«معتقدم که اگر بغداد به تصرف داعش درنیاید، به سادگی مناطق تحت اشغالش را از دست نمی دهد و این مناطق را سرآغازی برای اعلام دولت اسلامی عراق و شام خواهد کرد و با توجه به هم مرزی این مناطق با سوریه که این گروه در خاک آن کشور هم منطقه نفوذ خاص خود را دارد، این زمینه سازی ای خواهد بود برای تجزیه عراق به گونه ای دیگر و هدف آن ها هم زنده کردن ولایت موصل می باشد که این هدف آن ها با اشغال اقلیم کردستان بدست می آید ...».
کردپرس: با تسلط داعش بر مناطق وسیعی از خاک عراق که ساکنان آن سنی می باشند، گمانی زنی ها در خصوص آینده این کشور و تاسیس اقلیم سنی در منطقه بالا گرفته، در این میان مواضع و دیدگاه ها در محافل سیاسی اقلیم کردستان و اظهارنظر مسئولین این اقلیم که پس از کنترل کامل مناطق مورد مناقشه به همسایگی داعش درآمده اند، نمایانگر دیدگاه کُردها در قبال این تحولات و امیدها و نگرانیهایشان از آینده سیاسی عراق می باشد.
خبرگزاری کردپرس برای تحلیل و واکاوایی تحولات اخیر عراق به سراغ «ناظم دباغ» نماینده رسمی دولت اقلیم کردستان در جمهوری اسلامی ایران رفت که متن این مصاحبه در پی می آید.
کردپرس: آخرین وضعیت در مناطق بحرانی عراق چگونه است؟
ناظم دباغ: بعد از حمله گروه دولت اسلامی عراق و شام (داعش) و از دست دادن روحیه و فرار نیروهای ارتش عراق در استان نینوا، این گروه توانسته به طور کامل شهر موصل را کنترل کند و از کارمندان ادارات دولتی درخواست کرده است که در محل خدمت خود آماده شوند و چندین قانون شرعی را برای مردم و اداره موصل اعلام کرده و بعد از موصل توانسته تکریت در استان صلاح الدین را هم کنترل کند و هم اکنون نیروهایش نزدیک سامرا است. در مناطق جدا شده از اقلیم کردستان (مناطق مورد مناقشه) که پیشتر تحت کنترل ارتش عراق بود، متاسفانه نیروهای این ارتش به صورتی غیر منتظره روحیه خود را از دست داده و از این مناطق عقب نشینی کردند و اکثر این نیروها تسلیحات و مهمات خود را به نیروهای داعش تحویل داده اند و هم اکنون نیروهای پیشمرگ و نیروهای امنیتی و پلیس اقلیم کردستان، کرکوک (منطقه کیوان، فرودگان نظامی، فتحه، دوزخورماتو، بشیر، ملا عبدا...، داقوق تا مرز خورماتو و سلیمان بگ) ، مناطق سنجار، تلعفر و مناطقی که ماده 140 قانون اساسی عراق آن ها را در بر می گیرد را تحت کنترل خود درآورده اند. همچنین در منطقه موصل و مناطق دیگر نیروهای پیشمرگ مستقر هستند از جمله مناطق نزدیک سعدیه، قَرتَپه و جلولا. هم اکنون (زمان مصاحبه) در سعدیه درگیری جریان دارد و بار دیگر ارتش عراق شروع به انجام عملیات کرده است و داعش در مناطق سعدیه و ملا عبدا... حضور دارند و در این منطقه درگیری هایی وجود دارد.
کردپرس: یکی از مهمترین ابهامات حوادث موصل چگونگی تصرف این شهر توسط نیروهای تروریست و بویژه عدم عکس العمل نیروهای نظامی امنیتی است. ارزیابی شما از این مسئله چیست؟
ناظم دباغ: در چند مصاحبه دیگر هم به این مسئله اشاره داشته ام، حمله ای که داعش به موصل انجام داد مشکوک و مبهم می باشد، نیروهایی که براساس آخرین اطلاعات رسیده بیشتر از 3 هزار نفر نمی باشند، افراد فراری از موصل و دیگر مناطق گفته اند که اصلاً نیروهای داعش را ندیده اند و با شعار «فرار کنید آمدند» مردم و نیروها از شهر فراری شده اند. این امر نشان دهنده آن است که مهاجمان برنامه ریزی دقیقی داشته است و این برنامه تنها توسط این گروه آماده نشده است، بلکه با همکاری و هماهنگی با ساکنان شهر و نیروهای امنیتی، پلیس و ارتش عراق در منطقه بوده است، در غیر اینصورت محال بود که در عرض شش ساعت نزدیک به 100 هزار نیروی مسلح عراقی از نیروهای امنیتی و پلیس گرفته تا نیروهای ارتش اینگونه سهل و آسان از موصل عقب نشینی کنند. دلیل این امر این واقعیت بوده. دلیل دوم، همکاری ساکنان این مناطق بوده، همانگونه که مطلعید، موصل شهری است بزرگ که نزدیک به دو میلیون جمعیت دارد و می توان گفت 99 درصد آن سنی می باشد و اهالی و عشایر موصل از گذشته؛ اساس تشکیل ارتش عراق بوده اند و بیشتر فرماندهان عالی رتبه ارتش بعث از این منطقه بودهاند، به همین دلیل بر این اعتقادم به همان شیوه ای که قیام در کردستان شکل گرفت (دهه 90 میلادی) در داخل موصل، خود مردم، همکاری داعش را کرده اند. زیرا قیام کردستان همراه بود با همکاری مردم و ارتش خیلی سریع روحیه خود را باخت و از منطقه فراری شد. به همین دلیل تاکید می کنم که اگر داعش همکاری ساکنان منطقه را به همراه نداشت این گونه سهل و آسان این پیروزی را به دست نمی آورد. بر اساس اطلاعات، در برخی مناطق شمار نیروهای داعش تنها 60 نفر بوده اند و در مقابل این نیروی کم، نیروهای ارتش عراق فراری شده اند و در همه مناطقی که ارتش عراق عقب نشینی کرده است، اکثر تسلیحات خود را به داعش سپرده و آن ها را با خود نبرده یا این که آن ها را از بین ببرد که به دست این گروه نیفتد.
در برخی مناطق هم نیروهای پیشمرگ توانسته اند مناطقی را کنترل کنند که ارتش عراق از آن ها عقب نشینی کرده است و این مناطق؛ خانقین، جلولا و حمرین تا زاخو را در بر می گیرد و می توانم بگویم مرزهای مناطقی که ماده 140 آنها را در بر می گیرد، هم اکنون تحت کنترل نیروهای پیشمرگ است.
کردپرس: آیا نیروهای امنیتی عراق از زمینه سازی و شکل گیری چنین تحرکاتی خبر نداشتند؟ یا خبر داشتند و هشدار داده بودند، ولی مقامات مسئول و نیروهای عملیاتی به این هشدارها توجه نکردند؟
ناظم دباغ: در این خصوص دو موضوع مطرح است. آن گونه که ما اطلاع داریم در همه نشست ها و دیدارها، کسانی که خود را دوست مردم عراق می دانند و نگران آینده این کشور هستند، خطر رویدادهای سوریه و گسترش این خطر برای عراق و منطقه موصل و حتی کردستان را درک کرده بودند، بر این اعتقاد نیستم که از جانب کُردها و خیلی از شخصیت ها و جریانات سیاسی، بخشی از این اطلاعات و نگرانی ها به مقامات حکومت بغداد گوشزد نشده باشد، اما سخنان پیشین را یادآوری می کنم که دلیل اصلی این حوادث پنهان کردن اطلاعات از سوی برخی افراد در درون حکومت است. یعنی می توانم بگویم که عراق را به بازیچه گرفته اند. در این رابطه هم باید اشاره ای به گذشته داشته باشم، یعنی زمانی که نیروهای عملیاتی دجله از سوی دولت مرکزی عراق در مناطق مورد مناقشه و کرکوک تشکیل شد، در آن زمان مسئولان دولت اقلیم کردستان و رهبری سیاسی کُرد به صورت مداوم به نوری مالکی و مقامات دولت عراق یادآوری می کردند که این نیروی نظامی که تشکیل می دهند اکثریت اعضایش بعثی های دولت صدام هستند و این اشخاص قابل اعتماد نمی باشند؛ که اکنون برای همه معلوم شد این فرماندهی و نیروها همگی شکست خوردند، فرار کردند و یا به صفوف داعش پیوستند.
کردپرس: یعنی قبل از این رویدادها و حمله داعش، مسئولان اقلیم، مسئولان دولت مرکزی را از خطرات آگاه کرده بودند؟
ناظم دباغ: به صورت رسمی و غیررسمی بخشی از اطلاعاتی که نزد کُردها بوده به مسئولین بغداد داده شده، اما چرا هیچ توجهی نشد، این نیز سوالی دیگر است.
کردپرس: سخنگوی داعش در همان روز اول سیطره این گروه بر موصل در مصاحبه ای با کانال کُردی زبان روداو تاکید کرد که این گروه بعد از نینوا برنامه ای برای حمله به اقلیم کردستان عراق ندارند، به اعتقاد شما آیا احتمال حرکت نظامی این گروه به سوی مناطق کُردنشین (مناطق مورد اختلاف؛ کرکوک، خانقین) وجود دارد؟
ناظم دباغ: به اعتقاد من نباید به دشمن اطمینان کرد. داعش در حال حاضر از این موضوع به خوبی آگاه است که نیروی پیشمرگ اقلیم کردستان تنها نیرویی است که به تمام معنا متعهد و پایبند به خاک سرزمینش است. جنگ با نیروهای پیشمرگ آسان نیست، نکته دوم این است که داعش از ملحق شدن بخشی از نیروهای ارتش عراق مطمئن است، نکته سوم این که داعش در اطمینان خاطر دادن به کُرد، هدف اجرایی کردن برنامه خود را دارد. آنگونه که گفته اند برای تصرف بغداد و مناطق دیگر هم برنامه دارند و می خواهند انبار و فلوجه و مناطق اهل سنت را تحت سیطره خود درآورند و با تاکید و اطمینان می گویم که بعد از این مرحله و تصرف مناطق مذکور نوبت به کردستان می رسد. این اعتقاد شخص من است که این نیرو در نهایت به سوی کردستان می آید و خواهان تشکیل دولت اسلامی و همچنین زنده کردن ولایت موصل هستند. همانگونه که مطلعید این گروه معتقد به برنامه ای هستند که از زمان خلافت عثمانی وجود داشته و آن هم ولایت موصل است که کرکوک، اربیل و سلیمانیه را در خود خواهد گرفت.
کردپرس: نوری مالکی، نخست وزیر عراق از وجود یک توطئه بزرگ در این بحران خبر داد، شما در این بحران یا توطئه بزرگ، نقش خیانت ساختارهای نظامی، امنیتی محلی و یا خیانت جریانات سیاسی را چگونه ارزیابی می کنید؟
ناظم دباغ: هیچ کدام از مواردی که اشاره کردید، بعید نمی دانم. اما باید به این مسئله مهم اشاره داشته باشم که دلیل اساسی این وضعیت نحوه حکمرانی در عراق است که در میان شهروندان، سیاسیون و طیف های مختلف عراقی این سوال پیش آمده که این حکومت، متعلق به کیست، آیا متعلق به همه عراقی هاست یا تنها متعلق به گروه خاصی است که امروز قدرت مطلق را در عراق قبضه کرده است. بر این اعتقادم که همه این ها عوامل و فاکتورهای تأثیرگذار هستند و تنها نباید از این منظر قضیه تحلیل شود که توطئه ای وجود دارد و اشخاصی در صفوف ارتش عراق با داعش همکاری داشته اند. باید نگاهی به عملکرد خود هم داشت که چه شده که شهروند عراقی خود را متعلق به این کشور نمی داند. به همین دلیل معتقدم که ضروری است این نتایج و پیامدها به خوبی درک شوند که چرا سنی های عراق در مناطق بحرانی، هیچ دفاعی از این حکومت نمی کنند. آیا داعش را می خواهند یا اینکه از سیستم حکمرانی تنفر دارند که به اعتقاد من بخش اعظم این نوع برخورد سنی ها به خاطر علاقه به داعش نیست.
کردپرس: نقش مقامات محلی استان نینوی در شکل گیری این تحولات و سقوط موصل را چگونه ارزیابی می کنید؟
ناظم دباغ: نقش آن ها را اینگونه ارزیابی می کنم که نتوانسته اند وظایف خود را به صورت شایسته انجام دهند. نمونه های فراوانی هم برای این عدم انجام وظایف وجود دارد که می توان به حملات مداوم تروریستی که حتی ساختمان استانداری هم از آن مصون نبوده است، اشاره کرد. به همین دلیل عدم مقاومت در موصل؛ ترس، تسلیم شدن و همکاری با داعش می باشد. در غیر اینصورت هیچ توجیهی برای تسلیم موصل بدون هیچ جنگی به داعش وجود ندارد.
کردپرس: ارزیابی شما از نیروهای مهاجم تروریست چیست، آیا تمام این نیروهای تکفیری داعش می باشند یا گروه های دیگر تروریست در آن مشارکت دارند؟
ناظم دباغ: براساس اطلاعات، اعضای تشکیل دهنده این نیروی مهاجم عبارتند از: داعش، بعثی ها، القاعده، صوفی و نقشبندی ها، جُندالاسلام، کَتاب عشرین، جماعت حارزایی و جماعتی با نام مجاهدین. این گروه ها تشکیل دهنده نیروهایی هستند که موصل را کنترل کرده اند.
کردپرس: با توجه به شناختی که شما از این گروه ها دارید، آیا آنها می توانند با هم به توافقی جهت اداره مناطق تحت کنترل خود برسند؟
ناظم دباغ: بصورت مقطعی و برای رسیدن به اهدافی که دارند، بله می توانند.
کردپرس: آیا بین بغداد و اربیل در خصوص مقابله با داعش توافقی وجود دارد؟
ناظم دباغ: هنوز از هیچ کدام از طرفین در این خصوص اظهار نظری صورت نگرفته است، اما سیاست دولت اقلیم کردستان این است که بدون توافق هم این را وظیفه اساسی خود می داند که از مناطق خود دفاع کند و به داعش اجازه نفوذ و تعدی به اقلیم را نمی دهد. همچنین در چارچوب قانون اساسی عراق، اقلیم کردستان آمادگی خود را برای همکاری های لازم در مناطقی که نیروی پیشمرگ کردستان مستقر هستند، اعلام کرده است. اما تاکنون دولت مرکزی به صورت رسمی هیچ درخواستی از اقلیم کردستان برای یاری رساندن به این دولت در مقطع کنونی ارائه نکرده است.
کردپرس: تأثیر اختلافات سیاسی در عراق را در شکل گیری بحران های فلوجه و موصل چگونه ارزیابی می کنید؟
ناظم دباغ: این وضعیتی که به وجود آمده و کنترل داعش بر این مناطق، نتیجه این اختلافات و کشمکش های سیاسی است که در طول این سال ها میان جریانات سیاسی مختلف بوده است. تکروی ها، ندادن حقوق طیف های مذهبی و قومی عراق بر اساس قانون اساسی، عدم تعهد به توافقنامه اربیل و بخشی از قانون اساسی عراق و توافقنامه ها با جریان های سیاسی مختلف عراق و نارضایتی طیف های سیاسی مختلف از همدیگر همگی عامل این وضعیت هستند و این مسئله در میان شیعیان و سنی ها و حتی کُردها هم وجود دارد.
کردپرس: نقش جریانات سیاسی اهل سنت در شکل گیری و استمرار بحران موصل چیست؟
ناظم دباغ: معتقدم نباید اهل سنت را متهم کرد، اما در حال حاضر اگر نیتی برای جنگ با داعش وجود داشته باشد باید با مشارکت سنی ها باشد. اگر سنی ها در قدرت و جنگ با داعش مشارکت نداشته باشند، این بحران گسترش می یابد. همانگونه که اشاره کردم نیروی مسلح داعش دلیل سیطره این گروه بر مناطق مورد اشاره نیست. این نیرو، نیروی سنی ها هستند که اگر حتی با داعش همکاری نکرده باشند، با این گروه دشمنی و مبارزه ای نکرده اند. بلکه از آمدن داعش و بیرون راندن ارتش عراق که ساکنان سنی این مناطق از آنها دل خوشی ندارند، خوشحال و مسرور هستند.
کردپرس: آیا این بحران به یک جنگ داخلی و یا حتی جنگ طائفی می انجامد؟
ناظم دباغ: این شروعی است برای جنگ داخلی در عراق اگر راه حل صحیحی برایش اندیشیده نشود، زیرا وضعیتی که وجود دارد این است که کُرد مناطق کُردنشین خود را محافظت می کند. از سوی دیگر داعش با کمک سنی ها مناطق خود را تحت کنترل درمی آورد و از سوی دیگر مرجعیت شیعیان به اسم دفاع از عراق، فتوا صادر می کند که جنگ با داعش واجب است. به همین دلیل اگر دولت عراق بخواهد این جنگ به جنگ طائفی تغییر نیابد و این جنگ را به جنگ با ترور، سلفی گری و داعش تبدیل کند، باید به تشکیل دولتی اتحادی و مشارکتی با حضور همه طیف ها و همچنین حل مشکلات پیشین بیندیشد که اگر چنین تدبیری نداشته باشد، مطمئناً این جنگ طولانی خواهد بود و از یاد نبریم که در روزهای آغازین این رویداد در خصوص موضع آمریکا و این که این کشور از طریق فرستادن نیرو، هواپیماهای نظامی و بدون سرنشین در عراق مداخله نظامی خواهد کرد در میان بود که سخنان باراک اوباما، رئیس جمهور این کشور اظهار کرد که ارتش عراق جایگاه خود را از دست داده و فاصله ای میان دولت و ملت درست شده است و بازگرداندن هویت عراقی و حس عراقی بودن به شهروندان این کشور بهترین گزینه برای جنگ با داعش است.
کردپرس: آیا این آمادگی در دولت مرکزی عراق برای حل اساسی این مشکلات به شیوه ای که اشاره کردید وجود دارد؟
ناظم دباغ: به اعتقاد شخصی من (ناظم دباغ) چیزی که من دیده ام و احساس کرده ام، اراده ای اینچنینی در دولت مرکزی عراق برای رسیدن به راهکاری مناسب جهت حل این بحران ها و مشکلات وجود نداشته است و باید در آینده این مهم را انجام دهند و در غیر اینصورت ضرر آن برای همه ما خواهد بود. داعش فقط خطری برای شیعیان، کُردها و عراق نمی باشد بلکه خطری است برای همه منطقه. در بسیاری از کشورها اگر مشکلی جدی یا بحرانی ایجاد شود، نخست وزیر، وزرا و مسئولان استعفا می دهند و تیم جدیدی برای برون رفت از بحران تشکیل می شود و قدرت را در دست می گیرد، حق نیست هیچ کس اجازه قربانی کردن منافع ملی در راه منافع شخصی یا حزبی را بدهد، زیرا باید همه سیاسیون و احزاب در خدمت سرزمینشان باشند و نفس کار سیاسی و حزبی خدمت به کشور و ملت می باشد.
کردپرس: آیا این بحران به تشکیل اقلیم سنی و یا حتی تجزیه عراق می انجامد؟
ناظم دباغ: معتقدم که اگر بغداد به تصرف داعش درنیاید، به سادگی مناطق تحت اشغالش را از دست نمی دهد و این مناطق را سرآغازی برای اعلام دولت اسلامی عراق و شام خواهد کرد و با توجه به هم مرزی این مناطق با سوریه که این گروه در خاک آن کشور هم منطقه نفوذ خاص خود را دارد، این زمینه سازی ای خواهد بود برای تجزیه عراق به گونه ای دیگر و هدف آن ها هم زنده کردن ولایت موصل می باشد که این هدف آن ها با اشغال اقلیم کردستان بدست می آید، اما به اعتقاد من با توجه به روحیه و اراده ای که پیشمرگان اقلیم کردستان و مردم کردستان دارند، اجازه ی به واقعیت پیوستن این رویا را به آن ها نخواهند داد.
کردپرس: نقش بازیگران خارجی در حوادث موصل را چگونه ارزیابی می کنید؟
ناظم دباغ: مستقیم یا غیرمستقیم برخی از این بازیگران در تحولات عراق تاثیرگذارند. اما تاکنون آنچه که دیده ایم موضع رسمی جمهوری اسلامی ایران از زبان دکتر روحانی، رئیس جمهور است که در اظهارات خود اعلام کردند که اگر دولت عراق از ایران تقاضای کمک کند، در چارچوب قوانین و پیمان های بین المللی، تهران آماده است به هر شیوه ها به کمک بغداد بشتابد و با داعش دشمنی کند زیرا داعش خطری است برای همه ما.
کردپرس: تأثیر این شرایط (دستاوردها و یا پیامدهای منفی این تحولات) را برای ترکیه چگونه ارزیابی می کنید؟
ناظم دباغ: در هر دو حالت ترکیه سودمند این تحولات خواهد بود. هم از این که داعش پیروز شود و هم از این که داعش شکست بخورد. زیرا ترکیه در حال حاضر در فکر تثبیت نقش خود در منطقه است و زمانی طولانی است که این کشور در چارچوب زنده کردن امپراطوری عثمانی و بر خط فکری سنی گرایی می خواهد نقش اول در منطقه را داشته باشد و همگان مطلعیم که از همان آغاز بحران سوریه به صورت رسمی از اپوزیسیون این کشور در مقابل حکومت بشار اسد حمایت کرد و از سویی دیگر به دنبال تامین و تضمین منابع انرژی خود در منطقه است و همانگونه که دولت ترکیه طی چند روز اخیر اعلام کرد، وقایع موصل هیچ تأثیری بر صادرات نفت عراق به ترکیه و دلیل این امر هم وجود اطمینان خاطری است که از این وقایع دارد در غیر اینصورت اینگونه با مسئله برخورد نمی کرد. مسئله دیگر موضع احمد داود اوغلو، وزیر خارجه ترکیه در خصوص گروگان های کنسولگری ترکیه در موصل است که گفته بوده آن ها را مطلع کرده بوده اند که مراقب خود باشند و مسائل امنیتی را در نظر بگیرند، این سوالی را درست می کند که باید در برابر چه چیزی مراقب خود باشند در مقابل حمله داعش یا تروری دیگر. ترکیه هم به مانند همه کشورهای همسایه عراق براساس منافع خود عمل می کند.
کردپرس: مواضع دولت آمریکایی در خصوص تحولات اخیر در عراق بویژه مقابله با داعش را چگونه ارزیابی می کنید؟
ناظم دباغ: باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا در طول یک هفته دو نوع سخنرانی متفاوت را داشت. در سخنرانی اول تاکید کرد که کشورش همه گزینه ها را بر روی میز قرار دارد و در سخنرانی دوم موضع متفاوتی گرفت و گفت به دلیل عملکرد ارتش عراق گزینه اعزام نیرو و دخالت مستقیم نخواهند داشت. به نظر من آمریکا هم براساس منافع خود تصمیم گیری می کند و بعید نیست که کشورهای عربی تامین کننده نفت آمریکا بر دولت این کشور فشار نیاورده باشند. وگرنه وجود داعش در منطقه تهدیدی است برای همگان و حتی کشورهای خلیج فارس، دود بدون آتش به وجود نمی آید و این موضع آمریکا در حال حاضر که ایران آمادگی خود را برای کمک به عراق اعلام کرده مطمئناً اگر چیزی غیر از تلاش برای کم کردن نفوذ ایران در عراق بود، آمریکا زودتر وارد صحنه می شد و در مسائل کنونی عراق دخالت می کرد. این بخشی از قضیه است و شاید بخش دیگر آن به مواضع دولت عراق برمی گردد و همانگونه که وزیر خارجه عراق اعلام کرد که بغداد تاکنون به صورت رسمی هیچ درخواستی از آمریکا نداشته است.
کردپرس: مواضع مرجعیت عالی شیعیان عراق در خصوص تحولات عراق را چگونه ارزیابی می کنید؟
ناظم دباغ: مطمئناً مرجعیت شیعه در عراق براساس مسئولیت ها و جایگاه خود در این کشور و هنگامی که برای مذهب شیعه، اسلام و عراق و حتی انسانیت خطری را حس کند باید موضع گیری داشته باشد و موضع گیری ای اینچنینی که از مردم بخواهد روحیه مقاومت خود را تقویت کنند و همگی با اتحاد و همدلی با سلفی گری و کفر و الحاد جنگ کنند.
کردپرس: سرانجام این تحولات را چگونه می بینید؟
ناظم دباغ: دوباره تاکید می کنم که این وقایع تغییری قابل انتظار بود و این تغییر، مهم و تأثیرگذار است که ممکن است سرنوشت منطقه با آن گره خورده باشد از این روی که اگر داعش از وضعیت کنونی در منطقه نفوذ و مناطق تحت اشغال خود را بیشتر کند موضع کشورهای حامی عراق در برابر این مسئله چه خواهد بود و احتمال دوم جنگ با داعش و احتمال سوم ماندن داعش در عراق و همچنین بیرون راندن این گروه از عراق که در آینده کدام کشور مقصد آن ها خواهد بود. هم اکنون شاید کمی برای اظهارنظر و سخن گفتن قطعی در مورد این مسئله زود باشد و باید منتظر روزهای آینده بود. اما دوباره تاکید می کنم که اگر داعش بتواند هم بغداد را تصرف می کند و هم اقلیم کردستان را و حکومت اسلامی خود را هم اعلام خواهد کرد آن هنگام باید فکری به حال وضعیت کرد. به همین دلیل معتقدم که باید پیش از وقوع رویدادهای پیش بینی شده باید راهکاری اندیشید و فکری به حال این مشکل کرد و اگر همگان خطر داعش را برای خود و طرف های دیگر درک نکنند و با این تفکر با موضوع برخورد کنند که حمله داعش به طیف یا گروه خاصی ربطی به دیگران ندارد و تهدیدی علیه آن ها نخواهد بود آن هنگام است که به صورت مستقیم، غیرمستقیم این موضع به سود داعش تمام می شود و از آن بهره خواهد برد به همین دلیل تاکید می کنم که باید همه طیف ها و نیروهای عراقی به جای انتظار دخالت خارجی برای حل موضوع باید با اتحاد و همدلی عراق را از این وضعیت درآورند و وضع به گونه ای نباشد که آمریکا اعلام کند که ارتش عراق ارزش و حیثیت خود را باخته است. ارتش عراق از همه فرزندان این کشور تشکیل شده از کُرد، عرب، شیعه و سنی و دیگر ساکنان این سرزمین.
مصاحبه و ترجمه: حسن صالحی / خبرگزاری کردپرس