با حضور «ناظم دباغ» نمایندگی حکومت اقلیم کردستان در تهران، دکتر «جگرخوین» (محمد صدیق احمد) معاون نمایندگی اقلیم کردستان در ایران، «محمد مجید الشیخ» سفیر کشور عراق در تهران، «هیوا مرگه‌یی» و دکتر «رمضان» عضو نمایندگی اقلیم کردستان در تهران، چندین شخصیت سیاسی، فرهنگی و ادبی عراق و ایران، تعدادی از اعضای کردهای مقیم مرکز، تعدادی از کارمندان دفتر نمایندگی اقلیم کردستان در تهران و تعدادی بیشماری از کردهای فیلی مقیم مرکز و شهرهای مختلف ایران، مراسم یازدهمین سالگرد یادبود 22 هزار شهید کُرد فیلی، ساعت 10 قبل از ظهر روز جمعه 2 خرداد ماه جاری (23 می 2014) در مسجد آقا محمود تهرانبرگزار شد.

در ابتدای این مراسم «محمد مجید الشیخ» سفیر کشور عراق در تهران به ایراد سخنرانی پرداخت و در ادامه، خانم دکتر «بتول مشکین فام» استاد گروه زبان و ادبیات عرب دانشگاه الزهرا در مورد نقش و جایگاه کردهای فیلی سخنانی ایراد کرد و در ادامه «موسی بیدج» شاعر و مترجم سرشناس کُرد به زبان کردی شعری را قرائت نمود.

در ادامه مراسم یادبود 22 هزار شهید کُرد فیلی، دکتر «جگرخوین» جانشین نمایندگی اقلیم کردستان در تهران به ایراد سخنرانی پرداخت و در ابتدا گفت: ما همه امروز اینجا گرد هم آمده‌ایم برای ادای احترام به شهدای مظلوم کُرد فیلی و زنده نگه‌داشتن یاد و خاطره این سمبل‌های مقاوت و پایداری و آزادگی. کُردهای فیلی بخشی از ملت کُرد در عراق هستند که محل سکونتشان از سرزمین مادریشان فاصله دارد، اما نظام نژادپرست بعثی عراق در چارچوب جنایتها و ستمهای گسترده‌ای که بر مردم کُرد در عراق روا داشت؛ اعم از نابودکردن شهرها و روستاهای کردنشین، عملیات انفال، بمباران شیمیایی و ... کُردهای فیلی را هم مورد ددمنشانه‌ترین اقدامات ضدبشری خود قرار داد.

وی همچنین گفت: رژیم بعث از سال 1970 اقدام به کوچ اجباری کُردهای فیلی کرد و بدین شکل، دهها هزار نفر از آنها را دستگیر و با مصادره خانه، کاشانه و اموالشان، به ایران اخراج کرد تنها و تنها به بهانه اینکه کُرد هستند و ایرانی تبار؛ اصالتاً عراقی نیستند و تهدید بر علیه امنیت امت عربی و عراق به شمار می‌روند.

«محمد صدیق احمد» در ادامه سخنانش گفت: در چارچون عملیات سرکوب و پاکسازی نژادی، رژیم بعثی در قبال کُردهای فیلی، بیش از 20 هزار نفر از جوانان فیلی دستگیر و ناپدید شدند که تاکنون نیز خبری از سرنوشت آنان در دست نیست و روشن نیست كه چگونه از بین رفته‌اند. گفته شده که بسیاری از این جوانان در آزمایشگاههای تولید سلاحهای شیمیایی و بیولوژیک صدام به عنوان نمونه‌های آزمایش در تحقیقات استفاده و سپس در گورهای دسته جمعی دفن شده‌اند.

جانشین نمایندگی اقلیم کردستان در تهران خاطرنشان ساخت: نظام دیکتاتوری صدام، همه توانش را به کار گرفت تا هویت عراقی و نیز کردی کُردهای فیلی را از آنها بستاند؛ چرا که آنها هم کُرد بودند و هم شیعه و هم ایرانی تبار و همه اینها بنا بر تصورات موهوم آنان تهدید جدی برای حزب بعث بودند. تاریخ جنبش‌های مبارزاتی ملت کُرد نشان می‌دهد که کُردهای فیلی در مقاطع مختلف مبارزات آزادیخواهانه در عراق و بویژه مبارزات ملت کُرد بر علیه نظام دیکتاتوری در همه سطوح، منجمله رهبری مبارزات آزادیخواهانه، شرکت مؤثر داشته و در راه آزادی و دستیابی به آرمانهای عدالت طلبانه‌شان هزاران شهید به سرزمینشان تقدیم کردند.

وی همچنین گفت: جنایتهایی که در حق کردهای فیلی روا شده مطابق بسیاری از قوانین و معاهدات بین‌المللی و حقوق بین‌الملل در چارچوب جنایتهای ضدبشری و کشتار دسته جمعی قرار می‌گیرند. چرا که در همه اشکال برخورد با آنان اعم از دستگیری، ناپدیدکردن اجباری، اعدامهای گسترده، کوچهای اجباری و مصادره اموالشان به عنوان یک اقلیت نژادی و مذهبی مشخص، مصداق روشنی از کشتار دسته جمعی و جنایت علیه بشریت می‌باشد.

دکتر «جگرخوین» در ادامه تأکید کرد: هم اکنون بعد از یک دهه از سرکوبی رژیم ستمگر بعثی، دادگاه عالی جنایات عراق، اقدامات ضدبشری و ددمنشانه دولت بعث را در قبال کُردهای فیلی به عنوان نسل‌کشی به رسمیت شناخته است. اما این به تنهایی کافی نیست، دولت عراق باید برنامه‌های کامل و جامعی برای جبران خسارتهای مادی و معنوی تحمیل شده بر این بخش مظلوم از ملت کُرد داشته باشد، مال و اموالشان را به آنها بازگرداند و به روشن شدن سرنوشت ناپدیدشدگانشان کمک نماید و نیز مدارک هویتی و تابعیتی آنان را بازگرداند و فراتر از همه اینها به شکلی رسمی از کُردهای فیلی عذرخواهی نماید.

جانشین نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران در پایان اظهار داشت: امید است در چارچوب عراق جدید فدرال و دموکراتیک، عراقی که در آن همه ترکیبهای جمعیتی آن از حقوق برابر برخوردارند؛ با اجرای کامل قانون اساسی به عنوان یک میثاق ملی، همه اقشار و مردم عراق، اعم از شیعه و سنی، کُرد و عرب با یاری یکدیگر جامعه‌ای را بسازند به دور از هر گونه ظلم و جور و تعدی به حقوق انسانها، جامعه‌ای که پس از عبور از سالهای دردناک جنگ و خون و قربانی دادن و ... جامعه‌ای باشد؛ آزاد، آباد و پیشرفته که همه در آن احساس امنیت و استقلال داشته باشند. و احترام به حقوق بشر و حقوق انسانهای مظلوم، مرهمی باشد بر زخمهای بی‌پایان ملتی رنجدیده اما بزرگ. ملتی که نشان داد همه آن ظلم‌ها و ظالمان از بین خواهند رفت اما خود همچنان مقوام و سربلند باقی می‌ماند.       

در بخش دیگری از این مراسم یادبود، «محمد حیدری» شاعر کُرد با لهجه فیلی شعری را قرائت نمود و د ر ادامه، مهندس «محمدرضا مروارید» استاندارد کُرد ایلام در مورد نقش و جایگاه کُردهای فیلی در گذشته و حال حاضر سخنانی ایراد کرد و در ادامه «ماجد غماض» نماینده مجلس اعلای اسلامی عراق به ایراد سخنرانی پرداخت و در پایان مراسم نیز سید «احمد موسوی» کُرد فیلمی مقیم دانمارک مطلبی علمی در مورد نسل‌کشی کُردهای فیلی قرائت نمود.

مراسم یازدهمین سالگرد یادبود 22 هزار شهید کُرد فیلی، به همت هیئت‌های حسینی کُردهای فیلی مقیم مرکز، کُردهای فیلی مسعودیه، کُردهای فیلی علیشروانهای شوش، کُردهای فیلی قرچک و کُردهای فیلی بیسیم و نجف آباد با مجری‌گری «عدنان جوادی» برگزار شد.