نازم ده‌باغ نوێنه‌ری حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان له تاران له‌م وتووێژه‌ی ده‌نگی ئه‌مریكا باس چه‌ند پرسێك سه‌باره‌ت به خۆپیشاندانه‌كانی عیراق ده‌كات.
"ئه‌م خۆپیشاندانانه ده‌رئه‌نجامه، پێم وانیە ئێران دەستی لەپشت ئەم خۆپیشاندانانەوە هەبێت "
لەسەرەتای وتووێژەکەی ژیار هه‌مه‌د له به‌شی كوردی ده‌نگی ئه‌مریكا، نازم دەباغ دەڵێت" بەبۆچونی خۆم ئەم خۆپیشاندانانەی ئێستای عیراق دەرئەنجامە، دەرئەنجامی ئەوەی کە حکومەتە یەک لەدوایەکەکانی عیراق نەیانتوانیووە داواکاری خەڵکی عیراق جێ بەجێ بکەن بۆیە هیچ کەس ناتوانێت بڵێت داواکاری خۆپیشاندەران ڕەوا نیە، خاڵی دووەم، من پێم وانیە ئێران دەستی لەپشت ئەم خۆپیشاندانانەوە هەبێت چونکە دروستبوونی نا ئارامی لەناوچەکەدا لەم کاتەدا ڕەنگدانەوەی لەسەر کۆماری ئیسڵامی ئێران دەبێت، ئارامی عیراق، ئارامی ئێرانە وە بەپێچەوانەشەوە، خاڵێکی تر ئەوەیە کە عیراق توانیوێتی بێ لایەنی خۆی بپارێزێت بۆیە پرسیارێک دێتە ئاراوە کێ قازانج دەکات وە کێ زیان دەکات لەو بێ لایەنیەی عیراق؟ بەبۆچوونی من ئەوانەی بیانەوێت دژایەتی توندی ئێران بکەن ئەم جۆرە بێ لایەنیە لەبەرژەوەندییان نیە."
"من پێم وانیە وا بە ئاسانی هێزی ئاسایش و پۆلیس و سوپای عیراقی دەستیان بچێتە گیانی ئەو کەسانەی کە لەسەر شه‌قامەکان خۆپیشاندان دەکەن "
دەباغ وتیشی" کاتێک کە جادەی دوو ساید دروست دەبێت، زۆر جارێش ئەم لایانە خۆڕسکن بەوەی کەسەیر دەکەیت بۆ ماوەیەکی درێژ کەچەند ڕۆژێک تێدەپەڕێت هەست ناکرێت کە سەرکردایەتیەکی ئاڕاستەکراوی هەبێت بۆ ئەوەی بتوانێت بەدوای مافەکانی خۆیدا بڕوات، ئەمە نیشانەی دەوێت بەڵام لێرە ئەم فەزایە کەدروست بوو ئەوجا خاوەن بەرژەوەندییەکان دەکەونە ناو بابەتەکان و دەکەونە ناو شەقامەوە تا بتوانرێت هەریەکە بەلای خۆیدا ڕایبکێشێت، کە من پێم وانیە وا بە ئاسانی هێزی ئاسایش و پۆلیس و سوپای عیراقی دەستیان بچێتە گیانی ئەو کەسانەی کە لەسەر شه‌قامەکان خۆپیشاندان دەکەن، بۆیە دەکرێت نیشانەیەکی پرسیار دابنێین کەکەسانێک بۆ ناشرین کردنی ڕووی زیاتری حکومەت لەڕووی سەربازی و داپڵۆسینەوە جگە لە نەبوونی خزمەتگوزاری و چاکسازی و گەندەڵی ئەمەشی بهێننەسەر کە ئەوەتا بەشێوەیەکی نا دیموکراسیانە خۆپیشاندەران سەرکوت دەکرێن."
باشە ئەو کەسانە هی ناوخۆی عیراقن یا دەرەوە ، وەک خۆت دەڵێی کەسانێک هەن؟
نازم دەباغ دەڵێت" ئەو کەسانە لەناوخۆی عیراقن بەڵام ئەوە دوور نیە کە لەدەرەوە بجوڵێنرێن، بەڵام هەست ناکەم دەستوەردانی ڕاستەوخۆی حکومەتی ئێرانی هەبێت لەم خۆپیشاندانانە بەڵام بەدڵنیایی خوێندنەوەم بۆ سیاسەتی حکومەتی ئێرانی ئەوەیە لەگەڵ ئەوەنیە نائارامی دروست ببێت واتە لەجیاتی لەپشتی خۆپیشاندەران بێت بۆ ئەم بارودۆخەی کەهەیە پێچەوانەکەی ڕاستە چونکە حکومەتی عیراقی بەرهەمی ئەو هەوڵانەیە کەدرا بۆ پێکهێنانی حکومەت ئێستا بەرژەوەندی کێی تێدایە کە ئەم حکومەتە بڕوخێت؟ تەنها بەرژەوەندی ئەوانەی تێدایە کەنایانەوێت جارێکی تر عیراق ببێتەوە پێشەوا بۆ پڕۆسەی ئاشتی و ئارامی بۆ ناوچەکە، بەڵام پرسیارەکە ئەوەیە ئەم سیاسەتەی سەرۆکی ئەمریکا پەیڕەوی دەکات کەدەڵێت، پارەم بدەرێ بەرگریت لێبکەم، دەکرێت ڕەوابێت لەڕووی ستراتیژیەت و ئایندەدا؟"
"پێم وایە مانەوەی کابینەکەی عادل عەبدولمەهدی لەبەرژەوەندی هەموو لایەکدایە"
نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لەبارەی ئەوەی ئایا پێتان وایە ئێران پشتگیری مانەوەی کابینەی عادل عەبدولمەهدی بکات؟ دەڵێت" من پێم وایە مانەوەی کابینەکەی عادل عەبدولمەهدی لەبەرژەوەندی هەموو لایەکدایە."
"کلیلی چارەسەر لەدەستی سەرکردە عیراقیەکان خۆیاندایە "
سایتی مەشرەق نیوز کەنزیکە لە سوپای پاسدارانی ئێرانەوە وتارێکی سەرنوسەری جیهان نیوزی بڵاوکردۆتەوە، بەناونیشانی "کلیلی چارەسەری خۆپیشاندانەکانی بەغداد لە تارانە".
بەڵام نازم دەباغ دەڵێت" هەرکەس ئازادە لە دەربڕینی بۆچونی خۆی، بەڵام بەبڕوای من کلیلی چارەسەر لەدەستی سەرکردە عیراقیەکان خۆیاندایە، جا ئەو سەرکردانە هەریەکەی خۆی دەبەستێتەوە بەیەکێکەوە، یەکێک خۆی دەبەستێتەوە بە ئێران یا ئەمریکا، یا تورکیا، واتە بەڕاستی کلیلی چارەسەرەکە لەدەست خۆمانە، جا هەرکەس پەیوەندیدار بێت بە چ بیروباوەڕێکەوە زیاتر لەخزمەتی ئەو کەناڵە دەبێت. "
"هیچ پەیامێکی ڕاستەوخۆ بەمن نەدراوە، بەڵام بینیمان باڵوێزی ئێران لەبەغداد سەردانی هەرێمی کوردستانی کرد و لەگەڵ سەرۆکی حکومەت و سەرۆکی هەرێم کۆبوەوە"
لەوەڵامی ئەو پرسیارەی ئایا ئێران هیچ پەیامێکی ڕاستەوخۆ یا ناڕاستەوخۆی داوەتێ بۆ کوردەکان سەبارەت بەم خۆپیشاندانەی بەغداد؟
نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان وتی" هیچ پەیامێکی ڕاستەوخۆ بەمن نەدراوە، بەڵام بینیمان باڵوێزی ئێران لەبەغداد سەردانی هەرێمی کوردستانی کرد و لەگەڵ سەرۆکی حکومەت و سەرۆکی هەرێم کۆبوەوە، وە سەرۆکی هەرێم "جەنابی کاک نێچیرڤان" پەیامێکی بڵاوکردەوە کە داوادەکەین کێشە ڕەواکانی خەڵک چارەسەر بکرێت."
ئایا سەردانی باڵوێزی ئێرانی بۆ لای کاربەدەستانی کورد بۆ ئەوەبوو کە کورد پشتیوانی مانەوەی حکومەتەکەی عادل عەبدولمەهدی بکات؟
لەوەڵامدا نازم دەباغ وتی" من ناتوانم بەو وردیەی تۆ باسی دەکەی بیڵێم، بەڵام دەتوانم بۆچونی خۆم بڵێم جەخت دەکەمەوە پەیامی ئێران پەیامی ئارامی و ئاسایشە، وە پەیامی ئه‌وەیە کە حکومەتەکە بەهێز بێت تابتوانێت بەدەم داخوازییەکانی خەڵکی عیراقەوە بڕوات کە ڕەنگە بەشێک لەو داخوازییانە کوردیش بگرێتەوە."
" دەبێت کورد لەم کاتەدا وریا بێت"
نازم دەباغ ئەوەشی وت" دەبێت کورد لەم کاتەدا وریا بێت، چونکە لەڕابردوودا هەر ڕاپەڕین و خۆپیشاندانێک کرابێت لەبەغداد لەسەردەمی ڕوخانی پادشایەتی تا ئێستا کە کورد بەشداربووە بەڵام کامیان توانیویانە بەپێێ ئەو بەرنامەیەی کە دانرابوو پێشتر داواکارییەکانی کورد جێ بەجێ بکات؟ بۆیە دەبێت ئێمە ئەزمون وەربگرین کێ بەهێزە وە کێ دەتوانێت ئاسایشی عیراق بپارێزێت وە کێ دەتوانێت بەپێی دەستوری عیراقی مافەکانی کورد دابین بکات ئێمە دەبێت لەگەڵ ئەو خەتە بین وە وریا بین بەزویی نەکەوینە ئەو پڕۆژانەوە کەهەم ئایندەی کورد دەخاتە مەترسیەوە وە هەم ئایندەی عیراقیش بەرەو چارەنوسێکی نادیار دەبات، بیرمان نەچێت ئەزمونی سوریا چۆن بوو کە چۆن بۆ هەڵخەڵەتاندنی کورد سەرۆکی ئەنجومەنیان کورد دانا دواتر گۆڕییان بە "مەسیحیەک".
نوێنەری حكومەتی هەرێم لە ئێران رایدەگەیەنێت: حكومەتی عێراق باجى خۆ بێلایەن کردن دەدات لەو كێشانەی لە ناوچەكە و رۆژهەڵاتی ناوەڕاست روودەدەن و دەشڵێت: دیسان خەڵكی هەرێم كەوتونەتە ناو ئەو یارییەی كەسانێك دەیكەن بۆ روخاندن و دژایەتی بەغدا كە پێموایە دروستكردنی قەیران لە بەغدا كاریگەری بۆ سەر كوردستان دەبێت.
نازم دەباغ، نوێنەری حكومەتی هەرێمی كوردستان لە كۆماری ئیسلامی ئێران (ئەمڕۆ یەکشەممە 6ی تشرینی یەكەمی 2019) بە دواڕۆژی راگەیاند: بەدڵنیاییەوە هەر نائارامییەك لە عێراق بێتە پێشەوە مەترسی بۆ دروستبوونی نائارامی لە ئێران هەیە و ئەو وڵاتە پێی نیگەرانە، پێشیوایە تاران لەگەڵ ئەوە نییە دۆخی ئەمنی و ئاسایشی عێراق تێكبچێت.
ئاماژەی بەوەشكرد: لەهەمانكاتدا ئێران لایەنگرى ئەوەیە چاكسازی بكرێت و داخوازی خۆپیشاندەران كە رەوایە جێبەجێ بكرێت، خەڵك خۆی بەدووربگرێت لە پەلاماردانی سەر دەزگا دەوڵەتی و كەسایەتییە سیاسییەكان، چونكە ئەوانە دەستی تێكدان و ناشرینكردنی رووی خۆپیشاندەران دەبێت.
سەبارەت بە سەندنەوەی متمانەش لە عادل عەبدولمەهدی، سەرۆك وەزیرانی عێراق دەبباغ روونیكردەوە: دیسان خەڵكی هەرێمی كوردستان كەوتونەتە ناو ئەو یارییەی كەسانێك دەیكەن بۆ روخاندن و دژایەتی بەغدا، لەکاتێکدا دروستكردنی قەیران لە بەغدا كاریگەری بۆ سەر كوردستان دەبێت، چونكە خەڵك دەبێت ئەو هۆكارانە بزانێت كە عادل عەبدولمەهدی چۆن بووە سەرۆك وەزیران، لەبەرئەوە ئاسان نییە.
ئەوەشى وت: "ئێستا حكومەتی عێراق ئەو باجە دەدات كە خۆی بێلایەن كرد لەو كێشانەی لە ناوچەكە و رۆژهەڵاتی ناوەڕاست روودەدات، ئەو وڵاتانەی كە لەبەرژەوەندییاندا نییە عێراق بێتە رووی پێشەوەی رێگە سیاسییەكان بۆ چارەسەركردنی كێشەكان و بەهێز بێت".
هەروەها وتی: "دەربارەى ئەو دەنگۆیانە بڵاودەبێتەوە بۆ روخاندنی حكومەت، پرسیار ئەوەیە عەبدولمەهدی بڕوات، كێ دێت؟ بۆیە بەر لەوەی بیر لە گۆڕینی عەبدولمەهدی بكەینەوە، دەبێت بیر لە هاتنی ئەو كەسە بكرێتەوە كە چی بۆ عێراق و كوردستان بەتایبەتی دەكات".
نوێنەری حكومەتی هەرێم لە تاران ئاماژەشیدا: "بەدرێژایی مێژوو كورد بەشداربووە لەگەڵ ئەو كەسانەی هەوڵی كودەتایان لە عێراق داوە تا ئەمڕۆش كە ئەو حكومەتە لەعێراقدا هەیە كورد لە ئاڵوگۆڕەكاندا بەشداربووە، با بزانین چیمان بۆ كراوە لەسەر ئەو بەڵێنانەی كە پێش ئاڵوگۆڕییەكان بەكورد دراوە بۆ ئەوەی ئەمجارە تووشی ئەو هەڵەیە نەبینەوە، پێموایە هەلێكی گونجاو هەیە بۆ كوردستان كە پشتیوانی ئەو لایەنە بێت كە لە واقیع و پێشەوەدا چی بۆ كورد دەكات، نەك لەدواوە".
سەبارەت بەوەی دەوترێت خۆپیشاندانی ئێستا شەڕی بەوەكالەتی ئەمەریكا و ئێرانە لە عێراق، دەبباغ دەڵێت: "لەڕاستیدا ناكرێت ئەو ئەگەرەی لێ بێنیتەدەرێ، چونكە ئەگەر ئەو ئەگەرەی تێدا نەبێت مومكینە زووتر دامركاندنەوە رووبدات، یان باشتر وابوو ئەسڵەن سەرهەڵدانی خۆپیشاندانیش نەدەبوو، بەڵام ئەو بەیاننامەیەی مەرجەعیەتی سیستانی بڵاویكردەوە زیاتر رێگەی ئارامی و چاكسازی نیشانداوە".
دواڕۆژ، پشتیوان جەمال
پێداچوونەوە: شیروان شەریف
بارودۆخی ئێستاكه‌ی هه‌رێمی كوردستان به قۆناغێكی دژوار و هه‌ستیار تێده‌په‌رێت و هیچی كه‌مرت نیه له‌و قه‌یران و بارودۆخانه‌ی رابردوو هه‌ر له قه‌یرانی دارایی و شه‌ری داعش و دوای ریفراندۆم و سه‌رئه‌جنامی راگه‌یاندنی ئابووری سه‌ربه‌خۆ.
هه‌موو ئه‌جنامه‌كان به‌وه گه‌یشت له برییت هینانه كایه‌ی بارودۆخێكی گوجناو كه بتواننی له ڕێگای گفتوگۆ و تێگه‌یشنت به‌و ئاواته بگه‌ین و سه‌ربه‌خۆیی كوردستان ڕابگه‌یه‌ننی و ببێته خاوه‌نی ئابووری سه‌ربه‌خۆ و بۆ سه‌رخستین پرۆسه‌ی سه‌ربه‌خۆیی هه‌رێم له باشرتین بارودۆخدا ئه‌وانه‌ی خۆیان به پشتوپه‌نای گه‌لی كورد و هێزی پێشمه‌رگه‌ی كوردستان ده‌زانی ته‌نها سوپاس و ده‌ستخۆشی له هێزی پێشمه‌رگه و هاندان بۆ جارێكیتر گه‌رانه‌وه بۆ به‌غدا و پاراستین یه‌كپارچه‌یی عێراق و پابه‌ندبوون به ده‌ستووری هه‌میشه‌یی عێراقه‌وه.
سه‌ركردایه‌تی سیاسی هه‌موو الیه‌نه‌كان به ناچاری ئه‌جنامه‌كانی ریفرادۆمیان به سیاسیانه هه‌ڵپه‌سارد و به‌ێلم له ناوه‌رۆكدا پابه‌ندبوونی خۆیان به بریاری دادگای فیدرالی عێراقراگه‌یاند ئه‌و مانایه‌ی گه‌یاند كه خه‌ونی سه‌ربه‌خۆیی له گۆرنرا... تا هه‌وڵێكیتر...
ئه‌مڕۆ كه گه‌لی كوردستان گه‌یشتۆته قۆناغێكیتر و تازه قۆناغی دوای ئه‌جنامدانی ریفراندۆم و ده‌رئه‌جنامه‌كانی و قۆناغی دوای ئه‌جنامدانی هه‌لبژاردنی په‌رله‌مانی كوردستان و پێكهێنانی حكومه‌تی هه‌رێم.
هه‌ڵبژاردنی سه‌رۆكێكی تازه‌ی هه‌رێمی كوردستان و شاره‌زا و ئاگادار له سیاسه‌تی رابردووی هه‌رێم و پێكهێنانی حكومه‌ت به شێوازێكی تازه له نێوان سێ هێزی سه‌ره‌كی هه‌رێم كه پارتی دموكراتی كوردستان و یه‌كێیت نیشتیمانی كوردستان و بزوتنه‌وه‌ی گۆران پارته كۆتاكانی نێو په‌رله‌مان. باقی الیه‌نه‌كانیتریش كه‌وتنه ده‌ره‌وه‌ی حكومه‌ت.
هه‌موو ئه‌وانه به‌شدارن له رابردوو له ئێستادا هاوبه‌شن و ئاگادارن له چۆنیه‌تی به‌ڕێوه‌بردن و هاتنه كایه‌ی هه‌موو ئه‌و قه‌یرانانه‌ی كه روویاندا و به باش و خراپیه‌وه بۆیه ده‌كرێت سود له رابردوو وه‌ربگریێت به هاوبه‌شی و هاوكاری ئه‌م پرۆسه تازه‌یه به‌روه سه‌ركه‌وتن و كه‌ناری ئارامی ببه‌ن چیرت گه‌له‌كه‌مان تووشی قه‌یران نه‌بێته‌وه و به قه‌یرانێكی-تر قه‌یرانه‌كانیتر فه‌رامۆش نه‌كرێت.
ئه‌م ده‌رفه‌ته‌ی ئه‌مرۆكه ره‌خساوه له هه‌رێمی كوردستان و عێراق ده‌رفه‌تێكی گرنگ و به‌سووده بۆ ئه‌وه‌ی بتواننی له ڕێگای گفتوگۆ و یه‌ك گۆتاری و یه‌ك ده‌سیت سه‌ركه‌وتین گه‌وره به‌ده‌ست بهێنین.
ده‌رئه‌جنامه‌كان ئه‌وه‌یان سه‌ملاند كه هه‌ڵچوون و ده‌مارگریی و به دوا دابنیكردنی به‌رژه‌وه‌ندی حیزبی و كه‌سایه‌تی و ئابووریه‌كان ته‌نها به‌ره‌و هه‌ڵدێر و له‌ناو چوومنان ده‌بات.
خۆبه‌ستنه‌وه به به‌رژه‌وه‌ندی سیاسه‌تی ده‌ره‌وه و الیه‌نگریی ئه‌وانه‌ی له ناوچه‌كه به‌رژه‌وه‌ندی تایبه‌تی خۆیان هه‌یه هه‌ڵوێستیان هیچی كه‌مرت نابێت له پێش و دوای ئه‌جنامدانی ریفراندۆم و راگه‌یاندنی ئابووری سه‌ربه‌خۆ له دوای پرۆسه‌كه.
جگه له گه‌رانه‌وه بۆ به‌غدا و كه‌وتنه ژێر باری قه‌رزێكی زۆر كه ده‌بێت باجه‌كه‌ی هه‌رێمی كوردستان و كورد بیدات و بكه‌وینه قه‌یرانێكیتر. هه‌رێمی كوردستان پێویسته باشرت بری له به‌رژه‌وه‌ندیه‌كانی خۆی بكاته‌وه چیتر رۆڵه‌كانی خۆمان نه‌كه‌ینه قوربانی خه‌ڵكیتر.
رابردووی گه‌لی كورد پریه‌تی له ئه‌زموون و خه‌بات و سه‌ركه‌وتن و هه‌ندێ جار شكست. زۆر جار چاو به رابردووی راگه‌یاندنه‌كانی الیه‌ن و سیاسیه‌كاندا خبشێنێته‌وه و ده‌رئه‌جنامێكی باش به‌ده‌ست ناهێننی. به‌ڵكو پریه‌تی له توانج و توهمه‌ت خستنه پاڵ یه‌كرت به نه‌شیاو و خاین هه‌ژمار كردن. واته هیچ كامێك به زه‌یی به رابردووی ئه‌ویتر دا نه‌هاتۆته‌وه وه ته‌نها خۆی به خه‌خمۆر و دلسۆز و پێشمه‌رگه زانیوه و ئه‌ویتر هیچ، واته به گوتاری هه‌مووان هه‌موو هیچن، كه‌س دلسۆز نه‌بووه و نابێت ئه‌وه فه‌رامۆش بكرێت كه هه‌موو له‌به‌ره‌ی گه‌ل بوون و هه‌ر یه‌ك به پێی توانا و بوونی خۆی له هه‌ر بوارێك بوبێت به‌شدار بووه له خه‌باتی بزوتنه‌وه‌ی رزگاری خوازی گه‌لی كوردستان.
بۆچی هه‌موو ئه‌و ئه‌زموونه پڕشه‌نگداره له بری ئه‌كه‌ین و باشرتین و سه‌ركه‌وتووترین ئه‌زموون نه‌خه‌ینه‌وه به‌رچاوی خۆمان و به هه‌مان هه‌ست و هه‌ڵویست كاری ده‌سته‌ی دامه‌زراندنی به‌ره‌ی كوردستانی و داڕشتین به‌رنامه‌ی راپه‌رین و ئه‌جنامده‌رانی په‌یرۆ نه‌كه‌ین، مه‌گه‌ر له بریمانچوو هه‌مووی هه‌وڵی ده‌دا زۆرترین به‌رپرسی هه‌بێت له سه‌ركردایه‌تی كردنی به‌رنامه‌ی ئه‌جنامدانی راپه‌رین و خۆشبه‌ختانه به هه‌مووان بۆ راپه‌رین یه‌كده‌ست بووین و جوانرتین دروشم كه ره‌وانشاد بێت هه‌میشه یاده‌وه‌ریه‌كانی له هه‌ست و ده‌رومنان و كارماندا زیندووبێت. خوالێخۆشبوو جه‌نابی مام جه‌الل كه خاوه‌نی درومشی ئاشیت بوونه‌وه‌ی گشیت بوو له نه‌ورۆزی ساڵی 1984 دا ئه‌وانه‌ی له‌به‌ره‌ی گه‌ل بوون و له دژی گه‌ل بوو ئه‌و رۆژه بۆ راپه‌رین به هیزی پێشمه‌رگه و شانه چه‌كداره‌كان و راپه‌رینیان سه‌رخست و گه‌یاندیانه ئه‌مرۆكه.
هه‌ر كه‌س پێدا هه‌ڵگوتن به باێلی خۆی و ئه‌ویتر خباته سه‌نگه‌ری خیانه‌ت و دوژمن پێموایه وه‌ك گوته‌نی به قسه‌ی هه‌مووان هه‌موو هیچنی )به داوای لێبووردنه‌وه(. به‌ێلم هه‌موو كوردن و هه‌موو به ئه‌ندازه‌ی خۆی قوربانی و خوێین داوه. ئه‌گه‌ر هه‌موومان به له خۆبووردوویی و خۆ دوورخستنه‌وه له خواسیت تاك و حیزبی و پاراسنت به‌رژه‌وه‌ندیه‌كان
تایبه‌تیه‌كان دڵنیایی ده‌دات كه جارێكیتر به‌ره‌و یه‌كگرتوویی ریزه‌كانی گه‌لی كورد هه‌مان سه‌ركه‌وتن به‌ده‌ست ده‌هێنن كه به هۆی راپه‌رین به‌ده‌ستمان هینا. واته با به هه‌مووان بۆ هه‌مووان و گه‌لی كورد هزر و هێزه‌كامنان یه‌ك خبه‌ین.
لێره‌دا به پێویسیت ده‌زامن داوایه‌ك ئاراسته‌ی هه‌موو بریمه‌ند و سیاسه‌متدار و نووسه‌ر و چاودیران بكه‌م با ماوه‌یه‌كی دیاریكراویش بێت خۆیان دوور خبه‌نه‌وه له‌م نووسنی و ڕایانه‌ی كه تۆی دووبه‌ره‌كی و دوژمنكاری زیاد ده‌كات و زیاتر بری له بابه‌تی یه‌كڕێزی و یه‌ك گوتاری و هه‌ستیاری رابردوو بكه‌نه‌وه كه ئه‌وه‌تا به شێوه‌یه‌كیتر له عێراق ئاڵوزی و
نائارامی دروست ده‌كرێت.
حكومه‌تی هه‌رێم ده‌بێت زۆر هۆمشه‌ندانه بری له‌و رووداوانه بكاته‌وه كه ئه‌مرۆكه له پارێزگاكانی عێراقدا ده‌گوزرێت و باش دیقه‌ت له‌و دروشم و بابه‌ته بكاته‌وه كه له پشیت په‌رده‌وه قسه‌ی له‌سه‌ر ده‌كرێت زۆرانێك هه‌ن چاویان به‌ر بارودۆخه‌ی ئه‌مرۆكه له هه‌رێمی كوردستان و عێراقدا هه‌یه چاویان هه‌ڵنایه‌ت بابه‌تی گۆڕیین ده‌ستور و دیاریكردنی بودجه و درومشی جۆراوجۆری كه باس له ئاینده‌ی عێراق ده‌كرێت خۆ هه‌رێمیش به‌شێكه له‌م عێراقه.
كورد خاوه‌نی ئه‌زمونێكی تاڵه له‌گه‌ڵ ده‌سته‌ی سازدانی كۆده‌تاكانی عێراق هه‌ر له رۆخانی پاشایه‌تی تاوه‌كو ئه‌مڕۆكه.
راسته خه‌ڵكی خۆپێشانده‌ری عێراق داوای مافه ره‌واكانی خۆی ده‌كات و ئه‌وه‌ی ڕوو ده‌دات ئه‌جنامه به‌ێلم زۆر پالن و به‌رنامه‌ی شاراوه له خۆ ده‌گرێت كه هه‌ستیاره و كورد ئه‌گه‌ر له ئه‌مرۆدا بریی لێنه‌كاته‌وه به ئه‌جنامێكیتر ده‌رده‌چێت.
هه‌ر وه‌كو هه‌وڵه‌كانی درا بۆ رووخانی به‌شار ئه‌سه‌د له سوریا له‌سه‌ره‌تا بۆ چه‌واشه‌كاری كوردێكیان كرد به‌سه‌رۆكی ئه‌جنوومه‌نی نیشتیمانی سوری و دوایی یه‌كێكی مه‌سیحی و ئێستاكه چی كراوه . . !!؟؟
بارودۆخێكی تازه له عێراقدا له پێشمانه و هه‌ر دوو رووی تێدایه كه ده‌كرێت ئاینده‌یه‌كی باش بێت و ده‌كرێت پێچه‌وانه‌كه‌شی بێت. رێگای گفتوگۆی راسته‌قینه و خۆ دوور خستنه‌وه له الیه‌نگریی ملمالنه‌ی ناوچه‌كه زیاتر مافه‌كامنان دابنی ده‌كات و ئه‌زموونی رابردووی ئه‌وه پێشانداوه كه ئه‌و كاته‌ی هه‌موومان پێكه‌وه وه یه‌ك ده‌ست و یه‌ك هه‌ڵوێست بووینی.
زۆرتر له ئاماجنه‌كان نزیك بووینه‌وه و جارێكیتر ده‌یڵێم با هه‌موومان بۆ هه‌مووان و كوردبنی ئه‌م هه‌نگاوانه بهاوێژینكه ده‌مانگه‌یه‌نیته كه‌ناری ئارامی و سه‌ركه‌وتن.
http://www.xendan.org/detailwtar.aspx?jimare=3421&nuser=1375
ماڵپه‌ڕی هه‌واڵ و شرۆڤه‌ی نامه نیوز (namehnews.com): "نازم ده‌باغ" نوێنه‌ری حکومه‌تی هه‌رێمی کوردستانی عێراق له ئێران گوتی: له حکومه‌ته‌کانی رابردووی عێراق، ئێمه په‌وه‌ندییه‌کی پته‌و و یه‌کجار باشمان له‌گه‌ڵ عه‌ره‌بستانی سه‌عوودیدا هه‌بوو و ئه‌م پێشینه‌یه، بۆ خۆی بۆته هۆکاری ئه‌م ده‌رفه‌ته بۆ عێراق. هه‌ر به‌م هۆیه، من گه‌شبینم و هیوا ده‌خوازم که ئه‌م ئیمکانه بوونی هه‌یه که عێراق بتوانێت ئه‌م پردی په‌یوه‌ندی دوو لایه‌نه‌یه بۆ سڕینه‌وه‌ی کێشه و ئاڵۆزییه‌کان دابین بکات.
نامه نیوز ـ به‌شی سیاسه‌ت: یه‌کێک له‌و بابه‌تانه‌ی که له‌م ساڵانه‌ی دواییدا، روانینه‌کانی زیاتر له رابردوو سه‌باره‌ت به پرسی وڵاتی عێراق و پێگه‌ی ئه‌و له پێکهاته دیپلۆماتیکه‌کاندا بۆ لای خۆی ڕاکێشاوه، ده‌وری گرینگی ئه‌م وڵاته وه‌کوو ئه‌کته‌رێکی گرینگی ناوچه‌یی و خاوه‌نی جۆربه‌جۆریی مه‌زهه‌بی شیعه و سوننی له ناوبژیوانی کردن له نێوان کێشه و ناکۆکییه جۆراوجۆره‌کان دایه. له‌م رۆژانه‌ی دواییدا که پرسی نێوه‌ندگیریی عێراق له نێوان ئێران و عه‌ره‌بستانی سعوودی گه‌رمه، چووین بۆ لای "نازم ده‌باغ" نوێنه‌ری حکومه‌تی هه‌رێمی کوردستانی عێراق له ئێران و کارناسی بابه‌ته‌کانی نێونه‌ته‌وه‌یی بۆ ئه‌وه‌ی که ورده‌کارییه‌کانی ئه‌م نێوبژیوانییه و توانایی ئه‌م وڵاته له دابین کردنی هه‌مدیسانی په‌یوه‌ندیی، زانیارییه‌کی زیاتر به ده‌ست بهێنین.
به له‌به‌ر چاو گرتنی ئه‌و پرسه‌ی که هاتۆته ئاراوه له په‌یوه‌ندیی له‌گه‌ڵ ناوبژیوانی کردنی عێراق له نێوان ئێران و عه‌ره‌بستان و گه‌شتی ئه‌م دواییه‌ی وه‌رۆک وه‌زیرانی وڵاتی عێراق بۆ ریاز بۆ دانوستاندن، به بۆچوونی ئێوه ئایا عێراق له بارودۆخی ئێستاکه‌دا توانایی وه‌ها کارێکی دیپلۆماتیکی لێ ده‌دات.
هه‌ڵبه‌ت به له‌به‌ر چاو گرتنی چرا سه‌وزه‌کانی ئه‌م دواییه بۆ دانوستاندن له نێوان دوو وڵاتدا، ئه‌م پرسیاره ده‌بێت سه‌ره‌تا له ئێوه‌ی [ئێرانییه‌کان بپرسین] بپرسین (به پێکه‌نینه‌وه). به‌ڵام یه‌که‌م ده‌بێت یه‌ک مه‌نزومه‌ی ئه‌منییه‌تی له ناوچه‌که‌دا دابین بکرێت که له‌م په‌یوه‌ندییه‌دا، زۆربه‌ی وڵاتان له‌وانه ئێران، هاتوون بۆ لای عێراق. خاڵی دووهه‌م ئه‌مه‌یه که ئه‌گه‌ر له بیرتان مابێت. سه‌رۆک وه‌زیرانی عێڕاق سه‌ره‌تا چوو بۆ چین و له دوای ئه‌نجامدانی هه‌ندێک له دانوستاندنه‌کان هات بۆ عه‌ره‌بستانی سه‌عوودی و له‌گه‌ڵ به‌رپرسانی باڵای ئه‌م وڵاته دیدار ووتووێژی کرد.
لێره به دواوه، ئیدی پرس و بابه‌تی ناوبژیوانی نایه‌ته ئاراوه، به‌ڵکوو ئێران و عه‌ره‌بستانی سه‌عوودی ده‌بێ ببینن که ده‌توانن له چوارچێوه‌ی بارودوخێکدا پێکه‌وه هاوکاری بکه‌ن یان نه‌خێر. به‌ڵام هه‌ر ئه‌وه‌ی که به‌رپرسانی سه‌عوودی قه‌بووڵیان کرد که سه‌رۆک وه‌زیرانی عێراق ئه‌م پرسه له نێو خاکی عه‌ره‌بستانی سه‌عووی به شێوه‌ی جیدی ئاراسته بکات، ئه‌مه خۆی ره‌وت و هه‌نگاوێکی ئه‌رێنیه.
به‌م دوواییانه رۆژنامه‌ی سه‌عوودی ئه‌لعه‌ره‌ب نزیکی له حکومه‌تی ئه‌م وڵاته، داخوازه‌ی ئه‌مه‌ی کردووه که عێراق بێ لایه‌ن نیه و هه‌ندێک تاوانیشی ئاراسته کردووه. ئایا په‌یوه‌ندیی باشی نێوان عێراق له گه‌ڵ ئێڕان به‌ربه‌ستێک له پێناو وه‌دی نه‌هاتنی ئامانج و مه‌به‌سته‌کانی دیپلۆماتیکی ئه‌م وڵاته له ناوچه‌که‌دا نیه؟
ئێمه نایشارینه‌وه که له نێوان عێراق و کۆماری ئیسلامیی ئێران په‌یوه‌ندییه‌کانی زۆر باش و ئه‌رێنی بوونی هه‌یه و به بڕوای من له داهاتوویه‌کی نزیکدا، درێژه‌ی ده‌بێت. عێراق ته‌نیا له‌به‌ر هۆکاری هه‌بوونی هه‌ر ئه‌م په‌یوه‌ندییه باشه، وه‌ها بیرۆکه‌یه‌کی بۆ ناوبژیوانی کردن له نێوان ئه‌م دوو وڵاته گرینگه‌ی ناوچه‌ی "دیپلۆماتیک" ئه‌نجامی داوه. سه‌رۆک وه‌زیر، سه‌رۆک کۆمار و سه‌رۆکی په‌رله‌مانی عێراق له پێشکه‌وتنی ئه‌م ئامانجه دیپلۆماتیکه، یه‌کجار جیدین و ته‌نانه‌ت مه‌رجی بێ لایه‌نیش ده‌پارێزن. هاوکاریی و دۆستایه‌تی ئێران و عێراق کارێکی روون و ئاشکرایه. به‌ڵام نابێت له بیرمان بچێت که له لایه‌نی ره‌گه‌ز، گه‌ل و زمان، عێراق وڵاتێکه که له جۆری پێکهاته‌ی وڵاتانی عه‌ره‌بیی دیکه‌ی ناوچه بووه و له‌م لایه‌نه‌وه له عه‌ره‌بستانیش نزیکته و ئه‌مه ده‌بێت هۆی ئه‌وه‌ی که له په‌یوه‌ندی له‌گه‌ڵ عه‌ره‌بستان ئێمه لایه‌ن و وێكچووی نزیکمان هه‌بووه که بتوانین ده‌وری ناوبژیوان بگێڕێن.
له حکومه‌ته‌کانی رابردووی عێراق، ئێمه په‌وه‌ندییه‌کی پته‌و و یه‌کجار باشمان له‌گه‌ڵ عه‌ره‌بستانی سه‌عوودیدا هه‌بوو و ئه‌م پێشینه‌یه، بۆ خۆی بۆته هۆکاری ئه‌م ده‌رفه‌ته بۆ عێراق. هه‌ر به‌م هۆیه، من گه‌شبینم و هیوا ده‌خوازم که ئه‌م ئیمکانه بوونی هه‌یه که عێراق بتوانێت ئه‌م پردی په‌یوه‌ندی دوو لایه‌نه‌یه بۆ سڕینه‌وه‌ی کێشه و ئاڵۆزییه‌کان دابین بکات.
لینکی وتووێژ:
نازم عومەر دەباغ، نوێنەری حکومەتی هەرێم لە ئێران دەڵێت: هەرچەندە لەسەروبەندی پێکهێنانی کابینەی نوێ ئێران دیسان سنوورەکانی بۆردومانکردەوە، بەڵام ئەمە نەبووە هۆی ساردبوونەوەو تێکدانی پەیوەندی هەردوولا، چونکە تێگەیشتنی تەواویان هەیە بۆ ئەو رووداوانە روودەدەن.
لە دیدارێکدا لەگەڵ “زەمەن”، نازم دەباغ ئاماژە بەوە دەکات، بۆ دانوستان و کۆبوونەوەی حزبەکانی رۆژهەڵات و کۆماری ئیسلامی ئێران لە وڵاتێکی ئەوروپا، ئەوانیش لەڕێی میدیاکانەوە بیستوویانەو دڵنیا نین لە راستی هەواڵەکە.
* کابینەی نوێی حکومەتی هەرێم چۆن دەڕوانێتە پەیوەندییەکان لەگەڵ ئێراندا، ئایا هیچ گۆڕانێکی نەوعی بەسەر ئەو پەیوەندییانەدا دێت؟
- پەیوەندییەکانی حکومەتی هەرێم لەگەڵ کۆماری ئیسلامی ئێران لە دوای دەستبەکاربوونی کابینەی نوێ، بە دڵنیاییەوە ئەگەر روو لە باشتربوون نەبێ ئەوا کەمتر نابێ لە کابینەکانی پێشوو. حکومەتی هەرێم پێیوایە پێش هەموو شتێ هەبوونی پەیوەندییەکی باشە لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ بە تایبەت ئێران و تورکیا. ئێران لە رابردوو و ئێستا و داهاتووشدا، رۆڵێکی گرنگی هەبووەو دەبێ لە سەقامگیری ئەمنیەت و ئاسایش لە هەرێمی کوردستاندا.
* لەسەروبەندی دەستبەکاربوونی سەرۆکی حکومەت و کابینەی نوێ، ئێران تۆپبارانی ناوچە سنوورییەکانی کردووەو بەوهۆیەوە کچێک شەهیدو چەند کەسی تر برینداربوون، ئەم ئاڵۆزییانە چ کاریگەرییەکیان لەسەر پەیوەندییەکانی نێوان هەرێم و تاران دەبێ؟
- راستە لە سەروبەندی دەستبەکاربوونی کابینەی نوێ ئاڵۆزی لەسەر مەرزەکان درست بوو. چونکە لەو کاتەدا لەناوخۆی ئێراندا چەند رووداوێک روویاندا و سوپای ئێران وەک کاردانەوە بەو چالاکی و رووداوانە، بۆردومانی ناوچە سنوورییەکانی کردەوە، بەڵام هەردوولا تێگەیشتنیان هەبوو بۆ بارودۆخەکەو کاریگەری نەبوو بۆ سەر تێکچوونی پەیوەندییەکان. هەردوولا هەوڵیاندا پێش بەو جۆرە چالاکی و رووداوانە بگرن کە روویاندا و جارێکی تر روو نەدەنەوە. خۆشبەختانە ئێستا ئارامیی هەیە و پەیوەندییەکان لە شوێنی خۆیاندان بە باشی.
* ئێستا کەمتر لە ساڵانی رابردوو سەردان و هاتن و چوون هەیە لەنێوان بەرپرسانی هەرێم و ئێران بۆ لای یەکتر، هۆی ئەم کەمبوونەوانە چین؟
- یەکێک لە هۆکارەکانی کەمبوونەوەی ئەم سەردان و دیدارانە دەگەڕێتەوە بۆ ئەوەی، پێکهێنانی کابینەی نوێ زۆر درێژەی کێشا. هۆکاری دووەمیان ئەوەیە ئێران لەڕێی کەناڵ و شێوازی پەیوەندی خۆیەوە، بەردەوام لە پەیوەندیدا بووە لەگەڵ حکومەتی هەرێم. ماوەی رابردوو کە هەردوو سەرکونسوڵگەری نوێی ئێران لە هەولێر و سلێمانی دەستبەکاربوون، ئاگامان لێیان بوو لە پەیوەندییەکی چڕوپڕدابوون لەگەڵ هەموو بەرپرسانی هەرێمی کوردستان و تەنانەت لایەنە سیاسییەکانیش. واتا دەکرێ بڵێین پەیوەندییەکان لە ئاستێکی باشدایە تا رادەی دڵنیایی و رازی بوون.
* ئێران بانگێشتی هیچکام لە سەرۆکی هەرێم و سەرۆکی حکومەت و پەرلەمانی نەکردووە بۆ تاران؟
- بۆ بانگهێشت و داوەتی هەرکام لە سەرۆکی هەرێم یان سەرۆکی پەرلەمان و حکومەت، هەمیشە ئەو بانگێشتانە لە ئارادایە. هەرکات زەمینە لەباربێ و بڕیار بدرێ، بەدڵنیاییەوە لەلایەن ئێرانەوە لە ئاستی پێویستدا پێشوازی لە بەرپرسانی هەرێمی کوردستان دەکرێ.
* گەمارۆکانی سەر ئێران، چ کاریگەرییەکی هەنووکەیی ودوور مەودای بۆ سەر هەرێمی کوردستان هەیە؟
- هەر گەمارۆیەک بۆ سەر ئێران، یان هەر ئاڵۆزی و پشێویەک لە ناوچەکەدا، کاریگەری دەبێ لەسەر هەرێمی کوردستان و عێراق و ناوچەکەش. چ کاتیی بێ یان درێژخایەن. بەڵام خۆشبەختانە سیاسەتی حکومەتی هەرێم و عێراق، هەروەها سیاسەتی هەرێمی کوردستان وەک بەشێک لە کۆماری عێراق، دەکرێ بە سیاسەتێکی دروست حسابی بۆ بکرێ کە لەم مەسەلەیەدا بێلایەنە لەو ململانێ و گەمارۆیانەی هەیە. ئەوەی کە دەمێنێتەوە دەبێ چاوەڕێی بکەین بۆ داهاتوو.
* هەرێمی کوردستان لەژێر گوشارێکی دوو لایەنەدابوو لە سەرەتای سەپاندن‌و توندکردنەوەی سزاکان هەم لەلایەن ئەمریکاوە، هەم لەلایەن خودی ئێرانەوە، ئێستاش ئەو گوشارانە هەر ماون؟
- بەڵێ راستە هەرێمی کوردستان لەم کاتەدا دەکەوێتە ژێر گوشارێکی زۆرەوە لەو هەلومەرجەی ئێستا لە ناوچەکەدا هەیە بەتایبەت لە نێوان ئەمریکا و ئێراندا. بەڵام خۆڕاگری و لێزانی، سیاسەتی راست و دروست بۆی هەیە کاریگەری ئەم فشارانەی سەر هەرێم کەمتر بکاتەوە.
* پەیوەندی حزبەکانی کوردستان لەگەڵ ئێران وەکو جاران ماوە؟ ئایا دیدار و یەکتربینینەکان لەڕێی نوێنەرایەتی حکومەتی هەرێمە یان خۆیان راستەوخۆ پەیوەندی بە بەرپرسانی ئێرانەوە دەکەن؟
- بەڵێ.. پەیوەندی حزبەکانی هەرێم لەگەڵ ئێران، هەر لە ئاستی خۆیدایە وەکو پێشوو. خۆیان لە پەیوەندیدان و شاندەکانیان سەردانی بەرپرسانی کۆماری ئیسلامی دەکەن و شاندەکانی ئێرانیش بۆ هەرێمی کوردستان بەبێ هەڵاواردن وئیستسنا سەردانی هەموو لایەنانەکان دەکەن. پێشتریش باسمان کردووە کە ئەو حزبانە لەڕێی کەناڵی تایبەتی خۆیانەوە، راستەوخۆ لەگەڵ ئێران پەیوەندی دەکەن. حکومەتی هەرێم و نوێنەرایەتییەکەی لە تاران دەکرێ ئاگاداری ئەو سەردانانەبێ، بەڵام ئاگای لە ناوەڕۆکی کۆبوونەوەکان و بەرنامەی ئەو سەردانانە نییە.
* وابڵاوکرایەوە مانگی رابردوو، نوێنەرانی حزبەکانی رۆژهەڵات لەگەڵ بەرپرسانی باڵای ئێران لە وڵاتێکی ئەوروپا چاوپێکەوتنیان هەبووە، رۆڵی حکومەتی هەرێم چیە لەو دیدار و گفتوگۆیانەدا؟
- بۆ ئەو دیدار و دانیشتنانەی حزبەکانی کوردستانی ئێران، ئێمەش وەکو هەموو لایەنەکانی تر، هەر لەڕێی کەناڵەکانی راگەیاندنەوە بیستوومانە. زانیاری و بەڵگەیەکی ئەوتۆمان لا نییە کە بیسەلمێنن ئایا ئەو دانیشتنانە کراون یان نا.
* ساڵانە بڕێکی زۆر خۆراک و کاڵای بەسەرچوو لە ئێرانەوە دەهێنرێتە هەرێمی کوردستان، هەروەها ناوبەناو پارەی تەزویر لە ئێرانەوە رەوانەی هەرێم دەکرێ، تۆ وەکو نوێنەری حکومەتی هەرێم بەرپرسانی ئێرانت لەم خراپەکارییانە ئاگادار نەکردووەتەوە تا سنوورێکیان بۆ دابنرێ؟
- سەرپێچی لە کاری بازرگانی و ئەو شتانە، هەمووی لە دەرەوەی سیستمی بانکیی و هەردوو حکومەتی ئێران و هەرێمی کوردستانە. هەر کاتێ سکاڵا و کێشە هاتبێتە لامان گەیاندوومانە بە حکومەتی ئێران یان هەرێمی کوردستان. کێشەی گەورەی بازرگانی لەنێوان ئێران و هەرێمدا ئەوەیە تائێستا هەر بە شێوازی پیلەوەریی و دابینکردنی پێداویستی رۆژانەیە لە مەرزەکاندا، بۆیە زۆرجار ئەم کێشە و گرفت و زۆرجار سەرپێچیانەش روو دەدەن.
مەسەلەی هێنانی کاڵای خراپ و بەسەرچوو، شتێک نییە تەنیا لە ئێرانەوە بنێردرێتە هەرێمی کوردستانەوە، بەڵکو لە وڵاتەکانی تریشەوە ئەو شتانە دەهێنرێن. بەڵام دیارە هەندێ کەناڵی راگەیاندن ئەوەندەی فۆکەسی لەسەر ئێرانە، ئەوەندە لەسەر وڵاتەکانی تر نییە.
سازدانی: زەمەن
"نازم دەباغ" نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە وڵاتی ئێران، لەگەڵ دکتۆر "سه‌عد جه‌واد القه‌ندیل" باڵیۆزی عێراق لە تاران دیداریی کرد.
دکتۆر "سه‌عد جه‌واد القه‌ندیل" باڵیۆزی عێراق لە تاران هاورێ لەگەڵ بەرپرسانی باڵای باڵیۆزخانە، ئەمرۆ سێ شەممە رێکەوتی ١٧/٩/٢٠١٩ سەردانی نووسینگەی نوێنەرایەتی حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە تارانیان کرد و لە لایەن "نازم عومەر دەباغ" نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە وڵاتی ئێران و "سەلام عارف روشدی" جێگری نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران و هه‌روه‌ها "ئەمجەد بابا حاجی"، "فه‌خرالدین عه‌زیز ساڵح"، "سۆران عه‌لی ئەمین" و "عه‌لا غوڵام" ئەندامانی نووسینگەی نوێنەرایەتی حکوومەتی هەرێمی کوردستان به گه‌رمی پێشوازییان لێکرا.
لە دانیشتنەکەدا باڵیۆزی عێراق و نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران، باسیان لە بارودۆخی کوردستان و عێراق و ناوچەکە کرد و باڵیۆزی عێراق دووپاتی کردەوە کە باڵیۆزخانە و نوێنەرایەتی هەرێمی کوردستان ماڵی هەموو عێراقییەکانە و باڵیۆزخانە ئامادەیە بۆ هەماهەنگی تەواو لەگەڵ نوێنەرایەتی حکوومەتی هەرێمی کوردستان له تاران.
له به‌شێکی دیکه‌ی ئه‌م کۆبوونه‌وه‌یه‌دا "نازم دەباغ" نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران، سوپاس و پێزانینی خۆی دەربڕی بۆ کارئاسانی و هەماهەنگی ستافی باڵیۆزخانەی عێراق لە تاران بۆ ڕاییکردنی کارووباری هاوڵاتیانی هەرێمی کوردستان.
زۆرجار وا پێش دێت رووداوه‌كانی رابردوو له‌گه‌ڵ هه‌ندێ قۆناغ و رووداوی سه‌رده‌م یه‌كده‌گرنه‌وه و ده‌بێته په‌ندێكی پێشینان.
ده‌گێرنه‌وه ( كه راستیشی تێدایه له‌به‌ر هه‌ستیاری شوێنه‌كه ناوی ناهێنم) له ناوچه‌یه‌كی هه‌رێمی كوردستان كوێخای دێیه‌ك هه‌بووه، هه‌ستی كرد ده‌توانێت یاریه‌ك له‌گه‌ل دانیشتوانی دێكه‌دا بكات، له وه‌رزی زستاندا دانیشتوانی دێكه كۆده‌كاته‌وه و پێیان ده‌ڵێت: بیرۆكه‌یه‌كم هه‌یه، هه‌ندێ پاره‌م كۆكردۆته‌وه و ده‌مه‌وێت خێره‌كه‌شی به ئێوه بگات، ده‌مه‌وێت ئه‌مساڵ بای دێكه له ئێوه بكرم. دیاره دانیشتوانی دێكه ده‌بێته مشتومڕیان و گاڵته پێ كردن.... ده‌ڵێن كوێخا كاری وا چۆن ده‌بێت....؟ با چۆن ده‌فرۆشرێت؟.
كوێخا سوور ده‌بێت له‌سه‌ر داواكه‌ی خۆی و ده‌ڵێت ئێوه چیتان به‌سه‌ره‌وه‌یه ئه‌وه با و ئه‌مه‌ش پاره، بۆ هه‌ر ماڵێك بڕێك دیاری ده‌كه‌ین و ده‌چینه مزگه‌وت لای مه‌لای دێ به‌شه‌رع و شاهید. له مزگه‌وتی ماڵی خوا رێككه‌وتن نامه‌كه ده‌نووسین و هه‌ركه‌سێكیش په‌شیمان بێته‌وه ده‌بێت چه‌ند به‌رابه‌ر برێك پاره بدات، دانیشتوانی دێكه ده‌ڵێن كه‌واته بابڕۆین و كاره‌كه ئه‌نجام بده‌ین و ناوی خوای لێ بهێنین.
زستان رۆیی و به‌هار هات كه‌وتنه مانگی دروێنه و شه‌ن كردنی خه‌رمانه‌كانیان....
رۆژێ كوێخا هات و چووه سه‌ر خه‌رمانه‌كان و ئاگاداری كردنه‌وه نابێت خه‌رمان شه‌ن بكه‌ن! چونكه باكه هی ئه‌وان نه‌ماوه هی كوێخایه...! ده‌بێت پاره‌ی شنه‌باكه بده‌ن.
هه‌مووانی ئاگادار كرده‌وه به پێی رێكه‌وتنكه‌ش كه‌س بۆی نیه بای دێكه به‌كار بهێنێت ده‌نا گوناهبار ده‌بن به شاهیدی مه‌لای دێ( له‌گه‌ڵ مه‌لای دێكه كاكه‌براله‌یه‌كیان هه‌بوو.. جۆرێك له رێككه‌وتن ) .... ناچار دانیشتوانی دێكه له‌گه‌ڵ كوێخا رێكده‌كه‌ون و چه‌ند به‌رابه‌ر پاره‌ی فرۆشتنی باكه ده‌ده‌نه‌وه كوێخا و مافی با به‌كارهێنان بۆخۆیان ده‌گێرنه‌وه.....
ئه‌گه‌ر سه‌یری بارودۆخی ئه‌مرۆكه‌ی ئابووری كوردستان بكرێت له‌و گێژاوی قه‌یرانی دارایی كه تێی كه‌وتووه و كه‌وتۆته ژێر فشاری حكومه‌تی ناوه‌ند و هه‌روه‌ها قه‌رزێكی زۆر و بارگران به‌دڵنیاییه‌وه پێویستی به هه‌نگاوێكی زیره‌كانه و بوێرانه هه‌یه، دیاره بریاری ئابووری سه‌ربه‌خۆ و نه‌وت فرۆشتن بۆ ئاینده‌ی ده‌مه‌زراندنی سه‌ربه‌خۆیی كوردستان، پرسێكی گرنگ و بوێرانه‌یه، ئه‌و بریاره‌ش ته‌نها بریاری تاك لایه‌ن نه‌بووه، به‌ڵكو بڕیاری هه‌موو هێز و لایه‌نه سیاسیه‌كانی كوردستان و به‌ناو راوێژكاران و شاره‌زایانی بواری ئابووری بووه، بێ ئه‌وه‌ی وه‌كو خۆی سنووری جوغرافیای كوردستان و دوژمنه ستراتیژی ومێژووییه‌كانی گه‌لی كورد ڕه‌چاو بكه‌ن، بزانن كێ ده‌یه‌وێت كورد له‌سه‌ر پێی خۆی راوه‌ستێت. ئه‌مڕۆكه وا ده‌بینرێت پرۆسه‌ی ئابووری سه‌ربه‌خۆ و نه‌وت فرۆشتن وه‌كو ئه‌و په‌ندی لێ هات كه با مان لێ كڕا و پێشمان ده‌فرۆشرێته‌وه.........!!
نازم عومه‌ر ده‌باغ
نوێنه‌ری حكومه‌تی ھه‌رێمی كوردستان له تاران
https://www.pukmedia.com/KS_Direje.aspx?Jimare=144094
ماڵپەڕی هەواڵنێری "ئینتخاب" Entekhab.ir: نێودەوڵەتی / ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست: "نازم دەباغ" نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە ئێران لە وتووێژ لەگەڵ "ئینتخاب": ئاستێک لە بەرژەوەندییە هاوبەشەکان "موقتەدا سەدر"ی ڕەوانەی تاران کردووە / بوونی سەدر لە تەنیشت ڕێبەری مەزنی ئێران بە کارێکی ئاسایی ناتوانین هەڵسەنگێنین / سەردانی سەدر بێگومان هەنگاوێگی گرینگە لە پێناو نزیککردنەوەی زیاتریی ئێران لەگەڵ هاوپەیمانی سائێرون لە پەڕڵەمانی عێراق / هاوبەشی مەزهەبی، ئەویی لەگەڵ ئێران پێکەوە گرێداوە / ناکۆکییەکانی سەدر لەگەڵ ئێران، هیچ کاتێک ناتوانین لە پێگەی "دوژمنایەتی و شەڕ" هەڵسەنگێنین.
"نازم عومەر دەباغ" نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە ئێران لە پەیوەندی لەگەڵ سەردانی "موقتەدا سەدر" بۆ ئێران و بەشداریی ئەو لە تەنیشت ڕێبەری مەزنی ئێران لە ڕێوڕەسمی ماتەمینی شامی غەریبان لە حوسەینییەی ئیمام خومەینی (رە) لەو باوەڕەدایە کەإ "سەردانی موقتەدا سەدر، مەسەلەیەکی نامۆ و سەرسوورهێنەر نییە. ئەو وەکوو کەسایەتییەکی مەزهەبی و سیاسی شیعە کە پێگەی کۆمەڵایەتی بەرچاویی لە وڵاتی عێراق هەیە، ناتوانرێت وەکوو دیاردەیەکی دەگمەن لە پەیوەندییە مێژووییەکانی نێوان ئێران لەگەڵ شیعەکانی عێراق لەبەرچاو بگیرێت. ڕاستییەکە ئەوەیە کە بەردەوام سەماحەتە مەزهەبییەکانی شیعە لە ئاستێکی بەربڵاو و پۆزێتیڤدا پەیوەندییان لەگەڵ سەماحەتە مەزهەبی و حکوومەتییەکانی ئێران لە ساڵانی دوای شۆڕش تا ئێستا هەبووە."
دەباغ لە وتووێژ لەگەڵ ماڵپەڕی "ئینتخاب" ڕایگەیاند: "هەر چەندە لە ماوەی چەند ساڵی ڕابردوودا چەندین جار ناکۆکییەکانی نێوان سەدر لەگەڵ ئێرانمان بینیوە بەڵام لە کۆتاییدا هاوبەشە مەزهەبیەکان ئەوان لەگەڵ ئێران پێکەوە گرێدەدات. لەو ناوەندەدا، تەنیا مەسەلەی کات و قۆناغە گونجاوەکانە کە گرینگی هەیە."
ئەو دیپڵۆماتە کوردە عێراقییە، لە بەشێکی دیکەی قسەکانیدا ڕایگەیاند: "لە بواریی سیاسەت هیچ کاتێک ناتوانین بە تەواویی دەست لەسەر کێشە یا دۆستایەتی دابنێین. هەر وەکوو چۆن لە هەندێک باروودۆخدا موقتەدا سەدر ئاستێک لە ناکۆکی لەگەڵ ئێراندا هەبووە، لە قۆناغی نوێشدا ئاستێک لە بەرژەوەندیی هاوبەش، ئەویی ڕەوانەی تاران کردووە. بێگومان دەتوانرێت سەردانی موقتەدا سەدر بۆ ئێران، بە هەنگاوێگی گرینگ لە پێناو نزیککردنەوەی زیاتریی ئێران لەگەڵ هاوپەیمانی سائێرون لە پەڕڵەمانی عێراق هەڵسەنگێندرێت.
"نازم دەباغ" گوتیشی: "سەردانی موقتەدا سەدر بۆ تاران و بوونی ئەو لە تەنیشت ڕێبەری ئێران، کاریگەری ئیجابی و پۆزێتیڤ لەسەر پەیوەندییەکانی نێوان تاران و بەغدا دادەنێت. هاوپەیمانی سائێرون وەکوو گەورەترین ڕەوتی ئامادە لە پەڕڵەمان، نوێنەرانێکی لە حکوومەت و داموودەزگا جۆراوجۆرەکاندا هەیە. ئامادەبوونی ڕێبەری ئەو ڕەوتە لە تاران، بێگومان کاریگەری لەسەر پەیوەندییەکانی ئەوان لەگەڵ تاران دادەنێت و دەتوانێت لە نزیککردنەوەی دوو وڵاتی ئێران و عێراق کاریگەری دابنێت."
نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران لە کۆتایی قسەکانیدا گوتی: "ناتوانین بوونی سەدر لە تەنیشت ڕێبەری مەزنی ئێران بە کارێکی ئاسایی و ساکار هەڵسەنگێنین. کەسێک ناتوانێت لە ڕێوڕەسمێکی بەم شێوەیەدا ئامادەبێت و دوای گەڕانەوە بۆ وڵاتی خۆی قسە بە پێچەوانەی کردەوەی خۆی بکات. ڕاستییەکە ئەوەیە کە ناکۆکییەکانی سەدر لەگەڵ ئێران، هیچ کاتێک ناتوانرێت لە پێگەی "دوژمنایەتی و شەڕ" هەڵسەنگێندرێت، بەڵکوو زیاتر لە چوارچێوەی ناکۆکییەکان دەبێت شیبکرێتەوە.
لینکی چاوپێکه‌وتن:
https://www.entekhab.ir/fa/news/500590/سطحی-از-منافع-مشترک-مقتدی-صدر-را-راهی-تهران-کرده-حضور-صدر-در-کنار-مقام-معظم-رهبری-را-امری-ساده-نمی-توان-ارزیابی-کرد-سفر-مقتدی-مطمئنا-گامی-مهم-در-راستای-نزدیکی-بیشتر-میان-ایران-با-ائتلاف-سائرون-در-پارلمان-عراق-است-اشتراک-مذهبی-او-را-با-تهران-گره-زده-اختلافات-صدر-با-ایران-را-هیچگاه-نمی‌توان-در-مقام-دشمنی-و-ستیز-مورد-خوانش-قرار-داد
دوایین هەواڵەکان
- نوێنەری حکومەتی هەرێم لە ئێران: سەردانەکەی پزیشکیان ئاماژەیە بۆ گرنگیدانی ئێران بە هەرێمی کوردستان
- ههرێمى كوردستان و ئێران جهخت له برهودان به پهيوهندييهكانيان دهكهنهوه
- سه‌رۆک نێچیرڤان بارزانی: سەردانی سەرۆک کۆماری ئێران مێژوویی بوو
- نازم دەباغ له وتووێژ له‌گه‌ڵ ئاژانسی ئیرنا: مەسعوود پزشکیان سەردانی هەولێر دەکات
- نازم دەباغ: کاتی سەردانی پزیشکیان بۆ عێراق دیار نییە
- «سەلام رشدی» له‌گه‌ڵ شاندی یهکێتی هاورده و ناردنکارانی لقی ههولێر کۆبۆوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى: ههميشه پشتيوانى و بهرگرى له مافهكانى ئێزدييان دهكهين
- سه‌رۆک نێچیرڤان بارزانی له‌گه‌ڵ باڵیۆزی یهکێتیی ئهورووپا کۆبووهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ باڵيۆزى نهمسا كۆبووهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى سوپاسى جهنهرال ڤاول ده‌كات