیش روویان لە شار و ناوچەكانی هەرێمی كوردستان كرد و ئاوارەش بە هیچ جۆرێك گەشتیار نییە، لەگەڵ ئەمەشدا بوونە بارگرانی بەسەر خەڵكی كوردستان وحكومەتی هەرێم، كە پێشتر لەوانەیە ئەم ئاوارانە ساڵێ جارێك تا دوو جار سەردانی هەرێمی كوردستانیان كردبێت بەمەبەستی گەشیتاری. جگە لەمە، ئەوانەی لەبن دەستی داعش ماینەوە بەهیچ شێوەیەك ناتوانن سەردانی هەرێم بكەن. گەشتیارانی نزیكەی چوار پارێزگای عیراق بۆ هەرێمی كوردستان لەگەڵ هاتنی داعش نەما. بۆیە رێژەی گەشتیاری بۆ هەرێمی كوردستان رووی لە كەمیكرد ولەساڵی 2014 بە رێژەی 60 لەسەد كەمیكرد و تەنها ملیونێك و دوو سەد هەزار گەشتیار هەبوو و لە ساڵی 2015 بەپێی ئامارە سەرەتایەكانی چوار مانگی یەكەم دیسان رێژەی هاتنی گەشتیاران لە 60 لەسەد  كەمیكردووە بەبەراورد لەگەڵ چوار مانگی یەكەمی ساڵی 2013. بەڵام لەگەڵ هاتنی جەژنی رەمەزانی پیرۆز رێژەی هاتنی گەشتیاران بۆ هەرێمی كوردستان بەرزبوویتەوە وبە بەراورد لەگەڵ جەژنی پێشوتر زۆر زیاترە."

پرۆژە گەشتیاریەكانی داهاتوو

دەربارەی پرۆژە گەشتیاریەكانی داهاتوودا لە هەرێمی كوردستان، نادر رۆستی راگەیاند، "ئەنجوومەنی وەزیران وئەنجوومەنی ئابووری كوردستان بڕیار لەسەر دروستكردنی چوار پرۆژە شاری گەشتیاری لە هەرێم دواوە وەكو شاری گەشتیاری بەنداوی دوكان و پرۆژەی گەشتیاری سەر چیای سەفین و شاری گەشتیاری بەنداوی دهۆك و پرۆژەی گەشتیاری سەر چیای زاڤا لە دهۆك. ئەم پرۆژانە هەموو بوارەكانی گەشتیاری لەخۆی دەگرێت بەتەواوبوونیان گۆڕانكاریەكی جۆری لە كەرتی گەشتوگوزاری لە هەرێمی كوردستان روودەدات."

گرفتەکان

دەربارەی كێشە وگرفتەكان، نادر رۆستی رایگەیاند، "سەرەرای ئەوەی كە دەستەی گشتی گەشتوگوزار تاكە دەزگایە لە هەموو عیراق كە بووە بە خاوەنی بروانامە ئایزۆ، كە بروانامەیەكی بەرزی نێودەوڵەتیە لە رووی رێكخستنی كارگێری، بەڵام هەندێك كێشە هەنە كە رێگرن لەبەردەم زیاتر گەشەكردنی ئەم كەرتە لە هەرێمی كوردستان. لەبەر ئەوەی کە هەرێمی كوردستان بەشێكە لەعیراق وعیراقیش ناوچەیەكی ناسراوە لە جیهان بە شەڕ ونائارامی، بۆیە ناساندنی کوردستان وەکو ناوچەیەکی ئارام وجیا لە عیراق کاری زۆری دەوێت. لەلایەکی ترەوە، كێشەی پێدانی ڤیزە بە گەشتیاران ونەبوونی یاسایەكی گەشتیاری تایبەت كە رەشنووسەكەی ئامادەكراوە بەڵام تائێستا نەبویتە یاسا وكێشەی رێگاوبان وكارەبا و خزمەتگوزاریش، لەم گرفتانەن کە رێگرن لەبەردەم زیاتر گەشەكردنی کەرتی گەشتوگوزاری لە هەرێم.

 

 

 

 

به‌ناوی خوای مه‌زن و دڵۆڤان

برای به‌ڕێز كاك محه‌مه‌دی حاجی مه‌حموود سكرتێری حزبی سۆسیالیست دیموكراتی كوردستان

بەڕێزان/ ئەندامانى مەكتەبى سياسى و سەركردايەتیى حزبى سۆسياليست ديموكراتى كوردستان

سڵاو و ڕێز..

به‌بۆنه‌ی ساڵیادی دامەزراندنی حزبه‌ تێكۆشه‌ره‌كه‌تانه‌وه‌ گه‌رمترین پیرۆزبایی ئاراسته‌ی ئێوه‌ی به‌ڕێز و سه‌رجه‌م ئه‌ندام و لایه‌نگرانی حزبى سۆسياليست ديموكراتى كوردستان ده‌كه‌م، كه‌ له‌ بزووتنه‌وه‌ی رزگاریخوازی گه‌له‌كه‌مان و هێنانه‌دی ئه‌و ده‌سكه‌وتانه‌ی كه‌ ئه‌مڕۆ تێكڕای گه‌لی كوردستان شانازی پێوه‌ ده‌كه‌ن، مێژووییه‌كی پڕشنگداری هه‌یه‌. لە ئێستاشدا کە گەلەکەمان ڕووبەڕووی شەڕی داسەپاوی تیرۆرسیتان بۆتەوە، ڕۆڵی ئێوەی بەڕێز و قوربانیدانتان مایەی شانازییە. 

لەم دۆخەی ئێستادا گەلەکەمان پێویستی بە یەکڕیزی و هاوخەباتیی زیاتری هەموو لایەنە سیاسییەکان هەیە لەپێناو سەرکەوتن و گەیاندنی گەل و وڵاتمان بەرەو ئارامی و پێشکەوتنی زیاتر.

هه‌ر شاد و سه‌رفراز بن.

 

براتان

مسعود بارزانی

سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان

٨ـی٨ـی٢٠١٥

ئەمڕۆ چوارشەممە 5ـی 8ـی 2015 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە سەلیم ئەلجبووری سەرۆكی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق و شاندێكی یاوەری كرد.


لە دیدارەكەدا بارودۆخی سیاسی و ئەمنیی عێراق و ڕەوشی بەرەكانی ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆریستان خرایە بەر باس و جەخت لەسەر ئازادكردنی شاری موسڵ و ناوچەكانی دیكە لەژێر دەستی تیرۆریستانی داعش كرایەوە.

هەر لە دیدارەکەدا سەرۆكی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق و شاندی یاوەری جارێکی تر سوپاسی سەرۆك بارزانی و گەلی كوردستانیان كرد كە ئەو ژمارە زۆرەی پەنابەر و لێقەوماوانی هەموو پێکهاتەکانیان لە کوردستان حەواندۆتەوە و ڕایانگەیاند کە هەرگیز ئەو هەڵوێستە لەیاد ناکرێت.

لە تەوەرێكی دیكەی دیدارەكەدا ڕەوشی ناوچەکە بەگشتی و چۆنییەتی هاوكاری و هەماهەنگیی نێوان لایەنە سیاسییەكانی عێراق تاوتوێ كرا.

 

 

 

 

به‌پێی راپۆرتی هەناردەکردنی نەوتی مانگی تەمووزی وەزارەتی سامانە سرووشتییەکان، ئاستی هەناردەکردنی نەوتی هەرێمی کوردستان بۆ بەندەری جەیهان لە تورکیا بەهۆی ئەنجامدانی کاری تێکدەرانەو تەقاندنەوەی بۆڕی نەوتی هەرێمی کوردستان-جەیهان دابەزیووە.

بەپێی راپۆرتی مانگانەی وەزارەتی سامانە سرووشتییەکان، حکومەتی هەرێمی کوردستان لە مانگی تەمووزدا 16,019,090 ( رۆژانە 516,745 ) بەرمیلی هەناردەکردووە لە رێی بۆڕی نەوتی کوردستان-جەیهان. بەوپێیەش بەراورد بە مانگی حوزەیران بەرێژەی سەدا 6.5 دابەزینی بەخۆیەوە بینیووە. لە مانگی حوزەیراندا، حکومەتی هەرێمی کوردستان 17,130,639 (رۆژانە 571,021) بەرمیلی هەناردەکردبوو.

لە بەیاننامەیه‌كی پێشووتریدا، وەزارەتی سامانە سرووشتییەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان رایگەیاندبوو، "بۆڕی گواستنه‌وه‌ی نه‌وتی هه‌ریمی کوردستان بۆ به‌نده‌ری جیهان له تورکیا له به‌رواری 27ی ته‌موزه‌وه ڕوبه‌ڕوی  چه‌ندین دزی وهێرشی یه‌ک له دوای یه‌ک بووته‌وه. ئه‌م هێرشانه بوونه‌ هۆی وه‌ستاندی هه‌نارده‌کردنی نه‌وت بۆ به‌نده‌ری جه‌یهان.” ئه‌مه‌ش، بەپێی راپۆرتە مانگانه‌کەی وەزارەتی سامانە سرووشتییەکان بووه‌ هۆی"وەستانی هەناردەکاری نەوت بۆ ماوەی 111 کاتژمێر."

لە کۆی ئه‌و نەوته‌ی كه‌ له‌لایه‌ن هەرێمی کوردستان لە مانگی تەمووزدا هه‌نارده‌كراوه‌، بڕی 12,020,683 ( رۆژانە 387,764) بەرمیل لەو کێڵگانەی کە لەلایەن حکومەتی هەرێمی کوردستان بەرێوەدەبرێن هەناردەکراوە، لە کاتێکدا بڕی 3,998,407 ( رۆژانە 128,981) لەو کێڵگانەی کەلەلایەن کۆمپانیای نەوتی باکوور بەرێوەدەبرێن هەناردەکراوە.

راپۆرتەکە ئاماژه‌ی به‌وه‌ دا كه‌ لە مانگی تەمووز، حکومەتی هەرێمی کوردستان بڕی 2,201,540 ( رۆژانە 71,017) بەرمیلی رادەستی کۆمپانیای بەبازارکردنی نەوتی عێراق، سۆمۆ، کردووەو مەبەستی بووە لە کۆتایی تەمووزدا، دوو ملیۆن بەرمیلی دیکە بداتە سۆمۆ. بەڵام بەهۆێ تەقاندنەوەكه‌ی بۆڕی نه‌وت، كه‌ بووه‌ هۆی راوەستانی ناردنی نەوت، نەیتوانیووە ئەوە ئه‌نجامبدات.

بەپێی راپۆرتەکە، حکومەتی هەرێمی کوردستان درێژەی بە فرۆشتنی راستەوخۆی نەوت داوە بۆ قەرەبووکردنەوەی کورتکردنەوەی بودجەکەی لەلایەن حکومەتی فیدرالی عیراق.
لەگەڵ ئەوەشدا، حکومەتی هەرێمی کوردستان رایگەیاند كه‌ کاردەکات لەگەڵ حکومەتی فیدرالی عێراقدا بۆ ئەوەی بگەنە چارەسەرێک بۆ هه‌موو کێشە هه‌ڵپه‌سێراوه‌کانی نێوانیان کە پەیوەستن بە نەوت وگاز هەروه‌ك لە بەیاننامە هاوبەشەکەی 17ی ئەیاری 2015 ی ئەنجومەنی هەرێمی بۆ نەوت و گاز و پێنج پارتە سەرەکییەکەی بەشدار لە ناو حکومەتی هەرێمی کوردستان راگەیەندراوە.

پێشتر لە سەرەتای هەفتەی رابردوودا وەزارەتی سامانە سرووشتییەکان رایگەیاند، حکومه‌تی هه‌رێمی کوردستان له‌ ده‌سپێکی مانگی ئه‌یلولی 2015 به‌ دواوه هه‌لده‌ستێت به‌ ته‌رخانکردنی به‌شێک له‌ داهاتی فرۆشتنی ئه‌و نه‌وته‌ی که‌ ڕاسته‌وخۆ ده‌یفرۆشێت، بۆ کۆمپانیاکانی نێوده‌وڵه‌تی نه‌وت که‌ له‌ هه‌رێمی کوردستان نه‌وت به رهه‌مده‌هێنن. هه‌روه‌ها بڕیاره‌ كه‌ دوا به‌ دوای زیادبوونی هه‌نارده‌ی نه‌وت كه‌ له سه‌ره‌تای ساڵی ٢٠١٦ پێشبینی ده‌کرێت، به شێکی تری داهاتی نه‌وت دابین بکرێت بۆ کۆمپانیا نه‌وتیه ناوده‌وڵه‌تیه‌کان. ئەوەش پێویستە بۆ ئه‌وه‌ی کۆمپانیاکانی نەوت كاربكه‌ن بۆ جێگیرکردن و بەرزکردنەوەی ئاستی بەرهەمهێنانی نەوت لە هەرێمی کوردستاندا.

پاشنیوه‌ڕۆى ئه‌مڕۆ یه‌كشه‌ممه‌ 9/8/2015 به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان، پێشوازى له‌ كه‌سایه‌تى و سیاسه‌تمه‌دارى كورد به‌ڕێز محه‌مه‌ده‌مین پێنجوێنى كرد.


له‌ دیدارێكدا بارودۆخى ناوچه‌كه‌ و هه‌رێمى كوردستان به‌گشتى و دوایین پێشهاته‌‌ سه‌بازییه‌كانى نێوان پارتى كرێكارانى كوردستان و ده‌وڵه‌تى توركیا به‌تایبه‌تى، باسى لێوه‌ كرا و تیشك خرایه‌ سه‌ر ئه‌و ئاڵۆزى و به‌ریه‌ككه‌وتنه‌ چه‌كدارییانه‌ى ماوه‌یه‌كه‌ له‌ نێوان هه‌ردوولادا هاتوونه‌ته‌ ئاراوه‌ كه‌ بوونه‌ته‌ هۆى هه‌ڕه‌شه‌ و وه‌ستانى پرۆسه‌ى ئاشتى و ئاڵۆزتركردنى ڕه‌وشه‌كه‌ به‌گشتى.

به‌ڕێز پێنجوێنى ڕۆڵى به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى له‌ ده‌ستپێكردنى پرۆسه‌ى ئاشتى و هاوكاریكردنى هه‌ردوولا بۆ به‌ره‌وپێشبردنى ئه‌و پرۆسه‌یه‌ى له‌ ڕابردوودا به‌رز نرخاند و داواى كرد كه‌ به‌ هه‌مان شێوه‌ له‌م دۆخه‌شدا دووباره‌ ڕۆڵى خۆى بگێڕێته‌وه‌ و هه‌وڵه‌كانى بخاته‌وه‌ گه‌ڕ، بۆ ئه‌وه‌ى هه‌ردوولا بگه‌ڕێنه‌وه‌ سه‌ر گفتوگۆكانى ئاشتى و به‌رده‌وامیى به‌ پرۆسه‌ى ئاشتى و هه‌وڵه‌كانى چاره‌سه‌رى بده‌ن.

لاى خۆیه‌وه‌ به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى دووپاتى كرده‌وه كه شه‌ڕ و توندوتیژى هیچ كێشه‌یه‌ك چاره‌سه‌ر ناكات و ته‌نیا دۆخه‌كه‌ ئاڵۆزتر ده‌كات به‌ شێوه‌یه‌ك كه‌ هه‌موو لایه‌ك تیایدا زه‌ره‌مه‌ند ده‌بن. هه‌روه‌ها ئاماده‌ییى خۆى نیشان دا كه‌ هه‌موو هه‌وڵێك بۆ ڕاوه‌ستانى به‌ریه‌ككه‌وتنه‌كان و ده‌ستپێكردنه‌وه‌ى پرۆسه‌ى ئاشتى و گه‌ڕانه‌وه‌ و به‌رده‌وامیدان به‌ گفتوگۆكانى ئاشتى له‌ نێوان هه‌ردوولادا، بخاته‌ گه‌ڕ.

هەواڵی زیاتر لە تویتەر

راپۆرتە پڕ بینەرەکان

حالت های رنگی