ڕێکەوتی 5 ی نیسانی ساڵی 2020، یادی 29 ساڵەی جێبەجێکردنی بڕیاری ژمارە 688 ی ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوە یەکگرتووەکانە کە فەرمانی بە ڕژێمی پێشووی عێراق کرد بۆ کۆتایی هێنان بە سەرکوت کردنی هاوڵاتیانی مەدەنی بە تایبەتی هاوڵاتیانی هەرێمی کوردستان.
دەرئەنجامی ڕاستەوخۆی ئەم بڕیارە بریتی بوو لە پێکهێنانی هاوپەیمانێتی لەلایەن چەندین ووڵات بۆ پێشکەش کردنی هاوکاری مرۆیی و ئاسایش بۆ هاوڵاتیانی هەرێمی کوردستانی عێراق کە دەربەدەری ووڵاتانی دراوسێ ببوون.
بە پشتیوانی بەشێک لە ووڵاتانی ئەندام لە هاوپەیمانێتیەکە ناوچەی دژە فڕین دامەزرا و نزیکەی 1.5 ملیۆن ئاوارە گەڕانەوە ماڵەکانیان هاوکات لەوانەیە ئەم گەڕانەوەیە بە خێراترین گەڕانەوەی ئاوارەکان هەژمار بکرێت لە مێژوودا. دوای ساڵێک لە دەرچوونی ئەم بڕیارە، یەکەمین هەڵبژاردن کە لەژێر چاودێری نێودەوڵەتی لە عێراق ئەنجامدرا ئەویش لە کوردستان بوو.
ئەم هەڵبژاردنە مێژووییە بووە هەوێنی پێکهێنان و دامەزراندنی پەرلەمان و حکومەتی هەرێمی کوردستان بۆ بەردەوامیدان بە بەڕێوەبردنی ئەو ناوچەیەی ناسراوە بە هەرێمی کوردستانی عێراق. ئەمە لە کاتێکدا کە ئەم هەرێمە سەرچاوەی سەرەکی ئاوارەکان بوو ئێستا بووەتە پەناگەیەکی ئارام بۆ نزیکەی دوو ملیۆن ئاوارە و پەنابەری ناوخۆیی لە ناوچەکانی دیکەی عێراق و وڵاتانی دراوسێ.
هەرێمی کوردستان بەردەوام دەبێت لە پەیڕەو کردنی سیاسەتی دەرگای کراوە بۆ هەموو ئەو هاوڵاتیانەی بەهۆی توندوتیژی و ستەمکاری دەربەدەر بوون بەبێ لەبەرچاوگرتنی ناسنامەی ئایینی و مەزهەبی و نەتەوەیی.
فەرمانگەی پەیوەندییەکانی دەرەوەی حکومەتی هەرێمی کوردستان سووپاس و پێزانینی خۆی دەردەبڕێت بۆ ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوە یەکگرتووەکان و ئەو ووڵاتانەی ئەندام کە دەنگیاندا بە پەسەند کردنی دەرچوونی بڕیاری ژمارە 688 هەروەها ئەو وڵاتانەی هاوکار بوون لە دامەزراندنی ناوچەی دژە فڕین و ئۆپەڕاسیۆنی پاراستنی ناوچەی ئارام.
لیژنەی باڵای رووبەرووبوونەوەی ڤایرۆسی کۆرۆنا بە‌سە‌رپە‌رشتی قوباد تاڵەبانی کۆبووە و چەند بڕیارێکیدا
لە كۆبوونەوەكەدا سوپاسی هاوڵاتیان کرا لەپای پابەندبوونیان بە رێنماییەکان و ستایشی وەزارەت و کارمەندانی جێبەجێکاری بڕیارەکان کرا
هەولێر، هەرێمی کوردستان، عێراق (GOV.KRD) – رۆژی دووشەممە ٦ نیسانی ٢٠٢٠ قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیران، لە رێگەی ڤیدیۆ كۆنفراسە‌وە، سەرپەرشتیی کۆبوونەوەی لیژنەی باڵای رووبەڕووبوونەوەی ڤایرۆسی كۆرۆنای لە ھەرێمی كوردستان کرد.
لە کۆبوونەوەکەدا، باس لە دوا رێکار و ئامادەکارییەکانی قۆناغی داھاتووی رووبەڕووبوونەوەی ڤایرۆسی کۆرۆنا لە هەرێمی کوردستان كرا، هەروەها هەڵسەنگاندن و بەدواداچوون بۆ جێبەجێکردنی بڕیار و رێنماییە تەندروستییەکان کرا.
جیگری سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیران، ستایشی وەزارەت و لایەنە پەیوەندیدارە جێبەجێكارەكانی پلانی پاراستنی ھاوڵاتیانی لە ڤایرۆسی كۆرۆنا كرد، ھە‌روە‌ھا سوپاسی خەڵكی كوردستانیشی كرد لەبەر پابە‌ند بوونیان بە رێنماییە‌كان و ئاماژەی بەوەدا كە ئەركی حكومە‌تە پێش ھە‌موو شتێك ژیانی ھاوڵاتیانی بپارێزێت و ئەم پلانانە‌ی حكومە‌تیش هەر بۆ ئەو مە‌بە‌ست و ئامانجەیە.
دواتر وەزیری تەندروستی راپۆرتێکی لەبارەی دواپێشهاتەکانی بڵاوبوونەوەو ئامارەکانی تووشبوانی ڤایرۆسی کۆرۆنا لە هەرێمی کوردستان پێشکەش کرد، هەروەها ئاماژەی بە پلانەکانی وەزارەتی تەندروستی كرد بۆ قۆناغی داهاتوو و پێداویستییەکانی خستەڕوو بۆ ئەوەی پلانەکانیان بە باشترین شێواز جێبەجێ بکەن.
پاش گفتوگۆیەکی وورد لەبارەی دوا رێکارەکان و هەنگاوەکانی وەزارەت و لایەنە پەیوەندیدارەکان، ئەم بڕیارانە دران:
١- بڕیاری پێشووی قەدەغەی ٤٨ كاتژمێری هاتووچۆی تەواو تا کاتژمێر ١٢ ئەمشەو بەردەوام دەبێت.
٢- بۆ ڕێکخستنەوەی بڕیاری قەدەغەی هاتوچۆ کە تا ١٠/٤/٢٠٢٠ بەردەوام دەبێت ڕاگەیاندراوی نوێ لە لایەن وەزارەتی ناوخۆ وپارێزگارەکان و سەرپەرشتیاری ئیدارە سەربەخۆکان دەردەچێت بۆ دابینکردنی پێداویستی ڕۆژانەی ھاوڵاتیان لە ڕێگای ڕێکاری نوێ و دیارکردنی کات وشێوازی کارکردنیان بە ڕەچاوکردنی ڕێنماییە تەندروستیەکانی خۆپارێزیی وتایبەتمەندیی یەکە کارگێڕییەکان بەو شێوەیەی لە لایەن بەڕێز وەزیری ناوخۆ لە کۆبونەوەکەدا خرایە ڕوو
٣- کاتێک دیاری بکرێت بۆ رێزگرتن لە فەرمانبەران و کارمەندانی ماندوونەناس کە خزمەتی هاوڵاتییان دەکەن و ژیانیان دەپارێزن، دواتر شێوازی رێزگرتنەکە دیاری دەکرێت.
٤- سوپاسی هاوڵاتیان دەکرێت لەپای پابەندبوونیان بە رێنماییەکان، هەروەها ستایشی وەزارەت و کارمەندانی جێبەجێکاری بڕیارەکان کرا.
٥- وەزارەتە پەیوەندیدارەکان بە جێبەجێکردنی رێکار و رێنماییەکان، راسپێردران کە راپۆرتی خۆیان ئامادە بکەن بۆ قۆناغەکانی داهاتوو، بە ڕچاوکردنی ژیان و سەلامەتی هاوڵاتیان.
٦- وەزارەتی ناوخۆ لیژنەیەک پێکدەهێنێت بۆ لێکۆڵینەوە لە رووداوی پەلاماردانی پزیشكێك لە سنوری پارێزگای سلێمانی بۆ ئەوەی رێکاری یاسایی لەو حاڵەتە بگیرێتە بەر.
• ئەنجومەنی وەزیران جەختی لە گرنگیی جێبەجێکردنی یاسای چاکسازی کردەوە و بە کۆی دەنگ پەیڕەوی ئاسانکاریی جێبەجێکردنی یاسای چاکسازی پەسەند کرد.
• سەرۆکی حکومەت: کاری لە پێشینەی ئێستای حکومەتی هەرێم پاراستنی ژیان وسەلامەتیی خەڵکە لە ڤایرۆسی کۆرۆنا و دابینکردنی خۆراک و دەرمان و مووچەیە.
هەولێر، هەرێمی کوردستان، عێراق (GOV.KRD) – رۆژی چوارشەممە ٢٠٢٠/٤/١ ئەنجومەنی وەزیرانی هەرێمی کوردستان لە رێگەی ڤیدیۆ کۆنفرانسەوە بە سەرپەرشتی مەسرور بارزانی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان و بەشداربوونی قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆکی حکومەت کۆبووەوە.
لە سەرەتای کۆبوونەوەکەدا راپۆرتێک دەربارەی بارودۆخی دارایی هەرێمی کوردستان و لێکەوتە ئابوورییەکانی ڤایرۆسی کۆرۆنا و دابەزینی نرخی نەوت لە بازاڕەکانی جیهاندا و هەوڵەکانی ڕێکخستنەوەی داهات و خەرجییەکان لە هەرێمی کوردستان لە لایەن وەزیری دارایی و ئابووری و سەرۆکی دیوانی ئەنجومەنی وەزیران پێشکەشکرا.
سەرۆکی حکومەت جەختی لەوە کردەوە کە سەڕەڕای کەمبوونەوەی رێژەیەکی زۆری داهاتەکانی هەرێمی کوردستان، بەڵام حکومەت هەموو هەوڵی خۆی دەدات بۆ ئەوەی کەمترین زیان بە هاووڵاتییان بگات. گوتیشی کاری ئێستای حکومەتی هەرێم پاراستنی تەندروستی هاووڵاتییان و دابینکردنی خۆراک و دەرمان و مووچەیە .
سەرۆکی حکومەت ئاماژەی بەوەدا کە هەمەجۆرکردنی ئابووری و سەرچاوەکانی داهات و گرنگیدان بە سەرجەم کەرتەکانی ئابووری بەتایبەتی کشتوکاڵ، بەشێکی گرنگی کارنامەی کابینەی نۆیەمی حکومەتی هەرێمی کوردستان بووە. بۆیە ئێستاش زیاتر جەخت لە گرنگیدان بە کەرتی کشتوکاڵ دەکەینەوە و لەمبارەیەوە پشتیوانیی لە هەوڵەکانی وەزارەتی کشتوکاڵ و سەرچاوەکانی ئاو دەکەین.
ئەنجومەنی وەزیران بە کۆی دەنگ بڕیاریدا کە بەرنامەی ئەنجومەنی وەزیران دابینکردنی مووچەی فەرمانبەرانی حکومەت و دەستکاری نەکردنیەتی، هەروەها ئەندامانی ئەنجومەنی وەزیران بڕیاریاندا نیوەی مووچە و دەرماڵەی دوومانگی خۆیان ببەخشن بە گەنجینەی حکومەت بۆ ئەوەی بە سەر خەڵکانی کەمدەرامەت دابەش بکرێت.
لە بڕگەی دووەمی کۆبوونەوەکەدا رەشنووسی پەیڕەوی ئەنجومەنی وەزیران بۆ ئاسانکاریی جێبەجێکردنی یاسای چاکسازی ژمارە (٢) ی ساڵی ٢٠٢٠ خرایە روو. ئەنجومەنی وەزیران جەختی لە گرنگیی جێبەجێکردنی یاسای چاکسازی کردەوە بە ئاڕاستەی زامنکردنی شایستەداراییەکانی مووچەخۆری شایستە و لە دوای گفتوگۆ بە کۆی دەنگ پڕۆژەی پەیڕەوەکە پەسەند کرا بە چەند گۆڕانکارییەکەوە.
دواتر سکرتێری ئەنجومەنی وەزیران ڕەشنووسی بڕیارێکی خستەڕوو بۆ پشتگیریکردنی ئاسانکاریی بارگرانیی ئەو کاسبکارو کرێچییانەی بە هۆی رێکارەکانی خۆپارێزیی لە ڤایرۆسی کۆرۆنا تووشی زیان بوون. سەرۆکی حکومەت لیژنەیەکی یاسایی لە ئەنجومەنی وەزیران راسپارد بۆ ئەوەی میکانیزمی یاسایی بدۆزنەوە بۆ کەمکردنەوەی بارگرانیی لە سەر شانی ئەو خەڵکە کاسبکار وکرێچیانە کە بەهۆی رێکارەکانی خۆپارێزیی لە ڤایرۆسی کۆرۆنا زیانیان بەرکەوتووە.
ئەنجومەنی وەزیران بڕیاریدا پێشنیاری وەزیری دارایی وئابووری و سەرۆکی دیوانی ئەنجومەنی وەزیران پەسەند بکات کە خەرجی بەکاربردنی وەزارەتەکان و دامەزراوەکان بە شێوەیەکی بەرچاو کەمبکرێتەوە و ئەولەویەت بدرێ بە دابینکردنی مووچە و خزمەتگوزارییە گشتیە بنەڕەتییەکان و بڕیاریشدرا ھەرچی زووشە یاسای چاکسازیی بۆ کەمکردنەوەی خەرجی ناپێویست بخرێتە بواری جێبەجێکردن تا ئەنجامەکەی بخرێتەوە خزمەتی مووچەخۆرانی شایستە.
لە بڕگەیەکی دیکەی کۆبوونەوەکەدا هەردوو بەڕێزان وەزیری پەروەردە و خوێندنی باڵا وتوێژینەوەی زانستی پلانی تەواوکاری خوێندنی ساڵی خوێندنی ٢٠١٩ ـ ٢٠٢٠یان خستەروو سەبارەت بە پرۆسەی خوێندن و خشتەی تاقیکردنەوەکان. ئەنجومەنی وەزیران جەختی کردەوە کە نابێت خوێندنی ئەمساڵی قوتابیان بەفیڕۆبچێت و رەزامەندیدا لەسەر پێشنیاری فەراهەمکردنی خوێندن و فێربوون بەشێوازیی پاڵپشتیکار لە ڕێگای پرۆژەی خوێندنی ئەلیکترۆنی بۆ قوتابیان و خوێندکاران و بەردەوام بوونی پیادەکردنی شێوازی ئۆنلاین یان ئەلیکترۆنی لە ناوەندەکانی خوێندنی ناحکومی وەک شێوازی پاڵپشتیکار تاوەکو سەرجەم پێداویستی تەکنیکی وکارگێڕیی وقانونییەکانی خوێندنی ئۆنلاین لە هەرێمی کوردستان دابین دەکرێت.
دواتر بەڕێز وەزیری تەندروستی ڕاپۆرتێکی پوختی لەسەر بارودۆخی پەتای ڤایرۆسی کۆرۆنای لە هەرێم خستەڕوو، ئەنجومەنی وەزیران سەرەڕای دەستخۆشی لە پزیشک و پەرستار و کارمەندانی تەندروستی و هێزەکانی ئاسایش و ئاسایشی ناوخۆ و کارمەندانی شارەوانی و گشت یەکە ئیدارییەکانی هەرێم، بڕیاریدا کە وەزارەتی تەندروستی پێداویستییەکان لە دەرمان و ئامێر و پێداویستیە پزیشکیيەکان بە هەماهەنگی لەگەڵ پارێزگارەکان و سەرۆکی ئیدارە سەربەخۆکان ئامادە بکات بۆ ڕووبەڕروبونەوەی قۆناخی ئێستا و پێشبینیکراویش.
ئەنجومەنی وەزیران سوپاسی خۆڕاگریی و پابەندبوونی خەلکیشی کرد لەمبارەیەوە و داوایکرد بەردەوام بن.
لەم قۆناغە سەختەدا، کە تەواوى کۆمەڵگاى نێودەوڵەتى دووچارى بووە، حکومەتی هەرێمی کوردستان هاوکاریکردنی گەڕاندنەوەی هاوڵاتیانی هەرێم لە دەرەوەی وڵات بە ئەرک و بەرپرسیارێتی خۆی دەزانێت.
سەرۆکى حکومەتى هەرێم لە چەندین بۆنەی جیا جیا لەگەڵ فەرمانگە و وەزارەت و لایەنە پەیوەندارەکان جەختى لەسەر ئەم پرسە کردۆتەوە و بە هەماهەنگى کردن لەگەڵ وەزارەتى دەرەوە و نێردە دیپلۆماسیەکانى عیراق و نوێنەرانى حکومەتى هەرێم لە دەرەوە هەوڵى بەرچاو دراوە و ئاکامى باش بەدەست هێنراوە.
دواى وەستانى گەشتە ئاسمانیەکان زۆر لەو هاوڵاتیانەی بە مەبەستی وەرگرتنی چارەسەری پزشکی یان بۆ خوێندن یان وەکو گەشتیار لەدەرەوەى وڵات بوون و بەهۆى نالەبارى ڕەوش ئێستا پێویستیان بە گەڕانەوە هەیە بۆ هەرێمى کوردستان، حکومەتى هەرێم لەچوارچێوەى پلانێکى تۆکمە و بە هەماهەنگى لەگەڵ حکومەتى فیدڕاڵ توانى ئاسانکاری پێشکەش بکات بۆ ژمارەیەکى بەرچاو لەو هاوڵاتیانەى کە لە دەرەوە بوون و پێویست بوو بگەڕێنەوە بۆ هەرێمى کوردستان. حکومەتی هەرێمی کوردستان لە هەوڵی بەردەوامی خۆیەتی بۆ پێشکەشکردنی ئاسانکاری بۆ ئەو کەسانەی پێویستە بگەڕێنەوە.
تەشەنەکردنى ڤایرۆسی کۆرۆنا بەردەوامى هەیە. سەرجەم ئەوانەى لەدەرەوە دەگەڕێنەوە رێکارى پزیشکى پێویستیان بۆ دەگیرێتە بەر، ئەمەش فشارێکى زۆر لەسەر وەزارەتى تەندروستى و کارمەندانى دروست دەکات، کە توانای لەو ڕووەوە سنووردارە. بۆیە بە هاوڵاتیانی بەڕێز ڕادەگەیەنین، لە ئێستادا تەنها ئەو داواکاریانە ڕەچاو دەکرێن کە زۆر پێویستیان بە گەڕانەوە هەیە، بە تایبەت ئەوانەى بۆ چارەسەر و گەشتیاری و خوێندن لە دەرەوەن و مانەوەیان گرفتی یاساییان بۆ درووست دەکات.
ئەو هاوڵاتیانەی دانیشتووى هەر وڵاتێکن لە دەرەوە و کێشەى دارایى و شوێنى مانەوەو کات بەسەرچوونى ڤیزایان نیە، داوایان لێ دەکرێت پشوودرێژ بن و لە دەرەوە بمێننەوە و تەواوى رێنماییەکانى تەندروستى ئەو وڵاتانە جێبەجێ بکەن.
هیواى سەلامەتى بۆ هاوڵاتیانمان دەخوازین و دووبارە جەخت لەسەر ئەوە دەکەینەوە، کە لە ئێستادا و بە ڕەچاوکردنی ئەم دۆخە نائاساییە ئەو کەسانەی کێشەی مانەوەیان نیە و مۆڵەتی نیشتەجێ بوونیان نیە یان ڕەگەزنامەی ئەو وڵاتانەیان هەیە، گەڕانەویان دوابخەن بۆ کاتێکی گونجاوتر و بەو شێوە هاوکاری وەزارەتی تەندروستی هەرێم و کارمەندانی دەبن، تا بتوانن بە شێوەیەکی کاراتر فریای تووشبووان بکەون و چارەسەری گونجاویان پێشکەش بکەن.
بە بۆنەی هاتنەوەی جەژنی (ئەکیتۆ) سەری ساڵی نوێی بابليى ئاشووریيەوە، گەرمترین پیرۆزبایی لە ته‌واوى خوشک و برایانی کلدانی، ئاشووری و سریانی لە کوردستان و عێراق و جیهان دەکەم، هیوادارم ئەم بۆنەیە مایەی خێر و خۆشی و گەڕانەوەی ئومێد و ئارامی بێت بۆ کوردستانیيان و هه‌موو گەلانی جیهان کە بە هۆی پەتای کۆرۆناوە دووچاری دۆخێکی دژوار و نەخوازراو بوون.
هەر بەم بۆنەیەوە جەخت لە گرنگیی هەماهەنگی و هاوکاریی هەموو دامودەزگا فەرمییەکان و لایەن و پێکهاتەکانی کوردستان پێکەوە دەکەمەوە بۆ پابه‌ندى به ڕێنماييه‌كانه‌وه و گرتنەبەری ڕێگەی دروست و پێویست لە پێناو تێپەڕاندنی ئەم دۆخەدا بە سەرکەوتوویی.
کوردستان وەک هەمیشە لانكه‌ى پێکەوەژیان، لێبوردەیی، مرۆڤدۆستییە و ڕۆڵە کریستیانەکانیشی پێکهاتەی ڕەسەن و کۆڵەکەیەکی گرنگی ئەم کولتووره‌ن کە دەبێ بە هەموو شێوەیەک بیپارێزین و بەهێزتری بکەین.
جەژنی ئەکیتۆ لە خوشک و برایانی کریستیانمان پیرۆز بێت و هیوادارم پێکەوە جەژن و بۆنەکانی داهاتوومان لە دۆخێکی باشتردا، لە سایەی پێکەوەژیان و ئاشتی و ئارامیدا بکەینەوە.
خوای مه‌زن کوردستان و کوردستانییان و تەواوی گەلانی جیهان بپارێزێت.
نێچیرڤان بارزانی
سەرۆکی هەرێمی کوردستان
31/3/2020
هەولێر، هەرێمی کوردستان، عێراق (GOV.KRD) – مەسرور بارزانی سەرۆكی حكومەتی ھەرێمی كوردستان لە پەیامێكدا، سەری ساڵی بابلی (ئاشووری- کلدانی) و جەژنەکانی ئەکیتۆ لە ھاووڵاتییانی کلدانی و ئاشووری و سریانی پیرۆز دەكات و پێداگیریشی لەسەر پێكەوەژیانی ئاشتیانەی ئایین و نەتەوەکان لە ھەرێمی كوردستان دەكات.
تێكستی پەیامی سەرۆكی حكومەت:
بەبۆنەی سەری ساڵی بابلی( ئاشووری- کلدانی) و جەژنەکانی ئەکیتۆ ، پیرۆزبایی لە خوشک و برایانی کلدانی و ئاشووری و سریانی لە هەرێمی کوردستان و جیهان دەکەین . هیوادارین ساڵی خێر و خۆشی و تێپەڕاندنی ئەو دۆخە سەختە بێت کە هەرێمی کوردستان و جیهانی گرتووەتەوە بە هۆی بڵاوبوونەوەی ڤایرۆسی کۆرۆنا و لێکەوتە ئابوورییە نەرێنییەکانی.
داوا لە هەموو لایەک دەکەم پابەندی رێکار و رێنماییە تەندروستییەکان بن بۆ ئەوەی بە هاوکاری هەموولایەک بتوانین ئەم دۆخە دژوارە تێپەڕێنین.
هەرێمی کوردستان نموونەیەکی گەشی بەیەکەوەژیانی ئاشتیانەی ئایین و نەتەوەکانە کە مایەی شانازیمانە. حکومەتی هەرێمی کوردستان جەخت لە پابەندبوونی خۆی بە داکۆکیکردن لە مافی گشت پێکهاتەکانی هەرێمی کوردستان و قووڵکردنەوەی کولتووری بەیەکەوەژیانی ئاشتیانە دەکاتەوە.
مەسرور بارزانی
سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان
٢٠٢٠/٣/٣١
کۆمەڵێک لە هونەرمەندانی کورد و ئێرانی لە نامەیەکدا بۆ هونەرمەندانی جیهان نووسیویانە: خه‌ڵکی ئێران ئه‌مڕۆکه به‌ره‌وڕووی دوو قه‌یران بوونه‌‌ته‌وه: قه‌یرانێکی هاوبه‌ش به ناوی "کۆڕۆنا" که ئێوه ده‌یناسن و قه‌یرانی "ئابڵۆقه‌ی ئابووری" که خۆزگه هه‌رگیز نه‌تانده‌ناسی. بۆ ئێمه‌ی هونه‌رمه‌ندانی ئێرانی، ئێستا گرنگ ئه‌وه‌یه که بزانین ئێوه‌ی - هونه‌رمه‌ندانی جیهان - سه‌باره‌ت به بارودۆخی نه‌خۆشه‌کانی کۆڕۆنایی، منداڵان و پیر و به‌ساڵاچووان له به‌ره‌به‌ری توشبوون به‌م نه‌خۆشییه و که‌م و کۆڕیی زیانباری پێداویستییه‌کانی کۆمه‌ڵگای پزیشکانی ئێران له‌م قه‌یرانه‌دا، چۆن بیر ده‌که‌نه‌وه؟ له‌م باره‌یه‌وه چی ده‌ڵێن و چی ده‌که‌ن؟
لە دەقی ئەم نامەیەدا، کە بە واژۆی هونەرمەندانی دیار و هه‌ڵکه‌وته‌ی کورد، لەوانە: کەیهان کەڵهوڕ، هووشەنگ کامکار، ئەردەشیر کامکار، بێهرووز غەریب پوور، سەعید ئاقاخانی، کەیخەسرەو پوورنازری، تەهموورس پوورنازری، سۆهراب پوورنازری، مەهناز ئەفزەلی، کوروش سلێمانی، عەبدولجەبار کاکایی، ئیلهام پاوەنیژاد، شادمێهر ڕاستین و هەروەها کۆمەڵێک لە هونەرمەندانی ناوداری ئێرانی لە به‌شه جۆراوجۆرەکانی هونەری گەیشتووە و واژۆکانی ئه‌و نامه‌یه‌ش هەر بەردەوامە، هاتووە: هه‌موو ئێمه له هه‌ر نه‌ته‌وه و وڵاتێکه‌وه که بین، خاوه‌نی نیشته‌جێ‌بوون و سه‌ر به نیشتمانێکی بێسنوور و ئامانجێک به ناوی "هونه‌ر" و له جیهانێکیشداین به ناوی "که‌لتوور"؛ هیچ هێزێکیش ناتوانێت ئێمه له هه‌بوونی ئه‌م مافی نیشته‌جێ‌بوون و خاوه‌ندارێتییه دوور بکاته‌وه.
له‌م نیشتمانه هاوبه‌شه خه‌یاڵاوییه‌دا، چ ئاسیایی یا ئه‌وروپایی بین و چ ئه‌مه‌ریکی یا ئه‌فریقی بین، خاوه‌نی توانایی لێکتێگه‌یشتنی که‌لتووریی، به‌هره‌یه‌کی کاریگه‌ری دانه‌ر له‌سه‌ر بیر و هزری خه‌ڵکین و توانایی شیکردنه‌وه و گوڕانکاریی بارودۆخه‌کانمان هه‌یه.
هه‌موومان، به به‌رهه‌مه‌کانمان ئیمان و کوفر، ئه‌وین و نه‌فره‌ت، ئاشتی و جه‌نگ، زانست و نه‌زانین، کاری باش و خراپه و ناحه‌زییه‌کان و رزگاربوون ـ به چێژ و تایبه‌تمه‌ندییه‌کانی کولتووریی خۆمان ـ گێڕاومانته‌وه و ئه‌وانه‌مان ده‌رخستووه؛ هه‌ر بۆیه کۆمه‌ڵگایه‌که‌ی گه‌وره‌تر له‌و وڵاته‌ی که تێیدا ده‌ژین، له رێگای به‌رهه‌مه‌کانی یه‌کترییه‌وه ناسیومانه و ناساندوومانه.
هه‌رچه‌نده ده‌سه‌ڵاته‌کان و سیاسه‌ته‌کان به هۆی دووبه‌ره‌کییه‌کانیان، له نێوان ئێمه‌دا مه‌ودا و و دووره‌په‌رێزی و قه‌ده‌غه‌یان دروست کردبێت، به‌ڵام ئێمه له گوازتنه‌وه و ده‌ربڕینی په‌یامه‌کانی هاوبه‌ش و مرۆڤانه بۆ گشت جیهان، شێلگیرانه‌‌تر، ئازایانه‌تر، به‌تواناتر و کاریگه‌ری دانه‌رتر بووینه.
ئێستاکه، هه‌موومان - که له هه‌ر پێگه‌یه‌کی جوگرافی و سیاسیدا بین - له‌گه‌ڵ دوژمنێکی کوشنده و هاوبه‌ش به‌ره‌وڕوو بووینه‌ته‌وه که گرنگ نییه له کوێوه هاتووه، به‌ڵام گرنگ ئه‌وه‌یه که خه‌ریکه به ئازادی و به خێرایی بۆ هه‌موو جێگایه‌ک ده‌ڕوات؛ و ئێمه له به‌رامبه‌ر ئه‌م دوژمنه وردیله و نه‌بینراوه‌دا، هه‌موومان به یه‌ک ڕاده زیان پێگه‌یشتوو بووینه و له مه‌ترسیداین و ڕزگاربوونی هه‌ر یه‌ک له ئێمه، به‌ستراوه به ڕزگاربوونی ئه‌وه‌ی دیکه‌مان.
کۆرۆنا ته‌نیا یه‌ک ڤایرۆس نییه، به‌ڵکوو پرسیارێکی ساکار و مێژووییه که خه‌ریکی وه‌رگرتنی
وڵامه دژوار و ئاڵۆزه‌کانه له میلله‌ته‌کان و ده‌وڵه‌ته‌کانی جیهان.
ئایا وڵامی نه‌ته‌وه‌ی ئێران بۆ ئه‌م پرسیاره مێژوویه - له بارودۆخێکدا که ڕێگای هه‌ناسه‌دانی به چنگی ئابڵۆقه‌یه‌کی جیهانییه‌وه به‌ستراوه - ده‌توانێت له شێوه‌ی وڵامی نه‌ته‌وه‌کانی دیکه ده‌بێت؟
ئایا ئه‌مه چاوه‌ڕوانییه‌کی مه‌نتقی و گونجاو نییه که وڵامی هونه‌رمه‌ندانی سه‌ربه‌ستی جیهان بۆ پرسیاری "کۆرۆنا"ش - له بارودۆخێکدا که ئه‌م مه‌ترسییه تا به‌رده‌م ده‌رگای ماڵه‌کانیان هاتووه - و‌ڵامێکی جیاوازتر و کاریگه‌ری دانه‌رتر بێت له وڵامی سیاسه‌تمه‌داران و ده‌سه‌ڵاتداران؟
ئه‌م قه‌یرانه، سه‌ره‌ڕای زیانه که‌م و زۆره‌کانی تێده‌په‌ڕێت، به‌ڵام چیرۆکه هاوبه‌ش و جیاوازه‌کانی ده‌مێنێته‌وه. چیرۆکی ئه‌و په‌ره‌ستاره ماندووانه‌ی که بۆ به‌هێزکردنی وره‌ی نه‌خۆشه‌کان و هاوکاره‌کانیان له که‌شوهه‌وای ئاڵۆزاوی نه‌خۆشخانه‌کاندا سه‌مایان ده‌کرد و په‌رۆشیی خۆیان له که‌مبوونی که‌رسته و پێداویستییه‌کان و ده‌وا و ده‌رمان له پشتی ئه‌م خۆشییه‌وه ده‌شاره‌ده‌وه، ده‌مێنێته‌وه؛ چیرۆکی ئه‌و پزیشک و دکتۆرانه‌ی که چه‌ندین هه‌فته‌یه نه‌ڕۆیشتوونه‌ته‌وه بۆ ماڵه‌وه و به‌بێ ده‌مامک و ده‌سته‌وانه و پێداویستییه‌کانی خۆپارێزی، به نێو نه‌خۆشه‌کاندا ده‌گه‌ڕان که هه‌ندێک له‌وان له ڕێڕه‌وه‌کانی نه‌خۆشخانه‌کان و له‌سه‌ر زه‌وی خه‌وێنرابوون؛ ده‌مێنێته‌وه؛ ئه‌مانه هه‌ر هه‌موویان له یاده‌وه‌ریی مێژوویی جیهاندا ده‌مێنێته‌وه و دره‌نگ یا زوو ده‌گێڕدرێته‌وه؛ له لایه‌ن ئێوه یان ئێمه‌وه.
خوزگه ئه‌وه‌نده دره‌نگ نه‌بێت که هونه‌رمه‌ندانی به‌رپرسیار و کاریگه‌ری دانه‌ر له‌سه‌ر بێر و ڕای گشتیی جیهان و ده‌سه‌ڵاتداران، به‌ر له‌وه‌ی که چیرۆکی ئه‌و زوڵمه‌ی که له خه‌ڵکی ئێران له‌م قه‌یرانه‌دا ده‌کرێت، به گوێی ده‌سه‌ڵاتداران و سیاسه‌تمه‌داراندا بگه‌یه‌نن، هه‌ناسه‌کانی خۆیان به‌هۆی توشبوون به‌م نه‌هامه‌تییه‌وه، بوه‌ستێت و بکه‌وێته ژماره‌وه.
خه‌ڵکی ئێران ئه‌مڕۆکه به‌ره‌وڕووی دوو قه‌یران بوونه‌‌ته‌وه: قه‌یرانێکی هاوبه‌ش به ناوی "کۆڕۆنا" که ئێوه ده‌یناسن و قه‌یرانی "ئابڵۆقه‌ی ئابووری" که خۆزگه هه‌رگیز نه‌تانده‌ناسی.
بۆ ئێمه‌ی هونه‌رمه‌ندانی ئێرانی، ئێستا گرنگ ئه‌وه‌یه که بزانین ئێوه‌ی - هونه‌رمه‌ندانی جیهان - سه‌باره‌ت به بارودۆخی نه‌خۆشه‌کانی کۆڕۆنایی، منداڵان و پیره‌کان و به‌ساڵاچووان له به‌ره‌به‌ری توشبوون به‌م نه‌خۆشییه و که‌م و کۆڕیی زیانباری پێداویستییه‌کانی کۆمه‌ڵگای پزیشکانی ئێران له‌م قه‌یرانه‌دا، چۆن بیر ده‌که‌نه‌وه؟ له‌م باره‌یه‌وه چی ده‌ڵێن و چی ده‌که‌ن؟
ناوه‌کانی ته‌واوی ئه‌و که‌سانه‌ی که نامەی "هونەرمەندانی کورد و ئێرانی بۆ هونەرمەندانی جیهان" واژۆیان له‌سه‌ر کردووە لەم لینکەی خوارەوەدا به‌پێی ریزبه‌ندی پیته‌کانی ئه‌لف و بێ هاتووە:
لینک:
http://www.fcf.ir/news/public/2225
"نازم دەباغ" نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە ئێران گوتی: سەردار سلێمانی شارەزاییەکی تەواویی بە سەر دانووستان و پەیوەندییەکانی نیوان ئێران و کوردەکان هەبوو و بە هۆی لایەنگریی بوێرانەی "جەلال تاڵەبانی" لە ئێران لە بەرانبەر ئەمەریکا هۆگرییەکی تایبەتی هەبوو.
"نازم دەباغ" نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران لە وتووێژ لەگەڵ پەیامنێری بەشی ڕۆژئاوای ئاسیا و میحوەری خۆڕاگریی گرووپی نێودەوڵەتی ئاژانسی "ئانا" گوتی: گۆڕانکارییەکانی وەکوو سڕکردنی ڕیفڕاندۆمی سەربەخۆیی هەرێمی کوردستان و هەروەها چوونەدەرەوەی هێزە کوردییەکان لە کەرکووک، بووە هۆی ئەوەی کە پەیوەندییەکانی نێوان هەرێمی کوردستان و ئێران بەرەو زیادبوون بڕوات. لە سەرەتادا دانیشتنی نێوان پارتی دیموکراتی کوردستان و ئێران بەڕێوەچوو کە سەردار سپەهبود شەهید حاجی قاسم سلێمانی لە چەندین دانیشتندا بەشداربوو و هەوڵیدا بێجگە لە پاراستنی ئاسایش و سەقامگیری هەرێمی کوردستان، پەیوەندیی نێوان تاران و هەولێر بەهێزتر بکرێت.
گوتیشی: لەو لایەنەوە کە کۆماری ئیسلامی ئێران بڕوای بە لاوازکردنی پەیوەندییەکانی لەگەڵ کوردەکان نییە، هەوڵیدا هاوپەیمانی نێوان کوردەکان و هاوسەنگی نێوان هەولێر و بەغدا بپارێزێت. من ئاگاداریی وردەکارییەکانی پەیوەندیی نێوان پارتی دیموکرات و ئێران نیم، بەڵام بە بڕوای من پەیوەندیی ئێران لەگەڵ ئەم حیزبە باشترە لە پەیوەندیی لەگەڵ بەرەکانی دیکە.
دەباغ ئەوەشی خستەڕوو: پێش کۆچی دوایی "جەلال تاڵەبانی" سکرتێری کۆچکردووی یەکێتی نیشتمانی کوردستان، فڕۆکەی سەردار سلێمانی لە فڕۆکەخانە سلێمانی دەنیشتەوە، بەڵام دوای نەخۆشی ئەو، فڕۆکەخانەی هەولێر شوێنی نیشتنەوەی فڕۆکەی سەردار بوو.
گوتیشی: حاجی قاسم "مەسعوود بارزانی" بە پیاوێکی ڕاستگو وەسف دەکرد و ئەویی بە یەکێک لە ڕێبەران و کەسایەتییە سەرنجڕاکێشەکان دەزانی. حاجی قاسم، نێچیرڤان بارزانیشی خۆش دەویست.
بیرەوەیی دیدار لەگەڵ سەردار سلێمانی
نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە ئێران لە درێژەی قسەکانیدا گوتی: من لە زۆربەی کۆبوونەوەکانی نێوان سەردار قاسم سلێمانی و نێچیرڤان بارزانی ئامادەبووم و لەگەڵ یەکتریی لەسەر مێزێک نانمان دەخوارد. بە گشتیی ئەگەر بارزانی سەردانی تارانی بکردایە، لە بەرپرسی پەیوەندییەکانی حکوومەتی هەرێمی کوردستان و ئێران سەبارەت بە ئاستی ئامادەبوونی پرسیارم دەکرد کە ئایا وەکوو سەرۆک وەزیری هەرێمی کوردستان یا خود جێگری ڕێبەری پارتی دیموکرات سەردانی تاران دەکات؟ ئەگەر وەکوو سەرۆک وەزیری هەرێمی کوردستان ئامادە دەبوو، تەنانەت ئەگەر بانگهێشتی کۆبوونەوەکەش نەکرابام، دیسانەوە بەشدارییم دەکرد، چونکە نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران بووم.
گوتیشی: هەندێک جار بە بێ ئەوی کە مام جەلال داوای لێکردبام، لە کۆبوونەوەی نێوان ئەو و سەردار سلێمانی ئامادە دەبووم. هەندێک جار لە کۆبوونەوەکە دەهاتمە دەرێی و لە وڵامی پرسیاریی مام جەلال سەبارەت بە هۆی چوونەدەرەوەم لە کۆبوونەوەکە جەختم دەکردەوە کە دانیشتن و وتووێژی تایبەتە و پەیوەندیی بە خۆیانەوە هەیە و بە ئیزنی بەشداربووان لە شوێنی کۆبوونەوەکە داهاتمە دەرێی.
"نازم دەباغ" سەبارەت بە تیڕۆرکردنی سەردار سلێمانی لە بەغدا و ئەوەی کە "ئایا ئەم بابەتە کاریگەریی لەسەر پەیوەندییەکانی نێوان ئێران و عێراق دەبێت؟" ڕایگەیاند: من کاتێک قسە لەسەر تیڕۆڕی حاجی قاسم دەکەم، نامهەوێت لە وشەی کوشتن کەڵک وەربگرم و ئەو بە شەهید دەزانم، لەبەر ئەوەی کە ئەم پیاوەی بەرخۆدان، بۆ وڵاتەکەی خۆی شەڕیی دەکرد و کاریگەریی چالاکییەکانی ئەو بەڕێزە و ئەو هەوڵانەی کە بۆ دوو نەتەوەی ئێران و عێراق ئەنجامیدا چاوپۆشی لێناکرێت. ئەو شارەزاییەکی تەواویی بە سەر دانووستانەکان و پەیوەندییەکانی نیوان ئێران و کوردەکان هەبوو.
لینکی چاوپێکەوتن:
https://ana.ir/fa/news/33/478849/سردار-سلیمانی-بر-روابط-میان-ایران-و-کردها-اشراف-داشتدفاع-تمام‌قد-جلال-طالبانی-از-جمهوری-اسلامی-در-برابر-آمریکا
دوایین هەواڵەکان
- نوێنەری حکومەتی هەرێم لە ئێران: سەردانەکەی پزیشکیان ئاماژەیە بۆ گرنگیدانی ئێران بە هەرێمی کوردستان
- ههرێمى كوردستان و ئێران جهخت له برهودان به پهيوهندييهكانيان دهكهنهوه
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی: سەردانی سەرۆک کۆماری ئێران مێژوویی بوو
- نازم دەباغ له وتووێژ له‌گه‌ڵ ئاژانسی ئیرنا: مەسعوود پزشکیان سەردانی هەولێر دەکات
- نازم دەباغ: کاتی سەردانی پزیشکیان بۆ عێراق دیار نییە
- «سەلام رشدی» له‌گه‌ڵ شاندی یهکێتی هاورده و ناردنکارانی لقی ههولێر کۆبۆوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى: ههميشه پشتيوانى و بهرگرى له مافهكانى ئێزدييان دهكهين
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی له‌گه‌ڵ باڵیۆزی یهکێتیی ئهورووپا کۆبووهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ باڵيۆزى نهمسا كۆبووهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى سوپاسى جهنهرال ڤاول دهكات